Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXII, Number 31, 4 August 1883 — Page 1

Page PDF (1.62 MB)

This text was transcribed by:  Malialani Cabaniss
This work is dedicated to:  Hawaiinuiakea School of Hawaiian Knowledge

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

BUKE XXII, HELU 31.  POAONO, AUGATE 4, 1883.  NA HELU A PAU 1131.

 

NA HOOLAHA KUMAU.

 

MAIKAI KA HOI

KA PAPA

A ME

KA LAAU O KOU HALE

NO HEA LA?

KAI NO HOI NO KAHI O

WAILA MA.

Nana aku no hoi ia la ohi ka lo o ka laau o Makawao.  i ka ua mea hoi o ka nani.

NA PAPA! NA PAPA!

A ME

Na Pono Kukulu Hale

O na Ano no a Pau

AIA MA KE KIHI O NA ALANUI

Papu me Moiwahine,

HONOLULU.

@@@@@@@ e loaa ai e like me ka makemake no ke

KUMUKUAI MAKEPONO LOA.

PAPA! PAPA! PAPA!

NA PAPA HULUHULU, NA PAPA MANOANOA, NA PAPA I KAHIIA, NA PAPA KEPA, PAPA HOLE KEOKEO PAPA HOLE ULAULA.

 

Na Laau, Na Laau,

NA KUA, NA KAOLA, NA AAHO, NA MOLINA, NA PEAPEA.  PINE HULUHULU, PINE I KAHIIA.

NA PAPA A ME NA LAAU ULAULA.

PILI ULAULA, PILI KEOKEO, PANI PUKA, PUKA ANIANI, PANI PUKA ANIANI, PUKA OLEPELEPE.

 

PENA

O NA ANO A PAU,

Hulu Pena mai ka liilii a ke nui, Aila Pena, Aila Hoomaloo, Waniti, Pate,

Na Lako o kela a me keia Ano.

NA AMI PUKA HALE, NA AMI PUKA PA, ANIANI.

PEPA HALE A ME NA LIHILIHI,

E loaa no malaila

 

PAAKAI HELU 1,

O

KAKAAKO ME PUULOA.

 

            No ke Dala Kuike e loaa no na mea a pau i haiia ae la no ke Kumukuai Emi Loa.  O na Kauoha mai Hawaii a Niihau, e loaa aku no me ka hooko pololeila.  E kipa nui ilaila i ike he oiaio.           905 tf.

 

NA HOOLAHA KUMAU.

 

PAPA! PAPA!

NO

ALLEN & ROBINSON

Ua wehe ae nei maua

PA KUAI PAPA,

MA

Ka Uwapo o Pakuka

Na Papa Ulaula o na ano a pau, Na Papa Paina o na ano a pau, Na Pili Hale Ulaula, Na Pili Hale Keokeo, Na Pepa Molina, Na Pepa Hoonani Hale,

Na Pena a me na Aila Pena!

Na kui o na ano a pau.

Na Pani Puka a me Na Pani Puka Aniani, Na Pani Puka a me Na Olepelepe.

NA LAKO KUKULU HALE

O NA ANO A PAU!

E kuaiia ma

KE KUMUKUAI HAAHAA LOA

O keia Makeke.

 

PAPA! PAPA!

AIA MA KAI O

LEWERS & COOKE,

(O LUI MA)

ma ke kahua kahiko ma alanui Papu a me Moi.

E loaa ai na

PAPA NOUAIKI.

o kela a me keia ano.

Na Pani Puka, Na Puka Aniani, Na Olepelepe, Na Pou, Na Oia Na Papa Hele, Na Papu Ku, A me na Papa Moe nui loa

Na Pili o na Hale o na Ano a Pau

Na Pepa Hoonani, Na Pena o na Wai e pau, Na Kui mai ke Nui a ka Makalii, Na Ami Puka, Na Ami Puka Aniani, Na Ano o na ano a pau, Na Aila Pena, o kela me keia ano Na Aila Hoomaloo, @@ lehulehu wale, @@@@ o na ano a pau.

