Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXII, Number 40, 6 October 1883 — Page 3

Page PDF (1.60 MB)

This text was transcribed by:  Trent Teister
This work is dedicated to:  Robin Warren

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

NUHOU KOLOKO.

            Nu @ ka manu ai mea pilau ma @ manawa.

            He Keaka k@ keia po ma ka Hale @ Hou i keia ahiahi.

            Nu ka hopuhopuia ma Ewa, o ka @ manuahi, e noho mare ole @

            Ma Kapaiama, Oahu, hanauia na @ me Honouaiwa wi he keiki lame

            I keia Poakahi ae e hoomaka ai @paha kula o ka halekula o Puna @

            Ua loaa he eha kukonukonu ia kau@ Hegana ma ka opaia ana o kona @ kona lio me ka pou.

            A @ mai i keia mau pule aku he @ mai Sana Mikela mai, me @ Pukiki.

            @ balota ana o Hale Sheldon @ apana o Kohala Akau, ma ka ao@ makaainana.

            @ haawi aku ka Moiwahine Vitoria @ no ka poe pilikia ma Aikupita @ mai Kolela.

            Ua hanau mai na Mr. me Mrs. F. @ o Waialua, Oahu, i ka la Sa@ he kaikamahine.

            Ma A@la i ka po o ka Poaha, la 4 0 @ mahina, ua make o Liloe, kekahi @ Pake mahiko o Hilo, Hawaii.

            Ma ke ku ana mai o ka mokuahi K@aka@hale o Nu Ioka, " ua nui @ kakou poe makamaka kainaaina i @ hoi mai.

            Ua make mai nei ma ke kulanakauhale o Falmouth, mokuaina o Maine, i A@ka, i ka la 20 o keela nahina aku @ o  Mika Holo makua.

            He hakoko nui no ka noho lunamakaainana o Kona Hema mawaena o Kaeo, Nahinu, a me Robert. Owai la o lakou ke puka ana, aole i maopopo.

            Ua loaa he moo make he ekolu ka @ai ka loihi maloko o kekahi pena ma@ kaleponi ma kekahi pa ma Honokaupu i ka Poaha nei.

            Ua loheia, aole e ku hou ana no mo kuahi o ka laina hooholo mokuahi Pa@ika i Honolulu nei, mam@li o na mokuahi o ka ona miliona.

            Ua pau i ke ahi i ka la @ o kela mahina ka hale noho o Kamanu w., o Napoopoo, Kona Hema, ma o ka puhi koloheia ana e na keiki.

            E wehe hou ia ana ke Kula Kahu napule i ka Poalua o keia pule ae. F, hoi mai ana na haumana kahiko a e hookomo hou ia na haumana hou.

            I ka la Sabati nei ka hoike hapaha o na papa Kula Sabati o Kaumakapili. Maikai na hana, a ma ka hoikeia ana mai ia makou, o ka papa Kula Sabati o Maemae ka oi.

            Ua hopuia e ka ilamuku Mika Paka ma Waiohinu, Kau, i ka la 20 0 kela mahina aku nei, he umi galani okolehao. Ua hopu pu ia me na ona, hookolokoloia a ua hoopaiia.

            Ma ka noi ana a ke kapena Cobb o ka mokuahi "Kulanakauhale o Nu Ioka," ua ae aku o kauka Makalu opio e @oho kauka no ia  mokuahi, ma ka makalua o kona kauka mua i make.

            Ua holo aku no Honokaona i ka Poakahi nei ka mokuahi Madras me ka hoihoi ana aku he heluna nui o na Pake. Mawaena o na ohua maoli i kau aku maluna ona, o Frank Demona me kekahi mau wahine haole.

            Ua lohe makou, he nui ka hoohala hala o ko Kona Hema poe, no ke ano o ka lawelawe ana o ko lakou mau le@a. Ua laweia mai na eke leta a luia na leta iluna o ka lanai, alaila hele kela a me keia e lolelole, a mahope nokeia na leta i ka hehihehiia me na kamaa buti lepo, a poahiahi na inoa o waho. Aole makou e hooiaio ana i keia lono maluna ae, a oiai ua hoikeia mai ia makou ma ke ano he lono, nolaila pela makou e hoike aku neia ma ia ano hookahi.

