Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIII, Number 7, 16 February 1884 — Page 4

Page PDF (1.54 MB)

This text was transcribed by:  Kelly Murray
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Ka Nupepa Kuokoa

No ka Makahiki $2.00.  No Eono Mahina $1.00.  KUIKE KA RULA.

 

Poaono, Feberuari 16, 1884.

HE LAWEHALA I KALAIA (A @ forgiven.)

@

1.  He @

I kahi  @

Pa@ ka mea i @

Nana @ a @ ae:

2.  He @ mea @ahiia e

A @ i kona @

Me kona waima@ i @

A me ka # i @ ai.

3.  O kona ma@, o Iesu wale no.

O kona @, he @ naau.

He @kona, he maka @,

E mihi @ ana, he mihi makau.

4.  Aloha no Iesu, a olelo ae,

Makena @, e pau ana nae

Aloha @, aloha @

Ua @ la @ a pau.

5.  O hele mama me ka malu maikai.

Ma @, na @

Olelo hoolana i kona ma@

Ua @maha ko @

HAWAII.

 

Haawina Kula Sabati.  Helu 9, Sabati Mar. 2.  Kumuhana, Paulo ma Atenai.  Pauku Baibala, Oih. 17; 22-34.

            A LAHA ku mau la o Paulo mawaenakonu o Are@, i mai la, E na kanaka o Atenai nei, ke ike nei au, ua ikaika loa oukou i ka mala ma ana i na akua, ma na mea a pau.

            23. No ka mea, i ko'u hele ana ae, nana aku la au i ko oukou mea e hoomana'i, a ike au i kekahi lele ua palapalaia maluna penei, NO KE AKUA IKE OLEIA.  Nolaila, o ka mea a oukou e hoomana naaupo aku ai, oia no ka'u e hai aku nei ia oukou.

            24. O ke Akua nana i hana ke ao nei, a me na mea a pau iloko, o ka Haku no ia o ka lani a me ka honua, aole ia e noho maloko o ka hale i hanaia e na lima.

            25. Aole hoi ia i malamaia e na lima kanaka, aole nae i nele i kekahi mea: nana no i haawi mai nei ke ola no na mea a pau, a me ka hanu a me na mea a pau.

            26. A nana no i hana i na lahui kanaka a pau i ke koko hookahi, i noho lakou ma ka honua nei: aia hoi, ua paa i kona mamo kahiko ka hope o na wa, a me na mokuna o ko lakou wahi e noho ai.

            27. I uni lakou i ke Akua, ina paha lakou e haha a e loaa no ia, aole hoi ia e loihi aku o kela mea keia mea o kakou.

            28. No ka mea, maloko ona e ola nei, a e hele nei, a e noho nei kakou; elike me ka olelo ana a kekahi haku mele o oukou.  He poe keiki kakou nana.

            29. Ina he poe keiki kakou na ke Akua, aole pono ia kakou ke manao i ko ke Akua ano, ua like ia me ke gula, a meke kala, a me ka pohaku i kalaiia ma ke akamai a me ka noonoo o ke kanaka.

            30. Hoomanawanui mai la ke Akua i na wa o keia naaupo ana: aka, i keia manawa, ke kauoha mai nei ia i kana ka a pau ma na wahi a pau loa, e mihi.

            31. No ka mea, ua hoomaopopo oia i ka la e hookolokolo ai i ko ke ao nei me ka pono, na ke kanaka ana i olelo ia, ua hoike pono mai hoi oia i ka oiaio o ia mea i na kanaka a pau, i kona hoala ana mai iaia mai ka make mai.            32. A lohe lakou i ke ala hou ana e ka poe make, hoohenehene kekahi poe, a i mai la kekahi.  E hoolohe hou aku paha makou ia oukou i keia mea.

            33. No ia mea, hele aku la o Paulo mai waena aku o lakou.

            34. Aku hoi, pipili aku la kekahi poe iaia, a manaoio aku la, o Dio@, no Areipago, kekahi o lakou, a @ e kekali wahine o Damari kona inoa, a me kekahi poe pu me laua.

            Pauku Gula P.28.

            Manao nui.  Ka ike ana i ke Akua oiaio me Iesu Kristo kana keiki malaila e loaa ai ke ola mau loa.

            Na Heluhelu la 1. Oih. 17; 15-34. 2, Io. 1; 1-14, 3. Is. 40; 18-32, 4. Kan. 32; 1-18 5. 1 Na Lii 8; 23-30 6. rom 10; 1-13, 7. Hal @; 1-24.

