Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXI, Number 29, 22 July 1882 — Page 2

Page PDF (1.73 MB)

This text was transcribed by:  L. A. Marchildon
This work is dedicated to:  Any Canadians calling Hawaii home...I'm so envious !!

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Ma ke Kauoha.

            Ua hookohu ia aku o MR. FREDERICK H. HATSELDEN (Kikaha) i Kakauolelo no ka Papa Ola, ma kahi o Mr J A Hassenger i waiho mai.                       WALTER M. GIBSON

Peresidena o ka Papa Ola.

            Honolulu, Iulai 12, 1882.        3 ts

 

            UA hookohuia i keia la o Mr. S W Keai i Luna Haawi Palapala Ae Mare no ka Apana o Hana, Mokopuni o Maui.

S. K. KAAI.

Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina,  Iulai 6, 1882.          '76 3t

 

            UA hookohuia i keia la or Mr. E Levi Kauai i Luna Haawi Palapala Ae Mare no Apana o Waimea, Kauai.

S. K. KAAI,

Kuhina Kalaiaina,

Keena Kalaiaina, Iulai 6, 1882.           '76 3t

 

            UA hookohuia i keia la o Mr. D S Kahookano i Lana Hooiaio Palapala Hoopaa Hano mawaena o na Haku a me na Kauwa no ka Apuna o Kohala He na, Hawaii.

S K. KAAI,

Kuhina, Kalaiaina.

            Keena Kaiaiana, Iulai 11, 1882.          '76 3t

 

KUAI HOOLIMALIMA ONA AINA AUPUNI.

            MA ka Poakolu ka ia 16 o Augate 1852, ma ke ala iho o Aliioiani Hale, ma ka hora 12 o ke awakea, e kuaiia aku ana ma ke kudala akea kela mau apana aina o ke Aupuni i ikeia me ka inoa o MOHAKAPU, POHAKU LOA, KAALAALA, ma ka Apana o Kau, Mokupuni o Hawaii, nona na eka he 2964 a oi aku e emi mai paha.

            Manawa—Hoolimalima no 10 makahiki.  Uku Koho, $150 no ka makahiki, e uku mua ia i kela a me keia hapalua makahiki.  E hoomaka ka hoolimalima mai ka la 1 o Iulai.

S. K. KAAI,

Kuhina Kalaiaina.

            Keena Kulaiaina, Iulai 15, 1882.        '76 3t

 

KEENA WAIWAI, Honolulu, Iulai 15, 1882. }

            UA hookohuia na poe nona na inoa malalo i mau Luna Helu no na Apana Auhau o ke Aupuni no ka makihiki 1882.

OAHU:

Honolulu         G E Richardson

Ewa & Waianae          F Brown

Waialua           S K Mahoe

Koolauloa        J P Kauwalu

Koolaupoko    J L Kaulukou

MAUI.

Lahaina           J A Kaukau

Wailuku           L Aholo

Makawao        J W Kalua

Hana    J Gardner

MOLOKAI & LANAI           J Nakaleka

HAWAII.

Hilo     E Kekoa

Puna    T H Kuaihili

Kau     H M Whitney

Kona He na     D H Nahinu

Kona Akau      G Hoapili

Kohala Hema  J Nakookoo

Kohala Akau   G W Pilipo

Hamakua         R A Lyman

KAUAI.

Hanalei            J W Bush

Kawaihau        G B Maheula

Lihue   Kaiu

Koloa  T Kala

Waimea           I H Kupuniai

NIIHAU         E Kahale

1076 4T           JOHN E. BUSH, Kuhina Waiwai.

 

            UA hookohuia i keia la o Mr. C B Wilson i Luna Nui no ka Oihana Wai u Kakauolelo o ka Makeke ma kahi o G D Freeth i waiho mai.

SIMON K. KAAI.

Kuhina Kalaiaina.

            Keena Kalaiaina, Iulai 1, 1882.           1075 3t

 

HOIKE KULA AUPUNI.

            E hoike ana na Kula Aupuni o ka Apana o Honolulu, Mokupuni o Oahu, iloko o keia malama o Iulai e hele nei, e like me keia hoomaopopo ana malalo iho:

            Poakahi, la 24 o Iulai, ma ka Lu kini o Kamoiliili; na Kula o Wailupe, Kamoiliili, Waikiki-kai a me Manoa.

            Poalua la 25 o Iulai, ma ka Luakini o Kawaiahao; na Kula o Moanalua 1, Moanalua 2, Kalihi-uka, Kalihi-kai, Maemae, Pauoa a me Kamakela.

            Poakulu, la 26 o Iulai, ma Kawaiahao no; na Kula o Kawaiahao, Roma k, Roma w, a me Kaumakapili.

O NA KULA MA KA OLELO ENELANI.

            Poukolu, la 26 o Iulai, ma ke Kula O Pohukaina.

            Poaha, la 27 o Iulai, ma ke Kula o Kahehuna.

            Poalima, la 28 o Iulai, ma ke Kula o Alanui Papu.

