Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXII, Number 4, 27 January 1883 — Page 4

Page PDF (1.82 MB)

This text was transcribed by:  Jarren Lucas
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

 

Ka Nupepa

Kuokoa Me Ke Au Okoa.

[I Huiia.]

 

No ka Makahiki….@

Eono Mahina… 1 00

 

Dala Kuike ka Rula.

Poaono, Ianuari 27, 1883.

O D W. Aiwohi wale no ka i aeia e kakau inoa no na dala i hookaaia mai ma ke keena o ka Nupepa Kuokoa.

 

He Mele Kanikau No Ka Make Ana O Ka Makua Rev T. Koana No Ka Ekalesia O Hilo.

Leo. "Why do you went."

 

1

Kanikau e na hoa, E Kanikau aloha kakou, Ua lau ia'e ka makua Mai nei a ka home ma o. Cho- Maha, maha, Mana no ia a mau. Maha, Maha, Maha no ia a mau.

2

Oli no nae na hoa E pau, e pau no ka uwe Ua pau e na hana, na luhi A keia makua maanei. Cho.- Maha, & c.

3

Paa e paa mau na hoa Na olelo paihai a maikai, Malama na keiki aloha I ka ka makua i hala'e. Cho.- Maha, & c.

4

Hamau! hamau! na hoa, He leo mailuna mai no He leo ao na ka makua, E ala, a hoomakaukau. Cho.- Maha, & c.

5

E pau ka moe na hoa, E ala a hana mau no, I hui pu me ka makua Ma kahi hoomaha ma o. Cho.- Maha, & c. Hawaii.

 

Haawina Kula Sabati.

Helu 6, sabati, Feb. 11.

Kumuhana-Aohe inoa e ae-Pauku Baibala- Oih. 4: 1-14.

 

            A i ka laua olelo ana mai i kanaka, lele aku la na kahuna, a me ka luna o ka luakini, a me na Sadukaio maluna o laua.

            2 Ua ukiuki lakou i ka laua ao ana i kanaka, a me ka laua hai ana mai i ke ala hou ana mai ka make mai, ma o Iesu la.

            3 A hopu iho la ko lakou lima ia laua, a hahao iloko o kahi paa a kakahiaka; no ka mea, ua ahiahi.

            4 A he nui na mea o ka poe lohe i ka olelo i manaoio; a o ka helu ana o na kalaka, elima paha o lakou tausani.

            5 A ia la iho, akoakoa mai la i Ierusalema, na 'Iii, a me na lunakahiko, a me ka poe kakauolelo.

            6 A me Anasa, ke kahuna nui, a me Kaiapa, a me Ioane, a me Alekanedero a me na hoahanau a pau o ke kahuna nui.

            7 A hooku iho la lakou ia laua iwaenakohu, a ninau ahu la, No ka @ hea, a no ka inoa hea, i hana aku ai olua i keia?

            8 Alaila, olelo ae la o Petero ia lakou me ka piha i ka Uhane Hemolele, E na alii o na kanaka, a me na lunakahiko o ka                      Iseraela.

            9 Ina i hookolokoloia mai maua i keia la, i ka mea maikai i hanaia'ku ai i ua kanaka nawaliwali la, i ka mea on a i ola'i.

            10 E ike pono oukou a pau, a me na kanaka a pau o ka Iseraela, ma ka inoa o Iesu no Nazareta, o ka mea a oukou i kau ai                         ma ke kea, o ka mea i hoalaia mai e ke Akua mai ka make mai, oia no ka mea i ku ola mai ai keia kanaka imua o ko oukou               alo.

            11 Oia no ka pohaku a oukou a ka poe hana hale i haalele ai; ua lilo ia i pohaku kumu no ke kihi.

            12 Aole loa he ola maloko o ka mea e ae; no ka mea, aole loa inoa e ae i haawiia mai malalo iho o ka lani, iwaena o na                 kanaka, i mea e ola'i kakou.

            13 A ike aku la lakou i ka wiwo ole o Petero a me Ioane, a ike aku la no hoi, he mau kanaka ao ole ia, a he mau kuaaina,               kahaha aku la ko lakou naaau; a hoomaopopo iho la lakou, ua noho pu laua me Iesu.

            14 A ike aku la lakou i ke kanaka i hoolaia, e ku pu ana me lakou, aole hiki ia lakou ke hoopohala aku.

            Pauku Gula-P. 12. Manao nui. Iesu Karisto, oia wale no ke Kalahala no na kanaka. Na heluhelu la. 1 Oih. 4: 1-14 2 1 lo.                 5: 1-12 3 Heb. 2: 1-18 4 Rom. 10: 1-15. 5 Io. 3: 1-36 6 Io. 1 4: 1-16 7 1 Kor. 1: 17-31.

            Ka manawa. Iune. A. D. 33, ma ke ahiahi. Kahi i hana ia ai. Ierusalema. Mele. "Ina he leo hiki ko'u." Hoku Ao Nani, p.                 15. Pule i loaa ia leo. Ka wehewehe me ka ninau ana.

