Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIII, Number 15, 12 April 1884 — Page 4

Page PDF (1.61 MB)

This text was transcribed by:  Bernadette K Newcomb
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

KA NUPEPA KUOKOA

No ka Makahiki     $2.00

No Eona Mahina     1.00

 

KUIKE KA RULA.

 

Poaono, Aperila, 12, 1884

 

HAHAI IAIA,

(Only Trust Him)

Gospel Hymn,No. 96

1

E k@la a k@@ mea u

No kou mau hema @@@,

An@ @ hele i@ Iesu,

A @aa ae @@@ l@@l@@.

 

Chorus

 Hahai Iaia, hahai Iaia

 Ha@@@ @@@ mau.

Ola Iaia, ola Iaia

Ola @@@ @ @@@@.

 

2

Hookahe @ale ae Iesu

@ k@@a k@k@@@@@

E@ @@@ @@@k@ a lelepau

A pau ka hewa ou.

 

Chorus

Hahai Iaia. w@.

 

3

Iesu ke ala a alakai

I kahi e maha'i

E pili iaia a hahai,

A maha pomaikai.

 

Chorus

Hahai Iaia, w@.

 

4

E hele mai a hui pu,

A naue like ae

Huna i ka lani mau,

Ma keia ao maikai

 

Chorus hahai Iaia, w@.

HAWAII.

 

HAAWINA KUIA SABATI.

Helu 4. Sabati, Aperila 27.

Kumuhana. Ka hana ole i kekahi mau mea no hai. Pauku Baibala, r Kor. 8; @@@@13.

 

 Ma na mea i kaumahaia na na kii, @a ike no kakou, ua naauao no kakou a pau. He mea hookiekie ka naauao o ke aloha nae ka mea e nui ai ka ikaika.

 2 Ina i manao kekahi, ua akamai ia, aole ia e akamai iki elike me ke akamai e pono ai oia.

 3 Aka, ina i aloha aku kekahi i ke Akua, ua ikea mai oia e ia.

 4 Ma ka ai ana i na mea i kaumahaia na na kii, ua ike no kakou, he mea ole ke kii, ma ka honua nei, aole hoi he Akua e ae, hookahi wale no.

 5 He mea no nae i kapaia he Akua, ma ka lani paha, ma ka honua paha, no ka mea, ua nui na 'kua, a ua nui na haku.

 6 Aka, ia kakoum hookahi no Akua, o ka Makua, a nana mai na mea a pau, a iaia hoi kakou nei; hookahi no Haku, o Iesu Kristo, ma ona la na mea a pau, a ma ona la hoi kakou.

 7 Aka, aole i na kanaka a pau keia ike; no ka mea, i keia wa no, me ka manao i na kii, ai no kekahi poe me he mea la i mohaiia na ke kii: a no ka nawaliwali o ko lakou naau, ua haumia.

 8 Aole hoi kakoun e apono ia e ke Akua no ka ai; no ka mea, ina e ai ana kakou, aole e oi ko kakou maikai ilaila; a i ai ole kakou, aole e oi ko kakou ino ilaila.

 9 E malama hoi oukou, o lilo auanei keia pono o oukou, i mea e hihia ai, no ka poe hawawa.

 10 Ina i ike mai kekahi ia oe, ka mea naauao, e noho ana e ai iloko o ka heiau o ke kii, aole anei e eueu ka manao o ke kanaka hawawa, e ai i na mea i mohaiia na na kii?

 11 Alaila, no ko naauao ana, e make no ka hoahanau hawawa, nona i make ai o Kristo.

 12 A i ka oukou hana hewa ana pela i na hoahanau, a i ko oukou hoeha ana i ko lakou naau nawaliwali, ua hana hewa oukou ia Kristo.

 13 No ia mea, ina o k ioka mea e hewa ai ko'u hoahanau, ma keia hope aku aole loa au e ai hou i ka io, o hoolilo au i ko'u hoahanau i ka hewa.

