Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXII, Number 32, 11 August 1883 — Page 2

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

KA NUPEPA

KUOKOA M@ KE AU OKOA.

@ Huiia.]

No ka Makahiki          $2.00

Eono Mahina 1.00

 

D@ Kuike ka Rula

 

POAONO, IANUARI 11. 1883.

 

MINAMINA.

 

            Minamina ke KUOKO no ka hoolaha akea ana o ka Elele Poakolu i na manao @ pono ole, elike me kana i hana ai @ Poakolu nei malalo o ke poo “Ka@ Elele,” e kono ikaika aku a@ kanaka e hakaka a e pepehi ma@ kaia kekahi mau manao @ waleia iloko o kona noonoo @ lii a hoino aupuni paha. Ua @ keia hana a ka Elele a ina e @hai kakou mahope o kona @ lawe mai i kahi mau mo@ ma kekahi mau aupuni e @ hookomoia ehiku poka iloko o ke kino o ke @ naka, me kona hookolokolo @ mamua imua o ka aha kupono a @ kona hewa.-ina e haha@ nu i keia mau ao ana a hoo@ku pela, o ka hopena no ia o ko kakou aupuni. Aole keia ke alakai ana o ka hoa’loha, aka o na kuhikuhi an@kuia a ka enemi. O ka @ Hawaii maluhia, kona ola ma @ he aupuni, a me kona kuokoa @ ka mana a me ka hooko pono@ na mau kanawai. Aka, ina e @ kanawai, a lilo kela a me keia @ mea hooko i kona mau ku@ ka aina! Aloha ino ke ea o Hawaii.

            Ua @ ke KUOKOA ina wa a @ anohano o ka Noho Alii o hawaii @ ka inoa maikai o kona A@ me na makaainana. A o ke kilo@ ookela loa o ko lakou hanohano @ he aupuni maluhia. hana pono @wa ole. Ua kamailio na nupepa @ me na makaainana no keia mea a @ kalai olelo nui lakou, aka aole me ka manao hoino i ke Alii, a i kekahi a@ paha o Hawaii nei, aka me ke al@ ia Hawaii a me kona mau @. A ke manao nei makou ua @ malamalama o ka lahui e ike ai @ i ka pono ole o na olelo a ka Elele @ haule wale ana kana mau h@ hoohaunaele.

 

 

KA PAIPAI KAUA.

 

            Ma ka Poakolu nei, ua hoea mai la ka Elele Poakolu me kona mau manao hoala@ i ka hakaka me ke kaua, malalo o kana mau huaolelo moakaka i ka nana iho. “Ka Puuwai Elele,” no loko mai o @ olelo i puka mai ai @wai ana oe me ka inaina o ke @ Hawaii. a i na loaa na p@ ke kino, ma ka waiwai o ka mea @ ma na nupepa a hoo@, oia ka ka uku o ka lakou hana @ a ka Elele.

            Ina pela, aohe nupepa pepehi kanaka e ae @ ona ma ke ano Kuhina, @ aku @ i ka lehulehu, ina hoolaha ia oukou, alaila, e hoeha oukou iaia me ko oukou mau lima, no ka mea, aohe kanawai.

            Ke hoike a maka mai nei kela nupepa ina mea @ W. Pilipo a me Nawahi i olelo @ ipi nui o Kipikona, no ka mea ma kana nupepa hoole kipi ke olelo nei. “Ina i loaa i ke kanaka Hawaii @ ka mea nana i hoina ka Moi a me kona aupuni.”

            E ka Elele i na kou he lili i ke alii, e huli oe ma ke alanui o ka naauao, mai huli ma ke alanui o ka hailiili, a me ka hoeha ia hai, o oi aku auanei ka poino mamua o ka mea au i manao ai.

            Ke olelo nei ka mea haku manao o ka Elele, i ka nui o ka nuku o na nupepa a me na olelo hoino i ka Moi, he hana pu@ elele ka wahi ana. Aole pela, mamuli o kona ano pai, a hoikeike i ke ak@ o oe ka oi o ke aloha alii, nolaila hoike ae i kou manao makee alii imua o ke akea.

            E hoomanao oe e ka mea kakau manao o ka Elele, no ke aha ka mea i ala nui mai ai na nupepa a kalai i ke aupuni @ na nupepa wale, aka, o na makaainana pu kekahi, ka poe no lakou ka Moi.

            Eia ke kumu o ka pono ole o ka hooponopono aupuni ana o na Kuhina, nolaila@, a@ like mai nei na mea a pau e pane ana ma ko lakou ano makaainana, ma ia kalai manao ana, he ala ana ia ma ke ano manao, e hoike ana i ko lakou manao kuokoa, aole e like me kau mau olelo ake e hakaka lima, e kue ana i ke kanawai o ka Moi, au e olelo nei he aloha oe i ka Moi, ina he aloha oe i ka Moi alaila e malama oe i kona kanawai, mai kuko ae e hoeha ia hai, @ka hoi, ma ka lehelehe wale no ke aloha alii he uhaki ana ia i ke kanawai maloko ou, aohe ia he aloha alii.

MAILELAULII.

 

 

Heahi ka Waiouna e hoopau ana.

 

PEHEA KAKOU E PAKELE AI

 

HELU 3

 

            Ma ka pepa o ka pule i hala ae nei ua ike maopopoia ka manao o na alii kahiko o keia paemoku no ka waiona a me ka manao o kekahi hapanui o ko lakou poe makaainana. Ua hoolohe pono ka Moi Kauikeaouli i ka palapala hoopii a na ‘lii a me na kaaainana, a ua hanaia he kanawai e pale ana i keia poino nui mai ka lahui Hawaii aku. Ua ikeia no hoi ka manao o na kapena i aloha i keia lahui ma ka lakou palapala hoopii ia Hoapili, ke Kiaaina o Maui.

            Mai ka wa i pae mua ai na haole i kela aina a hiki i keia la, ua lokahi ka manao o ka poe i ike maopopo i ke ano o ka lahui, a i aloha hoi i ka lahui –ua lokahi loa ko lakou noonoo aole kupono ke hoonoaia ka waiona ma keia aina: ua maopopo i ko lakou noonoo. o ka hoonoa ana i na waiona, he mea ia e hoohikiwawe ai ka nalowale ana o keia lahui kanaka. Pela ka ike o na kumu kahiko o keia lahui, ka poe nana i hoomalamalama ka aina, a i lawe mai hoi ke ola no na kanaka Hawaii. Aole wale no lakou ka i ike i keia, aka o na haole kalepa kekahi, na kapena moku a me ka haole e ae i hele mai i keia aina, a ike hoi i ke ano o ka noho ana. O Limaikaika, Kauka Likeke, ka Lunakanawai Nui, W. L. Lee. (oia o Li) Alani a me Lopikana, he mau haole keia i kamaaina iloko o ka moolelo Hawaii, a i kaulana hoi no kekahi mau hana aloha a lakou i hana ai no keia lahui, he poe lakou i noii a ike lea i ke ano o ko Hawaii lahui, a ua lokahi ko lakou manao he pono ole ke hoonoaia na waiona iwaena o ka lahui. I ko Li wa e noho Lunakanawai ana, ua ku oia iluna a haawi he haiolelo hoole waiona imua o kekahi anaina hanohano ma ke kulanakauhale nei o Honolulu.

