Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXII, Number 31, 4 August 1883 — Page 4
| This text was transcribed by: | Shirley Werner |
| This work is dedicated to: | Werner ohana |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.@
@
@
@
Da;a L@ Rula
@
ANTHEM
----
@ PLACE.
@ 270
He @ ano nei.
He @ ano nei.
@ laa laa nei laa ei.
@ laa laa nei--kou wahi laa
laa laa laa nei--
I @ na--i. nani.
@ --hou na--ni na--ni
A@ wahi laa laa hei laa hnei.
@ kou wahi laa laa nei.
@ na ni, hou na--ni nani
@ hi, na--nhi, ka hale o
@ --i, hou na--nhi na--
@--ni, na hi. Amen.
Hawaii.
HAAWINA KULA SABATI.
H@ AUGATE 19.
Kumuhana. Na Iseraela, e haalele i ke Akua. Pauku Baibala, Lunk. 2:6 16.
I KA @ kuu aku ai o Iosua i kana @, hele aku la kela kanaka @ na mamo a Iseraela i @ i ka aina
@ na kanaka ia Iehova i @ Iosua, a i na la a pau o na @ ola mahope iho o Io@ ike i na hana nui a pau a @ hana ai ai no ka Iseraela.
@ Iosua, ke keiki a @ a Iehova, hookahi no @ mau makahiki me ka umi @
@ iho la lakou iaia ma ke ki@ aina, me Timenaheresa, ma ka @ ma ke kukulu akau @.
@ Hui pu ia e la ia hanauna a pau @ poe makua: a ala mai la @ hanauna @ mahope mai o @ i ike ia Iehova, aole @ hana ana i hana mai ai no ka @
@ Hana @ aku la na mamo a @ Iehova, a malama la @
@ lakou ia Iehova, i ke @ poe makua, i ka mea @ mai ka aina o Ai@ mai, a hahai lakou mamul i o na @ akua o ka poe kanaka e @ lakou, a kulou imua o @ aku la ia Iehova.
@ lakou ia Iehova a mala @ ia Baala a me Asetarota.
@ iho la ka huhu o Iehova i @ a haawi ae la ia lakou i ka @ o ka poe @ hao ae la ia poe i ka lakou, i ka lima o ko lakou poe enemi e noho poai ana ia lakou. aole hiki na lakou ke ku hou imua o ko lakou @ enemi.
15 Ma na wahi a pau a lakou i hele aku ai, kue no ka lima o Iehova ia lakou i mea e hewa ai, elike me ka Ieho@ hoohiki mai ai ia lakou; a pilikia @ iho la lakou.
16 Hoala mai no nae o Iehova i na @ a hoola ae la lakou i ka @ mailoko ae o ka lima o ka poe i hao i ka lakou.
Pauku Gula. P. 12.
Manao Nui. Ka haalele ana i ke Ahua, ke oia ala e hele aku ai i ka make.
Na Heluhelu @ @ 1, Lunk. 1: 1 @ 2. Lunk. 1:1 23. 3. Oihk. 26:1 21. 4. Fk. 18. 20 32, 5. Sol. 1:10 @ Hal. @:1 21.
Ka manawa. B.C. 1426 1,100 paha Oia hoi na make Iosua B.C. 1426, Mailaila aku a pau ka hooponopono ana o na Lunakanawai 300 mak. ia a oi aku.
Kahi i hanaia i. Nui na wahi i hana ai E maopopo ana ma na Haawina mahope.
Mele. "He Kumu Paa Loa." Hoku Ao Nani p. 8-.
Paie i pili mau ia Kumu Paa loa.
KA WEHEWEHE A NINAU ANA.
Ua pau ka buke o Iosua. He buke hou keia. Owai ka inoa? Nohea ka inoa? No ka hai ana paha i na kanawai, oia hoi na Lunahooponopono i na Iseraela mahope o ka make ana o Iosua me na Lunakahiko.
Nawai i kakau i keia buke? Samueia ma ka manao ana o kekahi poe. A ie nae i maopopo lea ia.
Ma ka mok. 1, heaha ka ninau a ka @ Iseraela ia Iehova? Pehea ka pane ana? Owai ka i hele pu me Iuda e kaua aku i ko Kanaaina? I ka wa ia @ aole i kanakila na Iseraela maluna o na Kanaana a pau. Nui no i koe. Nolaila keia kaui hou ana. Owai ke inoa maa o Ierusalema ? Iebusa. Ua hoo pau e ia mamua e Iuda. Aka, ua kukulu hou ia e na Iebari. A noho no na Iehari ilaila a hikii i ka wa ia Davida. Alaila. lilo ia ia Davida.
