Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIII, Number 5, 2 February 1884 — Page 3

Page PDF (1.45 MB)

This text was transcribed by:  Desiree Shahoian
This work is dedicated to:  To Mrs. Odon's Kindergarden Class of 1955

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Ka Nupepa Kuokoa.

@

@

@

@

@

@

@

@

@

@

@

@

@

@

@

@

 

NUHOU KULOKO.

@ holo mai o ka @

@ ke loa mai nei ka la @makaainana o ka Pae@

@ hou ana @@ hiki aku ika la 3 o Feb.@ na hemahema i koe@

@m@ ke ano o ke kamailio ana@ hanau hou, pela no i kamai@ kakhi @ o kel@ i kela@ nei i ka @ konaaoao, aka, aole i hiki @ ka mea @ ke @ ana.

            @makou kahi @ i keia mau@ pono ole o na hana a @ Ke Ola o Hawaii pono ole@ pepa kamalii, ke lele @ o ka manu, pela mai kahi @ @ko o kahi nupepa @ Hawaii.

            @lo hoolaha hookapu aina ka @ makoa a no ka loaa pili ole@ o ka uku pai, nolaila, aole e @

            Ua h@ ae @a mai o keia poe @ i maa @ pauhau ana kahi @ i make @ W. Auli@ S. a me @.

Ma keia pale aku aole e pai hou ia @ na haawina Kula Sabati me na apa @ liilii elike me ka mea i maamau. @ keia i hoike ia mai ia makou @ aku.

           Ke pai hou nei akou i hola pale @ malalo o ke poo “Pili mau” @ ia ai, mamuli o ka hewa o ka @ hoonohoia ana o ka lalani mua o ka H@i. Ua pololei i keia wa.

           Mamuli o na lonolono e waiwaia mai @ manao ia, aole i haule maoli iho @ mai ka pukaaniani mai ma@ ona, aka, i kiola maoli ia no: @ lonolono, ke noii pono nei @ aha Ko@onero i keia wa i ke kumu o @ ana aku o keia olia make ma@ Bakala, ua manao waleia e loaa @.

             Na K@ hoike mai i keia malalo @. Nui ka na o Hamakua nei i keia mou la i hala iho noi hele na @  hakuhoi, makolukolu i kau a mea he nui o ka na. Nai ka hau o Ma@ i ka ike aku Lilelile pono @ i kona kahiko hele a @ i k hoopo o kane me he @ ana i ka ili ke moe @ ka po. paanuana na kino o Hanakua nei iloko o keia mau la.

           He mea hou loa keia i keia mau la @ nakahiki Ahaolelo kau kanawai. @ ma ka a@ o kona mokupuni Oahu @: Akahi no a ikeia, o ka poe @ kahiko i hookuuia na auhau @ aole o lakou kukana koho @ makaaiana. Elike me kela @ L. M. @ @ He @ loi aku keia, mui hoa na ele makuk pahupalu e haawiia nei e loaa k@mana ko@ he mau haneli p@ ka nui Kaa nae, a loaa aku ia ka nana koho haioia, aua aku nae ka aoao i ma @ aupuni. Aloha nina ole. a @ lahui ole. Aloha ole, o k@ p@ ko @akaai@. Ua @ Kaulukeo. He mea h@ io @ keia i ko’u ike la @ Aole @ keia o ka poino o ke kanaka? Aole n@ hoi i k@ ka makou Hui ia Hen. K@ i pauku no ko makea waiwai pono k@ no nae ak’u i ike me Panui ma ao me. o Kakaake a me ke lehulehu no a mui  DAVID M NUIA.

Na i S. Keaniani i hoike mai i keia mahalo ihe i kakania i ka la ao Ma ka Peakolu Ianuari. 23. na make mam@ Makaiwi (w @ Kana@ ma kekahi kahawai e pili koke ana ma ia wahi ma ka hema oui he ia ua k@ hele aku la oia i ka holoi ma keia kahawai a no na hora @ ka a@ omaka mai la ka wai e kahe ma keia kahawai a ia wa i keia aka ai ke kino o na wahine noi e @ ana i ka @ aohe kapa a he @ lae. oiai, he mau h@ ke kawa mai kana wai i @oi aka hiki i kahi i loaa i kona @ make O koha mai mua mau he @ a @ he mea la. ua hiki keia mai @ ana ma ke kaliawi i @ hiki wale i ka wa a ka wai i haalani mai ai. Ma keia la no oiai au e kamoe @ keia home neho aku mai Ka @aihao@uka aku no ke Kaihawana wa@ i hoko o na pakaua a i ko’a hiki ana ma ke kahawai o Honokoa e @ koke ana ma ka aoao akau o ka pahe hopu, ua halawai iho la au me na poino @

@

@

@

@

@

@

@

@

@

@

@

@

@

@

@

@

@

@

@

@

aole i poina. He @ ka poino o na kanaka ma keia kahawai, a he nui no hoi ka hemahema o ke Aupuni mai @ aku a i na e @ keia ka@ a @ alaila, he kaulike ana @ no ka pomaikai.

