Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXI, Number 40, 7 October 1882 — Page 3

Page PDF (1.84 MB)

This text was transcribed by:  Vanessa Shea
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA

KUOKOA ME KE AU OKOA

(I Huiia)

No ka Makahiki $2 00

Eono Mahina 1 00

Dala Kuike ka Rula

POAONO. OKATOBA 7, 1882

O D W. Aiwohi wale no ka i aeia e kakau inoa @ na dala i hookaaia mai ma ke keena o ka Nupepa Kuokoa

 

NU HOU KULOKO

Ma ka Poakahi nei i noho ai ke Kau Kahe o keia kau.

He Agena o Wilimana no ka waiwai loihi Keelikolani.  Ua hookohu pono @ oia.

He mau kulu paka ua kai haule iho maluna o ke kulanakauhale nei i kakamaka o ka Poakahi nei.

Ma ka la Sabali nei, ua hookomoia @ 14 hoahanau ilokoko o ka ekalesia o Kawaiahao, a he eha i hoi hou mai i @ pa hipa.

Ma ka Poalua nei i holo aku ai ka @kukaua Beritania Sappho, mahope @o kona hoohala ana he mau pule @ ma ko kakou awa.

Ke hoohalahala nei kekahi hapa o ka makai o ke kulanakauhale nei no ka up ole o ko lakou uku, e like me ka hholoholo ana a ka Ahaolelo.

O kekahi o na Hon, o keia kau iho nei. ua hopuia oia ma ka po o ka Poakolu iho nei no ka ona, a walaau leo nui. Kuailoia mai ka inoa o keia Hon?

O ka oihana hali ukana o na kaa kikane o Hebbard Ma ihjo nei, ua lilo ae nei ia Ashley a me Ables, a malalo o laua na hookele ana o ia oihana ma keia mua iho.

Ua hoonee ae nei ko kakou kii pena maiau o Mra. Furneaux i kona keena oihana pena mai ka Hale Aupuni aku, a i ka @umi e pili pu la i ka @umi huki niho o Kauka Whitney.

O ka hawai laau a ke Aupuni, o kamoe la mauka mai o Makiki a hiki i ko aila luawai, ua nakakaka a ke hele la ka wai i ke kula, e ole ke paipu kahiko loaa ai khi wai o ia lua.

O ke kapena o ke Kalepa Hawaii Kale, ua lawe mai oia i koolua nona, a oia ka haualaoa o na lau nahelehele ma na kia a me na Ia o ua moku Kalepa la i kekahi ia o kela pule nei.

Ke hoea aku nei ka Nupepa Kuokoa me kona hiohiona ano hou. Aia oia ma ka halepai o ka nupepa   ”Press,” kahi i hoonanea ai i kona kahua hou, a me kona aahu nani.  Nani molale kela.

Ua holo makaikai aku ka Lunakanawai Kiekie A.F. Judd, iluna o ka moku kaua Amerika Alaska, i ka Poalima o ka pule i hala, a ma kona huli hoi ana mai, ua hoohanohanoia mai ma na kipu aloha ana.

Ma ke kakahiaka o ka Poaha nei, ua ikeia he Pake ma ke alanui aupuni ma ka aoao ma Ewa mai, e holo mai ana @a iloko o ke kulalnakauhale me na pu @aitala he 4. Heaha la ke ano o keia? He hoomakaukau kaua paha, a heaha ia?

Ua hoounaia aku e ka halepai o ka nupepa Paeaina, he 70 mau apana pepa i paiia na lono makamaka o ke kulanakauhale nei o keia mau la, i kona mau luna o Hawii a me Maui. Ke ikeia nei na nanaina holomua a makee nuhou o ia halepai.

Ma keia hua kai mai nei a ka mokuahi Auseteralia, ua halawai mai la oia me kia moku kalepa Murray ma ka moana, i ka Poalima o kela pule, a haalele ia aku la oia e niau hele mai ana no, a ma ka po o ka Poakolu nei ua kamumu mai la ooia maloko o ko kakou awa.

Ua hiki mai he lono mai Hilo mai e i ana, aia ka makua Koana ke waiho la me ka onawaliwali.  O ka lono mua keia i pa e  mua mai, aka, ma no lono hope mai nei, ua hoikeia mai, ua ano mahaiki ae oia, me ka ona aliwali no nae o ke ola kino. Ke manaolana nei makou e palekana koke ana oia.

Ua nana ke Kuokoa i na manao a F.J. Testa iloko o ka Elele, aohe waiwai, he olelo wale no aohe hoike nana e hooiaio mai. Unuhi ia mai  hooholo i ka oiaio o ka makou olelo mua.  Ke haha poeleele mai nei olua o Elele i ka papai.

Ma ka Poalua nei, ma Peleula, ua haalele mai i keia ola ana o Kapule K. He kanaka kamaaina oia no Oahu nei, a ua komo aku oia iloko o kona mau la kanikoo o keia ola ana.  He hoaha nau kahiko oia no ka ekalesia o Kawaiahao. O ke awawa olu o Pauoa kona home noho.  Ua haalele mai oia he ohana nui ma keia aoao e noho @ anan nona. Ua kanu ia kona kino kupapau ma Makiki. Aloha wale keia makua kahiko o ka pono.

Ua hookohuia aku nei o H.N.Kahulu i Hope Lunakanawai Apana no Koolaupoko, ma kahi o J.L.Kaulukou i holo aku nei i Iapana.

Ma ka Poakollu o keia pule iho, e makaukau ai na pihi hoailona o na kahu kaa kalaiwa a me ka helu o ke kaa. Ke eleu nei  no ka makai o na kaa i kana hana hoomalu a kuhikkuhi i ke kahua e ku ai o na kaa.

