Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIII, Number 4, 26 January 1884 — NUHOU KULOKO. [ARTICLE]

NUHOU KULOKO.

Konohi Pake ! i ka haj v]/0. Ke eli houia nti ke ava n-.akai aku o na hak* makeke. Ua iilo r<e nei ia Frank Heuvju e r.a kaa Kikane a \>zu o Ka i '/Cj'ee Eia iloko nei o ke awa ka moknahi ua ku mai oia i ke kakahhka o ka Poalua nel Nunui na leo haiolelo o ka poe holo i).ilou mawaho iho o ke keena oka Pae Aina. He lauwili makani ko keia mau ahiahi me kahi kualau ua he hooka-u paha no ka hopena o ka hooilo. Ua ku maiauahoioaku no Kapaiakiko ka mokuahi KulanakauhaU o Kikane mai na Panalaau o ka Hema. He mau la hakoko nui keia o na iuna hooikaika baluta o na lunamakaainana, ke hele la a puu na maka a hanapi na leo. He pili ka mawaena o na wiiiki o na mokuahi Kinau me Li!iiiot ]>e]a kai wawaia. o ke kaheawai ae no paha kahi a kanaka.

Ke ike puia ! ku nei kekahi ona lunamakaainana e hoonee okoa mai ana a "Hewa na maka la e ke hoa; M he mea ka hoi kau o ka okuu iki ae ka paha i ka noho ia.

Ua hala aku nei o Robata Lui me k.ina wahine, o ka hui kuai papa o Lui me Kuke i Kapalakiko, a me kekahi j*>e e iho ma ka mokuahi Kuhmakau■ oalt 0 Ktka>u,

Ili a nohaha mawaho ae 0 Kona ma m.i ka la 160 keia mahina ka moku kuna Kulamanu o Kamu Alani ma. He ukana ko kona ia wa. Ua kuelalaia a lilo no 65 dala.

Nani no hoi na wahi kii pena a I.ualii e kau nei ma ka ipuka o ke keena o Ko Hawau' Pae Aina ke awihi aku oe hanohaweo na pomaikai e loaa mai ana i ka lehulehu, 0 ke imo ka kekahi, 0 ke kulai ka i ala, o ka wala ka ianei o ke kimohoi ka'u, — Eae—a !

He inoolelo 0 ka halawai makaainana i uialamaia ma Waikapu i Maui ka i loaa mai ia makou, a no ka loihi loa o na manao i hooakakaianolaila ua kauluaia e niakou a keia pule ae alaila hoopukaia aku ma ke ano i hoopokoleia.

Ma ka auina la Poaha nei i ku mai ai ka mokuahi Rto Janeiro me ka heluna nui o na pake. Ua paholaia ae he lono e hoike ana ua hoea ae he niai maluna o keia moku a ke hoomalu ia nei Pake nia Kahakaaulana. He lonolono wale no ia.

Owai la ke Kiaaina hou o Hawaii ? Ua haiia mai ia makou ua manao waleia o Kimona Kaai, a i o-.e ia o Kamuela Paka a i ole no hoi la o Apikaila wahine a Pilipo o Apua. Mawaena o keia mau inoa aole he maopopo pono owai ana la o lakou ke lilo i Kiaina.

Ma ke mele i puka malalo o ke poo "W'hiie a» Snow, v (aiai me ka hau) ma ka aoao eha o keia i>epa i kela mau pule aku nei, ua haule a ua paa ole ma ke ko{>e o ua meie la ka lalani hope oka Hui, a j>enei ua laiani la: "Ua aiai me ka hau. E hoomanao ka }K>e heluhelu i keia lalani i haule."

Ho ! e namakamaka heluhelu o u Ke Kilohana Pookela oka lahui HawaiL'' Ke hoea aku nei ka mahele mua a me ka mokuna mua o ka moolelo kaao o Kaiana Hu ma ka aoao mua o ka pepa o keia la. E heluhelu e na makamaka. He kaao j>ela ka hoikeia ma ia makou.

Mahea la e loaa ai ka hilinai ana ma ka aoao o na kanaka Hawaii ? mahea la e loaa ai ka hoapono ana ma ka aoao o ke kanaka Hawaii ? mahea ia e loaa ai ka hilinai ana ma ka aoao o ka Hawaii oiaio ? Aia la ihea ka naauao a me ka ike i loaa i ke kanaka Hawaii ? nvahca la oia e hookele ai ?

Ua hoolalaia a ua ku he hui hoohoio mokuahi malalo o ka hae Hawaii, no j ka hooholo ana i na mokuahi mawaena o Kaj.\alakiko a me Kina, a o Honolulu nei ke auti e ku ai na mokuahi ma na aiahele moana a elua. Ua manao ia o ka mokuahi Bdl Koek i ku ai i o kakou nei mamua aku nei, ka mokuahi mua o ua iaina la Ua konoia mai makou e H K. Ka|W hau, kahu kula, Sabati o ka apana eiima Honouliuli e lioike aku i keia penei: E hoike ana ke kula Sal>ati Aneiioka o Honouiiuii, ke hiki aku i ka ia 16 o keia inaliina ae ma Honouliuli ke j>oloai u nei na hoa kuia Sabati na Ahahui Opiopio, na kini haipule o kaiahamauleo a me na wahi e ae, e leie like maiiue na lau OUwa a ke aloha.

Eia ma ko kāko'j peai nei k.i moho ke-ele o Au>eterali3Ua puni nm ae na hahalahu ina kamaaina o Kakaako hookahi waa i piha a c»s a oi wak aku. Ilalo Ea>t : Pehea oe ? Oe noho pau loa manawa nu kahi i>ou!iu?i aole ike- pono ka hua nui poepeo ' Ua ike iho makou maloko o ka E'<k i ka Poakola nei. ua olohani aena keiulel : hua o kahi nupepa AV Oh o Ha:i.'aii. I ka Poaha iho nei ka hoaoia ana o ka mahu o ka hale[Kii ka nupepa Papū Pai Peaono, a ua holo pono ua wahi mahu nei.

Bulu no ka u e kaena ae ka pukuniahi \,.a!aiu o ka pahu lana Hawaii "E na hoahanau ! "A owala ae la ka hoki a hawana ana na lima o Keoni. "Heaha ko ka po, e ke kiai ? He popilikia nui he kumakena, he poino ili wale, auamo koikoi, ina iho a hoea ae ke koho na makaainana me ka hawawa i na iunamakaainana; hookahi no pono, e kohoi na moho lunamakaainan o ka papa balota kuokoa, Eao kanaka eka lahui Hawaii ! aia ilaila ke ola.

41 0 niakou na makaainana o Koolauloa " a f>eia aku, na kamailio ana a kekalii ona makaainana o Koolauloa e pane ana ina manao o kekahi ona pepa liilii a Kikila Baraunu. Ua pane keia kanaka ma kona manao ina aliii, a malalo o ua manao la ona ua kauia he hookahi no inoa. Kanalua makou i keia. Ua oleloia maluna o makou o na makaainana, aka, ma ka inoa malalo he hookahi no inoa i kauia. Pehea la keia ano hana ' He opulepule paha ? Pela io palia, a i ole he ike ole no paha o ka poe nana i hooponopono ua manao la mamua o ka hoolahaia ana. Nawai no e ole ka ike ole he hanau hou ka lunahooponopono o kanupepa .£/<?&?