Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXI, Number 4, 28 January 1882 — KA NUPEPA Kuokoa me ke Au Okoa I HUIIA. NA LA HOPE LOA O KA HAKU NELEKONA KE DUKE O BERONETI. KE KAUA ANA O NA AUMOKU KAUA BERITANIA.-A ME KO ENELANI MAU PAPU LAAU, &c. [ARTICLE]

KA NUPEPA Kuokoa me ke Au Okoa I HUIIA.

NA LA HOPE LOA O KA HAKU NELEKONA KE DUKE O BERONETI.

KE KAUA ANA O NA AUMOKU KAUA BERITANIA.-A ME KO ENELANI MAU PAPU LAAU, &c.

T.l I.OKMll AM .4A'.l. HE līOOKAlīl WM.E Ulo XO O ' SK!.t:KOXA. " — Ktrl Si. Yinnni. i Ka Waiho ia- ana o ke Kino o ke Koa Kaulana iloko o ka Home Lieakupapaii. |l KA piu ana o kei« mau olelo n Kapena j M B!nck\vord imua e *<eia Hale, | minulH pokole mahope mai o ia manawa, ku i mai la hoi o Kauka Biute, oia hoi ko Nelei ' I kona knoka maluna o kona moku k<i Lanakiia, a kamailio m»i ia oia imua o na hoa honohano penei: "Ano," wahi a Kauka Biute, t4 i haulehia iho ia ke Koa o na Koa, a o ke kanaka hoi nuna ka umaumu uwila i piha me na manao | koa o kn wiwo ole, e hiki ai ke hoohahke | ole ia k.ma mau kau.i moana i na makahiki I lehulehu e hiki nmi ana o ke ao nei. Aole : he knnaka koa o Euoluni i malama i ka mn- > iuhin, ka hinohnno a <me ka pomaikai o ke ' Ali» ka Moi a me kon;i Au mni, e like me kn Haku Nelekona ! Aole no hoi he kana- | ka hookahi i hoomannwanui i ne. ino nni i ; loaa u>a kona nlahele no ka hanohano o keia ainn e iike ine ia ! O kana mau hana ano ! nui i hnna ai iloko o ke kaua, ke knu nei i» imlunn o keln a me keia kanftka Pelekane ! pakohi, he h;»nwinii na lukou e hahai ai ma | kona alahele, n he inoa wule no hoi kon«i e kau ai ku weli i kona mau enemi,—O ke Pukonakonn Nelekonn ia o na aumoku kaua Beritania. iloko o ke.Uaua i hoouka ia ma ka Lne o St. Vincent, na in kaua i hoike ae i ke ano o keia Nelekona, a lilo oia he Kapena eo ka Agemona. He mnu makahiki pokole mahope tnui o ia mannwa, o nu kahnk*i o Aigupita a me Kopenaheg*na, ua hoonaueue uku oia i kona mnu enemi me kona mann nui. a hooiilo aku oīa ia lakou i j me« ol<% a na kein mau kahua kaua kaulanrf i i aku i ka inanno o na aupum kaua moana o bluropa i ke ano o keia kanaka koa nui wale. Aole o kein wale ka palena o kona.mau koa kaulana, aka, ma ka la 21 o Okatoba i hala aku la, ua hoouka ia kekah» k;»ui nui ma ka Lae o Taraf»laga; he kaua nui nole i ike ia mamua aku a me ka manawa paha e hiki mai ana; a o kona haulehia «na iloko o kela lanakil» nui, aole e loin kekahi koa nui e like me keia Nele- | kona. no kana mau hana hookelakela iloko 0 na moolelo kaua moana o ke ao nei, oiai oia e lei ans i ka le» alii o ke koa a me ka wiwo ole, he Aiihikaua no na aumoku Bsma ke kahua kaua o Tarafalaga." M Ano," wahi a Adimaraia Barenetona, "1 haulehia iho (a keia Koa kaulana o ka moana, no keia aina a me na aina a piu o Europa