Ma ka Poaha nei, ma Peleula, ua haalele mai i keia ola ana o Kapule k. He kanaka kamaaina oia no Oahu nei, a ua komo aku oia iloko o kona mau la kanikoo o keia ola ana.  He hoaha nau kahiko oia no ka ekalesia o Kawaiahao. Oke awawa olu o Pauoa kona home noho. Ua haalele mai oia he ohana nui ma keia aoao e noho u ana nona. Ua kanu ia kona kino kupapau ma Makiki. Aloha wale keia makua kahiko o ka pono.

Ua hookohuia aku nei o H.N. Kahulu, i Hope Lunakanawai Apana no Koolaupoko, ma kai o J.L. Kaulukou i holo aku nei i Iapana.

Ma ka Poakolu o keia pule iho, e makaukau ai na pihi hoailona o na kahu kaa kalaiwa a me ka helu o ke kaa. Ke eleu nei no ka makai o na kaa i kana hana hoomalu a kuhikuhi i ke kahua e ku ai o na kaa.

Ma ka Poahha nei ua hoopaaia ka holo pukaka ana o kekahi kaa Kikane o keia kulanalauhale no G. Robertson, e kekahi kanaka Hawaii.  Ma keia hana wiwo ole ana, ua haawi makana aku ka ka ona o ua kaa la i ua kanaka Hawaii la nana i hoopaa ua kaa holopukaka la me kona lio aka ua hoolw keia kanaka.  Mahalo makou i keia kana Hawaii a ina iloaa kona inoa ia makou, hoike akea ia e makou.

Ma ka Poalua nei, ua pahola hou ia ae he lono kookaumaha naau ma ke kulanakaukale nei, e i ana ua lono la ua pilikia ke lii Keelikolani.  Aole he oiaio loa o ia mau lono, no ka mea, ma ka la i oleloia maluna, aole i pilikia ke lii aka, he wahe onawaliwali wale no;  aka e like me ka ano mau o ko ke kulanakauhale nei poe ka lawe wale ana i na lono oiaio ole a hooiaio iho he oiaiaio, pela keia lono i paholla palaualelo ia ma ke kulanakauhale nei.  He hana maikiak ole keia, a he mea pono e hoopau loa ia.

O na rula o na kaa hoolimalima hali ohua a me na auhau o ka holo ana, ua paiia e makou ma kela helu aku nei, a ke hoea hou aku nei i keia helu.  O kka pauku 3 o ka rula, ua hoike mai kona kulana maoli, e hoolohe na hookele kaa i ka na mea a na makai ku huina alanui e kauoha aku ai ia lakou.  Ke manaolana ia nei e hooko pono ana na makai i ka mana o ka rula i hoomana ia ai lakou.  O ka pauku 6, ua hoikeia malaila, aole e haalele wale ia na lio a me ke kaa i laikiniia, me ka mea ole nana e malama pono i ka maluhia.  Ua hoakakaia no hoi ma ka pauku 8, he 17 wahi e ku ai na kaa, a pela aku.  Ina e hooko pono ia keia mau rula a pau, nanao makou maluhia na kaa me na lio.

            Ma ke ahiahi o ka Poakahi nei, i ko makou ulele mea hou ma ka uapo mokuahi me kona mau hoa e iho, ua hoohalawai ia mai la kona nanaina me ke kahi mea ano e.  E makaukau ana kekahi waapa e holo no ke kakelekele a aole no hoi i makaukau loa no kia holo ana, ike ia aku la kekahi kanaka o Ke@ kona moa, e hele @kaka mai ana mauka maluna o ke ala papa i hoomoeia maluna o na lio, o ke ala papa hele e hiki mai ai i ka hale waapa o ka Moi. Iaia i hiki mai ai a like a like o ka hale waapa mua me ka hale hou e kukulu ia nei, ano kapeke iki paha kona hehina, a ia wa oia i hi o aku ai ma ka aoao o ua ala papa la me kona pupue ana a haule pa hu aku la iloko o ke kai.  He mau @ekona pokole kona o ka waiho ana ma ia kulana, alaila, ala mai la oia a ku iluna.  Aohe ona manao ae o ke kapa a me kona kulana kanaka naku hele mai la oia iloko o ke kai.  Nana aku no hoi i ka hu o ka aka o ka poe e nana aku ana iaia.  He auau kai maopopo keia no ka la 4 o keia mahina.

NU HOU O KO NA AINA E.

KE KAUA MA AIGUPITA.

Lanakila Kilahila ka Puali Koa Beritania.

Puehu liilii ko Arabi Pasha puali Koa.

Noho Lanakila na Beretania ma ko Kulanakauhalo o Cairo.

He pio ma ke kahua kaua na Enolani o Arabi Pasha.

Na hiohiona o ka Maluhia me Aigupita.

$70,000,000 ka Poho o ke Aupuni o Aigupita

            Maluna mai o ka mokuahi lawe leia Ausetaralia i ke kakahiaka o ka la Saba@ nei, ua loaa mai na lono hou loa o ke kaua kipi ma na Aina o  na Parao, a eia malalo iho na hoakaka piha ana o ka hoili kaua mawaena o na koa Beritania me kona enemi.  A i mea e maikai ai ka heluhelu ana a e ike pono ai ko makou poe heluhelu i ke kulana o kela a mea keia puali koa, ke huai pau aku nei makou i na hoili kaua ana mawaena o na puali hui a elua, e hoomaka ana mai ka la 10 o Sepatemaba, a penei e heluheluia ai.