            Ka manawa, ka hope o A. @ 51.

            Kahi i hanaia'i &c.  Atenai ke kapitala o Atika ma Helene, ke kulanakauhale kaulana loa no ka naauao me na hana akamai.

            Ka inoa Atenai no Atene mai no ia.  He akua wahine ia, Minerva kekahi inoa o ia akua he akua io ole no.

            Mele, "E hoi mai," Hoku Ao Nani p. 112.

            Pu@ no na @ mai @ ka @.

KA WEHE@ ME KA NINAU ANA.

            Na ninau mua.  No ke aha ko @ lo haalele ana ia Be@?

A hele oia ihea?  Mahea Sila @ m@?  p.14  No ke ala ko @ ana ma Menai? p. 15.  Ua @ oha oia ia Sila me @ e hele mai.  I kona kali ana ia laua pehea kona naau?  Ehaeha loa paha no kona ike ana na @ kanaka i ka hoomanakii. p. 16.

            Me wai kona hoopaa ana?  p.17-18.  Aole he hoopaapaa ino keia, he mau olelo ao ka Paulo e pili ana i ka mea e ola ai.  O ka poe Iudaio me na haipule, manao lakou i ke Akua.  Laulau nae lakou ma kekahi mau mea, wehewehe Paulo i namea e ola'i, ka poe Epikaureio m ka poe Setoika.  He mau poe akeakamai no.  Aka, he poe hoomaloka no.  E hoole ana lakou aohe  Akua, aole he ola ma keia hope aku.  Pela no kekahi poe kanaka Hawaii, hoole aole Akua io, aole la hookolokolo, aole he ao e ae o keia ao wale no, lalau loa ea.

            I ka lohe anao ko Atenai i ka inoao Iesu a i ke ala hou ana, kuhi lakou he mau akua hou laua, nolaila, lawe lakou ia Paulo ihea?  A olelo pehea?  No ke aha? p.1921.

NA MAHELE.

            I Ka haiolelo a Paulo.  P. 22-31.

            22. Ku Paulo mahea?  Areiopago Nana i ke kuhikuhi.  Puu o Mars, he ano pohai kahi i noho ai.  Ka aha hookolokolo kiekie o Atenai.  Heaha ka Paulo mau olelo mua?  He poe malama akua no elike me kanaka Hawaii i ke au ia Kamehameha I.

            23. Nui ko lakou mau akua.  Aka, ma kekahi lele ua palapalaia pehea?  "NO KE AKUA I IKE OLEIA."  He mau akua i akaka ia lakou.  Hookahi Akua nae ua lohe no lakou nona, aole nae i ikeia.  Pela no na kanaka Hawaii mamua, ua hoomana lakou i kekahi mau akua me ka manao he akua nui i koe.  Mamuli e lohe ana lakou nona, a ua lohe no ea.

            Owai Paulo Akua i hai aku ai ia lakou?  Hoomana naaupo lakou, me kanaka Hawaii.  A pela paha kekahi poe i keia manawa.  Hoomana naaupo no.  He mau kumu nae e ao ana i ka hoomana naauao elike me Paulo.

            24. Heaha ka hana a keia Akua a Paulo e hai aku ana?  Noho ole oia mahea?  Aole noho kino ma na luakini, ma na heiau.  he uhane oia e noho ana ma na wahi a pau.

            25. Aole oia i ahaia?  Aole hanaiia e kanaka, aole ona hemahema, aole pololi, aole makewai, aole ilihune.  Heaha kana i haawi mai ai?  Ke ola, a me na mea a pau.

            26. Noloko mai o na koko ehia i hana ai oia i na lahui a pau?  Hookahi no paa mare, Adamu me Eva, laua na kupuna o na lahui a pau.  Na haole, na kanaka Hawaii, na Negero, na Ilikini, hookahi no koko.  he poe hoahanau kakou a pau.  Nolaila e aloha kekahi i kekahi.  Heaha ka i paa i kona manao kahiko?  Ua kau pale oia i na aina, me na wai, me an kau, me na wa, Nana Kan. 32; 8. Iob. 12; 23.  Ua hoomaopopo i na palena i ka loihi, i ka pokole.  O ke ola, o na aupuni, o ke ao nei, &c.

