Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXII, Number 23, 9 June 1883 — He Olelo Ao Enelani. [ARTICLE]

He Olelo Ao Enelani.

I No KA POMAIKAI O NA OPIO HaWAII. i Na Ano okoa o na Olelo. Mokuna 1. * 11. Na ANO OK.OA o na HuapalaPALA EN'ELAN!, A ME NA HUAPALAPAI.\ Hawaii. Ua kuluma ka }x>e Hawaii e mahele i na huaolelo, a no na mapuna leo he kani ka hua hope loa a mau: Penei; hoo-hi-la-hi-la. Aole pela ka olelo Enelani. Ua lehulehu loa na huaolelo a me na mapuna Jeo, no lakou he leo kani pu ka hua hope: Penei, inadvertenn', shrimp. He mau huapalapala hoi iloko o na huaolelo me na leo ole: penei, debt, daughter, Ua hoohuiia kekahi mau leo kani ma ka leo hookahi, penei, hoii: a me kekahi mau ljua kanipu ma ka leo hookahi, penei, Scripture. Pela no ua hoikeia kekahi leo hookahi ma na hua okoa, penei, fate, bait, play, skein, they, grlat, gauge, gaoL Ua paipaluaia ka papa hoike o keia mau hua nui, leo ole, leo iki, ma na buke ao heluhelu Enelani. Flia kekahi mau Haawina Ao. E heluhelu i keia mau huaolelo. Antiquity, Enlighten, hour, Stephen, read, deep, ceiling, people, key, valise, field. 8 Ka mahele pololei ana i na huaolelo mamuli o na mapuna olelo maoli, oia no ka hana ano nui keia no ke kamailio a me ka heluhelu pololei ana i na huaolelo Enelani a me ka Hawaii. Kaiamakawaha, aole Kai-a-maka-waha, aka nae Ka-i-a-ma-ka-wa-ha: an-titk-e--si s, aole an-tithe-sis. Ua aha ia? aole u-a-a-ha i-a. Pela no ke ano o ka hoohui ana i na leo e lilo ai lakou i huaolelo, oia no kekahi hana e pono ai ke malama me ke akahele: Menemene aole oia minamina: medaī, aole meddale. 0 ka puana oia no kekahi hana ano kiekie. Makemake, aole maakeemaakee: morning ka pololei, aole mominV liehn aole hellum. O ke kalele ana he hana hoi ia e pono ai ke malama, ina aole hu hewa loa ka poe Hawaii ma ka olelo Enelani. Aole like wahi, kahi i noho ai a waht, oia no ka poi: tutu a me tulu, nana a me nana, pela no, ma ka olelo Enelani, August, August, august, hanohano/ conjure, nonoi, conjute, kilokilo. Aole like ke kalele ana 0 na hainoa Enelani a me na haina, ina paha ua like na huapalapala, confine palena, confine e hoopaahao, conviet, he paahao, convict, e hoahewa. Ma ka hapanui o na huaolelo Enelani ua kaulia ia ke kalele ma ka mapuna olelo mamua iho o ka hope loa, ladder, potato: no kakaikahi ma ka hope loa, begin, forget, adoertise impoiiie. Ua kupono hoi e malama i ka hanu kumu, ka hoopahee, a me ka hoonoo e like me kuluma o ka poe Enelani. Ma ka hana wale no, ma ke kamailio pinepine, aole ma ka huli ana i na loina, aole ma ka heluhelu ana me ka \to ole, ka lanakila no ka poe imi noeau. Eia kekahi mau Haawina Ao. E heluhelu i keia mau huaolelo. Altar, altbr, bow, bough, indestructible, ineignorant, insignificant, design, splendid, tremble, saddle, twitch, strong reslgn, big, rip, pig, ehiek, sad, tick, use, ehink, sugar. shoe, salt, flea, ship. free. 111 He mau loina no ka hoohui ana 1 na leo pakui i na.huaolelo mole. Ua nui keia hookapili ana i na mapunaolelo i na huaolelo kumu ma ka olelo Enelani e like me kekahi hana ma ka olelo Hawaii, penei: hoomahuahua'naaku. He uuku ka pohihihi ma ka olelo Hawaii: ua hoohuiia na mapunaolelo me ka pilikia ole. Aole |>ela ma ka olelo Enelani. 1 Mamua o ka leo pakui nana ka hua mua he leo kani, ua nalo loa ka e hope leo ole o na huaolelo kumu, remove, removing, remoī'ai, ua ka e, ina paha he leo kanipu ka hua mua, ( <hattge, changefui. 2 Mamua o ka leo pakui, koe nae s a me na leo pakui nana ka i ka hua mua, ua hoololiia ka i hope loa o ka 1 huaolelo kumu i i, (merr\\ merrier, pity, pitiiess:) ina he leo kanipu mamua o ka day, days, jo\\ joyful 3 Mamua o ka leo pakui nana he leo kani ka hua.mua, ua hoopaluaia ka leo kauipu hope loa o ka huaoielo kumu, ina paha he mapunaolelo hookahi ka huaolelo kumu. a ina paha he kakle ma ka mapunaolelo hope loa, robt, rohfor, a*mmit, e&mmiUee. Eia*kekahi mau haawina aa E ka* tt ! kau 1 na huaolelo, Peaee, me na pakui

■fui-at>le: V\'esi. me-ly-est; Plav ? oie- t&. j Happy, me-ness-er; Sin, me-s.-iitt; Ru-1 jbel. mc«m. Differ, me-enee. 4- I €'