Ia wai ka makana no ka lawe pio ana ia @ ? Heaha hoi ia makana ? p. 12, 13.
Nui na kaua, kaua aku, kaua mai. Hooikaika na Iseraela, e kipaku aku i na kamaaina. Aole nae i hiki. Aka, na lilo lakou i oe hookupu i ka poe Iseraela. He poe hoopilikia nae a hoohihia i na Iseraela.
Ma ka mok. 2:1-5. he aneia ka i hele mai e ao i ka poe Iseraela Heaha kona mau olelo ? Pehea hoi ka poa Iseraela ? Uwe nui, milii nui, mohai iku na @. Na ia uwe aua ka paia ia wahi Hokima. @ ana.
Ma ka pauku o ka hoomaka ana o ka Haawina o keia la.
NA MAHELE.
I Ka make ana o Iosua. p. 6-10.
6-9 Ua kakauia keia mau mea ma Iosua. Okoa ka mea i kakau ia Iosua. Okoa ka mea i kakau ia Lunakanawai. Manao oia aole hewa ke kakau hou ia ia mau mea. Na ka uhane paha o ke Akua i kuhikuhiia e hana pela. I ka hookuu ana o Iosua i na kanaka, pehea lakou ? Pehea ka loihi o ko na Iseraela malama ana ia Iehova ? Ehia mak. Iosua ? Mahea oia i kanuia ai?
10 Make ia hanauna, a huiia me wai? Mahea ia wahi? Ma kahi o ka poe make. Heaha ke ano o ka hanauna hou?
II Ka haalele ana i ke Akua. P. 11-15.
11 Hana hewa, ke ano ia o keia hanauna hou. Ua make na alakai pono. Koe na Kahuna. Ma ka nana aku, o lakou pu kekahi i hana hewa. Haalele lakou ia Iehova, a malama ia wai? No ke aha ka haalele ana ia Iehova a hele mamuli o Baala? No ke aha hoi? No ka naau ino paha. No ke aha i haalele ai na kanaka Hawaii ia Iehova, a hele mamuli o na hoomana e, o na lealea, o na mea lapuwale o keia ao? Iak. 1: 14, 15.
Owai Baala? He Akua kane ia. Ke Akua ia o ka la. Ma ka la kona wahi noho. Ua hanaia i mau kii nona. I akaka kona ano a pau, e nana i ka buke wehewehe huaolelo Baibala. Aohe ano io o ia akua. Aohe mana. Ua like ia me na akua kahiko o Hawaii nei.
12 Owai keia Akua a lakou i haalele ai? He Akua mana, ea. Nana hoi i aha ia lakou? A hahai mamuli o na akua owai? O na kanaka hoomana kii. A ma ia mea, ua aha lakou ia Iehova? Ua hoala lakou i ko ke Akua manao e hoopai.
13 Baala kekahi akua. Owai kekahi akua? Asetarota, he akua wahine ia. Ke akua ia o ka mahina, a o Venusa. He mea io ole no. Aohe mana. He akua lapuwale no, elike me na akua wahine o Hawaii nei.
14 15. Pehea ko ke Akua huhu? A pehea oia i hana ai i ka poe Iseraela? Hoopai ea, elike me kana i olelo ai ma Oihk. moku. 26, a ma Kan. mok. 28. Hoala ke Akua i na enemi, a hana ino mai, a kaua mai, a lanakila, a hiki ole i na Iseraela ke ku imua o lakou.
Ma na mokuna mahope e ike ai i keia mau mea. Ua hai pokoleiia ke ano o na Iseraela iloko o na makahiki he nui. Mahope iho, ka hai pakahi a loihi ana.
III Na hana aloha a ke akua.
16 Nui loa ka hewa, nui ka pilikia no ka hewa. Hoomanao nae ke Akua ia lakou, i kona poe kanaka iloko o na pilikia. Ma ke aha kona kokua ana ia lakou, a hoopakele mailoko mai o na pilikia? Ma ka hoala ana i poe i kapaia owai? Na Lunakanawai. Aole ke Akua i hoala wale ia poe. Kali oia a uwe a mihi, a kahea iaia e kokua mai.
Ke ano o keia mau luna, he mau luna kaua mamua. Kaua aku i na enemi mamua, a lanakila. A mahope hooponopono, hoomalu, hookolokolo.
