Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXI, Number 16, 22 April 1882 — Page 2

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

Ma he Kauoha

Olelo Kuahaua.

 

O Makou Kalakaua Moi o ko Hawaii Pae Aina ma ka Lokomaikai o ke Akua ke kukala ahu nei.

 

O ko Makou Oluolu, e like ko Makou Kumukanawai, e ako@koa mai na Hoa o ka Ahaolelo ma ko Makou Kapitala o Honolulu no ka lawelaw@ ana i na hana Aupuni ma ka hora 12 Awakea o ka Poaono, ka la 29 o Aperila. A. D. Umikumamawalu Haneri me Kanawalukumamamalua.

 

Haawiia malalo o lo Makou Hoailona Alii ma ko Makou Halealii maloko o ke Kulanakau hale o Honolulu nei i keia le Iwakaluakumamakahi o Februari. Umikumamawalu Haneri me Kanawalukumamalua, a o ka Ewa hoi o na makahiki o ko Makou Nohoalii ana.

KALAKAUA R.

Na Ka Moi:

Ke Kuhina Kalaiaina.

W.N. ARMSTRONG.

 

Hoolaha A KA LUNA LETA NUI.

Ma keia he i oikeia ai u nei, ua hookohuia o I Peterson k@ i Kokua Luna Nui a Kupakako Nui o ke keena P@ps Poo Leta Nui a Kupakako Nui o ke Keens P@ps Poo Leta o keia Aupuni.

JOHN M KAPENA. Luna Leta Nui.

Hooiaioia:

W N. ARMSTRONG

Kuhini Kaiaiana

Hale Leta, Honolulu, Apr 10, 1882. 1063 8t

 

I kuike ai me ka Mokuna 231 o ke Kanawai Kieila, ua hookanawale ia he Pa Aupuni no na holoholona hele hewa ma Namoku ma ka Apana o Hamakua, Mokupuni o Hawaii, e kukoke i ka haie wiliko o Ho@akaa.

H A P CARTER,

Kuhina Kalaiaina

Keeaa Kalainina, Mar.7.1882. 1062 3t

 

Ua hoikeia mai ma keia Keena. o ka mai i ike mau ia mawaena o na Lio i keia ma ka inoa Pink Eye, ua ike la @a hiona ma Honolulu nei-o ka poe a pau he mau lio ko lakou i manowale ia ua loaa ia ano mai ke konoia aku nei a h@ ike koke maiia John H. Brown me ke kaula ole.

Ma ke Kauoha a ke Kuhina Kalaiaina.

Keena Kelaiaiana, Apr. 4. 1882 1062 3t

 

Ua hookohuia o J E Keaweahawaii i Luna Pu Aupuni no ka Apana o Kona Hema, Mokupuni o Hawaii, ma kahi o kaaipuni i waiho mai.

KEKAULIKE,

Kiaaina o Hawaii.

Hilo, Hawaii, Feb. 28, 1882.

Hoolaioia:

W. N. ARMSTRONG,

Kuhina Kalaiuina.1062 3

 

HOOLAHA PE AUPUNI.

Ma keia e i keia, o ka Pa Aupuni mua i kukuluia ma Hookena, Kuna Hema, Hawaii, ua hoihoi ia u i ka Aina o kealia ma Kona Hema, Hawaii, e kokoke ia i ke kai ma ke alanui Aupuni a malaila ke Luna Pa na hana e pili ana.

KAKAULIKE,

Kiaaina o Hawaii.

Hooialolu:

W. N. ARMSTRONG.

Kuhina Kulaiaina. 1062 3t

 

KUAI O NA APANA AINA AUPUNI.

MA KULAOKAIIUA.

 

Ma ka Poakolu Aperila 26, 1882, i ka hora 12 awakea, ma ka puka mamua o Aliiolani Hale, e kuai k@da@a aken ia aku ana he Umikumamalua mau Apana. Aina Hale, oia na Helu 221, 222, 223, 224, 225, 226, 246, 247, 248, 249, 250, 251 ; ke waiho nei ma na Alanui Beritania, Keeaumoku a me Young, ma Kulaokahua.Kumukahi koho mua, $300 pakahi. Na Kumu--Hookahi hapaha dala kuike, a o ke koena, no hookahi, elua a me ekolu makahiki aie, me ka akupanee 9 keneta no ka makahiki, me ka moraki ia o ka aina.

W. N. ARMSTRONG, Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Honolulu,

Mar. 21, 1882.

m22 6t

 

KUAI O NA APANA AINA AUPUNI

MA KULAOKAHUA.

Ma ka la 3 o Mei. 1882, hora 12 Awakea, ma k alo iho o Aliiolani Hale, e kuai ia kuana ma ke malalo, iho nei e waiho le ma Kulaokahua.

Na apana aina Helu 417 a me 418 ma ka aoao mauka o ke Alanui Lunalilo, no ke kumakuai e hoomaka ana mai ka $ 300 aku.

Hookahi apana aina nona ka huinahe 5 87-100 eka ma ka aoao mauka, a e pili ana i na apana aina a ke Helu 404 a me 405, e like pala aina a ke Aupuni no Kulaokahua.Kumukuai e hoomaka ana mai ka $800.

Hoakaka--Hookahi hapaha no ka dala kuike, o ke koena. e hookaaia iloko o hookahi makahiki, elua paha, no ka ukupanee o 8 keneta no ka makahiki, a me ka moraki pu ia o ka waiwai.

