Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXII, Number 48, 1 December 1883 — Page 3

Page PDF (1.70 MB)

This text was transcribed by:  Catherine Ostrem
This work is dedicated to:  Kai Ostrem

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

NU HOU KULOKO

@

...Kailua, oiai e holomua ana.   I ka H@Kilo ana iaia ua kupono loaa ma na mea a pau no ka ka Haku @@@@.  He maa luaua kai hooma@u oho i kela @@@@ aku nei.  He ano kakaika@@@@@@@@@@@.  Kona i keia makahiki.    J.K.N.

   I @@@ K@@@@@@.  He ohua au no ka @@@@@@@@ Pal@@@@@@ a eia na mea aʻu i ike @@@@@ like ana mai me Ki@@@.  Mai na uapo mai.  hora 4 P.M. @@@@@@@@@@ka noho ana o Kinau mahope @ I Pal@@@@@ he au minute pokole mahope iho ua kau like aku lal@@@ a oho hokahi hora paha keia kau li @ ana ua ike aku ka niau haaheo ana @@@@@@@@@hehi ale la a hiki wale i ke ku ana i Lahaina.  He hapaha ho@@@@@mahope iho o ko makou ku an ak@@.  Maalaea, hanu ana ua kaeae @@@.  @@@@ka moolelo oiaio mai ia 22.  H22222 a me kekahi poe ohua e ae o K222@.  H@@ ka C. Hairaa he 25 wale no mamua o ko makou ku ana i Lahina he mau oukou. Eia kakeahi, ma keia h22 ana aku o ka P@@@@@@ e hoopau ia aku ana keia moa a e hoo9paa ia @ @@@ @@@@@.  S.P. K. Nawaii

 

@@@@ @@ ka ua wehe e ke pulu o @@@@@.  He ekolu o mahele e loaa ai no lunamakaainana kupono.  1 O ka @@@ e noho ana ma ka oihana kahunapula o lakou ka poe naauauo me ka ho!!!!!m aike ygaygam aike ubi ibam aike @@ @@@@@@, aole lawe i k waiwai ki@@@.  No k@@ mahele o G.W. Pilipo o K@@ Hawaii, i kona wa e noho kahunapule ana a pela no me J. Kauhane o Kau.   @  O ka poe loio i ike i na kamawai ma ka hoopono o lakou ka poe na@@@@ ka Poe loea ma ke kamailio, e like me ko ka mahela mua.  No keia @@@@@@ o J. W. Kalua o Wailuku Maui.  @  O ka poe aohe kahunapule, aohe lo@@ aohe oihana aupuni aka he naauaao, hoopono aole punihei.   he aloha loahui, a aloha Moi, no keia mahele o J. Nwohi W.P. Kanealu, a me Kamakele. N22aila e na makamaka o na apana ko22 22222 mai puni wale i ke pahele ia @@@, aka o  koho iloko o na mahele i @@@@@@ ae nei i mau wahaolelo no oukou. S.H. P. Kahalana

 

NUHOU O NA EKALESIA.  Ma Kawaiahao, ua haiolelo o Paleka ma ka haawina Kula Sabati e pili ana @@ Davida me Golia.  Ma Kaumakapili ua haiolelo o waiamau ma Roma, 14:@@.  "No ia mea, e ao oukou o olelo ino ia ko oukou poo".  A ma ka po @@vna haiolelo o Paleka ma Daniela @@ @@.  "Ke hoopa mai nei ioa, a hoo la mai no hoi, ke hana mai nei i na ha@@ mana, a me na mea kupaianaha ma ka lani a me ka honua, oia kai hoopakele mai ia Daniela mai ka ikaika mai o na Leioa".  He ekolu manao   1 Ko Daniela @@ao pono.  2  Kona manao malamalama.  3  O ka mea i ikaika a i o Daniela, o kona manaoio ia Iehova:

 

@

...kalani ia mamua iho o ka aw@@ a ma ka oaha nei @@@@ina hoalohaloha i ke Akua H222222ma Kaukeane e ka poe Amerika na ke kumu o Kapunahou ka haiolelo.  Ma keia Sabati ae e wehe mua ia ai ke keena nui o Kawaiahao, mahope iho o ka hala ana he mau mahina loihi maka lima o na kamana.  O walakahaukmakua ka mea e haiolelo ana.  Ma Waikapu ua haiolelo o rev. S. Kaili ma Tataio, 16: 19, hapa mua, "E haawi aku hoi au i na ki o ke aupuni o ka lani, he ekolu manao. 1. Heaha la na ki e wehe ai i ke aupuni o ka lani?  2.  No hoailona e loaa ai keia mau ki.  3.  Ko kakou pono ke loaa keia mau ki.  He maikai na lono e hiki mai nei no na ekalesia o Kona-wae-na a me Kealakekua, ke liuliu nei ko Ewa mau hoahanau e kukulu i ko lakou Luakini hou  He maikai na lono no ka hana ma Waialua.