            E hoomaka ana ka hoike i ka hora 9 o kakahiaka o kela a me keia la i haiia maluna; a ke konoia aku nei ka lehulehu e hele ae.

            E hoomaha ana na Kula mai ka pau ana o ka hoike, a hiki i ka Poakahi, la 18 o Sepatemaba 1882, a ma ia la e hoomaka hou ai ke kula ana.

W. JAS. KAMIKA,

Luna Kule o Honolulu.

            Oihana Hoonaauao, Iulai 4, 1882.      '75 3t

 

NA KULA O EWA A ME WAIANAE.

            E hoike ana na Kula o Kalauao, Waiawa, Waipio, a me Honouliuli, ma ka Luakini o Waiawa me Ewa, i ka Poaka, la 27p o Iulai.  A o na Kula o Poka-i, a me Makua, ma ka Halekuia o Poka-i me Waiaone, i ka Poalima, la 28 o Iulai.

W. JAS. KAMIKA,

Luna Kula no ka manawa.

Oihana Hoonaauao, Iulai 4, 1882.      '75 3t

 

Ma ke Kauoha.

Hoolaha Akea.

            I ka poe a pau i mai a i makemake ia'u e lapaau aku ia lakou ma ke Keena Haawi Laau, ke hoike ia aku nei imua o oukou mamuli o ke kauoha a ka Meahanohano W M Kipikona, Peresidena o ka Papa Ola, ua kauoha ia au e holo aku i Kalawao ma na Poakahi mua a pau o kele me keia mahina no ka lapaau ana i ko laila poe mai, nolaila e hala ana au ilaila iloko o ka pule mua o na mahina a pau e haalele ana ia anei ma ka Poakahi mua o ka mahina, a hoi hou mai ma ke Sabati mahope mai, a e noho e malama i na lapaau ana o ka Halemai ma ka Kakaako a hiki i ka Poakahi mua o kahi mahina aku, alaila holo hou no hookahi pule ma Kalawao; a oiai au malaila, o Kauka Kokeke ke lawelawe ma ke Keena Haawi Laau.  He makemake ko'u e kokua ia ka poe mai a pau i lawe ia i Kalawao, a e hoao ia e like me ka hiki e hoola hou ia lakou a like me mamua.

            Ua haawi mai o W M Kipikona ma kona ano Peresidena no ka Papa Ola i ke kulana he Kauka Lapaau au no ke Kahua Lepera o Kalawao, a ua kauoha oia e malama loa ia ka lapaau ana a me ka noho'na o ko laila poe iloko o ka pilikia.

            Ma keia hope aku, aole loa e waiho wale ia na makemake a me na haawina a ka Ahaolelo no ka hoopomaikai ana i ko Kalawao poe, a he manaolana nui ko'u, he hiki no ke hooluolu ia na ehaeha o ia poe, a e loaa na manaolana me ka hauoli ma keia hope aku ma kahi a ke kaumaha me na kanikau i hoopunana ai i na makahiki i hala aenei.

GEO L FITCH M D.

(Kauka Pika.)

1 m jul 18.

 

HOOLAHA

--A KA—

PAPA OLA.

            NO KA MEA, ua hookaulana ia ae kekahi mau lono ua manao ka Papa Ola e hoopau i ke Keena Haawi Laau ma Alanui Maunakea.  He oiaio ole ia mau lono no ka mea, ua makemake ka Papa Ola e hoomau aku i ke Keena Haawi Laau me ka haawi wale e like me mamua'ku neiia Kauka Pika aka, he mea pono e loaa kahi nui a oi aku ke kupono mamua o kela wahi e lawelawe ia nei ka hana.  Ua manaoia o ke Keena e malama ia nei i keia manawa he wahi keena kuikawa wale iho no, oiai ua makemake ia i kahua oi aku e lawa pono ai, ma ia wahi hookahi, a ua makemake ia ma ia alanui hookahi, ina he mea hiki, a malalo no o ka malama ana a Kauka Pika, oia ka mea a ka Papa Ola i makemake aia i manao ai e hooko aku.

W M KIPIKONA.

Peresidena o ka Papa Ola.

            Honolulu July 12, 1882.

 

KA NUPEPA

Kuokoa me ke Au Okoa

I HUIIA.

No ka Makahiki, $2.   Eono Mahina, $1, Dala Kuika ka Rula.

POAONO, IULA 22, 1882.

HEAHA LA AUANEI KA HOPENA.

            IWAENA o ka poe noonoo i ike pono i na ouli o ka manawa, he nune a he haohao no na hopena, na hua o na mea i hanaaia a e hanaia nei no hoi.  No ka poe i aloha ia Hawaii a me kona kuukoa, ua hui pu ia keia mau nune ana me na manao minamina a kaumaha no hoi.  No ka poe uuku e ake nei e lilo keia aina malalo o ke mana e ae, ina he poe kahi o ia ano, ne pono wale no keia mau ouli e ikeia nei, e hoike ana i ka hookoia o ko lakou mau makemake ma keia hope aku.  O Hawaii wale no ke aupuni uuku i koe o na lahuikanaka maoli o keia moana i paa i kona kuokoa, a i hoomau i kona pii ana a hiki i keia wa.  He pokii iwaena o na aupuni, a he ku hookahi iwaena o keia moina, ke aupuni a na Kamehameha i hookumu a kukulu.  O Nu Zilani, Nuuhiwa, Tahiti, Samoa, a me kahi mau moku liilii e ae, mia malalo o ka hooponopono ana o hai kahi e hoomaluia nei.