W N ARMSTRONG, Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina. Apr. 1,1882. ap5 5t

 

He uahi ula a puni o Oahu nei kai ike ia i ke awakea o ka Poaha nei, me he mea la mai Hawaii mai. Oka madame Pele paha e ho-a hou ana i kana ahi jookalakupa.

 

Ma ka ahiahi o ka Poaha nei, ua haawi ae o Mr Henry Waterhouse ka Peresidena o ka Ahahui Kristiano Opiopioo keia kulanakauhale, he paina luana imua o na lala o ka o kona pa me ke alanui Nuuana kahi i ma nani na haua i lawelawe ia. Ua hoomalama ia ka pa me me na kukui i kau ia ina ka lanai a maluna o na kumu laau, me ko lakou hoolei ana i na kukuna malamala ma a maanei o ka pouli. He mau haiolelo kai pahola ia imua o ke anaina a he m@u leo himeni no hoi, a hookuu ia na hana me ka maluhia. o na manao hapoi a me ka mahalo makai, oia ka ke Kuokoa panai.  

 

KA NUPEPA Kaokoa me ke Au Okoa

HUIIA

No ka Makahiki $2 Eono Mahina $1.

Dala Kuike ka @

POAONO, APERILA 22,1882

 

KOKUA IA KA PONO O KA MEA NAWALIWALI.

 Ua hanaia iho nei imua o ka Aha Kiekie o keia kau kekahi hihia e hoike ana i ka malohia o ka pono o ka mea liihue malalo o ke kanawai o ka aina. O Kapohaku w. a me kana kaikamahine o Pau kai haopii ia Koa k. No Kohali Akau keia poe, a o ka manao o ka aoio houpii e kapako ia kk@a mailuna aku @ kekahi apana aina i oloia e ka aoao hoopii no laua ia aina. O ke kane mare a Kapohaku, o Koa okoa keia i hoopii ia.

Penei na lono i loaa mai ia makou. O Koa kane a Kapohahu kai kuai he apana aina ma Kohala, he ha@eri me umi eka, a o Rev. E Bona ka hoa kuai,ke ole makou e kuhihewa, a he hoike no hoi o Bona iloko o keia hihia. Mahope iho o ka make ana o Koa kane @ kapohaku, komo aku la keia kanaka okoa, o Koa no nei kona inoa, a noho maluna o ka aina. Hoolimalima aku la oia i kekahi mau ek@ o ua aina nei he na neari no 400 dala o ka makahiki, a o kekahi mau eka he umi hookoe mai la eia i kahua hale nona, e kukulu iho la oia he @ale ma ia wahi. Eha a elima paha makahiki o ka paa ana o keia kanaka i ka aina o keia wahi kanemake, malalo o ka inoa o ke kanaka i make, oia o Koa; me kona olelo una oia iho no ke Koa nana i kuai muu i ua aina nei.

Ua lohe mai makou, mahope o ka waiho ia ana o keia hihia imua o ka poe kiure, aole i hakalia ko lakou noonoo ana, aka ua hooholo koke i ka pono no ka aoao hoopii, a ua hookuke ia o Koa mai luna aku o ka aina ana i alunu wale ai, me kona uku aku ia Kapohaku he 1200 dala no kona poho.

 

KELA ME KEIA.

Ina he olaio oa lono i haiia mai ia makou, ua hoomainoino loa ia ka Pake nana i ki i ka pu ina Moanika ma Kailua @e nei iloko aku nei o kela mau pule u hala. Ua hoonukuki mua ia ka Pake e ua wahine nei me na hana pono ole. A mahope iho no hoi o ke ki ana o ka Pake e ua wahine nei me na hana pono ole. A mahope iho no hoi o ke ki o ka Pake i ka pu ua hoopaa ia kona mau lima me ne wawae i ke kaula ma kona kino a ua kauo ia oia i o a @nei, a ua kui ia me ka mainoino loa ma ke poo me ke kino; ua manaoia no hoi ua hei kekahi o kona mau iwi nuao. He hana ino loa keia, ina he oiaoi, aihe kumu e ninau ia ai owai la kei oi o ka hewa, o ka Pake paha; a o ka poe anei nana ia i pepehi?

 

O Mikala, wahine a Kekapa Kawainui i ma@e iho nei, kekahi o na wahine maikai o keia lahui. He oluolu, he noho maile, he malamala kana mau hana a me na kamailio ana, a he maemae ka inoa. Iloko o na malama loihi o kona kaa ana i ka mai ua ike ia kona hoomanawanui. O na wahine e like me ia ka mea e hanohano ai ka hale.

 

Ua hoouna aku nei ka Aha Opiopio o Honolulu nel i ka lakou mau leta i na Kahu Ekalesia a pau o keia pae aina, e noi ana ia laakou e haawi i mau haiolelo hoole waiona ma ka la Sabati hope o keia mahina, oia ka la 30 o Aperila. Ke manaolana nei makou e hooko oluolu ana na kahu i keia noi.

 

Iloko ne nei o ka malamala o Mei e hiki mai ai o Mr. M L Hallenbeck no ka lawelawe hou ana ma na hana pono iwaena o kakou. Ua noonoo ke Komite nana e hooponopono kana hana, he mea pono ka lawe lae mue oia ma Honolulu-nei, no hookahi a elua paha pule, alaila kaapani ia Oahu, a pau o Oahu hele i na mokupuni e ae.

