Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXII, Number 18, 5 May 1883 — NUHOU O NA AINA E. [ARTICLE]

NUHOU O NA AINA E.

Hh hookukl' Pahupahi*. Ua malamaia mai nei he hookuku pahupahu pili dala ma ke kulanakauhale o Kikako, mawaena o W'alaki he kamaaina no ia kulanakauhale, me Yignau, ka haole Farani pahupahu hilioka kaulana, no 820 poina, a ua lilo ka hanohano o ka pakaukau i ka j mea nona ka inoa hoj>e. O ka nui o na j)oina i loaa iaia he 600, o ke kiekie o kona holo hookahi ana he 123, 0 ka averiga e loaa ana iaia ma kela a me keia pahu ana, he 19, 11, 13. 0| Walaka hoi, ua loaa iaia na poina he 220; o ke kiekie o na poina i loaa iaia ma ka holo hookahi ana, he 38, o ka averiga poina e loaa iaia ma kela a me keia pahu ana, he 7, 3, 31. Ua hookuku hou mai nei no hoi he mau moho hou o ka pakaukau bilioka, ma ia kulanakauhale no, o Kepa me Sekatona ko laua mau inoa, no na jx>ina he 998, a ua eo ia Kepa. O na poina i loaa iaia he 600, o ke kiekie o na poina i loaa iaia ma ka holo hookahihei32, o ka averiga, 24. 0 Sekatona, he 398 poina i loaa iaia; o ke kiekie o na j)oina i loaa iaia ma ka holo hookahi ana, he 170 averiga 16, 14, 24. Kanaka Kupanaha. Ua uluaoa ae na kanaka o ke knla* nakauhale o Bloorainatona mokuaina o Ilinoi, Amerika Hui, ma o ka hoike ana ae o na kanaka, ua loaa ia lakou kekahi kanaka nona na makahiki he iwakalua, o kona puuwai aia ma ka aoao akau. He inaikai ke ola kino o keia kanaka, a iloko o kela makahiki aku nei, ua loaa oia i kekahi mai ano e a ua aneane loa oia i kahi o ka pilikia. Ua kiiia i kauka, a ma kona nana ana, ua ikeia aia kona puuwai ma ka aoao akau. Aole keia kanaka i ike aia kona puuwai ma ka aoao akau, a i hoike maoliia aku e ke kauka, ike ai. HE MAKE WELIWELI. He make weliweli ka i kau iho maluna o kekahi mau 5 haole hana keaka ma ka baluna ma ke kulanakauhale o Ma-1 darida, Sepania. He mau haole kau-1 lana keia ma keia hana, 0 kaj hana kea- j ka ma ka baluna. Ua wehe laua he | anaina hoikeike nui a ua akoakoa mai j kela a me keia. Aole keia hana keaka | maloko o ka hale, aka ma o kekahi ka-1 hua p&lahalaha, Ua ee laua iluna oj ka baluna a lele aku la i ka lewa, a| 1 ka hiki ana o ka baluna i ka 1,000 kapuai mai ka honua ae, hoomakaiho la laua i ka laua hana keaka. I keia wa, puoho ae la na leo walohia mai ka aha kanaka ma o ka ikeia ana j aku e walawala mai ana laua mai ka j haluna, ma o ka moku ana o ke kaula I kahi a laua e hoolewa hana keaka ana. j a pahu iho la laua i ka honua he mau kino kupapau. Mainoino ko laua mau kino make. Kriji me keia, O ke kalaunu i okomokomoia me na pohaku momi makamae loa o ke anpunī o Farani, ua kudala akeaia mai nei iloko 0 kela maUina aku nel He 200,000 aeahaukae me makilo! a he heluna nui o ka poe aihue, ma j Geremania i keia wa. I He 100,000 kanaka e noho nei ma {ke kulanakauhale o Ladana, aole o b-1 ; kou luakini hoomana. He