            Nohea mai keia kulana kuokoa oluolu o Hawaii mai na la mai o na Kamehameha a hiki i ke au o Kalakaua?  No kona ikaika anei?  Aole.  No ka nui anei o kona lahuikanaka a me kona waiwai?  Aoe.  No kona akamai anei i ke kaua?  Aole.  Malia paha no ka nui o ka waiwai o na aina e i laweia mai a iloko nei o ka aina kahi e kalepa ai?  Aole.  Alaila no loko mai paha o ka nui o na aina o Hawaii kona pomaikai a me kona noho kuokoa ana?  Aole, no ka mea, he anapuni uuku loa kona.  Eia ka haina oiaio o ka ninau.  No loko mai o kana hana ana ma ke kaulike a me ka hoopono, a me kona lawe ana mai i ka noonnoo a me na alakai ana a na haole nona iho, nolaila mai, a nolaila wale no ko Hawaii pono, malalo o na hoomaikai ana o luna mai.  A ia makou e hoopuka ai i ka huaolelo "haole," aole o kela a me kia koi manaoi.  Aole o ka poe i hapuku wale ia; aole o ka mea i hoao ole ia; aole no hoi o ka mea i hoaoia a ikeia he apiki.  E nana kakou i na inoa o ka poe i kokua iloko o na hana o ke aupuni ma na kau i hala, Likeke, Kauka, Ricord, Lee, Limaikaika, Lapikana, Alani a pela aku.  Ua makiaia ke kahua aupuni o Hawaii maluna o ka hoopono ma o keia poe inoa, a me ka lakou mau hoa lawelawe iwaena o ka lahui ponoi o ka aina.  Ua hoi pu ke akamai a me ka hoopono o ka lahui o waho mai me ka pono o ka lahui o loko, a na loaa iloko o ia hoina he koo ikaika loa no keia wahi aupuni opiopio.  Ua aeia mai o Hawaii e kuokoa a e hoomalu nona iho, no ka ikeia ua pono kana hana.  Ina e pau ka hane pono o ke aupuni, ina e noho ka poe pono ole o hookele, aole mamao loa ka hopena.

            A keia pule ae e hoike ana makou i kekahi ouli maopopo e kau nei maluna o ke aupuni, a me ke alanui kahi a kakou e hele ne.

 

NA HALAWAI.

            O ke kolu keia o ka pule i malama ia ai na halawai hui malalo o na alakai ana a Mr Hallenbeck.  Ua mau ka piha o na anaina halawai a hiki i ka po hope loa iho nei.  Aole i nele keia hana i ka hua.  Ua huli ka poe i huli ole mamua.  Ua hooikaika hou ia ka manaoio, a ua hoa hou ia ka manaolana.  Ua ike pono makou i ka mana a me ke aloha o ka Haku iloko o makoa ino.  Ua hana Oia Kana hana mana aloha iwaena o makou iho, ma ke kala ana i na hale, a me ka hoala ana i ka manaolani me ka manaoio, a me Kona kokua ana mai e hana ako i ka hana pono.  A ua hoa hou ia ke aloha.  Ke kono aku nei makou i ko makou poe heluhelu a pau e hele ae i keia mau haiawai, ma na apana kahi e kukulu ia ai, a e loaa auanei he pomaikai. Ke i mai nei ka Olelo penei: "O ka mea nana Au e hooia aku imua o kanaka, Na'u ia e hooia aku imua o Ko'u Makua ma ka lani."

            E holo ana o Mr Hallenbeck no Waialua i keia Poulua ae, a e malama ia ana na halawai ma ia wahi i ka po Poalua, Poakolu, Poaha me ka Poalima, a huli hoi mai i ka Poaono.  Mahope aku e holo ana oia no na mokupuni e ae, a e lohe mua ia'ku no nae ka hoolaha.

 

KA IUBILE A LAIANA.