 

Na Mahele.

            1 Ka hoopaahao ia o Petero me Ioane. p. 1-4.

            P. 1 Haalele kakou ia Petero ma ka helu 5, e haiolelo ana i na kanaka ma kahi lanai o ka luakini, no ke ko ana o na wanana a Mose me na kaula e ae, a no ko ke Akua hoala hou ana mai i kana Keiki ia Iesu, a pela aku. Lulumi mai na kanaka e hoolohe i keia haiolelo maikai.

            Aia hoi, i ka ike ana i keia akoakoa nui ana, owai ka i huhu a lele mai maluna o laua?

            2 Ukiuki lakou no ke aha? O ke ao ana o na kanaka ma na mea e ola'i, a no ke ala hou ana o Iesu, he kumu pono anei ia e ukiuki ai? Pela ko lakou manao. Ua ukiuki lakou ia Iesu, a ua pepehi iaia; eia ka ua ala hou mai oia ko lakou enemi nui; wahi a Petero me Ioane.

            3 A u'aha ko lakou lima ia laua, a hahao ia laua mehea? Ahea? No ke aha? Ua ahiahi, aole hiki ke hookolokolo, ua noho liilii na lala o ka Aha Hookolokolo, aole hiki ke hoakoakoa koke mai.

            II Ka hookolokolo ia @ o Petero ma. p. 5-7.

            P. 5,6. Ia la ae, owai ka i akoakoa ma Ierusalema? Na lala keia o ka Aha Hookolokolo nui; ua kiiia ma kela a ma keia wahi noho o lakou. a ua hele mai ma ke kakahiaka, a ma ke awakea paha.

            P. 7 Aia ihea Petero me Ioane? Ua kiiia a aha ia? No ke aha? Heaha ka ninau a ka Aha? Naaupo ka keia Aha: Aole anei akaka na haina? Aole anei i maopopo, no Iesu ka mana? A ma ka inoa o Iesu ka laua hana ana i keia mea: oia hoi, ka hoola ana i keia kanaka oopa? Nolaila ko lakou pepehi ana ia Iesu, no kana mau hana mana, a me na hana mana o kana poe haumana. A he kumu pono anei keia no ka hookolokolo ana ia laua, ko laua hoola ana i keia kanaka oopa? Kai noa he hana maikai ia; aia ka he hana hewa!

            III Ko Petero loio ana no laua iho. P. 8-12.

            P. 8-10. Pehea ko Petero hoomaka ana? Ua piha oia i ke aha? Owai na 'lii? Na luna, na lala hanohano o ka Aha Hookolokolo nui. Na lunakahiko, oia na poo o na ohana hanohano. Ina e hookolokolo ia ana laua no keia hana maikai, me ka hai aku i ka mea nona mai ka mana me kona inoa, e hai aku ana laua pehea? Ma ka inoa owai? Ka mea a lakou i aha ai? Ka mea a ke Akua i aha ai? Ka mea a ke Akua i aha ai? Wiwo Petero Mamua imua o keia Aha; hoole aole oia i ike ia Iesu. Wwo ole nae imua oia Aha ma keia hookolokolo ana. Akaka kona mihi io.

            P.11 ka pohaku aha keia? Nana Hal. 118: 22. Ua hoopili Iesu ia wanana iaia iho. Mat. 21:42. Ka poe Iudaio hoomaloka ka i haalele iaia, pepehi iaia. Ua lilo ia i aha? Pohaku kumu o ke kihi, oia hoi ke kahuna paa. Mat. 16:18.

            P.12  Aole loa he ana maloko o ka mea e ae? Mat. 1:21. Io. 1:4. Aole inoa e ae e aha ai? Aohe Kalahala e ae, o Iesu wale no.

            IV Ka lanakila ana o Petero ma. p. 12-14.

            P 13 Heaha ka ka Aha i ike ai? Ko Petero ma wiwo ole. He mau kanaka kuaaina. aole i ao ia ma na kula; ua naauao no nae. Nohea ka ike me ka naauao? No ko laua launa ana paha me Iesu; na Iesu laua i hoonaauaomai. Kahaka ko lakou naau; ua make Iesu ke kumu, ua ola hou nae iloko o kana inau haumana.

            P 14 Ua hookuuia anei laua? No ke aha? Aia no ke kanaka i hoola ia e ku pu ana, he hoike oiaio ia no ka laua hana maikai ana, ma ka inoa o Iesu no Nazareta. Aole hiki ke hoopohala, ke hoole, ke hoahewa. Ka hookuu ia no ia o laua.

 

            Na Ninau Mawaho.

            1 Owai ka inoa o ka Aha Hookolokolo nui o na Iudaio? Ehia lala? Ehia mahele? Owai ka Peresidena? Mehea kahi Hookolokolo?

            2 Ka manawa hea i hookumu ia ai ka Aha lunakahiko?

            3 Ka lahui hea i hooponopono ia e ka lunakanawai hookahi?           

            4 Nawai i paipai ia lunakanawai e kukulu ia i mau lunakanawai malalo iho on a, oia hoi, i mau aha hookolokolo apana? Owai kekahi lunakanawai kaapuni ma ka Baibala?

