Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXI, Number 52, 30 December 1882 — Page 3

Page PDF (1.81 MB)

This text was transcribed by:  Kekaihalai
This work is dedicated to:  Abigail Kule Kaua Wong, Florence Lin Wong Ige

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

KA NUPEPA

 

@@@OA ME KE AU OKOA.

 

[I Huiia.]

 

@akah@@@………….$2@00

 

@@@@……………….@@@

 

Dala k@ike ka Rula

 

@ @@ DEKEMABA 30, 1882.

 

Aiwohi wale no ka i aeia e kakau inoa @@ i hookaaia mai ma ke keena o ka N@ @@@@.

 

NU HOU KULOKO

 

N@@ HAPE NUIA @a pau loa.

 

@@ @@@ @aifala nei ko Wailuku

 

@@@@ nanaina o Maui, he nui @@@@@@ o ka makani.

 

@@ wahi mea elua no ka E@lele o Elele Poakolu Dek. 27. hu keia inoa hou o ua nupepa nei.

 

@@@@@ ke kino kupapau o Mahui @@@ @@@ no i ka la Sabati nei ; ua @@@ i akoakoa ae.

 

@@ makaia nei ka hana ana o ka @@@@ hou ma ke kihi o na ala@@@@ me Moiwahine.

 

@ @ke mai nei ke kula a Mr. Kona i ka la 21 o keia mahi@@@

 

@@@@@@ ka hoike Kula Sabati o na @@@ Sabati o Kaumakapili i ka la Sabati @@.

 

@@@@ hale lima paahana ma Ka-@@ @@ ka poe Kilibati.  E pau nui @@ @@ poe i ka hoihoiia.

 

@ malamaia ana ka hoike huina hoi-@@@@@ o na Kula Sabati o Kawaia@@ i ka la apopo.  E naue nui ae @ @@@kamaka.

 

@@ @ mai ka mokuahi Madras mai @@@@@wa mai iloko o na la holo he @@@@ holo loa aku oia no Honokao@@@ la.

 

@@@ makanaia mai makou he buke @@@@ nani e Mr. J. E. Wiseman a @@@ O Hall ma.  He mau buke na-@@@@ kai keia.

 

@@@@ iho kekahi mai pupule ia-@@ maloko o kona rumi ma ka hale- @ @@pule ma Kalaepohaku, a make @@ He haole Geremania oia.

 

E @@@nuu iho e na makamaka i na @@@ makamaka e hoea aku nei ma @@ kolamu o ka NUPEPA KUOKOA me @@ aloha HAPE NUIA.

 

Ma Kepohoni ae nei, ua hoao ae la @@ ka@@ Pukiki e hou i kana wahine i ka @@.  Ua ona ia oia a ua pakeie ma @@nehune aku kona ola; aka he elua @@ mau lima i moku.

 

Aohe he hoihoiia o ka nupepa Elele @@ Waihee poe no ka piha opala ka.  @@luna mai o ka mokuahi Kilauea @@ i loheia mai ai keia lono.  Pela io @ paha la.

 

Ua aa hou mai nei o Puuohau ia Ka@@@@ e hoopaapaa hou laua maluna @@ o ke kumuhana a laua i hoopaapaa @@ i ka Poakahi nei.  Ua ʻki ia mau @anao haakei.

 

Ma ka Poaha a me ka Poalima o ke @@@ pula aku nei ka hoike Karisimaka @@@ o ke kula hanai kaikamahine o Ka-@@@ ma ko lakou halekula ponoi.  Ua @@aikai no na mea a pau i hanaia.

 

Ke hoea aku nei ma ka aoao ekahi o ko kakaou pepa ka helu mua o ka moo., @@ o Gafila, ka moolelo o ke kii maka-@@ a ka NUPEPA KUOKOA o keia makahiki ae.  E heluhelu akahele iho e ko makou poe makamaka.

 

Ke noke nui na kumu Kula Sabati o na papa Kula Sabati o Kawaiahao i ka @@niki i ko lakou mau papa kula hoike.  Ua hoikeia mai ia makou nui ka hoopapau o ko Wkikiki-kai poe haumana ma ka lakou mau haawina.  ua pono.

 

Mamua o ka huli hoi ana mai o ko @akou poe kamaaina i huli hoi mai nei ma keia mokuahi mai Kapalakiko mai, ua pahola mai la ka Ona Miliona o Ma-@ ha papaina nui no lakoua mamua o ko lakou kau ana maluna o ka mokuahi a huli hoi mai.

 

Mai a J.P. Haulani opio o Haiku, ua loaa mai keia lono ia makou malalo iho penei: Ua hoohuiia ma ka berita o ka mare e E. Helekunihi, o Isaac D. Laea ma Keahi Pakamia, D. Nahaku me Keahi Pakamia, D. Nahaku me Kaunahi, Kealoha me Maria Kapu, i ke ahiahi o ka la 21 o keia mahina, ma ka luakini o Paia.  Maikai na hana hoohiwahiwa a hoohiehie i keia poe paa mare.