            MA ka la 16 iho nei o keia mahina, oia ka la Sabati i hala, i piha ai ke kanalima o na makahiki o ko Laiana makua no ho ana ma kona apana i Waimea, Hawaii.  Ua hele keia makua o ka pono, a "paionia" hoi iwaena o na makua misionari a kanikoo.  No kekahi mau makahiki i hala ae ua loohia oia i ke ano onawaliwali o ke kino, aka ua mau no ka ikaika o kona noonoo; a ua aa mau no hoi ke ahi o kona aloha no ka lahui, kahi ana i haawi lilo ai i kona ikaika a me kona ola, me kona mau hoa paahana e ae, i mea e hapai ai i kanaka iloko o ke ola.  A aole no i makehewa ka hana.  Ua ikeia ka hua o ka lakou luhi ana.  Eia paha o Laiana ma kahi e kokoke ana i ke kanawalu o na makahiki o kona ola ana, a ke hana nei no.  Na laiana i hoomakaukau na Haawina Kula Sabati no na Kula Sabati Hawaii o keia Pae Aina, no na makahiki he nui i hala ae nei.  Nana no hoi i hoomakaukau na Buke Himeni no na luakini a puni ka aina, a nana i haku a unuhi a hooponopono na mele me na leo mele Kula Sabati e mele ia nei.  He mau mele lea loa kekahi i ikeia iloko o na buke i hoopukala e ia.  He aie kaa ole ko ka lahui i keia makua no kana mau hana hoomalamalama.  Nolaila oa kupono loa ka hookaawale ana o na Kula Sabati i ka la 16 o keia mahina i la hauoli me ka hapai pu ana i kahi mau hana pili i ka hoomanao ana i ka lubile a Laiana.

            Ua malama keia la e na Kula Sabati o Oahu ma ke mele ana i na himeni kupono no ka la, a me ka haawiia o na halolelo i hoomakaukau mua ia maluna o ia kumuhana.  He la hauoli ia no na pomaikai i haawi ia mai maluna o ka lahui ma o keia kanaka la.  A ina e loheia mai ko Laiana mau manao no ua la nei, me he mea la e olelo mai ana oia, "e haawiia aku ka hoonani a me ka mahalo i ka Haku maluna o na mea a pau, nana kakou i kokua a hoola ma kona lokomaik i kupaianaha."  O ka hoomaikai i oi loa, a keia lahui e haawi ai ia Laiana no kana mau hana, oia ka hoolohe i na heahea ana a ka pono e hei nei i kanaka e huli.

            I ka makahiki 1832, a i ka la 16 o Iulai o ia makahiki, ko Laiana noho mua ana i Waimea, e o kona noho no ia a hiki i keia la.  I ka makahiki 1837 iho huliamahi keia lahui i ka pono.  O ka wa ia i lohe ia ai na leo pule o kanaka iloko o ka mahelehele a me na wahi e ae a puni ka aina.  O ka poe kahiko e noho nei kai ike i na hana o ia mau la.  He kupaianaha ka lakou mau molelo ke hoi mai.  He nui loa ka poe i huli ma Waimea.  Iloko paha o Iune o ia makahiki, ua hele ae o Polepe makua mai Kuawaloa a i Waimea no ke kokua pu ana me Laiana ma ka hana, a ua malamaia na halawai hoomau no kekahi mau pule.

 

KA MAKAUKAU KUPONO.

            UA oleloia maloko o kekahi nupepa i pai ia ma Ladana, i ka wa a kekahi o na Alii o ka lahui Maori o Nu Zilani i elemakule loa ai ua hoao ae la oia i kana mau keikikane a elua, i mea e akaka ai iaiai ke kanaka kupono o laua i hooilina no koaa aupuni.  A penei kana hoao ana; kahea aku la oia i na mau keiki nei e hele mai ma ka ipuka o kona hale, a kauoha aku la oia i ke kaikuaana penei: "E lawe oe i kuu pu a e kau aka a ki i kela kanaka e ku mai la ma o, ma ka aoao o kela hale."  Lawe koke ae la ua keiki nei i ka pu a kona makuakane, kau pololei aku la maluna o ke kanaka i oleloia, no ka hooko ana i ke kanoha a kona makuakane alii.  Ia wa lele aku la ke kaikana a pule ae la i ka pu me keia mau huaolelo: "No ke aha ae e pepehi ai i ke kanaka?  Heaha kona hewa?  Ua hana ino anei oia ia oe, a ia kakou nei paha?"  Alaila pane aku la ka makuakane elemakule.  "Ua pololei kau mau olelo, e kua keiki muli.  Ke ike nei au ua loaa ia oe na makaukau kupono no ka nohoalii ana maluna o kanaka, oia ke akamai, ke akahole a me ke aloha i ka hoopono, aia a make au alaila e nohoalii oe ma ko'u wahi."  Aia hoi, he mau hora mahope iho hooko io ia keia mau olelo, hoikeike aku la ke Alii i kana keiki mali imua o na 'lii o kona aupuni, a olelo aka la, "Oia nei ka mea a'u i hooholo ai i Alii nui no ka aina, ke hiki aku i kuu wa e make ai."  Mahope iho o ka make ana o ka makuakane, na lilo i na keiki muli nei ke aupuni, a ua noho alii oia me ke keakea ole ia.

            He moolelo oiaio keia no kekahi o na alii kahiko o Nu Zilani, e hoike ana i ke akamai maoli o kahi poe i huonaanao ole ia, aka ua loaa no nae ka ike me he haawina la mai luna mai.

 

NA LETA ANA MAKAMAKA.

            Mai ko makamaka Rev. J H Mahoe, o Kilauea, Kauai, ua hoike mai oia i keia malalo iho:

            Ua komo iho nei ka Luakini o Kilauea nei i ka la 4 o keia mahina e like me ka mea i hoolaha ia ai.  Ua akoakoa mai he heluna nui o na kanaka a me na lala o ka Ahahui.  Ua weheia a hana ma ka pule a Rev. J B Hanaike, a mahope iho ua lulu dala a loaa na dala ne 160.30.

