Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIII, Number 4, 26 January 1884 — He mau hoike oiaio. [ARTICLE]

He mau hoike oiaio.

(Kakauia no ke Kuokoa.) He niea ix>no, oiai ka manawa e kamaitio nuiia ana na mea pili i ka poe e hoio balota lunamakaainana nei, e hoikeikeia aku no kekahi mau mea e pili ana [ kekahi o pa inoa e hoino nuiia nei e ka aoao pili aupuni, a e ike kumakaia aku nei hoi ka hilinai piha 0 ka lehulehu maluna ona. Mamua ae o na hoike ana aku, e hoomanao ka poe heluhelu, o na mea malalo iho nei, he mau mea oiaio wale no a pau, rfole loa hookahi mea hoopunipuni, aole loa hookahi mea i haku waleia. . O 1. O. Kaaka, ka mea i lilo i pula kaumaka no na Kuhina i keia mau la, ka inoa hoi i lilo i mea aala imua o ke alo nohea o ka lehulehu a jk\u, he kanaka Hawaii oiaio oia. Ua hanauia maluna 0 ko Hawaii lepo, a na ka Hawaii i noho kahu hanai nona a hiki i kona nui ana; a mawaena o kona mau makamaka pili paa i keia mau b, aole loa i ha!a kona aloha i ka ohana o ka makuahine Hawaii nana i hiialo iaia oiai kona mau ia jx>kii wale. Ua noho o Keo Kaaka nunaena o na mea a pau ma ke ano hookahi, aole oia i ano e imua o ke kanaka waiwai a hanohano paha, aka, ua like waie no na mea a juu iaia mai ka waiwai a ka ilihune, mai ke kiekie a ka haahaa. A aia iwaena o kekahi jx>e nukamaka lehulehu ona o ka Lahui Hawaii, ua lawelawe oia a ke lawelawe nei i ka lakou mau hana, e hooponopono ana i ko Ukou mau waiwai me ka auhau ole, aka, mamuli waie no o kona aloha. Ua komo o Keo Kaaka iloko o ka| Ahaolelo, iloko o ke kau o 1872, a ma-j waena o na kumuhana lehulehu ana i hapai ai, eia iho kekahi mau mea. 15 1872, maiuna 0]

waihoia ae hc palapaU hoopii īiiainij makaainana. c noi ana e hookukaa«a»eiaka hale o na makaainana maika haie ae o na alii: a ua ku o Keo Kaaka e kokua ma ka aoao o na makaainona me ka ikaika. a o ka wa ia i oielo ia ai i ka piliwale o Hailaki ia Keo Kaaka ma kana hooikaika ana e hookoia ke noi a na makaamana. Mei, 25 —Ua kue ikaika loa oia i ke noi a ka Aha Kuhina o KamehamehaV, eaieke auponi i $iii6,coo no ke kukulu ana ika Hoiele Hawah. lune, is—Ua kue īkaika oia i ke kanawai e olelo ana e hoopaahaoia ke kanaka i ne!e i ke dala a hiki ole īaia ke uku i kona mau auhau; a ua lanakila oia no ka pono ona makaainana, ma ka aoao e kue ana ika makemake o na Kuhina o ia au. lune, 15—Ua kue oia ike kanawai e kej>a ana malalo o kekahi me ka wi ana i na dala i uku mua ma ke ano hoaie a hoowalewale, oiai he kumu hoo|X)ino ia i ka noho'na o na kanaka a he hoopīlikia hoī i na ohana. lune, 12 —Waiho ae oia he olelo hooholo hilinai ole i na Kuhina 0 Kamehameha V, no ko lakou hoopuka ano i na bona hoaie i ka lahui he $1116,000 no ke kukulu ana ika Hote!e me ka loaa ole o ka mana mai ka Ahaolelo aku.

lune, 17 —Ua waiho ae ia he kanawai e olelo ana, aole e hiki ke hoopaahaoia ke kauwa i ke]>aia ke haalele oia i ka hana a ka haku no kekahi kumu kupono, no ka mea, he ku ia i ka hookauwakuapaa.

Aug. 23—Hoouka kaua oia ma ka aoao kue i na hana pono ole a ka Aha Kuhina o Kamehameha V, a ia auina la hora 2, kahulihia ka Aha Kuhina no iakou na inoa o C. C. Hailaki, Kuhina oko na Aina e; F. W. Hutchinson, Kuhina Kalaiaina; J. Mott Smith, Kuhina Waiwai; S. H. Phillip, Loio Kuhina. Sept. 10—Kohoia he Aha Kuhina hou 110 Kamehameha V, oia o F. Wj Hutchinson, Kuhina Kalaiaina: Robt Stirling, Kuhina Waiwai; S. H. Phillips Loio Kuhina; W. Hutchinson, Kuhina oko na Aina e, (no ka manawa.) I ka makahiki 1873, la 11 0 Dekemaba, ua make o Kamehameha V, a ma ka la ua koho o Keo* Kaaka ma kona ano he lunamakaainana ia Lunalilo i Moi.

Oiai iloko o ia kau Ahaolelo kuikawa, ua waiho ae o Keo Kaaka he hoololi kumukanawai, a penei ke ano: Mamua, ua kauohaia ma ke kumukanawai, aole loa e loaa ka mana koho balota i kekahi kanaka ke ole e hiki aku ke kumu waiwai o kona mau waiwai i ka $150 me ke kau ole o kekahi aie maluna oia mau waiwai; a ma ka olelo hooholo a Keo Kaaka, ua hooliloia kela papa ana i mea ole loa, a ua haawiia ka mana koho ina mea a pau ke uku oia i kona mau auhau pilikino 0 elima dala; a mamuli oia hooikaika ana a ua Keo Kaaka nei, ua loaa keia pomaikai nui i kona manao maloko o ke kuokoa, e uwalo ana i ka Moi Lunalilo a me ka lahui Hawaii a pau e kue ikaika a e hoole loa i ka hoohui a 1 ka haawi ana i kekahi lihi o ka aina. 'Ua hoonaueue oia i ka Aha Kuhina, a ua oleloia, ua kokolo lakou imua o Keo Kaaka no ka makau ika loaa }X)no ana oka lakou mau hana ino i ke kilo loea o ka naauao.

I keia la ke ku nei 0 Keo Kaaka me ka makaukau e hoopakele ia Hawaii, a e hoike ae i kahi i puehu ai 0 kela $48,000 a me na dala e ae i ka Aha Kuhina o Kipikona. Ke ku nei oia i keia la he moho no ka oiaio, a elike me kona ano mau i na wa a pau, pela no oia e hana ai no ka pono a me ka p<ftnaikai o kona aina hanau a me kona mau hoa makaainana. O keia mau hoomaikeike, he kumu kuponoia e hilinaiia ai ka balota ana makaainana i koho ai, oia hoi o J. O. Kaaka J. U. Kawainui A. P. Kaiaukoa A. K. Kunuiakea. Na'u na M\raainana.