I kekahi manawa nae, aia i na kahuna nui ka hookolokolo ana. Mai ia Otiniela ka lunakakawai mua a Saulo, he 15 lunakanawai, 1 Otiniela, 2 Ehuka, 3 Samegara, 4 Debosa, 4 Baraka, 6 Gibeona, 7 Iepeta, 8 Samesou, 9 Samuela, oia na mea nui, 10 Tola, 11 Iaira, 12 Ibezana, 13 Elana, 14 Abedana, o Eli paha ka 15. Ka nui o na mak. o lakou i hooponopono ai 350 paha a emi iho paha.
KA HOOPILI ANA.
1 Nui ka aina i koe, aole i lilo no Iehova. E ninau ia Iehova, owai ke hele e kaua aku i lilo mai ka aina i koe no Iesu? Owai ke hele? O Iuda. Owai hoi ke hele pu me Iuda? Auhea na Simeona? I nui ka poe hele; i nui na elele, na misionari, na kumu. E hele ma ka ikaika o Iehova. A e lana kila no.
2 I nui na Otiniela. He lei mae ole, he aina nani, aina wai, aina hua lani, ka uku ke lanakila.
3 Nui ka hewa. I nui na Bokima, na mihi, &c.
4 Make na alakai mua, na kumu, na kahu mua. Hele lalau na kanaka. Lilo i kela i keia hewa.
5 Ala mai ka huhu o ke Akua a hoopai.
6 Ke hoopai nei oia ia Hawaii nei. Nui na mea e hoopai mai ke akua. Nui ka enemi, na mea ona, kuai rama, &c., &c., ke haunael nei. Ke make nei. E ala a mihi, o pau i ka make.
Mele. "Owai ke hana no Iesu," Hoku Ao Nani p. 248.
Pule a ala a hana.
Haawina no Aug. 26, Lunk. 7:1-8.
----*----
PUT ON THE BRAKE, JIM
----
Brake ka hua haole. Beleke ka hua Hawaii. He mea pili i na kaa, kaa maoli, kaa mahu. He mea e hooemiia ai, a e hookiia ai ka holo ana o ke kaa.
Put on the Brake. Eia ke ana e hoopili i ka helele i ka huila i paa i ole e holo kiki iloko o ka pilikia, iloko o ka make paha.
Jim. Kimo he kanaia ia no Enelani. He kahu kaa mahu. He wahine kana o Naneki (Nancy) ka inoa. He wahine maikai. He mau keiki eha ka laua. He wahine inu rama ole o Naneki. He inu rama Kimo. Inu liilii nae mamua.
Inu malu. He hoa ko Kimo, Toma kona inoa. Nui ke aloha o kekahi i kekahi. Inu rama no Toma. Inu liilii mamua; a mahope inu nui. He haku ko laua, he haku makemake ole i ka inu rama o na paahana. Inu malu nae laua nei, a lilo ko laua uku i ka rama. Pilikia ka ohana o Toma, ilihune a lako ole ka hale i na mea e pono ai Weluwelu a lepo na lole o na keiki, e aho ka hale o Kimo.
Ua ike nae kana wahine e hele ana o Kimo i ka pakela inu rama.
Ma kekahi ahiahi, kono Naneki ia Kimo e hele pu me ia ma kekahi halawai.
He halawai aha ? i ninau aku ai o Kimo. He halawai no ka aha hoole i na mea ona. O @ aole o'u makemake e hele ia halawai. He mea aha ia ia'u? i ninau hou aku ai o Kimo. Aka, no ko'u aloha ia oe, ke ae nei au e hele pu me oe.
Ka hele pu no ia o laua i ka halawai a haiolelo ka mea haiolelo no na mea o pili ana i ka rama, nho na poino i ili mai, a e ili mai ana maluna o ka poe inu i ka waiona.
A pau ka haiolelo ana, kaheaia ka poe maloko, e kakau i ko lakou mau inoa ma ka hoohiki e haalele loa i na waiona. Paipai Nanekii ia Kimo, e hele oe e kakau i kou inoa, a pane Kimo, no ke ana ? Aole au he kanaka ona. Pane Naneki, ae aka, e iho ana oe ilalo, e hoopili i ka beleke e Kimo.
Ua akaka ke ano o keia olelo, he pilikia mamua ona. E holo kiki ana oia iloko o ia pilikia. Nui no ka poe e hele ana e kakau i ko lakou mau inoa. E nana ana Kimo, e kanalua ana, e nana ana, pono paha ke kakau i ko'u inoa, a pono ole paha ; e hooheneheneia ana, e hoinoia ana, e haaleleia ana. Kena hou ka wahine, e hoopili a hoopaa i ka beleke, e Kimo, hoopaa, hoopaa, a e maluhia no oe.