            O na Moi kekahi o Hawaii, o keia mau makahiki pokole i kunewa aku la, ka i lokahi ma ka manao ana he mea pono ole ka waiona ke kuai akeaia iwaena o ka lahui; no ka mea, i ka wa i hiki aku ai kela palapala hoopii mua loa o na ’lii a me ka lahui Hawaii imua o Kamehameha III., e noi ana i kona lokomaikai e hoopauia ke kuai ana o ka rama iwaena o ka lahui, ua hanaia he kanawai e papa ana i ke kuai ana o ia mea, a mai na la mai o Kauikeaouli a hiki i ka hopena o na pua hope loa o lakou, oia ke keiki a Kekauluohi, ua hookapuia ke kuai ana o ka waiona iwaena o ka lahui. Na ka lahui Hawaii i noi ia kanawai, a na na ’lii Hawaii me na lunamakaainana Hawaii i hana i ke kanawai, a na lakou i hoopaa ia kanawai no ke ea o ka aina a me ka lahui, a hiki wale i ka la i kiolaia ai keia pono nui.

            I ka wa i ninauia ai o Kemehameha V. no kona ae e kau i kona pulima malalo kekahi kanawai e hoonoa ana i na waiona ma keia aina, ua oleloia ua pane aku oia i ka mea nana ka ninau penei: “ina e kakau inoa au malalo o ia kanawai, ua like ia me ko’u kakau ana i ka palapala e ae aku ana e lukuia ke koena o kuu lahui a pau loa, aole hiki ia’u ke ae ia mea.”

            O ka poe naauao iwaena o na makaainana Hawaii kekahi ike i ka poino a ka waiona e hoopoino nei i ke ola o ka lahui. O ka mea e kakau nei i keia mau helu manao, ua ninau pono oia i kekahi o na Kuhina Hawaii i noho iho nei ma ka oihana kuhina no kahi mau makahiki i hala, penei ka ninau: heaha la kou manao no ka hoonoa ana i na waiona iwaena o ka lahui Hawaii? Eia kana pane: “o kuu lahui, he lahui hiki ole ke inu pakiko i na waiona, ina e hoomaka e inu, aohe paa mai iloko o ka palena kupono, a owau pu no kekahi ma ia ano.” He kanaka naauao keia ma ka manao o ka lahui, a ma keia mea ua hai mai oia i kona manao me ka hookamani ole. He oiaio no, he poe kakaikahi mawaena o kakou i hiki ke hoopaa ia lakou iho ma ka inu pakiko ana, aka o ka lehulehu holooka, aole hiki. Ina e hoomaka ka inu ana, a iho ke kiaha mua o ka hele aku la no ia i ka pono ole, ona a ona hou, ilihune, poino ke kulana kanaka, a o ka make ka hopena. Aole i pau.

 

 

KA LUAKINI O KAWAIAHAO

 

Ke hana hou ia nei o loko o keia luakini makua o kakou. Ua pau i ka wawahiia na papa hele a e kapiliia ana he papa hou. Ua laweia na noho kahiko a pau a me ka awai, a e paniia ana me na noho hou a me ka awai hou. E pena hou ia ana ka hale a puni o loko, a ina e lawa ke dala, e hana hou ia ana paha na puka aniani a puni. He hale kahiko loa keia, a o ka hapa nui o ko makou poe heluhelu, iwaena o na hanauna o keia au e hele nei, ua hanauia mahope mai o ka hanaia ana o keia luakini. A e oluolu ana no paha lakou e lohe i kekahi mau mea i hanaia ma ka hoomakaia ana e kukulu i ka luakini o Kawaiahao.

He hale pili ka luakini mua. Iloko nae o na la mua o 1836 ua hoalaia e na ’lii a me na makaainana he halawai nui ma keia kulanakauhale. o ke kumuhana o ia halawai, oia ke kuka pu a me ka hoolala ana i na hana no ke kukulu ana i kekahi luakini pohaku, pela kahoakaka ana o ka moolelo o ia mau la. Ua kohoia o Kekuanaoa i lunahoomalu no ia halawai, a ua hooholoia e kukuluia he luakini pohaku, 144 kapuai ka loa, a he 78 kapuai ka laula. Uahanaia he palapala kakau inoa o ka poe kokua no ke kukulu ana i keia hale, a hoolaha koke ia iwaena o ia anaina nui. O ka inoa mua i kakauia oia ka Moi Kauikeaouli, he $3,000 kona haawi. Mahope au o ko ka Moi inoa o Kinau, Kekauluohi, Liliha. Konia, Paki, Kekuanaoa, Kalama, Haalilio, a me na mea e ae, alaila, he lehulehu wale aku o na inoa o na makaainana, a o na loaa a lakou ma ia la, aole i haule malalo o $6,000, a ua oi aku paha. Na James Hanuwela, kekahi haole kalepa kahiko o Bosetona, i makana mai i ka wati e kau nei maloko o ka luakini. Na ia haole lokomaikai no hoi i kokua, ma keia mau la hope loa mai nei i ka imi ana i ka ogana e ku nei iloko o Kawaiahao. Na Paki i imi i ka pohaku hookumu o ke kihi, oia ka pohaku nui ma ke kihi akau o ua hale nei, he ike wale ia aku no mawaho. I Waianae kahi a Paki i imi ai i keia pohaku, a ua lawe ia mai i Honolulu malalo o ka hooponopono ana. Hookahi tausani paona ke koikoi o keia pohaku. Maloko a malalo o keia pohaku kihi ua hookomo ia he Baibala Hawaii i paa i ke paiia iloko o ia mau la, he Bue Matematika a he Buke Anatomia, he mau buke ia i aoia ma Lahainaluna, a he Papa Keleawe kekahi, i hanaia ma ke ano mikioi a hulali, a i kahakahaia me na hua e hoakaka ana i ke au o ke alii, ka makahiki i hanaia ai ka hale, a me ke kumu o ko lakou kukulu ana i keia luakini. A eia kekahi mea hilu loa, na Kapeau me kona mau lima ponoi i hana a kahakaha i keia Papa Keleawe. He haumana oia ma Lahainaluna ia mau la, a mahope mai ua noho Kiaaina no ka moku o Hawaii.