HE HOOMANAO WALOHIA.

            O makou, ka poe no lakou na inoa malalo iho, ke komo nei makou iloko o ke kumakena walohia no ko makou hoa kula i aloha nui ia William. Oili; i haalele mai ia makou, a hele kohana aku @a ma kela aoao o ka malu o ka make. He keiki oia i aloha nui ia e makou, kona mau hoa hoomanawanui i na inea o ka naauao; a me na kumu o ke kula o Kahehuna.

            He mau la wale no ka hoomailo ana o ka mai maluna o kona kino, a nalohia aku la oia me he aka la: a waiho iho la he makuakane me ka ohana e paiauma nona.

            Ua manaolana makou, e hoohua mai ana oia i na hua maikai o ka naauao i neia mau la e nee mai nei, aka, me ka waolhia o ka naau, ua o-u koke ia ae la kona ola makamae e na lima kakauha o ka make.

            A. Mackintosh, J. H. Bolster, J. N. K. Keola, Jno. M. Kea, V. Fernandez, S. L. Kekumano, J. W. Hulu, Kalakiela, G. Rosa, Kamakaokalani, R. Kamaka, K. Aihakoko, T. Silva, B. Lyons, M. Silva, Kalimakahi, W. Kino, K. Manuia, Martin, Mackintosh.

ALALA HOU KA WAHA I KA MA KANI.

            Ua hoike mai o Kukahiko i kona mau manao hoino maopopo i ke kahu o Kawaiahao, no ka manao paha o ke KUOKOA e pili ana i ka halawai hoole waiona i malamaia ai ma Kaumakapili, no ka olelo ia ana na ka Moi ia halawai i kahea.

            Aole e makau ana o KUOKOA i ka hai polelei aku, mamuli o ka ka Moi makemake ia halawai i kaheaia, mamuli o ka hai ana mai o Kukahiko ma ke ahiahi Poaono, ma ka rumi malalo o Kawaiahao, oiai ke anaina halawai e noho ana e noonoo no na mea e pili i ka Pualiinuwai. Aole i kauoha ia aku o Kukahiko e hele ae ma ia halawai, aka, i ike ia aku i ke ku ana mai o olelo mai ana.

            "E @ keia anaina, ke hoike aku nei au imua o oukou, iloko aku nei au o ka pa alii, a hoike aku nei au i ka Moi no na mea pili i ka Pualiinuwai a oukou e noonoo nei, a ua makemake oia e hui pu mai me kakou e hapai pu ma keia hana, a no kona-pilikia, aole e hiki iaia ke hui pu mai ma keia halawai ana o oukou, a ua noi mai nei e hoopanee keia halawai a hui pu me ka ekalesia o Kaumakapii, ma ka luakini o Kaumakapili." Mamuli o keia mau olelo a Kukahiko, nolaila, ua ae ke anaina halawai i kana noi.

            A me ke kekahiaka Sebati ae, ua hoolahaia imua o ke anaina pule, e ke kahu o Kawaiahao, e malama ia ana ka halawai Pualiinuwai ma ka luakini o Kaumakapili ma ke ahiahi Poakolu, a me ke ahiahi Sabati. Hoolaha hou ia no imua o ke anaina pule ma Kaumakapili, e like no me ka hoolaha ana ma Kawaiahao.

            A i ka hiki ana i ke ahiahi Poako'u ua malama ia ka halawai i hoolaha ia e ke kahu o Kawaiahao, a ua hiki kino ae ka Moi ia halawai, a me kona Kuhina Nui, e like me ko ka Moi makemake; a nana no i wehe ka halawai mamuli o kana haiolelo, a i kokua ia hoi e kona Kuhina Nui.

            Aka ke olelo nei o Kukahiko, aole na ka Moi i kahea ia halawai. Pehea? aole anei o oe ka i olelo imua o ke anaina halawai ma Kawaiahao, ua noi mai ka Moi e hui ma Kaumakapili, alaila, heaha ae ia? aole anei mamuli o ko ka Moi makemake ka nee ana oia halawai i Kaumakapili, aole mamuli o ke kahu o Kawaianao, he hoolaha ana ka ke kahu o Kawaiahao.