 

He nui wale ma lono i loaa mau no na hana a Kalama a me Keaweamahi ma Maui. O ka Hoomau aku o ka hana pono ka mea i makemakeia. O ka haalele i na hana kekee a hoomau aku i ma hana maikai, oia ka hana @ia; ina e loaa kei hua, aole e nele ka hoopono ia.

 

NA LETA ANA MAKAMAKA.

Mai ko makou makamaka o ka Malu Ulu Rev. A Pali ua pomaikai ko makou poe tausani heluhelu i ka ike hou ana i na nuhou makamaka o ka Malu Ulu a penei:

Ma ka la 15 o keia mahina, ua akoakoa ae ka Abahui Kula Sabato o Maui Komohana ma Olowalu no ka noonoo ana i kekahi ana mea e holo ai na Kula Sabati a ua @eia ka eleu nui @u@ ae.

Mai ia la no, ua malima ae ka Ahahui Opio o na wahine o ua lai nei, he wahi pain@ hoomanao no ka la hoohiwahiwa Moi.

M ka Poakahi iho nei ua hoi pu ae na makainana me ko lakou mau lauamakaainana o ke kukai olelo hope ana no na hana o keia Kau.

Mai a S W M Kawelo o Kamaoa, Kau. Ua hoike mai oia penei:

O ke ano o keia aina je nani a maikai he ku maolino i ka mahalo, a eia nae ke ki-na nui o ka wi. O ka palaai ka ai mea mau i na kamaaina a o na huli kalo ka kano aku ua pau i ka make.

O ke puhi kulu ka hana kamaaina mau i koonei mau keiki kamaaina. He nui na kanaka o keia wahi a ua kuonono ka noho ana o ke kahi poe mai keia hana hookahi he puhi kulu. Aole he nui ia o na hale halawai e na kanaka ma na la Sabati, a o kahi hala nui ia a me na hoopapau ana, ma kahi hele o na hale waiona. Ma ka la 10 ibo nei ua hoike ma Kula Aupuni ma ka lawelawe ana a ke Kanu Kula.

Mai a S K WAhoioaku opio o Kahua. Hilo ua hoike mai oia he hopena ino ke pohi ke kanaka Hawaii i ka opiume; Penei ka na kaia@ pokole ana: Ma ka ma@i@e o Pepeeko. Hilo, he nui na paahana kanaka Hawaii, na wahine, a me na Pake i hoi p ma keia hana he pohi opiuma. O ka lakou uku pule a mahina paha, ua pau e no i ke kii ia mamua o ka pau ana o ka manawa, a ua hooliloia no ka loaa mai o ka 3-8 o ka hoi opiuma. Pau ae la mna dila, limalima aku ia i ko hai waiwai. Nui ka pilikia o kooei poe apau ka moa i ka lawe malu ia i ka pu pau na maia uala i ka eli ia a lawe ia na uila pau na kalo i ka uhukila a pela no hoi me na maia. O keia mau hana a pau mailoko mai no ia o ka hoomahui liilii ana o na kanaka o ka puhana i ka opiuma a i ka nele ana o ka ekeeke i kahi kenikeni ole. kii aku la i ko hei pomaikai a hoolilo aku la i wahi e loaa mai ai kahi huue opiuma.

Mai a L S Keaniani o Kau @ hoike pokole mai oia @ kona @ e pili ana i ka ninau @ e kalaiia nei e kekahi poe naauao, a penei kana:

He mea puhipuhi ia kakou ka imi ana i na kumu e ulu aoi ka lahui a ne mea hiki ole ke pu@na nui ia oiai ei ae ia ala ka mana ho@ko a he mana lohaloha ko kakou. Ke olelo nei kekahi poe o ka hoopae limahana he kumu ia e ulu mai no auanei lakou e like me ke ano o ko lakou lahui a e ulu mai no auanei he ahna o ko lakou lahui ponoi i awiliia me ka koko Hawaii, a o ka puana hihio a ka moe he pohihihi kona kulana.

He pane pojole ke J W Keoloewa o Ma kapala, Kohala, ia D W Ku no ka lalau loa o kana moolelo i hoopuka ai ma ka "Elele" e pili ana no ke ano o ka make ana o D Kanaina, Ekala mai e ka makamaka; ua manao makou o kau moolelo i hoopuka ia ma ko kakou KILOHANA, ua pololei ia a he mea hoonui kamailio wale iho no keia.

Ke haawi nei ke KILOIIANA i kona mahalo maikai i kona poe heluhelu.

 

KA NINAU NO KA WAIONA.

O KEKAHI o na kumuhana e noonoo nui ia nei e na makaainana o keia kulanakauhale, a e hapai ia ana e keia Kau Ahaolelo ae, Oia no ka ninau e pili ana i na waiena. O ka hoonoa ia o na Waiona, a i ole o ka hookapu loa ia paha i na ano kanaka a pau loa o keia pae aina, oia na manao a elua e kuke ia nei; a e halawai pu ana keia mau manao imua o na hoa o ka Hale Ahaeolelo.