            27. I aha lakou?  I imi i ke Akua ma ka nana ana i na mea i hanaia.  E haha ana ma ia mau mea i loaa pahake Akua, kona ano, Nana Rom. 1; 20,21.  Aole oia i loihi e aku.  Eia no oia ma kahi kokoke.

            28. Maloko ona e ana nei kakou?  He poe keiki kakou na wai?  wahi a kekahi haku mele o lakou?  Arua kona inoa.

            29. Ina he poe keiki kakou na ke Akua, pono anei ke manao ua like ke Akua me ke gula, a kala, a pohaku i kalaiia e ke kanaka?  Nana is. 40; 18.

            30. Aha ke Akua i kela wa naaupo?  Ae, hoomanawanui oia i ko Hawaii poe hoomanakii a loihi a loaa ka malamalama.  Heaha nae kona kauoha i keia wa?  Puka mai na misionari ma ka mak. 1820, a hoolaha i keia kauoha.  E mihi oukou, no ka mea, &c.

            31. A hoomapopoia he la aha e hiki mai ana?  Owai ka hunakanawai?  Iesu Karisto.  A pehea ka poe i mihi ole?  Pehea hoi ka poe mihi?  No ka poe hea oukou?

            II Ka hope o keia haiolelo ana. P. 32-34.

            32. Pehea kekahi?  A pehea hoi kekahi? Pela anei i keia wa?

            33. Nolaila, aha aku la Paulo?  Haalele ia Atenai.  Aole k ou i lohe ua hoi hou oia ilaila.

            34. Aole anei he wahi hua hookahi i loaa ia Paulo?  He mau hua no.  He hua nui kekahi o Dionusio, he lala ia no ka aha hookolokolo kiekie o Areiopago.  mana no ka olelo a Iesu ma Atenai.  Nona na akua 30,000 ia wa.  Nui wale hoi na heiau me na kuahu.  Mahope iho ua hoohioloia ia poe akua me na heiau pu ma ka mana o ka Iesu olelo.  Ua kukuluia he ekalesia karisetiano ilaila me na luakini karisetiano.  Ma ka moolelo ekalesia, o keia Dionusio, oia ka bihopa mua o ka ekalesia o Atenai.  He ekalesia karisetiano io mamua.  Mahope nae, hele ia i ka lalau a lilo i ekalesia Helene, ano like me ko Roma ekalesia.  Pela no kekahi mau ekalesia @ Hawaii nei.  he @ ekalesia @.  Puka mai na alakai @ a lilo kekahi poe i ka aoao Pope, a @ i ka @ M@.  E ma@  e  @

OWAU A ME IA: A I OLE, OIA NO ANEI?

HE MOOLELO KAMAHAO!

            I KA pau ana o keia mau kamailio ana a maua me Tairela, ua hoi aku la au ma ko'u rumi me na noonoo ana i hookupikipikioia.  Ua hoino iho la au ia'u iho no ka lilo ana i mea hoolauwiliia ma ka noonoo nui loa ana no ke ola o keia kanaka hookahi he kanaka hoi na'u i manao iho, oiai eia maua iloko o keia poai hui hookahi, he mea hoopahaohao loa ia'u, a i kekahi poe e aku hoi, he kanaka i piha i ka naauao a me ka noeau wale no me ko lakou ike ole iho he kanaka keia i kue loa kona kulana mai ko kakou mau kulana aku.  Iloko o ka nui loa o na hoano e ia ana o ko'u mau noonoo e pili ana nona, ua ike iho la au ia'u iho i kekahi manawa e aloha ana iaia me he io ponoi la, a i kekahi manawa hoi me he enemi ino loa la no'u, aka, me he la e hoike ia mai ana ia'u iloko o ko'u manawa pilihua loa, ua hui pu au me ia no kekahi hopena, a e ike aku ana no la wau mahope i na mea a pau e pili ana nona.  Ua hoopili kia loa ia ko'u mau noonoo ana ke hoomanao ae au no na mea e pili ana no Adelaide, kuu kaikuahine hanauna a me ia, a ua maopopo no hoi ia'u oia pu kekahi i hui iloko o ka hopena o keia kanaka; a i kekahi manawa ua manao wale aku la au me he la e haikea iho ana ko Adelaide mau nanaina, me he la no kona hoomanao nui loa ana no keia kanaka, a i ole, no kekahi mai paha e hoehoe ana iaia; aka, aole e hiki ia'u ke hooloihi iho i ko'u noonoo ana no hookahi minute maluna o ka hoomanao ana ua oi aku o Salatela iaia mamua o'u, a he manao ano e loa hoi keia.