Kasaina, Sept 10.  Ma na hoili kaua hahana ana mawaena o na puali koa hui a elua ma ka la 9 o Sepatemaba,ua nui hewahewa na koa i make o ko Arabi puali koa a ua hoopuehu liilii ia lakou me ka pioo nui.  Ua hoounaia ae he puali koa he 1,500 ko lakou nui mai ka waoakua o Salihai, he mau mile ka mamo mai Telal-ela-keba¸ mehoo kahi batari pukuniahi nunui a Krupp, a lele kaua aku la i na koa Beritania oiai na koa Beritania e hookokoke ana i ke kahua hoomoana o Arabi Pasha ma Tela-ele-keba a o ka hopena ua pio kekahi hapa o lakou me ka lilo pu ana he hookahi pukuniahi Krupp a o ke koena ua holo auhee aku la lakou no Tela-ela-keba. He 80 ka nui o ka piono ma ka aoao o na Beritania, a he nui hewahewa loa ma ko Arabi aoao. Ua maikai na hoolala ana a Arabi Pasha i kona puali koa a me na kulana o ka lakou kahua e lele kaua ai, a ina i lanakila kona puali ma keia hili kaua ana, ina la ua aumeume a maopopo ole ma ko wai aoao la ka hanohano o ke kahua kaua.  Aka, ua ike a ua maopopo i ke lalkai nui o na koa beritania oia o Kenela Wulese, ia mau hoolala ana a Arabi Pasha, a ua ike a ua maopopo i ke alakai nui o na koa Beritania oia o Kenela Wulese. ia mau hoolala ana a Arabi Pasha a ua ike mua no oia ina e haaule ana kona puali koa ma keia kahua kaua, alaila, e aumeume ana a e maopopo ole ana ka hopena o keia kaua hookahe koko. No ka mea o keia khua kaua i hoili ia iko la ke kaua, kekahi no ia o na kahua hoomoanan paa loa o ko Arabi Pasha puali koa, a o tela-ela-keba ka lua, a lilo ke kahua mua. me na lako kaua, alaila he kaee wale no ko ke kahua kaua elua.

Ua olelo mua ia ae nei no ka maikai o na hoolala ana a Arabi Pasha. aka, no ke kipikipi a me ke kuee a lokahi like ole na koa o ko Arabi Pasha, oia kekahi kumu i hooko pono ole ia ai kana mau kuhikuhi ana: aole hoi nolaila wale no. a aole no hoi no ka hawawa o ke alakai ana a knona mau hope Kenela aka, no ka eleu maoli no o na koa Beritania, a me ko lakou hooko pono ana i na kauoha a na hope Kenela a no ka hooko pono ana no hoi i ka lakou apana hana ponoi, oia no kekahi kahua i lanakila nui ai na Beritania.

No ka mea ua oi ka heluna nui o na koa malolo o Arabi Pasha, a he uuku no koa Beritania malalo o Kenela Wulese, aka. no na kumu i hoikeia maluna ae, ua loaa ka hanohano kilakila ma ka Enelani aoao.

Ke halahu loa aku nei paha ka kakou kamailio ana nolaila e hoihoi hou ae kakou i ke kulana o kakakou kamailio ana ma ke kahua kaua i hele a hohono pauda.

No ka hapaha hora, ua noho lanakila ka puali koa o Arabi Pasha maluna o ke kahua kaua, a o nanaina o ka puali koa Beritania a me ko lakou kulana iloko o ia hapaha hora ua ano kupilokii maoli no; ma ka aoao o na koa kumau ka oi loa o ke kupikii, aka, ua hoouna awiwi ia mai ka mahele koa kaua @ Lo, a ma ko lakou lele kaua ana aku ma ka aoao hema o ka enemi, ua hookuemiia aku la ka puali koa e hoohahana ana i na koa kumau Beritania, a lilo pu mai la ka lakou mau pukuniahi nunui.  Ua hooikaika hou mai ka enemi e hoi hou aku ko lakou mau pukuniahi i lilo pio, aka, ua hoolele koke aku na merina Beritania i na elele o ka make maluna o lakou.  a pou hou aku lalakou i ke kemi hope i ko lakou kahua hope loa oia o Tel-ele-keba.

Ma ka hoomaka ana o ke kaua a hiki i ka hee ana o ko Arabi Pasha puali koa, ua hoikeia ae e ka poe makaikai, i ka ikaika a me ka lehulehu o na poka i kiia mai e ka aoao o Arabi Pasha.  eia nae ua haohaoia ihea la kahi i pau ai keia mau poka lehulehu i ka nalowale.  Aole iloko o na kino o na Beriatnia, he mea maopopo ia aka. o ka ninau, ihea la kahi i nalowale ai?

ALEKANADARIA, SEPT 10- He 4 o na aliikoa o Arabi i haawi pio aku i na koa hoohalua Beritania ma Ramalei: a hoike lakou he 300 koa o Arabi i ma kaukau e haawi pio, eia nae ua hopohopo lakou o manaoia e lele kaua mai ana lakou i na Beritania.

KASAINA, SEPT 11,- Ua lilo pio keia kahua kaua i na Beritania.  he 1,000 a oi koa i make o ko Arabi aoao, a he 4 i make ma ka aoao o na Beritania, me 60 poe ieha.

ISAMALI, SEPT 13.- Ua lilo pio ke kahua kaua paa o Arabi Pasha ma ke kakahiaka a paa o Arabi Pasha ma ke kakahiaka o keia la.  Ua kiia ka poko mua ma ka hora 5, a iloko o 20 minute, ua molaelae ke kahua kaua.  a o Tela-ela-keba, ua lilo i na koa Beritania.

