Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXI, Number 27, 8 July 1882 — Page 4

Page PDF (1.54 MB)

This text was transcribed by:  Kaiwipuni Lipe
This work is dedicated to:  In memory of Kumu Levon Ohai. Aloha nui wau ia oe.

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

KA NUPEPA

Kuokoa me ke Au Okoa

I HUIIA.

 

No ka, Makahiki $2. Eono Mahina, $1.

Dala Kuike ka Rula.

 

POAONO, IULAI 8, 1882.

 

Haawina Kula Sabati.

HELU 4, SABATI, IULAI 23.

-----

KUMUHANA.

Batimea ka Makapo. Pauku Baibala.

Mareko 10;46-52

           

            46 A hiki ma la lakou i Ieriko; a i ko lakou hele ana, mai Ieriko aku, me Kana mau haumana, a me na kanaka he nui loa, e noho ana ma kapa alanui, ka makapo, o Batimea, ke keiki a Timea, e nonoi ana.

            74 A lohe ae la ia i ko Iesu hele ana ae, hoomaka ia e kahea ae, i ae la, E Iesu e, e ke Keiki a Davida, e aloha mai Oe ia'u.

            48 Nui loa na mea i papa aku ia ia, Hamau: aka, he nui loa aku kona kahea ana aku, E ke keiki a Davida, e aloha mai Oe ia'u.

            49 Ku malie iho la o Iesu, kauoha mai la e kaheaia'ku ia. Kahea aku la lakou i ua kanaka makapo nei, i aku la ia ia, E hoolana oe, a e ku ae iluna, ke kahea mai nei Keia ia oe.

            50 Haalele iho la ia i kona aahu, ku ae iluna, a hele mai i o Iesu la.

            51 Olelo aku la Iesu, i aku la ia ia. Heaha kou makemake e hana aku ai Au nou? I mai la ua makapo nei ia la, E ka Haku e, i kaakaa ko'u maka.

            52 I aku la Iesu ia ia, O hele, ua ola oe, i kou manaoio. Loaa koke ae la ia ia ka ike, a hahai aku la ia Iesu, ma ke alaloa.

            Pauku Gula. Isa. 35;5; hoopaa.

            Manao nui. Ola ka poe makapo ma ka uhane ia Iesu.

            Na heluhelu la. 1. Mar. 10;46-52. 2. Mat. 20;29-34. 3. Luk. 18;35-43. 4. Isa. 35;1-10. 5. Io. 1;1-18. 6. Io. 9;1-41. 7. Hal. 121-124.

            Mele. Hoku Ao Nani.

            Pule no na makapo kino, makapo uhane.

Ka wehewehe me ka ninau ana.

            P. 46-47. A hiki mai lakou i Ieriko Iesu keia me Kana mau haumana, ma Galilia mai, e hele ana i Ierusalema i ka ahaaina berena hu ole; he huakai @ui keia e hele pu ana me Iesu no ia mea hookahi. Ua hiki lakou i Ieriko; he kulanakauhale ia, he 15, 20 paha mile ma ka hikina akau aku o Ierusalema, a he 5, he 7 paha mile ma ke komohana o Ioredane.

            Heaha ka i kapaia ma Ios. mok. 6 no Ieriko? Ma ke aha i hiolo ai kona mau pa? Heb. 11;30.

            Heaha ma 1 Na Lii 16;34? Nana, Ios. 6;26.

            I ka manawa ia Iesu, he kulanakauhale maikai no Ieriko. Nui na mea ulu, na laau pama, na mea ala.

            Ua noho iki no Iesu ma na Ieriko; he mau makapo elua e noho ana mawaho ma kapa alanui e noi ana i mea e pono ai.

            Ua lohe laua e maalo ana Iesu; hookahi paha o laua ka i kahea aku ia Iesu. Ina nana oukou ma Mat. 20-39, akaka elua no makapo.

            Ma Mareko, hookahi ka i hoomaopopoia oia hoi o Batimea ke keiki a Times. Oia ka i hoopuka i ko laua nonoi like ana; heaha keia nonoi ana?

            Ma ke kino, he keiki Iesu na Davida, oia hoi he mamo na Davida, ke lii o ka Iseraela.

            Ma ke ano uhane, he Keiki Iesu na wai? A like hoi oia me ke Akua.