(Ea, auhea oukou e ka poe e nuku nei i ke ao ole ia o na keiki Hawaii e na kumu kahiko ma na hana lima, e nana oukou i keia. I ka makahiki 1836, ua aoia ke kahakaha ana ma na papa pohaku i kahi poe keiki Hawaii. Ua aoia ka Anatomia, pili i ke ola kino ia wa kahiko. Mamua aku o ka hanau ana o keia poe e nuku nei, a oiai ko lakou Alakai nui e auwana wale ana ma na aina e, ua ao mua ia ua na hana lima i ko Hawaii poe kamalii.)

Ua hoomaamaa no hoi kahi mau kamana Hawaii, a me ka poe hamo puna, a me ka poe kalai pohaku i ka lakou mau hana mua loa ma ke kukulu ana i ka luakini o Kawaiahao. I ka wa i paa ai keia hale a hiki i ka la i hoolaaia ai, he mau tausani ka i akoakoa ae no ia hana, o ka Moi na ’lii a me na makaainana. Mamua ae o na hana o ia la, oiai e kali ana ia anaina nui no na hana, ua ninau ia aku lakou penei: “ia wai la oukou e hoolaa nei i keia hale?” Hooho mai la ke anaina holookoa me ka leo nui: “No Iehova ko kakou Akua, a mau loa a mau loa.”

Mahope o ka paa ana o ka luakini o Kawaiahao, eia ka hana aloha a Kauikeaouli ka Lokomaikai, kakau aku ia oia i kona inoa malalo o kekahi palapala e hoolilo loa ana i ka hale a me ka aina e pili ana i ka hoahanau o ia ekalesia a me ko lakou poe hooilina e hoomana ma ia wahi a mau loa, me ka hoakaka pu ia, ina e haalele lakou i ka hoomana oia ekalesia, aole lakou e kuleana iloko o ia hale a me ia pa.

 

 

NA HOOLAHA HOU.

 

Aha Hookolokolo Kiekie o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka Hooponopono Waiwai. Ma ka Waiwai o KAPULE k., i make kauoha ole, Imua o ka Lunakanawai A. F. JUDD. Olelo Kauoha e Hoolaha no ka Noi ana mai e Koho i Lunahooponopono Waiwai.

            Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai o ka Palapala Noi a Akana o Kaalaea, Koolaupoko, e hoike mai ana, o Kapule k., no Kaneohe, Koolaupoko, ua make kauoha ole ma Kaneohe Koolaupoko, ma ka la 5 o Iune M. H. 1885, a e Noi ana e haawiia ka Palapala Hookohu Lunahooponopono Waiwai ia Akana k.

            Ua kauohaia, o ka POALUA ka la 28 o AUGATE M. H. 1883, oia ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi, imua o ua Lunakanawai la ma ke Keena Hookolokolo o keia Aha ma Honolulu, a ma ia manawa a ma ia wahi no e hele mai ai na mea a pau i pili e hoike mai i ke kumu, ina he kumu oiaio o ko lakou e ae oleia ai ua noi la. A o keia olelo kauoha e hoolahaia ma ka olelo Hawaii i ekolu pule ma ke KUOKOA, he nupepa ma Honolulu.

Kakauia ma Honolulu ko Hawaii Pae Aina, Augate. 2 M. H. 1883. A.F, JUDD,

Lunakanawai Nui o ka Aha Kiekie.

Ikea: HENRY SMITH,

Hope Kakauolelo

1132 3t.

 

Aha Hookolukolo Kiekie o ko HawaiiPae Aina. Ma ka Hooponopono Waiwai. Ma ka hana o ka Waiwai o HENRY A. KAHANU o Honolulu i make. Ma ke Keena Imua o ka Lunakanawai Nui JUDD. Kauoha e Hoolaha i ke Noi e apono i ka Papa Hoike, Hookuu ana, a e Mahele i ka Waiwai.

Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai o ka Palapala Noi a me ka Papa Hoike a John T. Baker a me robert H Baker, na Lunahooponopono o ka Waiwai o Henry A. Kahanu i make, e noi ana e aponoia na hoolilo he $1215.85, a ehoike ana o na mea i loaa ia laua he $1404.75, a e noi ana e nana a e aponoia kela mau mea, a e kauohaia e mahele i na waiwai e waiho ana ma ko laua mau lima i na mea i kuleana malaila, a e hookuu ana ia laua a me ko laua mau hope mai ko lakou noho ana ma ia ano lunahooponopono.

Ua kauohaia, o ka POAKOLU, ka la 12 o SEPATEMABA M. H. 1883, ma ka hora 10 o kakahiaka, imua o ua Lunakanawai la, ma ke Keena ma ka Hale Hookolokolo ma Honolulu, oia kahi a me ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi la, a me na Papa Hoike i oleloia, a o ka poe a pau i pili malaila e hele mai a e hoike i ke kumu, ina he kumu io ko lakou e ae oleia ai ua noi la, a malaila e hoike mai ai na hoike o na mea i kuleana maloko o ka waiwai i oleloia. A o keia kauoha ma ka olelo Hawaii e paiia maloko o ke KUOKOA, he nupepa i pai a hoolahaia ma Honolulu, i ekolu pale mamua ae o ka manawa i oleloia no ka hoolohe ana.

Kakauia ma Honolulu ko Hawaii Pae Aina, Augate & M. H. 1883. A.F. JUDD.

Lunakanawai Nui o ka Aha Kiekie.

Ikea; Henry Smith,

Hope Kakauolelo

1132 3t.

 

 

 

Ma ke Kauoha

Hoolaha o ka Hale Leta.

E PILI ANA NO NA LETA A ME KA HALIHALI ANA.

 

Oiai ke kanawai e hooponopono ana i ka malama a me ka halihali ana o na Leta o ka lehulehu a puni keia Aupuni aole i hoomoakaka ponoia, o keia malalo iho kekahi o na pauku ano nui maloko o ka mokuna 17 o ke Kanawai Ka@ai@a malalo o ke poo, “Kue ana i na Kanawai o ka Oihana Leta,” iaoao 34 a hiki i ka aoao 38 ke hoolaha ia aku nei ia mau pauku no ka pono o ka poe a pau.

“PAUKU 14. O ka mea aihue i ka eke leta, a i kekahi leta, a i ka puolo leta paha mailoko mai o ua eke leta nei, a mailoko mai paha o ka Hale Leta, e hoopaahaoia no ia maka hana oolea, aole e oi aku i na makahiki elima. aole hoi e emi mai i ka makahiki hookahi.”

“PAUKU 4 Ina @ laweia kekahi waiwai oiaio noloko ae o kekahi leta, a ua mau leta nei paha, he aihue no ia .”

