Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXI, Number 1, 7 January 1882 — KA LUA HUNA O KA POWA WELIWELI, A ME KA LOAA ANA I KA MAKA OI HOPO OLE O KA PAHI UMIUMI, A ME KA IKE MUA IA ANA O KA WELI O KA MANAWA. [ARTICLE]

KA LUA HUNA O KA POWA WELIWELI, A ME KA LOAA ANA I KA MAKA OI HOPO OLE O KA PAHI UMIUMI, A ME KA IKE MUA IA ANA O KA WELI O KA MANAWA.

Ma kekahi kolanakauhale nui o Amerika, e noho ana kekahi haole o David Johnson kona inoa, ine kana wahine a me ka laua keiki lnopo, he 1 mile ka mamao o ko lakou hale m n ka piko ponoi aku o ke kulanakauhale. I\o k% ehiku makahiki o ko lakou noho an.i ina ia ho:r»e, ua make aku la kana wahW; a no ka ekolu makahi!<i o kona noho ana me ka laua keiki mahope iho o ka make ana o ka wahine, ua hoouna akū la oia i kanu keiki i kekahi Kula Nui o ltalia. Elima makahiki aoi o ko ke keiki noho ana i ke kul», ua hiki aku ]a ka lono imua ona mai leona aina hanau aku, ua make kona makuakane puuwni eleele. E hoomaka ia ka moolelo weliweh o keia powa nialalo iho nei, penei: Hookahi makahiki mahope iho o kona'hoouna ana aku i kana keiki- i ke kula, ua ulu mai la kona monao e hana i lua nui hohonu malalo pono b Y kona home, a o ka hopena ua hookoia k®na manao ino. Mahope iho o keia mau mea, ua hana iho la oia he palapala hoolaha a penei na manao o kn hoolaha a ua puuwai eleele nei: $100, fc Elima minute e hana ai. Ke kauohaia aku nei oukou a pau loa" e ka poe akamai loa o ke kuUnakauhale nei i ke kahi umiumi, e hele mai e kahi i kuu umiumi, he hookahi hanen dala ka uku; aole loa hoi au e hoapono ina e moku kekahi alu )ki o ka t!i o kuu auwae, a o kekahi wahi puupuu uuku paha ma ka ili laumania o kuu auwae. E ukuia hoi he haneri dala mahope iho o ka pau ana o ke kahi ana, hookahi hoi kahi f»na i kela hebedoma keia hebedoma. Owau no me ka oiaio, David Johnson. Maill Home, Mar. 13, 1763. Ma ka hora 10 o ke »cakahiaka o ka la 14 o Maraki oia makahiki no, ua hiki mai la kekahi mea akamai i ke kahi umiumi, a ma ka hora 11 oia kakahiaka no, ua hana aku la oia i kana mau hana i hele wale a paulehia, oia hoi ke kakele ana ma ka ili alualu o ua puuwai nei, i ka oi owe o kana pahi kahi umiumi. Ka Make mua loa ma ka lima o ka Powa. I ka wa a ke kahi umiumi e ulele nei, e paa ana ua powa nei ma kona lima akau i ka pu panapana, tna kona lima hema ke ki o ka lua huna a ua powa nei; i kona wa e kahi nei a pau kekahi aoao, ua huli ma kekahi aoao, ua ki koke ae la ua powa nei i kana pu, a ku aku la ka mea kahi umiumi ma kona lae a pnka ma kekahi aoao, a waiho aku la oia i ka make kauoha ole. Auwe ! Aloha ino. Mahope iho o ka make ana o ke kahi umiumi, ua wehe ae la ka powa i ka aahu a me ke dala a hoahu aku la ma kekahi o na rumi o la 1o o ka hale, pela oia i hana ai a hiki i kona kiola ana i ke kino o ke kahi umiumi ilalo o ka lua mihi ole. Eha makahiki a keia powa i hana ai i keia hana weliweli, no hoi 'he mau mea nana i keakea i kana mau hana uhane ole, a i ka piha ana hoi ona makahiki elima, ua komo aku ia ke anu huihui iloko o na puuwai aioha o ke kulanakauhale, a ua pii mai