 

NO NA EKALESIA.

Ma Kawaiahao ua haiolelo o Ka@ka ma Ioane @. I mai la o @ iaia, @ e hoopai aku ana ia @ e hele oe mai hana @ wa hou aku.” Manao nui ma keia olelo, “Ua hele mai o Iesu i ke ao nei, aole no ka hoopai aku, aka, no ka hoola.

Ma Kaumapapili, ua haiolelo o Waiauau ma Kin 18:19 “No ka mea ke ike nei au iaia, e kauoha aku no ia i keia poe keiki a me kona poe ohua @ i malama mai ai lakou i ka aoao o Iehova a e hana lakou ma ka pono a aie @ p@kahi i hooili aku ai o Iehova maluna o A@kama i ka mea ana i olelo ai @. He eha manao i @ kana pono e hana ai? o ka pomaikai.

           Ma ka po iho, na Pakio i hai ka olelo e pili ana no Daniela no kona hookiia ana i ka @ Manhao nai. “Ka nana o ka oiaio.” Ma Kawa ua haiolelo o Kawiei ma Ioba 32 @ hapa nina. “O ka mea uuku a me ka mea nui aia no ia malaila.” Manao nui. “Ku mana o ka luakupapau maluna o na mea a pau.” He haiolelo keia e pilli ana no ka make ana o ku Luna nui W. Bakala.

Ma Kona ua haiolelo o W. N. Lono ma Kinohi 41:38, “E loaa ana anui kekahi kanaka ia kakou elike me ia nei.” He ekolu manao. 1 E loaa ana anei kekahi lunamakaainana elike me in me ia nei.  2 E loaa ana anei ia kakou kekahi kahunapule elike me ia nei. 3 Ka pomaikai ke loaa keia ano.

           Ua paa loa ka hale kahu o na ekalesia hui o Kona-waena a me Kealakekua. ua mui ka ikaika me ka hoomanawanui o na hoahanau o keia mau ekalesia ma ka hapai ana i keia hana. kekala luna aupuni

             He elua mahao iloko o ka ekalesia Wailuku. o ka makemake i kahu hou. a o ke kahu kahiko no.

           E holo ana paha kekahi mau haumana o ke kula kaula no na aina e ke hoike ke kula, oiai ua ninauia lakou e ke komiie o ka Papa Hawaii.

 

Ohi hapaku la !

           Aia ma ka pale i hala niawaena o ka poe i auhauia i keia makahiki no ekolu dala, he mea kupanaha o ka loaa ana o ka mana koho. aole loa i ikeia i ke au mamua. aole hoi i na aha kuhina o na Moi o kakou ia hala, aka. i ka aha kuhina o Kuukona keia hana haikai kanawai.

           Ua ikeia keia mawaena o kekahi mau koa o Kawa. oiai mamuli o ka hooikaika ana a ko lakou haku imua o ka Lainakanawai Hoomalu a me ka Luna Auhau ua loaa io mai la ka mana keho i keia mau koa. Alaila pono anei kela? aole. he hoopuipui ana mai keia ma ke lakou aoao.

           Kia ka mea kupanaha, aia ma ka hoekuu auhau o keia akahiki he ekola dala wale no. aka. miioko hoi o ka palapala mana koho he elima dala. ea hi kupanaha keia mau hana. a ina pela ka hana a ka aoao alu. alaila, ua oi aku ka pono e loaa ka mana koho i na wahine: heaha ka hope o keia mau hana. aole anei he haunaele i ka ia koho?

            A ua lohe puia mai no hoi mai kekahi makamaka ponoi mai o’u ua loaa aku ka mana koho i kekahi poe na hookuuia ke lakoa auhau kino, mamuli o ka hooikaika ana a me ka hoonalimali o ka lunamakaainana nona ka inoa mua o kela aoao imua o ka Lunakanawai a me ka luna Auhau. me ka hoike pa aku i ke kanawai: ia lunamakaainana nei he hiki no ka ke loaa ka mana koho i ka poe i hookuuia ko kakou auhau. he mea kupanaha keia. heaha la ka mea i hana oleia ai keia ano hana i na makahiki i hala?