“PAUKU 16. Aole no e aeia kekahi moku mai ka aina e mai, i hiki mai i kekahi awa ma keia paeaina, kahi e ku ana o kekahi hale leta, e hoike mai a e hookomo a e hoolei iuka paha, i kona ukana, aia a haawi ke kapena i ka luna hale leta ma ia wahi, @ na leta a pau i kakau ia mai no na kanaka o keia Aupuni,” @ etc. Hoopai $100 a hiki i ka $500.

“PAUKU 17 Aole no e aeia kekahi moku e haalele ana i kekahi awa o Hawaii nei, kahi e ku ana kekahi hale leta, e halihali i kekahi leta, nupepa, a mea e ae kuponno i ka eke leta, mawaho o ka eke leta, ke uku oleia mamua, ka uku leta Hawaii no ia mea,” etc. Hoopai $100 a hiki i ka $500.

He Hoololi i hooholoia i ke kau o 1882:

“ O ke kapena a agena o kekahi moku e makaukau ana e haalele i kekahi awa o keia Aupuni no kekahi mau awa o na aina e, e hoolaha mua oia i ka la a me ka hora i manaoia e holo i ka luna leta o na awa la, ma ka palapala a e hoohiki a hooiaio mai oia no ia hoolaha imua o ka Luna Dute o ke awa mamua o ka loaa ana aku o na palapala hookuu.”

“PAUKU 18. Aole no e halihaliia na leta iloko o na eke leta o ke Aupuni ke hoailona oleia mamua, aole hoi e ku i ke Kanawai e halihali kekahi kanaka i ka leta a mau leta paha mai kekahi awa a i kekahi awa.” Hoopai $5 a hiki i ke $50.

“PAUKU 19. Maluna o kela me keia moku holo pili aina e malamaia ma kahi akea kupono, i pahu a i eke paha no na leta, i paa i ka laka, a i penaia ka inoa mawaho me na huaolelo moakaka lea, a o ke Kapena o ia moku oia ka Agena Leta o ka Oihana Leta maluna o kona moku, a nana no e haawi aku iloko o ka Hale Leta e kokoke ana, i na leta a pau i waihoia iloko o ia pahu a eke paha, e like me ka mea i kakauia mawaho o na leta, na leta hoi i hoailona po@ia; e hooka-e no nae, oia i na hoailona a pau maluna o na leta mamua o kona haawi ana ’ku pela, a o ka Agena Leta e hooka-e ole i na hoailona leta e like me ka olelo o keia Pauku, e hooukuia oia aole e emi malalo o na dala he umi, aole hoi e oi aku i na dala he kanalima, ke ku ka hewa iaia ma ka hookolokolo ana imua o kekahi Lunakanawai Hoomalu a Apana paha; a ina e hana hou ia hewa, alaila, he hiki no i ka Luna Leta Nui ke hoopau i ka palapala ae holo pili aina o ka moku nona ke kapena i hana pela, mahope o ka hoahewaia ana imua o kekahi Lunakanawai Hoomalu a Apana paha, mamuli o ka hoopii a kekahi Luna Leta.”

“PAUKU 20 **** Ina i hana kekahi kanaka, a mau kanaka paha, i kekahi hoailona pai no ka leta, ma ke ano ilike me ka mea pai o ke Aupuni, ma ke ano apuka, a ma a holoi ana i na kaha hoailona o na pai, i pau i ka ukuia mamua i mea e hoouna hou aku, he hewa feloni ia, a ina i ku ia i ka hewa ma ka hookolokolo ana, e hooukuia oia i ke dala, aole oi aku mamua o elima haneri; a i oleia, e paa i ka hao ma ka hana oolea, aole oi aku mamua o ka makahiki hookahi, e lie me ka manao o ka Aha Hookolokolo he pono.”

“PAUKU 24. Ina e oki, wehe me ke ki, a ma ke ano e ae paha, kekahi kanaka a mau kanaka paha, i kekahi eke leta o kela ano, keia ano, me na mea kupono i ka eke leta o ke Aupuni Hawaii, me ka ae oleia e ka Luna Nui o ka oihana leta, a ua ku ka hewa i ua kanaka nei, a mau kanaka paha, ma ka hookolokolo ana, e hooukuia oia, no kela hewa keia hewa pela, i ke dala, aole emi malalo o kanalima, aole hoi oi aku mamua o elima haneri; a i ole ia e hoopaahaoia i ka hao a me ka hana oolea, aole oi aku i na makahiki elua, a o keia mau hoopai elua paha, e like me ka manao o ka Aha Hookolokolo he pono.”

Penei ka heluhelu ana o PAUKU 402, o ke Kanawai Kivila: “E lawe aku a e haawi no hoi na kapuna o na moku holo pili aina, i na eke leta, ma ka hale leta o kela a me keia awa e ku ai, e like me ka olelo a ka luna nui o ka oihana leta, me ka uku ole; a ina i hana ole pela, e laweia ka palapala ae holo pili aina o ka moku malama ole i keia pauku.”

1132 4t.

 

Mamuli o ka mana i waihoia mai i na Lunakanawai o ka Aha Kiekie e ka Pauku 860 o ke Kanawai Kivila, ua hookohu aku lakou i ke Keonimana WILLIAM FOSTER oia ke Kakauolelo mua o ka Aha Kiekie ma kahi o John E. Barnard i make.

Henry Smith,

Hope Kakauolelo

Honolulu Augate 7, 1183. 1132 3t.

 

Ma ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka Waiwai o W. KAMANUWAI k., no Kau, Hawaii i make.

Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala noi a G. W. C. Jones, ka Luna Hooko no ka Palapala kauoha o W. Kamanuwai k., no Puueo, Kau, Hawaii i make, e noi ana e hoaponoia kona hoike hope, a e hooholoia ka waiwai i na hooilina, a e hookuuia oia me kona hope ma ka oihana.

Nolaila, ua kauohaia na mea a pau ke pili, o ka POAONO, oia ka la 8 o SEPATEMABA, M.H. 1883, i ka hora 10 o kakahiaka, ma ka Hale Hookolokolo ma Waiohinu, Kau, Hawaii, oia kahi a me ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi la, a me na mea kue ke hoikeia.

.

F.S. Lyman,

Lunakanawai Kaapuni

1132 3@

 

WILLIAN AULD.

Luna Hooiaio Palapala Kepa Paahana no ka Apana o Kona

Keena Hawaii: Ma ke Keena Wai o Honolulu. tf

 

NA HOOLAHA HOU.