 

HAIOLELO A KEONI KALAMA.

  O ko kakou makamaka o Keona Kalama ka misiona Hawaii, ua hiki mai oia ma Hilo taona nei ma ka mokuahi o ka la 8 o Novemaba me kana lede: a ma ka oluolu o Rev. J. Kalana ua noho pu me ma kona home olu, a ma ka la Sabati Novemaba ua wehe oia i kana poo olelo noeau ma Halelu 72: 16.  E nui auanei ka palaoa ma ka honua, ma ka piko o na mauna.  Ma ka wehewehe ana, ua nui ka maikai a me ka noeau ua hoolanaia a manao o ke anaina hoomana o Haili  Ua hoi kela e me keia o ka poe i hiki mai i Haili me ka pumehana nui a me ka waiwai.  A ma n loa no ua hele no ma na apana iwaena o na Ahahui Opiopio a ua loaa hou no he Sabati iaia  Sabati Novemaba 18, ua wehe hou oia i ka lua o kana haiolelo ma ka poo olelo ma Kinohi 3: 11, hapa waena penei:  Ua aia anei oe i ko ka laau aʻu i papa aku ai ia oe mai ai oe?  a o ka lua oia ano i hoohuiia i hookahi manao nui, ma Luka 14: 16, 17, peni:  Ua hana kekahi kanaka i ka ahaina nui, a pela aku.  Ma keia haiolelo ana ua mahalo loa ke anaina o Haili i ka noeau maoli ma ka ke Akua olelo, a he hiki no ke kapa aku iaia o Kuaea Elua, ka mea i pookela o ka noeau i ka haiolelo iwaena o na kahunapule Hawaii, a ke pii aku nei hoi ka noeau o keia Kuaea Elua ana ka haiolelo.  Mahalo nui ko Hilo nei, ola ka ekalesia ina oa nei i ke kahu.  E. P. Hoaai.  Hilo Hawaii.

 