 

Ka Hoopili Ana.

            1 Nui na põe keakea i na hana pono i keia wa, na Parisaio, Sadukaio, na kahuna hoomana hoolalau.

            2 Nui hoi ka poe wiwo ole, haiolelo no, wehewehe i ka ke Akua olelo, hoike i na hewa, makau ole i ka hoomaau ia.

            3 Lanakila no ke hoomau ma na hana pono.

            4 O kakou ka poe i kapa ia he mau haumana na Iesu, e hoohalike oukou me Iesu, i maopopo he poe haumana io oukou na Iesu.

            5 Nui na hoike no ka mana o Iesu, no ka mana o kana olelo, no ka mana o ka manaoio.

            6 Hookahi wale no Kalakalae ola'i, o Iesu Karisto no; aohe mea e ae. He o Iesu Karisto no; aohe mea e ae. He Kalahala nae ia no ka poe mihi a manaoio wale no. Ka poe mihi ole, manaoio ole, e pau auanei lakou i ka make.

            Mele. "Hui mai anei na hoa?" Hoku Ao Nani, p. 17. Pule i ola, a naue, a kaua no Iesu. Haawina no Feb. 18. Oih. 4: 18-31.

Moku Ili A Nahaha.

            Ua ku mai kekahi moku kuna Kapena Kalauao ma ke awa ku moku o ka wiliko o Huelo, i ka la 8 o keia malama, a ma ka la 9 ae no, hiki koke mai kekahi makani ino mai ke kukulu ko. mohana Akau mai, nolaila, aole e hiki i ke akamai o ke Kapena ke hoopakele iaia, a ma ia po no, kau ana i "Kapua ka auwaa panana."

            Aohe ukana a keia moku i kona wa i poino ai, no ka mea, ua pau mua ka lanaku i ka hoolei i ka la mua, a e makaukau ana e hooili aku ke kopaa a Robert Cotton, ia wa i hiki koke mai ai ka ino. O Prince ka inoa o keia moku. W. C. Murphy. Hamakualoa, Maui. Ianuari 13, '83.

 

Haina O Ka Nane A Liwai.

            E ke Kuokoa E: Aloha oe:- Aia ma ka Helu I o ka nupepa Pae Aina, i ike iho ai au i ka nane a Liwai; a no ka waiho ana mai hoi na ka mea loaa e hai aku, nolaila, ke hai aku nei au; a eia iho ko inoa i kapaia'i e kou ma@ makua i ko manawa i hanau ai: "Wainohenoheaakamanu."

            A in a e wehewehe ia na mea a pau i hoakaka ia ma ko nane, alaila, e ike auanei oe i ka pili pono o ka la i Papaenaena.@

            Ua oki au maanei, ke hao mai nei ka makani Kona, a e hoi ana au e inu i ka wai o Punahoa. Moses Mahoe. Hana Ianuari 17, 1883.

           

Na Anoai O Haiku

            Ua nui ka makemake o na kanaka i ka Nupepa Kuokoa, a me ka nupepa Pae Aina i keia makahiki, ua neo na ope nuii i hooili ia mai nei o na nupepa i hai ia ae la; "no Boon Elele Poaiwa" wahi a na kanaka, aloha wale o Elele.

            Ma ka la 16 o keia mahina, ua hanau kupanaha mai o Ana Malaea (w,) he mau keiki elua, hookahi i make, a hookahi e ola nei. O ke keiki i make, he mau wawae, lima, maka a me ka ihu, a ma kona poo, he kalakala e like me ka ili kala ia, ua like me ka peahi lima kona loa, he ano malo kahi kino, aole hoi he helelei. E hoouna ia aku ana paha ilaila: eia no ka lua ke ola nei, he keiki nui a ke ola maikai nei.

            Ma ka po o ka la 14 Sabati iho nei. ua komo koloheia ae ka rutni Kupakako o Hamakuapoko, a ua pau aku na buke o ka Hui i ka lilo; aole i loaa ke kalohe.

            He oia mau ka maluhia o ko makou apana nei.

            Na Ahahui Opiopio Imi Pono Karistiano, he oia mau, me ka ikaika na opio e hele @ala imua.

            Ua puiwa ae ka lio kauo kaa o C. H Dickey oiai lakou e hoi ana mai Makawao mai, a ua pau na eepakeke i ka poino; ua haki ka lima o kekahi, a o kekahi ua paholehole na make, a o C. H. Dickey ma ka uha kona pilikia; aohe ola i poino.

            Ma ka la 17 iho nei, ua malama ia ka halawai koho in a Komite no ka Poni Moi, aole nae i lawa, ehiku wale no i loaa. Owau no me ka oiaio. J. P. Haulani. Haiku. Ianuari 19, 1883.

 

Na Anoai O Ka Ua Lani Haahaa.