            O na mea ano e loa ma o Salatela la a'u e hoomanao mau nei he mau mea kumu ole a ano ole lakou, a ua hoao hoi au e hoopau aku i keia mau noonoo ana pela mamuli o ko'u noonoo nui loa ana a loaa ole ke kumu, aka, mamuli o keia mau mea a pau e hoi hou mai ana no kela mau hoomanao ana io'u la, a lilo ae la ia mau hoomanao ana ia'u he mea oiaio i hooiaio ole ia.  Mahope iho o ko'u haalele ana aku la ia Tairela, ua noonoo loihi loa iho la au no kela halawai ana mai la o maua me Salatela a me na kamailio ana a makou, a u i hoohalike iho ai me ko'u mau manao ano e i manao mua ai, a ma ia kulana wale no au i hooia iho ai no kona naauao nui, kona helehelena like loa i ikea no kekahi mau manawa kaawale ma na wahi like ole, a me na mea pohihihi e pili ana i kona mau nanaina a me kona mau makahiki; no ka mea, o ka Hoahewaia ana i hahai ai ma Inia he Kauoha no ke Ola, na ia mea no e hoomau nei i kona mau nanaina a me kona naauao lua ole.  Na ia mea pu no hoi e hoike mai i ke kumu o ka hina ole ana o koan poo, a na ia kumu hookahi no e hoopa kele nei iaia mai ka make mai, a peia iho la i loaa ai iaia ka naauao nui e pili ana no ke ano o kanaka a me na mea e ae a pau.  No ka mea, iloko o na nanauna hou e hoea mai ana a nalowale aku, na ano e loli ana a me na lahuika naka e make ana, e oia mau ana no oia.  A pela iho ia au i manao ai o ka mea i hui me Napoliona ma A@gupita oia no ke kanaka i kamailio pu ai me Tairela ma Benare.  No ka nui loa o ka pioo ana o keia mau noonoo ana o'u. ua imi iho la au i kumu e hoonalowale ai, a nolaila ua hele aku la au ma k@ pahu buke e huli ai i kekahi mea helunana e hoano e ae i ko'u mau noonoo ana no kekahi mea okoa a mailoko mai o laila au i lawe mai ai i kekahi wahi buke uuku eleele a'u i kuai ai ma kekahi halekuai buke a'u e hele mau ai.  Noho iho la au ilalo me ka huli ana i na aoao o ua wahi buke nei, a ia manawa i ike iho ai au i kekahi mau huaolelo nana i hoohikilele ae ia loko o'u, a hoomaka loa aku la au e heluhelu i ua wahi buke nei, nona keia moolelo ano e loa e pili ana no kekahi kanaka ano e, oia o Sir Malatusa.