           E ke Kuokoa. ka luna o na nupepa a’u e hiipoi nei. e hoike aku oe i keia. mea imua o ka lahai. i ike mai ai na kini o kaua i h@ mai ai lakou i poe kuokoa a aloha nina. i hiki ke imiia a loaa ke kalohe.

  J. K. N@ck

Kauiia Keko.

           He haku aina i ke@hiaia i ka mai. Aia me ka pau ai ka pilikia. he mea paa maloko aole hiki ke komo. Mahuahua ka pilikia, aole hiki ke m@i. olelo ke kauka aole hiki ke ola. He make ana no.

           Hele pakahi na lala o ka ohana me

@

@

@

@

@

@

@

@

@

@

@

@

@

@

@

@ ke kauka malaila i kekahi @ inu iloko o ke @ Ua @ ke keko i ka @ mai e inu ana i ka laau, ka huh ia, @ ia o ke keko no ka awaawa loa o ka laau, hoa@ e @ i kona @ kaha, owa @ @ i ke kiaha ilalo @ liilii. Lilo ka @ mai i ka akaaka a nei, kahea oia i kana wahine e holo @ holo mai oia a ike i ka hana @ a ke keko me ka akaaka loa ana o ke kane. Ka pau no ia o kona fiva a ola oia.

Naaupo ke keko i ka mu wale ana i ka laau. No kona ike ana i ke kahu i ka inu ana, kuhi paha oia he mea ono ia mea @ he awaawa loa. N@ ae nae oia i ka hoolei ana i ke kiaha ilalo a @haka liilii.

            E hoo@ me ke keko e hoao ana e inu i ka waiona, e haha, e laau @ e kuha a luai aku, a hoolei aku i ke kiaha ilalo. A mai hoao hou.

 

Hono. hono. hono hou.

Ku kekahi kanaka ma kekahi kahawai ua piha i na ia liilii, maluna’e he wahi loko liilii, e au aha na ia me ka Kaika e hono ana e hiki ae iluna i ka poko liilii. Aa no a paupauaho, kali iki a hoao hou e pili iluna. Papau ka loko, a@ oia, aia hoi e hoao hou ana no. Pela ko lakou au ana, a hoomaha aku, a hoao hou ana a hiki no i ka loko.

           Aole anei kela he kumu hoohalike na kakou? E ke kumu mai paupau aho i ke ao ana i kekahi keiki no kona lohi ana. Hoao hou no, mamuli paha loaa ka naauao iaia ke paupauaho ole oe i ke ao ana. E ka haumana, mai paupauaho oe i ka imi ana i ka maauao no ka lohi i ka loaa ana. Hoao hou no hooikaika mau, mamuli paha naauno oe. E ke kahu ekalesia. mai paupauaho oe i kekalu poe. no ko lakou huli ole mai. E mau ke ao ana. ka paipai ana, ka pule ana. mamuli pahu huli mai lakou.

           I ka hana mau ana. mai hoopalaleha. I ikaika hoi ma ka naau e maluma @ i ka Haku,” Rom. 12:11.

  HAWAII.

Na papale koa maluna o na laau

           Heaha ia mau papale? He mau papale hookamani paha. He lana koa ma Kina. ua lohe oia e hele mai ana. kekaia luna aupuni e nana i ka nui o na koa. i akaka ka nui o ke kokua ana no na mea ai, na mea inu, na mea aahu. Ina he haneri koa he haneri pola raiki ia. &c.

           He haole e makaikai ana i keia luna koa me kona mau kea. nana oia me ka ohenana ike eia elua haneri papole me na lole koa e kau anu maluna o na laau a o na koa io, ua ao wale no lakou. he hookaha kanawalu koa ka io ole, he mau laau wale no me na papale maulna iho. Hookamani ea.

           Ma Kina keia hana apiki, he aina hoomanakii ia, nui ka naaupo.

           A pehea na aina karisetiano. na aina naauao elike me Hawaii Nei?

           Aole anoi he nui na papale e kau ana. aole maluna o na koa ia, aka. waluna o na koa loau? He poe koa io no paha, uuku nae.