 

Ua pau ka ikaika o ke kani ana o ka pukuniahi o ka Elele a ke hanapilo mai nei ke kani ana.  Ke hookikina nei o Kikaha i kona mau luna nupepa e hookaa awiwi i na dala o keia makiahiki, "i mau ai ka ikaika o ke kani ana o ka p@kuniahi" a pela wale aku.  Ea, pau io paha ka poka a me ka paulo?  Ua neo ka paha ka waihona poka me paulo? No ka noke wale aku no kahi i ka hookanikani i na mea ano ole, a laa la ka pilikia, nui hewa ka waha i ka haʻu.

 

Ua ku mai ka mokuahi "Kulanakauhale o Kikane" i ka wanaao Poalua nei, a na holo loa aku no Kikane i ka auina la.

 

Ua loaa aku he 36 tini opiuma i ka luna Kiai Awa, iluna o ke kia mua o ke kia mua o ka moku kalepa Klukitat, i ka auina la o ka Poakolu nei.  Aole i maopopo ka ona o ua mau tini la.

 

Nui no ka poe i hele e makaikai i ka hoopaapaa leo ana a Kalaukoa ma, ma Kawaiahao i ka Poakahi nei.  Nunui no hoi ua mea o na leo ha@o, ke hele la ka wawa o na leo a i na pahukani lohe o ko Kakaako poe.

 

Ma ka la 28 iho nei, i hoea ae ai kekahi kaa lawe ohua ma Manamana ae nei, ua piha i na ohua ua ona lakou a pau, na kane me na wahine; koe wale no he wahi keiki ai waiu.  Eia ka mea aloha, o ke keiki i ka haule iloko o ka lima o keia poe ona.  Maikai ke kanawai a Alohanui ma.

 

Mahope iho o ka nalowale ana o ko makou makamaka W. N. P. Kaanoipua no Waimea i Hawaii, ua huli hou mai oia i ke kulanakauhale nei i ke kakahiaka Sabati nei, no ka luakaha pokole ana me kona makua a me na hoaʻloha.  Maikai a mohaha kona ola kino.

 

Maluna mai o ka mokuahi "Kulanakanale o Kikane" i huli hoi mai ai keia poe kamaaina o kakou--P.C. Jones, H. Walakahauki, Wm. G. Irwin, H. A. P. Carter, J. Glade, W. E. Foster, a me kekahi poe e ae.

 

E malama ana ko Kamoilili poe ma keia Poakahi ae i ko lakou Makahiki Hou maloko o ko lakou luakini e like me ka mea mau ma ka hora 12 A. M.  A ma ia la no hoi e hoike pu ia ai kapa apana i humuia me ka maiau.  Ua @@@@ na mea a pau e kipa ae, a e hookipaia no me ke aloha.

 

Ua hoikeia mai ia makou keia lono malalo iho penei.  Ma Iwilei, ma ka hale o Kekahuna ma ka po la Sabati i hala ua nui ka ona o ka poe i akoakoa malaila.  Nunui ko lakou mau leo, noke na keiki i ka uwe. Na Daniela aku ka rama o keia poe.  Hakaka nui iho la ua poe nei, a o ka hopena o ia hana ua paa o Daniela i ka Halewai.

 

Ma ke ahiahi o ka Poakahi nei i koho hou ia ai na luna nui o ka Ahahui Opiopio o Kawaiahao, no keia makahiki hou e hoea mai ana, a ma ia koho ana ua kohoia o Samʻl K. Pahau i Peresidena, o M. Keliaa ka hope, Jas-K. Kaulia a me J. Iona, Kakauolelo a me Puuku.  Ke haawi nei ke KUOKOA i kona mahalo i keia Ahahui no ko lakou koho ana i na luna kupono.

 

Ia wai la ke kohu o keia olelo "hookamani?"  I ka mea anei e olelo ana i na olelo me ka oiaio, a e hoike ana ma kona noho ana a me kana mau hana me ka hoopunipu@@i ole, a i ka mea paha i ku imua o na anaina a Helenabeka a olelo he mea ino ka waiona, a hele e hoikeike iaia iho i ka poe maikai me ke kaena ana aole au e inu hou i keia mea ino, a mahope nae inu hou, a hoi hou i ka lua lepo ana i olelo ai he poino?

 

Ma ka Poakahi nei ka malamaia ana he papaaina Karisimaka e na Kula Sabati o Kawaiahao ma ka pa o ke kula Kahunapule.  Malaila ae ka Hooilina Alii a me kekahi poe e iho, a he he@@na nui o na opio o ke Kula Sabati.  Maikai na hana i lawelaweia holopono a maluhia no hoi.  Ke haawi aku nei ka NUPEPA KUOKOA i kona aloha Karisimaka i ka poe a pau i akoakoa ae malaila, a ke panai pu aku nei i kona aloha HAPENUIA i na opiopio a pau loa.

