Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXII, Number 28, 14 July 1883 — LETA A KA REV. J. KEKELA. [ARTICLE]

LETA A KA REV. J. KEKELA.

Ma ka lokomaikai o. Mrs. C. C. Umaikaika wahine, ua ae ia mai makou e hoolaha aku imua o ka lehulehu keia palapala nuhou analalo iho e pili ana no ka paeaina Nuuhiwa. Ua kakauia keia palapala ma ka la 270 Aperila o keia makahiki, a peneia e heluheluia ai na manao o ua palapala la: Puamau, Hiwaoa, Aperila, 27, 1883. Mrs. C. C. Limaikaika; Aloha maikai e ka makuahine i aloha nuiia, o ka Haku pu me oe a mau aku; Amene. Ua loaa mai kau leta ia'u o ka la 13 o Feberuari 1883, ma ka la 130 Apeiila nei, me kau mau makana aloha hoi kekahi, ua loaa pono mai no. Ke mahalo nui aku nei maua ia oe i kou hoouna ana mai nei ia maua i kou kii maikai ioa, i mea na maua e hoomanao mau ai ia oe. Ua hoomanao mau no maua me ka'u wahine o Naomi no plua me kau kane, 0 Limaikaika i kela a me keia manawa. 1 kela makahiki 1879 ia'u i hiki kino aku ai ma Honolulu me ko'u ano mai ma ko'u kino, ua hele koke aku au e launa me oe, no ke aloha no, a ua piha ko'u mau maka i ka waimaka e kahe ana ma na papalina, aole au poina ia wa a kaua 1 halawai ai ma kou home j ma Honolulu. ! I kekahi la Sabati ua hele au ma ka j ka luakini o Kawaiahao, a ua lawe aku 0 H. H. Paleka ia'u ma kōna keena palapala, a ua ike au i ke kii o kau kane aloha o Limaikaika, he kii nui a maikai a ua piha ko'u naau i ke aloha iaia; a me he mea la, e kamailio mai ana me a'u ua kii la, kahe wale mai ko'u mau j waimaka elike me ko kaua halawai ana. j Ua hoomanao no au i na la a kaua i! launa ai ma na alanui o Honolulu, mamua ae o ko'u hoi hou ana mai i keia Paeaina. He maikai no ko maua ola kino me ka'u wahine o Naomi i keia manawa, a pela no hoi ka maua mau keikL Eha no a maua mau keiki e noho pu nei, hookahi keikikane, a ekolu mau kaikamahine; a ke ulu ae nei ko lakou mau kina Ua makemakeia lakou e lawe ma Hawaii e komo i na kuia kahi e j hoonaauaoia ai Lakou, aole nae e hiki, aole he moku kupono e lawe ai ia lakou I 1 HawaiL | He maikai no ke ola o na misionari e ae, o Rev. 7. Hapuku me kana wahi- j ne a me ka laua kaikamahine. Ua no-! ho laua ma ka aoao hema o Hivaoa nei; a ma ka aoao akau hoi maust Ok maikai no hoi o Rev. S. Kauweaioha a me kana wahine ma ka mokopuni o Uapou, oia ka mokupuni kokoke mai ma ke alo o Taiohae T kahi a oukou i j noho ai mamua. . . j Ua holo pawpine no au i Nuuhiwa a j me Taiohae» a ua kuhikuhiia mai ia \ makou kahi i ku ai ko oukou mau ha!e, ; a me ka iaau kamalena a oukou i kanu { ai, a kc ku nei noua laau la i keia wa, j a he nui na hua maluna onx j Ma kahi a oukou i noho ai, ab mala- • 1 ila la haie o Tamoana e ku nei, ke lii j o Nuuhiwa; He wahi keiki wale no paha 1 oia i ko oukeu nuUaiia» ua make nae I

