Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXII, Number 44, 4 November 1883 — KE KERUSADE KAMALII. [ARTICLE]

KE KERUSADE KAMALII.

Kerusade. heaha ia ? Ile kaua ia no ke kea o lesu. Ma ke kaua ana o na Mahomeela, ua lilo lerusalema ia lakou ma ka mak. 687. Ma ke kaua ana o na koa Karistiano 0 Europa, ua hoihoiia mai o lerusalema i na Karistiano. Mahope iho lilo hou letusalema i na Nfahomeda. Kaua hou no na Karistiano i hoihoi hou ia mai lerusalema ia lakou. Kaua no a loihi, na koa kanaka makua wale no ka i kaua mamua. 1 Ma ka Ceneturia 13 ala mai na kamalii. Aloha lakou ia lerusalema ke ikulanakauhale Hemolele. Aloha lakou i ke kea o lesu, aloha lakou i ka ! hale lua kupapau o lesu. Ua lilo ia i na Mahomeda. E uwe ana na Karistiano a pau, e paipai ana na Pope, e ala ana na koa Karistiano a hele aku a kaua aku i na I Mahomeda i loaa hou mai ke kulana- ; kauhale Hemolele. E uku nui ia ka j)oe e komo ana iloko o ke kaua. He wahi keiki 0 Setepano kona inoa he kahuhipa kana hana e noho ana ma | kekahi kauhale o Farani. Ua j)iha oia | i ka makemake e komo i ke kaua, he | 12 ona mau makahiki. I kona noo|noo ana i kanae hana ai ma kekahi la. 'halawai pu me ia he malihini. a olelo mai la mai lerusalema mai oia. Noi I oia i wahi ai, hanai no o Setepano iaia, !a ninau oia i ke ano o lerusalema. Ua ! j)ilikia loa ia wahi a ua malihini la. ua hana ino ia e na Mahomeda. Ua hele mai au e hoala i poe koa kamalii. Owau o lēsu, ke hoolilo nei au ia oe e Setepano i Alihikaua 110 na kamalii. E hele oe me na koa kamalii e kaua aku i na Mahomeda i hoihoiia mai ia t na Karistiano. Haawi oia iaia i palapala na ke alii o Farani, e kauoha ana iaia e kokua ia Setepano ma keia hana. Ka hele no ia o Setepano e paipai i na kamalii e komo iloko o keia kaua, e olelo ana ua halawai au me lesu, ua haawi mai oia i palapala na ke alii. Me he ahi la ka laha ana o ka olelo paipai a Setepano. Ala mai na kamalii mai o a o a lehulehu wale, a hui malalo ae o ka hale o Setejxmo. Papa aku na makua, paj>a aku ke alii. aole nae lakou i hoolohe. E ku kakou a heie a kaaia e hoopakele ia lerusalema me ka hale lua kupapau o lesu. Aole emo a akoakoa 30.000 kamalii ma Venetlome he taona o Faaani. Ua makaukau lakou e hele i ke kaua. He poe keiki kane ka nui, he kaikamahine nae kekahi. He kea lole, ulaula ka i ! kapiliia i ka poohiwi akau o kela o keia | keiki. He mau kahuna Farani kekahi. Setejxino oia ke Alihikaua, he kaa I nani kona, he niau keiki kiai hanohano i kona maluna o na lio kaua nio na ihe a j me na pahikaua Aia lakou ke naue |aku la, he naue wawae. Setejano me kona poe kiai maluna o na lio. Aole liuliu a hoomaka ka oopa, me ka eha o na wawae. I.oihi kahi i hele wa\vae ai a hiki i ke Kaiwaenahomia. tna ike lakoū i kekahi kuLmakauhale i paa i ka pa, ninau lakou. o lerusalema anei keia ? kuhi lakou e hiki koke ana | ilaHa, me ka manao ole he kai nui ma[waena. Nui ka poe i make mtr ke | alanui t nui ka poe i lawe pio ia, hoi I aku la kekahi jxx% a hiki i ke awa 120,000 wale no i koe. Moe. lakou mauka e pili ana i ke awa me ka manao e mahele waleb ana ke j kai no Lakou. Pela i hoopunipuni ai o | $<?tepano b lakou. I ke aia ana ae j nae ma ke kakahuka. ab no ke kai | aole i maheleia. Kali no lakou a hala | ka la, a hala ka la, paa nae ke kai aole ? i maheieia. Ka hooenaka noiao ka l ohumu a mokuahana Xui na tausant 5 i ku a hoi aku no ko lakou mau home. | He mau kanaka kaleta elua e noho | ana. Ike iaua i ka pilikb o na keiki i i koe, Hooluolu laua b lakou me ka

ae h Ukoa i. lenmle* ;;»a. Ka olidi i<«a. n-7 ena ke?*ku:' ehik'*. moku i hooaukaukAuu s ? oc-c . ke*,kT. hookuu» moku .1 ho'o aku a • boU> sky a rolo i nnka a k.i jxc e jun-2 .iko aro. ■ Kali so na awkua, na nwbm ikaa '. u ioihi, aole lohe iki ī b bi>|x: e na ke-; i<L I kū haia ana. ona »iukahski he • iS, hoea mai kekahi kahanapule Kaio-; 'uka eleniakule a okio» oia no kekahi ī j ho!o pu me kda j)oe keikl Ua U»hia! aa moku i ka makani ikaika loa. dua! \ moka i piholo ilalo nie na keiki he - hookahi iau>ani a oi, nalo loa bkou ; iloko o ke kal a he elinia moku t koe. \ He mau kanaka kakpa hoo|mnij>um ka keia. E aihue ana ina k;inaka, i j na keikit a lawe a kiiai aku $ na NHhoj meeia, o na keiki 4,000 i koe ua kuaīia \ aku lakou i na Mahomeda a h?»kauwa ] . ia e iakoti.- j

Hooikaika na hafcu e hoohuli i na keiki mamuli o ka hooniana Mahomeda, aka, aoie ioa iae iki lakou e huH. Kuioa loa ma ka hoomana Karistiana ; Hoomaauia, a pe}»ehiia a make kekahi | poe no ko lakou ae ole e iilo i poe ho>> [ mana Mahtomeda. Kupono ia kuf>aa ana ona keiki ika mahaloia. Make liilii lakou a pau loa i ka niake, aole hookahi o ia j>oe he 4,000 ka i hoi aku i ka aina hanau. Aloha ino ke Keru*ade kam ilii! Maikai kekahi haiia. naaupo kekahi haj)x E na keiki Hawaii, na ui Hawaii, makemake lesu e iilo oukon i poe koa nona a e paio ma kona aoao. E na aha opiopio Hawaii, e malama o lilo keia niAi aha i mea ole, helelei wrIe ? a nalo loa aku. K hoomau ma ka paio ana i ka paio maikai o ka manaoio i loaa ka lei mae ole o ke ola. Hawaii. i