Ke kakau no ia o Kimo i kona inoa. A i mea hoolealea i ke kane, kakau no Naneki i kona inoa. Ua paa ko laua inoa. Ua hoohiki paa loa laua. Aole loa e inu hou i ka waiona. Olioli ka wahine, maha, a mama ka naau. Hoi laua i ka hale, pule i ke Akua e kokua i kupaa mau laua i ole e hoopa hou i ka mea ona.
Auhea nae o Toma ka hoahana o Kimo? Ma ia la ae, hele Kimo i ka hana. A kali ia toma. Aole i liuliu a hoea mai oia me ka ona hapa. He omole rama i hunaia maloko o kona palule. Unuhi oia a inu, a haawi ia Kimo me ka olelo, "have a drop Jim," i wahi kulu paha nou e Kimo? E lawe au i kou omole. Lawe oia a hookomo iloko o kona pakeke. Mai lawe oe a pau loa, aole, aole au e hoopa iki ana, ua kakau au i ko'u inoa, ua hoohiki au e haalele loa i ka rama, wahi a Kimo i pane aku ai. Nana Toma ia Kimo, a akaaka nui, a olelo, naaupo oe e Kimo, ina aole oe e inu ana e hoihoi mai oe i ka omole ia'u. Alia, mahope paha. E wikiwiki kaua i ka kaua hana, ka hooholo ana i ke kaa mahu. Hoomaka laua i ka hana a hooholo i ke kaa. Hoolei malu o Kimo i ka omole rama mawaho o ke kaa. Aole i liuliu, a olelo Toma, homai i ko'u omole rama, pane Kimo, ua haule mawaho. Ke ala no ia o ka huhu o Toma, hoonui oia i ke ahi i nui ka mahu i holokiki ke kaa. Nana aku la o Kimo, aia hoi he hae e kau ana iluna imua, he hae hoailona no ka pilikia, he kaa mamua e holo mai ana. Kena Kimo ia Toma, e akahele, e hoemi i ke ahi, e hoopili i ka beleke. Hooikaika Kimo e pale i ka pilikia, aka, aole hoolohe o toma. Hooholo ikaika oia. Ike Kimo i ka hae me na kanaka e kikoo ana i na lima iluna, e hoono ana me ka leo nui. Hookuli nae Toma, a ku ke kaa i ke kaa e holo mai ana. Auwe ! Eono kanaka i make, Toma kekahi iwaena o ka poe make. Ua make oia i ka wai wela. Ua moa kona io i ka wai wela. He make weliweli kona. Pakele Kimo, he wahi pilikia iki kona, aole nui. Mahope iho, nui na hoowalewale ana o kanaka ia Kimo, e inu rama. Aka, ua hoomanao oia i ka hope ino o Toma kona hoa, a pale aku no i na hoowalewale a pau.
KAKAUIA E HAWAII.
----*----
LETA MAI BUTARITARI MAI.
----
[ Mamuli o ka ae ana mai o ka Rev. S. Waiwaiole, ua ae ia makou e pai i keia leta malalo iho mai ka rev. R. Maka mai: ]
N. Butaritari, Aperila 24, 1883.
Rev. S. Waiwaiole, aloha nui oe, a me ka ohana. Ke kakau nei au i wahileta nau, ma keia moku e holo aku ana no Kikane. Ke hauoli nei e kakau aku i kekahi mau mea ano nui ma ko makou aina e noho nei, a e hana ia aku ana ma keia mua aku. Ka mua, ke pii mahuahua ae nei ka holopono o na hana a ka Haku ma keia aina. Ua ikaika loa ae nei @ Nan Teitei i ke kokua mai i na hana pono, a na kokoke e pau ka hapa nui o na @ o ke kulanakauhale o Butaritari nei i ka lilo i poe hoohanau wale no. Ua kau iho nei ke lii i kanawai hoomalu Sabati, a he umi dala o ka mea hehi Sabati.
Ua hoopauia ka hula ma na wahi a pau o ka aina. He ipo aloha ka hula na koonei kanaka, minamina no kekahi oe. aka. he mana loa ka olelo a ke Alii; nolaila. ua hoopau loa ia ka hula a ua pau loa.
He kanawai ikaika loa ko ka aihue a me ka pepehi kanaka i kau ia maanei.
Ua pau loa ka pu a kanaka i ka hoihoiia ma ka hale o ke alii; a ua papa loa ia ka malama ana o na kanaka i ka pu, a me na mea e pili ana i ka pu, aole ae ia e kuai hou na kanaka i ka pu, koe wale no ka pu i ka poe i waeia no ka oihana koa.