           Nana i na kahu ekalesia. na kaha Kuia Sabati. me na kuma kula Sabati. he mau lana koa lakou. Makemake paha lakou e hoike i ko lekou mau koa.

           Hoike ke kahu ekalesia i kana mau koa, oia na hoahanau, ua haneri paha inoa ma kena hake ekalesia. Ehia nae koa io? Ua iwakalua anei? Ua @ iho paha. He mau papale koa ko lakou a pau. Malalo iho nae he mau laau.

           E ka ekalesia o @ haneri paha lala oia na koa. Ekia koa e ku ana elike me ke ano koa io? Ke hele nei anei oukou a pau i na halawai ekalesia, halawai luakeni. halawai haipole?

           Aole he poe palupalu, nawaliwaii, maimai, pilikia io kekahi. Ae. pela io no. a o oukou ka poe @ika. ka poe pilikia ole. ke hele pei anei oukou Aole hele mau. palaka no i kakai manawa. makemake no e noho a hia mae. A o kekahi kumu o ko make hele ole. hoowahawaiia makou i ko ma kau kahu. He poe koa aha oukou? Aole ke kaha, ke kapena, o Iesu ke kapena. Aole oukou e kaua ana no ke kahu, e kaua ana oukou no Iesu. ma ka noho wale. hele ole e lohe i na kau eha a ka luna koa malalo ae o Iesu? He mau papale koa nae ko oukoa, aka, he mau laau malalo iho.

           Aole nae i maopopo he mau koa io oukou no Iesu ma ka hele ana i ka halawai. Malia paha ke hele nei me he mau iaau ia e halihali ana i ka papale koa maluna iho.

           Ma na halawai ka lehe i na kauoha me ke ano o ke kaua. Ma na hana me ka hooko ana. Pela na keoa maoii, akoakoa lakou ma ke alo o ke kapena. hoike oia i ka huna. i ka enenii. i kahi e kaua aka ai. i ke ano o ke kaua. a kana e hele e kaua aka elike me ke kuhikuhi ana. Ina hana ka@ me ia, he mau koa io lakoa. Ina kaua ole kekahi, he poe @ kumakaia lakou, e kokoa ana mau@ o ka enemi. He mau papale koa ma na poo. he a au luna wale no malale iho.

           E na kahu. na kuma. na hoahanau, na haumana, e lilo kakou a pau i poe io no Iesu a no ka pono, aole i poe koa ma ka mea a ma ku papale hea wale no. E kahikoia i na mea kana a pau, a e kaua aka no i na enemi i ke so nei i ke kuko, a i ka diabolo.  HAWAII.

 

HE MOOLELO EEHIA

No Ka

HANA HOOWELIWELI

@ KE

TOWERA O LADANA.

Mai ka peni a ka mea unuhi maloko o “Periana ka @ Ole a me Ma@ ke Koa”

BUKE ELUA – MOKUNA 1.

           UA haalele aku kakou ma ka helu hope o keia moolelo i puka ai i ke Duke Nothumberland me ka luahine @ @ iloko o na kukai ole o h@ ana. a na ka Haku Ke@i@ i hoomalu i ua luahine ia mai na olelo pili kino e paka mai ana mai kona waha mai. Aka, o keia papa ana a Keh@. aole ia i lili i mea e uwepa ia ai kona mau lehelehe, aka, hoomau mai la no oia i ke kamailio ana ma ka pane ana mai.

           “E kamailio aku no au” wahi a Gui@. “ma o keia na huaelelo hope a’u e paana ae ai. E nana mai i keia apana wela i lamai ia iloko o ke koko o ka mea au i kumakaia ai: ua hiki mai ka manawa nona e kau aku ai i ka uku hoopai maiuna iho ou. ke hele nei oe e heahewa ia – no ka make – no ka ake - ka ! ka !”

           “ I. hookaawale aku iaia mai keia mau hoohaia manawa ana e na koa !” wahi a ka Haku Kelinetona i pane aku ai.

I ka luahine e alako ia ana e na koa e kaawale mai ke Duke aku, ua aka henehene mai la oia me ka pane ana mai. “E lawe aku iaia no ka ahewa ia : no ka ahewa ia i a no ka make !”

           I ke kaawale ana aku o ka luahine ua hoomaka aku la ka huakai no ka hele ana; o ka makamua o ka huakai, he mahele koa me na laau ihe mahope mai o lakou he mahele koa me na pu.

