Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXI, Number 3, 21 January 1882 — KA NUPEPA Kuokoa ne ke Au Okoa HUHA. MOOLILO O NA LA O KA [Illegible] Viakauna Nelekona, [Illegible] DUKE O BERONETI. [Illegible] KAUA NA O NA AUMOKU KAUA BERITANIA,-A ME KO ENELANI MAI PAPU LAAU, &c. [ARTICLE]

KA NUPEPA Kuokoa ne ke Au Okoa HUHA.

MOOLILO O NA LA O KA [Illegible] Viakauna Nelekona, [Illegible] DUKE O BERONETI.

[Illegible] KAUA NA O NA AUMOKU KAUA BERITANIA,-A ME KO ENELANI MAI PAPU LAAU, &c.

il. < K i >11 X* « y .i A',i. }JK HOOKAm ivi/: /w> .vo o * selkkosa.' " — ,Sf. TV/icr«.'. A k-' niahi o kn U 5 o Dekemab-i t hookoKuaku la ka n>oku Lnnakiln iloko o w.i o>pUher»d, a oiai lukou i hookomo ai. loa koke mni la ia Kf*pen:t Haki ka ka Il.ikn Hahinin, e hni mai ana e ho) loa ae kona moku a hiki iioko o wa i b iloila ke kino o ka (i Nlekona e iawe in ni iuka o ke kakanale o Ladana r mnluna o kek<ih) moLia!>a alii i hoomakaukau in no kona ika na ia pokole o ka moku Lanakila 0 l?ia owa, ua ano ikaika mai ka mani(*nua pono mai, nolaili, ua hookauki i kona haalele ana i keia awa a hiki la 1, n aole no i ano malie iki mai ka int a iloko no o keia makani ikaika uaiono mai ua haawi ae la no o Ka* Hki i ke kauoha a hanlele aku la lak ia awa me ka hoopiipii pono ana o;a makani ma na kahakai o Enela- \ «ini lakou e hoopii malie nei. ao!e lahki nku j ke awa o Sheerness a liiki 1 a U 22, aknhi no lakou a !oaa i ka kalun nlii e kii mai ana i ke kino o alu Nelekona. u «kou i hanlel%aku la i kela awa hoJa hoopii ona i ke awa o Sheerness, iaku la o Knuka Biute i ka mana o a: Haki e ne mai iai;i, o kiiha i ke ki(i Haku Nelekona a e imi hni i kahi a >»Ka lokoino i komo aKU iii. He mea lau paha la i na kauka a pau o ka huna mea pohihihi iloko o ke kiuo o mka, a he mea no hoi e hiki ai na J»ao ana ī ka ike nm aku i ka mea i ai kela koa kaulnna. Ma ke noi a t Brute e kaha i ke kino o ka Hnku ;Nelek)nn t ua ae mai ln o Knpkna Haki i kona nanao, a iloko o īa manawa i wehe ia oi ke o ka pahu pi<;la, a hapii la ae la ke k»r» o ka Huku Nelekona maluna o kekahi p&pakaukau, u h -on\ika iho la o Kauka IH ulee imi i kahi a kela poka i komo.nku ai )lob o ke kino o kona Haku. t 11010 ona hora pokole o keia huli ana a Kauki Biute, ua loaa aku iu ke alahele a keia poka i komo aku ai, Ua holo pololei »ku keia poka ma kae o ka iwi-kuamoo, a paa aku la iloko loa o ka puhaka ma ka ao" ao abu, mala'o iki iho oka hoehoe» Ua loaa iku la keia poka e waiho ana me na lihilihi gula o kona mnu poohiwi me ka apana oke kuka u« paa malalo oka poka. 1 ka psu pono ana o na hana a ke kauka, ua humuhumu ia ae |a ke kino o ka mea tna> ke. a wa-hi ia ae la i kekahi lole huluhulu keokeo palupalo, a hookomo hou ia aku la o aoo.i pahu anuaiui. O ka moku kialua alii Chatham, e lawe ana ia Koroisina Urey, oa pili koke moi % ia ma ka aoao o k« moku Lanakila, nia hoi iluna o kei* moku, Aa pahukupapau o ka Haku Nelekona i makana la mai ai e Kapeoa Haiowela. Oiai na mea a pau eku I»in« nei. in