Ke ao ia nei he puali koa no ke Alii, na kekahi haole Pelekane; a ua auhau ia na kane a pau ma ka elima dala no ke poo, a pakahi dala na wahine; o makou pu no hoikekahi i komo pu i keia auhau ia ana, me ka lokahi like o ko makou mau manao.
Ma ka la 15 o Iune, ua akoakoa mai ai na kanaka a pau mai kela pea a me keia pea o ka aina, ma ke kulanakauhaalii o Butaritari, a ua haiolelo ke Alii Nan Teitei, imua o kona wahi lahuikanaka, penei:--E hookuu ana oia i na wahine lehulehu e noho nei me ia, imua o ke anaina nui.
E lawe ana oia i hookahi wale no ana wahine, ia la no e hoohuiia ai ma ka berita o ka mare.
E haawi mai ana oia he mau kanawai hoomalu hou.
E hoohanohano ia ana ka ke Alii me ka puali koa, a me na kula Sabati, na hoahanau, a e kai huakai ana ma na alanui, a me na himeni kula Sabati Hawaii, me na hae.
Ua haawi ke Alii he papaaina lahui, ma ia la no. E lilo ana ia la i la kulaia no Butaritari i kela a me keia makahiki ma ke ano oia kona la hanau.
E hauoli ana makou ma ia la, no ka mea, he mau hoailona keia o ka holomua o ka pono o ke Akua ma keia kihapai. Ua pau ka inu waiona, ua maluhi na waiwai e waiho wale ana, ua pau ka hauwalaau ana o na kanaka, aole loheia ke kani o ka pu ma ka po. Ua ikeia aku na kanaka e aahu mai ana i na lole mai luna a lalo. Ua piha mau na hale halawai i na kanaka, a ua malama loa ia ka maluhia o ka la Sabati.
No ke Alii na uku hoopai a pau o ka poe haihai kanawai. E haawi i ko'u aloha no ka @ a pau. - R. MAKA.
-----*----
NA LETA A NA MAKAMAKA
-----
NO KOHALA-LOKO.
He mau pakaua koikoi ka i iliki iho ma ka aina haaheo i keia mau la, a oia mau no ia e hoohelelei nei a hiki i ka wa a keia makapeni e ulele nei; aole hoi e like me mamua aku nei ka nui o ka la, ke hele la na kahawai a pikao pela no hoi me na loi ai; aka, ua palekana hoi i keia mau la.
Ke awala mai nei no hoi ke keiki J. Moanauli Jr. Ikana hana o ke kahu ai, no ka hoolawa ana aku i ka lehulehu i na poi lehua "kaumiko kela i ka wai a ka naulu," i kuiia a uouo, aka, ke mahalo nei makou iaia no kona eleu ma ia hana.
Ke wili nei no ke ko a J. Kaai o ka Hui o Niulii he mau la nae paha koe la puehu. O ka momona he 12 wai ko a emi mai.
Aole i hiki ke kaaahi (Kinau) i kai o Mahukona i ka Poakolu la 24 o Iulai iho nei no ke kii ohua ma ka Likelike, oiai, ua hoao oia e holo mai kona home aku ma Niulii a hiki ma Halawa, aka, ma ka ike a ka wiliki ua poino kekahi mea o na enegini, a ua hoihoi hou ia mai oia ma Niulii no ka hana ana i kona mau poino, ua telefona koke ia no Mahukona no keia pilikia; a na Akeahi i lawe mai na kaa ohua mai Mahukona mai.
Palekana makou iloko o keia mau hebedoma no ka hookokoke ana mai o ke pakaukau kuai i-a a Makapala nei, aole hoi e like me mamua ka loihi o kahi e hele ai a hiki i Kaiopihi; i keia manawa eleu loa. Nui na kanaka ke hiki i ka Poaono.
Nui na Pake ma Kohala nei a he Pake wale no ka hapanui o na lima hana o na Hui Mahiko uuku iki na wahi kanaka maoli; ma ka hoomaopopo ana o ka heluna o na kanaka ma Kohana loko nei he Pake ka hapanui, oiai au i hoomanao ae ai no keia, "nomoa ka heluna no ka Likelike."
Ke kalewa mai nei no hoi ka poe maauauwa i-a i ka lakou hana he 3 no wahi maninini a ke goaka he dala hapalua no ka uhu, a he 3 no wahi maikoiko i ka hapalua, pitimola wahi a ka haole. E kaupaona oukou i ka oukou i-a me ka makou dala, aole hoi e like me keia maluna ae.
J. KALEIMAMO.
Niulii, Kohala, Hawaii.
-----
NA NUHOU O KONA AKAU.