            Aole na ke kahu o Kawaiahao ka makemake e noho ia halawai ma Kaumakapili; ma Kawaiahao no, a hiki i ka holo pono ana o na mea a pau, e like me ka noonoo ia ana no ia hana.

            Aole no hoi i hoino ke kahu o Kawaiahao ia Kipikona, aka, ua hoike ke KUOKOA e like me kana i olelo ai, a ma kahi a Kipikona i olelo ai aohe ona makemake i ka rama, nolaila, papaniia ai ka huaolelo malaila, maalea ia hana ana, oiai oia e noho ana ma ka ahaolelo oia no kekahi i kau lima no ka hoonoa ana i ka rama.

            Ina makau o Kipikona i ka rama, a makemake ole hoi, alaila, pela e makemake ole ai i ka haawi i ka rama i kona hoa kanaka i mea e poino ole ai oia, a me kona ohana; aka, makau ia nona iho, a pehea hoi kona hoa aloha, kiola no oia iaia iloko o ka lua pa-u o ka poino nui; aole ia he hana maikai.

            Aole i poina ka mea e kakau nei i ka manawa o Kipikona i lilo ai i komite no ka Buke ola kino oiai oia he lunamakaainaua no lahaina, iloko o 1880; kauoha ka apana o Lahaina iaia e hoonoa i ka rama; eia kan@ olelo i na ma kaainana o Lahaina, aole e hiki ia'u ke ae e hoonoa i ka rama, no ka mea, owau kekahi komite o ka Buke ola kino, a ua olelo ia iloko o ia Buke na mea pili i ka malama ana i ke kino, ina ae au i ka rama, alaila, hoole au i ka'u mau olelo ao ma ia Buke no ka malama ana i ke kino i na mea ino a pono ole; o keia kana mau olelo ma Lahaina.

            Aka, pehea kona lima iloko o 1882 iho nei, aua anei ia? aole, aole loa no; ala@a, ke kue nei oia i kana olelo mua.

            Pela no oe, e Kukahiko, no kou lauwili lolelua, nolaila, kaiehu ia oe e ka poe maikai.

            Aloha oe e ke kanaka lima lewalewa malalo o ka la.

NA'U NA ILIKIPAU.

NA KUMAHANA A KA MAKANIWILIAHIU O KOHALA, AKAU.

            I kuu nana pono ana i na kumuhana 9 a ka mea kakau o ka Pae Aina, he mau kumuhana ia e kono mai ana i ka noonoo o ka lahui, a me ka poe e ake ana e holo lunamakaainana ana no ke kau ahaolelo o 1884 e hiki mai ana, a ua ili ia mau kumuhana i mea e hoonaluea ia ai ka noonoo o ka poe naauao.

            A o ka make make o ka mea kakau o ka Pae aina, o ka pane pono ia aku o na kumu 9, a me na haina pololei.

            Kumuhana @. I mau haawina dala hoomau no na Mea Kiekie, na kama alii wahine hou loa i hookiekie ia ae nei mahope iho o ka Poni Moi ana, a heaha ka pomaikai o ka Iahui ma keia haawina?

            Eia ka haina pololei loa; I ai pu ka Moi i ka loaa o ke aupuni, a me kona mau pilikana alii, a i ai pu hoi ka Moi wahine a me kona mau pilikana alii, i ka loaa o ke aupuni, ka lua, e hoonui iho i ke kaumaha o ka auhau maluna o ka lahui, ekolu i mea e kaniuhu ai ka lahui i ke aupuni, e hoike mai i ko lakou manao mokuahana i ka noho maluhua ana, oia ka'u haina no ke kumuhana mua.

            Kumuhana 2. I haawina puu dala nui no kekahi Elele Kuhina e hoouna ia ana i ka pae moku o Samoa, a heaha ka pomaikai o ka lahui ma keia ha na ana.