KA LA 16 O NOVEMABA MA KONA HEMA.  Ma ka Poalima hora 10 o kakahiaka ua akokoa ae na lala o ka Ahahui Opiopio o Hookena maloko o ka luakini, a ua wehe ia na hana ma ka pule a D. H. Nahinu, a mahope iho o ka pau ana o ka himeni, ua noi mai o D. H. Nahinu e kohoia i lunaoomalu a ma ka ninua ia any, ua hooholia o J Kuaimoku i lunahooomalu.  Noi mai o C.W.P.Kaeo e kohoia i kakauolelo, a ma ka ninauia ana ua hooholoia o Kekuanui i kakauolelo, a pau ia himena a me ka pule ana a P Waha  Noi mai o C. W. P. Kaeo i ka mea iaia ka haiolelo o ka la, e pili ana no ka lahanau o ko kakou Lani Moi, a ua hooholia o D. H. Nahinu.  Ku mai oia a haiolelo, me ka loeaʻakamai oia i kamailio mai ai imua o ke anaina, oia keia malalo nei:  "E na hoaʻaloha i akoakoa mai iloko o keia Betela, ua ili mai ka hanohano iaʻu i keia la e ku aju imua o keia anaina maikai.  O ke ia la a kakou e akokoanei me ka maluhia, oia no ka la i hanau ia ai ko kakou Moi aloha Kalakaua I.  Elua me nui i ike ia ma ua la hanau la, ke kaumaha me ka hauoli.  Eia kakou ma ka hapa hope o keia mau mahele i keia la oia hoi ka olioli i ka mea nona ka la hanau, he keikikane alii oia no loko mai o kekahi hanauna aliii keikie o keia aupuni, he kiekie ma ka aoao o kona makuakane, a pela pu no hoi ma ka aoao o kona makuahine.  He mea kupono loa i ko ke Akua wai ana iaia a me ka poe hoi nana i hooko aku ia makemake me ia manaopaa o ke Akua e hoonoho ae iaia maluna o ke kalaunu o ke aupuni Hawaii i mea na ka lahu e olioli mai ai e like me oe e Kona Hema i keia la o ka eiwa keia o na makahiki o kona haaheo ana me ka mauhia ma ka nohoalii.  He haahaa a oluolu kona.  Ua ikemaka iho nei oe e Kona Hema i ona kulana i like ole me ka poe mamaua akuona ma ka nohoalii ou e Hawaii, no kou mau pomaikai holomua ua kaikai oia i ona kino laahia e haalele ana i koa one kulaiwi, a holo aku ma na moku e pii ana ma na mauna, e ko @@ ana ma na naina i ukhi paa ia e ka ha@, aole he kumu e ae, aka, no kou @ wale no e Hawaii.  Ma ke hookahi paailike, ke ike maka nei oe ia pono, a me ia pomaikai holumua o kou noho ana.  No ia mau mea, ua kono ia mai oe a me kau mau keiki kau mau moopuna, e olioli mau aku i ka ia hanau e ka Moi L@@hia o Hawaii.  Mai hoohhui aku ia oe e Kona Hema me ka poe e aa mai ana e lilo e enemi no kou Moi aloha, ehookaika e kue aku ia lakou ae hiipoi mau i ka hanohano o kou noho maluhia ana ma kau e ike nei i keia wa oia ke alanui e paa mau ai o kou hanohano kuokoa, e like me ka mea i palapala ia, "O ka mea hoole i ka ke alii oia ka i hoole i ka ke Akua, o ka mea hoi e alii ana na ke Akua ia i hoalii mai."  Nolaila e hoomau aku e Kona Hema i ou hauoli no keia la, a e kau aku i na waiwai hooilina no kau mau keiki, kau mau amo no keia mua aku."  Waiho mai o D. H.Nahinu he olelo hooholo, a ma ka ninau ana ua hooholoia e lulu ma lala i mau kenikeni e kokua aku ai i na hana mahope o ka auina la.  Hookuuia ke anaina me ka pule a S. Kauwe, a ua hoi aku kela a me keia ma kahi o D.H. Nahinu, malaila i hoomakaukau ia ai kekahi apaina nui, ua ai a lawa, ua ino hoi akena.  Ma ka hora 1 o ka auina la, ua malamaia he inau hehe.  1. hehe kukini wawaie, o Kauwe me Kila, na Kauwe ke eo.  2.  Heihei kekake, o Hoolale me Makuu, Hoolae ke eo.  3.  Heihei wawai, Luahiwa me Ilama na Luahiwa ke eo.  4.  Heihei wawae, J. Nahinu me Luahiwa eo ia J. Nahina.  5.  Heihei makapo, Kikino me Keoni na Keoni ke eo.  6.  Kamakoi, Kailihiwa me Kailianu, ua lilo ka makana ia Kailianu.  Hookuuia na hana me ka maluhia.  J. B. K. RAIN.  TUAHINE.  Hookena, Kona Hema, Hawaii.

 