           E heie ana mamua aku o ke Duke Northumberland ka luna kiai o ka hale paahao, a i kulike ai hoi me ke kulana i hana mau ia no na lawehala i manaoia he karaima kiekie. e amo ana oia he koi lipi me ka maka o ke koi e huli ana mua mai ka lawehala mai; ma kela a me keia aoao o ke Duke a me kona mau mau hoahele na aliikoa me ka lakou mau pahikaua i unuhiia a e paa ana i ko lakou lima; a mahope mai o ka huakai, he elua mau mahele koa hou me na laau ihe a me na pu.

           I ka huakai e kaalo ana malalo iho o na puoa oioi o ka pakaua towera me ke alahaka huki hiki aku la lakou ma ke aao o kekahi anuu alapii e moe ana a hiki i ka muliwai: maanei, e lana ana na waapa he nui wale me ka makaukau no ka lawe ana aku ia lakou i kahi i manao ia ai. I hakalia i ke Duke Northumbelrad a me kona mau hoahele a kau iluna o ka waapa, ua kau u aku la me lakou ka luna kiai o ka hale paahao, me kona lawe ana ae i kona wahi ma ka ihu o ka waapa ka auamo ana no i kana elele o ka make e like me ka wa iloko o ka huakai.

           Ua poai puni koke ia ae la ka waapa o na paahao e na auwaa e ae o ka huakai, me ka akali ia ana e na auwaa liilii he nui wale, i piha me na makaikai o kela a me keia ano, holo like aku la lakou no Westminster. Aole he mau hiohiona o ka waloha i hoike ia mai e ka aha kanaka no keia haule ana o ke Duke mai kona kulana kiekie mai; aole hoi o Northamberland i hoopouli ia kona noonoo no keia mau ano o ka hoowahawaha pahola ia mai nei imua o kona alo, aka, aole nae oia i ekemu iki no keia mau mea; he mea luki ole no hoi iaia ke kapae ana i ka ike kumaka maoli ana aku i keia mau hana hoehaeha mau ma keia wa’ mia e nalu ana me keia mau manao. aia hoi kekahi waapa hookahi ana e ike noi e akali kokoke mai ana i ka auwaa waapa e hali ia nei. oia o ka mea maluna iho he luahine. a e kowali ana oia i kekaki nainaka i paumaele i ke koko me ka hoopaka ana i na haaololo haino nona. Ua lulani aka he auwaa he wale e ike pono i na mea a ka leaama e kala leo nui ana, a i ki maopopopono ana o kona mau anola lakou; ua kome pu aka ia lakou me ia ma kanu mau hana hooaikoia.

            I ka hiki ana aku o na waapa ma na paepae anuu alapii o Westminster Holo. lele mua aku ia na mahele koa. ke Duke aku a me kona mau hoahele me ka ukali ana a ka luna kia o ka halepaahao elike me kona anu i ike muaia ae nei, a halua aku ia iakoa no kahi e hookolokolo ai. Iwaenakona o keia keena nui akea a maikai, ua kukuluia he olokea i kauia me ka lole eleele: ma kekahi poo ako o na keena ia. ka pukiulo alu, me kona mau uhi kauwela i kau ia me ke kalauno i elana ia me ka lopi gula, a ma keia a me keia aoao o ka noho ahi. he iwakalua kumaumahiku mau noho puio nolanolu, me ko lakou mau kua pakahi e aiohi ana me na hoailona palekaua i ulana ia me ka lopi wai dala Ua hoana okea ia ka aoiao alii no ke Duke Norfoke, ka Hake Puuku kiekie hoi o Enelani. o na noho maoh no kela a me keia kanaka koikoi i keno ia no ka hoolohe ana i ka hoahewa ia ana o na paahao. I na paahao i k@ aku ai iloko o ke ke@, ua lawe, @a ia aku la lakou a ma kekahi wahi kaona uuku ma ka @ na kaona nui la, malaila lakou i hoonoho ia ai me ke kali ana no ka hiki mai o na lunakanawai.