            P. 48. Owai keia poe e papa ana i ka makapo, aole make e kahea aku ia Iesu?

            No ke aha? No ke kuhihewa; he mea hanohano Iesu. Aole paha Oia e hoolohe makapo? Noho malie anei? Aole hiki ke noho malie; he hemahema nui kona. Ua akaka hoi ia ia ke ano aloha o Iesu, me Kona ano mana.

            P. 49. Pehea Iesu? Kauoha pehea? Alaila pehea kekahi poe? he poe okoa paha ia; hoolana oe. No ke aha? Ke ae nei Iesu e laweia ka makapo imua Ona.

            P. 50. Haalele ka makapo i ke aha? i ka aahu mawaho, aole ka aahu pili i ka ili kino. Koe ia.

            P. 51. Heaha ko Iesu ninau i ka makapo? A pehea oia i pane aku ai?

            P. 52. A pane Iesu pehea? Ola i ke aha? Ua ola anei. Ae. Ua ike, a ua aha ia Iesu?

 

Ka hoopili ana.

            1 He huakai hele na haipule, e hele ana i Ierusalema.

            2 E halawai ana lakou me ka poe pilikia ma ke alanui.

            3 Aia a lohe ka poe pilikia. E ia ae na haipule ke kaalo ae nei, e kahea aku. E ka haipule, ka haumana a Iesu, e aloha mai oe ia'u.

            4 E ninau aku; heaha kou pilikia? heaha kou makemake?

            5 A e pane mai oe, ua makapo au, a makemake au e ike.

            6 Nui na makapo.

            (1) Na makapo maoli.

            (2) Na makapo ma ka Uhane. Ua piha kekahi mau ohana i na makapo; he ahi e lapalapa ana malalo ae o na lala, oia ke ahi o ka po, aole ike ia. Aia iloko ka omole rama, omole bia, he pua pepa piliwaiwai, he opiuma, he baka, he ipu baka. Ua ike maka ia keia mau mea. Aka, o ka nahesa e nahu ana ke hoopa aku, ke ahi e hoowela ana ke lalau aku, aole i ikeia.

            Ua makapo ka poe hewa a pau, e hana wale ana i ka hewa i ka moe kolohe, i ka aihue, i ka hoike hoopunipuni, i ke apuka, i ka ona, i ke kuai rama, kuai bia, a pela aku, me ka ike ole nae i ka hopena ino.

            Makapo, na lii, na aupuni e ae ana e hoonoa ia na waiona, na kapu no na hana lealea ma ka la Sabati, a pela aku, oiai ua hunaia ka hope ino. Aole ikeia.

            7 Oiai e noho nana ana keia mau poe makapo, me ke kahea ole, me ke noi ole ana e ike, e kahea kakou na haipule io ia Iesu e hookaakaa i ko lakou mau maka i ike, a ala, a makau, a hoopau i na hana e make ai lakou me ka poe a lakou e alakai hewa ana.

            8 E piha na haipule i ka manaoio, e kaapuni i na Ieriko i piha i na enemi me ka hookani ana i na pu euanelio, i hiolo na pa o keia mau Ieriko.

            Mele,

            Pule,

            Haawina no Iulai 30. Mar. 11;1-11.

 

POHA KE AU, KE MULEA NEI KA WAHA.

------

E ke "Kilohana Pookela o ka Lahui Hawaii:---

            E oluolu e maliu mai, eia la he nahenahe he kawelu no Lanihuli.

            Oiai, ke lawe mai nei kekahi o kela a me keia apana makaainana i na puhene wai huihui o ka makaluhi li-a mau, oia hoi ka makemake e hookuu akea ia ka rama, a e inu akea ke kanaka Hawaii e like me ka makemake, a e hoolilo hoi i ka rama i alii maluna o ke kanaka.

            Ea, ina o ka makemake ia o kekahi mau makaainana o kuu lahui oiaio, e hoolilo i ka rama i pulakaumaka no ka manao e hoonipo mau ai, alaila, he mau huaolelo loaa wale no ka ka ua naulu ke hone ae. Poha ke au, ke mulea nei ka Waha.

            Ina o ka iini ia o ka manao, e inu akea ia ka rama, alaila, he mea maopopo e hoope mai auanei na huna wai lelehuna o ka puehu liilii maluna o ka lahui Hawaii, e hoike mai ana no hoi i na hiona o ka neoneo, he ole ka mea loaa, a e hoohalike ia auanei oia e like me ka giana pauda i hookomo ia iloko o kekahi mea kino, a i kona wa e pahu ai, ua puehu liilii a lilo i mea ole.