E PAA I KA MANA KOHO.  O ka mana koho oia no kela mau hua moakaka e kau ana ma na Palapala Hookaa Auhau, oia hoi,  "Kupono i ke koho Balota"  a oia ka mea i makemakeia, e paa; mai haawi wale, no ka hoomakaʻukaʻu ai mai, a ale no hoi ma kekahi mau ano e ae  Ua loaa ia mana i kela me keia kanaka e like me ke alakai ana a ka pauku 62 o ke kumukanwai, i hoopoopono hou ia i ka makahiki 1874.  O keia he mana kuokoa ia i loaa i ke kanaka, e like me ko ke kanaka imi ana i na mea a pau e loaa mai ai iaia ua mana la, nona ponoi iho no kana; aole na hai mai  Pehei no hoi i manao ia ai e kukoa no kela a me keia, e like me ko ke kaknaka imi ana i na mea a pau e loaa mai ai iaia ua mana la, nona ponoi iho no kana; aole na hai mai  Pehea no hoi i manao ia ai e kukoa no kela a me keia, e like me kona manao iho, aole hoi ma ke ano pili makamaka, aikane a hoaaloha paha makua a keiki paha, e hiki ai ke koho.  Aole paha aka, e like no me ka mea a kona naau i koho ai oia ka pono, a oia iho la, aole mea e keakea i kona kuokoa.  Aka nae, ma ka ik ana i na kau i hala, me ha la, ua puihu ia kekahi poe a paa loa me ka mana o kekahi poe, aole e hiki i kahi poe ke koho no lakou iaho, ua koho lakouo i ka mea a lakou i manao ole ai e koho.  Heaha ke kumu o keia?  Kai no hoi no ka hoomakaʻakaʻu ia, a penei paha kakahi mau hana oia mau kau, a e hiki hou mai ana no paha i keia kau.  1.  Ke hoomakaʻukaʻu mei na hanu ainapenei:  E koho kanaka a pau o koʻu aina, a mau aina paha ia mea, oia ka lunamakaainana, aole koho kahi i mea e ae, i na u e lohe ua koho mahi mea okoa, aole i kaʻu lunamakaainana i makemake ai, e hookuke ia oia mai koʻu mau aina aku, &c.  Lohe no na kanaka o ka poe ano naauao paha, aole lakou makau, aka, ka poe any malamalama hapa makau ladou i keia leo, a o ke koho no ia, aole pahai i manao oia kanalunamakaainana e koho ai o ka makau hoi i ka leo o ka haku aina, koho aku la.  E na hoa aina e; ia oukou i lohe ai i keia mau leo, mai maku, no ka mea, aole hiki i kahi haku aina e kipahu i kekahi hoa aina ma ua hookaa pono oe i ka auhai aina o ka makahiki, aole no kou koho ole i kana lunamakaainaa oia kou me e kipaku ia ia,he olelo oiaio ole ia a mai makau.  Pela mo hoi na haku hana i na kanaka hana, o ka mea a ka haku i makemake ai oia no ka nakanaka e koho ai, &c., aole no opaha e hewa i na o ka lunamakaainana a ka haku i makemake ai he kanaka maikai ia, aka, ina he kanaka kumakaia aole oukou e pono na aahana ke koho mamuli o ka haku o oukou aka, e koho no kou ike iho, aole k hai.  Pela paha na alii koa ia na koa, me ka lakou mau oleloo hoomkaʻukaʻu a me na hana e hoohuli ana i ka manao o ke kanaka ua hoohuli ia aku la a koho ana ke kanaka i ka mea ku ole i kona makemake ponoi.  Pela paha ka hana ana a ka poe a plau i loaa ia lakou he wai mana maluna ai o kahi poe ao ka pe a paumalalo iho o lakou ua aakai ia mamui  kamakemake o ka mea maluna ae.  Ea, mai maku no na olelo inaaole oe e koho iaʻu e pau kou noh kumu ana kou noho ana ma ka aina  E na makamaka, oi mau mea a pau aaole ia he mau olelo ma@@@, aka hemau olelo pelo wale no ia ia mea e hoolilo ia ai kou kuokoa i mea "No i uka," a koho aku oe ia ia ala, kani iki kai ala aka, he mai ke kahe ana.  I kekahi manawa ua lilo e no ke ola o na palapala hook@ auhau ma ka lima o kahi mea e manao ana e holo balota.  2 o oe o ka mea i kuleoana nui ma ia palapala hemahema iho la oe aia a hiki i ka la koho alaila, ike e kau ana ko@22 o ke ope, o kou hopu aku la no ia a haawi aku la i ka Papa nana me kou ike ole i na mea o loko.  Ke manao keia peni, kekahi keia o na hana ino loa, a ua like keia mana o ke kanaka a kekumukanwai i haawi mai ai me he opala la.  Ina paha e hiki i na kanaka apau ke minamina i o lakou mau pono pilipaa loa me ka hoomaunauna ole.  Pehea la hoi keia mana e hana ia ne ma keia ano hana eepa.  E paa a paa i ka manakoho i waiwai nou iho, a e koho aku i ka mea a ou puuwai i lia ai, i hoomau ia ai ka maluhia o ko kakou aina aloha, oia ka keia maka peni e puana ae nei  "Hawaii ka oi i keia, A ka maluhia i noho ai, Aole lua e like ai, Malalo iho o na lani"  C.W.P Kaeo. S. Kona, Hawaii, Nov. 28 1883.