He lono i kakauia ma Tela-ela-keba ma ka hora 9, A.M. e kekahi o na alii koa Beritania e pili ana no ka hoili ka-ua hahana mawaena o na puali koa hui a elua, a penei ua lono la:

Ua mao ae nei ke kaua nui.  Ua ike ia mai makou e ka enemi no ka wa mua loa, he hookahi mile ka mamao mai na auwaha eli o lakou, a hoomaka mai la lakou e kipoka ia makou me ka no pu kaupoohiwi.  Ua ku iki ko ma kou laina koa no ka manawa pokole, alaila, me ka hopo ole, ua holo aku ko makou laina koa a huikau aku la iloko o ka laina o ka enemi.  Me ka hoolohe ana o na aliikoa i na hoolala a me na kuhikuhi a ko makou Alakai nui Kenela Wulese, a mai no aliikoa malalo iho a i na koa aole he wahi poka hookahi i kiia mai ko makou aoao aku, aka, me na elau pu ka hakaka ana o ko makou mau koa.  Me he la he mai ahulau mawaena o na puali kaua elua. F.waiho mokaki ana no kino make a eha o na koa a no ka hiki ole ke ki mai o ko makou enemi i ka lakou mau pu ia inakou, ua hoau lakou e houhou mai ko makou mau koa me na eoau pu.

Ua alaki aku au i kou mahele koa ma ke alualu ana aku ia lakou a ma na auwaha eli a pu a makou i ike ai, e waiho mokaki mai ana na koa make a me na koa ehi o ka aoao anemi. O ka nui o ka make ma ko makou aoao ma keia kaua ne he mea la mawaena o 200 me 300 aoi.

Ma ka hema i makou, ua hookahua ia ka mahele kaa lio Hulana a me kekahi mau mahee koa a i ka wa i hoomaka ai ka lele kaua ana i kinohi, ua lilo e ka hanohano o ia kahua ia lakou ma ko lakoulele kaua ana aku i ka enemi me ka hopuehu ana ia lakou mamua o ke kanana mai o kekahi o ka lakou mau p@  Ma keia lele kaua ana, he hapa o k@laina kaua o ka enemi ka i hee, a o ekahi hapa, ku hoaana mai la no, a @mai la no i ka lakou mau pu me ka @eu @ma keia kaua ua haulehia he @ o ko makou mau aliikoa mai @ poka o ka enemi, aka, o ka hanohano o ke kahua kaua ua kaa kilaila mai la ma ka makou aoao.

Aole no hoi me hooloihi loa ana i ka u hoakaka no na hana kaua ma ko makou aoao alau aka e hoike au, ua hookahuaia ma ia aoao he mau mahele koa kumau me Faifala, a o ka laina kaua o ka enemi namua pono o lakou ua hoauheeia amene mau pu a hipa la, a kao paha ko lakou ano ia wa ka holopukaka ana i o @nei me ka hoomaopopo ole i ka hana kupono e hana ai.  Aole au e olelo ina ua pau loa lakou ma ia kulana pio, aka, he puali no, oia ka mahele koa pele o ka apana aina Koukana, a he nahele koa pukaa ka i kupaa ma ko lakou kahua a kaua wiwo ole mai la i ko makou mau mahele koa aole nae lakou i kupaa loa ma ko lakou kahua, aka,, no kikahi wa pokole, ua huli mai la ka hanohano o ke kahua kaua ma ko makou aoao a hee aku la lakou.

Ke hoike nei au i na hoili kaua ana no kekahi hapa wale no o ko makou laina kaua hlookoa, a o kekahi hapa ua hoonoho kauliilii ia ma kela a me keia kahua i hoomoana ia e ka enemi. Aole he kaua mau ka lakou hana, aka he paniku wale no ka lakou i na puka kahi e hoounaia mai na mahele koa kokua ma ke kahua kaua.

Ke noho lanakila la na koa Beritania ma ke kulanakauhale o Cairo.

He pio no ke kahua o Arabi Pasha na na Beritania a e hoouna loa ia aku ana oia i Enelani.

Ua hoikeia ae e ano maluhia loa ana na nanaina o Aigupita ma keia hope iho aole nae he maopopo loa i keia wa.

He #70,000,000, ke poho o ke aupuni o Aigupita.

Ma ke Kauoha.

 

Ua hookohu aku au ia H.N. Kahulu i keia la, i Hope Lunakanawai Apana, no ka Apana o Koolaupoko, Oahu.

JNO. O. DOMINIS,

Kiaaina o Oahu.

Keena Kiaaina, Sepat. 25, 1882  1088 3t

Ua hookohuia i keia la o Hon. G.B. Palohau, i Luna Alanui no ka Apana o Kawaihaum Kauai, ma kahi o r.W.T. Purvis, Esq., i waiho mai.

JNO. E. BUSH

Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Oct. 2, 1882.  1088 3t

KEENA O KA LOIO KUHINA.

Honolulu, Sept. 25, 1882

Ua hookohuia o Antone Rosa, Esq., i Hope Loio Kuhina, a i Kakauolelo no ka Loio Kuhina, e hoomaka ana kona noho mana ana mai ka la 2 o Okatoba.  E. PRESTON

1088  3t    Loio Kuhina.

O na keonimana malalo iho, ua hookohuia lakou i keia la i mau Komisina no na Pa, no ka Apana o Kawaihau, Kauai, J.M.Kealoha, J.P. Kaumualii, a me Kapalehua.

