Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXII, Number 15, 14 April 1883 — KA MOOLELO o PILIPO KEKOA! Ka Makai Kiu Ilikini o AMERIKA HUIPUIA! A O KA NANE HUNA O KA 1776. [ARTICLE]

KA MOOLELO o PILIPO KEKOA! Ka Makai Kiu Ilikini o AMERIKA HUIPUIA! A O KA NANE HUNA O KA 1776.

(Mai ka peni a ka mea vttuhi moelile a " Onila Maka, ka Makai Kiu Kaulana 0 Enelani." } MOKUNA IV. Ka Makai Ku;. Ia wa, kulou aku la ke poo o ua Makai Kiu nei imua ia Beramile i pane mai ai: Ua olelo ae ua wahi luahine aeahaukae la, ua ike oia ia Wekila Pika a me Lu Lavonia e noho pu ana, me ka loh* pu aku ia laua e noohiki ana, a lohe hou aku la no hoi ia ia Wekila i ka olelo ana ae: Ina e kaawale ae ana o Mariona, alaila, e noho no auanei kaua me ka oluolu. Ua ae nae paha ua wahi luahine la i ka manawa i hanaia ai ua mau mea la? Ae. Me ka pololei loa ? Ae, ua hai ae no ia i ka la a me ka hora. Pehea ? wahi a ka Makai Kiu i ninau aku ai. Ua maopopo ia'u, aohe i pololei ka la a me ka r hōra ana i hoike ae ai, oiai, iloko oia wa, e noho pu ana o Wekila me a'u; no ia kumu, aole au i hilinai nui i ka oleloao a ua wahi luahine la; i aka, i keia manawa, ke hilinai nei au, 1 ua hai ae no ia i ka oiaio, a ua kuhihewa oia i ka manawa. ; Ua wahahee ua wahi luahine la! wahi a ka Makai Kiu. Ke hilinai nei au ua hai mai no oia i ka oiaio, wahi a Beramile. Ua hiki no, no ka mea, ua kamaaina 1 au i ka manao o ka poe nana ka hana, < ma ke kue ana mai i ko'u; aka, e hoo- 1 lohe mai oe i ka'u mau olelo i keia wa, « mai hana oe i kekahi mea e eha ai ko 1 Wekila Pika manao, o mihi auanei oe mahope aku, ke ike iho oe, ua hoahewa hala ole ia oia. He mau hoike e ae no hoi kekahi a'u e hiki ai ke hooia aku imua ou, 0 Wekila Pika no ka mea nana i paipai e pepehi i kuu aloha he kaikamahine. Ina pela ; aohe waiwai o ko'u hiki ana īnai ianei, no ka mea, ua maopopo mua no ia oe ke kumu i make ai ko kaikamahine. He makemake no au i kokua. No ke aha ? No ka imi ana aku i na meheu a hiki i ka wa e maopopo ai o Wekila Pika ! no ka mea nana i pepehi. ; He oiaio, aole e hiki ia oe a ia'u hoi ke hana ia mea; oiai, aole oia i hewa. ; Pehea oe i ike ai ? 1 He hoike wale aku no ka'u ma na ; mea a'u i lohe pono ai, a ua lawa hoi : au ma ia āoao. Ia wa, mino aka iho la o Beramile a pane mai la: Ae, e hooiaio aku ana au imua ou i ke kahua o ko'u manao koho, he kahua kupono loa hoi e hiki ole ai ke ka nalua ia, a ina no hoi aole au i hilinai loa mahope o keia kanaka opio, aole la e loohia ia ke kino o ka'u kaikamahine e ka make iloko o keia hora. A heaha ua mau hoike la ? E hahai mai ia u a hiki i ka rumi i hanaia ai ka pepehi kanaka, a e ike no auanei oe i na mea a pau ma ko lakou wahi iho, e Uke me ka wa i hanaia ai ke karaima. E mau ana no ka pa ana a ka ino i ka wa a Pilipo Kekoa i ukali aku ai mahope o Beramiie no ka rumi o ke kai- | kamahine. ) I ka wa a ka Makai Kiu i komo aku | ai iloko o ka rumi, ua ano e ae la kana | mau hana. 1 Oiai ka Makai Kiu e kamailio pu ana me Beramile maloko o kona keena heluhelu buke, he ano molowa oia ma ka nana aku, aka, iaia i hiki aku ai mawaena o na hoike menemene leo ole e waiho ana iloko o ka rumi, ua hoike mai la kona mau helehekna i ka hauoll Ia Beramile a me Pilipo Kekoa i haa«lele aku ai ia loko o ka ruml heluhelu | buke, ua bwe mai o Beramile i kekahi | ipukukul { Ia wa, waiho iho la ka Makai Kiu i