 

HAIOLELO LUNAMKAAINANA.  Ma ka Poaha ka la 15 o kela mahina i hiki mai ai o S. B. Dole ma Koloa nei no ka haiolelo lunamakaainana  Ua haiia ka lohe i na kanaka.  Ma ka hora 7 ua akoakoa ae na kanaka maloko o ka luakini, ua kohoia o J. Puni ii lunahoomalu.  Hoomaopopoia ka poe e haiolelo ana hookawi wale no o S B. Dol.  Ua haiolelo oia no ekolu hapaha hora ma na kumu ana i hoakaka mai ai no ka poino o ka lehulehu i keia wa malalu o ka hookele ana a keia mau kuhina; a me ka omaikai o ka lehulehu ke nana ponoia.  Ua komo kana haiolelo iloko o ka puuwai o ka poe e hoolohe ana, ua nui ka olioli me ka hauole.  A eia ka mea i puka mai ko lakou waha mai.  1.  Akahi no makou a malamalama.  A he oiaio na mea a na nupena manao kuokoa e hoike nei  2.  Akahi no makou a ike i kekahi haiolelo maikai a naauao iwaena o ka poe haiolelo L. M. ma Koloa nei elike me S. B. Dole.  3.  Kupono kakou e koho iaia, no ka mea ke hoike mai nei kana olelo a me kana mau hana i ikeia ke kanaka kuokoa a aloha i ka lehulehu.  4.  E hooholo kakou me ka lokahi oia ka kakou L. M a e lilo kakou i mau lunahooikaika i ka la koho.  Eia kana olelo hoolana i ka lehulehu, ina oukou e koho iaʻu, pela au e koho ai noʻu iho no ka pono o ka lehulehu.  Pomaikai ka lehulehu ke loaa na kanaka elike me keia ke ano, he kuokoa a he aloha ia ka lehulehu o lakou ka kakou e koho ai i mau L. M. no kakou.  S.U. Kapahi.

 

NA ANOAI O KAUAHAAO KAU, HAWAII.  He nui na mea ano hou o keia home Mauna.  Oia hoi na hanau,  no make, muumuu giana pauda; a ua hanau ia mai na J.H. S. Martin me Mrs. Martin, he kaikamahine ola maikai; a na AW. Martin ma, ke keikeikane, na Daniela Natanaela he kaikamaine, na Mahelona ma, he kaikamahine, na Kahoeha he keikikane, na Hoomalu ma, he kaikamahine, na Polohau ma, he kaikamahine, na J. A. Buck ma, he keikikane; na Kohuole ma, he kaikamahine, a na Char.  Macombe ma, he kaikamahine ano kupanaha, a ua make ia no ia eepa.  O keia mau hanau a pau; ua ola ka hapanui me ka maikai, a ua hanauia lakou iloko o na la hope o Oct., me na la mua o Novemaba.  Ma ka la 24, ua pahuia ae la ke iana pauda iloko o ke eke o ke palaka o Mr. Kauwe, o ke kumu o keia, ua puhi baka o ua o Kauwe, me kanakanui, Kahawaii, a pau ke puhi baka ana, hooiho la i ka ipubaka ma ke eke o kona palaka.  O ka a no ia o ke giana pauda, a lomilomi iho la me kona lima me ka manao e pio ana ke ahi, eia makehewa nae, ua lele liilii ae la ka lima, a puka ae la kona auwae, a lele aku la ka iwi lima o Kauwe a ku aku la ma ke keu okole o Kahawaii nenee ana ke kua ilalo o ia klohe, a o kekahi iwi no o ua o Kauwe nei, ua lele no a ku i ka lima o Kanakanui a paa loa, wiwi ana ka niho me he iole la i ko ia ka papa a kaa Ilikini.  E ole ka upa niomano a .N. Spece, hemo ai ka iwi, ua hanaia keia mau mea kupanaa ma Kawa, Kau, Hawaii.  O Kauwe makua keia a o ke kolu keia o na kanaka i pahuia iloko o ia ohana.  E, ke ike nui ae la no i ka hana a ke giana pauda, pau peapea i ke ahi la.  Ua oleloia ia aku, no Kauai kanaka paakiki ke panoo, eia ka no Kau nei; a pehea la o W.K.M. ma, a me ka poe e hoomau ana ma ia hana.  E hoopau ka pono.  He nui ka ua ma Kau nei, hauoli na kanaka hana ma ko ke Akua lokomaikai, ua uliuli mai na kula, ua lipolipo mai na lau nahele o ka wao.  Nani o kau mau hana e ka Haku  Ola ia kini ke a nei ke ahi.  MAKANIAKIPOE.  Paiaina, Waiohinu, Kau, Hawaii.