E ae mai oe ia'u e Mr. L. H. e hoaiai ae au ma ke akea, malie o nanea ko kaua mau makamaka ma Hawaii a Kauai.
Ma ka la 25 me 26 o Iulai nei ka hoike ana o ke kula haole o Kahaluu, malalo o ka noho kumu ana a W. Muller. Maikai na mea i ao ia pakake na keiki i ko hoolohe ako. Olioli na makua no ka ike o ka lakou mau keiki i ka namu. Ma ka himeni uheuhene lua. Ma ka @ kokoke e olelo kanaka mai kahi mau keiki; no ka pihoihoi paha ke kumu oia. I mai nae o S. L. Desha, o keia ka pa helu eka hi ana i ike ai, oi no ka hoi o Kona.
I ka hakilo pono ana o ka mea e kakau nei i ke keiki akamai, o D. Hoapili ka oi ma ke kohu haole maoli; puka pono na mea a pau. O W. Waiamau ka emi iho malalo. O laua elua na oi iloko o ke kula. Eia ke kupanaha, aole i loaa he makana helu ekahi ia D. Hoapili, aole he helu elua ia W. Waiamau. Maiaila au i ike he kee no ke kumu. O ko'u mahalo ia i kela mau keiki elua.
Ma ka la 23 oia ka Poakolu o kela mahina, ua pau i ke ahi ka hale o Keahinui o Pua-a ua hao aku ke ahi i kahi mau pono ona. Aloha ia ohana hune. O @ kumu o keia, no ka hoohemahema i na ahi koe i na keiki liilii. E hookanaka mai.
Ma ka Poalua nei, ua hele malu aku o Haalou w, no Kohala. Ua eha hora paha mahope iho o kona hele ana, ua imi aku kana kane iaia a loaa i Kalahuipuaa. I keia la ka hoi ana mai nei. O keia no ka wahine i mahuka ai i Kohala. E na wahine mai hoohalike me keia kalohe nui.
J. K. NAHALEPAINIU>
Kainaliu, Kona Hema.
-----
NO KALAWAO.
-----
O ka wa hea la a me ka palena hea la e pau ai na hana a Kipikona ka hoouna ana mai i ke kamano na na mai lepela o Kalawao nei? He mea hilahila keia i ka noonoo o kekahi poe naauao e ae o Kalawao nei ka lawe hele ia o ka ino ma o a maanei a puni ko kaikou mau Paemoku. I ka wa i na Papa Ola mamua, aole i ai iki na mai i ke kamano e like mekeia wa; me ka ike mai no hoi o keia Kipikona ke huliamahi nei na mai i ka laau a Kauka Pika malalo ka ia kauka hoomanawanui ana i pono no keia lahui e noho nei iloko o ka pilikia, a pehea la hoi e ola ai i haina ia e ai i ka io kamano awaawa a Kipikona ma e hoouna mai nei? I ola no paha ka mai i ka hanai ia i ka ai a me ka ia maikai holopono aku ai hoi ka inu ana i ka laau a ke kauka; he lohe pepeiao wale no ko Kalawao nei i ke ola koe nae ka ikemaka ana i ka oiaio.
O ka inoa ka i laulaha ma o a maanei o ka aina, o mea ma ua hoi aku la, e mea mai i hookuuia aku la e hoi i ko lakou mau home, a pehea hoi lakou i ola ai a hoi aku la i ko lakou aina ? Ea ua huna ka paha o kauka Pika i kona ike lapaau ia makou na mai e noho i Kalawao nei ? Aloha ino no ka hoi makou.
Owau iho no me ke aloha nui i na makamaka e noho ana mai Hawaii a Niihau.
W. K. MAUNALOA.
Kalawao, Molokai.
-----*------
KA MAKANI KUPUEU.
-----
POINO MA KA PAEAINA SAMOA_-
ILI A NOHAHA NA MOKU MA KA
UWAPO.