            Eia ka'u haina no keia kumu hou, aohe pomaikai o ka lahui, aka, ma ka manao maopopo loa ma keia kumuhana, he ake kaua ka manao, ina e lilo na paemoku o Samoa i panalaau no Hawaii nei, alaila, loaa ia mau koa e manao ia nei no na manuwa, o ka lua, i lilo ia puu dala i ko Kipikona mau pilikana e like me ka hunona kikaha, a o ke kolu he kaili aupuni maopopo loa keia i manao ia, o ka ha, he imi ana keia e hookaulana ai i ka inoa o Kipikona me ke ano hooponopono aupuni, keia ka lua o ka'u haina.

            Kumuhana 3. I mau haawina nui hewahewa no ke kuai ana i mau moku manuwa no ke aupuni Hawaii, heaha ka pomaikai o ka lahui? Eia, aohe pomaikai, aka o keia kumuhana, oia ka puana a ka moe no kela hoouna Elele i Samoa, ka lua, e ake ana o Hawaii e hoike aku imua o na aupuni nui o ka honua nei o Hawaii nei kahi e helu ia i keia wa ma ke ano he aupuni kaua me ka uahi pauda a me ka oi o ka pahikaua, ka hopena, he hoohui aupuni maopopo keia ke kolu o ka'u haina.

            Kumuhana 4. E hoomahuahua hou ia na haawina o na koa, heaha ka pomaikai o ka lahui ke hoomahuahua ia na haawina o na koa? Aohe pomaikai eia ka manao o keia hoomahuahua ana i mea e hiki ai ke uku ia na lilo ano ole malalo o ka oihana koa i keia wa, no ka mea, ua hele ka aie a kupai, mamuli o na hoolilo wale ia o ke dala o ka oihana koa i keia wa i ka hana pomaikai ole o ka lahui, oia ke ki pu pololei ana i kela a me keia mahina, ka mea a ka Elele o olelo nei, ke ao ki pu pololei a i mea hoi e hoomau ia ai ka uhaai dala ana @ ka poe mawae huna aina, a he puu dala kokoke loa keia i ka noho alii, keia ka ha o ka'u haina.

            Kumuhana 5. E hookaawale ia i puu dala no ka hoouna ana i Luna Nana (kahukula) i na keiki Hawaii e hoonaauao ia 'la i na aina e, haina, he kumuhana keia e hiki ai ke uku ia ka aie o ke aupubni ia C. C. Moreno; ma kona ano komisina lawe i na keiki Hawaii, oiai ke noho aie nei ke aupuni nona, a he puu dala keia e hoomalimali aku ana i ka huhu o Moreno, a ua ike oe e ka mea kakau o ka Pae Aina, i kana mau leta i hoopuka ia ma ka pae Ai@a e pili ana no keia mea, o ka lima keia o ka'u haina.

            Kumuhana 6. Ua makemake ia e hoolilo hou ia kekahi mau aina lei alii i ka mea puu dala nui, heaha ka pomaikai o ka lahui i keia mea, haina, aohe pomaikai, ka lua, he mea keia e hoike aku ai imua o ke ao holookoa, o ka noho Moi o Hawaii, oia ka noho alii nele loa i ka apana aina ole, o ka ekolu, he hoaikola keia hana i ka lokomaikai o na Kamehameha i waiho ai no ka noho alii o Hawaii, ka eha, he imi ana keia i puu dala nui ma o keia kumuhana, ke ono keia o ka'u haina.

            Kumuhana 7. E hoomana ia ka aha kuhina e hoouna i palapala keakea i na mana nui o Europa aole e lawe a hoohui aku i na pae moku o Kilibati, a me na pae moku liilii e pili ana ilaila, ke noi ole ia mai ko Hawaii ae mamua a heaha ka pomaikai, aka, he ake e hookaulana, a e hiki ai ke olelo ae, aohe aha kuhina mamua aku a mahope aku nei paha, e like me keia aha kuhina, ka lua, e imi ana keia i mea e hilinai mau ai ka Moi ia Kipikona, akolu, i mea e henehene ia mai ai ke aupuni o hawaii, keia ka hiku o ka'u haina.

            Kumuhana 8. E hookiekie ia ae ana ka Moi i Emepera no na mokupuni o ka Pakipika.  Heaha ka pomaikai o ka lahui? aohe pomaikai, o ka lua, e imi ia ana keia i mea e hoohemahema ia ai ka Moi a me kona lahui kanaka.