            Pela no hoi ka lahui Hawaii a'u e makahehi nui nei, ina e komo pu aku ana kekahi o na kilo aupuni iloko o keia makaleho nui, alaila, me ka hookomo nui ana mai i keia giana pauda 'rama' iloko o keia aupuni, alaila he mea maopopo, e poino ana ke aupuni a e puehu liilii ana ka lahui.

            A e lilo no auanei oia i leo mele na ka ua naulu e hone malie ae ai, poha ke au ke mulea nei ka waha.

            Nolaila, pehea kakou e ka lahui Hawaii holookoa, ina e hookuu laulaha ia o Rama iloko o keia mau aekai, alaila, e hu hewa ana anei na puana a ka ua naulu? aole, aole loa.

            E mau no kona malie ana, a e hookuu mai no auanei oia i kona leo nahenahe a e loaa no keia mau mapuna leo, poino ke aupuni, a puehu liilii ka lahui.

            Nolaila, he mea pono ia kakou e Hawaii oiaio, e hoopau aku i na noonoo makahehi nui ana no ka rama e komo nui nei, aka e lawe mai i na olelo hooholo o ka hoopau aku, a e hana ia hoi malalo o na rula, i nele ai kela mau mapuna leo a ka ua naulu, a i puana mai hoi oia i na leo mele nahenahe o ka waiolu no ka pono o ka lahui Hawaii, a pela auanei kakou e pono ai.

            L S Keanini.

Kawaihae-uka, S Kohala

 

KU I KE ALOHA OLE!

-----

Mr. Lunahooponopono; Aloha oe.

            Oiai ma ka po Poalua la 13 o Iune i hala, ua aihue ia mailoko aku o ka rumi moe o Ahina Pake, 500 dala maoli, oiai keia Pake e moe ana ma kona wahi moe, ua kii mai la na lima aloha ole o ka Palaualelo a lawe aku la i ka luhi o keia Pake i hoomanawanui ai i ka inea a me ke anu.

            Aole i maopopo ka mea nana i aihue keia dala, ua manao ia he Pake, oiai ua piha loa Kaiopihi i na pake, a i ole he Hawaii oiaio paha? Aloha ino ka pake, ua manao paha kela e hala ana ia ia na la e ai pono ai i ka ho@ o ka lae i luhi ai, eia nae hoi, niu e aku la ka opu o ke aloha ole.

            A ma ka la Sabati la 25 o Iune, ua hele aku la o Mr Kaaihulu me kana lede e nana i ke alanui hao o Waila, a malaila i akoakoa nui ae ai ka lehulehu o na kane a me na wahine me na keiki pu, i alakai ia e ka manao hu hewa, ia lakou nei nae e hele aku nei mahope, ua hiki e aku la kahi poe i Wainaonao, oia kahi e ku ana he mau kaa lawe ukana, ua kau iho la kahi poe maluna o ua kaa nei, @ pau pono ana o na opio i ke kau iluna, o ka hoomaka mai la no ia o Joe Paka e pahu.

            O ka hoomaka la no ia o ke kaa e holo me ka ikaika loa, i ke kaa nae e holo aku nei, ua hiki aku la o Kaaihulu me kana lede me kahi poe e ae, e hele pu ana ma kela aoao o ka uapo, o Ohia, Kaanaana me Nahinu, ua hiki mai la laua ma ka hapalua like o ka uapo, ia wa lohe aku la lakou nei i ka owe mai o ke @, aole lakou i manao he kaa, ole i @ iho hoea ana he kaa ua piha i kanaka me ka huro ana no ka piha hauoli.

            A no ka ikaika loa o ka holo o ke kaa, aole hoi e hiki i keia mau wahine ke holo, oiai he nihinihi loa ka uwapo, ina e haule ana, aohe apana lawe.

            Ua ike aku la nae o Kaanaana e holo mai ana ke kaa me ka ikaika loa, ua kapae iho la kela ma ka aoao hikina o ke alahao a pakele iho la ia.

            Ike aku la hoi o Nahinu i ua kaa nei e kokoke loa mai ana, ua kapae iho la ia me ka manao e kaawale aku ana keia pilikia mai ia ia aku, eia nae ua loaa koke mai la ka uha i ka pale o ke kaa a moku pu maluna o ke kuli a loaa ka iwi.