           Mahope iho o ka hui ana ae o kekahi mau @ o ko lakou noho ana ma keia wahi keena ua kii ia aku la lakou e kekahi elele a alakai ia aku la mawaena o na laina koa me na laau ihe i ko lakou mau lima e ku ana ma kela a me keia aoao o ke keena hookolokolo @i make aku la ka Duke Northumberland iluna o na anuu alakai o ka olokea holopapa me ka oiwi kino maloloo, a iaia i ka paka pale e hawahaawale ana i na makaikai me ka aha hooko lokolo. haawi mai ia eia i ku hoomaikai i ke anaina ma ke kunou ana mai me ke anoano, a ku like ae la ka poe koikoi a pau me ke anaina ilana, me ke koe ana o ke Duke Norefoka aole i ku iluna, no ka heike ana aku i ko lakou mau manao mahalo no ka hoomaikai i pahoia ia mai e ke Duke Northumberland iaia e ku ana me ka maloeloe a poiolei o ka oiwi kino. haii ae ia ia a nana aku ia i ka aha hookolokolo a pani me ka maka ikaika. Aole he mea hookahi o ke anama a kona mau helehelena e ike nei, e hoike mai ana i ke ano o ka wiwa imua ona i keia wa i ko ka mahina i hala ae; a iaia e leha aku ai ma e a maanei o ke anaina, e halawai mai ana kona mau lena ike me kona mau enemi oia o Arunadela. Pemeb@oke, Shrewsbury. Rich Huntingdon a me Darcy ka poe nana i paipai i kalohulehunoka ponooieo kana mau hana, i keia manawa nae o lakou kona mau lunakanawai. E noho ana ma ka aoao akau o ka Haku puuku ka Bihopa Gadina ma he ano o kona kulana oihana ka Haku lunakanawai o ke aupuni, a ma kona hema iho ka Haku Paget.

           I ka heluhelu ia ana mai o ka olelo hooholo hoahewa iaia, haliu aku la ia a pane aku la imua o ka aha:

             “Eo’u mau haku,” wahi ana. ke hoike aku nei au imua e oakou me ka oiaio a me ka hoolohe i ka mea kiekie ka moiwahine, ka mea hoi a’u i hooiaio ai i ko’u inaina wela nona me ka manao lana ole e huikala aku iaia, aole loa no hoi au e hoao e kamailio i kekahi mea e pale ana ia’u iho, aka, e kamailio ak i no au maluna o ka olelo hooholo a ka aha malalo o na kumu elua.”

             “E hoike mai ia mau kumu,” wahiake Duke Norefoka i pane aku ai.

             “O ke kumu mua,” wahi a Northumberland, “ua makemake au e ike, ina o ka hooko ia ana o ke kanawai ma ialo o ka mana o ka nohoalii a me ka aha kukamalu ma o ka palapala hopu ia o ke sila nui o Enelani, he mea hiki ia ke wehewehe ia mai ma ke ano he kipi i ka nohoalii?”

             “He mea ia i kanalea ole ia ma keia hihia eu e ke Duke,” wahi a ke Duke Norfoka i pane aku ai:” a no ka hoailona kani o ke aupuni nena ke mana au i hooke ai, aole ia o ka hoailona kuni mai ka meiwahine pelolei ma ka nohmelii. aka no kekahi mea pakaha wale @ nolaila, pela i hele ai i ka palapala hopu ole.”

             Kunou aku la o Northumberland me ka pane ana aka; “ua pane ia ma. ka haina o ka’u ninau. Aka, maialo o ke kumu elua e hooholu ia ai ko’u manao. Ua kupono anei me ka pololei, o ka poe no lakou ke kulana i like pa me ko’u a malalo hoi o na hoounauna a me na kauoha i haawi ia ia’u e hana, o lakou ko’u mau Lunakanawai nana e kau mai i ka hoopai no ko’u ahewaia a me ko’u make?”

             Pane aku la ke Duke Norefoka, “ua owih pu mai oe i a lakou ma keia hihia ou e ke Duke me ke kauhihi pu ana ia kakou iioko o ka wiiiau hookahi me oe: aka, he manawa loihi i ike ia aole lakou i ahewa ia ma ke kanawai; nolaila, ua kupono lakou malalo o ke kanawai e kau i na hoopai maluna o oa hihia a pau me ke kue ole ia; koe wale no ko ka moiwahine makemake.

           “Ua maopoopo lea ia’u.” wahi a Northumberland iaia i kunou mai ai me ka haahaa: a oiai hoi. wahi hou a me ka haahaa: a oiai hoi. wahi hou a ke Duke, “he mea waiwai ole ka hooi kaika hou ana aku i kekahi mau kumu kupono; nolaila, ke hooia aku nei au i ke kupono o ka olelo hooholo me ke noi pu ana aku i kou keikei e noi aku i ka moiwahine no kana oleo huikala maluna o’u.”

           I keia wa i hoike koke ia mai ai iaia ua kau ia ka ahewa maluna ona.