ota no umi paha makahiki \ hala ae. *! Va maopopo īa c»e ke ano e ka lahm ? ? 0 Nuuhiwa neL he lahuikanaka pouli a roe ka naaupo nuioll 3 kolohe loa r.o i h<H. Pela i ru makahīki he nui a nu- | koa i noho ae nei. mai ka makahiki ■ \ 1£55 a hiki i ka isSo, akahi no a loaa • 1 ka malu o ka aīna. | Ma lulai iSSa ua hiki mai \ moku|i kaua Faram ma Hivaoa neu e hcx)kaheM 1 ke koko o na kanaka o kahi a maua j e noho neī, no ka mea, ua heie hkou e j kaua aku i ma kau uahi e aku o Hiva-1 oa nei, a loaa ia lakou kekahi kanaka i ] ki|>u lakou. a ooki i kona poa a la*e j mai i Puamau nei, a ua kalua ia. a ai ia M e kekahi poe o Puaiuau nei. a ua ike; 1 maka ke Kiaaina Farani e noho ana) ma Nuuhiwa i keia mau hana ino loa a ko Puamau poe, a ua palapalaia ma Ta-; hitū a no ia niea, ua hoounaia mai keki ? mau moku kaua e hookahe i ke koko o j 1 ko Puamau nei |x>e, a ua hoohuliia ae [ nae ia manao hookahe koko o ke 'līi! Imoku manuwa Farani. a he mea okoaj ! kai paniia ma ia «"ahi. j |kaua a |iau o ka Paeaina Nuuhiwa nei| ! iloko o ke Tii moku manuwa Farani; | ! aole e koe kekahi mea kaua i na kana- [ ka. 3 E hookapu ioa ia ka hana ana ! o na kanaka i ka waiona. 4 E hoohaj na ia na kanaka a pau. a puni ka mokupuni ma ka hana alanui, e like me ko na aupuni naauao. $ E hoouna na | makua i ka lakou mau keiki i na kuln, kahi e ao ia'i ka lakou mau keiki i ka naauao e like me na aina malamalama 6 E hoopauia na knpu kahiko a me n3 wahi kapu e ae a pau. A no ka ae ia ana o keia mau mea, nolaila, aole i ki pu ia ka aina; me he mea la no ke Akua mai keia manao, e like me kana j olelo ma Halelu 76, ro. E hoonani aku no ka huhu o kanaka ia oe; a e liki no hoi oe i ke koena o ko lakou huhu. O na makahiki mua a makou i noho ai mai ka 1853 a i ka 1883, he nui wale ka haunaele o ka aina mai o a 0. O ka ona, ke kaua pinepine, powa wale, na hana ino a pau; aole paha hewa i hana ole ia e lakou e like me kela olelo a Paulo i ko Roma 1, 24 —32. Ua noho kakali no nae makou me ka paulele aku i ke Akua nana e kokua mai i ka hana Ana i haawi mai ai ia makou e hana; e hoike aku i keia lahuikanaka i; ka olelo maikai a lesu Kristo, i kona make ana ma ke kea i kalahala no na kanaka hewa a pau. Ua loaa no maanei kahi poe i manaoio i ka Haku; ua • make aku la lakou me ka paulele ia; lesu. O Aberahama Natua, Jos. Tiietai, loba Tohetiaivavau: no Fatuhiwa lakou a pau, a ua pau lakou i ka make iloko o ka Haku, a he mau hoahanau ekalesia no ma Fatuhiwa e noho nei, me kahi kumu kokua ia lakou; a he kanaono a keu na hoahanaū iloko o ka ekalesia. He poe hoahanau no ma Hivaoa, he 60 hoi a keu na hoahanau ma Puamau nei kahi a maua e noho nei; a ke hoomau mai nei lakou i na halawai pule. I ko'u hoi ana mai, mai Hawaii mai ma ka M. H. 1880; ua ao aku au a paipai nui i ko Puamau nei poe, e kokua i mau dala; ua loaa no he elua haneri a keu na dala, a ua kuai aku ma Nuuhiwa i mau laau haole a loaa mai. A ma Dekemaba 1882, ua hele mai o S. Kauwealoha e kokua ia makou i ke kukulu ana i ka Halepule a ma lanuari 1883 ua paa na aoao a pau 0 ka hale me ka papahele olalo, na puka makani ekolu ma kela a me keia aoao. hookahi hoi puka makani ma kahi kala, a hookahi puka komo nui, a ua uhi ia oluna me na lau niu, aole hoi i paa oloko me na noho, a mahope aku e pau ai na hemahema i koe. He 42 kp. loa, 20 kp. laula, 13 kp. o ka pou, iS kp. ko na oa, a akahi no a loaa ia makou ka halepule maikai kahi e hoomana ai lehova. He kumu leo Farani e noho pu nei me maua ma Puamau nei. Nana