            Maluhia ka malamala ana o na hana lealea ma Kilauea nei.

            Mai la makamaka o makou ma Waihee, oia o Moses Kekaiohe, ua hoouna mai oia i keia mau hunahuna mea hou malalo iho:

            Ma ka la 11 o keia mahina, ua hanau mai na J Kaluhilaau me kana Eva Henerieta, he mau keiki mahoe maikai.  Ma ia wahi no na hanau mai na Keawe me kana Eva Kapele, he kaikamahine.

            Mai a S Kaonohi o Niulii, Kohala, ua hoike mai oia i keia malalo iho:

            Ma ka la 9 o keia mahina, oia ka la Sabati, ua hoohanaia he 6 mau paahana ma ka hui mahiko.  Ua hjuohanaia lakou ma kekahi mala ko he uki lauko ka hana a me ka halihali ana maluna o na kaa hoki i ka hale wili.  O ke kumu o ko lakou hoohana ia ana, oia no ka pilikia o na holoholona i ka ai ole nolaila ko lakou hele ana e oki lau ko.  Ua ikeia lakou a ua hoopii la a hoopaiia.  Hohi Sabati maopopo keia.

            Ma ia la Sabati no ua haule iho la o Kua k mailuna iho o kekahi kumulaau ohia a ua nui ka eha i loaa iaia.  He wahi keiki opiopio loa no keia.  Ua hoohemahema na makua i ka laua keiki a ua hele auwana wale aku no oia ma ia la.

            Ua hoike mai ko makou makamaka o kahalapalaoa, Lanai, oia o W N P Kauhi, no ka loaa ana he hua mohaha maikai mai ka puhaka o Keoni (Hapa-haole) me kana Eva.  Ua hoike hou mai oia no ka hoomakaukau nui o na makua a me na kumukula o na kula Aupuni o ia wahi, no ko lakou la hoike kula.

            O kau e K M Kohou, i kakauia ma ka inoa o W C Asher, ke hoopuka aku nei ma ka mea ano nui i hanaia.  No ka mea ua hoouna mai oe i kau kukulu manao ma ka moa kapakapa, a penei na mea ano nui a makou i hoomaopopo ai.

            Ma ka la 7 o keia mahina, ua hoohuiia ma ka berita mare e Rev J H Pahio, o J Pihawale me Mary Luahine.  Mahope iho, ua luana iho na paa mare me na hoa'loha ma kekahi papaaina a hookuuia ke anaina me ka maluhia.

 

CALIEORNIA FURNITURE COMPANY.

O KEIA HUI A HALEKUAI O

Na Lako Hoonani o na Hale!

I ike mao la iho nei ma kona kahua mua iho nei ma ka Alanui Papu, makai iho o ka

Halekuai o na Mea Kani o Geo. F. Wells

UA HOONEEIA AE NEI A I NA

HELU 56 me 58 ALANUI MOIWAHINE

He Hookahi Ipuka ka mamao mai ka Hale Mu,

A malaila e loaa ai ma Lako Hale Emi Loa.  Eia iho ka imoa o ia mau Lako Hale:

            Na Moe maikai loa,

                        Noho o na ano a pau,

                                    Noho Ko-ki,

                                                Pakaukau,

                                                            Noho huleilua.

A HE NUI AKU.

Eia pu no hoi me makou,

            Na Bela Moe,

                        Na Uluna,

                        Na Kihei Moe

            A ma na Pale Uluna.

A oiai na makou iho no e hana keia mau mea maluna ae, nolaila e kuaila aku ana me ke

KUMUKUAI HAAHAA LOA.

E. P. ADAMU. AGENA.

 

C. C. Coleman

Amara a he mea hana Mekini

Kapili kapuai hao lio.

--A ME KA—

Hana ana i na Kaa Lio &c.

Hale Hana ma Alanui Alii, e kokoke la i ke Alanui Papu.      905 tf

 

AHA Hookolokolo Kiekie o ke Hawaii Pae Aina.  Ma ka Hooponopono waiwai.  Ma ka waiwai o Kaukuaialii w, o Honolulu, Oahu, i make kanaka aie.  Imua o ka Lanakanawai A F Judd.  Olelo Kanaka e hoomaha aku no ke nei ana mai e koho i Lunahooponopono Waiwai.

            Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai a ka palapala noi a Kaehukauai K. o  Honolulu, e keike mai ana, o Kaukuaialii w, no Honolulu, na make kanaka ole ma Honolulu i oleloia ma ka la 2 o Iulai 1882. a e noi ana e haawiia ka Palapala Hookohu Lunahooponopono Waiwai ia Kaehukauai k.