NA WAI VANIKI

A ME NA

WAI HOOHINUHINU NANI!

O NA ANO A PAU LOA.

NA BALAKI ANO NUI WALE.

A ke hai ia aku nei ka lono i na Makamaka a pau, ua makaukau keia mau Makamaka o oukou e hoolawa aku ma na mea a pau e pili ana ma ka laua oihana

NO KA

UKU HAAHAA LOA.

E like me ka mea e holo ana mawaena o LAUA a me ka MEA KUAI.

E Hele mai!  E na Makamaka!!

A e lawa no hoi ko oukou makemake me ka oluolu a me ka maikai.

 

NA WAIWAI HOU LOA

O NA ANO A PAU.

E LOAA NO MA NA HALEKUAI O

WALAKAHAUKI MA!

MA ALANUI

Papu, Moi a me Moiwahine

OIA HOI:

Na Noho Lio hou loa o na ano a pau, Na Palule Keokeo, Huluhulu, o na ano a pau, Na Pio Ahinahina Pelekane hou loa o na ano a pau.  Na Pena Kukaepele.

Na Kopa Bulu.  Na Lole o na Wahine o na ano a pau.  Na Pahu Aila Mahu maikai loa.  Na Silika, Pahoehoe, o na ano a pau.  Kihei o na ano a pau.

HAINAKA LAU NUNUI SILIKA O NA ANO A PAU.

He nui ahu no i koe, he piha pono na Koluna o ka papa, ina e kuai pau ia aku nei.

Eia hou ae a hoea mai i keia mau la iho he Lako Waiwai hou loa o na ano a pau, a he lako hou loa i wae pono ia e J.T. WATERHOUSE, Jr., ma Enelani, a he mau waiwai hoi i kupono loa no ko kakou mau kaiaulu.  Nolaila, e eleu mai e na makamaka a me na hoa'loha e hoonuu i keia mau lako waiwai hou loa. 1076-3m

 

HE MOOLELO EEHIA

NO NA

HANA HOOWELIWELI

O KA

TOWERA O LADANA

(Mai ka peni a ka mua unuhi moolelo o "Beriana ke Wi@@ Ole, a me Mahone ke Koa.")

MOKUNA VI

            I ka hookoia ana o ka makemake o ke Duke Northumberland e lilo oia i mana nui maluna o na puali kaua a pau malalo ona, alaila, ua ku aku la oia a pane aku la penei:

            E o'u mau haku, ua pono keia manao o oukou imua o'u.  E hele ana au a me kekahi poe koikoi kakaikahi me a'u, a me ka puali kaua e makukau nei e hele aku no ka hana i kau ia mai e oukou maluna o makou, no ka pono a me ka pomaikai o keia anaina a me ka hoomauia ana aku o ke kiekie o ka inoa a me ka mana o ko kakou aliiwa hine opio; e hele ana makou e molia i ko makou mau kino a me na ola, iloko o ka hookahe koko manaonao a me ka weliweli, e hookauia mai ana e ko kakou mau enemi ma ke kahua kaua; aole no ko makou hanohano, aka, no ka lehulehu a pau, nolaila, e waiho iho ana makou i na makalua o ka hoomanao ana me oukou, ka moakou mau keiki, ka ohana a me na home: e waiho iho ana makou ia mau mea me oukou, a ke paulele nei makou me ka hilinai i ko oukou hooko pono ana.  Ina ua ike makou, he mau hana hooha@@@ keia @@@@@ no ko makou poino, alaila, he @@@@ono loa ia makou ka liuliu ana no ko makou mau ola e pakele ae mai keia poino ae: a pela like no paha oukou a pau.  Aka, ano, ke hilinai nei makou a me ka paulele e hooko pono i ka hana no ko oukou hanohano, a no ia mea, ke haawi nei makou i ko makou mau ola a pau no ko kakou pono kaulike.  Aka, ina e kapae ae oukou i ko oukou hilinai a me ka paulele ana, me ko oukou manao ana pela e hoomau ia ai ka ikaika, alaila, e makia ia auanei ko ke Akua ahewa ana ia oukou no ka hookahe ia ana o ko makou koko, me ka mawehe ole ia ana o ka oukou olelo hoohiki paa imua o ke kuahu hoano i hoolala ia ai e oukou me ka laelae imua o ke kiekie o ke aliiwahine, ka mea hoi a oukou a me kakou pu i aelike ai e hooko ma ko kakou lokahi ana e pulama i ka ihiihi a me ke kilakila o ka nohoalii; aole ma kona imi ana i kona pono a me kana mau noi ana.  E hoomaopopo  pu ia no hoi, o ko ke Akua makemake, o ka hooko pono ia ana o kana olelo me ka makaala ana i ke komo ana mai o kekahi hoomana okoa, e hookahuli i ka oiaio i kukulu ia, ke kuahu hoi (e like me ka oukou i hoike mau ai) i kukulu ia ai ko oukou mau manao maikai i kinohi a me ko oukou ae ana, e like me ka mea i ike ia e a'u ma ko oukou mau pulima kakau.  Aole o'u kanalua no ka hana; aka, ina he mau hana apuhi ka oukou, aole no ka maikai, alaila, o ka hopena auanei e hiki mai ana, ke kau ana mai o ka hoopai mai ka lani mai no ia hana.

            Ke hoahewa mai nei kou kiekie ia makou no keia kumuhana i pane aku ai o Arunadela.

            Aole au e kamailio hou aku ana, aka, iloko o keia wa kupilikii, ka makemake nei au e hookuikahi ia ko oukou mau manao me ka lokahi, e kapae ana hoi i na manao kekeue a pau, ka mokuahana, huwahuwa a me na manao lili pilikino, i pane aku ai ke Duke.

            Mai kanalua no ia mea, wahi a Kikila i pane aku ai.

            Aole au i puana i keia mau olelo imua o oukou, no ko'u manao paulele ole i ka oiaio o ka oukou mau olelo, oiai, ua loa ia'u ka hilinai ana i ka oiaio o ko oukou manao.  Aka, e paipai aku ana au e hoomanao oukou, malia o ala ae kekahi mea e mokuahana ai oukou i ko'u wa e kaawale ai: a oia ka'u e noi nei, mai manao hoino oukou no'u ma keia huakai a'u e hele nei, e like me ko oukou hoino ole ia oukou iho, i pane hou aku ai ke Duke.

            Huli ae la o Pemeberoke ia Renada a pane aku la, hookahi wale no alanui i maopopo ia kakou, oia hoi, aohe manaolana ana no kona hoi hou mai i o kakou nei.

            Ina ua hilinai ole kou kiekie i kekahi o makou no keia mea alaila, ua kuhihewa loa ia oe: no ka mea, owai la o makou e hiki ke hoomaemae i kona lima no keia hana kumakala.  A ina hoi makou e haliu kue aku ana ia oe me he kipi la, alaila, owai la o makou ke pakele i kona ahewa ole ia?  Nolaila, e hoopau loa ia kou mau manao kanalua a pau mai ou aku, i pane aku ai o Arunadela.

            Ke nonoi nei au i na Lani e hoopau ia mau manao o'u, wahi a ke Duke i pane aku ai.  E ka hoahanau Sofoloka, ke waiho nei au i ka mana a pau o ke Towera ia oe, me ka nonoi pu ana aku ia oe, e pulama laahia i ke kalaunu o kau kaikamahine, a he mea maikai ia malalo o kou malama ana.  Ano ke hele nei au no ka hana i waiho ia mai i ko'u lima e ke alii.

            Na na lani e kokua i kau huakai e ka mea kiekie, i pane aku ai o Iane, a panai mai la ke Duke me ke kunou i awili pu ia me ka haaheo.