poe ku ka I okoa loa lakou, aole he manao ae he f halawai hoomana kekahl ; . I He 3,000,000 rubela, (dala Lukini) ; ka waiwai io o ke kalaunu o ka EmepeI ra Alekanadero o Rusia. Ua okomokoinoia keia kaiaunu me na [)ohaku ' makamae daimana, momi, a me keka» i hi mau ponaku momi waiwai e ae wai- . wai nui, a ua hoohana mua ia ma ke , kalaunuia ana o ka moiwahine Kaianna IL j He buke pule ko ka poe liaiia a pe'ī nei kekahi mau mamala olelo o ka la- | kou pule i paiia maloko o ua buke la: ' j Ke pule nei au, i kumu e maie ole ai | au i ka wahine. Aka, ina au e mare

I . ' «uliine. ke pule nei au aoie au e pani wale ī na ok'o pahek- Akx ina e o?ek> pohekia aa, ke pule net au e mlulu losa ia ia mau ol«lo pah«le m» ko'u • ike maka anx Ah, mi au e ike mAta. ke puk nei au e akaakaia au no , ia uuu hana 3 pau. Ua kauoha ke Kuhina o na Aumoku kaua o Pa/ani, e kukuinu r 46 1 mau moku kaua hou, 1 ke kukuluia la ■ i keia *a. He 14 o keīa mau moku he mau moku hou i h3d aku na dala, he ī 36,000,000 daio. | Ke kukulu nei no boī ke aupuni o Rusia he moku kaua nui a ikaika; 0 kona loa he 3*o kapuai 69 kafpoai ke; } akea. a he 25 kapeai ka hohonu o ko-! | na lua. He mau lako kaua ikaika ioa i 1 kona a o kana hana, he kiai i na kapo-; kai o ka moana kai Eleeie, a me na pono o kona aupuni He moku kaua hao keia. O na kumu laau paina ekolu, kahi i j haawi pio ai ka Peresidena o ka aoao i hema i ka wa o ke kaua huliamahi iho | nei, i kekahi mahele kaua lio Misigana, ! ua pau mai nei i ka hina a pnehu liilii ma o ka pa ana i -ka uwila. Kekahi keia o na wahi kaulana loa o Amerika Hui a he wahi inakaikai nniia. Iloko ae nei o ka mahina o Sepatemaba e holo aku ai o Mude me Sanake 1 Ladana. O A. W. Craig, kakauolelo o ke Keena dala o kekahi o na hale leta o ke kuianakauhale o Alahane, mokuaina o Nu loka, ua hopuia mai nei oia no kona powa—aihue.ana i na dala o ia Keena. He heluna nui o na paahana imi hana e kaahele mau nei mai ka mokuaina o Iniana, a i Dakota, Amenka HuL O Robert Smith, luna leta nui o kekahi o na hale leta o ka mokuaina o ! Penesalavania, ua hopuia mai nei oia no kona powa —aihue i na leta o kona' hale leta. j O ke kanu ana i na anoano huita '■ ma ka moknaina o Minesota, no keia! makahiki, ke holomua la. Ua paa he 2,500,000 eka aina i ke kanuia i na anoano hnita. O Poroi)eka E. Stone Wigina, ka makaula kaulana o Kanada, ua hanauia oia ma ka mokupuni o Nu Baranasuika, i ka la 4 0 Dekemaba 1839. Ua hoikeia ae he lono; he lehulehu loa o na aliikoa o kekahi puali koa 0 ke aupuni o Rusia i pelu kua a kipi aku i ko lakou Emeper% a no ia kumu ua hoopaahaoia lakou. Ua hopuia mai nei e na makai 0 ke kulanakauhale o Sana Peteraboro. kekahi poe hui kipi Nihila, a ma o ka huliia ana o ko lakou kahua hoomoana, ua loaa aku he 144 paona mea hoopahu. He eleu loa ka puali kinai ahi o ke kulanakauhale o Kikako. I kela makahiki aku nei, he 981 