He mea maopopo loa na poino i ili mai maluna o kaie aina mamuli o ke kumu hookahi o ka waiona. O ka p@ualelo, ka ilihune a me ka make, oia kekahi mau keiki o ka ona. He nui na pepehikanaka i ulu mai no loko ae o keia kumu hookahi Eia no imua o ke alii ko makou poe heluhelu na hoike maopopo o ka poino e hanaia nei i keia wa maluna o ka lahui ma o keia kumu hookahi; a eia no paha iloko ma o keia kumu hookahi; a eia no paha ilokoo ko lakou hoomanao ana na ola makamae he lehulehu wale o ka lahui i hoopoinoia mamuli o ka ona. Ua ulu ae keia ino iwaena o kakou a hiki i keia wa ua lilo i mea nui loa, a me he mea la ina aole e hoopio na kanaka i keia e pio auanei me kanaka. Ua haiia mai ia makou ma ka apana hookahi o Kohala Akau, he kanaha a oi wahi kaawale kahi i kuai@a i ka waiona. Ina he oiaio na lono mai Hamakua mai o Hawaii, he nui loa no ka waiona iwaena o ko laila poe e inu ia nei. Pela no na Maui, wahi a na lomo i loaa mai. Ma@ apanakuaaina o Oahu nei ua maauauawa. ia ke gini ma na alanui. Aole paha he apana i koe ma keia aina kahi i kuai ole ia o na waiona. A heaha ka hopena o keia? Eia no imua o ko kakou mau maka ke ulu ae nei ne pepehi kanaka ka palaialeo, ka ilihune, a ke make wale nei kanaka iloko o ka ona. E pio keia mea e pono ai, a i ole e pio auanei ka aina malalo o keia enemi.

O ke kanawai hou e manaoia nei e kekahi poe noonoo iwaena o na haole a me na Hawaii maoli he pono ke han@a, e pili ana i na waiona ma keia Aupuni, ua manaoia ma ia kanawai e papa loa ia na waiona a pau, aole e lawe ia mai iloko o keia, aupuni, aole no hoi e hauaia a kuaina maanei, aka e kapu loa n@. He kulana kiekie loa keia a na makamaka o Hawaii nei e makee nei no keia aina; a ina he mea hiki ke hanaia ke kanawai a hooko po@o ia, e ikeia ana ka hua o keia ma ka malu@oko o ka lahui. E hoomaka ana he @nou, a he au o ka pomaikai lua ole iwaena o ka lahui ke hiki e hoopau ia ka mana hoopoiao o ka waiona ma keia aina.

Ma ka noonoo o ka poe e kue meu u ka hanaia o kekahi kanawai o keia ano, he elua manao i hilnai neui @ e lakou, o ka mua: "ina e hania ke kanawai, he mea hiki ole ke hookoia," a o ka lua: "ina e hooholoia he hila kanwai e papa ana iaka lawe ana mai o na waiona iloko o keia aupuni, he mea ia e hoonele ana i ka waihona dala o ke Aupuni i kekahi puu dala nui ma o na dute a me na laikini kuai waiona."

He oiaoi, he mea waiwai ole ke kanawai i hookko ole ia. Aka, alaila kakou e ae wikiwiki aku i ka hili ole ke hooko ia o na kanawai aku i ka hiki ole ke hooko ia o na kanawai maikai ma keia aina, ua like ia me ka maluhia o ke ola a me ku waiwai o kona poe makaainana, alaila he kuleana anei kona e kepe ia aku au he Aupuni? Aohe wahi Aupuni ma ka ili o keia honoa kahi i hiki ke hooko oluolu ia na kanawai maikai e like me ko Hawaii nei. He wahi ana @ku: ua kaawale loa mai na aina nui ae, kahi e uiu nei na kumu hoohihia he nui wale: a maluna o na mea  a pau, he lahui ke kakou i ike ia he oluolu kona ana mai kahiko mai, he lahui nono malie a he maluhia ke ano. A ina ua hooko ole ia na kapawai pono ma keia aina, aole no ka hiki de ke kumu o ia hooko ole ana, aka no ka makemake ole o ka poe nana e hooko ke kanawai.

O ka lua iho o na kumu p@le o ka poa a kue ana i ke kanwai hookapu i na waiona, o ka hoonele ia o ka waihona dala o ke Aupuni i kekahi puu dala nui, ke manao nei makou he mea ole loe ia. Ina no piha e haule kau wahi loaa o ka waihona Aupuni. e pani pahiku ia a oi ia nele ma ka waiwai o ka aina holookou iloko o ka pono, ka maluhia a me ka waiwai maoli o na makaainana. Ua oi anei ka waihona o ke Aupuni mamua o ka malu a me ke ola ne makainana?

Ua hanaia anei ke Aupumi no ka pomaikai o kona waihona, a no ka pomaikai anei o kona lahuikanaka? No ka lehulehu ke Aupuni, a o ka pono o ka lehulehu holookoa, oia ka ke Aupuni e imi ai a e kuai ai e pono ai. Nolaila, ma ke kaupaona ana o na wahi heluna dala mailuilu i lona mai iloko o ka waihona o ke Aupuni me ke ole na wahi koena i koe o ke lahui a me ka pono o ka aina mai o a o, ua mama ka aoao ma ka waihona Aupuni a ua kuikoi maoli ka pono o ka lahui. O kekahi mea no hoi a kakou e noonoo ai, oia  na maka o ko na aina maka@ malama o ke ao nei e nana ana ia kakou. Aole paha hiki ia Hawaii ke hapai i kekahi hana kiekie e hoohanohano ai iaia iho imua o na @k@ o ko ke ao mei i oi ae i keia , o ka hoohola ana me ka hooko pololei ana i kekahi kanawai e papa ana i na waiona, aole e kuaina maloko okona mau palena.

 

HE MEA PONO ANEI I KE KAHUNAPULE E MAHALO I KA WAIONA?

"He mahalo loa au ke hookuu laul@ ia ko @ama i mea e ike ai ke kanaka pono, a e ike ai hoi ke kupaa o ke kanaka; no ka mae, aole e ike ia ke ikaika o ke kanaka i ka loi @helehele ole, aia a he lo-i piha i ke akaakai, alaila ikeia kona ikaika."

