Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXII, Number 50, 15 December 1883 — HIHIA. [ARTICLE]

HIHIA.

Ua lohe mua na hoa o ke Kuokoa no ka hiki ana mai o kekahi Komisina kiekie mai AVasinetona mai, i hoounaia mai e ke aupuni o Amerika Hui e nana i kekahi mait hana o ke aupuni Hawaii; no ka mea, ua hilg aku i \\ r asinetona he lono no kahi mau hana e hanaia nei e ko kakou mau kuhina aupuni he mea oluolu ole i ko laila aupuni. O ka lohUkvale keia iwaena o ka lehulehu. A ua ake nui no ►paha ko makou poe heluhelu e ike i ka oiaio a pau e pili ana no keia lono e laulaha nei. E hai aku ana makou ma na mea i maopopo ka oiaio, a na ko makou poe heluhelu e kaana iho iwaena o lakou, a noonoo i ke ano o keia mau mea, a o ka nui aku o na īliea i koe ia makou, na ke au o ka manawa e hoike mai. He mea oiaio no ua hiki mai kekajii Komisina mai ke aupuni mai o Ameri ka Hui, a ua hele mai nei oia e hooponopono no kekahi mau mea a mau hana paha e pili ana i ko Hawaii nei aupuni. O kekahi o na kumuhana i laweia mai e ua Komisina nei, e pili ana no ka hookomo ana mai o na Pake iloko o Hawaii nei. A o kekahi ae, e piii ana no kekahi ninau i hoalaia e na agena o kekahi laina mokuahi a me ke aupuni Hawaii, mamuli o ka manao ana o ua m'au agcna nei ua kailiia ko lakou mau pono no na knmu kupono ole. E nana kakou i na mea i hana mua ia. Ma ka la 130 lulai o keia makahiki, ua hooholo ka aha kuhina penei: "Hooholoia, e hoomanaia. ke kuhina 0 ko na aina e e hoolaha aku 1 ke aupuni o Kina, a i na luna nui o ka Panalaau Beritania o Honokaona, eae ia no ke komo ana mai o na Pake, me ke kau palenaia o ko lakou helu, iloko o keia aupuni, malalo 0 na hooponopono | ana i hoopukaia mai loko aku 0 ke ena o ko na aina e." Ma ka la 14 o lulai 0 keia makahiki ua palapala aku o Kipikona i ke Kanikela Hawaii e noho nei ma Honokaona penei: "Ano ua loaa la'u ka hanohano o ka hoomana ana aku i na kapena a

me na ona o na mokuahi, i kela a nie keia manawa, e lawe mai i na Take mai ke awa mai o Honokaona a i keia paeaina, malalo o keia mau hoopaa ana, oia hoi, i O na mok :ahi i ae ia e lawe mai ina ohua Pake i keia aina, ona moku wiile no o kekahi o na laina i hooholo mua ia, a i keia wa eiua wale no ia mau laina, oia ka hui Pacific Mail ame ka hui C)riental" ame Oeeidental, *■****." Ma ka la 18 o Augate iho nei, ua palapala aku o Kipikona i ka hui Haekfekl ma Honolulu nei penei: "E na keonimana, ua'loaa mai ka oukou leta e noi ana no ka hoopae ana mai o na lina hana lapana, e hoopaaia malalo o na hui mokuahi a oukou elike me ka hoopae ana o na Pake, e paa nei malalo o oukou, *****. A ke pane nei au, ma ke kauoha a ke aupuni o ka Moi, ua hoolaha aku keia keena, e aeia ana ke komo ana mai o na Pake, me ke kaupaleia oko lakou heluna, ona mokuahi o ka hui Pacific Mail ame ka hui Occidental ame Oriental, o laj kou na moku i oleloia na lakou wale no e lawe mai na Pake i keia aina. * * * * -£ »

o keia mau olelo maluna ka i unuhiia mai e īpakou mailoko mai o na palapala a Kipikona, i ikeia iloko 6na nupepa haole. A na ko makou poe heluhelu e nana no lakou iho. Ua oleloia ua pelukua o Kipikona mai kana mau ae ana i hoikeia ae la maluna, a oia ka kokahi kumu o ka hiki ana mai o ka luna nui mai Wasinetona mai, i hele mai e nana a hooponopono ika hihia i ulu mai. Heaha aku na mea i koe ? Na ka manawa e hoike mai. Hookahi mea maopopo, ake kono ak'u nei makou i ka noonoo akahele o ko makou j)oe heluhelu e nana i keia. Ua hiki mai ke kanaka mai kekahi aupuni e mai me ka mana e hooponopono no kaln mau hana kuloko o keia aupuni. E noonoo na makaainana' Hawaii i keia. I ka \va oke Kuokoa ame ka Paeaina i kuhikuhi ai kahi mau liana pono ole aka aha kuhina me ka uwao aku ma ko Hawaii kuokoa, ua hoohenehene wale no ka Elele me ka hoapono wale no ina hana pono ole. A i keia wa nae ke ike nei ka lehulehu i ka oia io ona olelo a na nupepa makua oka lahui.' Ke hoomaka mai nei ka mana o waho e komo liilii mai e lawelawe no na hana kuloko o Hawaii, aole j)aha me na manao kuee, aka, no ka maluhia o kona poe, a no ke kupono ole j ona hana aka aha kuhina. Ina pela aku keia mua o Hawaii, ihea la oia e pae ai ? i'ae paha auanei i kapua. j Aka, aole pela ka makemake o na puuwai aloha Hawaii. Makemake lakou ria Hawaii no £ hooponopono iaia iho ma ke ano he aupuni kuokoa. Ina ua haule ka puuhonua o Hawaii ma o ka aha kuhina, no ka hemahema, a pono ole paha o ka lakou hana, malia o loaa ko Hawaii puuhonua iloko o na makaainana. Ae, e loaa no ke naauao ka hana ana; ke kohoia na lunamakaainana kuokoa, a makaukau, a na lakou e hooponopono aku na hana a keia poe kuhina; e aho ia mamuao ka hooponoponoia mai e na mana aupuni o waho. ' A laila, ola ko Hawaii kuokoa.