            Aloha oe e kuu haku: he mea kaumaha ia no'u ko'u ukali pu ole ana me oe, i loaa ai ia'u ka hauoli ana e haawi aku i ko'u puuwai nei e hookahe ia ka muliwai koko maloko aku o'u no ke keakea ana i kou ola, i pane aku ai o Arunadela.

            Auwe!  o Iuda!  wahi a ke Duke iaia iho.

            I ka pau ana o keia mau hana, ua hookuu ia ka aha kuka, a huli hoi aku la o Iane no ka haleali, i ukaliia e kona luaui makuakane ke Duke Sofoloka, na emebasedoa elua a me kekahi poe koikoi o ka aha kukal@uka.

            Ua hauoli pakahi kaua, oiai, ua hooko ia ka kaua mea @ pu@@ kaumaka ai, ia ke Duke @@@@@@@@@@@@ a Pemeboroke i pane aku ai ia Renade oia lakou e hoi ana ma ke alanui me Iane.      

            Pane aku la o Renada, mamua o ka poeleele ana o ka la apopo, e kuahaua ia ana ke aliiwahine Mere i Moiwahine ma ke kulanakauhale o Ladana.

            Ma keia manawa, ua ukali ia ka huakai a ke Duke e ka Mokuisa o Northampton, ka Haku Grey a me kekahi poe koikoi e ae, a ee aku la lakou iluna o ka waapa a holo aku la no Dusehama Hale.  Ma ia po ana iho, hoomakaukau iho la ke Duke i kona puali koa no ka liuliu ana no kahi i kauoha ia iaia ma kana huakai moewaa.  I ke kakahiaka ana ae o kekahi la, iaia i maalo ae ai maluna o kona lio me na koa malalo ona me ka haaheo nui, mawaena aku o kahi kauhale o Shoreditch, ua haiamu mai la ka lehulehu, a piha kui na kapa o ke alanui no ka makaikai ana i ka huakai inu koko a ke Duke.  A o ka mea i ikeia iwaena o ia lehulehu, oia no ka halii ana o ke ano meha a me ka puana leo hauoli ole maluna o ia anaina nui.

            Ke lulumi mai nei na kanaka e makaikai ia kakou wahi a ke Duke i pane aku ai me ka leo piha hauoli i ka Haku Grey, ka mea e holo pu ana ma kona aoao; aka, puana hou ae la nae oia, aole nae he leo mai keia lehulehu mai e i ana na ke Akua e kokua ia kakou.

MOKUNA VII.

            E na makamaka heluhelu o keia nanea, maanei e haalele kakou i ke Duke, ke hele la oia e halawai me na hopena weliweli o ka popilikia ma kona alahele i maopopo lea ka hopena, a e huli ae kakou a nana hou no ke kulana, ka noho'na a me na ouli hakumakuma o ko Iane nohoaliiana maluna o ka leialii ana e papahi ana maluna o kona poo; ka mea hoi a kakou i ike ai i na mokuna i kaahope aku la.

            He oiaio, o ka nohoalii ana o keia aliiwahine o Iane, ke nee awiwi loa mai nei kona hopena weliweli a manoanoa; he hopena hoi i piha i na poino he nui o ke kaumaha a me ka walohia, he hopena hoi i kuni ia me na maka ihe wela o ke aloha ole a me ka lokoino, e hiki ole ai i na lihilihi maka ke aua aku i na omaka kulu hau aiai, i ko lakou iho makawalu ana iho iluna o na apuupuu lepo panoa o ka honua, a e hoolilo ia ai hoi ka ikaika hoonee o na mea paahana o ke kino i mea ole; e hoopaakuku ana i ka holo maikai ana o ke koko ma na lala a pau o ke kanaka me he hau la ke oolea, me ka hoomaha o ka nape ana a ka pana i ka umauma, i ka ua mea he walohia i ke aloha no keia kama aliiwahine opio i mohai ia ma ka amana oki poo, mamuli o na hana aloha ole a ke Duke Northumberland.