            Ua kauohaia o kaPoalua, ka la 8 o Augate, M.H. 1882, oia ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi la, imua o ua Lunakanakwai la, ma ke Keena Hookolokolo o keia Aha, ma Honolulu, ma ka hora 10 A.M. a ma ia manawa a ma ia wahi no e hele mai ai ua mea a pau i pili, e hoike mai i ke kumu ina he kumu oiaio ko lakoul, e ae ole ia ai ua noi la. A o keia oelo kauoha, e hoolahaia ma ka olelo Hawaii i ekolu pule ma ka “Nupepa Kuokoa”, he nupepa ma Honolulu.

            Kakauia ma Honolulu, ko Hawaii Pae Aina, Iulai 19, 1882.

A FRANCIS JUDD,

Ikea:    Lunakanawai Nui o ka Aha Kiekie.

            Joe E Barnard, Kakauolelo.    1077 &c

 

            Ma ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu o ka Hawaii Paeaina.  Ma ka hana o ka waiwai a Kekulu liilii w kaikamahine oo ole.  Olelo kanaka a hoike ana no ke kauoha kuai waiwai paa a ke Kahu Malama Waiwai.

            Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai o ka palapala nei a Joseph Nawaki.  Kahu Malama o ke kino a me na waaiwai o Kekululilii w, he keiki oo ole, e noi ana no ke kanaka kaai o kekahi waiwai paa nona, a e hoakaka ana i na kumu e kuaiia aina waiwai paa la.

            Ke kanohaia aku nei ka poe a pae i pili i na waiwai la a o ka poe o paa i kukana i na waiwai ia, e hele mai lakou imua o keia Aha Hookolokolo ma ka Poalima ia la 18 o Aegate, A D 1888, ma ka hora 10 A M, -- -- -- --ma ke Keena Hookolokolo o keia Aha ma Hilo, mokupuni o Hawaii, malaila a ma ia wahi e hoikeia a i na kumu e ae ole ia ai paka na kauoha kuai la.

            A ke kauoha hou ia aku nei e hoopukaia keia hoolaha ma ka "Nupepa Kaokoa" he nupepa i paiia a hoolahaia ma Honolulu, i ekolu manawa mamua ae o ka manawa i oleloia.

            Kakania ma Hilo, H. I., Iulai 13, 1882.

F S LYMAN,

            1077 3t            Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu

 

            MA ke keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Elua o ko Hawaii Paeaina.  Ma ka waiwai o Malaihi k, no Walehu, Maui, i make.

            Ua heluheluia a ua waiho ia ka palapala noi a Rev. W P Kahale, ka Luna Hooponopono o ka Waiwai o Malaihi k, no Walehu, Maui, i make, e noi ana e hoaponoia kona moo-waiwai, a e hookuu lala mai ka oihana, a e hooholo ia ka waiwai na hooilina.

            Nolaila ke kauoha ia aku nei na kanaka a pau ke pili, o ka Poaha, oia ka la 21 o Sepatemaba 1882, ma ka hora 10 am ma ka hale hookolokolo ma Wailuko, ola ka la a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i ua aonoi ia, a me na mea kue ke hoike ia.

ABR FORNANDER.

Lunakanawai Kaapuni Apana 2 H P A.

            Lahaina, Iulai 14, 1882,          1077 3t

 

            MA ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Kina o ko Hawaii Paeaina.  Ma ka waiwai o Laupahulu k, no Waihee, Maui, i make.

            Ua heleheluia a na waihoia ka palapala noi a Aiea w, e noi ana e hooponoponoia ka waiwai o Laupahulu k, no Waihee, Maui, i make; a e hooholo ia i na hooalina.

            Nolaila, ke kanohaia aku nei ua kanaka a pau ke pili, o ka Poaha, oia ka la 21 o Sepatemaba, 1882, ma ka hora 11 am, ma ka hale hookolokolo ma Wailuku, oia ka la a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i ua nonoi la a me na mea kue ke hoikela.

ABR. FORNANDER.

Lunakanawai Kaapuni Apana 2 H P A.

            Lahaina, Iulai 14, 1882,          1077 3t

 

MA ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Kina o ko Hawaii Paeaina.  Ma ka waiwai o Oponui k, no Wailuku, Maui, i make.

            Ua heleheluia a na waihoia ka palapala noi a Keola w, e noi ana e hooponoponoia ka waiwai o Oponui k, no Wailuku, Maui, i make; a e hooholoia ia i na hooalina.

            Nolaila, ke kanohaia aku nei ua kanaka a pau ke pili, o ka Poaha, oia ka la 21 o Sepatemaba, 1882, ma ka hale hookolokolo ma Wailuku, ma ka hora 1 p m, oia ka la a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i ua nonoi la a me na mea kue ke hoikeia

ABR. FORNANDER,

Lunakanawai Kaapuni apana 2 H P A.

            Lahaina, Iulai 14, 1882.          1077 3t

 

            MA ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Elua o ko Hawaii Pae Aina.  Ma ka waiwai o Wahinoalii k, no Waikapu, Maui, i make.

            Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala noi a Maukaa w, e noi ana e hooponoponoia ka waiwai o Wahinealii k, no Waikapu, Maui, i make, a e hooholoia i na hooilina.