            Ike iho la ka poe o luna o ke kaa ua eha ka wahine, kani iho la ka aka, ina paha he wahine ano wiwi o ke kino, ina ua kaawale ka pili a ke Akua i hana ai.

            O keia iho la ka hana nui a ko nei mau opio o ka la Sabati ka la hele i ka makaikai, aole paha i manao he kanawai ka hehi Sabati, ma ko'u koho aku ua kokoke like pu na kanaka o ka hale pule me keia poe.

            A ke ninau mai nei paha oukou e na keiki makee pono o ka lahui Hawaii, auhea o Panila a me na Kaiko o ke Aupuni i ka poe nana e papa keia poe, eia no ke noho nei, o ka hana mau ia a ko Halaula nei poe o ka hele mau i na la Sabati ma ke alahao, pau pu mai ka poe auwana a ka poe pono, oia o Kaaihulu, he kanaka kue loa i ka hewa a he hoopono i na wa a pau, aole ona makemake i ka poe hewa e noho ma kona hale.

            Eia nae ma ke alahao ka hooikaika i keia mau la Sabati, oia ka ka baibala i hoike ai, o ke kanaka e manao ana e kupaa, e ao oia o hina.

            A ke noi aku nei au i ka oluolu o ka poe Hoonoho Hua e hoike i na Kaiko e makaala me ka hooko pono i ke kanawai o ke Aupuni maluna o keia poe.

            Owau no me ka oiaio,

            Sam'l H B Linohau.

Kukuiwaluhia, Kohala, Iune 29, 1882.

 

E HOOMANAO.

-----

            Ina Kula Sabati o Hawaii akau. Aloha oukou.

            O ka la 16 o Iulai, oia ka piha ana o na makahiki he kanalima o ka makua Rev L Laiana, ka mea haku mele ko Hawaii Paeaina, e lilo ia la, i la hoike Iubile no na kula Sabati o ko Hawaii Paeaina, e malama oukou ia la me ka hoano loa a me ke eehia me ka malama pu i ka maluhia oia la.

            Eia na wahi e hoike ai, mai Kaala a Waimanu, ma Kukuihaele Hamakua waena, mai Kawaihae-uka a Puako, hui ma Waimea, Kohala komohana ma Kaipuhaa, Kohala akau ma ka luakini o Iole. Me ka mahalo

            W A Mio.

K K S o Hawaii akau.

------------

(Koena mai ka Aoao 1 mai.)

            Heluhelu elua ana o ke kanawai e hoololi ana i ka pauku 267 Kanawai Kivila e pili ana i na Makai. Waiho ia i ke komite ia lakou ka noonoo ana nona haawina o na makai.

            Heluhelu elua ana o ke Kanawai e hoopau loa ana i ka pauku 57 Kanawai Kanawai e pili ana i ka Hookamakama. Waihoia no ke Kakaupoepoe a heluhelu ekolu ma ka Poaono.

            Hoopanee ka hale.

La Hana 46, Poalima, Iune 30, 1882.

            Halawai ka Hale e like me ka mau. Heluheluia ka moolelo o ka la i hala a aponoia.

 

Hoike a na Komite mau.

            hoike mai ka hapanui o na komite wae i haawiia ai ka noonoo ana no na bila o na haawina kumau e apono ana i keia mau haawina uku mau malalo iho:

            J P E Kahaleaahu, $200 no ka makahiki.

            Mrs. Nihoa Kipi, 300 "           "

            Ke 'Lii Kuihelani, 600 "           "

A o ka haawina no H S Switon ua aponoia ke noi e hoomahuahua ia kona haawina hoomau.

 

Na Olelo Hooholo.

            Na ke Kuhina Waiwai he olelo hooholo e uku aku ke Kuhina Kalaiaina ma o ke kikoo ana i ke Keena Waiwai i $10,000 no na lilo o ke Ala huki moku ia Waila.

            Hoolaha mai o Lilikalani he bila e hooponopono ai i na laikini kalepa kalewa.

            Na Keau he olelo hooholo i $1,500 no ka hoomoe ana i paipu wai a hiki i Iwilei. Waihoia i ke Kuhina Kalaiaina.

            Hoolaha mai ka Loio Kuhina he bila kanawai e hoololi ai i ke kanawai e hooponopono ai i ka lawe ana o na ohua kaa a me na ukana ma ke kulanakauhale nei.