            Ia Northumberland e hele ia e kau aku i ka hoopai maluna o ka poe i kue mai ia Iane a me kona kiekie pu, aia hoi, e hoea mau mai ana na lono makamaka hou hoohauoli manao i kela a me keia manawa, imua o na emebasedoa e luakaha pu nei me Iane maloko o ka pakaua Towera: e hoike mai ana ia mau lono i ka huina nui o na makaainana i komohia pu aku e kokua i ke aliiwahine Mere, no lakou ka huina ikaika ma kahi o ke kanakolu tausani kanaka, he puali kaua hoi i pa pakolu aku i na koa malalo o Northumberland.  Aole hoi o keia huina wale no, aka, o ke kulanakauhale holookoa kekahi i komo pu ma ke kue ana aku ia Northumberland, me ka hele ana mai o na kanaka a ma na ipuka pa o ke Towera, a kauoha mai la i na kiai puka, e wehe ia na ipuka pa o ke Towera ma ka inoa o ke aliiwahine Mere.  Aka nae, ua hoopuehu liilii ia aku keia poe hoalala kipi e ka poe iloko o ka pakaua Towra me ka hookahe ia o ke koko; o ke alakai nae o keia poe, oia ka i pakele mahunehune aku, ua hoomaopopo ia aku nae kona ano, oia no ka paahao Gilipeta, ka moopuna a ka luahine kilokilo i hoike ia ma na mokuna i hala.  I kekahi la ae, ua nui a ka launa ole na kanaka i akoakoa mai mawaho o ka pakaua, me na helehelena hihiu hae; a ua komo ka pahaohao i ka poe iloko o ka pakaua, e ala ae ana he hooili kaua nui a weliweli e popoi pu aku ai i ka pakaua me ka hakalia ole.

            I keia wa, ike ia aku la ka nee hakalia ana mai o ka puali kaua malalo o ke Duke Northumberland ma kana misiona luku i kona mau enemi; aka, o na kahoaka nae i kau e mai nona, oia ka mea i hoike ia mai e ka olelo kahiko, "o ka hookaulua ana, ua hoopunanaia me ka popilikia."  He oiaio, ua hala wai oia me ka ulia keakea ma kana huakai, a oia ka mea nana i hookanalua me ka kuihe i kona puali kaua, a hooikaika aku hoi i ka manaolana i ka poe e kokua ana i ke aliiwahine Mere.  He eono mau moku kaua i piha i na koa a me na lako kaua, ua hekau ae lakou ma ke awa o Yarmouth no ka akeakea ana aku ia Mere i kona wa e hoao ai e holo no ka imi ana i kona pakele ma ka moana; ua hookomoia keia mau moku iloko o ke awa, a hookuu ia iho la ko lakou mau heleuma ma ia wahi, me ke kipa ia ana mai o ko lakou mau aliimoku e Sir Henry Jeningham, ka mea e hoolako ana i na koa kokua no ke kama aliiwahine Iane, me kona hooikaika nui ana e komo aku e kokua no ka pono o Iane.

            I ka hoea ana aku o ka lono maloko o na paia o ke Towera, no ka loohia ana o kona mau puali kaua me ka ulia hookuemi hope, ua puanuanu ae la ka pumehana o ko Iane mau manaolana maikai, a ike koke iho la oia i ke poho o ka mea ana i manao ai, a makuakau iho la oia e imi i kona pakele.  O kona luaui hoi, ke Duke Sofoloka, no ka hiki ole iaia ke uumi iho i kona manao pilihua, nolaila, ua hoouna malu aku la oia he elele i ka Haku Guilafoda Dudele, ka mea hoi i kaawale loihi iloko o keia wa o ka pioloke mai na maka aku o kana wahine ke alii Iane, e kauoha ana iaia e hoi koke mai me ke kaulua ole.