manawa » huki ia ae ai ka pahu kupapau oua Nelekona nei mai luoa o ka moku kialua alu a kau īluna o ka moku Lanikila, akoakoa ae la o Kapena Haki ma IUIO o ke\eena, s* hapai ae la i ka piuia o ka Haku Ne(ekons a hookomo iloko o ka pahu i hoomakaukau mua ia oona, a iloko o ia manawa jw>koic, ua makauae 1* a i;im m(IU kulana, a oiai ka pahu o l*a Haku Nelekona * huki malie ia ana iluna, ua haawi aloha w«i I* iu koa marina i m aloha paa pi ma ke alo, * kani koke mai la hoi ka leo o na ohe a me ni p%hu, a me he mea la o keia ouu h*na e haaa ia oei. he mea no ia e hiki ke olelo ja, ua haalele mai anei ka Haku Nelekona i kona moku aioha, kahi ona i wa»ho ai iloko o ka ehaeha uuf »loko o keia U hookahe koko ? He mea ehaeha ioa no k« maoao kit ike aoa aku ī na koa, na «iiie&oku * me Kapeoa H«ki, e kulu ana ko lakou iō«u waimaka raa oa pa|«hna, e u ana i ko

lakou Haku i hala e ak*i. Ika manawa i kuu ia iho ai ka pahukupapau iUIo o ka moku ki.ilua aln, ua h»awi se U o» koa i na huro ekolu, a kuu is iho la ka hae Adimara!a o ka H&ku Nelekona ilalo mai luna iho o fca moku Lanakila 9 kao ia aku la ilu< na o ki moku kiaiua aiii me ka hoohape. ia. iioko 0 na minute pokole, un haaie!e mai la ke kialua alii « ka pili ana raa ka ao? 0 0 ka moku Lanakiia, a kuea pono ae la kona mau pea i ka makani, a hoopii poiolei aku ia oia i ka nuku o ke ?wa o ka muiiwai Thames. Iloko o na 'a hoio eiua o ke»a hoopii «na, ma ka hora 2auīoa ia 0 ka ia 24 0 Dekemaba, hookomo aku ia ke kiaiua alii iloko o kn muiiwai me ka hae Aditnaraia 0 ua Neiekom nei ua uhūa i ke kaniknu. 0 na aumoku kdua Beritania kiai awa 0 ke kuianak«uhaie o Ladana e ku ana ma ke aiaheie o ke kiaiua niii i ka manawa i kaaio ae ni oia, ua huki iho ia iakou i ko iakoU mau hae liaio, a kipu aioha mai in hoi kela a rne ker» moku paknhi, e hoike mai ana i ko Ukou aioha i ka n**na ka ia lanakiia nui i hala aku 1*; aole 0 kem waie, 0 na papu e ku lama ana no ke pale i ke kuianakauhale o Lndana, ua ki papa 1 īke mai ia Inkou i ko iakou mau ieo nakoiokoio i ka lewa, a kani-ke mai la hoi ka bele 0 na halepule. Ua hoomau la keia mau hana a hiki wale i ka mannwa i kuu ai ka heieuma 0 ka moku kmlua iioko 0 ke awa ma ua auina la. Iloko mni oia manawa, ua makaukau koke mai la 0 uka, a mn ka bora 7 ponoi 0 ua po nei, 1 hapai ia ae ai ka pahu 0 ka Haku Nelekona a kau iluna 0 ka waap», hoe poiolei ia oku ln a pae iuka 0 ke alapii 0 Greenwlch llospital, a i keia wahi i apo mai ai o Adimaraia Haku Huda, ke Kinaina 0 ka Haiemai Ahi, a hoihoi ia aku la iloko o kekahi keena nui a hiki i ka manawa e makaukau ai kona wa e waiho ia ai iloko o Puintcd Hail no ka hoikeike. Uu oleloia, aia iloko 0 keia keena kahi e waihoia ai ke kino oka Haku Neiekona no ka hoikeike. iloko oua po nei, ua hoomakaukau koke la ae la ia keena ma ke k&uoha a ka Hnku Buiuma,a ma ka hort 2 ponsi 0 ka wanaao 0 ka ia 6, ua kau hou ia aku la ke kino mnke 0 ka Haku Neiekoiu m»iuna 0 ka waapa, a iawe la aku la no kekahi aoao, a iloko 0 k;t hapalu* hora, hiki