            Na Kalua he olelo hooholo e kauoha ana i ka Loio Kuhina e hoakaka mai i kona manao no ka kanawai e pili ana i ka hookupa o na Luna Aupuni.

 

Na hana o ka La.

            Komite ka hale no ka noonoo ana i ke koena aku o ka Bila haawina, ke 'Lii Kapena ma ka noho.

 

Oihana Hoonaauao.

Uku Kahukula Nui...........................$6,000

Kona lilo kaahele............................... 1,000

Uku Kakauolelo o ka Papa.................6,000

            Ma ke noi, ua hooholoia e waiho i keia mau haawina malalo iho i ke Komite hoonaauao:

Kokua Kula Hawaii me Beritania......70,000

            i na Kula Aupuni...................10,000

Kula Hoopololei.................................9,500

Kukulu a hana hou i na halekula.......10,000

            Noi ka Hon Pahia e hookomo maanei i ke Kula Ao Kanawai malalo o ka mana o ka Lunakanawai kiekie i $6,000.

            Oiai e noonoo ia ana keia itamu, ua hoomaha ke Komite a noho hou i ka hora 1:30

            Noho hhu ke Komite i ka hora 1:30.

            Ma ke noi, ua hoopanee loaia ka haawina o $6,000 no ke Kula Loio.

No na haumana o Punahou....................720

Lako Palapala, kela me keia...................806

No na Elele-------------------------------1,000

            Mamuli o na kuka a me na hoopaapaa lohi ana o na hoa no ka itamu o $6,000 noi ke Kula Ao Loio, ua hala loa ka manawa, a ua uuku na mea i hooholoia e ka hale.

            Ma ke noi, ua hoopanee ka hale a noho hou i ka hora 10 am apopo, Poaono.

 

La Hana 47, Poaono, Iulai 1, 1882.

            Halawai ka Hale e like me ka mau. Heluheluia ka moolelo o ka la i hala a aponoia.

 

Hoike a na Komite Wae.

            Noi mai o Kaunamanao e haawi hou ia aku he manawa hou no ke komite ia lakou na haawina Auhau papalua. Aeia.

            Hoike mai ke Kuhina o ko na aina e; ma ka Poakahi e hoike mai ke komite i ka lakou hoike e pili ana no na lilo o ka Halealii hou.

 

Na Olelo Hooholo.

            Na Pahia he olelo hooholo e kauoha ana i ke Kuhina Kalaiaina e hoike mai i ka Palapala Hoolimalima no ke Ala Huki Moku me S G Waila; hooholoia.

            Hoolaha mai o Pahia e lawe mai ana oia he bila kanawai no ka poe Ao Kanawai. 2 E laikiniia ka poe maauauwa kalo. 3 Bila kanawai no ke kukulu ana i Banako hoahu ukana no ka poe kanaka Hawaii.

 

Na Hana o ka La.

            Heluhelu alua ana o ka olelo hooholo a ke Kuhina Waiwai e hoomana ana iaia e uku aku i ke Kuhina Kalaiaina he $10,000 no ka uku ana aku ia S G Waila no ke Ala Huki Moku. Hooholoia no ke kakaupoepoe.

            Heluhelu alua ana o ke kanawai e hoololi ana i ka Pauku 198 Kanawai Kivila e pili ana i ke Kakauolelo o ka Makeke. Hoopanee loa ia.

            Heluhelu alua ana o ke kanawai e hooponopono ana i ka hoahu ana o na waiona ma ka Hale Dute a me ka lawe ana mai ma na awa kumoku e ae. Waihoia i ke komite wae, Loio Kuhina, Brown, Kamakele, Aholo, Kaunamano, Kauhane, Kaulukou, Pahia, Palohau, Kamika, Ake.

            Waiho mai ka Loio Kuhina i kana pane no ka olelo hooholo a Kalua e pili ana no kona manao o ka Mokuna 42 o na Kanawai o 1874, e waiho ma ka papa; aponoia, a ma ke noi a Aholo ua heluheluia.

            Ma ke noi, ua hoopanee ka hale.