            Kumuhana 9. E lawe ia mai ana he bila aie lahui hou, no $8,000,000.  Heaha ka pomaikai o ka lahui? aohe pomaikai, aka, o ka poe waiwai ke pomaikai ana ma keia hana, aole o ka lahui hawaii maoli, o ka lua, he hookomo ana keia i ke aupuni iloko o ka Banekarupa, o ke kolu, e imi ia ana keia aie i mea e lilo koke ai keia aupuni i ko na aina e, no ka mea, aole hiki i keia aupuni ke hookaa i kona mau aie i keia wa, oiai, he mau aie ia i emi mai malalo o 8,000,000, a ina hiki ole ka mea haahaa, alaila, hiki anei ka mea kiekie ke hookaa ia? aole, keia ka walu o ka'u haina.

            Eia ka huina o ko'u mau manao ma keia mau kumuhana, o na mea a pau i kamailio ia ma keia mau kumuhana, e kau ana ia mau haawe kaumaha maluna o ka wahine kane make, na keiki makua ole, me ka lahui no a pau.

            No ka mea, o ka manao o ka poe kumakaia i ka aina, ka lahui, aole o lakou manao no ka hopena awahia e hiui mai ana, oiai ka hakoko ana o ko lakou mau iini maluna o ke ake hanohano i piha me ka haakei.

            He mea mau keia mai ke au mai o ka noho aupuni ana o ka wa kahiko, e komo ana no iloko o na pilikia nui, a lilo ka noho aupuni ana i mea ole, e noho hookauwa kuapua ia ana malalo o kekahi mau aupuni a pela wale aku.

            Ke ike mai la oe e ka mea kakau i ka'u mau haina, a pehea la ka ko kaua mau ho@. aohe aku he mau haina i koe ma keia, aka, ina ma ke ano pee i mea e komo ai i lunamakaainana, ua hiki no ke hoololi ia ka mea oiaio i mea oiaio ole, he ike wale ia aku no ia mea, aolha oe e Kamakaniwiliahui, kou haahaa, KAUA POPO KAPA O NUUANU.

HE ALOHA ANEI?

E ka NUPEPA KUOKOA E; Aloha oe

            O ke aloha ka haawina nani a hanohano o ke kanaka. He makana kamahao hoi mai ke Akua mai.

            Ekolu ano o keia haawina o ke aloha. 1 O ke aloha ma ka leo. 2 O ke aloha pailima. 3 O ke aloha oiaio ma ka puuwai. Ekolu no hoi mau hoike maopopo a ke aloha e hana ai. 1 E eloha ia oe iho, a me kou mau hoalauna, na ohana pu. 2 E aloha i ka lahui o Hawaii. 3 E aloha i ka ina Hanau. He ano nui keia ninau.

"HE ALOHA ANEI?"

            A maluna o keia ninau, elua wale no haina, he ae a me ka hoole. O ka makemake o ka mea kakau i keia manao E nonoi ana i na Lunamakaainana e holo balota ana no ke kau 1884 e @ki mai ana; a me na kanaka kupono no ke koho ana i mau Lunamakaainana no lakou iho.

            He aloha anei? Ae. Haina.

            Aloha ia wai? Ia'u iho no. "

            Aloha " " ? Ia ohana ma. "

            " " " " ? " Lahui H. "

            " " " " ? " Moi " "

            " " " " ? " Aina hanau. "

            He mea pono e hoikeikeia kekahi mau lilo o ke Aupuni Hawaii; ma ka manawa o J. E. Bush, ke kuhina Kalaiaina mua. Penei:

            1 Na lilo ke keena Kalaiaina, ma na hana i kauohaia e hoohana aku, e like me na Uwapo, na Alahaka, na Alanui &c., aole nae i hookaaia a hiki mai i ka pau ana o J. E. Bush. He $200,000.

            2 Na dala i nalowale mai ke keena aku, aole i ikeia kahi i hooliloia ai he $40,000 $50,000.

            Ua ike ae la ka lahui mai Hawaii Niihau. O na puu dala nui he $200,000. He aie lahui ia i keia manawa, aole i hookaaia, a ke waiho nei keia aie na ke kau 1884 e apono mai.