OLELO HOOLAHA-E ike auanei na kanaka a pau @ ke nana mai i keia Olelo Hoolaha oway o Kauhi Mahoe kane mare a Luahine w., ke papa aku nei au i ka poe a pau aole e hoaie iaia, no ka mea ua haalele kumu ole mai ia ia’u, nolaila aole au e hookaa i kona aie a aole aie kekahi mea e hookipa iaia o pilikia auanei ma ke kanawai.

KAUHI MAHOE.

Moaula, Kau, Hawaii, Augate 7 1883.

1132 1t

 

OLELO HOOLAHA – Ma keia mokuahi ae e hiki mai ana kekahi mau kumu makaukau he elua no ke Kula Kaikamahine no ka mokupuni o Hawaii ma Kohala Akau. A nolaila ke hoike aku nei imua o na o na makamaka a pau, a i ka la 13 o SEPATEMABA ae nei oia ka POAHA, e wehe hou ia ana na kula nei. E na makua @e alu hou kakou i keia kula i aloha nuiia a e hoopiha pono mai hoi i na haumana, aia a hiki mai kona la e weheia’i.

MA KE KAUOHA

1132 @t

 

OLELO HOOLAHA.-E ike auanei na kanaka a pau, owau o ka mea nona ka inoa malalo, ke papa aku nei au i ka poe wai wai a pau loa, mai hoaie mai oukou i kuu wahine mare ia Mrs. Mary Ann R. Fountain no ka mea ua haalele kumu ole mai oia ia’u a me na keiki. Nolaila, aole au e hookaa i kona mau aie.

R. FOUNTAIN.

Manawai Molokai, Augate 3 1883

1132 1t.

 

WILLIAM WOND.

Luna Hooiaio Palapala Kepa

KEENA HANA: Ma ka Halewai

tf.

 

MA ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni o ka Apana Elua o ko Hawaii Pae Aina.

Ma ka Waiwai o DANIELA K. NAPAHI k., no Kau, Hawaii, i make.

Ua heluhelu a ua waihoia ka palapala noi o G. P. Kamauoha, e noi ana e hooponoponoia ka waiwai o Daniela K. Napahi k., no Kau, Hawaii, i make, a e hoonoho i lunahooponopono no ia waiwai, a i kahu malama no na keik oo ole a ka mea i make.

Nolaila, ua kauohaia na mea a pau i pili o ka POALUA, oia ka la 4 o SEPATEMABA, 1883 i ka hora 9 kakahiaka, ma ka Hale Hookolokolo ma Waiohinu, Kau, Hawaii, oia kahi a me ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana ia noi, me na kue ke hoikeia.

F.S. LYMAN.

Lunakanawai Kaapuni

Hilo, Hawaii, Iulai 17, 1883

1130 3t.

 

 

MA ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu o ko Hawaii Pae Aina.

Ma ka Waiwai o K. PAULO k. no Hilo, Hawaii i make.

Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala noi a J. S. Kalana, e noi ana e hooiaioia ka palapala kauoha hope loa o K. Paulo k., no Hilo, Hawaii, i make, a e hoonoho iaia i Luna Hooko no ia kauoha.

Nolaila, ke kauohaia aku nei na kanaka a pau i pili, o ka POALIMA, oia ka la 14 o SEPATEMABA, 1883, i ka hora 10 o ke kakahiaka, ma ka Hale Hookolokolo ma Hilo, Hawaii, oia ka la me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi la, a me na mea kue ke hoikeia.

F.S. LYMAN

Lunakanawai Kaapuni

Hilo, Hawaii, Iulai 17, 1883,

1130 3t.

 

 

Ma ke Keena o ka Lunakapawai Kaapuni Apana Ekolu o ko Hawaii Pae Aina.

Ma ka Waiwai o TITUS COAN, no Hilo, Hawaii, i make.

Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala nei a Lydia B. Coan me Samuel L. Coan, na Lunahooponopono no na waiwai o Titus Coan, no Hilo, Hawaii, i make, e noi ana e aponoia ko laua hoike hope, a e hooholoia ka waiwai i na hooilina, a e hookuu ia laua me ko laua hope.

Nolaila, ua kauohaia na mea a pau ke pili, o ka POALIMA, oia ka la 14 o SEPATEMABA, 1883, ma ka Hale Hookolokolo ma Hilo, i ka hora 10 o kakahiaka, oia kahi a me ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi la, me na mea kue ke hoikeia.

F.S. LYMAN,

Lunakanawai Kaapuni.

Hilo, Hawaii. Iulai 17, 1883.

1130 3t

 

 

MA ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Ekola o ko Hawaii Pae Aina.

Ma ka Waiwai o S. KAHOOKANO k., no Kau, Hawaii i make.

Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala nui o C. N. Spencer, me J. Maluaikoo, na Lunahooponopono no ua waiwai o S. Kahookano k no Kau, Hawaii, i make, e noe ana e aponoia ko laua hoike hope a e hooholoia ka waiwai i na hooilina, a e hookau ia laua me na hope.

Nolaila, ua kauohaia na mea a pau i pili, o ka POALUA, oia ka la 4 o SEPATEMABA, 1883, i ka hora I awakea, ma ka Hale Hookolokolo ma Waiohinu, Kau, Hawaii, oia kahi a me ke manawa i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi la a me na mea kue ke hoikeia.

F.S. LYMAN,

Lunakanawai Kaapuni.

Hilo, Hawaii, Iulai 19, 1883.

1130 3t.

 

HOOLAIA PALENA AINA, - Mamuli o ke noi ana mai o Keliikanakaole w., e hooponoponoia na palena o kona aina e waiho nei ma Hilo, Mokupuni o Hawaii, i kapaia NANUE.

Nolaila, ke hoikeia aku nei i na mea a pau i pili, o ka POAKOLU, oia ka la 22 o AUGATE, M. H. 1883, i ka hora I awakea, ma ka Hale Hookolokolo ma Hilo, Hawaii, oia kahi a me ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi la me na mea kue ke hoikeia.

A ke hoike aku nei ka lohe i na mea nona na aina e pili pu ana, oia ke Kuhina Kalaiaina no ke aupuni, no ka aina o Kahuku; ka waiwai o R. Keelikolani, no ka aina o Piha; me J. O. Dominis, no ka aina Honohina.

F. S. LYMAN,

Komisina Palena Aina.

Hilo, Hawaii, Iulai 19, 1883.

1130 3t

 

HOOLAHA PALENA AINA. – Mamuli o ke noi ana mai o Rev. C. Ponyot, e hooponoponoia na palena o kona aina e waiho nei ma Puna, Mokupuni o Hawaii, i kapaia o WAIAKAHIULA.

Nolaila, ke hoikeia aku nei i na mea a pau i pili, o ka POAKOLU, oia ka la 22 o AUGATE, M. H. 1883, i ka hora 10 kakahiaka ma ka Hale Hookolokolo ma Hilo, Hawaii, oia kahi a me ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi la me na mea kue ke hoikeia.

