Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIII, Number 5, 2 February 1884 — HE MOOLELO KAAO NO Raiana Hu. [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO NO Raiana Hu.

Ko Kaikamahine helu akkhi o ka ikaika, ke koa. ka mana. inailoko mai o kona mau pokii. UNUHIIA MAILOKO MAI O NA BL'KE AL\BIA. A HOOPLKAIA MAILOK.O AE O K.A PAANAAI'. MAHELE MUA. HF.LU 2 OK.EIA inake no ke anu a me ka opili, oiai ka ua awa a me ka makani e hana mao ole nei, a oka make wai me ka paapaa o ka puu kekahi kuaui. E na hoa, e kali iki. I ke ahiahi a po iho i make ai ka Moi, oiai ka moana e paa ana i ka noe, e kui ana ka hekili, e olapaana ka uila, e hoike ana ka lewa he ! lii make, ua ikeia mai Ia e ka anela hanai holoholona o ke aupuni o na anela i noho aliiia e Mikaele ma ka moana anu akau, o keia ikeia ana o ka waapa o na alii ma ka moana, ma ka akau o (Scotland) Sekotia a me Noiewai, elua anuenue kupaianaha loa e pio ana i ka moana, pio mai la kekahi anuenue ma kekahi aoao, a o na wawae mawaena, ua hui i kahi hookahi, a i ka wanano o ua po nei, oiai, ua ano mao ae la ka noe o ka moana, ike houia nei, ua kupanaha hou, o ke anuenue ma ka aoao akau, ua ano e, he mau lihilihi eleele maluna a malalo, ia wa i haupu loa ae ai ka anela me ke pahao!iao nui, nolaila, kauoha ka anela, i ke-

| kahi mau manu o kona alo, e lele e nana 1 Jceia mau anuenue ano e ekupa-; wnaha, he moku alii poho—ua poino, a hoounaia aku la ekolu manu olelo me na hua apala i ka waha a, ia lakou i lele ai me ka awiwi, loaa io aku la i waena moana keia waapa uuku a ke anuenue i alakai i(i lakou; he kaikamahine ola me ke keikikane make, oiai no ke 'lii wahine e uwe ana no me ka hanapilo o ka leo, me ka ike ole mai i keia poe manu e kau aku ana mamua 0 ka ihu o ka waapa, a i ke ano owekeweke ana'e o ke alaula o ke kakahiaka uui, ike aku la ia ekolu manu e kau mai ana mamua o ka waapa, me na | hua apala pakahi ma ko lakou mau alo, | lele ae la ka hauli me ka puiwa no ka ike ana'ku ia lakou, ua manao ke 'lii wahine he mau manu no ka moana, aka, pahaohaoia ke 'lii no na hua apala e waiho ana ma ko lakou mau alo, aloha mai la na manu. "aloha oe me kau mea make," [wnai aku la ke 'lii wahine, "aloha oukou me ka oukou mau hua apala," alaila, hopu pakahi iho la na manu i na hua apala, a lele like mai la mai mua mai o ka waapa a i hope, a haawi pakahi mai la lakou i na hua apala i ka lima o ke 'lii wahine, a lalau aku la, holoholoi ae la ke lii wanine i kona mau maka me ka hainaka, a ai iho la. I ke iii wahine e ai ana i kekahi hua aj)ala, ninau mai la kekahi o na manu olelo. "mai hea mai nei olua i pakele ai 1 keia ino nui o ka moana. a e holo ana olua i hea?" paneaku Li ke lii wahine, no ke aupuni maua o Holani, i lilo maua i ka wai a puhiia e ka makani lilo i ka moana, a oia keia i loaa mah la ia oukou, aole o maua waie no. he nui na waajxi o makou i lilo pu maialjhe mau waapa alii, no Gerernania, Kaiani Ferusia, Oenemaka, a me niaua. Ninau hou mai la ka manu, a. " auhea ut msu waapa ? M Pane aku la ke *lii walune, auhea la, o ka ikeia ana no ia 1 ka wa i hoomaka'i o na hana oia la, o ka uhi paapu iho ia no ia o ka noe, puhi ka makani, pau fca ike "na. Ninau hou ka inanu, u auhea ka poe nana keb mau hoe Pane aku la ke alii wahine, ua pau i ka inake, eha la pau loa lakon. a i ka po nei iioi oia nel Ninau hou ka manu. s * O kau kane no keīa ?" Pane ke lii wahine. aole» o ko'u Haku kaikunane no keia. Ninau hou ka manu. #4 A heaha ka oukou hana o ka holo ana ia la. a loaa keia poino? |«ar»e ke "lii wahine o ko ia | |nei ia lianau i% ua inalauiaia na leale4|

