Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIII, Number 4, 26 January 1884 — OWAU A ME IA; A I OLE, OIA NO ANEI? HE MOOLELO KAMAHAO! [ARTICLE]

OWAU A ME IA; A I OLE, OIA NO ANEI?

HE MOOLELO KAMAHAO!

MAHOPK koke iho o ka pau ana o ka D\Evcrina (oia lioi ka inoa o kuu hoaloha elemakule) mau kamailio ana no Snlalusa, a oiai hoi oia e hoonialielie ana i kona mau noonoo kupikipikio, ua ])ane koke mai la ke kanaka kaahele, o Taireia kona inoa, me keia: " He mea ano e ioa keia, oiai owau no kekahi i ike i kekahi kanaka 1 like loa na ano me ka olua mau mea i hoike mai nei, he kanaka hoi i hoopuniia e na mea hoopaliaohao, a i hookau mai i na hoomanao ana e hiki ele ai ke kapae ae mai ko ? u mau noonoo aku, elike hoi me ka Salatela a me Salatusa i hana ai maluna pakahl o o!ua. ; ' A iloko oia manawa, ua ike aku la au ia Tairela me he la e hoowalea iho ana oia i na noonoo ana no ke au i hala. A iloko oka manawa a makou e noho malie nei. me he mea la \:a aj)oia makou e kekahi mana' ano e. oiai na hoomanao ana no na mea pakahi a makou i ike like ai e ku mai ana mamua oko makou mau alo. K noho ana o lTEverina me kona poo e kulou ana mamua o kona umauma, a o kona mau noonoo ia nianawa. no na kia hoonianao no ia o Aigupita: a owau hoi. ka mea e kau nui nei no ka hahai ana i na meheu a pau e pili ana no Salatela, ua hoomanao ole ae la au no keia noho mumule ana o ko'u mau hoa, a pane koke aku la au ia Tairela me ka hoopulalelate.ole elike me ka hiki ia u ke uumi: Ua kau nui loa ko'u manao no ka lohe ana i na mea a pau e pili ana no Salatela, a ma keia kau nui loa

ana oue ae mai ana anei oe ke noi aku au e hahai mai i kau mau mea i ike no keia kanaka au i ike ai ?" u Ae, ?> wahi a 1 airela, "he hauoli nui ko'u no ka hahai ana aku ia olua i na mea a pau a'u i ike ai ma ka halawai ana me kekahi kanaka ano e. I ke kaahele ana mao a maanei o ka honua, elike me a'u i kaahele ai, e habu*ai mai ana no oe me na mea ano e o kela |a me keia ano au e kahaha iho ai, a o na mea vrale no ioi loa aku ke ano e ke paa mau ana iloko o kou mau ntx> noo» a e hooia mai ana hoi no oe, i ka manawa e pau ai kuu hahai ana i ka'u mea i ike ai, he mea hiki ole \xiha ia oe ke hoopoina iho no keia kanaka a'u e hahai aku nei. M

u He hiki loa ia'u ke hoike aku," ! wahi a'u, "ina e haUiwai ana kekahi me Sahtela, ina no ka manawa hookahi— " "lna io o Salatela," \nihi a Taireh i I hoopuoho mai ai | 'K hwe ae paha kaun a kapa iho oia ī m V wahi a'u t "no ka mea, oia wale na | ina hookahi ou halawai ana me ia, e nalowale ole ana kona mau hmhiona ia oe f e hke ae la hoi me ko Salatusa mau hiohiona i nalow ale ole aku mai ko l) E\ cnm man hoomanao ana. 4, He mea |»ahaohao io no," wahi a