 

Puehu liilii a okaoka liilii he kiaha aniani i kaiia e T. N. Puuohau i ka wa a laua e ulele hoopaapaa ana i ka Poakahi nei ma ka ulu kiawe o Kawaiahao.  O ke kumu o kona paki ana, he hoohalike ana ka ia i ka puehu liilii a lilo i mea ole ko A. P. Kalaukoa Paienia mau manao.  He lalau keia mau noonoo a hoohalike a ka makamaka Puuohau, no ka mea ma ko makou hoomaopopo ana, o ka Puuohau mau manao a me kana mau kalai ana ka i puehu liilii.

 

Ke hoomakukau nui nei ka poe Kilipaki me na pu, no ka hoi pu ana i na pae aina o lakou.  Ua oleloia, o keia hoomakaukau ana, mamuli no ia o ke kauoha a kekahi o ko lakou poe alii, me ka manaoe kaua aku i kekahi poe o ko lakou aina, i mea e loaa mai ai ka aina.  Ina pela, e ae mai ana anei ko kakou aupuni e hoihoi aku ia poe me na lako weliweli o ke kaua, oiai he poe naaupo keia.  Heaha la ka hope o keia hana?

 

Ua hoikeia mai ia makou he lono e i ana no ka nui loa o ke kolohe o ka poe e holo nei i ka lawaia kolo.  I ka wa ka e laweia aku ai o na ia i ka makeke, o ko lakou wa ka ia e hao ai i na ia a piha na eke alaila lawe aku la e hoopukapuka.  He mea mau no @@, ka haawi maheleia o keia poe ma ke ano ia ai, ua nui anunu keia poe a hao iho la i na ia a lawe aku la e hoopukapuka.

 

He pono like ke loaa ana i keia poe a me ko lakou mau hoa lawaia e iho eia nae ma ke ano kolohe o keia poe ua hana iho la keia poe pela.  E pono e hoopauia keia mau hana.

 

Ua makemakeia he mai Kapena a me na sela no kekahi mau moku holo pili aina o kakou.  O na ano kanaka i makemakeia he poe eleu makaukau i i ka hana a he ona ole.  Aole nae i loaa.  Heaha ia ke kumu o ka loaa ole?  No ke kanawai waiona e kau nei i hanaia e Alohanui ma.

 

Aohe io no he makana a ka nupepa Elele i kona poe heluhelu no keia makahiki ae, no ka mea, ua neo kona waihona, a ua loheia kona kukala leo nui ana i kona mau luna nupepa, me ka hookikina ana; he oiaio no aohe ana makana.  Aloha no kona poe heluhelu no keia makahiki ae, no ka mea ua ike mua ia no kona mako-na a hookamani nui.  He oiaio, he maikai a hinuhinu ka omole, lilelile a pakika, aka, a noha ae, he keu aku a ka lapuwale.  Pela no o Elele , maikai a pah@e kana mau kalai olelo ana me ka hookamani nui, aka, o ka io maoli, eia aku no iloko lilo kahi i lolii pe ai na manao awahua inoino, a aia ma kuono e hoopahinu ia ai.  Aole pela ke KUOKOA.  Ua aloha oia i ka poe a pau, a pela oia i makana aloha aku ai i kona poe heluhelu; aole ma ke ano kipe a hoomalimali e like me ka Elele , aka me ke aloha a me ka waipahe.  Ua oki na kanikani makika ana au e ka Elele.

 

NUHOU O NA AINA E.

 

GEREMANIA.

 

Nui ka haunaele mawaena o kekahi mau haumana kula o ke kula nui ma Kasara, no ia kumu ua paniia na ipuka @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ wale no, aka ma kekahi mau hale kula nunui e ae no kekahi.  Ua hookukeia kekahi mau haumana.

 

He elua mau eke leta pili aupuni a me kekahi mau leta waiwai e ae na ke kuhikuhi Puuone Bisimaka i ka Emepe@a Uilama ma Berelina i aihueia, oiai e laweia ana ua mau eke leta la i Berelina mai ko Bisimaka home aku ma Varzin.

 

He 17 poe i hopuia ma ke kulanakauhale  Berelina, no ka manao waleia he poe lakou no ka hui Nihila.

 

Ke manao nei kekahi poe hui kalepa koikoi o Geremania e kukulu i halekula nui ma ke kulanakauhale o Berelina, no ka hoonaauao ana i na Opio Geremania.

 

Ua pii ae ka wai o ka muliwai Rhine a hu ma kela a me keia aoao o kona mau kapa a hu aku la maluna o ka aina.  Nui loa ka pilikia o ka poe e noho kokoke ana ma na kapa o keia muliwai.

 

TUREKE.

 

Ua hoikeia ae he lono mai ke kulanakauhale o Konatinopela penei:

Aole he hiki i ke Suletana ke hele mamao aku mai kona hale alii aku, no ka mea ke hoohaluaia la kona ola e pepehi.  He kohu paahao oia ka noho paa loa iloko o kona hale alii.

 

RUSSIA.

 

He inoa hou ko ka Emepera o Russia, oia hoi ka Haku o Turekana.