hale i jjau i ke ahi, o ka hapa nui nae 0 ia mau hale pauahi, ua pau no i ke kinaiia, a 0 ka nui o na dala poho mai ia pauahi, he 569,885 wale no, He 557 wale no makai ku huina alanui o ke kulanakauhale o Kikako, a iloko o kela makahiki aku nei, ua hopuia lakou he 32,800 lawehala. Iloko no o ia makahiki, ua hopuia e na makai ku huina o Nu loka he 66,876 lawehala, o ka huina nui nae o na ma-; kai, Ua paono ia ko lakou nui i ko na makai o Kikako. O ka la hanau o MaUna Lutela oia no ka la 10 o Novemaba, a o ka pi- | ha ana ia o na manawa he 400 o ka ' hoomanaoia o kona la hanau. | He elua' mau koa i komo iloko o | kela kaua kaulana ma ka lae Tarafalaj ga, i make mai nei ma Enelani, a no ilaua na makahiki he 95 a he 101. ; Ua wanana ae kekahi kaikamahine j alii o ka lahui Uikini P kapaia Piutes, | iloko ka 0 na makahiki he 50 e pau loa ] ai a nalowale loa na lahui Ilikini a pau, a e hoea hou ae ana he lahui kanaka hou, a na lakou e kipaku a e pepehi ka lahui ili keokeo. | Aia i na upiki o na lima o ka Eme- | pera Alekanedero 111 o Rusia i keia 1 wa, na kalaunu like ole o na kumu wai- | wai a loa o Rusia. O ke kalaunu kahiko loa, oia no ke kalaunu i kalaunuia ai o Constantin£*Monomachus, ke kalaunu i hanaia ma ke kulanakauhale o KonaUnopala iloko o ka makahiki 1116. Ua hookohuia mai nei ke Keiki Alii 0 Wale, a hooilina Alii o Beritania hul ) i Ilamuku nui no na kahua kaua o Ge- | remania. | Ua kauohaia aku ka Alihikaua nui o | na puali kai Farani, e noho hoomalu ana, i na kapakai o ka mokupuni o Madegasaga, e paniku aku oia me kona puali koa i na kapakai a pau o ka mokupuni, a e paniku pu aku i na awa ku moku kupono. Ua loaa aku he palapala hooweliweli 1 ka Mayor o ke kulanakauhale o Servia, Sepania, e i aku ana, i na e hoopai a hoopaahaoia na lala a pau o ka hui powa "lima eleele, w oiai lakou malalo o ka mana o ke aupuni, alaOa, e kiolaia ana oa laau make iloko o na luawai e inu aupuni a pau. He nui na maia waina i pau i ke pu--1 hiia i ke ahi, tna ke kulanakauhale i hoI ikeia maluna, a ua manao waieia, na : | kekahi mau lala o ka hui powa *iima [ | eleele" ia mau hana. :| Ua oielo ae o De Lesseps» ka h*ok

; Faram. nana e eli nei ke alanui o Pana ' ' ma. iloko ka o ka makahiki e nu-, : kaukaii ai ua ala*ni k no ka holoholo I ana o na moku. i ' He kanakolukumaraako& haiekula i! ; kukulub ma Rasb no ka hoonaauao' 1 ana ina opio ina hana Akeakamai Wīliki i ' Ma kekahi hookuku heihei hooaoho i haa kepau i malamaia mai nei ma k<ka ihi hakpai nupepa ma iWremanu. ua ikeia, ua hoonohob e ka mea 1 eo m he hua kepau i!oko o ka manawa : ekolu horx iia likeia m-»ka art'ri§a ana. fhe 53 hua kepau i ka minute hookahi : ma ka hua kepu e hoonoho niau ia nei j na nupepa. ! Ma ka papa inoa ona Aliikoa oka | puali koa Hui o Geremania. ua ikeia, he 9 Keiki Aiii me 2 kaikamahine Alii e noho Alihikaua nui ana maluna o kekahi mau mahele koa.