            I ka loaa ana aku o keia lono iaia, ua hele kino mai la ka Haku Dudele e like me ke kauoha i loaa aku iaia.  I ka halawai hou ana o Iane me kana lei pee poli aloha, he mea e kona pihoihoi nui me ka hauoli, me kona apo ana aku iaia me ke aloha pumehana o ka wahine i ke kane.  O keia hui hou ana o Iane me kana kane, imua no ia o na ikemaka, kona luaui makuakane, ke Duke wahine Northumberland, a me na lede Herbert a me hasti@@@ Ua hookaumaha ia ko Dude@@@@ anao no kana mau hana, nolaila @@@@ kuli iho ia oia ilalo imua o kana aliiwahine a nonoi aku la iaia e huikala mai i kana mau hana kue i hana aku ai imua ona, oiai, ua hoehaeha loa ia kona uhane no ia mau hana ana i lawelawe ai, a mawehe ia ka pili aloha ana mawaena ona a me kana wahine, a pela i komohia ai kana aliiwahine iloko o keia popilikia nui e kau nei.

            E kuu Dudele aloha, aole loa au e hoopioloke aku ana ia oe, aole pu no hoi au e hoao aku ana e huna ae mai ia oe mai, o kou kaawale loihi ana he mea ia nana i hoomahuahua mau mai i ka pili kaumaha o ko'u noonoo mamua ae o na pilikia e ae e kau @@ nei  O ka leialii a'u e paa nei, ua maopopo no ia oe, aole ia no hai aku, aka, nou ponoi.  Aka, auhea oe!  Ke hopohopo nei au, ua lilo aku ka mea nui oi aku imua o ko'u mau maka, a he waiwai makamae loa ia imua ou.

            E kuu aliiwahine, mai hoopuka mai i na olelo oia ano, i pane aku ai kana kane iaia me ke ano kaumaha.  O na hiona o ka manawa, aole ia i oi loa aku ka poino, mamua o na mea au i manao wale ai.  Ua loaa mai nei ia'u he mau palapala i piha i na manaolana hauolii a me ka hilinai ia, mai ko'u makuakane ponoi mai, ka mea i hiki aku me kona mana ikaika nui ma Bury Sainte Edmunds.  Ma ka la apopo e hooi'i ai oia i ke kaua no ke kinai ana aku i na poe kipi, a o ka elele hope e hiki mai ana, he mea kanalua ole e loaa mai ana na lono no ko lakou hoopio ia ana.

            E na lani, e hooko ia mai ka oiaio o keia mea, e kuu haku aloha, i pane aku ai o Iane.  Aka, aole loa au i piha me ka manaolana no ka hooko ia.  Ua hoouna palapala aku au i na luna makai a pau o na apana like ole, e kauoha ana ia lakou e hoakoakoa i puali ko@ no ke pale ana i ka poe kue mai ia'u, me ke kauoha pu ia ana o ke kiaaina a me na mana kanawai o ke kulanakauhale holookoa e akoakoa ae i ka hala wai a ka aha kukakuka i ka la apopo no ka noonoo ana i ka hana kupono e hana ia ai no keia mea ano nui.

            E kuu kaikamahine, wahi a ke Duke Sofoloka i pane aku ai, he mea kupono ia'u ka hoike ana aku ia oe e ke alii.  ua loaa mai nei he mau palapala mai kona kiekie mai, ke Duke Northumberland, e hoike ana i ka mea like ole i hiki mua mai imua o ka Haku Guilafoda.  Ma kela mau palapala, a hoikeike mai ana oia i ke kulana o ka puali kaua, a e kono ikaika mai ana ia kakou e hoouna koke aku i na kokua.  O kona mau koa, wahi a ke Duke, ke haalele la i kela a me keia la i ka puali kaua me ke aloha hoalauna ole.  A ina aole e hooua awiwi koke ia aku na puali kokua a me na lako kaua, alaila, he mea kanalua ka hiki ana e paio aku i ka enemi.