A ke hoike aku nei ka lohe i na mea nona na aina e pili pu ana, oia ke Kuhina Kalaiaina, no na Aina Aupuni; ka waiwai o R. Keelikolani, no ka aina o Kahuwai me Kauaea; a me kahi poe e ae paha, ke hoomaopopo mai.

F. S. LYMAN,

Komisina Palena Aina.

Hilo, Hawaii. Iulai 19, 1883.

1130 3t

 

MAKEMAKE IA.

 

Ke hoike ia aku nei na mea a pau e makemake ana na PAI AI ma ke PAKEKE a me ka PAHU paha, e kauoha mai ia’u ma ka leta no ka hoolawa ana aku i na kauoha Ai a puni keia mau Paemoku; o na kauoha no ke kulanakauhale e lawe ia aku no e like me ka makemake o ka mea kauoha ma ka ipuka o ko oukou mau hale, no ke kumukuai haahaa loa. E waiho ae i ka oukou mau kauoha ma na leta ma ka Hale Leta.

ALBERT K. KUNUIAKEA.

Honolulu, Mei 12, 1883.

1119 tf

 

 

OLELO HOOLAHA.

E ike auanei na kanaka a pau ke nana mai i keia Olelo Hoolaha, owau o Apoe (Pake) kaikaina ponoi o Iakoka (Pake) ua hookohu ponoia mai au i hope malama a hooponopono no kona mau waiwai a pua, oiai ua hoi aku nei oia i Kina. Ma keia ke hoolahaia aku nei, o ka poe a pau i aie iaia, e hookaa koke mai la kou i ko lakou mau aie ia’u iloko o na mahina elua mai ka la e puka aku nei keia Olelo Hoolaha, a i ole, e hoopiiia no lakou ma ke kanawai. Eia kekahi, aole loa au e ae e hookaa i kekahi aie i ho@le ia ma ko’u inoa, ke ole e loaa aku na hoapono ana mai ia’u aku. E lilo keia i kanawai mai keia la aku.

Hanalei, Kauai, Iune 11, 83-

1124 1yr.

 

NA HOOLAHA HOU.

 

AHA Hookolokolo Kiekie o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka Hooponopono Waiwai. Ma ka hana o ka Waiwai o BERITA KAWELO i make. Olelo Kauoha mamuli o ke noi o ka Lunahooponopono Waiwai no ke kuai ana i keahi Waiwai Paa.

Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai o ka palapala noi a Paulo Lokana k., ka lunahooponopono o ka Waiwai o Berita Kawelo o Waialae, i make, e noi ana e kauohaia e kuai i kekahi waiwai paa o ka mea i make oleloia e waiho la ma Waialae-iki, Oahu, i ka kauia ma ka Palapala Sila Nui Helu 5473 a me ka Palapala Sila Nui Helu 2370, a e hoakaka ana i kekahi mau kumu ku i ke kanawai a e aeia i ke kuaiia na waiwai paa la.

Ua kauohaia e hele mai ka poe i pili i ka mea i make oleloia, a me na mea a pau i kuleana i ua waiwai la imua o keia Aha, ma ka POALIMA ma ka la 31 o AUGATE, M.H. 1883, ma ka hora 10 o ke kakahiaka, ma ke Keena Hookolokolo ma Honolulu, ma ia wa a ma ia wahi e hoike mai ai, ina he kumu kekahi e hoopuka oleia ai ka olelo kauoha e kuaiia ua waiwai la.

A ua kauoha hou ia, e hoolahaia ke kope o keia olelo kauoha no ekolu pale mamua ae o ka la e hooloheia i i oleloia, iloko o ke KUOKOA, he nupepa i paiia ma Honolulu i oleloia.

Hanaia ma Honolulu ko Hawaii Pae Aina.

Augate 1, M. H. 1883.                        A. F. JUDD

Lunakanawai Nui o ka Aha Kiekie.

Ikea: HENRY SMITH,

Hope Kakauolelo 1131 3t

AHA Kiekie o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka Hooponopono Waiwai. Mokupuni o Oahu Hawaii Pae Aina. ss. Ma ka Waiwai o HENRY S. SWINTON o Honolulu, i make. Olelo Kauoha e koho ana i la e hooiaio ai ka Palapala Kauoha, a no ka hoolaha ana.

No ka mea, ma ka la 2 o Augate M.H. 1883. ua waihoia mai imua o ka Aha, kekahi Palapala i oleloia, oia no ke Kauoha Hope Loa o Henry S. Swinton i make aku la; a me ka Palapala Hoopii e noi ana e hooiaioia kela Palapala Kauoha a e hoopuka hoi ka Palapala Luna Hooko no John H. Brown, W. R. Seal, a me Henry S. Swinton, a ua waihoia mai e John H. Brown.

Nolaila ua kauohaia, o ka POAHA, oia ka la 23 o AUGATE. M.H. 1883, ma ka hora 10 kakahiaka, ma ka Rumi Hookolokolo o ia Aha ma Aliiolani Honolulu, oia ka la me ka hora e hooiaiaioia ai ia Palapala Kauoha, a e hoolohe hoi no ia noi ana mai, a me ka poe a pau i pili, e kue ana ia Palapala Kauoha, a me ka hoopuka ana i ka Palapala Luna Hooko.

A ua Kauoha hou ia, e hoolaha no ia mea no na pule ekolu iloko o ka Hawaiian Ga@ette a me ke KUOKOA, he mau nupepa i paiia a i hoolahaia ma Honolulu.

Kakauia ma Honolulu ko Hawaii Pae Aina,

Augate 2, 1883.          A. F. JUDD,

Lunakanawai Nui o ka Aha Kiekie,

Ikea: HENRY SMITH,

Hope Kakauolelo, 11313t.

 

AHA Hookolokolo Kiekie o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka Hooponopono Waiwai. Ma ka Waiwai o KEPIO k., o Moanalua, Oahu i make kauoha ole. Imua o ka Lunakanawai BENJ. H. AUSTIN. Olelo Kauoha e Hoolaha aku no ke Noi ana mai e Koho i Lunahooponopono Waiwai.

Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai o ka palapala Noi o Hina k., o Honolulu, Oahu, e hoike mai ana, o Kepio w., no Moanalua, Oahu, ua make kauoha ole ma Kalihi ma ka la 15 o Iulai M.H. 1883, a e Noi ana e haawiia ka Palapala Hooko Lunahooponopono Waiwai ia Hina k.