            3 Ke kuhina Kipikona, ua aie hou aku ma ka inoa o ke aupuni he $208,000. He dala keia no na uku hoomau o na luna aupuni; a ua pau keia mau dala, a he aie lahui hou keia, a o na loaa o ka auhau aupuni o keia makahiki paha e pani.

            O ka manao o ka mea kakau, e noi ana i mau lunamakaainana kuokoa, a wiwo ole, e hele aku ma ka Ahaolelo 1884, e imi e huli, e nowelo, a loaa pono ke kolohe, e hopu a paa, i wi ai ka niho o ka iole-kaakuumaka. He mau mea no koe, a mahope e hoakaka aku.

            1 E hopau loa i ke kanawai e pili ana i ka Luna Hooia o ke aupuni.

            2 Aole e hanaia i kanawai e haawi hou ai i na aina Lei Alii.

            3 E hooemiia ka uku hoomau o ka Moi a me na Poo Aupuni.

            4 Aole e hanaia i kanawai e hoohui aupuni.

            5 E hoole loa i ka aie $8,000,000.

            6 E hoopau loa ia ke kanawai e ae ana i ka inu akea ana o ka rama.

            E holo balota ana mai ka la hiki a ka la kau, e hoomanao i keia ninau "he aloha anei?" a pela oukou a pau loa e ka poe kupono i ke koho ana i ka oukou mau lunamakaainana. E ninau ia oe iho, e ninau ka wahine i kana kane mamua o ka hoo ana i kana balota, he aloha anei oe e kuu kane ia oe iho, a owai kau lunamakaainana e koho ai? E ne ae na keiki im@ o ka makuakane e papa, mai koho oe i lunamakaainana hoopilimeaai, aloha ole, o pilikia auanei e like me mea ma o Wailuku, lilo ka aina, lilo pu me ka wai.

            Ke uwe alala nei kanaka no ka pilikia, oia ka hua maopopo o na lunamakaainana aloha ole iaia iho, i ka ohana i ka lahui, a me ka aina hanau.

                        L.P. WAIOHINU.

            Waihukedoo, Kau, Hawaii.

HE WAHI NUHOU.

            E ae hou mai ana anei oe ia'u e ke Kilohana e hookipa aku me ka pulima aloha hope loa ana i keia mau wahi hunahuna o ko'u one oiwi, a oia keia.

            Ma ka la 22 o keia malama, ua malama ia he ahaaina mare ma Kohanaiki ei nno keia mau opio, S. Kaumuloa, Jr me Miss. Naea, Paiwa. Ua nui no na mea ai i hoomakaukau ia, oia hoi, he 6 puaa, 7 pahu poi, 2 kaau anae, a me kahi mau mea e ae. Ua nui ka poe i hele mai, ua ai a lawa, a ua inu no hoi a kena, a ko'u ka puu i ka wai a ka naulu.

            Mahope iho o ka pau ana o ka paina ana, ua lulu mai la na hoa he kokua aloha i na mea mare, a ua loaa na dala he 72, he mea maikai ka mare no na mea a pau. Mahope iho o ka pau ana o na hana o ka ahaaina, ua malama ia hehalawai kuikawa na ka Ahahui Opiopio, ma o ko lakou makemake i kekahi mau malihini e paipai manao. Ua akoakoa na lala o ka Ahahui a me na mea e ae ua piha ka luakini a ku mai iwaho, nui ka hauoli i ka piha o ko ke Akua hale, ua aneane paha e hiki aku i ka @oo ka nui.  Ua kohoia o kukapu i mea nana e alakai i ka halawai, a me kahi mau malihini e iho. O ka'u noi i na ahahui a pau e p@le no keia Ahahui i hoopiha mau ia ka hale o ke Akua.

                                    C.K. Kapa.

            Kohanaiki, Kona, Akau, Hawaii.

NA HOOLAHA HOU.

J T.                                          WATERHAOUSE.

(Walakaha@ki.)

HALEKUAI KUKAA NUI ME LIILII.

Ua piha @ono me n@ waiwai makemae e hewa ai @ maka i ka nui o ka le@

Heaha no la hot ia!