misionari Tahiti i hoouna mai iaia e lawelawe pu me makou ma k3 hana misionari, o A. Sarran kona inoa, he kanaka Farani oia, ua noho ma Kanada i keka hi manawa, a mahope ua hele i Kaleponi a noho malaila, a malaila i launa iki ai me kekahi kumu no Tahiti i kona heie hoomaha ana i kona aina. He poe hoahanau ekalesia no ma Hivaoa nei. He 60 a oi ma Puamau nei, ka wahi a maua e noho nei, a ke hele mau mai nei lakou i na halawai haipule. Ua hele mai o Kauwealoha e kokua ia makou i ke kukulu ana i ka halepuie a ma lanuaii o keia makahiki 1 paa al Ma Maraki 1882. ua hiki mai oia ma Hivaoa nei a ua noho mua ma Atuora, kahi o Hapuku. Ma Mei 1882, hooholo makou ma ■ Puamau kona wahi hana; a eia kana ī kuia ma Puamaū nel Ua waeia mai I na keiki mai na wahi e inai, e ao i ka j [leo FaramV No Uapou, 1, no Nuuhi j |wa 2, no ratuhiwa 6. He 22 no Hi | ;vaoa nei, 31 keikikane, a he ; mahine, a ke ao ia nei lakou ma ka I leo Faranu O na keikikane ka mea ] noho pu me makou. O na kaikamahi ' ne, me ko lakou mau makua ponoi ka | nohoana. Ko Hapuku roa mau kaikamahine me ko maua mau keiki 3, ke ao nei ma ka ieo Farani Ke manao» lana nei makou e loaa mai paha kekahi mau kumu ao noloko mai o keia kula ma keia hope aku, e ao aku i ko lakou poe iho. O ka hoomaiu ana o ka paeaina

Nuubhra nei. no ialk)io £* ko Fa-* mni poe. oko bkou poo aia no ia roa • Taioha€ ka noho ana. a he mau rautoi f ilaio iho ona» a he mau koa ma Uapou. j Hi-okahi ma l'ahiwa. Ia lakou ka; hoo|>onopono ona bana aianui, ka au- • hau a peLi aku. j Ua niaiu ka aina i keia wa, aok he | ikeia o ke kaua no ka noho ko-1 koke mai no paha ona luna aupuni j Faraivi a hoopaahao i ka |>oe hoolalau. j O ka hapanui o na Uina aupuni Fara- \ ni> he launa oiuolu no ia niakou, aole \ keakea i ka makoa oihana o; na nae na mea kue. akeakea. ao^: le nae e hiki ia lakou aole mana. Eia j ka olelo a na luna Faram, aia m» 1 ka manao o kela a me keia ma ka hooma- * na ana i makemake ai Aole pono ke kue aku a kue mai. Ke hooikaika nei na luna Farani i na kamaama e kanu i na pulupulu ma ko lakou aina ponoi. a j me na niu i kumu e loaa ai ke dala .1 i loaa ke kumu waiwal i Fle elua halekuai e ku nei ma Taio-' hae t hookahi no ka hui o Hart. a no ka hui o Cravffoni. Na ia nuu hale kuai e hoouna i na waiwai i na mokupuni e ae, aua loaa kahi lole i na ka naka olohelohe. O n\akou hoi kekahi j i makemake nui e lilo na kanaka i poe | | hana nia ko lakou mau aina ponoi. i i lako lakou, a loaa na mea e pono ai ka j | noho ana. Ua loaa no ka heiuhelu pa- 1 , lapala i kekahi }X>e ma Puamau nei ma ke Kauoha Hou Hawaii. a hoopaanaau i kekahi mau pauku o ka olelo ake Akua. He nui no ka pouli a me ka naaupo i koe e uhi paapu nei maluna o ka aina mai o a o r a o ka hana mau aku ka pono, aole no e makehewa ana ka olelo a ke Akua i iuluia maanei; ina eiua a unū i>oe i huli io mai a paulele ia Kristo. Aj)erila 2S. Apopo e hiki mai ai ke Kiaaina o Tahiti, a ma na eheu makani e lavre aku a loaa oe. Ke uwe aloha nei maua ia oe. E uwe aku ina hoalanna haipule Karistiano i launa me oe ma Kapalakiko. Owau no me ke aloha nui, kou makamaka iloko o Kristo. James Kekela.