O keia na olelo i hooukala e Rev. S Waiwaiole ma ke ahiahi Poahu o ka pule i hala imua o ka Ahahui o na Opio na Kaumakapili. He mea haohao loa keia i kouu manao a pela pu no me kekahi poe i makee i ka pono a me ka maluhia i ka aina a me ka pomaikai o na makamak e kaualoko ia nei e keia muliei@ @hi nana e lumai mei i kekahi hapa o ka lahui iloko o ka ilihune, poino, a me ka make maole no.

No ka ike ole anei o keia makua i kekahi poe pono iwaena o ka aina, ua hana anei ka poe pono ia lakou iho? a nolaila oia i manao ai he mea kupoo e hoonoaia ka waiona, a i ole paha, no kona ike ole i na poino a me na pupilikia e kau nei maluna o ka aina a me ka lahuikanaka mai ka waiona mai a oia ke kumu o kona hoopuku ana i keia mau olelo? Ina pela, alaila, he poe pono no iloko o ka aina a ua hoao ia no lakou a ua ike ia ko lakou kupaa ana ,a aole no hoi kakou i nele i ka ike pono ana a me ka lohe ana i na poino a me na pilikia o keia enemi nui e ulupa nei i kekahi hapa o ka lahui, ua like keia @p@o ana i keia mea ino, me ka apomo ana i kekahi @ e komo iloko o kekahi pu-@ hipa a haehae i na h@pa@a me ka hoopuehu ana ia lakou.

Ua k@mailio ae @ maku@ nei e pili ana no ka poino o na kaikamahine @ mamuli o ka ae ia o ke kanawai e pili ana i ka hookamaka@, he puka liu ia moa e ume nei i na kaikamahine iloko o ka poino, No ke aha hoi oia i uhewa ai ia mea, oia ina ma ka hoohalike ana, he mea ia e ike ia ai ke kupaa o na kaikamahine a e akaka ai ke kaikamahine pono a malama i kona inoa maemae?

O ka hana hupono anei i kekahi kahuhipa o ka ae aku i kekahi holoholona hihiu e komo mai e alualu i na hipa i mea e ikeia ai ko lakou mama i ka holo, @ i ikeia paha ko lakou ikaika i ke pale no lakou iho? Aole, aole. He kahuhipa aloha ole ia; o kana hana pono o ka hoao e pile, a e imi i kahi e pakele ai ke ola o kana mau hipa. "O ke kahuhipa maikai, oia ke haawi i kona ola no na hipa, a o ka mea hoolimalima i@, a hili mai ka pilikia, alaila haalele oia i na hipa. Wahi a Peili ia Timotoeo, ma @ Timoten 4:2 "E hai aku i ka olelo oiaio e hooikaika i keia manawa keia manawa, e hookaka aku, e papa aku, e paipai aku me ke ahonui wale a me ke ao ana aku."

"Ua mau ke ea o ka aina i ka Pono." aole i ka "inu rama," :O ka pono ke hanaia ona e haule ma i na lani." "Ma ka lokahi ko kakou ikaika a ma ka hookaawale ana e haule ai."

Owau iho no me ka makaukau mau o kau peni e pane no ka oia io.

S.L.

Maluna mai o ka mokuahi lawe leta i ka Poalua nei i lohe ia mai ai no lono hope loa e pili ana no ka m@na a me ka mana ole o ka hila kanawai e hookapu ana i ke komo ana o na pake ma na palena o Amerika Hui puia a penei:

Wasentona Apr 4. Ua hoole ka peraidena Arthur aole e kakau inoa malalo o ka bila kanwai i hooholo lokajila e na aha kaukanawai no ka hookapu loa ana i ka komo ana o na pake maloko o na palena o Amerika Huipuia, ua hoike ae ka Peresidena i kona manao aole oia i noonoo puapuahulu no keia hana nui u waiho ia imua @n@, aka ua noonoo oia me ke akahele loa a hoihoi hou oia i ua bila nei ne ke kulike ole o kona manao, ua hoike oia he hana ano kue keia i ke kuikahi, mawaena o Amerika a me Ki@ a he hana hoopilikia i ka pono o ka aina a ne ka lahui.

He mea pono i ka Aha Kaukanwai e noonoo pono a e boololi i ka laau kupono no keia hana nui, he poe hana ke poe pake a he poe mikiaa. ua pomaikai ka aina ia lakou a o ke kie hoomanao o ka lakou mau hana, na lakou i hana a kukulu i ke alanui k@a mahu Pak@ka mai kekahi pea a i kekahi pea. He mea pono ke noonoo naauao ia ina he mea pono ke hoopae ia mai lakou me ke ano limahana, no ka me ahe nui oa hana e waiho nei ma keia a me keia wahi o ka aina. he oiaio e piha kui ana ke aina aka he mea hiki ne ke lawelawe ia me ka naauao nui.

Ua ki ia mai ne kekahi lala o ka hui kipi Nihila o lukaneia Soukana kona inoa ma ke kulanakauhale e Cro@ka ma Rusia.

Ua hoike ia ua palapal aku oia i ka Emepera e aho oia e make e ka poka o ka pu mamua o kona hoihoi ia ana e hoopaahao ia ma Siber@ a pau ke ola. Ua pane aku ka Emepera e hoapono ana i kana noi a e hoomakaukau no kona hopena- eia kana pine, ua pono, ua makaukau au.