JNO. E. BUSH,

Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Sept. 28, 1882   1088  3t

O Hon. Jos. Nawahi a me W.C. Jones, Ewq., ua hookohuia laua i keia la i mau Komisina no na Ala Liilii a me na Pono Wai no ka Apana o Hilo, Hawaii, ma kahi o W.H. Reed a me Keawehano i make.  O na lala o ka Papa i keia wa, oia o D. Kamai, Jos. Nawahi a me W.C. Jones.

JNO. E. BUSH.

Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Sept. 29, 1882.  1088  3t

Hoolaha i ka Poe Hoopaa.

O ka poe a pau e ae ana e hoopaa ia lakou iho no ke kukulu ana i ka Hale Hookolokolo Hou ma Lihue, Kanai, e hele ae lakou ma ke Keena Kalaiaina, i ka POAKOLU, OCT. 11, 1882, ma ka hora 12 o ke awakea.  Na hoolala a pau a me na kuhikuhi ana e ikeia no ma ke Keena o ke Kujina Kalaiaina e hoopaa iaia iho ma kekahi moi haahaa.

JNO. E. BUSH,

Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Oct. 2, 1882.  1088  3t

Kuai Hoolimalima o na Ana Aupuni

Ma ka Poalima, Novemaba 3, ma ke alo iho o Aliiolani Hale, ma ka hora 12 o ke awakea e kuaiia aku ana ma ke kudala akea, ka hoolimalima o kela Apana Aina o ke Aupuni, i ikeia ma ka inoa o POHAKAA, e waiho la ma ke AWAAWA O KALIHI, e kokoke la i Honolulu, nona ka ili eka he 44.

Manawa:  Hoolimalima no Elima makahiki. Uku koho, $72.oo apii aku no ka makahiki, e uku mua ia i kela a me keia hapa ha makahiki, e hoomaka ana ka hoolimalima mai ka la 13 o Sepatemaba, 1882.

JNO. E. BUSH,

Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Oct. 2, 1882.   1088  3t

Hoolaha i ka Poo Hoopaa.

O ka poe a pau e ae ana e hoopaa ia lakou ho no ka hoolako ana i na kapuai popo kua nunui (N.W. plank) 200,000 kapoa@ no ke Aupuni, ma ka hoahu ana uoa ka awapo ma Honolulu ikoko o 4. 6 , me 9 mahina. e hele ae lakou ma ke Keena o ke Knhina Kalaiaina. ma ka POALIMA. OCT. 13. 1882. ma ka hora 12 o ke awakea.

Aole e ae ke Kuhina Kalaiaina e hoopaa iaia iho ma kekahi noa haahaa.

O ka poe hoopaa a pau, e kakau nui lakou, "Poe Hoopaa no @ N.W. Plank.

JNO. E. BUSH.

Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Sept. 29, 1882.  1988  3t

O.I.B. Peterson Kokua Luna Leta Nui. ua hookohaia oia ia Hope Luna Leta Nui no ke Aupuni i ko u wa e kaawale ai.

JNO. M. KAPENA.

Luna Leta Nui.

Hooiaiaina:    JNO. E. BUSH.

Kuhina Kalaiaina.

Honolulu, Sept. 22, 1882   1887  3t

Ua hookohuia o Hon. J. K. Ka@ i kesa la i Agena Ae Palapaia Mane o ka Apanu o Hamakua , Hawaii.

JNO. E. BUSH,

Kuhina Kalaiaina.

Honolulu, Sept. 23, 1882.  1087 3t

Ua oluolu i ke lii ka Moi ka hookohu ana ia His Ex. J.E. Bush i lala no ea Papa Oloa ma kahi o Hon. J.S. Walker i waiho mai.

Halealii Iolani. Honoiuiu. Sept. 22, 1882.

1087  3t

Ua hookohuia o Mr. S.K. Puapoo i keia ia ia Agena Hooiaio Palapala Kepa mawaena o ka Haku a me ke Kauwa, no ka mokupuni o Molokai.

JNO. E. BUSH.

Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Sept. 5, 1882.  1087   3t

Ua hookehuia i keia la o Mr. Lee Loy i kahi o J.F. Jordan i waiho mai.

JNO. E. BUSH.

Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Sept. 25, 1882.  1087  3t

Ua hookohuia o Mr. W. Kaaemoku i keia la i Lua Alanui no ka Apana o Kau, Hawaii, ma kahi o Hon. W.T. Martin i waiho mai.

JNO. E. BUSH.

Kuina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Se[t. 25, 1882.  1087  3t

 

Ua hookohuia i keia la o W.S. Wond i Luna Hooiaio Palapala Aelike Hana no Waialua, Oahu.

JNO. E. BUSH.

Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Sept. 11, 1882.  1087 3t

KEENA KALAIAINA.

Honolulu, Sept. 9, 1882.

O ka Buke o na Aina Kuleana Helu Sila Nui i hooponopono hou ia ua makaukau, a ke waiho nei no ke kuai aku ma ke Keena Hoona.  O ke kumukuai he $5,00.

JNO. E. BUSH.

Kuhina Kalaiaina.

Na Rula o na Kaa.

Malalo o na pono a me ka mana o ke kanawai i kapaia, #he Kanawai e hooponopono ai i ka lawe ana i na Ohua a me ka Ukana, a me ka hoolimalima ana i na Kaa Lealea, na Kaa, Kaa Hali Ukana, na Kaa Kikane, a me na kaa e ae ma ka Apana o Honolulu," i hoololiia a aponaia ma ka la 5 o Augate, M.H. 1882, owau o John E. Bush, ke Kuhina Kalaiaina o ke Aupuni Hawaii, ke hana nei au i keia mau Rula malalo iho, no ka hooponopono ana ma na Kaikini i na Poe Lawe Ohua a me ka Ukana, ma ka Apana o Honolulu.