aku la k\ waapa ine kana ukanaluuiuu ma ke alanui pii 0 keia Hale, a ilnila,o Adimaraia Earl St. V r mcent, oia hoi ko Neiekona Haku mua loa, npo mai la oia i kon» pahu me ke aloha, a hoihoi ia aku la iioko 0 ke keena nui hookipa e Painted Haii. O keia keena, 0 kekahi ia 0 na rumi kaulana loa iloko 0 ka moolelo 0 Knelnni, niai knhiko lo» mai a hiki i keia manawn, a me he mea ia, un piha pnha ka hanen makahiki 0 keia hale 0 ke ku ana a me kona inoa. Iloko 0 ia nu, ua hooiiio ia kei.i keena nui, he rutni hoikeike 0 na mea kaulnm, he wahi e maUma ia ai kekahi hana ano nui o ke aupuni, mai nn alii a na kanaka koikoi oia au. okn hanohano nui o keia haie a me ke kanlana 0 ka Haku Nelekona, ua like laua a like rna ka hanohano a ine ke kaulana, a 0 ke kino make 0 ka Haku Nelekonn ka pahukupapau moa loa i kau la iloko 0 keia keena, e hoike ann, ua laa ka hale kaulana 0 ia aupuni i ke Koa nana i na-i ka moana akea. lloko 0 na la ekolu 0 keia hoikeike ana, oia hoi ka la Sabati, Poak*hi a me ka Poaiua, ua piha mau keia keena nui i na makaikai 0 keia ame keia ano. O keia hale, ua noa ina mea a pau ke komo. E komo ann ma kekahi ipuka, a e puka ana hoi ma kekahi. Ma ke koho wale ia aku Ina poe i heie mai e )ke lihi aku i ka pahu 0 ka Haka Neiekona no na ia ekolu, aole i maMo 0 ka 3,000 iloko 0 kela a me keia la, a ua 01 aku no paha. 0 ka pahu kupapau e kau nei iloko 0 ke keena nui, ua ka»ia na mnkana a ka Haku Nelekona i loaa ai iaw iioko o ke kaua, a 0 ka aoao maluna pono iho e ka umauma 0 ka pahu, ua kapiii ia kekahi apana gula tne na huaoMo me keia: u Mahope iho 0 kekahi kaua hahana i hooukai», ua haulehia thc» ta keia Adimaraia koa u rae ka wiwo oie iioko ona mioule pokoie oka lanak ia nuj, maluna 0 na aumoku kaua hui 0 Farani a ine Sep«nia, iwa« bo 0 ka Lae 0 Tarafaiaga, Okatoba 21, M H A malalo loa ibo 0 keia mau oielo, ua kakau ia keia mau huaoielo pokole penei: **Ka Oi p»keia a me ka Wiwo ole i ike ia iloko o Europa." 1 ka eha o n* la 0 keia hoikeike aoa, ma ka Poakoiu. l«8o l«nu»ri, oia hoi ka la e hoolewa ia ai ke kioo make 0 ka H«ku Nelekona, ma ka hoim 10 poeoi o ke kakahiōka, ua akoakoa ae ta na waapa be iehulehu \vafe ma ke aio 0 Pamtt d Hail. £ hooma* nao ko makou poe heiuhelu, 0 keia booleora aaa o ka Haku Nelekooa nniona o na waapa. he kumu w e hoohahke aku ai, aoie oi»

he koa oo ka aina, aka, he koa nui oia r.o ka moana. He eiua hoolewa ia »na o kona kino, ma ka moana a aia ki ams. Owai la ke kaoaka o ii su a hiki mai i keia raan*wa he elua ooa hooiewa ia aoa ma ka moana a raa ka aina ? I ka wa i inakaokau ai ooa mea a pau, laweia mai }a ka pahu kupapau o ka Haku Neiekona mai ioko mai o ke keeoa i wa'ho ta ai a kau liuna o ka waapa 5 a la nnnawa i kau ia ae ai ka hae Adimaraia o ua Ne!ekooa nei iluna o ke kia me ka hoohapi ia, a kipu mmule maj ]a hoi oa papu, na aumoku kiai e bu ana i ke awa, a kan;-ke mai ia hoi ka beie ona haiepuie. Ika hoomaka ana o ka huakai hooiewa inoana e haaieie aku i keia aoao o ka muliwai Thames, e