Tai:e!a i pane -mai at ? ''aka. e haeiai • ' a kv. ana no wau i ka'a moo'elo. 2 tuh " : r,o ia e kaana j:ono iho ina io o >aatx:a _ 1 ka'u mea i ike au r? • Fance mai la o I- J Evcnm * kona; • ; r---:ho a ko-eoke. nsc kona mau maka: J :>v:!r-i •;• pono ana maaina o 1 .are;3. ? .. a n vo'T-;. 1::.-« aeleheiena n«-i e • cr..i e ake sna oia e iohe ina n-caj i a rr.-j e piH ana no keia kanaka ano e; r a 'i';rireh i ike al -lie i*.«ra.karaa ae nei makahiki i liaui. w; s ht a Tviireki i pane ma'i ai. "* «a niarta«a o'u e hana ana iaala!o o ka līuio I īiī i \Yi\i :u nia Ca!cuita. kahi hoi a'u i i v .o!io ai a kupa i ka oielo a me ka nioeielo oia aina: a mahope iho o, kuu haalele ana i ua hana ia, ua komo hou 111 a: la na manao iloko 011 no ke kaahele ana, a pela iho la au i hiki ai i Kenare iloko o na manawa e malamaia; ana na anaina haipule he nwi wale.; L'a [/iha maa na alanui olowi o ke ku!anakauhale i na poe haipule a makaikai no hoi. a hiki ole iho ia 1 kekahi mea ke hele me ka oie e hookeke ia maL aka, ua maha iki au i kekahi la ia'u i auwana hele aku ai a ma ke kau wahi" oneanea i hele mau oie ia. He wahi kowa iki mamua jiono iho o kekahi hale nui kahiko. nona hoi na paia i kapiliia mailoko maio na pohaku i laia mai mai kekahi hale okoa i oi loa aku ke kahiko, a maiuna pono o ka puka komo o ua hale nei he papainoa popopo ke kau ana me kekahi mau huaolelo ano e loa, me ko s u ike pu iho i keia mau huaoleio aole e hiki ke hoomaopopo ia ke ano e ka poe o keia au no ke kahiko loa. E nanea ana au i ka nanaana i uamau huaolelo nei. a ia'u i huli ae ai ua hikilele ae la au i ko'u ike ana aki i kekahi kanaka eku kokoke mai ana, a i like loa hoi na lie- ' lehelena e iike me kau mau mea i hoike

mai hei. E nana pono ana hoi oia ma luna o keia mau hu'a kakau, a i ko'u manawa i ike aku ai iaia ua hookuiia mai la o loko o : u ena nanaina luuluu a kaumaha, me he mea la e kanikau ana oia no ke ao holookoa. I kona manawa i hoomaopopo iho ai ua ike au idia e ku ana, ua kunou aloha hoomaikai mai oia ia'u. A kunou aloha aku la no hoi au me na kamakamailio liilii ana i hele aku i ka nui loa, a ma keia inau kamailio ana ua ike iho la au he kanaka keia i piha ika naauao, # no ia mea, ua ninau hoopaani aku la au ina he mea hiki iaia ke hai mai i ke ano o kela mau huaolelo maluna o ka 2X>haku. Me ko'u kahaha nui ua hahai koke mai la oia ia'u ike ano oua mau huaolelo ia, e pili ana no ka pokole o ke oia ana oke kanaka, me he njga la aole oia i

ike ua manao au-he hiki iaia ke aiahele mai i ke ano o ua huaolelo la, a hoomaka mai la oia e wehewehe mai ia'u i ke ano o na hua pakahi me ko'u hoomao[>opo ana iho he hiki loa iaia ke ike ina mea a pau loa e pili ana no keia mau huaolelo ano e.

"Ua hoomaka iho la au e kope i keia mau mea a no ka nui loa 0 ka wela 0 ka la. ua huli aku la au a hele aku la malalo o ka nialu oke kuono o ka iiale. a malaila hoi au e ike oleia mai ai e ka mea e hele mai ana ma kahi a'u i

komo mai ai, oiai hoi e waiho mai ana imua o u ke alo holookoa o ka hale a me ke kanaka hookahi a'u i haaleie akg la malaila. Oiai au e nana ana i ua kanaka nei, ua ike ?ku la au i kekahi ona kahunapule haahaa loa e nihi malie mni ana mahope o kona kua, a na kona mau kapuai palanehe ole a me kona mau ouli i hoala ae i na manao iloko o'u e nana pono aku iaia. Kau pono aku la ua kahunapule nei i kona mau nanaina tiga maluna o ka malihini a o kona mau ano a pau iloko o ia manawa he kiu a he powa maoli, a iloko o ia manawa i ike aku ai au i ka hulali ana ae o ka f)ahi iaia i huki ae ai mailoko ae o kona mau pulinta loloa a. ma ka lele hookahi ana t aia aku ia oia