He heiheiwa@pa nui kai malamala ia ma ka muliwai Thames ma Enelani, mawaena o Hanalani ka @ kaulana o ke ao holookoa a me Boyd he mau @ makaikai kai hoopih@i pa uapo a me na mokuahi.

He maikai ka @ o ka moho kaulana ia la @ hoe ana oia me ka malie a me ka m i@ai no 20 mapuna hoe i ka minute  hook@hi a eo aku la iaia no 7 anana ka mamau ua hoe oia ma ke ano lealea e pani ana me kona hoa  kela a me keia manawa, alaila boolana iki iho la no kekahi mau sekona.

O ka heihei waapa mawaena o na halekula Oxford a me Cambridge ua eo i ka mua no 6 anana.

Ua a la mai nei i ke ahi kekahi hale nana hao no na Ludaio waiwai o Farani ma Geremania, he 400,00 folorina ka huina nui o ke poho.

AHA Hookolokolo Kaapuni Apaaa Eha oko Hawaii Pae Aina, ma ka hooponopono waiwai. Ma ka waiwai o o paieie w, o Lawai, Kauai, i make kauoha ole. Imua o ka LunakanawaiKaapuni ma ke keena.

Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai o ka palapala noi a Kahaleulaw, o Lawai, e hoike mai ana o paleie w no Lawai. ua make kauoha ole ma lawai, ma ka la i o Mei, 1881, a e noi ana e haawiia ka Pala@ala Hookohu Lunanahooponopono Waiwai ia A K Miika no Koloa.

Ua kauohaia o ka Poakolu, ka la 14 o Mei, M H 1882, ma ka hora umi o kekehiaka, oia ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi la, imua o ua Lunakanawai la, ma ke Keena Hookolokolo o keia Aha, ma koloa a ma ia manawa  a ma ia wahi no e hele mai ai na mea a pau i pili e hoike mai i ke kumu, ina he kumu oiaoi ko lakou e ae oleia ai ua noi la. A o keia olelo kauoha e hoolaka ia ma ka olelo Hawaii i ekolu pule ma ka "Nupepa Kuokoa," he nupepa ma Honolulu.

Kakaula ma Koloa, ko Hawaii Pae Aina, Apr 12, 1882.

JACOB HARDY,

1064 3t Lunakanawai Kaapuni Apana Eha.

 

AHA Hookolokolo Kaapuni Apana Eha o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka hooponopono waiwai. Ma ka waiwai o NakiMoioaa, Kauai, i make kauoha ole imua o ka Lunakanawai Kaapuni ma ke keena.

Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai o ka palapala noi a Nenea, wahine kanemake a Nakino, e hoike mai ana o Nakino no Moloaa, na make kauoha ole ma Honolulu maka la 10 o Maraki. M H 1882, a e noi ana e haawi ia ka palapala hookohu lunahooponopono waiwai ia M.A.leko k. no Moloaa.

Ua kauohaia o ka Poakolu, ka la 10 o Mei, 1882, ma ka hora 10 o ke kakahiaka, oia ka manawa i koho ia no ka hoolohe ana i ua noi la, imua o ua Lunakanawai la, ma ke Keena Hookolokolo o keia Aha, ma koloa, a ma ia manawa a ma la wahi no e hele mai ai na mea a pau i pili, e hoike mai i ke kumu ina he kumuoiaio ko lakou e ae oleia ai ua noi le. A o keia olelo kauoha, e hoolahala ma ka olelo Hawaii, i ekolu pule ma ka "Nupepa Kuokoa," he nupepa ma Honolulu.

Kakauia ma Koloa, ko Hawaii Paeaina. Apr. 10. 1882

JACOB HARDY

1064 3t Lunakanawai kaapuni Apana Eha.

 

Ma ke keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu o ko Hawaii Paeaina. Ma ka waiwai o Kamakaeha k, no Umauma, Hilo Hawaii, i make.

Ua heluheluia a ua waihola ka palapala noi a Kaluaokahaku k ka Lunahoo ponopono no na waiwai o Kamakaeha k, o Umauma, Hilo Hawaii, i make, e noi ana e hoeponoia kona hoike hope, a e hooholoia ka waiwai i na hooliina, a e hookuu ia oia mai ka oihana Lunahooponopono no ia waiwai a me koua hope.

No laiala, ua kauohaia na mea a pau ke pili, o ka Poakolu, ka la 10 o Mei, M.H. 1882. i ka hora 2 o ke ahiahi, ma ka Hale Hookolekolo ma Hilo, Hawaii, oia ka manawa a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi l, me na mea kue ke hoikeia.

F S LYMAN

Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu.

Hilo Hawaii. Apr. 8, 1882. 1064 st

 

Ma ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Elua o ko Hawaii Paeaina. Ma ka waiwai o Kuikaikapaua k, no Kapualei, Molokai, i make

Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala noi a Kealajua k, e noi ana e hooponoponoia ka waiwai o Kuikaikapaua k, no Kapualei, Molokai, i make, a e holoholoia ka waiwai na hooilina.

Nolaila, ke kauohaia aku nei na kanaka a pau ke pili, o ka Poalima, oia ka la 19 o Mei, 1882. ma ka hale hookolokolo na Pukoo, ma ka hora 11 am, oia ka la a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i ua nonoi la a me na mea kue ke hoikeia.

ABR FORNANDER,

Lunakanawai Kaapuni apana 2 H P A.