            "A kukala ae la ka Moi Aia no @ kekahi kahua mokomoko nui, a pah@ aku la ua kukala nei iloko o Enelani, Wale a me Sedotia, Irelani, Con@ wale, a iloko hoi o na mokupuni a pau mai waho aku, a iloko hoi o Beritani a me na wahi e @ e kauoha ana @ kanaka e hele mai a e @ ma Ua@ mamua o ke alo o ke Moi Ata.  A i ka @ana mai o ua la nei, ua kani ae la na ole ma ke @ a @ aku la @.  Ata noho mai ana @ o kahi @. no ka nona ana i ka mea @ ke akamai a me ka ikaika a pela @. Moiwahine G@ mau lede @.  He @ wale na @ i ku ae no ka @ ana, me ka @ ana hoi me ka weliweli nui a me ka @ i ke akamai a me ka makaukau ma ka lawelawe ana i ka lakou mau ihe, aka, o ka oi loa aku mawaena o lakou kekahi kanaka malihini, ka mea i aa loa e mokomoko me Sir Lanelota, ka naita ikaika a akamai loa ma ka hakaka ana me ka ihe, a hiki ole iho ia  ia lanelota ka hoopapa ana aku i keia malihini, me ka hoopihaia o ka aha kanaka e nana aku ana i ke kahaha no keia kanaka hou.  ia manawa, ninau ae la ka Moi Ata i kona mau aialo a me ka poe e kokoke mai ana: 'Owai la keia naita e hakaka nei me ka wiwo ole?  Aole anei oukou i ike iaia?  Hooleia aku la aole he mea i ike owai la ia.  Ia manawa kauoha ae la ka Moi e lele mai ua naita nei mai kona lio mai, a e wehe ae hoi i kona papale kila i ikeia aku kona ano.  A i ka manawa i weheia ae ai kona papale kila ua hookahaha loa ia iho la ka Moi i ka ike ana aku i ka luuluu a me ke kaumaha o kona mau maka.  Mahope iho ua nui loa ka hauoli o ka Moi no keia malihini, no ka mea ua nui ka keia Sir Malatusa, wahi i kaahele ai, he nui kana mau mea i ike ai, a he hiki loa iaia ke hahai i na mea a pau o ka aina a me ke kai, a he hiki iaia ke kamailio i na ano olelo a pau.  A lawe mai la ka Moi Ata a hoolilo iho la iaia i hoapili nona, no ka mea, ua piha oia i na mea makamae loa a he kakaolelo naauao.  Aia hoi iloko o keia wa mawaena o na lede o ka Moiwahine kekahi kaikamahine ui loa, me kona poo nani i hooluluuia e na lauoho me he gula la.  mai ka manawai mua loa i'ike ai oia ia Sir Malatusa, ua komo iho la iloko o ka puuwai o keia kaikamahine ui ke aloha nui loa.  Aole nae aoia i hoike aku i keia aloha ona, no ka mea, ua ike iho la ia aohe pane mai o Sir Malatusa iaia, a aohe no hoi ona hookokoke aku i kekahi wahine.  Aka, no ka nui loa o kona aloha ia Sir Malatusa, ua hala ae la kona mau la o ka olioli, a no ia mea aole e hiki iaia ke moe i ka po, a aole hoi e hiki ke ai a ke inu.  Ike iho la ka Moiwahine no keia pilikia o ua ui nei, a ninau aku la oia iaia ma kahi malu e hai mai i ke kumu o kona kaumaha a loaa ole iaia na hauoli o keia ola ana.  Uwe ae la oia me ka ehaeha, a hahai mai la i ka Moiwahine me ka hilahila nui ua aloha oia ia Sir Malatusa, a eia nae aohe aloha o Sir Malatusa iaia.  Hahai aku la ka Moiwahine i keia mau mea i ka Moi Ata, a nonoi aku la iaia e hoolilo ia Sir Malatusa i kane na ua kaikamahine nei.  Kauoha aku la ka Moi e hele mai ua malihini nei i ona la, a i kona hiki ana mai, ua hahai aku la ka Moi no ke aloha o keia kaikamahine iaia, a no ia kumuke hoonawaliwali mau ia nei oia, a he make aku paha ka hope ina aole e kokua ana ua malihini nei ma ka haawi ana aku i kona aloha a me kona puuwai a pau maluna ona.  Ia manawa pane mai la o Sir Malatusa: 'Pela no, e kuu halau, ke kaumaha nei au me ka ehaeha no keia kaikamahine, aka. o ke Akua no kai ike aole na'u aku ke kumu o kona aloha ana, aole hoi ma ka'u mau huaolelo i pane ai a aole loa no hoi ma ka'u mau mea i hana aku ai.'  'Pela no, wahi a ka Moi, 'aka, no ka nei loa o ke aloha o keia kaikamahine ia oe, he mea maikai loa paha ia oe ka hoike pu ana aku i kou aloha nona i kumu e hoopakeleia ai kona ola.'  Pane hou aku la o Sir Malatusa:  'Aole au e aloha ana ke hookikinaia mai e aloha: o ke aloha mai ka puuwai maoli ae no ia. 'Ae,' wahi a ka Moi, he oiaio o ke aloha mailoko maoli ae no ia, a aole hoi ma ka hookikina ia, aka, ina paha oe o halawai ana me keia kaikamahine, no ai o aloha aku oe, a e lilo hoi ia i mea nou e hauoli ai.'  Ia manawa pane hou mai la o Sir Malatusa me ke ano kaumaha:  'Aole ae e aloha hou ana i kekahi wahine: aole o'u makemake no ke aloha a aole ka hoi no kekahi wahine.'  No keia mea. ua hoopiha @ iho la ka Moi i ke aloha no na nanaina luuluu a me ka leo wawalo i @ haia @ uwalo maile aku la oia @.  E kuu hoahanau, @ a ka Moi, ke ike nei au ua hookaumaha loa ia oe.  Aole anei he mea hiki ia'u ke alii a me kau aikane, ke hoopau ae i keia hookaumahaia ana ou?  A i ka manawa i olelo aku ai o Sir Malatusa iaia:  Aole he kanaka e oia nei e hiki @ ia'u." ua pane @ aku la ka Moi penei: Owai la oe, a heaha la hoi kou ano, au e olelo nei aole ou makemake no ke aloha o kekahi wahine a aole hoi no na manao maikai o ke kanaka?  O ka'u mau mea wale no i ike hou he kanaka wiwo ole @ a he mea hoi i hoonaauao @.  A iloko o ia manawa ku ae la na Sir Malatusi nei iluna, a me kona poo e @ ana ilalo ua pane aku la oia ka Moi me he la e uwe weliweli ana: "Owau no kela Iudai@ a @ K@.  A hele aku la oia me ke kali hou ole iha, a oiai hoi ka Moi Ata e noho munule ana no ke @ loa, ua @ aku la @ nei @ kona @. A i ka hala @ o ke la @ oia i kekahi @ malama makamae loa no na kaikanahine nei a me @ Moi.  ua hoopi2 @ ia kona @ i ke kaumaha no keia @ a me kona hope na @ iho a hoohiki iho la o Sir Malatusa i kekahi hoohiki.  A i ka manawa i maopopo lea ai ua hala io o Sir Malatusa, kauoha aku la ka Moi Ata i ka Moiwahine e hahai aku i ua kaikamahine la i ke ano o Sir Malatusa, i kumu nona e hookaumaha ole ia ai no kekahi mea malalo o na kauoha a Kristo ko kakou Haku.  I ka lohe ana o ua kaikamahine nei no ke ia mea ua oi loa aku la kona aloha no Sir Malatusa, a uwe ae la oia me ka olelo ana:  'Ua nui kona hoomanawanui ana, a e aloha aku ana au iaia a mau loa aku!'  A iloko o kela la keia la mahope mai ua mae akula oia me he pua la, a make aku la oia iloko o ka ehaeha nui.  Aka, ua hoopahaohao loa ia iho la ka Moi Ata no kona halawai pu ana me keia Indaio o Ierusalema, a ua hookaumaha loaia hoi oia me he la he aikane aloha loa oia nana i nalowale aku, a ua malamaia kekahi mau halawai haipule maloko o ke kulanakauhale no keia Iudaio, ke kanaka hoi a ko kakou Haku ma ka lani i kumakaia mai ai aole e hoomaha a hiki i Kona hiki ana mai."            (Aole i pau.)