! ka ipukukui ma kahi kupoils e maaaiaama ai ka rumi holookoa, haule iho ■ .■ ia oia maluna o kona raa» Uma a me na kuli. | E like me ka nahesa e kdb ana ilalo, pela no oia i kolo ae ai a pim ka mmi me ka hanu ana o kona iha īlalo, oiai hoi kona mau maka e haka pono ana iluna o ka papahele. e like hoi me ka ilio e h/.nu ana i ka meheu, pela no hoi oia i hanu heie ae ai a hik> 4 ka puka anianl Uunnhi ae la oia i kana makai mailoko ae o kona pakek .. a hoolele aku la i kona malamalanr. iluna o ka moena mamua pono iho on.u laia i hiki aku ai ma ka aka aniani, hapai ae la oia iluna a nana- pono iho la i na mea a pau mālaila. Aia hoi iluna pono o ka o ka puka aniani, e waiho ana k* meheu o ka wawae kanaka i hehi ir iluna o ke koko. Ana pono iho la ka Makai Kiu i keia mea, me ka hoomaopopo ana i na mea a pau, a Ihahope iho o kekahi manawa, hoomaka hou aku la oia e kolo ilalo a puni ka rumi. A mahope iho, ku ae la ia iluna. Aia hoi e waiho ana iluna o ka moe ];ekahi pahi i oki loa i ke koko. Pela iho la no nae paha ka waiho I ana a kela pahi i kou la i komo mua ! mai ai iloko nei? wahi a ka Makai Kiu | i ninau aku ai ia Beramile. Pela no; aohe mea i lawelaweia. Nana pono iho la ka Makai Kiu i ke kulana o ka waiho ana a ka pahi. Mahope iho o ka maopopo ana iaia, lalau aku la oia a nana pono iho la i na kulu koko oluna, a akaa mai la ia i kekahi mea mailuna mai o ka pahi a malama iho la. Huli ae la ia a ike aku la ia Beramile e nana pono mai ana iaia/me ka hoihoi. Ua ike iho la oe i kena pahi? wahi ana. Ae. Na Wekila Pika paha keiii pahi. Ae? Ua hauoli loa au ia, wahi a ka Makai Kiu; no ka mea, he kumu ia nana e hoike mai ana i kona hewa ole, oiai, ua hanaia me ke akamai nui e holoi loa ae i kona inoa i kuni ia maluna nei o ke kumu. Oia anei ka hoike oiaio no kona he\Va ole? Ae. Aole loa, he hoike oiaio kena no kona hewa maoli. Pela paha, wahi a ka Makai Kiu i pane aku ai, a niele hou aku la. He wahine ui maoli io no o Lu Lavonia ? Aole loa. A pehea ka oe i ike ai? Ke honi nei au i kona mau helehelena ma na ea mama o ka lewa. Ke koho nei paha kou manao, oia kekahi i komo iloko o keiahana? wahij a Beramile. Aole loa au i koho iki oia kekahi, aka, e hoao ana au e imi pono i keia hana mamua o ko'u make ana. Aole anei e pono e hoi aku oe i kou rumi, a i ole, e ukali mai oe mahope o'u. E hele ana oe ihea? E imi i ka meheu. Ka meheu hea? 0 ko kaikamahine. Alaila, e ukaii aku no au mahope ou. j O, e hele kaua, wahi a ka Ilikini, a e j ; hoike aku no auanei au ia oe i kekahi | | mea kamahao mamua o ka hiki ana mai o ka malamaiama o ke kakahiaka. | 1 ka Makai Kiu i pane ae ai i keia j mea, lele aku la oia iwaho o ka puka aniani a haule aku ia ilaio o ka honua, a lele pu aku la me Beramiie. I ua Ilikini la i haule ai ilaio, ua hoomaka koke iho la oia e kolo ilalo e like me kana hana iloko o ka rumi. Kolo aku la oia ilalo me ke kaapuni ana ia wahi me ka malamalama o kana ipukukui imua ona. No 15 minute paha kona kok) kaapuni ana pela, a mahope iho, hooho ae la ia i keia huaolelo: Uhu! a hoomaka aku la e hahai fx>lolei mahope o ka meheu. Hoomau aku la ob i kona kolo ana pela, me ka hoomaopopo pono ana i ke ano o ka waiho ana o fca lepa Oiai ka Makai Kiu e nee nei ma kana hana, ua piha iaia he hora okoa iloko o 500 iwilei Ia Beramile hoi e hookolo nei mahope aku o ka Ilikini e kupee k Ualo me he ilio la, ua hoomaopopo tbo la ia, eia oia a me ua liikini la ke hookokoke aku nei i kekahi kiowal

J la laua i aneane aku ai e hīki i ua kiowai la, ku ae la ua Ilikini la iluna, no ka maopopo ole iaia o kana wahi e hele hou aku al Ua nalowale iho la ka meheu? wahi a Beramile i ninau aku ai. Aole. A heaha kau mea e kali nei? Ua hiki anei ia oe ke nana maluna o kekahi mea weliweli me ka hopohopo oie? Ia wa, ninau aku la o Beramiie me ka lf»Maiuiu: Ke a&u ae! fea paha oe i km hi o ke kino maihoino o kuu kaikamahine 1 waiho ai? Ua makaukau loa au e hoike aku imua ou i kekehi mea weliweli, ina he hiki ia oe ke hoomanawanui. E hoao au e hoomanawanui. Ia wa, hoolele aku la ka Makai Kiu i ka malamalama o kona ipukukui maluna 0 kekahi mea. E nana pono aku oe ma kahi o ka malamalama o ke kukui e pa la, wahi a ka IlikinL Ia Beramile i nana aku ai, ike aku la ia i kekahi mea e anapa mai ana. Ke ike aku la no oe ? Ae, ke ike nei au. wahi a Beramile. Oiai, ua ike aku ia na maka o ua kanaka ia i ka hapa oka lima o kekahl wahine i kanu ia iloko oke kiowai lepo, a o ka mea e anapa ana i ka malamaiama o ke kukui, he komo daimana ma kekahi manamana o ka hapa o ka pulima. (Aole i pau.)