 

ATA KE KOA UUKU  He kou kaua ole keia.  He koa nae ma kekahi mea  I ka manawa e kaua ana Beritania me Amerika, hoea mai ma kekahi hale ke koa Beritania ma ka nanaaku o ka poe maloko. mkau lakou, aka, aole he lole koa Beritania koʻu he kanaka Amerika au, wai ana.  He kiu an e imi ana i kahi noho o na koa Beritania.  Ke a@ ne au e na enemi, a ua kipu ia au a ua eha loa @ lima.  Ua hookipa ia oia iloko oia hale.  Ua hanai ia i ka, a ua wahi ia kona lima eha.  He wahi keena liilii i hana ia ma ia hale.  Ilaila na makua i hookono ai i ua koa eha nei, me ka papa aku i nakeiki, mai hai ke ninau ia mai.  Elua no keiki no ia hale, Ata, me Doreta  He keiki uuku no o Ata.  E paani ana laua ma ia la ae ma ke alanui.  Hoea mai ana he mau kanaka elua - he koa Beritania kekahi.  Ninau ke koa ia Ata, ke ike nei anei oe iaʻu?  Pane Ata, ae, he koa Beritania oe, no ka mea he aahu ulaula kou.  Ua lohe ke koa Beritania ua ike Ata i ke kiu i aahuia i ka lole ulaula.  Nolaila koi oia ia Ata, e hai mai oe i kahi au i ike ai i ke kapa koa Beritania a e makana aku au ia oe i keia apana gnla.  Nana Ata i ka maka o ke koa, a hoole aku, aole au e hai aku.  Olelo ka hoa o ke koa, mai mea me ia.  E hana ana kaui i ka mea e hai mai ai oia.  Ka hapai no ia ona i ke keiki malunao ka lio a holo aku la laua me ke keiki.  Hiki laua i kekahi hale keokeo nui.  Anan Ata, oia paha kahi i akoakoa ai na koa Beritania  Laweia Ataa hoopaaia me ka ai ole iloko o kekakhi keena pouli.  Aole liuliu a kii kekahi kauwa a lawe iaia iloko o kekahi keena nui maluua.  E noho ana kekahi kanaka nui me ka umiumi nui a me ka maka weliweli.  Haawi oia i ke kiaha waina ia Ata me ka ole aku e inu.  Pana Ata, ua ae au i kuu mama, aole au e inu waina.  Pau ka olelo no ka waina.  Ole ke koa beritania, e imi an makou i kela kiu Amerika, a loaa, alaila e li aku iaia.  Ua ike oe e ke keiki i kona wahi.  A e koi ana makou ia oe e hai i kona wahi.  A i ole, e hana ana makou i mea e pono ai oe.  Makemake anei oe e ike hou i kou mama?  He naau koa ko Ata, aole oia i uwe, aole hoi i ekemu.  E hai mai ana anei oe i kahi o ke kiu?  ninau ka luna koa me ke kui weliweli ana o kona puu lima ma ka papa.  No sir, aole au i hai aku. E hoopaa iaia ma ka lua pouli, kena ka luna koa, a kakahiaka, alaila e hanaia ka mea e hai mai ai oi.  Ua hoopaaia oia ma a lua pouli.  Ka mea ana i makau ai oia na iole.  Ma ka haha ana, loaa iaia he popki e moe ana, a moe pu oia me ia mahope o kona pule ana.  Ua pau na walaau, aohe mea i lohe ia.  Aia hoi, ua weheia ka puka o ka lua, a ike o Ata he wahinee iho ae ana.  Hamau!  hawanwana oia, ʻe ai oe i keia ai, a e hoihoi aku au ia oe i kahi o kou makuahine.  Ai oia alaila, wahi ka wahine iaia me kekahi koloka.  Puka pu laua iwaho o ka lua, laweia ka lio keokeo mailoko mai o ka pa lio.  Ee ka wahine me ke keiki plu, a holo walaau ole a hiki i kau wahi, ninau ka wahine ia Ata, aia mahea ka hale o kou mama?  Aia ma o, a kokoke loa ka hale, olele ka wahine, ke waiho nei au ia oe maanei, lele ilalo, a mai hoopoina oe iaʻu. A pae Ata, aole loa au e poina ia oe, no ka mea o oe ka lede i oi ka ka maikai o na lede a pau aʻu i ike ai - koe kuu mama.  Aka iki ka wahine, a lawe i ke komo lima ona, a hookomo i ka lima o Ata, me ka olelo, me keia oe e hoomanao mai ai iaʻu, a holo aku la.  Wehe Ata i ka puka o ka hale a hooho, Mama, Mama, eia no au, aole au i hai aku.  Hiki ke lilo i mau koa kaulana ma ka noho malie, aole ma ke kaua maoili wale no.  Hawaii.