1. O na kaa a pau i laikiniia, e laa ke kaa lio holo lealea, kaa kikane, a kaa lawe ukana e ae, e hana ia me na helum a e kauia keia helu ae, e hana ia me na helu, a e kauia keia helu ke kaa kikane, a kaa lawe ukana e ae.

2. O na kaa lio holo lealea a pau i laikiniia e holo ana i ka po, e lauia me na ipu kukui elua, a e ike ponoia na helu ma ke aniani o na ipu kukui.

3. E hoolohe na hookele o keia mau kaa lio i laikiniia i na kauoha a na Makai.

4. Aole e ae ia na kaa lio i laikiniia e ku ma ka aoao makai  ke alanui Moiwahine, e kokoke ana i ka Makeke Kuai I-a, aole no hoi e aeia e ku palua a oi aku na kaa ma kela me keia alanui.

5. Ma na wahi e ku ai na kaa a pau i hookaawaleia no na kaa i laikiniia e hoohuliia ke poo o na lio e like me ke alanui a e pili kokoke ana i ke alanui aoao.

6. Aole e haalele wale ia na lio me na kaa i laikiniia ma kahi kupono ole e   maluhia ai, me ke kiai ole, a hoopaa ole ia.

7. Aole e ae ia na kaa i laikiniia, e haalele wale ia ma na alanui i ka po.

8. EIA NA WAHI I HOOKAAWALEIA NO NA KAA I LAIKINIIA E KU AI.

HELU 1. Ma ka aoao mauka o ke Alanui Beretania, mai ka hikina mai o ke Alanui Maunakea.

HELU 2. Ma ka aoao makai o ke Alanui Beretania, mai ke hiki hikina mai o ke Alanui Nuuanu.

HELU 3. Ma ka aoao hikina o ke Alanui Emma, mauka o Alanui Beretania.

HELU 4. Ma ka aoao mauka o Alanui Hotele mai ke kihi hikina aku o Alanui Nuuanu.

HELU 5. Ma ka aoao maua o Alanui Hotele, kihi o Alanui Uniona.

HELU 6. Ma ka aoao makai o Alanui Hotele, e kupono ana i ka puka pa o ka Hotele Hawaii.

HELU 7. Ma ka aoao makai o Alanui Moi, e kupono ana i ka Hale Keaka Pake, ma ka hikina o ke alanui e holo ana i Kawa.

HELU 8. Ma ka aoao makai o alanui Moi, mai ke kihi hikina aku o alanui Maunakea.

HELU 9. Ma ka aoao makai o Alanui Moi, mai ke kihi komohana aku o Alanui Betela.

HELU 10. Ma ka aoao makai o Alanui Moi, ma ka aoao hikina aku mai ka halekuai o E.O. Hall & Son.

HELU 11. Ma ka aoao makai o Alanui Moi, mai ke kihi hikina aku o Alanui rikeke.

HELU 12. Ma ka aoao makai o Alanui Moi, ma ka aoao komohana o Alanui Puowaina.

HELU 13. Ma ka aoao makai o Alanui Kalepa, e kupono ana i ka Hale Home Luina.

HELU 14. Ma ka aoao makai o Alanui Kalepa, ma ke kihi hikina o Alanui Papu.

HELU 15. Ma ka aoao mauka o Alanui Moiwahine e kupono ana i ka Makeke Kuai Ia.

HELU 16. Ma ka aoao makai o Alanui Moiwahine, ma ke kihi hikina o Alanui Nuuanu.

HELU 17. Ma ka aoao makai o Alanui Moiwahine, ma ke kihi hikina o Alanui Papu.

 

NA UKU O KA HOLOHOLO ANA.

13. No ka holo ana mai a holo ana aku paha a i kekahi wahi o Alanui Beritania a me ke awa kumoku, a mawaena o Alanui Alapai a me ka Muliwai, no kela me keia ohua, he 12 1/2 keneta.

14. No ka holo ana maila me ka holo ana aku i kekahi wahi mawaena o ka uwapo elua ma Maemae, ma ke Alanui Nuuanu a me ke awa kumoku , a mawaena o ka "What Cheer House," ma Waipilopilo, alanui e holo ana i Ewa, a me ka laina o Alanui Punahou, ke kue ole i ka rula 13, no kela me keia ohua, he 25 keneta.

15. Mawaho aku o keia mau palena, ke oi ole aku i elua mile mai kahi aku e hoomaka ai, no kela me keia oua, he 50 keneta.

16. O na Keiki ekolu makahiki a malolo iho, aole a lakou auhau, maluna aku o ekolu makahiki a malalo iho o ka umi, o ka hapalua o ka auhau o na kanaka makua ko lakou uku.

17. KE HOOLIMALIMA IA MA KA HORA.

No ka hookahi ohua no kela me keia hora ........$1.00

No elua ohua no hookahi hora ...............1.50

No ekolu hua no hookahi hora...............2.00

No kela me keia hora hou aku he 50 keneta pakui hou no kela me keia ohua ke oi aku mamua o hookahi ohua.

18. E helu ia ka manawa mai ka wa aku o hoomaka ai a i ka wa e hookuu ai.

19. Aole e auhau ia kekahi ohua no ea uk@ pua luna.

20. No na ukana e ae pahu lole, puho ukana e ae paha, he 25 keneta.

21. O kela me heta hookele:  lai@ e hoo@ me ona pihi @ak@ a metala keokeo paha, me ka hoike maopopo ia o k@ helu @na iho, e like me ke pihi hoikeike e waiho nei ma ka Halewai, a e @@ ia ua pipi nei i ike moukaka ia ma ka @ hema o ka amaoma.  @@moa e like ai e @ no keia mau pihi ma ka Halewai no ke kumu @.