            Nolaila, ke kauohala aku nei na kanaka a pau ke pili, o ka Poaha, oia ka la 21 o Sepatemaba, 1882, ma ka hora 9 a m, ma ka hale hookolokolo ma Wailuku, oia ka la a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i ua nonoi la a me na mea kue ke hoikeia.

ABR. FORNANDER.

Lunakanawai Kaapuni apana 2 H P A.

            Lahaina, Iulai 14, 1882.          1077 3t

 

            MA ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Elua o ko Hawaii Pae Aina.  Ma ka waiwai o Kepuu k, no Kamaole, Kula, Maui i make.

            Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala noi a Wahanau w, e noi ana e hooponoponoia ka waiwai o Kepuu k, no Kamaole, Maui, i mke, a e hooholoia i na hooilina.

            Nolaila, ke kanohala aku nei na kanaka a pau ke pili, o ka Poalima, oia ka la 22 o Sepatemaba, 1882, ma ka hora 10 a m, ma ka hale hookolokolo ma Wailuku, oia ka la a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i ua nonoi la a me na mea kue ke hoikeia.

ABR. FORNANDER,

Lunakanawai Kaapuni Apana 2 H P A.

            Lahaina, Iulai 14, 1882.          1077 3t

 

            MA ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Elua o ko Hawaii Paeaina.  Ma ka waiwai o E H Rogers no Wailuku, Maui, i make.

            Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala noi a W H Rogers, e noi ana  hoaponoia kona moo waiwai o ka waiwai o E H Rogers o Wailuku, Maui, i make a e hookuu ia mai ka oihana, a e hooholoia ka waiwai i na hooilina.

            Nolaila, ke kauohaia aku nei na kanaka a pau ke pili, o ka Poalima, oia ka la 22 o Sepetemaba, 1882, ma ka hora 11 a m, ma ka hale hookolokolo ma Wailuku, oia ka la a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i ua nonoi la a me na mea kue ke hoikeia.

ABR FORNANDER,

Lunakanawai Kaapuni apana 2 H P A.

            Lahaina, Iulai 14, 1882.          1077 3t

 

            MA ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni Aoana Elua o ko Hawaii Pae Aina.  Ma ka waiwai o Abraham Ohia, no Wailaku, Maui i make.

            Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala noi a W H Cummings, e hoonohoia i Lunahooponopono no ka waiwai o Aberahama Ohia no Wailuku, Maui, i make.

            Nolaila, ke kauohala aku nei na kanaka a pau ke pili, o ka Poaha, oia ka la 21 o Sepatemaba, 1882, ma ka hora 8 a m, ma ka hale hookolokolo ma Wailuku, oia ka la a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i ua nonoi la a me na mea kue ke hoikeia.

ABR. FORNANADER,

Lunakanawai Kaapuni Apana 2 H P A.

            Lahaina, Iulai 14, 1882.          1077 et

 

Ka Hale Hana Wati Maikai Loa.

KA HALE KEOKEO

HELU 40,  ALANUI NUUANU.

Aia ma ke keena ma ka aoao mauka e pilipu ana.

Aia pu no Loi maloko olaila,

HE HALE KAMANA O NA LAKO HALE

O KEIA A ME KEIA ANO.

            E kuaiia aku ana keia mau Mea Hookinohinohi o kela a me keia ano, e anapanapa ai na Lede, a e kinohinohi ai na keonimana, oia keia:

Na Wati Pakeke Gula a Dala,

            Na Wati kauhale o kela a me keia ano,

                        Na Lei Gula nani o na Wahine,

                                    Na Pauwai hookomo kii o na Ipo.

Na Komolima Gula, Daimana me na onohi Daimana

            Momi o kela me keia ano,

                        No Kula Pepeiao Gula,

                                    Na Pihi l'ulima nani loa,

Na Kaula Wati Gula a Dala o na ano a pau,

            Ka hooluu ana i ka Wai Gula a Wai Dala.

                        Ka hana anu i na Pahu Mele [Music Box].

                                    Na Kupee Gula nani o na ano a pau,

Ka hoomaemae hou ana i na Mekini o na ano a pau

            E kuaiia aku ana keia mau mea i hoikeia

                        ae la maluna, ma ke

KUMUKUAI OLUOLU LOA!

I LIKE LOA ME NA KUNUKUAI MA KAPALAKIKO.

            O na Wati a me na mea a pau e kuaiia aku ana maloko o ku'u Halekuai, e hana wale no au ia mau mea ke loaa na poino iloko o na Makahiki Elima me ka uke ole.

            Ke kono aku nei au i na keiki lalawai o Honolulu nei, a me na kaikamahine papa o ua taona nei, e kipa nui mai e ike ia'u.  He oluolu a pahee na kukai olelo ana.

TONG HUNG & CO.

            Helu 40, Alanui Nuuanu.

                        Honolulu, Iulai 3, 1882.          1076 1yr

 

OLELO HOOLAHA.

            Ua aeia na lala a pau o ka Hui o Pelekunu, Molokai, e houlimalima aku i mau kanaka hou no lakou e like me ko lakou manao he pono.        D HIMENI.

            Honolulu, Iulai 12, 1882.        1076 3t

 

E HOOLHE.