MALAILA

Na Ap@ Kilika o na ano a pau,

Pahoehoe o na @ a pau,

Al@pia o na ano a pau,

Huluhipa o na ano a pau,

Na Huluhulu holoku,

Na Keokeo Paina,

Lilina @au p@.

Wetoria.

Leponalo,

Lainakini,

Ahina Pelekane,

Na Kihei o na ano a pau,

Na Koloka o na wahine,

Na Kihei Huluhulu,

Na Kalakoa o na ano a pau,

Na Kihei uhi moe,

Na Koloka o na wahine,

Na uhi Kilika,

Na uhi Alapia,

Na Hainaka nunui a liilii.

Eia hou.

HE HELUNA NUI ONA PAA LOLE O NA KANE A ME NA KAMALII.

Na Apa paina maikai loa,

            Polu manoanoa a lahilahi,

            Huluhulu manoanoa a lahilahi,

            Na Apa huluhulu a pahee,

            Na paa lole huluhulu, kane, me kamalii,

            Na Pililakeke loloa a pokopoko,

            Na Palule kaula o na ano a pau,

            Na Palule keokeo,

            Na Palule kalakoa,

            Na Paleili.

Na Papale wahine i kinohinohiia me na pua a me na hulu nani, a he heluna nui o na kane a me na kamalii o na ano a pau.

HE HELUNA NUI O NA KAMAA.

Na Kamaa buti,

Na Kamaa pihi,

Na Kamaa huka,

Na Kamaa laholio,

Na Kamaa weleweka.

HE HELUNA NUI O NA NOHO LIO MAIKAI.

Na Noho Italia,

Noho pulu mamua

a mahope o kela a

me keia ano.

NA AILA O KELA A ME KEIA ANO.

Na Aila honua helu @ he aiai me he wai.

Aila pena, aila hoomaloo, aila Oliva,

Aila inu, Aila lauoho,

Waiala maikai.

NA PENA WAIHOOLUU LIKE OLE.

Keokeo,

Eleele,

Polu

Melemele,

&c.,     &c.,     &c.,     &c.,

Ina iho Ina iho.

Na ipuhao, na ipu ti,

Na koi nui a liilii,

Na pahi nui a liilii,

Na pahi olo, pakahi

Na pahi olo palua.

 

Na tabu nui a liiliii,

Pakeke nui a liilii,

Na lako kamana,

Na lako amala,

Na kamaa lio,

Na moe hao,

Na pela uwea.

NA LAKO HAO, MA KA AINA A ME KA WAI.

Na lako pa,

Pa nui a liilii,

Na bola,

Na kisha aniani,

Na aniani kilohi,

Na ipukukui o na ano a pau.

HE HELUNA O NA MEA AI.

Palena poepoe,

Palena poe poe palupalu,

Palena huinaha,

Palao@ o na ano a pau.

 

Na kamano maikai loa ma ka pahu,

Na kamano tini.

Paakai o Livapulu,

Paakai inu,

Paakai hu,

Mauu Kaleponi,

Palani ai a ka lio.

 

He heluna nui o keia mau waiwai aiwaiwa o ko'u mau halekuai aole i pau i ka huaiia aku na oukou no e hele mai a kilohi no oukou. Ua waeia keia mau waiwai me ka maiau ma Pelekane, Fa@ni, a me Amerika, no ka pono a me ka pomaikai o na kanaka Hawaii. O na kauoha mai n@ mokupuni e hookoia me ka eleu loa.

J. T. WATERHOUSE.

(WALAKAHA@KI.)

HA HOOLAHA KUMAU.

HE NUI ANEI KOU MAKEMAKE I NA

Mikini Humahuma Lole!

@na pe@a o h@pa @ na ka Haie@

Kakela & Kuke!

A maini@ @ e ike @ a @

Mokini a WHEELER a me WILSON

@40 @ i  ia @50 @ kunakuna ka mea @

NA MIKINI A SINGER!

na ke @ @ me ke @

MIKINI A WILCOX ME GIBBS

ma ke @ a @ i ke @ ke @

I mea e pau ai ko kakou @ ka

k@pono o @ Me@ e @

me ke @ a o ke @

@

HACKFIELD & CO.