ma ka aoao o ka mea ,tna i manao ai e pepehi, aka, mamua re o ka iho ana iho o ka pahi iloko o ka puuwai o ka malihini, ua lele hikiwawe aku la au maluna o ua kahunapule powa nei, kui aku i kona lima a hauie aku !a ka pahi iluna oka lepo, ame ka puupuu hooknhi a'u i kui aku ai nana i kioia pu aku iaia ilalo oka honua. Afe ka hikiwawe i huli ae ai ka maiihini a ike iho la i na mea i hana ia, a mamua ae hoi o ka hoomaka ana o ka powa e kaapa no ke ku hou ana ae iluna, ua hopu koke aku la ka malihini ika |xihi. a e kukuli iho ana oia maluna o ka umauma o ka mea powa me ka makaukaue pepehi aku iaia a e ninau aku ana oia iua j kahunapuie nei ma kana ano olelo i ke f kimm o kona heie ana mai e hoao | e pe|xhi iaia. No kekahi manawa aole | i iki nui ua kahunapuk la, i\ia, j ma ka hooi.a ana i kahi oi o ka pahi ma j kona j>uu naiKl i wehe ae i kona mau lehelehe.

"U:i hoolimalima ia oh,' wah? an 4 *e keknhi ona Henimina kiekie lc:i ? e hahai aku c |>epebi i keia rm!ihini T

| i ka nianawa e hina ai oia a pau konu }ike ana, e huli iho ma koim kino no ka | mea Huna o ke Oia ana e Jsaa ana, ka | niea Ik>ī »ana c hoopakele nei iaia mai | ka make mai no na m?kahiki i hīki ole j ke heiu ia, elike me na kuhikuhi ana a i ko !akou mau kupana, ka poe i ike a i J ma-ka iaia. Aole oia i manao e make j ana oia iah ke pe|>ehi aku oia» m ka

mea. ua nunaoia aole ou e ik: ar«a oiai keia mea ?:ara nia ena ,x " He mau nanaina o ka ehaelu a me ka haikea kai pahola ae maiuna o na . heiehe!ena o ka malihum. a Kio»a aku *a ( : oia. i ka vaiū a kawa tnai īaia aku, iaia i; ku ae ai i!una. Aoie au e p-o'ina iki i ! ana ke boo:u :nae ae i kana inau 0!«e;0 ;, : :.aha i na manao hoine-ino a me <ce i>a-: l haohao iaia i pane aku ai i ke Kahuna \ puie ; ! 4 ** E heie oe a e hai aku i koa haku,; aole na ke ki-a a aole no hoi na ke ka • ula, aoie na ke koa a aole nt> hoi na ka : mea |K3wa, e hiki ke heonaueue ae i ka | mina ikaika loa oke ola pau ole. 11 hai aku oe iaia e noho me ka maluhia j iloko o kona mau ia kakaikahi i hehua. | me ka pakaha ole mai i ka noho na lun- j luu inau ioa a me ka ukana kaumaha o | ka ike palena oie, no ka mea, o ka Mea Huna o ke Oia ana e ake la e huli, ka mea hoopunihei weiiweli o ka hanu oia palena ole ana e makemake la e loaa. a o ka mea mana ike ole ia nana e pa'ie ae na maka ihe o ka make, aoie ia he mea i kuniia a i ole he huaolelo hoonalo- ■ naio paha. Na'u a na'u waie no ia, aole he kanaka e hiki ke kaili aku, no ka mea, oia no ke Kauoha o ka }Io \- hewaia ! f " I ka* iohe ana o ke kahunapule' powa i keia mau oielo ua huii aku la oia a aku ia, me kona mau nanaina i 'neie a haikea no ka piha i ka weliweli, aua kolo heie aku la oia me he nahesa la i piha ika makau no ke kanaka ana i heie mai ai e pepehi. (Aole ipau)