            E ka Nupepa Kuokoa. Aloha oe:- E ahonui mai kou hanohano e waiho iho ma kahi kaawale o kou mau kolamy i keia wehi puolo mea hou o ke Aina Ua Lani Haahaa nei, i ike mai ai na makamaka puni mea hou o kaua, e "hilinai ana Puna kalele mai la ia Kau," a welo loa aku i ka mokupuni kaili la o lalo, a oia iho keia malalo nei.

            He oiaio, mai ka hap hope mai o ka M. H. 1882, a hiki i keia makahiki e naue nei, he oluolu maikai ke Kau o ka aina, a he uliuli mau ka wai hooluu o na mea ulu, a ke kilohi iho oe ma ke Komohana o ka puu kaulana o Kauiki, e iki aku ana oe i ka uliuli lipolipo mai a ka lau o ke ko a Mr. A. Unna, aka, i keia mau la e naue nei, he ano puanuanu, no ka hao mai a ke Kiu, mai ke Komohana Akau mai o ka Aina, a me ka makani Kona hoi mai ke Komohana Hemai, a e paio mau ana laua i keia mau la, aka, i keia manawa a'u e hoohainu nei i ka'u maka sila i ka eleele o ka inika. Ke noho alii nei ke Kona, a ke hoohaalulu nei i na kauhale.

            Ke hooikaika nui nei na poo o ka mahiko o Mokae i ka hana i keia manawa, a ke lolii nei pulapula iloko o ka lepo, no ke kali ana i ka manawa e hoike mai ai i ka manaolana o ka poe Hui. A eia o Uilama Kamakai o Wailuku i ka "Ua Kea nei kahi i luakaha ai, no ka hooholo ana i ka hana o ka Hui Mahiko. Malalo o ka loaa ana o keia mahiko hou ma ka Apana o Hana nei i loaa ai ka pomaikai oi ae i ko ka wa mamua i na paahana kahiko o Hana nei, a me ka poe e ae mawaho. Mamuli no hoi o keia mahiko, i hoomahuahua ia ai ka haluna o na kanaka o ka Apana o Hana nei.

            He nui na ano ia e lawaia ia nei e ko Hana nei poe, oia ke Akule. Elua hoopuni ia ana iho nei o ke Akule, a he mahuahua no na ia i loaa mai. O ka Welea. Pau ae la hoi ka lawaia ana o ke Akule i ke ao, alaila, he lawaia Welea aku la hoi ko ka po, nana aku oe, ahu a lala kukui ae ka Wele-a iuka. A ke hoonani nei au i ke Akua, no Kona aloha wale mai i ko Hana nei i keia mau la. Aka, ua hoike ia no maloko o Kana mau olelo, ma Ioane, oia hoi, "He aloha ke Akua."

            Ke ku kilakila nei ka Halekula Olelo Beritania o Hana nei, ma ka aoao Komohana o ke kumu o ka puu o Kauiki, malalo o ka lawelawe ana a na paahana i hoouna ia mai e ka Papa Hoonaauao; he elua pule a oi ka hana ana.

            He ma'u wahi mea hou ia o kuaaina, me ka Luna Hooponopono ko'u welina, a me na keiki kaukaulele hua metala ke Kolohala. Henry. Z. Kaipo. Ianuari 17, M. H. 1883.

 

Lulu Dala Luakini.

            O keia poe malalo iho o ka papa inoa ia o ka poe i haawi mai i ka lakou mau dala, no ka hoomaemae hou ana i ka Luakini makua o Wainee; ma ka la I o Ianuari, M. H. 1883, ma ka lima o A. Pali, kekahi Komite ohi dala.

            Hon. L. Aholo $30.00 Mrs. K Kirkwook $25.00, A. P. Kahilima $20.00, S. E kaiue $10.00, Mine H Kaiue $10.00 Mrs. Lilia K Aholo $10.00, Mrs. Lilia P Pali $10.00, Wile K Aholo he $5.00 D Kahanu $5.00, Robert H Baker $5.00 S K Kalaikini $5.00, Mrs. K Kalaikini $5.00, Mrs. K Baoer $5.00, Mrs. K Halemano $5.00, S Poholopu $5.00, Rev. S K Kamakahiki $5.00, R Newton $5.00 Kumuliilii $3.00, Mrs. K Kumuliilii, $3.00, Lala Pali $2.00, Haili $2.00, Mrs. H Poikaohu $2.00, Mrs. Mele Nipua $2.00, I D Iaea $.200, D Hauki $2.00, Mrs. M Hauki $1.00, Mrs. K MOse $1.00, Mrs Keala $1.00, D Kauoha $1.00, Salome Kamakahiki $1.00, Lucy Kanoho $1.00, Mrs. N Haili $1.00, D K Kanealai $1.00, D K Pali $1.00, Mary K Pali $1.00, G Kia $1.00, Lupe Kia $1.00, D Kaiwikaola $1.00, Mrs H Kalua $1.00, Mrs. P Lemon $1.00, Mrs. P Kahanapule $2.00, Mrs. K Daniela $4.00. Huina $206.00.

