Ka Nupepa Kuokoa, Volume XX, Number 49, 3 December 1881 — NU HOU KULOKO. [ARTICLE]

NU HOU KULOKO.

No q» "Home Maemie," a keia pule ae, Ua haīki ka pepa. No ka h«iki ona koUmo ioi olelo hooi»ha be nui wale na m»nio «liwi i hookiolaa it a keii pu!e ac. No Wm nui loa o k* ua ok& Po*lua nei, nolaila, ua hookaalua ia ka hoio »aa o na moku ho!o piliaina t ka Poikoia iho oei. Ui hookauiaa hou ia ka Moolelo o ka Aha Luoikahiko o kt mokapum o Maui, 1 keia pole te; pela 00 hoi me na Komukioa waio na Koia Saba(i o MauL Ui kau ae ma ke awa o Kamaiiea ka Moiwahine Kanemake Ema ma ka Likelike 00 Hilo, ma ka Poakolu o ka pule 1 haia; a ma la moka no i huli hoi mai ai no Hooololo oei. —— Ua kukuluia he hate ipukukui ma Molo* kai, a e ikeia no ke kukui 0 keia hale kukul 00 na raiie he 11 ka mamao. Ke manaoia nei e kukulu hou ia ana ht hale kukui hou ma ia mokupuni. Ua huli hoi mai nei 0 Rev. W B Olesoo, Kumukula 0 ke Kula Hanai 0 Hilo, mai Amenka enai. Ama ka auina ia Poakolu nei i huli hoī aku ai no Hilo m'aluna 0 ka mokuahi Likelike. Aia io aku la no i ka Elele ki ka eke uhgne 0 ka lahui HawaiiMa ke ano 0 kana olelo iloko 0 keia pu(e iho nei, ioa e noi ka hoolilo ana 0 ke dala, e loaa «ui mai no au aoei ke ola i ka lehulehu. Ua olelo'e he kanaka imua 0 kekahi anaina kanaka, he hoku oia; nulia io paha 0 ua hth ku io la ia e ikeia nei i keia mau la, e ukali nei iki maka oka La. Nani ke koikoi 0 na olelo hupo a keia kunaka e kaeoa nei iaia iho. p— Ua manaoia oka Po.>lua o keia pule ka ia e weheia ai na baie 0 ka poe Mai Lepen ma K&kaako, aka, no ka ua 0 keia raau la a me ka ukele 0 na nUnui, nolaila, ua hoopaneeia ka hoihoi la ona mai, a malie keia mau hiohiona ua. iMa ka po 0 ka Poakahi nei i ku mai ai ka mokunhi lawe lcta mai Kapalakiko mai a mawaena 0 na ohua kamaaina i huli hoi mai, 0 W R Castle, W H Kiee me kana wahine, Rev. J Cruz\n, Rev. W B Oleson, a me kekahi poe e ae. He makaikai kai hele mai i ko makou nei Keena, a hoahewa mai Ia i ka mea nana i kaha ke kii 0 kekahi wahi ma ka Palapala Aina e kau nei ma ko makou nei Keena. No hea mai la keia akamai nui, i hoole ai i ka ike 0 ka mea nana i kaha, Ma Kalapana, Puna, ua make emoole iho la 0 Kamakaokalani k, iaia a me kona mau hoa maluna 0 ka wa> ma ka moana no ka lawaia opelu; aole nae hoi 1 loaa ka i a a lakou i manao ai, ua make koke iho ta oia iluna 0 ka waa, a hoihoi aku h kona mau hoa iaia ma ka aina. Pela mai ka leta a S T Piihonua. 0 ka pono la 0 ka mare 0 na opio, aole 0 ka noho manuahi, wahi a k<i Elele, Ae, ua maikai ka tnare no na inea a pau, a e pono e hoopili ka manao & pau o ke kane i ka wahme mare. aole hoi 0 ka iilo 0 na inanao, na hookupu ana, na hoopapau ana a haalele i ka wahine mare a lilo me ka wahine manuahi. Ke pane mai nei 0 lwa ma ka Klele ia S LD,me na huaolelo puahiohio. Pehea la ka manaoo ua wahi lwa nei, ina e laweia'ku ana ua olelo nane la imua o kona alo. ana e olelo mai nei he hoopunipuni; manaomakou holo mahuka koke wahi Iwa nei e pee. E S L D e, hopuia iho ke kolohe, a iaweia ae Ika Halewai, 1 tke i» ika k( puu 0 kona lae kahi ke pohue." Kupono ni bela moe no ka poe mai, wahi a Esopa. Ae, kupono na bela moe nou e £sopa a me kou kooiua, no ka rr.ea, 0 olua na mea mai e ikeia nei i keia mau la. Wahi hoi a Anapu io inakou. no ka ioīhi loa ka 0 ko beia a poko'u mai ko wahi pauku kino e Esopa, oia ka ko mea 1 okalikala ai i ka pule i hala, no ka hana ole la o ko bela a kupono i kou wahi pnuku kino e Mr. Uilama. Hu no ka hoi ka aka ia oe. Ike Kuokoa; Ua hoomakaukauia ka Buke Elaa ona Olel Hooholo 0 ka Aha Kiekie tna ka olelo Ilawai', a ke kuaiia oei na Buke ma ke Keena o ke Kakauolelo 0 ke Kakauolelo 0 ke Kuhina Kalaiaina, no ke Komukuai Haahaa Loa, Ekolu Dala. Ina ha makemake io na kanaka H«w«ii e hookamaaina me na Kanawai o ka Aina, pono e kuai a e heluhelu i kei 1 buke. Ke makemike ia net na kekahi poe mauao e kakau mai i ke Kuokoa i palapala e makaikai ana 1 keia Buke, wahi a ka Haole he 4i ßeview/* Pooo e hooikaika na Loio a me na haomana Loio a paaoaao na Olelo Hooholo 0 ko oqkoo Aha Kiekie. A. F. J. Honolulo, Nor. 2S, ISBI. O ka hiu amaama, aiuaiu poaa, kuekue paaa me ka huiuhuia no e kakmu aoa. e ke kapiki, pipl, puaa i huwa i ke pa hookahi, o ke hola poi aohe ai 0 loko, oia aoei na mra ai e waiho ia mai imua 0 ka poe 1 kokoa no kekahi papa»ioa? O keia mau mea maiana oa ike ia a ua waiho u mai imua o kekahi poe eai ma ka papaaina » hoomakaokauia ma keia maa U iho nei. Ohiohi mai ka waha 0 kekahi komite imoa 0 kekahi opio. he alaai» he meaono, be poaa, he pipi» poi a he soda«ater na mea ai, eai a liwi, he papaaioa kaaaka makaa keia t ea, eke komi I», i hea iho la keia maa mea ai» kanaka aa