            (Aole i pau.)

 

KA MOOLELO

PILIPO KEKOA!

Ka Makai Kiu Hikini

o

AMERIKA HUIPUIA

A O KA

NANE HUNA O KA 1776.

MOKUNA XII.

(Mai ka peni a ka mea unuhi moolelo o "Onila Maka, ka Makai Kiu Kaulana o Enelani.")

            Ia wa no o Pilipo Kekoa i pani ae ai i ka pale o kana ipukukui a kolo malu aku la iwaho.

            Iaia i haule iho ai i lalo o ka honua, a hele aku la oia a ke kumu laau i halawai pu ai oia me kekahi kanawa, a malaila, kamakamailio iho la oia iaia iho:

            Owai la hoi keia wahine?

            He mea maopopo loa aole i haalele iki o Lu Lavonia i kona rumi i keia po?

            I kona hiki ana aku ma kahi o ke kino make i waiho ai, ike iho la oia ua lawe ia.

            Iaia hoi e ku ana malaila me ka nune ana iloko ona, lohe ae la oia i kekahi pio.

            A o kahi hoi i pae mai ai mai ka aoao mai no ia o ka hale.

            Ia wa hoomaka aku la ua Ilikini la e kolo i lalo a hiki malalo pono o ka puka aniani o ke keena heluhelu o Beramile, ia manawa i halawai mai ai me kona mau onohi maka kekahi mau hiona kamahao.

            E a ana he kukui i iloko o ua rumi heluhelu la o Beramile, aka, aole nae, i nui loa aka, ua lawa nae ia maamaama uuku iki ma kona ike pono maoli ana aku i ka hapalua o ke kino o kekahi wahine e ku ana ma ka puka aniani.

            E luhe ana hoi kona mau owili oho loloa ma kona mau poohiwi, oiai kona kahiko keokeo e kilepalepa ana iwaho, a ua like hoi oia me ka uhane o na aina pouliuli o ka papaku o ka honua.

            O ke ano o ka mea e ku nei ma ka puka @@@@@@@@@ mea i @@@@@@@@@ mai

            Aia oia @@ ku maila @@@@@@@@ o Lu L@@@@ maalea no ia a pau.

            Eia ka makai @@ ma @@@@@@@@@ ka hale, nolaila, ua hiki iaia ke ike aku iaia, a oia hoi aole e hiki iaia ke ike mai ianei.

            Iaia e ku ana pela, aia hoi ike akula oia iaia i ka hookomo ana ae i kona mau manamana lima iloko o kona waha e hookani hou ae la i ka hoailona mua

            Aha, he @@@@@ ka ko @@@@@@ wahi a ka Ilikinii iaia e nana ana i na kii @ wahine la.

            No kekahi mau sekona pokole @@@ no, ike aku la oia i kekahi kanaka i ka hoea ana mai mailoko mai o ka @@@@ o ka laau a hele aku la a ka puka aniani.

            Kamakamailio iho la laua no kekahi wa, a mahope iho, kalele aku la ka @@@@ o ua kanaka la i ka paepae o ka puka aniani a komo aku la iloko.

            I ka nalo ana aku @@@ kanaka la, ike hou ia aku la no ua wahine la a hook@ ni hou ae la no i ka hoailona mua

            Ia wa no hoea hoa maila he kanaka hou a komo aku la iloko o ka rumi.

            Pela no ua wahine la i hana ai a hiki i ke komo ana o na kanaka eha iloko o ua rumi la.

            I ka wa i komo aku ai ka @@@@@ kanaka ua puhi koke ia iho la ke kukui, a meha iho la.

            Ia wa, me ka palanehe loa i hooko koke aku ai ua Ilikini la i ka puka aniani.

            E hamama ana no ka puka aniani, kokoke ae la kona mau maka ma o a maanei, aohe ana mea i ike, alaila, lele aku la oia iloko o ka rumi.