 

Kuu Leo Hope Na Ka Lahui E Ike.

            Mr. Lunahooponopono Aloha oe: He may hebedoma loihi ae nei ko'u ana pono ana i na manao o kuu hoa hoopapa ma kana pane hope me ka Helu 68 o ka Elele. Ano hoi, ua lilo ka'u pane mua a me na pane a ku'u hoa i mea na ka lahui e kaupaona ai, no ka maua mau kalai ana, a ka manawa hope loa, ua puka mai la he mau leo e kaupaona ana no ka maua mau kumuhinu i paio iho nei.

            E Mr. Frank K Enoka, he nani hoi ia ua hoike mai la kou poe pili mau (poe lawe Elele) i ko lakou mau manao no kaua, nolaila, eia ku'u leo hope a na ka lahui e ike mai.

            Ua hooholo ku'u manao, o ka Poaono 3 o Feberuari e hiki mai ana, he la maikai ia a'u i hooholo ai. E loaa au me na helehelena i piha i ka hauoli ia oe, ma ka Makeke kuai ia ma Kaiopihi, e hoike kaua no ka pono a me ka ole o ko kaua aina kulaiwi, malalo o keia noho Aupuni ana, nolaila, ke kono ia aku nei oe e hiki ae oe ma ia la, ma Kaiopihi ma ka hora 5 ahiahi. A paio kaua ma ka mea a kaua e lili nei. O na ninau a pau a na aoao elua, maluna no ia o ke kahua kalai Aupuni, a na na ninau o na aoao elua, e hoike mai i ka haina o kela ninau keia ninau. O Mr. William White, Mr. Geo. P. Kamauoha J. B. Kaohi, na luna hoomalu i ka kaua mau hana.

            E kuu makamaka aloha, e hooko koke mai i keia i ike ia ka laau ma kona hua, ia la e ike ia ai ko kaua mau helehelena imua o ka makani Apaapaa o Kohala nei. Geo. W Kupaokaaina. Halaula N. Kohala, Ian. 20, 1883.

 

Na Hana Wiwo Ole

            E lele makawalu ana na poka pahu ma o a maanei o kahi kulanakauhale uuku o Kadika, ma kekahi hooili kaua mawaena o Fa@ani a me Enelani iloko o ka makahiki 1912, e waiho mokaki ana na koa make ma o a maanei o ke kahua kaua, e holoke ana na wahi kanaka o keia wahi kulanakauhale me ka maka'u nui. I ka wa e ikeia ai kekahi poka pahu e lele mai ana i ke kulanakauhae, he mea mau ka hookaniia ana o kekahi bele he hoailona ia e hoike ana ka i @ ka poino e hoea iho ana maluna o ke kulanakauhale a me na kanaka, a o ko lakou wa ia e holo ai iloko o na hale, a ma kekahi wahi malumalu e ae e pakele ai ke ola. Na kekahi ka huna Pope ua hana la o ka hookani ana i ka bele. I kekahi wa ana e hookani aana i ka bele, lele mai la kekahi poka pahu a ku i ka @@@ ana e hookani nei, a poha ae la me ka hoopuehu liilii ana i ka bele a me kekahi mau mea e iho, aka, o ke ola o keia kahuna ua pakele. Me ka puehu liilii ana o ka bele aole ia he mea e kanahai ai ka manao o loko o keia kahuna no kana apana hana, a komo iho hoi na manao hopohopo iloko on a, aka, oia mau manao aole i komo iloko on a no ka mea ua hele aku no oia a ma kekahi wahi e ae o ua kulanakauhale la a hana aku la no i kana Apana hana.

            Ina he wiwo keia kahuna Pope, alaila e kapaia he wiwo ole na hana a kekahi wahine a kekahi kakiana Pelekane. O Renton ka inoa o keia wahine a o kana ma ke kahuna kaua,  oia no ka malama ana i na koa Beritania i eha. Iaia e malama ana i kekahi koa eha a e hoolako ana hoi I kona mau hemahema a pau, ua kuhea ae la ua koa eha la i wai no ka mea ua make loa oia no ka wai ole.

            Kaumaha loa iho la keia wahine oiai aole wai kokoke malaila, a oiaiaohe on a makemake e haalele iaia, a hooko aku i kona makemake, nolaila kuhea aku la oia i kekahi keiki hookani pahu e kii aku oia i pakeke wai, aka aole oia i ae aku, no ka mea o kahi e kii aku ai i ka wai aia no ia ma kekahi kula palahalaha mawaena o na puali kaua elua, a he mea maopopo o ka make no ka hopena o ka mea e hele ana i wai ma keia wahi. No keia hoole ana mai a kahi keiki, ku ae la ua wahine la iluna me ka ekemu ole i kekahi. huaolelo, lalau aku la i kekahi bakeke a maki pololei aku la i ka luawai. Ke lele nei na elele o ka make mai na puali kaua a elua, a ke haule makawalu la ma o a maanei o ka wahine, aka o ka mea hilu loa, aole oia i poino a hiki i ka luawai. Hookuukuu iho la oia i ka hakeke iloko o ka wahine, aka o ka mea hilu loa, aole oia i poino a hiki i ka luawai. Hookuukuu iho la oia i ka hakeke iloko o ka luawai a huki ae ia huna, a i ka aneane ana e loaa aku ka bakeke i kona lima, lele mai la kekahi poka pahu a ku i ke kaula e paa ana i ka bakeke a haule ka bakeke iluna o ka lepo me ka pau loa ana o ka wai i ka haini. Aole nae i hopohopo a maka'u keia wahine no ka mea, ua hakii hou iho la oia i kahi apana kaula i koe a hookuukuu hou iho la i ka bakeke iloko o ka luawai. Me ka piha i ka wai, a hoi aku me ka loaa ole o ka poino.