j ka inainn wela o ka ohana o ka poe i hala e ako; ua'nui no hoi ka manawa i imi ia ai ka home o ka pown, aole no hoi he wuhi mea a ike hhi ia aku. He 265 ola i poino iloko o na makahiUi elima me elua hebedoma, hoo» kahi i pokele i ka uwahi pauda o ka pu panapana, a oia no hoi ka mea nana i imi nowelo a loaa kn lua huna weliweli o ka powa ma ka mana oi hopo ole oJka pahi umiumi. !Ca loaa ana o ka hana weliweli a ka Powa.—ivia ka hora 10 o ke kakahiaka o kekahi la, hele mai la kekahi paele akamai i ke kahi umiueni a hiki ī ka home o ka powa, a ike mai la ka powa, miki mai la a ni- ' nau mai la, heaha kau ? I hele mai nei «u e kahi i ko umiumi, wahi a ka paele. Ia wa ua koi mni la ua powa nei e komo iloko e kekahi rumi nui o ua home nei; a komo aku )a laua ne» a hiki iloko, noho aku la ka powa )luna o ka noho kahi umiumi, a ulele ,aku Ja ke kahi umiumi i kana hana. I ka ! wa a kn paele kahi umiumi ī hoomaka ai e | kahi, ua il?e iho la oia e paa ana ka powa ! he pu pan:»pana; ua pii koke mai la kona \ hoomanao no kona m•«u hoa kahi umiumi i I hala e aku, nolnila, noi aku la ka paele i ka j powa e hele oia mawaho no kahi pilikia a hoi mai; a ua ae mai ka powa. CJa ooonoo i nui iho la kn paele i kana mea e hana ai i I men e make ai ka powa; no ka wa poUole i .oa, ua hooholo iho la oia, o ka pahi umiumi kona mea e make ai, a pela e ikeia ai kana i mau hana ira e make oia. [ Ka make ana o ka Powa.—l ka wa a ka I paele i hoi aku ai, a hana aku la i kana hana, kahi aku la keia a pau ka aoao hema a huii ma ka aoiu> nkau, a iaia 4ē kahi ana malalo pono o ka nuwae, ua hooinaopopo iho la oia, o kona wa keia e hooko ai i kana mea i manao mua ai; i kona hoomanao ana ao ia mea, ua ike koke īho la oia i ka oni ana ae o na manamana lima o ka lima e paa ana i ka pu, nolaila, ua hele ino ae la kaianei pahi, a moku je la ke kani«a-i. aka, ua kani aku la no ka pu i kela wa, a ua lele tiku la ka poka a ku aku la i ka ipukukui a noha; ua oni ke kino o ua powa nei no hoo* kahi minute, a haalele mai la ka uhane ino 0 ka powa i kona kino, a waiho iho Ia no me ia. A make aku la ka powa, hopu iho ia keia 1 ke ki o ka lua huna, a naoa iho la i ka helu, he 57; ua imi aku Ia keia no na hora 4 a loaa aku la, malalo pono o ka noho o ka mea e kahna ana o ka umiumi. Wehe ae la keia, he pani hou no, a wehe hou aku la no keia a hemo, n.ina aku la keia he ipukukui nui e a ana, a ua hiki ole iaia ke hoomau aku i ka nana ana, oiai ke ea mo e halawai mai ana me ia nei. Nolaila, hele huli hou aku la keia, a loaa aku la he rumi ua piha i ka lole; komo hou aku la no keia he rumi a loaa aku la he rumi i waihoia ai ke dala, ua piha eha pahu hao. I ka pau ana o kaianei nana ana, ua kii aku la keia i ka ohnna a pau o ka poe i haalele mai, a ua ike i ka lua huna 1 waihoia ai na iwi o kamahele. Aloha wale ! Mahope iho o keia, ua ukuia he ®50,000, a o ke kino o ko powa, ua puhiia i ke ahi; pela i make ai keia powa a me ka ikeia ana o ka weli o ka manawa. Eie na manao o ka leta a kekahi ohana o ka poe i make i hoouna ai i ke keiki a ka Powa i ke kula i Italia: Home Olelo, lulai 25, 1769. [ke keiki a ka Powa weliweli, Mr. V/illiam Johnson,- Aloha ae i kou makuakane.— Aole loa i maha kuu uhane no kou makuakane uhane ole, oiai oia ua lilo he puu

I lehu kaulnna no Ue oo nei i Uein w«; a ke | huli hoi m»i oe no kou aina hanau e ike no jop i ke Uino o kou makuakane ua lilo i le- ; hu, no kona p<nva i ke ola o k« lehulehu, e ! iike ka loihi me kou in»u makahiki ma ke kul». Me ka mahalo ia oe ina nole oe e hahni ma ka nono o kou makuakane. OwaU uo me ka wel» mninn, Ge- rge Henry. Eia ka pane a ke keiki ma kana leta: Hous S C Bor. It4lia, Sept. 23. 1769. E kn Aiakua oke keiki makua ole. Hoo. George Henry; Ua aloha nu ia oe.— Uh loaa m-i kau leta ia'u i Uakauia no lulai 25 i hala, a ke hai aku nei au imua ou a he hoohiki hoi ka'u imua o ke Akua, aole loa i inaalili ka wela o kuu' pnuwai inaina nn na hnna a ko'u Makua ponoi, a ua mah« kuu ilihia no kona make nna, olioli hoi kuu uhnne no kona !ilo ana i puu lehu. A ke noi nku nei hu e hlo oe i Papa poi.oi i»o ke keiki makua ole, n e hoomanawanui no'u, i mau kokua no ko'u imi aim i ka naauwo. kou pono a'u e mamnolana nei. Aloha oe a nui e ko'u Pap . WILLIAM JoHNSoN. E kuu inau hoa heluhelu-o kein muu w;*hi up.ma nanea, he mau pauku no koe no keia wuhi apau», ak«. ua l».wa ae la m> p>iha kakou. Un hiki no la'u ke hnike aku i k* hhpa oko.» s «ue o keia ina e oluelu la e oukou, a me ke Kapena o ke • Kilohina," he nani ioiae i ko Keia. Aloha no # a »ui. Geo. W Kalohai, Kn oukou pokii peni. Halaula, N. Kohala, Nov. 19, 1881.