Lahaina, Apr. 14, 1882 1084 st

 

MA ke keena o ka Lunkanawai Kaapuni Apana Elua o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka waiwai o Mahula k, no Honouliwai Molokai, i make.

Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala noi a Kamakahiki k, e noi ana e hooponoponoia ka waiwai o Mahula k. no Honouliwui, Molokai, i make, a e hooholoia i na hooilina.

Nolaila, ke kauohaia aku nei na kanaka a pau ke pili, o ka Poalima, oia ka la 12 o Mei. @ 1882, ma ka hora 9 am. ma ka hale hookolokolo ma Pukoo, oia ka la a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i na nonoi la a me na mea kue ke hoikeia.

 ABR FORNANDER,

Lunakanawai Kaapuni apana 2 H P A.

Lahaina, Apr. 14, 1882 1084 st

 

Ma ke Keena o ka Lunakanawai KAapuni Apana Ekolu o ko Hawaii Pae aina. Ma ka waiwai o Kauakuilua k, ne @eamai, hilo, Hawaii.

Ua heluhelu a ua Waihoia ka palapala noi a J B Hanaike ka Lunahooponopono no na waiwai o Kauakailua k, no @leamai, Hilo Honolulu, HAwaii i make, e noi ana e e aponoia kana hoike hope, a e hooholoia ka waiwai i na hooilina, a e hooholoia oia i Kahu Malama no na hooliina oo ole, a e hookuu ia oia mai ka oihana Lanahooponopono Waiwai.

Nolaila, ua kauoha la na mea a pau ke pili, o ka Poakola oia ka la 10 o Mei, M H 18@8, ma ka hale hookolokolo ma Hilo Hawaii, ma ka hora 2 o ka auina la, oia kahi me ka manawa i kohola no ka hoolohe ana i ua noi ia me na mea kue ke joikeia

F S LYMAN,

 Lunakanawai Kaapuni Apana Kkole.

Hilo Hawaii, Mar.30, 1882 1082 St.

 

HOOLAHA PA AUPUNI.

K Kuai Kudala la ana 3 lio ke hiki aku i ka la 4 o Mei, i ka hora 13 o ke awakea Poaha, ma ka Pa Aupuni o Koholaloa, Honolulu. Lio k, keokeo kukaenaio, 2 kamaa hao mamua, na paa ka a-i i ke kikania me ka huelo ak he U me ka L maloko, maluna, a he M@ malalo. Lio k ulaula, i waewae keokeo, na paa i kikania ka @ ma ka haelo, aku hao ana e. Lio k ulaula Laekea, 1 maka ilikona, 2 waewae keokeo mahope, aia kona kuni mo ka ao ao hema, hao ana e, eha hope hao ano e.

A B KAAUKUU.

Luna Pa Aupuni o Koholaha

Kohoiake, Apr.20, 1882. 10@4 @

 

HOOLAHA HOOKAPU AINA.

 

E ike auanei na kanaka a pau ma kela palapala, owau o Mr Luka Richardson o Kohala ka mea nona ka aoana aina e waiho la ma Niupaipai, Honolulu, Oahu, me ka hale, ke hookapu aku nei au ia Poleho k, nole oia e lawelawe hou i na mea a pau e ulu ana malaua o na aina 'la; ke papa aku nei no hoi au i na mea a pau aole e kii wale i na mya e ulu ana. Ke hookohu aku nei au ia J Fisher k, o Kapuajolo, Honolulu, Oahu, oia kou hope. O ka poe hookuli, lawelawe. O ka mea a mau mea e manao ana e hoolimalima, e hele aku me ia me kuu hope e kailio ai no ka hoolimalima, e like me ka mea hiki iaia. E loaa no ia makai o Ainahou ma ka Hale Ama@, a i ole ma ka Hale Noho ma Kapuukolo

MR. LUKA RICHARDSON.

Honoipu, Apr 12, 1882, 1084 4t

 

OLELO HOOLAHA.

Ma keia ke hoolaahaia aku @a mai o F.D.A. Marquez o Hona@ waiwai ia B F Dillingham no @ p@ poe ana i aie aku ai,o na ko@ Marquez i oleloia, a me ka poe @ia, e hoike @ i ka mea nona ka @ lo me ka nakilia ole.

1063 B. F. Dillingham

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI

Ma keia ke hookeia aku nei, i kuike ai ma @ @anaia ma kukahi pa @ paia m@e@i, i ka@ai @.

 

OLELO HOOLAHA.

Owau o ka mea no@a ka inoa mala@ kauoha aku nei au i ka poe a pau i @ wa u ka Helekuai me a'u ma Mauhii @ a noho kuai ana na Pake a hiki i ko Mea @ nawa i noho kuai iho nei, e oluolu ona @ ae i ko oukou mau aie ia K M Kea@ oiaio ma ke Kanawai, no hookahi @ e puka ai ma ka NUPEPA Koukea i a @ ai na palapala hookuu aie ma ko'u i

@ oukou.

Maulili, Hilo, Apr 6, 1882 @

 

HOOLAHA A KA LUNA HOOIO NOPONO WAIWAI

Ua hookohu pono ia mai ka mea nona @ malalo iho nei e ka Mea Hanohano F S La@ nakanawai  Kuapuui Apana III ma @ Luna Hoopono no ka Waiwai o K B@ make ma Waiakea, Hilo, Hawaii. Keho @ nei i na mea a pau, ina he mau koiua ka @ waiwai o ka mea i make e hoike koke mai @ koi iloko o na mahina eono mai keia la @ mau loa ia. A o ka poe he mau aie k@ mea i make, e hookaa koke mai ma kuu he mau waiwai ko ka mea i make e @ hi mea a mau mea paha, e hoihoi k@ko @ mai huna, o pilikia auanei.