            Eia hou no keia hana wiwo ole. He wahine Sepania, a he kane kana he kapena no kekahi puali koa Sepania. E kaua ana ka puali koa Sepania me kekahi puali koa Farani a iwaena konu o ka hahana o ke kaua ana, ua make iho la ke kane a keia wahine mai kekahi poka o ka aoao enemi. E aneane ana e lanakila ka puali koa o keia kapena maluna o kona mau enemi, aka, ma o ka make ana o ko lakou Alakai, ua kuemi hope lakou me ke kau liilii ana. Ike mai la ka wahine a keia Kapena i ke kuemi hope o na koa o kana kane, lele mai la oia a ku iho la mamua pono o ka puali koa e emi hope nei, a olelo aku loa oia ia lakou e hahai aku mahope on a, a e hoomanao hoi i ka hanohano o ka Aina a me ko lakou Kapena i make, no keia mau olelo hoolana. ua komohia na manaolana hou iloko o na koa a lele hou aku la lakou a lanakila ko lakou aoao. Mahope iho o keia hoouka kaua ana, aole i ae keia whaine e hoi aku i kona hale a e hele aku hoi i ka hoolewa o kana kane, aka ua noho oia ma ke ano alakai no ka puali o kana kane a hiki i ka lanakila loa ana o na koa Sepania.

 

Na Itamu Hoonanea.

            Ua hanaia ka pu makani no ka Moi Henry IV ma Normandy iloko o ka makahiki 1488-- Ua hookawowo mua ia ka manu Kanere ma Europa iloko o ke keneturia umikumamaono.-- Malalo o na kumu kupono, ua oleloia mailoko ae o umi pua Aoala, he hookahi pua e hoohua mai ana i ka hua Apala.- Ma- muli o kekahi kanawai i kau ia e Henry VIII, ua oleloia o ka wahine a kekahi mea e ikeia ana e komo ana i ka holoku silika, e kuai oia i lio a makana aku i ke Aupuni.-- Na ko Europa poe i hoala mua ka hamo ana o ke ka me ka hulu. He hana makemake loa keia na Rikeke ka puuwai liona, a ua kauia keia hoopai maluna o na sela o na manuwa Beritania ke hakiia lakou kekahi kanawai.-- O ke kaa mua loa i hiki ma Sekotia, ua laweia aku ilaila mai Farani aku iloko o ka makahiki 1561. No ka Haku Alekaedero Searonoa ua kaa la a ua haawi makana aku oia no ka Moiwahine Mary o Sekotia. O ke ano kaa nunui keia aole o na ano kaa e ikeia nei i keia au.--- O ke kula ao loio kaulana mua loa i ikeia ma Amerika Huipuia, ua kukuluia ma ke kulanakauhale o Litchfield ma ka mokuaina o Konetikuta mahope koke iho o ka pau ana o ke kaua huliamahi. - O ka moku holo pea nui loa ma la honua nei, ua hanaia a ua hoolanaia ma Farani. He eha kia o keia moku, he 315 kapuai kona loa, 42 kapuai me 8 iniha ke akea , a he 25 kapuai ka hohonu o kona lua waiho na ukana. - He elua miliona a oi ka nui o na pukapuka o ka ili o ke kanaka a oia no hoi na pukapuka e puka ai ka hou.-- He umikumamawalu ka nui o ka manawa a ke kanaka e hanu ai iloko o ka minute hookahi.

 

Na Miliona Elua.

            Ke kokoke mai nei ka la Pono Moi, ka la i manao ia ai oia kekahi la uhauha dala o ke aupuni, a me ka aie kaa ole o ka lahui.

            Aka, e hoolana ka manao e ka lahui, oiai, ua hiki mai ko oukou kokua ikaika'i keia mau la, ka mea nana e pale ae ko kakou mau aie, oia hoi, ua hoolaha ae nei ko kakou Kuhina hou o keia mau la T.N. Puuohau oia hoi. "Pua ka uahi o na miliona elua" He mea oiaio ia; ua hiki mai nei kekahi kauoha i ko kakou keena waiwai, e hai mai ana ua hoouna io ia mai nei no ia mau dala ma ka inoa o ke Kuhina Puuohau.