 

BERITANIA NUI

 

O W. Brooklaw kekahi o na kanaka koikoi a kaulana o Beritania ua hopu ia mai nei oia, ua hookolokoloia a ua hoopaiia he umi makahiki ma ka halepaahao no kona kakau ana a hoouna aku i kekahi letahooweliweli i ke keiki alii o Wale a hooilina alii o Beritania nui.

Ua houia i ka pahi o D Field kekahi o na Kiure oiai oia e noho ano kiure na no ka hihia o Hynes.

Ua hookuu ia mai nei ka Ahaolelo o Beritania i ka la 2 o keia mahina. 

Ma ka haiolelo hookuu a ka Moiwahine, ua olelo oia, he maikai a oluolu ka nohoʻna launa ana o Beritania me na Aupuni nui o ka honua nei.

Ua hopomaikaiia na puali koa i hoounaia ma Aigupita.  Ua hooikaika oia e pale ae i na manao lili o kona lahui kanaka ma ka hikina, a e hoomalu i na manao kupikipikio mawaena o na kanaka.

Ua weheia i ka la 4 o keia mahina e ka Moiwahine Victoria o Beritania, he Aha Hookolokolo hou ma ke kulanakauhale o Ladana.

 

AIGUPIKA.

 

Ua hookohu aku nei ke aupuni o Beritania ia Sir, Wood i alakai no ka puali koa hou o Aigupita.

Ua ae o Arabi Pasha he kipi oia, a ua ae hou oia ua hoala kipi io no oia.

Ke hoomakukauia nei e ke aupuni o Amerika Huipuia he palapala aina hou o ko lakou aina nui palahalaha a eia iloko o na lima o ka poe pai.  He 4,000 mau wahi hou e ikeia ana maloko o keia palapala aina aole i paa iloko o ka palapala aina mua.

Ma ka la 21 o Novemaba, ua a ia e ke ahi kekahi hale nui ma ke kulanakauhale o Providence, mokuaina o Rhode Island.  He eha hale ke kiekie o keia hale, a ua hoolimalimaia ka hapanui o na rumi e ka poe hana gula me dala.  Ua hoomaka ka a ana o ka hale ma ka papahele o ka hale ekolu ma o kekahi tini ea la.  Ua piha keia hale me na lole o na ano a pau, a o ka rumi no hoi ia e pili kokoke ana i ke alapii o keia mau hale eha, a mamua o ka loheia ana o keia lo@@@ weliweli i ka poe o ka hale eha ua p@@@ mua ae la ke alapii i na ula weli@@@ o ke ahi.  Ma ka hale eha he kanaha @@@a nui o na paahana--he mau wahine wale no nae ka hapanui.  I ka wa a na ula ahi e hoohahana ana i ka papahele o ka rumi eha, ua nui loa ka pio@@@ me ka holokeana o na paahana wahine a e holo ana lakou no na puka aniani.  Aole he mau puka kupono e ae @@ keia hale e pakee ai na paahana @@@ @laila kekahi kumu i nui ai ka poino @@na ola.

Ma kekahi o na puka aniani o keia hale, a malalo pono @@@@ o keia puka aniani he wahi hale @@@@ ua ano pili mai i keia hale e a ia @ @@ ke ahi, a he 20 kapuai mai keia puka aniani a i ke kaupaku o ua wahi hale @@uku nei.  Ma keia pukaaniani he nui @@ na paahana wahine i akoakoa ma@@ @@@ e ake ana lakou e lele mai ka p@@@@@ a iluna o ke kaupaku o ua @@@@@ @uku nei.  Aka, aole he wahi m@@@@ o ka pakele ina e hoao ana @@@@ paahana wahine e lele ma@@@@@ @iani a i ke kaupaku o ua wa @@@. Aka na kane ma ua puka ua hoao aku la kekahi o olakou @@@ a o ka hopena ua make 30 ke@@@ o lakou ua loaa na alina poino ma ko lakou kino.  He $100,000 ke poho.

He poino weliweli ka @@@@@ i ikeia ma ke kulanakauhale o Cleveland, Ohio, i ka a 14 o Novemaba.  @@ He hale nui ke kukuluia ana ma ke @@hi o Alanui Seneca a me Sana Clair.  He ekolu hale ke kiekie o kei hale.  Ua kukuluia kekahi kewe nui ma kekahi o keia mau alanui, a e hiu ia ana kekahi mau tona pohaku ma@@ ala a me uinihapa i luna i ka hale ekolu, oiai e hoomakaia ana ke kapili o na aoao o ua hale nei.  I ka wa i hiu ia ai kekahi mau tona pohaku mabala, ua moku iho la ke kaulahao i hoopaaia ai ua mau tona pohaku mabala la, a ia wa i haule iho ai ua mau pohaku la iluna o na kanaka hiu, a make loa iho la laua.