HE MOOLELO EEHIA NO NA HANA HOOWELIWELI O KE TOWERA O LADANA.

Mai ka peni a ka mea unuhi moolelo o "Be [riana ka Wiwo Ole, a me Mahone ke Koa."]

BUKE ELUA - MOKUAN IV.

            I KA wa hoikeia mai ai ia Northumberland kona hoopai, ua huli hou aku la oia imua o ke aniani a pane aku la: 

            "Ke nonoi aku nei au ia oukou e o'u mau haku, e lilo oukou a pau i poe e kokua mai ana ia'u ma ke noi haahaa ana aku imua o ka mea kiekie ke aliiwahine no ka ae ana mai i ka'u mau noi eha."

            I keia mau olelo a ke Duke, ua ikekia aku la kekahi hapa o ke anaina e hoike mai ana i ko lakou ae i keia manao o ke Duke, ma ke kunou ana mai o ko lakou mau poo; a no ia mea, ua pane mai la ia:

            "O ka'u noi mua, e make au i ka make ana o ka poe koikoi no lakou na hepena i like me ko ka wa i hala ae, aole ma kekahi ano okoa e ae."

            "O ka lua, e noho aloha aku ke alii wahine Mere i ka'u mau keiki, malia o lilo lakou ma keia mua aku i kokua nona, oiai, owau ko lakou makua mamua ae nei, a ua hele lakou malalo o ka'u mau, alakai ana, aole hoi mamuli o ko lakou mau manao kuokoa iho."

            "Mai hoohuikau pu aku ia'u iloko o kau kamailio ana e kuu haku," wahi a ka Ela Wawiki i pane aku ai me ka haakei nui.  "Aole au i ike no ka hoopakeleia, me ka ae aku e kalaia ma ka lima o ka moiwahine me ka haawi ia'u iho e make malalo o kana mau kauoha.  O ka mea a'u i hana ai, ua hanaia ia e a'u aole malalo o ko hai mana, aka, ma ko'u ponoi iho, a e hana hou aku no au pela."

