Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXII, Number 22, 2 June 1883 — KE KAKAUOLELO O KA PAPA OLA. [ARTICLE]

KE KAKAUOLELO O KA PAPA OLA.

O F. H. Hayselden, oia hoi ka hunona a Kipikona, ua hookohu ia oia i kakauolelo no ka Papa Ola e ua Kipikona nei no, me ka uku he $1800 no ka makahiki. He uku nui keia no kela hana, oiai he mama wale no, ua malama ia no ua hana la e kahi poe mamua, a he mama ka uku, malalo iho o ka tausani hookahi no ka makahiki; aka, i ka hunona hoi a ka Peresidena o ka Papa Ola, ua pehu loa ia a ua kaumaha. He mea no nae i maopopo i na mea a pau, o ke ano no ia o ka hana a ka poe e ake ana e hoomomona i na ekeeke o ka lakou mau punahele. Eia nae ka mea kahaha ia e ka lehulehu: Ua haawi ia ka uku kiekie i kela hunona; alaila he kumu ia e manao ia aku ai ua mahuahua loa ka hana, a e paa mau ana hoi na lima o ka mea iaia ka lawelawe ana me ka hana. Aka, aole pela ine Kikaha. Ua loaa iaia he mau hana e ae mawaho o kela oihana mua, a ua lilo kona manawa ia mau hana okoa. Ma keia wahi, ke manao nei makou he anunu maoli keia ano hana. Aole anei i lawa ka uku makahiki no Kikaha ma ka $1800 no ka makahiki? A o ke kanaka e loaa ana ia uku mahuahua iaia, aole anei he mea pono e hoolilo oia i kona manawa a pau no ka malama ana i ka hana a ke aupuni oiai oia e ai ana i ke dala o ka lehulehu me ka luhi ole? He hana kupono ole loa keia; he lawe wale ana i kahi pomaikai uuku e loaa ana ia hai a hookau aku maluna o ka mea hookahi.

O kekahi mea kupanaha loa—ua ike ia keia hunona e lawelawe ana i ka oihana hooiaio palapala kepa makai o Kakaako, mawaena o na haneri lehulehu wale o ka poe i holo mai ma ke ano lima hana; aole nae i hoolaha ia kona hookohu ia ana. He hana apiki loa keia a ka poe ia lakou ka hookele ana i ke Aupuni. O ka huna ana i ke ano o na hana e lawelawe ia nei maloko o na oihana Aupuni, he hoike ana mai ia i ka makau a me ka makemake ole e ike ia. Ua inoino a kupono ole ke kulana o ka mea i hanaia, a o ka hoao e huna ka hopena i ike ole ia ai. Aole loa nae e nalo, no ka mea, ua oleloia e ka poe kahiko— "na ka powa no e hoike mai i kona powa."