            O ka moku nana i lawe mai, he moku loloniu, a he pea lauhala ka pea, o ke kapena, o kapena Puka, a o na sela he naonao, alaila, ua hiki ke manao ia e ka lahui, e uku ia ana na lilo o ka lanai Poni Moi. O na dala i koe $200, ooo ma ka waihona e hoolilo ia ana no na lilo o na komite a na apana i koho mai nei, oia ko Puuohau manao imua o kona mau hoa Kuhina, a ua ae lakou i kona manao.

            Nolaila, e hauoli e kalahui i keia, no ka mea, ua loaa ke kanaka kupono. i na no hoi paha pela ka aha Kuhina mua ka hoakaka mai i na dala loaa mai i ke aupuni, i na no hoi aole e nuku na makaainana. Me ke aloha i ke Kuhina Puuohau.

            Aole i ku ka mokuahi Lehua i Kawaihae ma keia huakai aku nei ana no ka ikaika loa o ka pa ana o ka makani Kona ia wa.

 

Na Hoolaha.

California.

Furniture Co.

O keia Hui A Halekuai

Na Lako Hoonani o na Hale!

 

I ike mua ia iho nei ma kona kahua mua iho nei ma ke Alanui Papu, makai iho o ka

Hale kuai o na Mea Kani o Geo. F. Wells

Ua Hooneeia ai Nei a i na

 

Helu 56 me 58 Alanui Moiwahine.

He Hookahi Ipuka ka mamao mai ka Hale Mu,

 

A malaila e loaa ai na Lako Hale Emi Loa.

Eia iho ka inoa o ia mau Lako Hale:

Na Moe maikai loa, Noho koki, Pakaukau, Noho huleilua,

 

A He Nui Aku.

Eia Pu No Hoi Me Makou,

Na Uluna,

Na Bela Moe,

Na Kihei Moe,

A me na Pale Uluna.

 

A oiai na makou iho no e hana keia @@@@@@@ maluna ae nolaila e kuaiia aku ana me ke

Kumukuai Haahaa Loa!

E P. Adamu, Agena

 

 

Papa! Papa!

Aia Ma Kahi o

Lewers & Cooke,

(O Lui Ma)

ma ke kahua kahiko ma alanui Papu a me Moi.

E loaa ai na

 

Papa Nouaiki.

o kela a me keia ano.

 

Na Pani Puka, Na puka Aniani, Na Olepelepe,

Na Pou, Na O a, Na Papa Hele, Na Papu

Ku, A me na Papa Moe nui loa

 

Na Pili o na Hale o na Ano a Pau.

Na pepa Hoonani, Na Pena o na Wai e pau,

Na kui mai ke Nui a ka Makalii, Na Ami

Puka, Na Ami Puka Aniani, Na Ami

o na ano a pau, Na Aila Pena, o

kela me keia ano Na Aila Hoo-

maloo, he lehulehu wale,

Na Aila e ae o na

ano a pau.

 

Na Wai Vaniki

-A Me Na-

Wai Hoohinuhinu Nani!

O Na Ano A Pau Loa.

Na Balaki Ano Nui Wale.

A ke hai ia aku nei ka lono i na Makamaka a

pau, ua makaukau keia mau Makamaka

o oukou e hoolawa aku ma

na mea a pau e pili ana

ma ka laua oihana

-No Ka-

Uku Haa'haa Loa.

E like me ka mea e holo ana mawaena o Laua a me ka Mea Kuai.

E Hele mai! E na Makamaka !!

A e lawa no hoi ko oukou makemake

me ka oluolu a me ka maikai.

 

Lole Makepono

Ke Kuike e loaa no ia ma kahi o

Kakela me Kuke.

-E laa na-

AhinaAhina, Kalakoa. Keokeo, Leponalo. Pena, Aila, Aila Honua, Aniani.

 

Na Mea Piula,

Kopa, Aila Hoomaloo, Kui Kakia, Pakeke, Tabu Kaula, Noho Lio, Hulu Palahi, na Palumi, ahe agena no na mokupuni o Hawaii neino na Laina-kini-nao Lainakini Maoli, Ki-lika, Palule Kalakoa, Alapia, Kelepa, Na Lole kupono i ka Wawae, Palule Huluhulu, Na Lole Huluhulu, Na ka hoohelo ana, Lihilihi, etc.

A Me Na

 

Mikini Humuhumu

Makepono Loa.

A he mau

Mea Ai Kahi:

Ka Palaoa, Kopaa Raiki, Pia, Hoohu Paakai, Huaala, Pia Kulina, Kope,

-A He-

 

Laau Lapaau Kaulana Loa

A Dr. Jayne,

Laau Hoomaemae koko laau hoopau naio, penikila, huaale, laau kunu,

Me na laau Hamo, a pela 'ku.

 

 

Hoolaha Hou.

Ka Mikini

Humuhumu Lole

Maikai

St. John.

 

E Loaa no ma ka Helkuai o

 

Mr. Geo. F. Wells.