i ka aina, mai ke kakahuka a aui k;i b. oia ka'u i hai aku nei ia ct mainua, i na waapa o nalii o na aupuni e, i holo nu ka heihw hookeiakela, a oia keia u>n;o i loaa ia inaua Ninau hou jta*manu, he mau alii ka paha olua? P?ine ke 'lii wahine. ae, oia ka Moi o ke a|ipuni o Holanl Ia wa i hapai iike ae 3* na wawae akau o nn manu, a-hoopHi ae ia ma kolakou niau papalina akau, ike aku ke 'lii e kahe ana na "waimaka o na manu. a he mau minuie i hala, kuu iho !a na manu ina i lalo, a pane m:ii Ia kekahi manu, aole ka manu mua. •* Ae, oiaio, i ke ahiahi nei, ua ike ko makou haku, elua anuenue kujxiianaha e pipio ana ika moana nei a no ke ano maopopo ole no ka paa loa i ka noe, aka, ua hoomaopopo no nae ia wahi ana, a i ka huli ana o ka ia o ka po nei, oiai, ua makahakaha'e ka noe, a e palaweka ana kahi mahina, ua ike hou mai ia i ua mau anuenue nei e pipio lua ana, ua ano e kekahi anuenue, aole hoi me ke ano mau o ke anuenue, a ua komo ka haohao ia ia, a oia ka hoo una mai nei ia makou, a o ua mau anuenue nei ko makou ihu i lele mai nei me ka hoomaha ole, a loaa iho ia oe. " ' Pane aku la ke alīiwahine ; ae, auhea hoi o'u ike ae he anuenue, o ke kaumaha wale no ka i loaa ia'u, ua ike iho la 110 oukou. l|ane aku la ka manu, e hoi makou a e §ai aku 1 ko makou haku i kou moolelo |a me kou kaikunane Moi, malia o a|>ha ia, kii ia mai olua ; mai maka'u qe,|)iai eia oe i ka lewa haalele loa o kaimoana, a he au pale no hoi ika lewa,j aloha oe. Hala aku la na manu, paif.loa ae la na hua apala ika ai ia; waih<* iho la ike poo o ke kaikunane ilail» mai kona uha iho, a i ka hoi ana mai,|me kahi inanaolana ua v, nane, aohe no hoi he wa, e hiki kahiko mai hoi keia mau manu, ina no hoi aole kaua e poino ; e laa ka malie, a uwe helu aku la ; a no ka pumahana i ka wela o ka la, mania mai ia a lulumi mai la na maka, oiai aohe !oaa wahi | moe iki i na poelima a mena ao elima i a hiki i keia kakahiaka, haule aku la j no ia ika hiamoe naaupo. Ina manu i i hala aku la no ke aupuni o na anela, a i ka hiki ana aku o lakou i mua o ko lakou haku anela, mahamaha mai la no hoi ko lakou haku a ninau mai la no na anuenue kupanaha ana i ike ai; hai aku la kekahi o na manu ; He nuhou ! I ka wa a makou i lele aku ai i ka wanaao poniponi nei, lele ,pololei makou ma kahi onaanuenue e pipio lua mai ana, a loaa aku nei ia makou he wahi waapa, elua kanaka o luna ; he keikikane ui opiopio wale no, ua make nae, a he kaikamahine opiopio wahine maikai ka lua, e uwe xma no, ua hele ka leo a ha aole kela i ike koke mai ia makou, a na makou i haawi mua aku i j ke aloha, a pela mai no hoi kela, a na | i ala i ninaninau aku, ( kekalu manu ) | a nana i pane mai ia makou me ka wa- j lohia a uwe mai nei makou, hahai aku j la na manu i na ninau a me na pane j mai ke 'hi wahine mai a kakou i ike j ( mua ae nei, oia hookahi. i Pihoihoi ae ta na maka oka aiiela, ja pane mai la : (Aok ipau.) j »