-------------

            I keia wa mai nei, ua ike ia ke ano emi ana o ka wai ma ka muliwai o Seine mawaena o Geremania me Farani; akahi no a ike ia keia emi na o na muliwai o Saine mai ka makahiki 1734 mai, o ka nui o ka haule ana o ka ua ma ia mau aina i keia makahiki ua ano hapa mai a no ia kumu ke hooikaika nei na Eneginia o ke kulanakauhale o Parisia me ke aupuni pu no hoi, e pale aku i keia pilikia a hookau iho maluna o na kanaka.

-------------

Hoolaha Kula Kaikamahine o Kohala.

-----

            Ma ka Poaha, la 13 o Iulai ae nei, e hoike ia ana ke "Kula Kaikamahine o ka Mokupuni o Hawaii," ma ka luakini pohaku o Kohala akau, e hoomaka ana i ka hora 10 am.

            A pau ka hoike, e wehe ia ana ka waihona o na mea lea'i ka maka, me na mea e pono io ai a me ke akamai o na haumana i hana ai, a e pau no ia i ke kuai ia aku.

            Ke konoia aku nei na makua a me na makamaka a pau e launa mai ia la.

            1093 3t.           MA KE KAUOHA.

 

            MA ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Elua o ko Hawaii Paeaina. Ma ka waiwai o Geo D Sylva no Lahaina Maui, i make.

            Ua heluhelu a ua waihoia ka palapala noi o Helena w. e noi ana e hooponoponoia ka waiwai o Geo D Sylva no Lahaina maui, i make; a e hooholoia ka waiwai e like me ke kanawai.

            Nolaila, e kauohaia aku nei na kanaka a pau ke pili, o ka Poalima, ma ka la 23 o Iune 1882, ma ka hora 10am, ma ka hale hookolokolo ma Lahaina, oia ka la a me kahi i koho ia no ka hoolohe ana i ua nonoi la a me na mea kue ke hoikeia.

            ABR. FORNANDER.

            Lunakanawai Kaapuni Apana 2 H P A

Lahaina, Iune 2, 1882.                        1071 4t

 

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI.

 

            Ke hoolahaia aku nei ma keia: oiai mamuli o kekahi mana kuai i hoikeia maloko o kekahi palapala moraki i hanaia ma ka la 6 o Dekemaba, 1880, mawaena o Pae a me Kaluawaa o ka aoao mua, a me Mrs. C C Armstrong o ka aoao elua, a i kakau kope ia ma ka Buke 69 Aoao 56, a mamuli o ka uhaiia ana o na kumu aelike maloko o ua palapala moraki nei, o na aina, na kuleana a me na pono a pau i oleloia maloka o ua moraki nei, e kuaiia ma ke kudala akea ma Honolulu, ma ka la 15 o Iulai, 1882, oia ka Poaono ma ka hora 12 awakea o ia la, ma ka hale kudala o E P Adams.

            Penei na aina:

            73-100 eka aina ma Manoa, i hoakakaia ma ka Palapala Kuleana Helu 1950; ua hoolimalima ia ia Narasse Pony i keia wa a me kekahi apana e ae malaila no, i hookakaia ma ka Palapala Sila Nui Helu

            Aia ma kahi o W R Kakela na olelo hoakaka no keia mea.

            H@ la 16 o Iune, 1882.

            ALEX. J CARTWRIGHT.

1074 4t            Hope no Mrs. C C Armstrong

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI.

 

            Ma keia ke hoikeia akea o ka @, mamuli o kekahi mana kuai i hanaia maloko o kekahi palapala moraki i hanaia i ka la 6 o Feberuari, 1879, o W @ Martia o Waiohinu, Kau, Hawaii, ia A@ Levaro o Honolulu, Oahu, a i hoopaa ia ma ke Keena Hoo@ aina ma ka Buke 5@ A ma 122, 123, a no ka manawa a me ke ano o na mea maloko o ua palapala moraki la aia na aina a me na pono a pau hoakaka ia ma na palapala moraki nei, a me ka hala ana o ka manawa i aeia ma ke Kanawai e kuaiia aku ana ma ke kodala akea no ka hala o ka manawa a me ka u@ o na olelo aelike.

            O ka waiwai i hookakaia ma na palapala moraki la aia no ia ke waiho la ma Kau, Mokupuni o Hawaii, i ikeia ma ka inoa o Kiolokaa a i hoakaka piha ia hoi ma ka Palapala Sila Nui 3210 a pela no hoi he apana aina ma na aina la o Kiolokaa i oleloia nona na eka he 50 a i hoakaka piha ia ma ka Palapala Sila Nui Helu @.