  (Aole i pau.)

Imua o na Ekalesia a pau.

Aloha oukou.

           He mau mea ka’u e hai aku nei no k i Ekalesia Euanelio o Waimea Ha waii.

           1 Ua hooholoia e hoopiha oia i ko na haawine dala no na dala he elima tausani no ke kokua i ka oihana kuloko o ka Papa Hawaii. No ka makahiki mai Iune 1 1883 a i Iune 1, 188@. Nana i ka Hoike Makahiki Iwakalua o ka ahahui Eumeiio Hawaii, Iune ’83 aoao.

           Ko Waimea haawina he 50 dala. E loaa ana no. Ua loaa kekahi hapalua, e ioaa ana kekahi hapalua i koe ke hooloihiia ke oia kino.

           Pehea na ekalesia e ae he 63? Ke hoomanao mai anei oukou i ko oukou mau haawina pakaha? A ke hooika ika nei aaei e hoopaha ia mau haawina? Ua pau ka hapalua o ka makahi. Ua loaa anei ka hapaina o ka haawina? E awiwi i ka imi ana i pau pona i loaa ka mahaloia e ka Papa Hawaii a e ke ka lani hoi.

2 Eia ka laa o na mea i hoohelele Na ke Sabati ia 30 Feberuari, e paie na haipule mai Hawaii a Niihau no ka balota aupuni ana ma ka ia 6 o Feberuari. i balota ka poe balota no na lunamakaainana kupoo. i poe aloha i keia lahui. a imi i na mea e pau ai ka poino e kau mai nei a imi i na mea e mau ai ka maluhia a me ka pomaikai. Ina a pau ka balota ana. aole e pau ana ka pule no na lunamakaninana a no na luna alii. a no ka Mei  E mau no ka pale mai ka ia 6 o Feberuari a hiki i ka wa e weheia ai ka halawai o ka Ahaolelo aupuni, a mailaila aku no a hiki i ka wa e pau ai. Mana ka huina pule. Ma ia mea ka lanakila ana o ka aoao pono; me ka hiolo ana o ka aoao hewa.

  Waimea, Hawaii, Ian. 16, 1884.

NA HANAU.

  Ianuari 25, ma Kapalama-uka, Honolulu, hanau na Hakia a me kana wahine he keikikane.

  Ianuari 22 ma Waiheee, Maui, hanau he keikikane na O. Nawahine me kana wahine.

NA MAKE.

  Ianuari 23 ma Auwaiolimu, Honolulu, make o Keoni Pupuhi (k.) no Kipahulu, Maui.

  Ianuari 9 ma Waihee, Maui, make o Kinai (k.)

  Ianuari 12 malaila no, make o Maria (w.)

 

J M DAVIDSON.

LOIO ! LOIO ! !

KEENA HANA: Helu 13 Alanui Kaahumanu 1147-3ms.

AONA {PAKE.}

 

HALEKUAI UPENA MA ALANUI MAUNAKEA

HELU 8, HONOLULU.

  Malaila e loaa ai na upena o na ano a pau, mai ka maka kahi a hiki i ka maka ha. A malaila e loaa ai na aho o na ano a pau. Ke kono aku nei au i ka poe a pau mai Hawaii a Kauai e hele mai ma ko’u halekuai a e kuai makepono aku no au.    1152-3ms.

 

HALEPAI O THOS. G. THRUM

O KA NUPEPA

SATURDAY PRESS me KUOKOA

 

ALANUI KAAHUMANU, HONOLULU.

Malaila e paiia ai na ano a pau o na

 

BUKE,

  HOIKE O NA KULA.

  HOIKE A NA KOMITE,

  NA HAAWINA KULA SABATI,

PAPA KUHIKUIII O NA ANO A PAU,

  HOOLAHA NUNUI A LIILII,

  BALOTA, LIPINE PAPALE.

  TIKETA, WAHI LETA,

  BILA PAI HAKAHKA

  HOOLAHA KUDALA,

&c.,  &c.,  &c.

Hoko o ka wa pokole a me ka aukau haahaa.

 

A ma ka halekuai o THOS. G. THRUM ma ALANUI PAUI,  e loaa ai na

  Kalana kakau o na ano a pau,

  Wahi Leta  “  “  “

  Inika “  “  “

  Penikala “  “  “

 

Mea hoopipili, buke hoomanao,

Peni gula a me kumu gula,

Kii, a me na laau,

Buke kii o ka ohana,

Buke kii a na keike,

Na mea paani a na keiki,

Kaa a na keiki,

Kaa huila lua o na opio.