Iloko o keia mau la e hele nei, ua ikeia ka laulaha nui ana o na dala maikai ole ma na mokuaina komohana o Amerika Huipuia.  Ua like loa ke ano o keia mau dala, me na dala hou o Amerika Huipuia e laha nei ma Hawaii nei, a aole he hiki ke hoomaopopo pono ia he dala maikai a maikai ole paha.  Ua hoouna ia aku kekahi o keia mau dala ma Wasinetona, a o ke kumu i ikeia he dala inoino, oia no ka hoaoia ana me kekahi wai akika ikaika, a ua ikeia aole he ai ia o ka wai dala i hoohinuhinu ia ai o ua mau dala la.  Ua oleloia kekahi ia o na dala inoino loa i hoopalahalaha ia ma na mokuaina komohana o Amerika Huipuia.

Aia ko kakou Elele Kuhina Mr. H. A. P. Carter ma Amerika Huipuia i keia wa.  Ua hoikeia ia ae he lono ma ona la, he maikai a he kuikahi ka noho ana o Hawaii nei a me Amerika huipuia, ma o ke kuikahi i hooponoponoia mawaena ona a me ko kakou Kuhina Noho ma Amerika Huipuia, oia o Mr. E. H. Allen.

 

UA HOOKO IA NA IINI ANA.

 

Ma ka Poakahi iho nei, la 25 o Dek nei, ua hookoia na iini o maua me kuu hoa Puuohau, ma ke kahua luakini o Kawaiahao; no ke Kumuhana: Ke kulana o ke Aupuni a me ka hooponopono Aupuni ana a na Kuhina.  Ua hiki ole iaia ke pale i kaʻu mau ninau a pau, a pela oia i haule ai.  E na hoa Lahainaluna, mai kaumaha oukou no kona haule ana i aʻu, oiai eia no kakou ma ka aoao hookahi, o Puuohau wale no maluna o kona kuhihewa nui.

A.P. KALAUKOA  PAIONIA.

 

NA MEA HOU O WAIMANU.

 

E KA NUPEPA KUOKOA E,

Aloha oe:--

Aia ma kahi i kapaia o Laupahoehoe, he wahi aina ia aia mao aku o Waimanu, aia malaila kekahi kanaka o Kahananui kona inoa, ua olelo iho la oia he eiwa ona akua; penei ka mahele ana:  Hookahi haole, hookahi pake a me ehiku wahine, a oia iho la kona mau akua e noho nei la, a o ua mau akua la eiwa, oia kana e hoounauna nei e kii i kona mau enemi e hana a make. 

I keia mau la iho nei, hoouna mia la ua Kahananui nei i ua mau akua la, o ka lakou ai iho la no ia ia Solomona a me kona ohana a make; pela iho la ke kamailio o ua mau akua la o ua kanaka nei, i ninau ia aku ka hana, hahai mai la ua mau akua la, i hoounaia mai lakou e Kahananui e kii ia Solomona e make kona enemi; oia iho la ka hana a keia kanaka o ka hoouna i kona mau akua e kii i kana mea i ukiuki ai e make.  O keia iho la ka hoike ana no keia kanaka e hoomanamana nei, eia ka o kona mau akua iho la ia o na wahine ehiku, hookahi pake a me hookahi haole.  Eia no ka ke akua i lalo nei, kai no ua olelo mai ka Palapala Hemolele, hookahi wale no Akua aole Akua e ae; a eia hoi keia mau akua la eiwa o keia kanaka hooweliweli e noho nei.  O keia kanaka, ua hele oia a Koolau noho, a no kona hana e like me keia ana e hana nei, ua hookuke ia mai e ko laila poe.  Oia ka moolelo pokole no keia kanaka hoomanamana.

Me ka mahalo no.

J.W.K.KAPOLOLU.

Waimanu, Hamakua Dec. 15, 1881

 

MAI AA@E PAIO HOU I KA OLE.

 

Ua ike au i ko @@ e ua T.N. Puuohau nei ma ka Elele , e meo hou mai ana oe e ulele hou kaua maluna o ke kahua kaua o ka hooili olelo, malalo o ke Kumuhana ke Kulana o ke Aupuni i keia wa ka mea nona na nune kupilikii, e wawalo nei.

He mea makehewa noʻu ka paio hou ana aku me oe, no kz mea, aole i kupono kou ike kalai kamakamailio no ko wahi au e ake la, e lanakila mai maluna oʻu.

E o o palaha hou oe, loaa ka namu a ka lehulehu e pakake i ka i ana iho,

"Puuohau no Iuka" he h@@ a he @@@ na ke---

Ke hoomaha loa nei au i koʻu papa leo ana me oe ma ka pepa a ma ka leo no hoi a ke hookuu aku nei au ia oe e ua keiki kukaliki nei o Waikiki.

Aloha nui oe, a pau ko manao kokua i na Kuhina au e painuu nei, a hoi mai kakou ma ka aoao o ke aioha lahui, a aloha aina, i hookahi ai puuwai, a hookahi ke pana ana.

A.P. KALAUKOA, PAIONIA.

 

I keia pule ae e weheia ai ka halekula hou o ka papa kahu o Kapunahou, oia ka halekula ma kahi o Limaikaika ma alanui Beritania, no ka hoomaamaa ana i na haumana mamua o ko lakou komo loa ana i Kapunahou.