Pauku gula    P. 13

Manao nui, E hoole ia kakou iho i mea e pono ai o hai

 

 Na heluhelu la,

 1, 1 Kor. 6:1-20,

 2, I Kor. 8:1-13,

 3, 1 Kor. 9:1-27,

 4, 1 Kor. 10:1-33,

 5, 1 Kor 11:1-34,

 6,  Mat. 18:1-11,

 7,  Rom. 14:1-23.

 

Mele, "Ke Kula Sabati." Hoku Ao Nani, p. 153.

 

KA WEHEWEHE ME KA NINAU ANA.

 

 Ma ka nana aku ua palapala @a hoahanau ma Korineto ia Paulo no kekahi mau mea e pili ana i na mohai i kaumahaia na na akua kii. he poe hoomanakii lakou mamua, ua haalele nae, ua lilo poe karisetiano. Ma ke lakou manao he mea ole na kii, he mea laa ole na mohai i kaumahaia na na kii. Hiki paha ia lakou ke ai i na mea i kaumahaia na na kii elike me na mea ai e ae, nui ka poe hoomanakii i koe aole lakou i huli mamuli o Iesu. Ma ko lakou manao he mea io na kii, he mea laa no ka mea i kaumahaia na ke kii, a o kekahi hapa o na hoahanau, aole naauao loa lakou. he @ana paha ke kii, he laa paha ka mea i mohaiia, pono paha ke ai ia mea, hewa paha.

 Na ka poe kanalua ole paha ka i palapala aku ia Paulo i maopopo keia mea pohihihi. p. 1-3 o ka hapa ma o ka p. 1. Ma na mea i kaumahaia na na kii, & c, oia kekahi hapa o ka lakou palapala ia Paulo. Heaha ka lakou i ike ai, a i naauao ai? he mea ole paha ke kii me na mea i mohaiia na ke kii.

 

 Heaha ka Paulo pane? Ae@ pela @@ ua naauao oukou no ia mau m@@ @@@ he mea hooh@ki@ ka @@@@@@ ke @@@ @@@ ia ke aha? Ke aloha ka mea e nui ai ke aha @ ka ikaika ma ka @ana ana @ na mea e pono a@na hoalauna aloha @@  i kou hoalauna nawaliwali. Ike @@@ k@ nalua hopohopo.

 2 I ka mea i manao wa akamai oia pehea oia? Ka mea paulele i kona ak@@ mai aole hui @u ia me ke aloha aole ia he akamai e pono ai. E ao o lilo ia @ mea o poino ai kekahi.

 3 Pehea ka mea i aloha i ke Akuam a i ka hoalauna? Ua ikeia ua hoaponoia oia e ke Akua, p. 4-6. o keia mau pauku naka poe ia i palapala aku ia Paulo.

 4 Heaha ka lakou i ike ai? Ma ka ai ana i na mea i mohaiia na ke kii na hakina na apana na mea i hookaawale ia na na kahuna he mea aha ke kii me keia mau apana? He mea ole, laa ole, he mea noa hookahi wale no Akua.

 5 He nui no na mea i kapaia he mau akuam he mau haku.

 6 Aka ia lakou ehia akua & c? Hookahi wale no, oiaio no ia, a oia ka mea nana i hana na mea a pau & c. Nolaila ma ko lakou manao, hiki ia lakou ke hele i na hale ahaaina a hui pu me ka poe hoomanakii, a ai i na mea i waiho ia imua o lakou me ka hewa ole.

 P.7 Ko Paulo pane i keai, pehea ia pane? Aole ike pela na kanaka a pau. Pehea kekahi poe ia wa ke ai lakou i na mea i mohaiia na ke kii? Manao, ua laa paha, ai lakou me ka hopohopo, me ka makau o haumia, a hewa no. Nana Rom. 14:14-23.