 

O ko kakou makamaka o John Naone, ua nee ae oia mai kona wahi mua ae e pili ana malalo aku o ka uwapo o Peleula, a ua hoi laua me kona wahine iuka o Pauola e noho ai, a e kukulu hale analaua ilaila, ma kahi o Kapule i noho ai mamua e pili ana me ka hale o Ulu.  Ua pomaikai no hoi o Mele Ulu i ka nee ana aku o na keika a pili i kona wahi.

 

WILLIAM WOND.  Luna Hoolaia Palapala Kopa.  KEENA HANA   Ma ka Halewai.  tf.

 

NO HOOLAHA KUMAU.  NU HOU1 NU HOU1  NA wsaiwai Hon Loa!  NA PAIKINI O KEIA AU.

 

@  KA HALEKUAI   DILLINGHAM MA, Ma Alanui papa.  Oia ua waiwai malalo @@  @:  Na Palu, Kaa Huilapalalo, Kepala, Piki, Oe, Koi Koilip, Na Hamare Kamano a na ono a pa, Na mea Hana o na Kamana, Poe Hamo, Puna no Amara a me na mea hana o ka Poe Akeakamai a pau.  Pena Aila, Vaniki a me na Palaki,Pauda, Poka a me na Kukaepele, Palaki Hamo Puna, Pulumi, Pakeke, Kapu Holoe Lole a me na Papa.  Holo Lole, na ipu@, na Pa PLalai, na Ma kau Lawaia, Na Aho Lawaia o na an a pau, na Kaula oo na ano a pau, na Pahi, O, a me na Puna, a he nui aku no na mea i koe.  I KUPONO NO KA HOOHIWAHIWA ANA I NA HALE.

 

I hiki ole ia makou ke huai pau aku aka na oukou no e hele mai a e hoonuuiho.  O keia maluna ae, e loaa mo ma ka halekuai o Dilinahama Ma, 1036-3m/ ma ka helu 37, Alanui papa

 

MAKANA LA KULAIA KAUAI!MA LA HALEKUAI LOLE NUI O HONOLULU NEI.   E makana waleia aku ana he mai kii pena i ka mea kuai mai ahiki aku i ka $1.00 a oi kau ka lilo i ka wa hookahi. EWEHE MUAIA ANA IKEIA LA  MA KA HALEKUAI LLE NUI O HONOLULU  He kuai Manuahe Launa ole.  He Kuai Hoopoho a Hoopakika.  E hele nui mai e na makamaka. E wae oukou e like me o oukouo makemae iho i na waiwai o kela a me keia ano he nui wale.  A. M. MELEKI.  HELU104 ALANUI PAPU.

 

HE NUI ANEI KOU MAKEMAKE IA NA Mikini Humuhumu Lole!  Ina pela, e kipa mai no ma k Halekuai o Kakela & Kkuke!  A malaila oukou e ike ai a makaikai i na ano    Mekini a WHEELER a me WILSON.   mau ke 840 a hiki i ke 850 ke kumukumi ka mea hookani.  NA MIKINI A SINGER!  ,a le $50 pakahi me ke ano

 

MIKINIA  WILCOX ME GIBBS   ma ke $30 a hiki i ke $50 ke kumukuai.  I mea e pau ai ko oukou kanalua e na makamaka no ke kupono o keia au Mekini, e naue mai o me ke @ ole, a e ike no oukou iho.  623 tf