22. O na palapala i hoopuka ia e ke kuhana Kalainioa no ka hooike ana i ke hala, e @ ia no lakou ma ke ano he waiwai e @ake me @ huina i hoike ia ma ia mau papa no kela a @ keia kaa i laikini ia, aole @ o hiki ke haulele ia ke haawi ia aku ma ke ano e aku.

23. KE @A @

No ka ahua hookahi no ka hoio ana aku  $1.50

a no ka hoi ma mai.......1.00

No olua ahua no ka holo ana aku  1.50

a no ka hoi ana mai  1.50

No ekolu ohua po ka holo ana aku  2.00

a no ka hoi ana mai ....2.00

KE @

Na ka ohua hookahi no ka pu ana $3.00

a no ka hoi ana mai  ...................3.00

No elua ohua no ka pu ana   4.00

a no ka hoi an mai............4.00

No ekolu ohua no ka pu ana  5.00

a no ka hoi ana mai.......5.00

Aole no i hoopaa ia kekahi hookele kaa e lawe i kekahi ohua hookahi no Kapiolani Paka a no ka Pali paha o Nuuanu, koe wale no ina e hooholo like ia. Ina he elua a oi aku ohua, alaila aole e hoole ia ka uku mau e like me ka papa maluna ae.

24. Ina e @aa aku kekahi @ i laikini ia o ku ana ma kekahi wahi okoa, aole ma kahi i e hopu: @ ana.

25. O ka hookeke kaa e hookele ana i ke kahi kaa lealea, kaa kikane, a kaa e ae paha i laikini ia, ina ua ona. a ke hoopuka paha i ke kahi olelo ino a hoohilahila, a ke kai i ka uku a oi aku i ka mea i ae ia, ke hoole e hoike mai i ka papa hoike o no uku ke koi ia aku. I ke kue paha i kekahi o na rula i hoike ia maluna ae, alaila, ke hoike ia aku ia mea imua o kekahi makai o hopu ia no, a ke ku ka hewa alaila e kau ka hoopai i hoakaka ia ma ka Pauku 14 o ke Kanawai i aponoia ma ka la 5 o Augate, M.H. 1882.

E mana piha keia mau Rula mai ka la a aku o Okatoba, 1882; a o na rula a me na kuhikuhi mua ana a pau no ka hoomalu ana i na kaa i laikini ia, ma keia ua hoopau loa ia.

JNO. E. BUSH, Kuhina Kalaiaina.

Ua hookohuia i keia la o James W. Bush, Esq., i Luna Alanui no ka Apana o Hanalei, mokupuni o Kauai, ma kahi o C. Bertelmann i waiho mai.  JNO. E. BUSH,

Kuhina Kalaiaina,

Keena Kalaiaina, Sept. 18, 1882. 1086 3t

Ua hookohuia o Goodale Armstrong, Esq., i keia la i Luna Alanui no ka Apana o Wailuku a me Makawao, mokupuni o Maui.

JNO. E. BUSH

 Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Sept. 18, 1882, 1086 3t

Ua hookohuia o Mr. Z. Kalai i keia la i Komisina no na alanui liilii a me na pono wai, no ka Apana o Kohala Akau, mokupuni o Hawaii, ma kahi o J. B, Kaohi i waiho mai.

JNO. E BUSH

Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Sept. 19, 1882.  1086 3t

Ua hookohuia ia keia la o David Crowningburg i Luna Nui no na alanui o na mokupuni o Maui, Molokai a me Lanai.

JNO BUSH,

Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Sept. 11, 1882.  1086 3t

Aie Aupuni

Ke hoolahaia aku nei ma keia, o na noi a pau no kekahi mau Aie Aupuni hou a hiki i ka $500,000, e waiho mai ma ka Waihona o ke @.

O ka ukupanee heeono pa keneta no ka makahiki a e hookaaia ma kela a me keia hapalua makahiki.

Aole no hoi he hiki ke heluia na hona e na Luna Helu ma ke ano he waiwai maoli, no ka mea ua hookuuia na auhau o ke Aupuni maluna o keia mau hona.

SIMON KOLOA KAAI

1083 tf   Kuhina Waiwai.

S.B. DOLE,

He Loie a he Luna Hooiaie Palapala.

E hiki no iaia ke lawelawe i na hihia o kela a me keia ano imua o na Ahaookolokolo a pau o keia aupuni.

KEENA HANA - Ma

alanui Kaahumanu.

PAPA!  PAPA!

no

ALLEN & ROBINSON

Ua wehe ae nei maua i

PA KUAI PAPA

MA

Ka U@rapo o Pakaka.

Na Papa Ulaula o na ano a pau,

Na Papa Paina o na ano a pau,

Na Pili Hale Ulaula,

Na Pili Hale Keokeo,

Na Pepa Molina,

Na Pani Puka a me

Na Pani Puka Aniani,

Na Pani Puka a me

Na Olepelepe.

 

Na Pepa Hoonani Hale.

Na Pena a me na Aila Pena!

Na @ui o na ano a pau.

NA LAKO KUKULU HALE

O NA ANO A PAU

E kuaina ma

KE KUMUKUAI HAAHAA LOA

O keia Makeke.

NA HOOLAHA.

Ma ke Keena o ka Luna @ anawai Kaapuni Apana Ekolu o ka Hawaii @@e Aina. Ma ka waiwai o NAHALA @  Kau.  Hawaii, i make.Ua heluhiuia a ua waihona ka palapala moi a Hookoka @ e @oi ana e honiaaoia ka Palapala Kano@@@ hope a Nahaia K. no Kau. Ha waii, i make, a e hoonoho ia Kapuaa @, i Luna H@@ko no ia Halapula Kauoha hope.