P.8 O keia pauku na ka poe ia i palapala ia Paulo. He pono ko lakou ke aim, a ke ai ole i na mea i mohaiia na ke kii, aole malaila e hoapono ia ai, a e ahewa ia ai e ke Akua.

P.9--13 Ko paulo pane ana.

 9 Pehea ia pane? E malama o lilo keia pono i mea aha i ka poe hawawa? Ka poe hawawa, oia na hoahanau hopohopo, e manao ana ua laa, ua kapu na mea i mohaiia na ke kii, hewa paha ke ai.

 10.Ina ike kekahi mea ia oe ka mea naauao a makau ole e ai ana iloko o ka heiau o  ke kii, aole anei e aha ka manao o ka mea hawawa? Lalaa paha oia a ai i na mea i mohaiia na na kii.

 11 A pehea oia no kou naauao ana? Ua naauao no oe, ma kou manao aole ne i hewa, aole i haumia ke ai oe, aka, o kou hoalauna hopohopo, kanalua, hoohalike oia me oe, ai no a hewa a make, oia ka mea nona ko Iesu make ana. Nana Rom. 14:15-20,23.

 12 I ka lakou hana hewa ana pela i na hoahanau hopohopo, ua aha lakou ia Iesu? Mat.25:40,45, nana hoi Mat. 18:6.

 13 Heaha ka Paulo i hoohiki ai? Nana hoi Rom. 14:21. Aole oia e ai, a ina i ka mea e hihia ai, e make ai kona hoalauna.

 

KA HOOPILI ANA.

 

 Nui na mea i komo iloko o ka hoopili ana, owai laka mea komo ole?

 1 Komo na makua. he poe naauao oukou, ua naaupo na keiki, hiki ia ou kou ke noonoo, hiki ole i na keiki ke noonoo, maa na keiki i ka hoohalike me na makua, ina he aloha ko oukou i na keiki, mai hana imua o lakou i na mea e poino ai, a e make ai lakou.

 2 Na keiki naauao, mai hoohihia i na keiki naaupo, mai alakai hewa ia lakou, mai alakai hewa hoi i na makua, waiho kekahi poe makua i ka noonoo i na keiki i nui a hoonaauao ia, a alakai hewa ia i kekahi manawa. E ao o alakai hewa ia lakou e oukou.

 3 Na haku, he poe naauao oukou, e malama o hana imua o na kauwa me na paahana i kekahi mau mea e hihia ai a e poino ai lakou.

    Na hoahanau naauao, e ao o hana imua o na hoahanau hawawa a imua o na kanaka i na mea e hihia ai a e poino ai lakou.

 5 Nui na mea e hihia ai ke hana ia, weliweli ka nui ke hai ia 'ku.

    Ka inu i na mea ona, rama, wisekem waina, bia, pota, ke puhi paka, nau paka, puhi opiuma, ka pili waiwai, na hana lealea he nui wale, he mau hana lealea kupono no kekahi, aka, na hana lealea pono ole. Pehea e maopopo ai ka palena? Aole pohihihi ka palena i ka poe makau i ke Akua, i ka poe makemake io e hahai mamuli o ke kuhikuhi ana o ka ke Akua elelo, a o ka lunakehala.

    E makau i ke alakai hewa, o haule iloko o ka lua hookahi ka poe alakai hewa me ka poe i alakai hewaia.

 6 O uokou ka poe naaupo a hawawa, e lilo oakoa i poe naauau, i poe noonoo a kiai pono, i ole oukou e alakai hewa ia. Mai hoomau ma ke ano kamalii naaupo.

    Mele.  "Ke aloha e ola'i," Hoku Ao Nani, p. 155.

    Pule i pau na hana hoohihia.

    Haawina no Mei 4.  Kor. 13: 1-13.

 

 He lealea loa no paha na maka ia Lupena ka hoolohe ana aku i kana mau huaolelo ano ole? Pela no, ua hiki no; a oi wale aku-ea ua oki oe. He ku i ka hanahana kulikuli keai walaau ano ole ana au.