            ANTONE LEVARO, Mea Moraki.

Kikila Baraunu, Loio no ka Moraki.

Honolulu, Iune 1, 1882.          1074 4t

 

ASA KAULIA,

Loio a Kokua ma ke Kanawai.

 

            UA makaukau au e lawelawe i na hana a pau ma keia Oihana imua o na Aha a pau o ka mokupuni o Oahu. E loaa no au ma Koolaupoko, Heeia, a ma Honolulu i kekahi wa. Hooko ia na kauoha mai na wahi a pau o ka mokupuni me ka eleu a me hikiwawe.

 

W. R. KAKELA.

UA NEE aku maua ko oukou mau Loio mai ka pili pu ana me ke Keena Kuokoa a i ke Alanui Kaahumanu Helu 15 ma o mai o ka Baneko o Bihopa ma.

            Ua makaukau mau maua e lawelawe i na hihia a pau ma Honolulu a me ko na mokupuni. E hooko ia na Palapala Kuai, Hoolimalima a me ka Moraki me ka eleu. He LUna Hooiaio Palapala no hoi o W R Kakela.           950 tf

 

E Nana, E Nana,

-A E IKE-

I KA MEKINI HOU,

HE HIKI KE HANA MA NA AOAO ELUA.

------

O ka Mekini Humuhumu

ST. JOHN, ST. JOHN,

OIa wale no ka Mekini maikai a kupono i na Kanaka Hawaii, no ka mea,

AOLE E LOAA KEKAHI UILA O KA MEKINI

-----

E HELE MA KA HALEKUAI MEA KANI O

GEO. F. WELLS.

A e Kuai i keia ano Mekini Hou,

loaa no ke GITA Makana wale,

O na Kauoha mai na Mokupuni e ae, e hoolawai no ia me ka eleu.

GEO. F. WELLS,

Helu 66 me 68 Alanui Papu   1044 tf

 

PAPA, PAPA,

AIA MA KAHI O

LEWERS & COOKE,

(O LUI MA.)

MA KE KAHUA KAHIKO MA

Alanui Papu a me Moi

E LOAA AI NA

Papa Nouaiki

o kela me keia ano.

Na Papa Nani a Paa no ke Kukulu ana i na Hale!

Na Pani Puka, Na Puka Aniani,

            Na Olepelepe, Na Pou, Na O-a,

                        Na Papa Hele, Na Papa Ku,

                                    A me na Papa Moe nui loa

NA PILI O NA HALE O NA ANO A PAU.

Na Pepa Hoonani, Na Pena o na Wai a pau,

            Na Kui mai ke Nui a ka Makalii,

                        Na Ami Puka, Na Ami Puka Aniani

 

                                    Na Ami o na ano a pau,

                        Na Aila Pena, o kela me keia ano

            Na Aila Hoomaloo he lehulehu wale,

Na Aila e ae o na ano a pau.

 

NA WAI VANIKI

---A ME NA---

WAI HOOHINUHINU NANI!

o na ano a pau loa.

NA BALAKI ANO NUI WALE

A ke hai ia aku nei ka lono i na makamaka

pau, ua makaukau keia mau makamaka

o oukou e hoolawa aku ma

na mea a pau e pili ana

ma ka laua oihana

---NO KA---

UKU HAAHAA LOA!

E like me ka mea e holo ana mawaena o

LAUA a me ka MEA KUAI

E hele mai! E na makamaka

A e lawa no hoi ko oukou makemake

me ka oluolu a me ka maikai.

815 tf

 

JNO. LOTA KAULUKOU,

LOIO a HE KOKUA.

 

UA makaukau au e lawelawe i na @ @ @ o kela ano keia ano iloko o na Aha Hookolokolo @ @ @ puni.

            Ua hiki no hoi ke hana i na palapala @ @ @ ka Oihana Loio me ka eleu. E loaa no ia ma @ ma loko, a ma Honolulu @ manawa. @

 

S. B. DOLE.

HE LOIO A HE LUNA HOOIAIO PALAPALA.

E hiki no iaia ke lawelawe i na hihia o kela a me keia imua o na Ahahookolokolo a pau o keia @.

            Keena hana ma Alanui Papu, maluna ae o ka Hale Laikini.   Honolulu, Oahu, Iulai 10, 1880. @

 

RICHARD F. BICKERTON

[PEKETONA.]