            "E ke keiki hupo. ke pepehi nei oe ia oe iho," wahi a ke Duke.

            "Moi hoohala manawa wale, e kuu haku," wahi a ke Duke Norefoka i pane aku ai, "o na olelo waiwai ole a kau keiki, aole ia he mea na makou e kaana ai."

            "Eia ke kolu o ka'u mau noi," wahi a ke Duke Northumberland: "e nonoi aku ana au ina he mea hiki ia'u ke koho ana aku i kekahi kanaka naauao, nana e alakai me ka hoomalielie ana i ko'u lanaikohala.  A o ka eha o ka'u noi. e hoounaia mai e ka moiwahine i elua mau hoa o kona ahakukamalu e kukakuka pu me a'u. a imua auanei o laua e hoike aku ai au i kekahi mau manao ano nui e hoopomaikai nuiia ai oia a me ke aupuni.  Me keia mau wahi mamala olelo pokole. ke nonoi ku nei au e pule oukou a pau no'u." 

            "Mai noho a kanalua no ia mea, e kau haku." wahi a ke Duke Norefoka i pane aku ai;" a mai kanalua @ hoi no kau mau noi. e waiho koke ia aku no ia imua o ka moiwahine me ka hakalia ole."

            "a ina he mea oluolu ia e kou kiekie ka pak@ pu ana aku me keia mau huaolelo pokole imua ona, no ka pono o ka Lede @, ka mea i kamaaina i ka lehulehu o oukou e noho mai nei ma keia aha hookolokolo o'u, ka mea i lawe ae i ke kal@ no kekahi mau la pokole, mamuli o ka hookokono a me ka hookikina ia i ae ai oia e lawe;" i pane aku ai o Northumberland.  (E @ ma ka @ ekolu no ke koena.)

 

NA HOOLAHA KUMAU.  NU HOU! NU HOU!

Na Waiwai Hou Loa!  NA PAIKINI O KEIA AU.

E loaa no ma @ Halekuai o DILLINGHAMA MA, Ma Alanui Papu.

Oia na waiwai malalo iho nei:  Na Palau, Kaa Huilapulala, Kopala.  Piki, Oo, Koi, Koilipi, Na Hamare Kamaha o na ano a pau, Na mea Hana a na Kamana, Poe Hamo Puna, na Amara a me na mea hana o ka Poe Akeakamai a pau.  Pena Aila, Vanika a me na Palaki, Panda, Poka a me na Kukae pele, Palaki Hamo Puna, Pulumi, Pakeke, Kapu Holoi Lole a me na Papa Holoi Lole, na Ipu@, na Pa Palai, na Ma kau Lawaia, Na Aho L@ o na ano a pau, na Kaula ona ano a pau, na Pahi, O, a me na Puna, a he nui aku no na mea i koe.

I KUPONO NO KA HOOHIWAHIWA ANA I NA HALE.

I hiki ole ia makou ke huai pau aku aka, na oukou no e hele mai a e hoonuu iho.  O keia maluna ae, e loaa no ma ka halekuai o Dilinahama Ma, 1036-3m @ ka helu 37, Alanui Pa@.

KA HALEKUAI EMI O KE KULA NAKAUHALE NEI. Chas. J. Fishel, He lono hauoli i ke Akoa.

            Ua loaa mai nei iloko o keia mau la koke i o nei he 3000 paa lole o na kane, oia ke kuka, lole wawae, puliki, a e kuaiia aku ana no 5.oo Dala.  Wale no o ka Paa hookahi.  Heaha la ia!

KUAI HOEMI HOPE LOA!  UUA KUAHA MAU WAIWAI MA NA HALEKUAI NUNUI O KAHIKINA NO KE KUMU KUAI HE $1000.

Ka Halekuai emi hookahi o ke Kulanakauhale nei. 16 I-a Kalakoa no 1.00 wale no!  HE MAU APA KALAKOA MAIKAI A PAA KEIA, AOLE HE HEHEE A MAE HE OLA MAU.

2400 papale lede,

E KUAIIA AKU ANA NO KE KUMUK@ HAAHAA LOA, I KUMU E @ AI HE @ KUPONO NO NA WAIWAI @ E @ AKU NEI A HOEA MAI MA NA MOKU A KU MAI I KEIA MAU LA KOKE @.