A he Agena no ke ana lole pepa o na Keiki a me na wahine

 

No ka hoailana ana i na lole me na inoa pono:

  e hookoia na kauoha a pau no na papa inoa ke waihoia ma keia hakekuai me ka uku pi o ka papa inoa i makemakeia. Uku no ka inoa hookahi me ka inika i me ka hulu, $1.50 ina nii ka papa inoa keleawe, a ina ma ka papa inoa dala, $2.

  O na kauoha mau mai na mokupuni e hookoia ina e hoouna pu ia mai me ke dala a me ka moakaka pono o na hoakaka ana.

  THOS. G. THRUM.

NA HOOLAHA KUMAU.

J T. WATERHOUSE.            (Walakahaui.)

HALEKUAI KUKAA NUI ME LIILII.Ua piha pono me na waiwai makamaehewa ai na maka i ka nui o ka lehua.Heaha no la hoi ia!MALAILA

Na Apo Kilika o na ano a pau,            Pahoehoe o na ano a pau,        Alapia o na ano a pau, Huluhipa o na ano a pau,            Na huluhulu holoku,   Na Kookoo Paina,       Lilina iau puu.             Wetoria,                      Leponalo,                    Lainakini,                    Ahina pelekane,          Na Kihei o na ano a pau,         Na Koloka o na wahine,         Na Kihei Huluhulu,Na kalakoa o na ano a pau.   Na Kihei uhi moe,       Na Koloka o na wahine,         Na uhi Kilika,  Na uhi Alapia,       Na Hainaka nunui a liilii

Eia hou.HE HELUNA NUI ONA PAA LOLEO NA KANE A ME NA KAMALII.

Na Apa paina maikai loa.        Polu manoanoa a lahilahi,       Huluhulu manoanoa a lahilahi.            Na Apa huluhulu a pahee,             Na paa lole hulahula, kane, me kamalii,          Na pililakeke loloa a pokopoko,          Na Palule kaula o na ano a pau,   Na Palule keokeo,       Na Palule kalakoa,      Na Paleili.Na papale wahine i kinohinohiia me na pua            me na hulu nani, a he helnua nui o na kane a me na kamalii o na ano a pau

HE HELUNA NUI O NA KAMAA.

            Na Kamaa buti,           Na Kamaa pihi,           Na Kamaa haka,          Na Kamaa laholio,      Na Kamaa weleweka.

                        HE HELUNA NUI O NA NOHO LIO MAI@

            Na Noho Italia,           Noho pulu mamua       a mahope o kela a        me keia ano.

            NA AILA O KELA A ME KEIA ANO.Na Aila honua helu 1 he aiai me he waa.Aila pena, aila hoomaloo, aila Oliva,Aila inu, Aila lauoho,Waiala Maikai.NA PENA WAIHOOLUU LIKE OLE.

Keokeo,           Eleele, Polu     Melemele,&c., &c., &c., &c.

Ina iho Ina iho.

Na ipuhao, na ipu ti,    Na koi nui a liilii,         Na pahi nui a liilii,       Na pahi olo, pakahi     Na pahi olo paluaNa tabu nui a liilii,        Pakeke nui a liilii,        Na lako kamana,         Na lako amala,            Na kamaa lio,  Na moehao.     Na pela uwea

NA LAKO HAO, MA KA AINA A ME KA WAI

            Na lako pa,      Pa nui a liilii,   Na bola,           Na kiaha aniani,          Na aniani kilohi,          Na ipukukui o na ano a pau.

HE HELUNA NA MEA AI.

            Palena poepoe,            Palena poepoe palupalu,          Palena huinaha,           Palaoa o na ano a pau. Na kamano maikai loa ma ka pahu,            Na kamano tini,           Paakai o Livapolu,      Paakai inu,       Paakai hu,        Mauu Kaleponi,         Palani ai a ka lio.He heluna nui o keia mauwaiwai aiwaiwa , ko’u mau halekuai aole i pau i ka huaiia aku na             oukou no e hele mai a kilohi no oukouUa waeia keia mau waiwai me ka maiau, maPelekane, Farani, a me Amerika, no ka pono a me ka pomaikai o na kanaka Hawaii.      na kauoha mai na mokupuni e hookoia me ka eleu loa.           J. T. WATERHOUSE.           (WALAKAHAUKI.)