            Ua makemakeia

NA ILI BIPI,

NA KIWI BIPI,

NA IWI BIPI,

E haawi ia no ke kumukuai kiekie o ko kakou makeke nei e

MAKANA LA KULAIA

KUAI!

MA LA

HALEKUAI LOLE NUI O

HONOLULU NEI.

E makana waleia aku ana he

mau kii pena i ka mea kuai mau

a hiki aku i ka $1.00 a oi aku ka

lilo i ka wa hookahi.

EWEHE MUAIA ANA IKEIA LA

MA KA HALEKUAI LOLE NUI

o

HONOLULU

He Kuai Manuahi Launa ole.

He Kuai Hoopoho a Hoopakika.

E hele nui mai e na makamaka.

E wae oukou e like me

o oukou makemae

iho i na

waiwai o kela a me

keia ano he nui

wale.

A. M. MELEKI.

HELU @ ALANUI PAPU.

NU HOU! NU HOU!

Na Waiwai Hou Loa!

NA PAIKINI O KEIA AU.

E Loaa no ma ka ha Halekua@o

DILLINGHAMA MA,

Ma Alanui Papu.

Oia ua waiwai malalo iho nei:

Na Palau, Kau Huilapalala, Kopala, Piki, Oo, Koi, Koilipi, Na Hamare Kamana o na ano a pau, Na mea Hana a na Kamana, Poe Hamo Puna, na Amara a me na mea hana o ka Poe Akeakamai a pau. Pena Aila, Vaniki a me @a Palaki, Pauda, Poka a me na Kukaepele, Palaki Homo Puna, Pulumi, Pakeke, Kapu Holoi Lole a me na Papo

Holoi Lole, na @pul@,

na Pa Palai, na Ma

kau Lawaia, Na

Aho Lawaia o na

ano a pau, na Kaula

o na ano a p@, na

Pahi, O, a me na

Puna, a he @ui aku

no na mea i ko@.

I KUPUNO NO KA HOOHIWAHIWA AWA I

NA HALE

I hiki ole ia makou ke huai pau aku aka, na oukou no e hele mai a e hoonuu iho. O keia maluna ae, e loaa no ma ka halekuai o

Dilinahama Ma,

1030-3@Ma ka halu 37, Alanui P@p@

HA HOOLAHA KUMAU.

CHAS. J. FISHEL

CHAS. J. FISHEL

CHAS. J. FISHEL

EIA AU IMUA O KE KAHUA

Ke he@ ke @

E@ ke @

ke @

A pune @ ia @

137 Pahu loke @. 137 Pahu loke @.

            ONA Waiwai hou a pau @ o ka hoea koke ana mai nei no @ e @ no ma koiu halekua@ me na ku@ ai emu. @ ua mau @ a

16 Ia Kalah@.             $1.00

@ Kahini paa lole hane          $0@

23 " " " Kamah@                    $ @

120 Palemai o na kane            @

322 Apa lole huluhulu             @

72 " Lihi@hi pukaan@

220 Kakini kihei puu              25 @ he @

O kau mea heinainau iho ia @ ka @

O ka lawelawe mal@ @ aku @

Pau hewa e ka @ aike @

Homai! Eia na

Homai! Eia na

            UA makaukau au a ua hiki ke kuai kukaa a kuai liilii i na waiwai a pau me ke kumukuai waipahe.

            O na Kauoha a pau mai na Mokupuni e hookoia me ka eleu.

"Hooh@no mai ana ke ai@ @ a,

Me he kui @ ala i kuu poia,

He halia mau ia no ka midnight,

No ka po huihui kehau a@."

            UA HOOHUI pu no hoi au i mea e holopono ai na kuai hoopakika ana o na waiwai o kela a me keia ano, he pakaukau kahi e kuaiia ai na waiwai like ole, no ke

KENIKENI WALE NOI

Owau mai kua e hea mai ai,

E hea ke ka@aka e komo mai@,

E honai ai a @ ae @ ku @,

Eia no ka uku--

NA HAINAKA,

KAWELE,

AI KALA,

LEI AI,

No Kenikeni wale no!

A he nui wale aku @ na @ i hoe i @ ke huaipania aku.

EAU!! EAU!!!

CHAS. J. FISHEL.

Kihi o Ala@i P@p@  Ho@