 

MAKEMAKE IA  KE HOIKE IA AKU NEI NA MEA A PAU E MAKEMAKE ANA E LOA NA PAI AI MA KA PAKEKE A ME KA PAHU paha, e kaolha mai iaʻu ma ka leta no ka hoolawa ana aku i na kanoha Ai a puni keia mau Paemoku; o na kauoha no ke kulanakauhale, e lawe ia aku no e like me ka makemake o ka mea kauoha ma ka ipuka o ko oukou mau hale, no ke kumukuai haahaa loa.  E waiho ae i ko oukou mau kauoha ma na lelta ma ka Hale Leta.  ALBERT K. KKUNUIAKEA.  Honolulu, Mei 12,  1883.  1119tf.

 

NA HOOLAHA KUMAU   T. WTERHOUSE (Walakahauki.) @KUAI KUKAA NUI ME LIILII.  Ua piha p2 me na waiwai makamae e hewa ai na maka i ka nui o ka @  Heaha no la hoi ia!  MALAILA  Na Apa Kilika o na ano a pau, Pahoehoe o na ano a pua, Alapia o na anoo a pua, Huluhipa o na ano a pau, Na Huluhulu holoku, Na Keoke Paina, Lilina @ pau, W2, Lepu@ Lainakini, Ahina pelekane, Na Kiheo o na ano a pau, Na Koloka o na wahine, Na Kihei Huluhulu.  a Kalakoa o na ano a pau, Na Kihei uhi moe, Na Koloka o ma wahine, Na uhi Kilika, Na uhi Alapia, Na Hainaka nunui a liili.  Eia hou. HE HELUNA NUI ONA PAA LOLE O NA KANE A ME NA KAMALII.  Na Apa paina maikai loa, Polu manoanoa a lahilahi, Hulhul manoanoa a lahilahi, Na Apa huluhulu a pahee, Na paa lole huluhulu, Kane, me kamalii,Na Pililakeke loloa pokopolo, Na Palule kaula o na ano a pau.  Na Palule keokeo, Na Palule kalakoa, Na Paleili.  Na Papale wahinea kinohinohiia me na pua a ma na hulu nani, a he heluna nui o na kane a me na kamalii o na ano apau.  HE HELUNA NUI O NA KAMAA.  Na Kamaa buti, Na Kamaa pihi, Na Kamaa huka, Na Kamaa laholio, Na Kamaii weleweka.  HE HELUNA NUI O NA NOHO LIO MAIKAI  Na Noho Italia Noho pulu mamua a mahope o kela a me keia ano.

NA AILA O KELA A ME KEIA ANO.  Na Aila honua helu i he aini me he wai.  Aila pena, aila hoomaloo, aila Oliva, Aila inu, Aila lauoho, Waiala maikai.  NA PENA WAIHOOLUU LIKE OLE.  Keokeo, Elele, Polu, Meemele, &c ., &c., &c,m &c,

 

Ina iho Ina iho.  Na ipuhao, na ipu ti, Na koi nui a liilii.  Na pahi nui a liilii, Na lpahi olo, pakahi Na pahi olo palua!  Na tabu nui a liilii, Pakeke nui a liilii, Na lako kamana, Na lako amala, Na kamaa lio, Na noe hao, Na pela uwea.  NA LAKO HAO, MA KA AINA A ME KA WAI  Na lako pa, PLa nui a liilii, Na bola, Na kiaha aniani, Na aniani kiloh, N ipiukukui o na ano a paa.  HE HELUNA O NA MEA AI. Palena poepoe, Palenapoepoe palupalu, Palena huinaha, Paaoa oa na ano a pau.  Na kamano maikai loa ma ka pahu, Na kamano umi, Paakai o Livapulu, Paakai inu, Paakai hu, Manu Kaleponi, Palani ai a ka lio.

 

He heluna nui o keia mauwaiwai aiwaiwa o koʻu mau halekuai aole ia pau i ka H@@ aku na oukou no e hele mai a kilohi no oukou.  Ua waeia keia mau waiwai me ka @, @ Pelekae, Farani, a me Amerika, no la pono a me ka pomaikai o na kanaka Hawaii.  na kauoha mai na mokupuni e hoohoia me ka eleu loa.  J. T. WATERHOUSE (Wsalakahauki)