kipu mau ana na waapa niahope o ka waapa o ka Haku Nelekona a hiki waie i ka wa i piii aku ai ma keia aoao. 0 ke ano nui o keia huakai hooiewa moana, ua iawe īa mai la e iike ine k& nui o na aumoku o ka Haku Nelekor.a i komo &i īloko o keia kahua kaua kauiaua o Tarafaiaga, a ua kapa pakahi ia hoi ka inoa o keia a me keia waapa e iike me ka inoa o kona mau moku i hoouka ai. O kekahi me«i nui i !awe ia mai, oia hoi ke ano o ke aiakai ana a ua Neiekona nei, he eiua maheie kaua. O ka waapa e lawe ana i ke kino make o ka Haku Neiekona, oia no ka waapa rnua ioa nana ke alakai ana i ka mahele kaua makani. lloko o*ia hora eiima o keia hookahakaha ana, rna ka hora 3 o ka auina la, pae maalahi aku ia na waapa ma kekahi aoao, a i keia wahi hoi, i apo aloha mai ai ka 'Alihikaua Kiekie Haku Bahama, e like me ka hnnohano o ka oihana kaua, a hapni ia aku ia ka pahu o ua Nelekona nei a woihoia iloko o ke keena nui o ke Keena Kaua o Eneiani, no ka huakai hooiewa aina i ka iu apopo Ma keia wahi e na poe heluheiu, e waiho kakou i ka huakai hooiewa o ka Haku Neiekona oo ka la apopo, a e kamailio pokoie hoi kakou no na haioleio i kamaiiio ia iloko 0 keia keena ma keia po, ka mauao o keia a me keia mea no ka Haku Nelekona. O Kapena Blackwood, oia kekahi o hoa'ioha o ka Haku Neiekona, ku mai la oia imua o ke anaina a hai mai la i keia mau olelo penei: "E iike me ka noonoo maikni i ioaa ia'u, ua manao au, o ka Haku Neiekom, oia hook.ihi ke koa kaulann loa o ke koa a me ka wiwo ole i loaa ike aupum o Eneluni. Ua noho Haku aku oia maluna o na poe maialo aku o kona kuinna me ka oiuoiu. Ua iawe mai oia \ ke kuka ana no na mea e pili ana 1 na aumoku me kona mau alii malalo aku. (Ja liwe oia i ke kuiina oka Aiihikaua Nui o na aumoku, me ka hnawi ana aku i na hoakaka kupono. Ua haawi aku oia i kana mau kauoha lioko o ke kahua kaua ine ka poioiei; a aole hoi o keia wale,— aka, ua iawe pinepine mai oia i kona mau hoa'ioha -a hiipoi ma kona aio, a ou kana makana i ke aupuni o Enelani, e haawiia maiona makana i ke kanaka nana i hooko ka hana a me ka pomaikai o ke aupuni; ka mea hoi a'u e olelo ae ai, aole he Adimarala i keia ia, a me ka mainwa e hiki mai ana, e iaa na hana aloha, ke koa a me na hana hookeiakeia a keia Neiekona me kona mau pokii o ke aioha oinio ma ka moana laula, no ka maiuhia o ko iakou aina makuahine. ' 0 kona noho ana ma ke ano Karisitiano, he mea ia ua ikeia a ua iohe pintpine ia hoi e kona mau hoa'loha kona kamailio ana, ua haawi oia i kona puuwai a pau me ka me* nana i hana mai. i kona haulehia ana iloko o kela ianakiia nui, ioaa ai ia Eneiam ka maha a ka maiuhia o kona mau Panahou. laa paha ona makahiki iehuiehu e hiki mai ana, a ioaa ka hau!ehia ana o ko kakou aina iiuua o na enemi, ke pa-e mai nei ka ieo o ka Haku Neiekona i kona mau hoa'loha, e paa kakou a pau i ke kia hoomanao o kona home iuakupapau, i uku na kakou e" panai aku ai no ka maiuhia ana i imi ai a ioaa i keia manawa, a haulehia oia iloko o ia maluhia no kakou." Aole i pmi.