\m anei ko papa «ina aa i noke mai &i i k& | likil Pehea iho la k» poe i kotaa no keia i ona met tnei i hoike i* maiuna |k» met eli li & ma o kekahi poe i mio I ookoa «la a m« o% kuooo anei e p«a ai k«i» maa mea ai 1 ka hoaha i» no kekahi wa paina aku? i haawi ia inei na dala i Sohi ia a > hooikaika ia e loaa a haawiīa no keia papi aina o na mea i hoike ia malana oia na mea e hanai ia mai ai? Manao anei na poo o keia papaaina o kekahi hapa o na mea i hoi keia maiuna oia na mea e hanai ia ai i ke-

kahi hoa pilikia? Ke i mai nei kekahi poo 0 na papanna oei, he wahi panio paaa kana 1 ai ma it li, me wai ii, me oe no w, aa pono no koo nele ana, no ka mea, ma kau mao aiakai ana i oele ai kekahi h3pa o ka poe i kokoa no aa ahaaina oei. Kto Aoie hiki la makoo ke oami iho i ke kahaha no na olelo lapowale a J P i«ra iloko o ka Elele o pole, e hoino ana me ka hoohenehene i kona bos kanaka, me na haolelo aka poe lapowaie foa. Ua knhihewa 0 J P Iwa. oia ka ka manu iwa i olelo ia iioko oka olelo nane aS LD, O oe io no ka oi, ooe ka heiu akahi o ko Kawaapie poe keiki! Aia a puki he oielo nane no na manu, koho iho ia keia iai» iho he inanu, aole he kanaka ! Pau oie ka mahaoi t keu kanaka e mahaoi okoa nei i kahi oka manu. Me ke kahea !eo nui ae fa Keaweamahi! Heaha o Keaweamahi au e hea nei ? He hoa hoopahenehene pu anei oia me oe 1 koo hoa kanaka a koko hoi o k* iahui hookahi ? Me ka iawe pu ina mau olelo hoo* mokuahana a iloko oka haie kuia ! Hilihiia oie! Ea, eJ P iwa, o heie ai ka mea nana i hoopuka kau mau olelo, a e mnau aku oe penei, '< pehea ia e uiu ai ko kaua lahui ? " Malia o pane mai keia, u i i.ui ke pahenehene ana i ko kaua koko ponoi, a ina e pii ae kahi oko kaua io ponoi, hahau ia iho a hiolo, hookomoia aku ka mokuahina iioko o na hale kuh imi naauao a helelei iho, pela kaua e hoouiu ai." A pau ia, ninau iho ma ke akea penei: "e mau loa anei ka iahui?" Alaila hai iho i ka puana a k» moe penei, ' O ka poino o Hawaii, ua kau mai mamuli onn lahui keokeo."