-----
Ma ka huakai aku nei a ka mokuahi "Kulanakauhale o Kikane" no Kapalakiko mai na Panalaau o Kikane a mai o kakou pu aku nei, ua loa aku i kekahi hui kalepa hooholo moku kalepa o Kapalakiko he palapala mai kekahi makamaka e noho ana ma ke taona o Apia i Samoa, a e hoike aku ana na mano o ua palapala la no ka hoea ana o ka makani Hurrican ma na poai o ua wahi taona nei me ka weliweli nui ma ka la 24 o kela mahina aku nei. Penei na manao o ua palapala la:
Ua hiki manao oleia keia ino nui o ka makani wale no maluna o ke taona i ke aumoe o ka la i hoikeia maluna a ua hoomau ka pa ana o ka makani me ka ikaika nui no na hora ekolu. Ua ulaa pu ia na kumu laau nunui a paialewaia i ka lewa me he mau laau liilii ulu hou la, oia na kumu niu, na kumu ulu a me kekahi mau kumu laau e ae. O kahi awa ku moku lulu a maluhia i ka wa malie a me kekahi manawa e ae, he keu aku a ka halulu nakolo o na leo o na ale e kupikipikio ana i o a ianei me ka ikaika nui. He hapalua mile ke akea o keia wahi awa, aka, i ua po la, aole he hiki ke ikeia aku o kekahi aoao i ka ua mea o ke kuakea pu. Aole he hiki i kekahi ola uhane ke puka aku iwauo o kona ipuka hale ponoi, a ina no he wahi e pakele ai na kanaka ke holo ilaila me ka manao e pakele, aole no ia e pakele, no ka mea ua pa iho ua makani la maluna o na hale o kahi taona me ka ikaika nui a me ka manao oleia. O na moku e ku ana i ke awa a me na moku e pili ana i na uwapo a i kuu hoi na heleuma a i paa hoi i ka nakinakiia i na kaula, ua pau i ka ili a nohaha. Pau na kaulahao heleuma i ka mokumoku a puhiia ka moku iluna o na pohaku a iwaho o ka moana, pau hoi na kaula i ka mokumoku o na moku e pili ana i ka uwapo a pukaka hele na moku e hookuikui hele ana a niki i ka pae ana i uka, a iloko o ka piha kui o ua wahi uwapo nei i na moku, pau loa keia mau moku a pau i ka ili a nohaha kahi, a koe hookahi wale no mailoko mai oia huina nui. Weliweli a ka launa ole keia ino makani nui i hoohalawai iho maluna o ko makou wahi taona.
NA HOOLAHA KUMAU.
----------
A SA @
LOIO A HE KOKUA MA KE
KANAWAI.
tf.
----------
J L. KAULUKOU.
LOIO A HE KOKUA MA KE
KANAWAi.
KEENA HANA: Ma ke Keena o W. C. Akana ma alanui Moi.
----------
W O. SMITH
LOIO, LOIO, LOIO.
KEENA HANA: Helu 36 alanui Kalepa.
tf.
----------
HENRY N. KAHULU.
LOIO, LOIO, LOIO.
E loaa no ma Koolaukua a ma Honolulu i kahi wa, ma ke Keena o W. L. Holokahiki ma alanui Betela.
@ S 1 @
----------
W A. KINI.
LOIO, LOIO, LOIO.
KEENA HANA: Helu 15 Alanui Kaahumanu, Honolulu. tf.
----------
W R. KAKELA.
LOIO A HE KOKUA MA KE
KANAWAI.
He Luna Hooiaio Palapala.
tf.
-----
W L. HOLOKAHIKI.
LOIO A HE KOKUA MA KE
KANAWAI.
He Luna Hooiaio Palapala.
KEENA HANA: Wehekealaula alanui Betela. tf.
-----
A ROSA. (AKONI.)
LOIO A HE KOKUA MA KE
KANAWAI.
He Luna Hooiaio Palapala.
KEENA HANA: Ma ke Keena Loio Kuhina. tf.
-----
S B. DOLE.
LOIO, LOIO, LOIO.
He Luna Hoolaio Palapala.
KEENA HANA: Ma Alanui Kaahumanu. tf.
-----
CECIL BROWN.
LOIO A HE KOKUA MA KE
KANAWAI.
A he Agena Hooiaio Palapala no ka Mo-
kupuni o Oahu
KEENA HANA: Helu 8 alanui Kaahumanu tf.
-----
JAMES M. MONSARRAT. (MAUNAKEA.)
LOIO A HE KOKUA MA KE
KANAWAI.
He Luna Hooiaio Palapala.
KEENA HANA: alanui Kalepa. tf.
-----
RICHARD F. BICKERTON. (PEKEKONA.)
LOIO A HE KOKUA MA KE
KANAWAI.
KEENA HANA: Helu 27 alanui Kalepa. tf.
-----
SAM'L. L. KAWELO.
LOIO, LOIO, LOIO.
KEENA HANA, Puakalehua, alanui Maunakea, Honolulu. tf.
-----
SAM'L. K. KAEO.
LOIO, LOIO, LOIO.
KEENA HANA: Me J. L. Kaulukou ma ke Keena o W. C. Akana. tf.
-----
KALE KULIKA.