 I ka auina la Poalima o kela pule aku nei i ku mai ai he manuwa, Farani iloko nei o ke awa.

 

Moolelo o ka Ahahui Euanelio @@@@@@@@ Oahu no Waikane,

Apr. 1, 1884

 

 I@ @@@@@ @@ H@@@@@@@ ka Ahahiu Eu @@@@@@ @@@@ @@@@ Oahu a ma Waikane @@ @@ @@@@@@ @@ @@@ @@@@ Hoo@@@@@ p@p@ @@ @@ @@@@ @@@ Aha i @@@@ mai

 Kealoha      Kah@     K@ele     Kawaiaka     @@     Keiki     Kamaki @@     J Hamauku     Kalil@ @ @@@@@@     Keawa     Ewa     Nawaa@@@@@@@@      G M Keone     Waianae

 Waialua     E S Timoteo     Kanakaole     Kahuku     S.Kai     Hauula & Kahana     Kaapu    Koekoe     Waikane     Paikuli     Kailaa     Kaneohe     Kaulia     Waimanalo     Waiwaiole     Naholowaa

 Kohoia o Kaapu i luna hoomalu a o E S Timoteo i kakauolelo, koho ka lunahoomalu i na komite mau.

 Komite Imi Hana-C M Haida, S Waiwaiole, G M Keone.

 Komite Imi Haawina-J N Paikuli Kailaam, F S Keiki.

 Heluhelu mai ka L H o ke komite. C M Haida i na hana.

 1 Hapa hora haipule.

 2 Hoike Kihapai.

 3 Heluhelu Haawina.

 4 Paiapala Hoopii.

 5 Kula Kahunapule.

 6 Kula Hanai Kaikamahine.

 7 Ke ola o na Kahu.

 8 Na ekalesia Kahu ole.

 9 "Haawina manawalea.

10"Elele i ka Ahahui Euanelio Nui.

11 Ke komite Hoike o ka Ahahui.

12 Ke komite Hoike o na kihapai.

13 Na hoike komite.

14 I komite no ka poni ana i ka poe haumana e hele ana i na aina e.

15 Kahi e halawai hou ai.

 Hapaia ke kumuhana 2, Hoike Kihapai, Keiki, Keawe, Timoteo, Waiwaiole, Kai, Kaapu, Kailaa, Kaulia, a me Paikuli i hoike i na Hoike Kihapai.

 Noi mai o Kaulia e lilo na hoa o ka Aha Kula Sabati i mau ho kuka, aponoia. Noi mai o Timoteo e hapai ia ke kumuhana 7, Timoteo e hapai ia ke kumuhana 7, noonoo ka Aha a mamuli o ke noi a Waiwaiole e waiho i keia hana i kekahi komite,-Waiwaiole Kanakaole, a me Koekoe.

 Hapaiia ke kumuhana 3,-Heluhelu Haawina. Heluhelu mai o Waiwaiole. "O ka Babetizo ana a Ioane ia Iesu ma ka muliwai o Ioredane, ua hooluu maoli ia anei, aole paha?"  C M Haida. "E wehewehe i na ouli o ka manawa." J W Kaapu,-"Pehea la e lilo ai ka lawelawe ekalesia ana ma Hawaii nei i mea hooula nui na hana misionari," Heluhelu mai ka L H i ka leta a ke kakau leta o ka Papa Hawaii e hoakaka ana i ke kumu o ka hiki mai, a a me kona aloha i keai Aha. Kohoia ke kakauolelo i mea pane i keia leta.

 Hapaaia ke kumuhana 4,-Na Palapala Hoopii. Noonoo ia ka palapala noi a ka ekalesia o Ewa, mamuli o ka noonoo ana ua aponoia ka Palapala Noi, me ka ae ole aku nae e hookuu akea ma na mokupuni e ae. Noi mai o C M Haida e hoopanee a halawai hou hora 5, pule o Haida.