Nolaila, ua kauohaia na mea pau i pili, o ka POALIMA, oia ka @@ 27 o OKATOBA. M. H. 188@, i ka hora 10 kakahiaka, ana ka Hale Haokolokolo ma Hilo, eia ka manawa a me hahi i @ia no ka hooioke ana: ua noi la, me na mea kue ke hoikeia.

F.S. LYMAN.  Lunakunawai Kaapuni.

Hilo, Hawaii. Sep@. 21, 1882   1088 3t

Aha Hookolokolo Kiekie o ke Hawaii Pae Aina, ma ka ho@p@ waiwai.  Ma ka Waiwai a K@ Honolulu: make, kanoha ole.  Imua ao ka Lunakanawai L. McCully . Olelo Ka@ e hoolaha aku no ke moi ana ma e k@ Luna Hooponopono Waiwai.

Ma ka heiuheiu a me no waiho ana nui @ka palapala nui @ Honolulu, e hoike @ ana  o K@ no Honolulu, Oahu, ua make kauola ole ana Ho@ ma ka ia @o o Sepatemha. M.H. 1882.  a o noi ana o ha @ ka Palapala Hookohu Luna Hooponopono Waiwa: ia Luka @ olelo@a.

Ua @     No NEMAKA, M.A. 1882, @ia ka manawa i k@hu ia no ka hoei@he ana a ua nei la, imnua o ua Lanakanawai Ia, ma ke Keena Hookolokolo o kena Aha, ma Honolulu, a ma ia manawa a ma ia wahi no e hele mai ai na mea a pau i pili e hoike mai i ke kumu, ina he kumu oia@o ke la kou, e ao ole ia ai no noi la. A o keia olelo kauoha e hoolaha ia ma ka olelo Hawaii. @ uholu pule ma ka N@ KUOKOA, he nupe @ H@.

Ikea   Lunakanawai o ka Aha Kie@

D.K. Fy@e. Kakauoleia  1088 3t

PAPA KUHIKUHI MANAWA HOLO

@

Mokumahu Hawaii.

"LIKELIKE,"

Kapena King.

@OLF @IF NO NA NAUKU OHUA

Ke hooleia aku nei ka a@ no ka uku @ohua a ke hoikeia aku nei i ke akua, @ he mai paiki, ukana a paolo hooili ko lakou., e po@a e hoailopaia me ka moakaka lea. Aole no e ae ia ka lawe ana i no ukana, puiki a paolo hoailoeia ole @i ka lawe a hiki ia ke ole e kakawa ka @@@ ana ma.

HE KUIKE KA UKU UKANA

Ma na ukana a pau o na makamaka, e pono e uku mau ia.  A e hookoia no na kauoha na ka lawe a hiki i kahi i makemakeia. A e ma lamaia no me ka makaala na ukana, @@ a me na puolo, ho, pipi a me ka hoki.

E HOAILONAIA ME KA MOAKAKA NA PAHU RAMA A ME WAINA

O ka poe no lakou na ukana o kela ano, e hoailonaia me ka moakaka, a i ole e kakauia me ka moakaka ka loaa ana mai o ka poe no lakou keia mau waiwai.

O na koina no na pilikia a me na poho, e pono e hoike kokkeia mai iloko o ka malama hookahi.

Aole e aeia na hookele kaa, na keike a me na mea like e pii iluna o ka mokuahi i ka wa e pili mai ai i ka lele.

No ke ake nui e hoopomaikaiia ka lehulehu kaahele, ua hoololi a e nei na Ona o Likelike i @ Hoike Manawa @ Mokuahi e like me maluna.

Ma Hale Oihana o loaa ai no Polopolo.

Aole Keena o hope e lilo, aia wale n a kaa mua mai ka uku moku. Aole e ili ka hewa no na paiki, ukana a puolo, pahu, ke nele ke ka kauaia ka loaa ana mai. E hookaaia ka uku ukana a oi aku.  WAILA MA

PAPA! PAPA!

MA MA KAHI @

LEWERS & COOKE,

@O LUI MA@

ma ke kahua kahiki ina

Alanui Papu a me Moi.

@ aina

PAPA NOUAIKI

a keia a me keia aina

Na Papa Nani a Paa no ke Kukulu ana i na Hale!

Na Pani Puka, Na Puka Aniani, Na Olepelepa, Na Pou, Na oia , Na Papa Hele, Na Papa Ku, A me na Papa Moo nui loa

Na Pili o na Hale

O NA ANO A PAU

Na Pepa Hoonani, Na Pena o na Wai e pau,

Na Kui mai ke Nui a ka Makalii, Na Ami Puka, Na Ami Puka Aniani, Na Ami o na ano a pau, Na Aila Pena, o kela me keia ano Na Aila Hoo maloo, he lehulehu wale, Na Aila e ae o na ano a pau.

NA WAI VANIKI

A M@ NA

WAI HOOHINUHINU NANI!

O NA ANO A PAU LOA

NA BALAKI ANO NUI WALE.

A ke hai ia aku nei ka lono i na Makamaka a pau, ua makaukau keia mau Makamaka o oukou e hoolawa aku ma na mea a pau e pili ana ma ka lana oihana

NO KA

Uku Haahaa Loa!

 

 

E like me ka mea e holo ana mawaena o Laua a me ka MEA KUAI.

E Hele mai! E na Makamaka!!

A e lawa no hoi ko oukou makemeke me ka oluolu a me ka maikai.

 

 POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.