nei. CJ<t ike kakou a pau iaia, he wahi kulana Kapena kuna maluna o ka mokukaua Agemont i oko o ke Kaikuono o Larma, ma Amerika. Ua kak«u iho oia i bna m»u p»iapa!a » ke Keena Kaua o Enelani, «ui kona moku ua th iluna o na puu one o na enemi. Ua ike hou no kakou laia, ua lawe pio mai oia he elua mau moku Panīolo ma na kahakai o inia Komohana, a na kei* mau mea i hoaiai ae i ke ano o keia kanaka koa. Aole o kei* wale kana mau hana, aka, mamoa o kona kau ana aku i ke kuUna haahaa o na Adimarala, oia a me kona mau pokii wiwo o!e, oa kīpoka pa-hu ia aku ke kuUn*kaohale o Kadita, a ua hoolilo ia aku ia kuUn»k<«uh*le t puu ahi nui iloko | o ka hapalua bora waU no, a he mea hiki ) oie hoi ka pau ana o ia kuiaoakauhale e ke ] ahi ke poina iloko o na moolelo Paniolo. Ua ; īke hou no kakou laia e heleana iloko o ke1 kahi kulana pilikia loa, he wahi hoi aole he ■ AdimaMla o EneUni i hoao e kue aku i na ; pa poh»ku o Sioa Karcta, aka, o keia Nele- \ kooa, ua hohe anei o« e like me ka nui o na : Adunar4la e ae, aole e kaua aku t «eia kus ; lanakauhale ? Aoie ! Aole iea !! Oia a me : kona nuu hoa'ioha wiwo ole, ua pau !akou | i ke auhee imua o keia papohaku. e taa na 1 pukuniahi he 300 a oi aku t kau ia iluna o

keia papohaku, a >!oko o Weia k*:kuooo, i ku at konn iima akau I keWah? poka i ki ia mai mailuoa mai o ka papohaka e cu koa Piiniolo. Ma ns k*hakii o Kalavi, aa eha kooa makn hem-* i na humhana one i ps-bu ae n»ai toko ae o ke kni, mamuii o kekahi poka pa-hu i k ia raa» e ks papu a haule ra«» Km aoie o kona wsap3. He m»kahfki okoa imhope m*i o ka eha aoa o kona maka, ua hihai aku oia i na aomoku kaua FArani o Napoliona, a hoouka ia ke kahua kaua o ka a mahope iki m-ii o ia manawii, ua hoike koke ae la oia i kona koi a rae ka wiwo ole, i ke kii ana aku a uawahi i ka laina k<ua o na aumoku o Denemaka i mouo ia no ke pale an» i na kahakai o Kopenahpgeni. Oi*i k.i oneki o kO!»a roau aumoku e lan » ia *n-i e m nuliw.n « ke koko, pale «iko la o«a i ka hae ho>»ilon t a i Ua Ahhik:iu-i Nn» Sir Haid.i P.ika maluna « | ke kahu* kau\ O kon* p\le an» i k» tnina % keia Althikaun e puka cn*i oi« mailnka mui o ke kahua kuua, tin oia i hana io pel », Auwe ke kahnh-* nui a me ka hilahiia !! Aka, o keia Nelekoua. u » p»a oia i Wa hnnohano o ko kakou hae, a eia kana maloko o knna leta k »u» t kakau ai n t ka Hooilina Mni o Denemaka, e olelo aku ana. —0 na kanaUa Koa loa o oia ko'u mau pokii, ak;i, aoie hoi lakou e hiki ke k»pi ia, he mau enemi no Eneli»ni. "i\o loko ma» o keia mau kaua nui elua, ua pii ae oia he elua mau kulana hanohano loa elua. 0 na kahakai o Bnlona, i lohe ia mni ai, aia ilaila na aumoku kao palahalaha a Ntipoliona i hann ai, no ka hoonnkaukuu holo mai i ko kakou ain* makuahine, o keia Nelekona ponoi no, ka inea iaia ka puuwai wiwo ole, ua