 

Ma ke Kauoha.

Ua hookohuia i keia la o Mr. D. W. Napihaa i Agena Haawi Laikini Palapala Mare, no ka Apana o Hana, Mokupuni o Maui, ma kahi o Kalepa Makaena i make.

JNO. E. BUSH

Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Dek. 19, 1882.  1099 3t

 

Ua hookohuia o A. K. HAPAI i keia la i agena no keia keena, no ka hooiaio ana i na palapala aelike no ka apana o Waianae, mokupuni o Oahu, ma kahi o A. Kaoliko i hoopauia. THOMAS BROWN,

Luna Hoona Aina.

 

HOOLAHA KULA.

 

Ua hookohuia o Rev. J. W. smith e ka Papa Hoonaauao i Luna Kula no ka Apana o Lihue a me Kawaihau, a me ka Apana o Hanalei a me Koloa, ma ka mokupuni o Kauai, e hoomaka ana mai ka la 1 o Ianuari, 1883.

Ma ke Kauoha a ka Papa Hoonaauao.

W. JAS. SMITH

Kakauolelo.

Keena Hoonaauao, Dek. 12, 1882.  1099 2t

 

Ma keia hoolahaia aku nei, mai keia la aku, ua hoopauia ko A. KAOLIKO noho ana ma ke ano agena no kei keena, no ka hooiaio ana i na palapala aelike, no ka apana o Waianae, mokupuni o Oahu.

THOMAS BROWN,

Luna Hoona Aina.

Hooiaioia:                                                                                                                   JNO. E. BUSH

Kuhina kalaiaina.

Keena Aina, Dekemaba 4, 1882.  1097@3t

 

Ua hookohuia i keia la o Mr. G. P. KAMAUOHA i Luna Ohi Auhau no ka apana o Kohala Akau, Hawaii, ma kahi o J. A. Nahaku i waiho mai.      SIMON K. KAAI,

Kuhina Waiwai.

Keena Waiwai, Dekemaba 4, 1882. 1097 4t

 

Aie Aupuni

Ke hoolahaia aku nei ma keia, o na noi a pau no kekahi mau Aie Aupuni hou a hiki i ka $500,000, e waiho mai ma ka Waihona o ke Aupuni.

O ka ukupanee he eono pa keneta no ka makahiki a e hookaaia ma kela a me keia hapalua makahiki.

Aole no hoi he hiki ke heluia na bona e na Luna Helu ma ke ano he waiwai maoli, no ka mea ua hookuuia na auhau o ke Aupuni maluna o keia mau bona.

SIMON KOLOA KAAI.

1083 tf             Kuhina Waiwail

 

Ua hookohuia o Mr. J. H. Kapuniai a me Holi i keia la i mau Komosina no na Alanui Liilii a me na Pono Wai, no ka apana o Waimea, mokupuni o Kauai, ma kahi o V. Knudsen a me Kahoa i waiho mai.  Eia ka papa o ua apana la: Rev. Geo. Rowell, J. H. Kapuniai, P. R. Holi. JNO. E. BUSH,

Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina. Novemaba 23, 1882

1096 3t

 

HOOLAHA HOU

 

HOOLAHA KULA AUPUNI

E hoomaha ana na Kula Aupuna a pau, mai o a o, mai ka Poalima, la 22 o keia malama o Dekemaba e hele nei, a hiki i ka Poakahi, la 8 o Ianuari, 1883, a ma ia la e hoomaka hou ai ke kula ana.

W. JAS. KAMIKA, K. P. H.

Keena Hoonaauao, Dekemaba 1, 1882.

 

Ke ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Elua o ko Hawaii Pae Aina.  Ma ka waiwai o MAKAAI no Waihee, Maui, i make.

Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala noi a Jo@a Kapena, e noi ana e hooponoponoia ka waiwai o MAKAAI no Waihee, Maui, i make kauoha ole, a e hooholoia i na hooilina.

No laila, ke kauohaia aku nei na kanaka a pau ke pili, o ka POAKOLU, oia ka la 17 o IANUARI, 1883, ma ka Hale Hookolokolo ma Lahaina, ma ka hora 10 A. M., oia ka la a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i ua nonoi la a me na mea kue ke hoikeia.

ABR, FORNANDER,

Lunakanawai Kaapuni Apana 2, H. P. A.

Lahaina, Dek. 9, 1882.           1098  3@

 

Ma ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Elua o ko Hawaii Pae Aina.  Ma ka waiwai o MAUNAHINA @, no Lahaina, Maui, i make.

Ua heluhelu ia a ua waiho ia ka palapala noi a Th. C. Forsyth, e noi ana e hoonoho ia i Lunahooponopono o ka waiwai o MAUNAHINA @, no Lahaina Maui, i make, kauoha ole.

Nolaila, ke kauoha ia aku nei na kanaka a pau ke pili, o ka POAKOLU, oia ka la 17 o IANUARI, 1882, i ka hora 9 A. M., ma ka Hale Hookolokolo ma Lahaina, oia ka la a me kahi i koho ia no ka hoolohe ana i ua nonoi la a me na mea kue ke hoike ia.