Luna Hooiaio Palapala Moraki a me na Palapala o ia ano, Luna Hooiaio Palapala Aelike mawaena o ka Haku a me ke Kauwa, Luna haawi Palapala Mare.
KEENA HANA: kihi o alanui Moiwahine me Kaahumanu. tf.
-----
C C. COLEMAN.
AMARA A HE MEA HANA MOKINA
Kapili Kapuai hao Lio.
A ME KA
HANA ANA KAA LIO, ETC.,
HALE HANA MA ALANUI ALII,
905-tf E kokoke la ia ke Alanui Papu.
-----
S H. MEEKAPU.
TELA HUMUHUMU LOLE.
HALE HANA: Halu 11 aianui Nuuanu. tf.
-----
F PAHIA, SAM.L. M. KAAUKAI>
ANA AINA !! ANA AINA !!!
KEENA HANA: Aia ma alanui Moi, kokoke loa i ka Uwapo o Hooliliamanu. tf.
-----
C BREWER & CO. (BURUA MA.)
Ua makemake ia ka poe mea ILI KAO MALOO a me na ILI BIBI, a pela hoi me na ILI MIKO o na ano a pau, e kuai mai i ko lakou mau ILI me makou, a e haawi no makou i ke KUMUKUAI KIEKIE LOA o ko kakou Makeke. tf.
-----
JOSEPH E WISEMAN.
LUNAHOOPONOPONO O NA WAIWAI PAA
----A ME----
LUNA IMI HANA,
HELU 27 ALANUI KALEPA, HONOLULU
-----
Luna Hoolimalima no na Rumi, na Hale, a me
Luna Kuai me Hoolimalima o na Waiwai
Paa ma na wahi a pau o ka Paemoku.
Luna imi Hana no ka poe a pau i nele
i ka hana ole ma na wahi a pau i make-
makeia ma kekahi mokupuni o
ka Paeaina.
N. B.--Na Palapala Hoolimalima e hanaia me ka eleu; e ohiia na Bila Aie a me na hana e ae a pau e pili ana i na hana Oihana Kalepa me ke eleu a me ka pololei. O na Unuhiolelo a me na Maheleolelo ana, e hookoia me ka maikai. O na kauoha a me na kamailio ana maloko o na leta no kekahi o na hana maluna ae, e hookoia me ka eleu loa. tf.
NA HOOLAHA KUMAU.
KA MIKINI
HUMUHUMU LOIE
MAIKAI
ST. JOHN
E LOAA NO MA KA @
MR. GEO. F. WELLS.
-----
O ka Mikini Humuhumu Loie Maikai
loa kaia, i hiki ke @
hope, a i ikeia mea ka Pae @
Hawaii nei. He @
maikai loa no na ka
naka Hawaii
he mikini
luhi
ole.
-----
KUMUKUAI $55.00
ME HOOKAHI GITA (KI-
KA) HOOKANI MAIKAI
LOA MAKANA.
-----
O ka poe ma na kuanina e ake @ keia ano mikini humuhumu. e @ kou i ke dala ia
GEO. F. WELLS
ma Honolulu, a nana no e @ hi i makemakeia, me na @ ka mikini, a nana e hookau aku @ moku, me ke kaki ole ia o ka mea @ mekini la.
O ka poe a pau e holo mai ana @ lu nei, mai poina lakou i ke hipa @ halekuai o
GEO. F. WELLS
Ma Alanui Papu, a e kilohi iho @ humuhumu la, oia ka
ROYAL ST. JOHN
Eia pu no me ia na pila hookani @
pau, o ka loaa koke ana mai @
no ia mai Amerika
a me Europa
mai, oia
Na Pila Guitar (Kiku), he 150 @
mai ka $5 a hiki i ka $125 @
mukuai o ka pila hookahi.
200 Koliana mai ka $2 a hiki i ka $10
ke kumukuai o ka pila hookahi.
100 Ohe Puluka, $2.50 a hiki i ka $15
ke kumukuai o ka ohe hookahi.
12 Pahu Hookani nunui, a me 25 Pahu
Hookani liilii, a me na ano mea @
keleawe a pau, e loaa no ma keia @
lekuai i hoikeia maluna me ke
KUMUKUAI EMI WAIPAHE
Na Piano nunui maikai, e loaa @
me ke Kumukuai Emi Loa
ike ole ia ma Hawaii nei.
-----
He nui aku no na mea i koe, na ke la a me keia e kilohi nona iho, ke @ae ma ko'u halekuai ma Alanui Papu.
E hookoia ka makemake o kela a me keia me ka eleu.
GEO. F. WELLS.
1094 tf Alanui Papu.