hiki aku oia ilaila ma ke kahua o ka nv\ke i hoomakaukau ia, a ua kipoka ia ka mana o ia mau aumoku, a mai loko mai o ia la, oole i ko ka manao o ke kanaka i kaulana a i maka'u ia hoi e Europa mamuli o ka hoopakele a keia Nelekona. He mea ehaeha no ? u ma ke ano hoa'loha ka hai ana ae, oiai keia kanaka i ke kulana kie* kie loa o ka hanohano, ua leīe loa ae la kona hnnu ma ke kahuß kaua o Tarafdl.»ga, iloko o na hora poKole o ka lanakila nui; ke kahua knua kaulana loa i ike ia, a e iuaheo ai hoi na aumoku o EneUni; aole he peni nana e hoahewa; a aole hoi he akamai nana e iini e loaa ai; a koe wale iho no keia, e uhola kakou ī kona inoi i ukn makana na kakou laia, ma kona Karistiano a keonimana maikai, aole hoi o Ka hewa karaima kiekift i ka pepehiia ani o ke Keiki A!ii Italia Kasarioli, no ka mea, he k'auwa oluolu 0 Nelekona a he hooko pono ia na knuoha» ua ike oia i ka >»ono a ua hoahewa oia i ka hewa, n o kana mau mea a pau i hana ai, aole loa e loaa na la a me na hana a kekahi kanaka e ae iloko ona inoolelo o ke ao nti." Ma keia wahi o ko kakou mooleio, ua pau ae la ko kakou kamailio ana i na haiolelo i haiia imua o kei» hale, a e kamailio hoi kakou no ka huakai hoolewu i maUtn>iit i keIa la e ka lahui o Enehni no keia Ua haohao iki paha ko makou poe heluhelu no ka hai ole ia ana aku no ka ohana o Nelekona. Eia no Ukou me la iloko o keia m»nav»a. 0 kona mau kaikuanna a rne na kaikuahine, kana wahine i aloha nui ai Ema Hamilelona a me kana kaikamahine lloratia. He mau olelo mau na Nelekona mamua o kona make ana; Ina oia e make īloko o ke kaua, a i nana ole ke aupuni i kona kino, alaila, e hoihoi o Kapena Haki iaia a hiki imua o kona ohana, a e kanu in i ma ka aoao o kona makuakane, ma kona one hanau ponoi ma Bonehama Tope. Ina hoi e nana ana ke aupuni iaia, he koa oia i make ilokoo ke kaun no k\ pomaikai o ke aupuni, alaila, aole ona makemake e vraiho īa konn kino iepo iloko o k« Ilina Kupapau Aiii o VVestminster Abbey, ak», e kanu iaia mn ka ao-io o ka haiepule o Sana Pauio, a ma ia kahua ou i makeonke ai e kukuiu ia kona kmhoomanao. 0 keia mau olelo a Neiekona \ olelo ai he manao paa nona u.i iawe' mai ke aupum o Enelani a me kona iahuikanaka mai oao, « hooko ia na mea a pau ani i makemake ai. a ua oi pakela aku hoi na daia aupnni i hoohlo īa no k* hoohiluhiiu *na i kona kaa-Wupapau a me kona home iepo mau loa. Ua oleloia, aole e hiki ke poina oa hana a me na hoohanohano *na a ke aupuni o Enelani no ka huakaa hoolewa o keia Nelekona, iloko o ua la hoolewa U. Ui hooMo ia keia la, he U noho wale no ke!a me keu, he la makaika», a he la kanikau. Ua p»a | ka ipaka o na haie oihana a pau o ke kuia- | oakauhaie o Ladana, a he haokahi hoi hora 1 i koe uiamua o ka wehewehe aoa mai o ka | waiuao o ka Poah», la 9 o linuaiī, ua lohe | ia aku la ke kani kapkiili ana mat o na pa- [ hu, « kant aoo e mai U hot na o-le mai na | pakaua mai, wawalo ae la ko lakou mau ieo iloko o k* kulaoakauhale o Ltdana t & me he mea U, he mau hoailona keia no ka hoomakaukau kaua nui, a t. kahea ana ia lakou i na koa e ku makaukau no ka hooili kaua S

