Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXII, Number 24, 16 June 1883 — KA HALE AU E NOHO OLE NEI. [ARTICLE]

KA HALE AU E NOHO OLE NEI.

Ma'oko o ka Elik Penikau oka I*o-1-1 kolu o keia f>u!e. i hoea ae ai kekahi l »vjh? ano moolelo. e hoike ana i kona; kaona-imua ioa. a moakaka e na kukn- j 111 niau a ka niea paopae». \ Kia na oielo a ua a;una pepa Euu j nei ma kona mahele I : l Ua kuk'.lu *> Kamehameha I- i ka Home j k»lai«i, k;'. Aīn.; makaniae. iuabk» o ke kai:- { paku ilii, a hoonoho i kana n>au keiki o»a | na ru«ū he 12 kana olelo maku, " e hele | ka a m-e i ke ala, e hele ka luahine j a mt>e i ke ala. e htie ke keiki a i ke ata. A'..!c me i hoohiiuhihn?. ka hale me na k.nohinuhi. auk- no i lako me na mea e oiuola ai ka | noh ) aiia. a ne nui ka hemahema a me ka iv;- f ianela o ka hale; aole mau ipukukui e mala- j malama ai. aka, he mau hua kukui waie no i; niatf ai i.T i ka niau, a he nhi i hinhiaia i ka aulima. :iia ke p.x> <> ka alae kaniaLi'noe i lou.i ai ke ahi. e h'»jxiu :ii i na pilikia o ka hoonm a ana i *aa a;ca ai, a e pu'ehu ai i ka luau ka ta i s\ i oie a Kamehameha. Aole na moe nie na pela nn'iu, he nele naei na pakaukau me na nnho ■ hilinai. aohe puka aniani e ani ai ka makani, a he uhi paahu na puka komo. Aka, he ku nioena wale iu>i uholaia iiuna o ka honua. i halii i ia i ka mauu; he mau kuina paupau me ka Ou- ; Imlowai o Olaa na kapa moe, he malo me ka | ; pa-u ka mea e uhi ai i na wahi huna. oiai e j | ohelohi'lo ana na mea a pau." ! He mau-wahi hoakaka ka makou ''O , I keia mau mamaia olelo maluna ae. He j ! oiaio. he 12 mokupuni o ka Paemoku o ! [ Hawaii nei. a ua olēloia no e liele ka': 1 . \ j elemakule a moe i ke ala. e hele ka lua- j hine a moe i ke ala. " '• Aole nae i hoohiiuhihiia ka liaie I me na mea kinohinohi; wahi a kahi j kaao a Ei'e/e Poakolu ! Aole loa i ake | nui 0 Kamehameha i na mea mae \va- i le. Ua hele oia e kaapuni i neia Pae-; moku me na pono i loaa iaia. ua kaua oia a lanakila, a ua unu mai i ke aloha; 0 kona lahuikanaka i ona la mamuli o ! kana mau hana aloha ia lakou. He kie- ; | kie a kamahao kona kulana; e hoao j ! waleia no e na alii o Hawaii nei a hoea j 1 ka hopena; aole loa e loaa aku ko Ka- i mehameha I kapu, kona kiekie, a me j kona aloha huliamahiia e ka lahui; a o; kona hale me na mea , ! p.\ ' me kc ; kohu olē; aka, elike no me ke kapu o! kona alo, pela no i kapu ai kona hale. i '* Aole no i lako me na mea e oluolu | ai ka noho ana; a he nui ka hemahema j a me ka pelapela o ka hale, " wahi hou a ua wahi kaao nei o ka Ehle. Pololei. Aole na noho silika me na moena I hulumanu maloko o ka hale o Kameha-' meha. a he niau ka mea nana e hoo- 1 maemae, aole hoi me na hulupalaki ku-! I munuai nui, aka, me ia mau kulana, ! iaole no i piikoi aku ko Kamehameha ! | akahai i mau mea oi aku, no ka mea, | ua ike 110 kena noonoo maikai, ua la-; wa ia mau mea elike me ka mea i loaa - iaia a i kupono hoi na kona lahui e! hoolako. A me keia mau mea a pau, j ua malu a maemae kona hale mai na j komohewa waleia e Ka {>oe hookae i ko-1 na lahui ponoi, a ua malamaia ke kapu ! a me ka maemae o kona naau alii. i " Aole mau ipukukui e malamalama ! jai; M wahi a ua moolelo nei. Pololei. | Aole na ipukukui mahu, aole na ihoiho 1 me ko lakou mau kuau wai gula maloI ko o kona hale; aka. me kona kulana koko alii oiaio; me kona manao aloha kupaa, a me ka maikai o kona noonoo, ua uhola oia i ka papahele nani o ka ; j lokahi maluna o keia Paemoku. e kono j aku ana i ka malamalama oi aku o Kris- ! to, e hele mai a e hoonaauao i ka laIhui Hawaii me kona nani, ka mea i oi (ae mamua o ka malamalama o na ano ■ j kukui a pau o keia ao, a ua mau ka pa J konane ana o na kukuna o ia la kama- | nao a hoea m?.i i keia la a ka lahui Ha- [ waii e ola nei. ! Aole na moe me na pela nolu, he | nele i na pakaukau me na noho hilinai. j aohe puka aniani e ani ai ka makani, a | he uhi paahu na puka komo:wahi a 1 ua wahi kaao nei. Poloiei. Aole io jno na pela nolu, aka, maluna o ia mau [pela nolu ole 1 hanaiia aina kupuna ame | na makua o ka Kamehameha mau maI mo ponoi Aole maluna o na pakaul kau» aole me na noho hilinai. aole me } na pahi me na # wai dala i hanaiia ai : ka Kamehameha maupulapula oiaio;ao!ie hoi me na puka me na aniani kinohi- ) nohi i hooluoiuia ai ko Kamehameha ha- ! le. Aole. Aka. iluna o na hu'a moena | palupalu o ka olu, me na wawae i f)elu ■ | ia; me na mea ai a na a'i puupuu alo[ha alii. a me na kahili kapu o na alii : oiaio o ka aina i hanaiia ai ko Kameha- | meha hale, a i hooluo'uia ai hoL A ; me ia mau n\ea a pau o ia au o ka no}ho lanakila ana. ua kapu, ua eehia, a 5 ua alohaia ko Kamehameha hale e ko | na lahuL j u He mau kuina paupau me ka Ouj holowai o Olaa na kapa moe, he raalo ] me ka pa-u ka riea e uhi ai i na \vahi

huta, oiai e ohelohelo an.i na niea a pau:'" waHi a kahi kaao 3 ka Elm, Po'«'4es. V-~. k.i lahiu Hawai» o keLi ike kapa o k«> Likou mau kupum. He w:ihi aahu. aohe he cub i h<xv:vni aku. aohe na ka!aun 4 i. a aohe n:i hoku me na kea. Akau me ia nele. ua ale'haia a hikl i keia h ka inoa " Ouholowai o Oiaa.' no ka mea. me ia aahu o Ka"mehameha i kokulu a.i i kona ha-e a • [ku. aku ai kaena a hai "he haiekou , |e noho aī: a he makimalu kou e ma;u ;ai: ua miluhli au, no'u kah?. \ (A fwu aku.i