ABR. FORNANDER.

Lunakanawai Kaapuni Apana 2, H. P. A.

Lahaina, Dek. 9, 1882.      1098   3@@

 

Olelo Hoolaha

 

No ka mea, ua hoolilo mai o Lee On (Pake) ma Hilo, Hawaii, i kona waiwai a pau ia ma@@, no ka hookaa pono ana i kona aie a pau.  Nolaila, ke papaia aku nei na kanaka a pau, mai hookaa oukou i kela aie i kekahi mea e, ia D. H. Hitchcock wale no.  O na mea a pau ana i aie ai, e hookomo mai ka oukou bila mamua o na malama elua mai keia la aku.

D. H. HITCHCOCK

10998        W. C. JONES.

 

NA HOOLAHA

 

KA NUPEPA KUOKOA

 

NO 1883.

 

E HOEA MAU ANA KE KUOKOA

 

Imua o kona poe heluhelu i keia makahiki ae e like me na wa i hala.  Ma ka ho@@eaia ana o kona mau k@@@@@, a me ka hooponopono hou ana o na OLELO HOOLAHA I loaa ai na kowa mahuahua ae no na LETA A NA MAKAMAKA, a me na NUHOU O KELA A ME KEI ANO. E oi aku ana ka waiwai o ke NUPEPA KUOKOA I keia makahiki ae i ko ka makahiki i hala ae ko ka makahiki i hala ae nei ma na mea heluhelu a me na Olelo Hoolaha.  Iwaena o na mea hou e ae, e hoopukaia ana he mau helumanao e pili ana i ka hoomanao ana i ka Lahui ma ke OLELO BERETANIA hoomakaukauia no ko Hawaii nei poe opio keene ma ei i na pono i kiekie ae i ko na wa i hala, me KIA KEKAHI E hoopukaia aku ana ma keia makahiki ae

 

HE MOOLELO HOU !

 

OIA HOI

 

KE OLA A ME NA LA !

 

KAUA ME NA HANA KAULANA !

 

A NA

 

ADIMARALA HIENA O ENELANI

 

ILOKO O KE

 

Kaua Huliamahi o na Aupuni o Europa!

 

He mau makahiki i

 

hala ae nei.

 

O na hoaloha a pau o ka Haku Nelekona i hoolauna pu mai me ia ma ka heluhelu ana i kona moolelo kaulana no ke koa a me ka wiwo ole, ano ka manawa no oukou e ike ai i ka hana a ka nui lehulehu o na Adimarala Hiena o Enelani mamua o ke au o ka Haku Nelekona, na lakou keia olelo kaulana--

 

"Na ko makou koa i ke ahi o ka pauda a me ka wiwo ole i ke koko o ka enemi i kukulu ae ia Enelani i Aupuni Hookahi mai loko ae o ka hohonu."

 

Aia a heluhelu oukou i ka moolelo o keia poe kaulana, alaila, aole no paha oukou e poina i ke kanaka oi pookela o ke ao nei i mea hoohalikelike oia no keia Nelekona, ka mea kapai@.

 

KA PUKUNIAHI AU MOANA

BERETANIA.

 

Ma keia mua iho e hoolahaia aku @a

 

KA MAKANA A@@KE KUOKOA

 

KA HANA A KE KAKAUMOOLELO

MA KE KAHUA KAUA.

 

I manao ai e haawi i kona o heluhelu @o

no ka makahiki hou.  E hooili mai i na kauoha a me ke dala pu i ka

"NUPEPA KUOKOA, HONOLULU."

 

 

HOOLAHA HOU.

 

Ma ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu o ko Hawaii Paeaina.  Ma a waiwai o WAIWAIOLE @, no Laupahoehoe, Hilo, Hawaii, i make.

Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala noi a N@@@@@@@@ @, e noi ana e hoonohoia oia i Lunahooponopono no na waiwai o WAIWAIOLE @, no Laupahoehoe, Hilo, Hawaii, i make.

Nolaila, ua kauohaia na mea a pau ke pili o ka POALIMA, oia ka la 19 o IANUARI.  M. H. 1883. ma ka hora 10 A. M. ma ka Hale Hookolokolo ma Hilo, oia ka manawa a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi la a me na mea kue ke hoikeia.

F. S. LYMAN, Lunakanawai Kaapuni.

Hilo, Hawaii, Dek. 14, 1882.       1099 3@

 

Ma ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Elua o ko Hawaii Pae Aina.  Ma ka waiwai o PAELE no Honokohau, Maui, i make.

Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala noi a Kihei @, e noi ana e hooponopono @@ ka waiwai o PAELE no Honokohau, Maui, i make kauoha ole, a e hooholoia i na hooilina.

Nolaila, ke ka@@@@@ia aku nei na kanaka a pau ke pili, o ka POAKOLU, oia ka la 17 o IANUARI, 1883, ma ka hora 11 A. M., ma ka Hale Hookolokolo ma Lahaina, oia ka la a me kahi i kohoia no ka hooloha ana i ua nonoi la a me na mea kue ke hoikeia.