            Iaia maloko o ka rumi noho malie iho la oia hoolohe.  He mea wale no

            Ia wa, haule iho la o Pilipo Kekoa i lalo a kolo hele ae la e like me ka leo padi e hoomakakiu ana i kana mea e ale aia, pela no hoi ka Ilikini e kolo nei a puni ka rumi, a ma kena kula ma@ ma kana oihana, halia ae ia oia, me ka i ana iho, aole i manao loa kekahi mea mai ko'u wahi e kolo nei.

            Ku ae la ua Ilikini la iluna a pau k@ lo aku ana.

            Ia wa no oia i hoike mai ai kona noonoo kupanaha i kahi a ua kanaka la e ku ana.

            He hora ia nona iloko o ka pilikia ina ua kuhihewa kona noonoo, a @@@ o kona hopena no ia.

            Aka, me he popoki @@@@@@ lele aku la oia imua, a kulai mai la i ua kanaka la ilalo, a opa iho la i kona puu.  Mamuli o kona opa ikaika naa, aole loa e hiki i ua kanaka la ke hoo@@@ ae.

            Iloko o ka wa pokole loa ua @@@ ae la kona waha me ka umiki a me kona ma@ lima a me na wawae i na kupee hao.

            No ka mea, ua hele makaukau ma@ka Makai Kiu i na wa a pau no ka @@@ e hiki mai ana, pela no ma keia hora.

            Nolaila, he ekolu aku la i koe o kona mau enemi.

            Ia wa, hoomaka aku la ua Ilikini la e pii iluna o ke alapii o ka hale o waena aka, lohe e aku la oia i kekahi leo e ka hea ana i kokua.

            A o ua leo la i pae mai ai mai luna mai no ia o ka hale oluna.

            Ia wa holo aku la oia iluna me ka mama, ma kahi e halukuhik@ ana oloko, a ku aku la oia ma ka puka komo.

            He mau huaolelo in@ weliweli ka i halawai mai me kona mau pepeiao.

            Alaila, hoomaopopo koke iho la na Ilikini la i ke ano o keia hana.

            Oia hoi keia, e powa ia ai @@ Beramile, a eia hoi oia ke ku hookah@@@@ imua o na kanaka lokoino ekolu.

            Aka, ua pouli pu nae ka rumi nolaila, aole e hiki iaia ke hoomaopopo aku i ka hoaloha mai ka enemi.

            Auhea oe e Beramile?  Eia ke kokua wahi a ka Ilikini me ka leo nui.

            Ia wa no meha iho la ka haunaele.  Auhea oe e Beramile?  wahi hou a ka Ilikini.

            Aohe nae he leo i pane mai.  No keia pane ole mai o Beramile, hoomaopopo iho la oia ua ko ka makemake o na lima koko.

            Ia wa, haule iho la oia maluna o koa mau lima.  a hoomaka kau la e kolo hele.

            Ma kekahi lima ona a paa ana ia i kekahi pu panapana me ka makaukau, a ma kona waha he pahi.

            O kona makemake, o ka ike pono i kahi i waiho ai o Beramile, ina ua make oia aole paha.

            Ia wa hoomaopopo iho la ua Ilikini la, aole wale oia ke nee nei me ke akahele iloko o ua rumi la, aka, o na lima koko kekahi

            He oiaio, he hana hohonu o ke akamai a me ka maaleo ke hana ia aku ana.

            Nolaila, ua pomaikai loa oia mamuli o ka pouli o ka rumi, oiai ua hopohopo na powa i ka hoao ana e hahau o pa aku kekahi o lakou.

            Iaia e nee malie nei lohe aku la oia i kekahi leo hawanawana i ka olelo ana'e

            O oe no ia e Mareko?

            Ae.

            Ua maopopo i ka Hikina, ua hui ae la keia mau kanaka, aka, no ka pouli, ua hopohopo laua i ka hahau aku, nolaila, i ninau ai kekahi a ae mai ai kekahi,

            (Aole i pau.)