LOIO a he KOKUA ma ke KANAWAI!

 

E HELE ANA OIA IMUA O NA AHA HOOKOLOKOLO a pau o keia Aupuni ma na ano hihia a pau ma @ Oahu nei, a ma na Mokupuni e ae.

            Ua makaukau mau oia i ka hana ana i na Palapala kanawai o kela a me keia ano.

            Ua hiki no hoi iaia ke hoaie dala aku ma ka @@ aina, ma ka ukupanee haahaa loa.

            E hanaia na hana me ka hikiwawe a ma ka uku haahaaa.

            Keena hana, Helu 23 Alanui Kalepa, elua puka mai @ ka hale kauka o Kauka Minuteole. @@

 

JAMES M. MONSARRAT.

[MAUNAKEA.]

Loio a he Kokua ma ke Kanawai.

 

IMUA O NA AHA HOOKOLOKOLO A PAU o keia Aupuni. E lawelawe ana no hoi ma na hana pili i ka hooponopono waiwai, me ka imi ana i na palapala Sila Aina, ka hana ana i na Palapala Kuai, Hoolimalima a me ka @ dala ana.

A HE LUNA HOOIAIO PALAPALA

Keena hana helu 9 alanui Kaahumanu.

Jan. 3, 1880.   944 @

 

KO BIHOPA MA

BANAKO MALAMA DALA

 

E MALAMA NO MAUA I KE DALA A na kanaka maloko o ka Banako, penei:

 

            Ina hoomoe mai ke kanaka hookahi i na dala $@00 @ mai paha, alaila, e uku maua i eono hapahaneli ukupanee makahiki, mai ka la o ka lawe ana mai a hiki i ka la @ @ ana, ke waihoia ke dala hoomoe i ekolu mahina a k@@. Aole ukupanee e helu ia no ka hakina o ke dala hookahi @ no hoi no ka hapa malama.

            Ina ohi koke oia i kana dala, aole i hala na ma@ @ aole ukupanee.

            Ina i manao ke khnaka e ohi i kana dala, e pono ka @ mai oia ma ka Banako i kona manao ohi, i ka@@ mua o kona ohi ana, a o kana buke kekahi ke laweia mai.

            Ma ke kikoo wale no a ka mea dala e haawi @@ ka Buke kekahi ke lawe mai.

            Ma ka la mua o Sepatemaba keia makahiki a i keia @@ uluulu ai i ke dala, a e huipuia ka ukupanee me ke @@ o na dala i hoomoeia no na malama ekolu a keu, a ma@ ke kumupaa e loaa i ka ukupanee.

            Ina oi aku ke dala hoomoe mamua o $200, alaila @ pu ka olelo.

            E weheia ka Hale Banako i na la hana a pau.

            851tf   BISHOP & CO.

 

He Nni Anei Kou Makemake i na

MEKINI HUMUHUMU LOLE?

Ina pela, alaila,  e kipa mai no ma ka Halekuai o

KAKEKLA & KUKE,

A malaila oukou e ike ai makaikai i na ano

MEKINI a WHEELER a me WILSON

mai ke $40 a hiki i ke $50 ke kumukuai o

ka mea hookahi.

NA MEINI A SINGER,

ma ke $50 pakahi, me ke ano

MEKINI a WILCOX me GIBBS,

ma ke $30 hiki i ke $50 ke kumukuai,

mea e pau ai ko oukou kanalua e na Makamaka no @

pono o kela mau Mekini, e naue mai no me ke

kuihe ole, a e ike no oukou iho.

628 tf

 

PAPA PAPA!

--NO--

ALLEN & ROBINSON

-----

UA WEHE AE NEI MAUA!

PA KUAI PAPA

--MA--

KA UWAPO O PAKAKA

-----

Na Papa Ulaula o na ano a pau.

Na Papa Paina o na ano a pau.

            Na Pili Hale Ulaula.

            Na Pili Hale Keokeo.

Na Pepa Hoonani Hale.

Na Pepa Molina.

 

Na Pena a me na Aila Pena!

NA KUI O NA ANO A PAU.

NA PANI PUKA a me

NA PANI PUKA!ANIANI.

            NA PANI PUKA a me

            NA OLEPELEPE.

-----

NA LAKO KUKULU HALE

O NA ANO A PAU!

E KUAIIA MA KE

KE KUMUKUAI HAAHAA LOA

O keia Makeke.