Ao";e ! M*« oukou asa wjJe no me na euemi e h»na la ai keia mau mea ! Ao* le ! £ kahea aua o Enelani t konj mau ko* puowdi «riwo ole mai keU pea o ka aina a ī keia pe-» ? e ko aiakaak&u hkou e Itke me ka hanohaa j o ka eiiuo* kaua, a e kulou aioha aku'iinui o ka mei n na ka ta Unakiu hiwjhīvva o ke kahua kaua kaulaoa i nah aku L). Ua nana mai o Enelani ike kuiik* h■* e& |>onoj fee tt«*r»a«w i ho>Wo i k»m w-uoha; ke kanaka i miiama iu-i i ka m%!ufi>4 a hanlele aku i ke ino, noiaila, huh «e nei fei»u aupuni a o-ina k* hoopanopono 'im | kt»u kino, n;jn-t Wou hauoh*nn o ka :<o(e i*«e me u-* w«hi ko«i he niau haneri, 4t, he mau tausani ehi o na pu*likoi wale no i liwe «a mai tnat iok« «nai u na 4pak«»U'i, m :w.iho ne ona mea « pau i ko'ilo !|ok« o ke a huaka» hoolewa, a 0 ka hoike an t iho U keia o EneUni i kona nloh» pau'mnko, \ ko£\a kipi ana aku in lekona, % •'Ka PeNiIHELh 0 NA AUMOKU BBRttAMA." (Tne l)arling of the Brit sh Navy.) E like me ka mea i hoike mui īa «e nei. u i hookaini ia m pahu a me na o-le no ke kahea aua i na k<m, he mau hon pok<»le m.ihope ina» o ia m«oaw.i, u i ae U kel i a me kei« pualikoa iloko oko lakou wihi ī kauohi ia aku, a e paikiu *na lakou e like me ke ano mau. Ma ka hora S ponoi, ua naki mni ln na p ialikoi heleA'awae mai loko inai o Hyde Parv, a ku lama iho la lakou mai ka ipuka mai o ka Ptka a hiki Ike kihi'o Cumberland Oate, ma ka papalua oka laina. Ma ka hapaiua oka hora 8, ua maki mai U na pualikoa i hoouka i ke kaua ma Aigupita me ka Haku Nelekona, na koa pukaa me na kaapu a me na pukuniahi he 1.9, me na koa kaua lio mai St. James Park m-i;. n ku l una mai la lakou mi kekahi aoio o ke alanui. Ika nnkaukau ana ona ;iea a pau, ma ka hapilua ponoi o ka hora 10, ike ia aku la ke k;ta kupapau mamua o ke alo o ke Keen i [;aua, a o na minute pokole, Uweia mīi i i k-i pahu kupapau o ka Haku Nelekom a ka»i iluna o ke kaa, a iloko o la manawa i kani koUe inai ai ka leo o na ohe a me na pahu, a aloha pu inai la hoi na pualikoa i k.-i (akou mau pu ma ke alo. Oka eehia o ka manawa, kau iho la ia maluna o na mea a pau, a he hiki hoi ke ike ia aku ka waimaka o kela ame koia. Ika haln ana o na minute pokole, ku lama ae la na mea a pau ma ke alanui, a komo koke ae la hoi na pualikoa ma ko Ukou mau wahi, o o ke alakai ana o keia huakai hoolew.i, kaa iho la ka hanohano maluna o ke Keiki Alii ke Duke o loka, me ka ukaliia e kona Elele, me kekahi nmu Kenela Nuiekolu, nana ke alakui ana i ku huakai hoolewa oka Haku Nelekona.