Ua kauohaia, o ka POAHA, ka la 16 o AUGATE, M.H. 1883, oia ka manawa i kohaia no ka hoolohe ana i ua noi la, imua o ua Lunakanawai la, ma ke Keena Hookolokolo o keia Aha ma Honolulu, a ma ia manawa a ma ia wahi no e hele mai ai na mea a pau i pili e hoike mai i ke kumu, ina he kumu oiaio ko lakou e ae oleia ai ua Noi la, A o keia olelo kauoha e hoolahaia ma ka olelo Hawaii, i ekolu pule ma ke KUOKOA, he nupepa ma Honolulu.

Kakauia ma Honolulu ko Hawii Pae Aina.

Iulai 26, M.H. 1883. BENJ. H. AUSTIN,

Lunakanawai o ka Aha Kiekie.

Ikea: HENRY SMITH,

Hope Kakauolelo. 1130 3t.

 

A HA Kaapuni Apana Eha o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka Hooponopono Waiwai. Ma ka Waiwai o LAAUNUI k. i make kauoha ole. Imua o ka Lunakanawai Kaapuni ma ke Keena.

Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai o ka Palapala Noi a keauhuakea k, moopuna o Laaunui k e hoike mai ana o Laaunui k. no Koloa, ua make kauoha ole ma Koloa, ma ka la 24 o Novemaba M.H. 1883, a e noi ana e haawiia ka Palapala Hookohu Lunahooponopono Waiwai ia A. K. Mika.

Ua kauohaia, o ka POAONO ka la 18 o AUTATE, M.H. 1883, i ka hora 10 kakahiaka, oia ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i ua nonoi la, imua o ua Lunakanawai la ma ke Keena Hookolokolo o keia Aha, ma Koloa, a ma ia manawa a ma ia wahi no e hele mai ai na mea a pau i pili e hoike mai i ke kumu, ina he kumu oiaio ko lakou e ae ole ia ai ua noi la. A o keia olelo kauoha e hoolahaia ma ka olelo Hawaii i ekolu pule ma ke KUOKOA, he nupepa ma Honolulu.

Kauauia ma Koloa, Kauai, ko Hawaii Pae Aina, Iulai 17, M.H. 1883. J. HARDY.

Lunakanawai, Kaapuni Apana Eha. 1130 3t.

 

A HA Kaapuni Apana Eha o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka Hooponopono Waiwai. Ma ka Waiwai o PANI k i make kauoha ole. Imua o ka Lunakanawai Kaapuni ma ke Keena.

Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai o ka Palapala Noi a Kala w, wahine kane make a Pani k e hoike mai ana o Pani no Lawai ua make kauoha ole ma Lawai ma ka la 16 o Okatoba M. H. 1879, a e noi ana e haawiia ka Palapala Hookohu Luna Hooponopono Waiwai ia A.K. Mika.

Ua kauohaia, o ka POAONO, ka la 18 o AUGATE M.H. 1883 ma ka hora 10 kakahiaka, imua o ua Lunakanawai la, ma ke Keena ma ka Hale Hookolokolo ma Koloa, ma ia manawa a ma ia wahi no e hele mai ai na mea a pau i piii e hoike mai i ke kumu, ina he kumu oiaio ko lakou e ae ole ia ai ua Noi la.

A o keia kauoha ma ka olelo Hawaii e paiia maloko o ke KUOKOA, he nupepa i pai a hoolahaia ma Honolulu, i ekolu pule mamua ae o ka manawa i oleloia no ka hoolohe ana.

Kakauia Koloa Kauai ko Hawaii Pae Aina, Iulai 17 M. H. 1883. J. HARDY,

Lunakanawai Kaapuni Apana Eha. 1130 3t

 

 

MA ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni o ka Apana Elua o ko Hawaii Pae Aina.

Ma ka Waiwai o KEKAHUNA. k., no Lahaina, Maui, i make.

Ua helaheluia a ua waihoia ka palapala noi a Waikane w. e noi ana e hooponoponoia ka waiwai o kana kane i make oia hoi o Kekahuna k., no Lahaina, Maui, a e hoonohoia i kahu no na keiki oo ole.

Nolaila, ke kauohaia aku nei na kanaka a pau ke pili, o ka POAHA,oia ka la 16 o AUGATE, 1883, ma ka hora 10 A. M. ma ka Hale Hookolokolo ma Lahaina, oia ka la me kahi i kohoia ai no ka hoolohe ana i ua noi la a me na mea kue ke hoikeia.

APR. FORNANDER.

Lunakanawai, Kaapuni.

Lahaina, Iulai 17, 1883. 1130 3t.

 

Ma ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni o ka Apana Elua o ko Hawaii Pae Aina.

Ma ka waiwai o D.G. SYLVA, no Lahaina, Maui, i make.

Ua heluheluia, a ua waihoia ka palapala noi a J. A. Nahaku, kekahi o na Lunahooponopono no o ka waiwai o D. G. Sylva, no Lahaina, Maui, i make, e noi ana e hoaponoia kona Moo-Waiwai a e hookuu mai ka oihana a e hooholoia ka waiwai i na hooilina.

Nolaila ke kauoha aku nei na kanaka a pau ke pili o ka POAHA oia ka la 16 o AUGATE, 1883, ma ka hora 9 A.M. ma ka Hale Hookolokolo ma Lahaina, oia ka la a kahi i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi la a me na mea kue ke hoikeia.

ABR. FORNANDER,

Lunakanawai, Kaapuni.

Lahaina, Iulai 17, 1883. 1130 3t.

 

NO HOOLAHA HOU.

 

AHA HOOKOLOKOLO Kie@ Pae Aina. Ma ka H@ wai. Ma ka hana o ka Wa@ NA k., o Honolulu i make @ Imua o ka Lunakanawai i @ Kauoha e Hoolaha i ke N@ pa Hoike. Hookuu ana, a e Ma@ wai.

Ma ka heluhelu a me ka waih@ Palapala Noi a me ka Papa H@ Castle ka lunahooponopono o ka W@ kahuna k., no Honolulu, i make,@ aponoia na hoolilo he $1555.02 @ o na mea i loaa mai iaia he $155@ ana e nana a aponoia kela mau @ haia e mahele i na waiwai e @ na lima i na mea i kuleana ma@ kuu ana iaia a me kona mau @ kou noho ana ma ia ano @.

Ua kauohaia o ka POALUA @ o SEPATEMABA. M.H. 1883, ma @kakahiaka, imua o ka Lunakanawai @ ma ke Keena ma ka Hale H@ Honolulu, oia kahi a me ka @ no ka hoolohe ana i ua Noi @ Hoike i oleloia, a o ka poe @ e hele mai a e hoike i ke @ io ko lakou e ae oleia ai @ hoike mai ai na hoike o na @ loko o ka waiwai i oleloia. A @ ma ka olelo Hawaii, e paiia @ KOA, he nupepa i pai a hoola@ i ekolu pule mamua ae o ka @ loia no ka hoolohe ana.