G W A @

Luna Hooponopono Waiwai o P Bar@

Hilo Apr, 6, 1882.

KUAI A KA ILAMUKU

Ma ka mana o ka palapala a hoomalu i h@ ka Hou. Law@anee McCully, e noho @lia @ Lunakanawai o ka Aha Kiekie no ka m@ Oahu, e hoopai ana ia G Barenaha ka n@ ia no ka pono o T B Murray ka mea ho@ kudala akea i ka mea koho kiekie ma k@ o ka

 

POALUA, LA 25 O APERILA, A D 1880.

maloko o ke Keena Kudala o B p Alanui.@ holo lealea makai e ka hana hou ia ana @ ia,ke ole nae e hookaa mua ia mai ka h@p@ ko'u mau lilo.

Iua e manao ana kekahi mea e hue mai na @ kaa i oleloia maluna e pono ia e hoike mai ia o kekahi pelepele, mamua ilo o na la he @ ka @ nawa kuai.

W @ PARK@

Honolulu,Mar 27, 1882.

 

KUAI A KA ILAMUKU.

Ma ka manao o ka alapala hoomalui h@ e ka Aha Kiekie o ko Hawaii Pae Aina @ ana ia G Uarenaha ka mea i hoopii ia no @ poe M J Rose ka mea hoopii no na dala he @ hoomalu au a  kuai kudala aku ma ke  ak@ mea koho kiekie ma ka

 

POALUA, LA 25 O APERILA, A 1@

 

ma ka hora 12 o ko awakea ma ke alo iho e @ lani Hale, na pono a me na poomaikai o G @ i oleloia maluna iloko a ma na waiwai i @ lalo nei.

Kuleana Palapala Sila Nui Helu 1,211 e @ ma Kahaluu, Koolaupoko, Oahu, a i h@ ia A Kaikao (Pake) no 12 makahiki, @ ka ana ma ka la 2 o Ianuari, A @ 1877, @ makahiki he 30 dala, a e aku ia ka h@ kela a me keia la mua o ka makahiki. Ku@ lapala Sila Nui Helu 2 583 noua na @ 55-100 e waiho la ma Waihee, Koolaupoko, @ Kuleana Palapala Sila Nui Heiu 76-@3 @ lima ia no 10 makahiki no 15 dala o ka @ hoomaka ana i ka la 1 o Sapaiemaha, 187@  ana palapala Sila Nui Helu 1019. Kuleana @ pala Sila Nui Helu 1,910. Kuleana Palapala @ Nui Helu 1024, ke ole e hookua mua ia mai @ pai a me ko'u mau lilo.

W C Park@

@

Honolulu, Mar. 28, 1832. 1061 @

 

KUAI A KA ILAMUKU.

Ma ka maua o na palapala elua i hhoopuka@ Bickerton E@g., Lunakanawai Hoomalu @ i ka hoopai ana ia Mow O@ Chong & CO. @ hoopii ia no ka pono o Yim Quou ka @ ka hoopai o kekahi hoomalu 190 dala me @ koiua, a o ka lua no na dala he 90 95 a me @ koina, i hiki aku ka huina pau i ka $3@ hoomalu au a e kuai kudala akea aku ana i ka koho kiekie ma ka hora 10 a me o ka

 

POALUA, LA 25 O APERILA, 1882

ma ke Keena Kudala o E P Adamu, keia m@ wai malalo iho nei:

Maloko o ka Pahu 1,@ mau lole, laau @ mau hoailoha buke pake, 8 kuupaona pake a me kahi mau mea e ae.

Na mea maloko o ka Pahu 2, 29 ope buke @ me 45 buke pule pake.

Na mea maloko o ka Pahu 3, 5 Keloka @ 17 @ini kamanao, hookahi vamiailli pake, 4 @ pake, 13 omole ko-la, 5 ipuhao li pake. @ pake.

Na mea maloko o ka pahu 4, 30 ope pepa@.

Na mea maloko o ka Pahu 5, 12 ope Ku@

Na mea maloko o ka Pahu 6, 218 ope @

Na mea maloko o ka Pahu 7, 8 ope kuk@

kii, 1 aniani kilohi, 71 ope mea ala pake, @ waiu paa pake, 14 ope Vamieli pake, paka o@ ahi, pa, moena, 1 kaupaona pake kahiko @ kahi mau waiwai a ne he nui wale ke @ pono no na hale pake a me kekahi mau @ ke ole e hookaa ia mai jo'u mau lilo mamua

W C PARKE @

Honolulu, Mar 27, 1882. @

 

CECIL BROWN

A HE AGENA no ka Hoolaio ana i na p@ Mokupuni o Oahu.

Helu 8, Alanui Kaahumanu. Honolulu, H. P @

 

ASA KAULIA,

Loio a Kokua ma ke Kanawai

 

Ua maukaukau au e lawelawe i na hana a @ oihana imua o na Aha a pau o ka mokupuni @ loaa no au ma Koolaupoko, Heeia, a ma Haoolu@ Hooku ka ma kauoha mai na wahi a pau o ka ma@ ulea a mekikiwawa.

 

Mrs. A. M MELEKI.

MEA HUMU LOLE MAIKAI A

Na koloka, Holoku ano hoa.

104 Alanui Papa, Kuea o Barea

Honolulu, Ian. 15,1881,  @