 

O ka Mikini Humuhumu Lole Maikai loa keia, i hiki ke huila imua a i hope, a i ikeia ma ka Pae Aina Hawaii nei. He Mikini

maikai loa no na kanaka Hawaii,

he bikini luhi

ole.

 

Kumukuai $55.00

me Hookahi Gita (Kika) hookani maikai loa makana.

 

O ka põe ma na kuaaina e ake ana e loaa keia ano mikini humuhumu, e hoouna mai lakou i ke dala ia

 

Geo. F. Wells

ma Honolulu, a nana no e hoouna aku ma kahi i makemakeia, me na mea a pau e pili ana i ka mikini, a nana e hookau aku maluna o ka moku, me ke kaki ole ia o ka mea nona ua mekini la.

 

            O ka põe a pau e holo mai ana no Honoluu nei, mai poina lakou i ke kipa ana ae i ka halekuai o

 

Geo. F. Wells

Ma Alanui Papu, a e kilohi iho. i ua mikini humuhumu la, oia ka

 

Royal St. John.

Eia pu no me ia na pila hookani o na ano a pau, o ka loaa koke ana mai nei no ia mai Amerika a me Europa mai, oia

 

Na Pila Guitar (Kika), he 150 ka nui, mai ka $5 a hiki i ka $125 ke kumukuai o ka pila hookahi.

 

200 Ko@ana mai ka $2 a hiki 1 ka $20 ke kumukuai o ka pila hookahi.

 

100 Ohe Puluka, $2.50 a hiki i ka $15 ke kumukuai o ka ohe hookahi.

 

12 Pahu Hookani nunui, a me 25 pahu Hookani liilii, a me na ano mea kani keleawe a pau, e loaa no ma keia halekuai i hoikeia malu@a me ke

 

Kumukuai Emi Waipahe.

 

Na Piano nunui maikai, e loaa no me ke Kumukuai Emi Loa i ike ole ia ma Hawaii nei.

 

He nui aku no na mea i koe, na kela a me keia e kilohi nona iho, ke naue ae ma ko'u halekuai ma Alanui Papu.

                                    E hookoia ka makemake o kela a me keia me ka eleu.

                                                                                    Geo. F. Wells.

                                                                                    1094 tf                                    Alanui Papu.

 

 

 

 

Na Hoolaha.

Na Waiwai Hou Loa

 

O na Ano A Pau

 

E Loaa No Ma Na Halekuai,

 

Walakahauki Ma!

 

Ma Alanui

 

Papu, Moi a me Moiwahine

Oia Hoi

 

Na Niho Lio kou loa o na ano a pau, Na Palule Keokeo, Huluhulu, o na ano a pau, Na @ Ahinahina @@@@ kane hou loa @@@ ano a pau. Na Pena @@@@@

 

Na Kopa Bulu. Na Lole o na Wahine o na ano a pau. Na Pahu Aila Mahu maikai loa. Na Silika, Pahoehoe o na ane a pau. Kihei o na a@@@ a pau.

 

Hainaka Lau Nunui Silika O Na Ano

A Pau.

 

He nui aku no i koe, he piha pono na Koluna o ka pepa, in a e kuai pau ia aku nei.

 

 

Eia hou ae a hoea mai i keia mau la iho he Lako Wafqai hou loa o na @@@ a pau, a he lako hou loa i wae @@@ ia e J. T. Waterhouse, JR. ma Enelani, a he mau waiwai hoi i @@@ no loa no ko kakou mau kaiaulu. Nolaila, e eleu mai e na makamaka a me na hoa'loha e hoonuu i keia mau lako waiwai hou loa.

1076 @@@

 

 

Nu Hou! Nu Hou!

 

Na Waiwai Hou Loa!

 

Na Paikini o Keia Au.

 

E Loaa no ma ka ha Halekuai o

 

 

Dilinghama Ma.

Ma Alanui Papu.

 

Oia na waiwai malalo iho nei:

 

 

Na Palau, Kaa Huilapalula, Kopa@

Piki, Oo, Koi, Koilipi, Na Hamare Kamana o na ano a pau, Na mea Hana a na Kamana, Poe Hamo Puna, na Amara a me na mea hana o ka Poe Akeakamai a pau. Pena Aila, Vaniki a me na Palaki, Pauda, Poka a me na Kukaepele, Palaki Hamo Puna, Pulumi, Pakeke, Kapu Holoi Lole a me na Papa

Holoi Lole, na Iputi na Pa Palai, na Ma kau Lawaia, Na Aho Lawaia o na ano a pau, na Kaula o na ano a pau, na Pahi, O, a me na Puna, a he nui aku no na mea i koe.

 

 

I Kupono No Ka Hoohiwahiwa Ana!

Na Hale

 

I hiki ole ia makou ke huai pau aku.

aka, na oukou no e hele mai a e hoonuu iho. O keia maluna ae, e loaa no ma ka halekuai o

 

Dilinahama Ma,

 

1036-3m] Ma ka helu 37, Alanui Papu.