Kakauia ma Honolulu ko Haw@na i keia la 1 o Augate,M.H. 1883.

A.     FRANCIS

Lunakanawai Nui @

Ikea: HENRY SMITH.

Hope Kakauolelo

11@

 

 

A HA Hooko@ Kikie@ Pae Aina. Ma ka Hoo@ wai. Ma ka Waiwai o JOHN K@ Makawao, Maui. I make @ ka Lunakanawai Nui JUDD @ Hoolaha aku no ke Noi ana @ nahooponopono Waiwai..

Ma ka heluhelu a me ka @ Palapala Noi o Kahopuka@ Mokupuni o Maui, e hoike @ Kaaua no Makawao, ua @ Makawao, ma ka la 2 o Iulai @ Noi ana e haawiia ka Palap@ nahooponopono Waiwai @ Whiting, a e kohoia oia i @ Kuikawa, a hiki i ka manawa @ ka Palapala Noi i oleloia.

Ua kauohaia, o ka POAKOLU @ AUGATE, J.H. 1883, oia ka @ hoia no ka hoolohe ana i ua Noi la, @ Lunakanawai la, ma ke Keena H@ keia Aha ma Honolulu, a ma ia @ ia wahi no e hele mai ai na mea @ hoike mai i ke kumu, ina he kumu@ kou e ae oleia ai ua Noi la. A @ kauoha e holahaia ma ka olelo Hawaii @ pule ma ke KUOKOA, he nupepa ma@ A ua kauoha hou ia, e @ tin Whiting i Lunahooponopono @ ke me ka mea i noi ia mai.

Kakauia ma Honolulu, ko Hawaii Pae Aina.

Iulai M.H. 1883.         A. FRANCIS

Lunakanawai Noi o ka aha @

Ikea: HENRY SMITH

Hope Kakauolelo

@

 

AHA Hookolokolo Kiekie o @ Pae Aina. Ma ka @ wai. Ma ka Waiwai o @ Oahu, i make kauoha ole. @ kanawai BENJ. H. AUSTIN @ Hoolaha aku no ke Noi ana mai e @ nahooponopono waiwai.

Ma ka heluhelu a me ka waiho@ Palapala Noi a Bila k., me Op@ lolo, Oahu, ua make kauoha ole @ ka la –o– M.H. 1881, e Noi ai @ Palapala Hookohu Lunahoopono@ ia Bila k., oia ke kane mare @ ka makuahine ponoi o ua N@.

Ua kauohaia, o ka POAHA, @ AUGATE M.H. 1883, oia ka m@ ia no ka hoolohe ana i ua noi la @ Lunakanawai la, ma ke Keena Hookolokolo keia Aha ma Honolulu, a ma @ ia wahi no e hele mai ai no @ hoike mai i ke kumu, ina he kumu @ kou e ae oleia ai ua Noi la, @ kauoha e hoolahaia ma ka olelo@ pule ma ke KUOKOA, he nupe@.

Kakauia ma Honolulu, ko Hawaii@ na, Iulai 26, M.H. 1883

BENJ H. AUSTIN

Lunakanawai o k@

Ikea: HENRY SMITH

Hope Kakauolelo

@

 

ILOKO O KA AHA HOOKO@ KIE O KO HAWAII PAE AINA @ Ma ka lokomaikai o ke Akua, @ Pae Aina: Moi. Ia William C. @ Ilamuku o ke Aupuni, a i ole i @ Me ka mahalo:

Ke kauohaia aku nei oe e @ Friel Brown, ka mea i hoop@ mai ana oia i kana pane i kuka@ he iwakalua mahope iho o @ keia, e hele mai imua o ka Aha Ho@ Kiekie, ma ke kau o Iulai o ua A@ maia ana ma ke Keena Hookolokolo @ le Hookolokolo ma Honolulu @ Oahu, ma ka Poakahi la 2 o Iulai @ ana, ma ka hora 10 A.M., e h@ aha la e ae ole ia @ ke noi a A@ ka mea hoopii, e like me ka mea @ iloko o kana palapala @

A e hoihoi mai nei keia @ hoike piha o kau mau hana m@ lapala.

Ikea ka Mea Hanohano A @nakanawai Nui o ko Makou Aha @ kolokolo Kiekie, ma Honolulu, i @.

Iulai A.D. 1883.

[Sila o ka Aha Kiekie.]

[Inoa.] HENRY SMITH

Hope Kakauolelo

Eia ka pane a ka Ilamuku, @ kii maluna ae:-

Ua imi pono au ia William @ oleloia maloko o keia palapala @ aku nei au i keia palapala @ ia, oiai aole oia i loaa maloko o @

[Inoa.] W. C. PARKE. @

Ko Hawaii Pa@

Mokupuni o Oahu@

 

Ke hoike nei au ma keia , o ka @ he kope oiaio a pololei ia @ i hoopukaia ma ka @ halio kue ia @illiam @ a me @ ike a ka Ilamuku no ia mea @ muli o ua hoike la a ka Ilamuku @ Aha ma ke Kau o Iulai, A.D., 188@ ua hihia la a ke Kau @ 188@, a iloko o ia ,manawa kowa, e @ oiaio o @ palapala kii nei, e @ mea i hoakakaia ma ke Kanawai, e @ i ka mea hoopiiia e pane mai ma ke @ Okatoba i oleloia.

I hoike no keia, he kakau nei a @ pu iho hoi i ke Sila @ Aha Kiekie ma Honolulu, i keia la 14 o @ 1883.

[Sila o ka Aha Kiekie]

HENRY SMITH.

Hope Kakauolelo e lawelawe ana @ Kakauolelo.

112@

 

IOO DALA MAKANA.- E haawiia n@ makana i ka mea a mau mea nana e @ ke mai no ka hopu ana ia JOHN BROWN he paahao i holo mahuka ma ka POALUA IULAI 17 1883. Kona ano, he maka uliuli, lauoho @ kapuahi 2 iniha me @ ke kiekie, @ he 4.3 ona mau makahiki. Mai @ oia he sela no ka moku kalepa @ Castle,” he @ me ka hae ma kona @ ma, e pili ana iluna o kona @ Farani ma ka hanau ana.

W.C. PARKE.

Ilamuku

Honolulu, Iulai 20, 1883.

1130 4@

 

HOOLAHA KUDALA-E malamaia ana he kudala nui kuike ma ko makou halekuai ma ka la 15, 16, o AUGATE, M.H. 1883, a e kuaiia aku ana na waiwai nani he lehulehu o na ano a pau i ike oleia ma Hawaii nei.

E. P. ADAMU, Luna Kudala

1131 @t.