            Ke papaia aku nei ka poe kaleana ole ma ka Pa Ilina o Kuula mawaho o Kulaokahua, aole kii wale i na pua a me na mea kanu, lau a kii ana a ikeia, e hapaa wale no i ka Halewai, a e hooko ke Kanawai iaia.  E hoolohe i keia.            MRS. MAGARET FHELBER.

            Kaakopua, Iulai 14, 1882.       1076 2t

 

George Sherman.

MEA HANA NOHO LIO

--A ME—

NA LAKO A PAU O NA PONO HOLOLIO.

            Ua maa kahiko oia iloko o keia hana, a ua ka maaina i ko Hawaii nei noho ana; he oluolu na au hau ana.  E hele mai i ikemaka.

            Aia kona Hale Hana ma Alanui Kula, ma nae iko o ka uwapo nui.    1076 6 ms

 

JOSEPH E. WISEMAN.

LUNAHOOPONOPONO O NA WAIWAI PAA, A ME LUNA IMI HANA.

Helu 27 Alanui Kalepa, Honolulu.

 

Luna Hoolimalima no na Rumi, na Hale, a ma Luna Kuai me Hoolimalima o na Waiwai Paa ma na wahi a paa o ka Paemoku.  Luna Imi Hana no ka poe a pau i nele i ka hana ole ma na wahi a pau i mai emukoia ma kekahi mokupuni o ka Paeaina

            N. B.  Na Palapala Hoolimalima e hanaia me ka eleu: e ohiia na Bila Aie a me na hana e ae a pau e pili ana i na hana Oihana Kalepa me ke eleu a me ka pololei.  O na Uaubiolelo a me na Maheleolelo ana, e hookoia ma ka maika.

            O na kauoha a me na kamailio ana maloko o na leta no kekahi o na hana maluna ae, e hookoia me ka eleu loa.            1076 1yr

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI.

            Ke hoike aku nei ka mea nana ka inoa malalo iho nei, e like me ka manao o kekahi palapala moraki i hanaia e A H Kanehomauole me Moses Keohokalole o Wailuku Maui, ia Brewer me Crowningberg o Makawao Maui.  A o keia moraki ua hoopaa ia ma ka buke Aupuni ma Honolulu Oahu, ma na aoao 367, 368 me 369.  A no ke ano, a me ka waiwai e moraki ia ma ua palapala nei, oia hoi e hapa o kuleana helu 409, ma ka ili o Mokuhao, Wailuku Maui, a no ka hala ana o ka manawa i aelike ia a mamuli o ka uhakiia o na kumu i hoike ia maloko, mahope o ka pau ana o ka manawa a ke kanawai i ae ai e kuai ia aku ana ma ke kudala akea.

Brewer & Crowningberg,

Na mea Moraki.

Makawao Maui, June 28 1882.           1075 4t.

 

HOOLAHA KOMOHEWA.

            Mahope aku o keia la, o na holoholona a pau e helehewa ana maiuna o na ama a i hoolimalima ia a i ona ia e ke Kahua Ranch, e hookomo ia no iloko o ka Pa Aupuni e like me ke kanawai.  A ua papa ia na mea a pau aole e helewa maluna o ua mau aina la me ka ae ole ia.

TIMOTHY ARCIA. (Kunokeo)

Kahua Ranch, Kohala, Iune 28, 1882

3ts no43

 

HALE TELA HOU!

KAUKAIWA!

HELU II, ALANUI PAPU,

KOKOKE I KA UWAPO.

S. H. MEEKAPU.

Iune 22, 1882. 1073 tf

 

LOLE MAKEPONO

Ke Kuike

E LOAA NO IA MA KAHI O

KAKELA ME KUKE

--E LAA NA—

Ahinahina, Kalakoa,

            Keokeo, Leponalo,

                        Pena, Aila, Aniani.

HA MEA PIULA!

KOPA, AILA HONUA,

            AILA HOOMALOO

            Kui Kakia, Pakeke,

            Tabu, Kaula, Noho Lio,

            Hulu Palaki, na Pulumi.

--A HE—

AGENA NO HOI NO NA MOKUPUNI O HAWAII NEI NO NA

            Lainakini-nao,

            Lainakini Maoli,

            Palule Kalakoa,

            Alapia, Kelepa, Kilika.

                        Na lole kupono i ka wawae

                        Palule Huluhulu,

                        Na Lole Huluhulu,

                        Na Lole no ka hoohehelo ana

                        Lipini, Lihilihi, &c.

LIPINE, LIHILIHI, &c.

--A ME NA—

Mikini Humuhumu Makepono Loa

--A HE—

MAU MEA AI KAHI

Ka Palaoa, Kopaa,

            Raiki, Pia, Hoohu,

                        Paakai, Huaala,

                                    Pia Kulina, &c

A he Laau Lapaau Kaulana Loa

A DR. JAYNES.

Laau Kunu,

            Laau Hoomaemae Koko,

                        Laau Hoopau Naio,

                                    Penikila, Huaale.

A ME NA LAAU HANO, A PELA 'KU

840 tf