ABR. FORNANDER.

Lunakanawai Kaapuni Apana @, H. P. A.

Lahaina, Dek. 9, 1882.      1098  3t

 

Hoolaha Lio Nalowale

 

$6.00 MAKANA

 

Ua nalowale ma ka la 17 o Okatoba, 1882, kuu lio kane ulaula hauliuli, poepoe ke kino, a he pekipeki ka holo.  Ua kuniia me keia kuni K. A. ma ka uha hema hope, i hele auwana a nalowale ma Kap@, Koolau.  O ka mea e loaa ai kei lio i hoikeia maluna, e loaa no kela uku makana maluna, a e loaa no au makai iho o Kanekina.       C. T. AKANA.

Honolulu, Dek. 4, 1882.    1098  4t

 

Mrs. W. H. Wilkinson,

 

MEA HUMUHUMU LOLE

 

HELU 103, ALANUI PAPU.

 

Ke makaukau nei oia e kuai aku i kona mau lako hale o na ano a pau, oia:

 

Na Lole Lihilihi a lihilihi ole,

Na Papale i @@@@@@@@@@@@ o na Wahine a me Opio,

Na lole o na lole o kela a me keia ano, @@@.. @@@.

 

Oiai e hoea mai ana na lako lole hou. nolaila e kuai ia aku ana na waiwai maluna i hoikeia no ke KUMUKUAI HAAHAA LOA.

1095 @f

 

L. WAY,

 

KAMANA HALE.

 

HELU 109, ALANUI MOI.

 

Na Pani Puka, Aniani, a me na Olepelepe, he nui wale e waiho nei.

 

He mau paahana ko'u o ka helu ekahi wale no, a o na hana a pau e kauohaia mai ai, e hookoia me ka eleu loa.

A oiai he mau paahana helu ekahi ko'u, e hanaia no na hana a pau me ka maikai a me ka haahaa o ka auhau.    1098 tf

 

UA MAKEMAKE IA

 

NA ILI BIPI,

NA KIWI BIPI,

NA IWI BIPI,

 

E haawi ia no ke kumukuai kiekie o ko kakou makeke nei e

H. HACKFELD & CO.

Honolulu Mei @@, 18@@    @@@@

 

KO BIHOPA MA

 

BANAKO MALAMA DALA.

 

E MALAMA NO MAUA I KE DALA o na kanaka maloko o ka Banako, penei:

 

Ina hoomoe mai ke kanaka hookahi i na dala $300 a emi mai paha, alaila, e uku maua i eono hapahaneri uku panee makahiki, mai ka la o ka lawe ana mai a hiki i ka la o kona ohi ana, ke waihoia ke dala hoomoe i ekolu malama a keu paha.  Aole ukupanee e helu ia no ka hakina o ke dala hookahi aole no hoi no ka hapa malama.

Ina ohi koke oia i kana dala, aole i haa na malama ekolu aole ukupanee.

Ina e manao ke kanaka e ohi i kana dala, e pono ke hoike e mai oia ma ka Banako i kona manao ohi, i kanakolu la mamua o kona ohi ana, a o kana buke kekahi ke laweia mai.

Ma ke kikoo wale no a ka mea dala e haawi ai kana, ka Buke kekahji ke lawe mai.

Ma ka la mua o Sepatemaba kela makahiki a i keia, e houluulu ai i ke dala, a e huipuia ka ukupanee me ke kumupaa o na dala homoeia no na maama ekolu a keu, a mahuahua ke kumupaa e loaa i ka ukupanee.

Ina oi aku ke dala hoomoe mamua o $300, alaila, hooholo pu ka olelo.

E weheia ka Hale Banako i na la hana a pau.

851 tf   BISHOP & CO.

 

S. AUKAI.

 

LOIO !  LOIO !!

 

Honolulu, Oct. 19, 1882    1090 3@@

 

HE NUI ANEI KOU MAKEAKE I NA

 

Mikini Humuhumu Lole !

 

Ina pela, e kipa mai no ma ka Halekuai o

 

Kakela & Kuke !

 

A malaila oukou e ike ai a makikai i na ano

 

M@KINI A WHEELER a me WILSON

 

mai ke $40 a hiki i ke $50 ke kumukuai

ka mea hookahi.

 

NA MIKINI A SINGER !

 

ma ke $50 pakahi ma ke ano

 

MIKINI A WILCOX ME GIBBS

 

ma ka $30 a hiki i ka $50 ke kumukuai. I mea e pau ai ko oukou kanalua @ @@ makamaka no ke kupono o keia mau Mikini, e naue mai no @@ ke @@@@@ @@@, a e ike no oukou iho.

608 @@

 

HALA TELA HOU!

 

KAUKAIWA

 

Helu 21, Alanui Page.

 

KOKOKE I KA UWAPO.

 

S. H., M@@KAPU.

 

Iune 22 1882   @@@@@