E kipa mai e na makamaka a e hooiaio no oukou iho, he @ ka makou mau mea kuai.  CHAS. J. FISHEL, Kohi @ Alanui Papu me H@ me ke kihi o Alanui Nuuanu me Kalepa.  [Hoe ulaula]

MAKEMAKE IA.

            Ke hoike ia aku nei na mea a pau e makemake ana e loaa na PAI AI ma ka PAKE KE a me ka PAHU paha, e kauoha mai ia'u ma ka leta no ka h@ ana aku i na kauoha Ai a puni keia mau Pa@; o na kauoha no ke lulanakauhale o ka mea kauoha ma ka ipuka o ko oukou mau hale, no ke kumukuai haahaa loa.  E waiho ae i ka oukou mau kauoha ma na leta ma ka Hale Leta.

ALBERT K. KUNULAKEA.           Honolulu, Mei 12, 1883.  1119 tf.

 

A @ KAULIA

@

 

LOIO, LOIO,

@

 

LOIO, LOIO,

 

@

W. K. KAKELA.

LOIO A HE KOKUA @

He Luna Hooiaio @

W. L. HOLOKAHIKI

LOIO A HE @

He Luna Hooiaio @

KEENA HANA @

@

A @

Loio @ 

He Luna Hooiaio @

KEENA HANA MA KA @

@

 

LOIO, LOIO, LOIO

He Luna Hooiaio @

@

CECIL BROWN

LOIO A HE KOKI A MA @

A he Agena Hooiaio Pala@ kupuni o Oahu

KEENA HANA @

@

JAMES M. MONA@

@

LOIO A HE K@

He Luna Hooiaio P@

KEENA HANA : alanui K:

RICHARD F. @

@

LOIO A HE KOKI A MA @

KEENA HANA : Helu 27 @

@

SAM'L L. KAWELO.

LOIO, LOIO, LOIO

KEENA HANA, Puakal@

nakea, Honolulu.

J. M DAVI@

LOIO! LOIO!

KEENA HANA: Helu @

@

KALE KULIKA.

Luna Hooiaio Palapala @ Palapala o ia ano, I ona H. @ Aelike manawa @ me ke Ka@, Luna @ Mare.

KEENA HANA : Kihi o al@

me Kaahumanu.

C C. COLEMAN.

Amara a he mea hana Mek Kapili Kapuai hao @

A ME KA Hana Kaa Lio ana @ Hale Hana ma Alanui Alii.

@

S. H. MEEKAPU

Tela humuhumu lole.

HALE HANA: Helu @

F PAHIA. SAM'L KAWELO

Ana aina!! Ana  aina!!!

KEENA HANA : Aia ma @

@

C BREWER & CO. @

            Ua makemake ia la @ MALOO a me na ILI BIBI, a @ na ILI MIK@ lakou mau ILI ma @ ke KUMUKUAI KIEKIE @ M@

WILLIAM @

Luna Hooiaio Palapala Ke@

no ka Apana o Kona.

Keena Hana: Ma ke @

@

WILLIAM @

Luna Hooiaio Palapala @

KEENA HANA MA KA HALE@

S N. EMERSON, (EMEK@)

LUNA Hooiaio Palapala @ no ka apana o @ no ka @ ana i na Palapala mokupuni o Oahu

Ua makaukau no hoi oia e @ ma na @ a pau i @

Waialua, @

A @ [PAKE]

HALEKUAI UPENA MA ALANUI @ HELU 8, HONOLULU

            Malaila e loaa ai na @ mai ka maka kuu a hiki a ka @ malaila e loaa ai  aho o na @ kona aku nei au i ka poe a pau @ Kauai e hele mai ma ko'u hale@ makepono aku no au.

OLELO HOOLAHA.

            E ike auanei na kanaka a @ keia Olelo Hoolaha, waa o @ kaina @ o Iakoka (@ mai au i hope malama @ kona mau waiwai a pau, @ ia i kina.  Ma keia ke @ ka@ i @ iaia, e  @ lakou @ e na mai ka la e @ aku nei keia @ a i ole, @ no @ .  Eia kekahi, aole loa au e ae e kekahi @ i @ ia ma ko'u inoa, @ aku na hoopono na mai ia'u aku @ @ kanawai mai keia la aku @

            Hanalei, Kauai, Iune 11 @