 Halawai hou ka Aha, pule o Keikil Hapaiia ke kum@hana 5-Kula Kahunapule. Na Haida i hoike mai no ia kula.

 Kumuhana 6 Kula Kaikamhine. Na Haida i hoike mai.

 Kumuhana 8 Na ekalesia kahu ole. ua hoomauia no na komite mua.

 Kumuhana 9 Na Haawina Manawalea. Na ke kakauolelo e hoomakaukau i kekahi mau palapala no ke kuleana iloko o ka Hokuao Hou a hoouna i na ekalesia a pau.

 Kumuhana  13 Na hoike komite. Na Haida i hoike no ka hoonoho ana ia Rev. J Waiamau i kahu no ka ekalesia o kaumakapili, na Waiwaiole no ka aie o ka ekalesia o Waikane, na Kaapu no na hale kahu.

 Kumuhana 10 Na Elele no ka Ahahui nui, Keiki, Nawaa, Hamakua, Kaulia.

 Kumuhana 11 Komite Hoike o keia Ahahui. Waiwaiole.

 Kumuhana 12 Komite Hoike no na kihapai. E S Timoteo.

 Kumuhana 14 I komite e poni ai i na haumana o ke kula kahunapule e hele ana i ko na aina e. S Waiwaiole, J N Paikuli, J Waiamau.

 Noi mai o Waiwaiole e hoopanee ka aha a halawai hou apopo hora 8, pule ke kakauolelo.

 La hana 2, Halawai ka Aha, malamaia ka hapalua hora haipule. Hapaiia ke kumuhana 15-Kahi e halawai hou ai keia Aha. Ua hooholoia ma Waialua e halawai hou ai ka Aha ma ka Poalua mua o Okatoba 1884.

 Na C M Haida i heluhelu mai i ka Hoike o na kahu ekalesia na Papa kahu waiwai a nana no i waiho mai he mau olelo hooholo.

 1 "E haawi keia Aha na ka lunahoomalu o ko lakou komite ka mana e hoomakaukau a piha pono i ka Palapala Hoike, e pili ana i na luakinim hale kahu na Palapala Kahu Waiwai a me na ekalesia."

 2"E nonoi aku keia Aha i ka Papa Hawaii e pai ia ka Palapala Hoike ma ka Palapala Hoike Makahiki o ka Ahahui Euanelio me kekahi Palapala Hoohui, a me na rula kupono no no @ ahu Waiwai a pau."

 

 Heluhely mai o G M Ke@@2 i ka hoike kihapai o ka ekalesia o Ewa..   

 

NA HAAWINA.

 

 1 Wehewehe i ka pa@ku ao mokuna @ o Hoikeana. E S Th@@@@@

 2 Wehewehe i ka puku i mokuna 7o Hoikeana. H H Paleka

 3 Wehewehe i ka pauku io mokuna 7 o Hoikena. Waiaina@

 4 Wehewehe i ka pauku 17 hapa hope mokuna i o Hoikeana. Waiwaiole

 5 Wehwehe i ka pauku 17 o ka Halelu 51. Paikuli.

 6 Wehewehe i ka pauku @@ hapa mua o ka mokuna 5 o 2 Kor. Kaapu.

 7 Wehewehe ia 2 Tes. 2:3-4. Ekalesia o Ewa.

 8 Wehewehe i ka manao o ka mokuna 1 o Hoikeana. Kekahuna.

 9 Wehewehe i ka pauku @ mokuna 16 o Hoikeana. Ekalesia o Kahuku.

10Wehewehe i ka manao o ka pauku 4 mokuna 6 o Roma, hapa mua. Paaluhi.

11Wehewehe i ka manao o ka pauku 8 me 9 o 2 Tes mok. 2 Haida.

12Wehewehe i ka pauka 57 mokuna 12 o Luka. Ekalesia o Kaneohe.

 Ke haawi aku nei keia Aha i ko la kou hoomaikai ui i ka ekalesia o Waikane no ko lakou ae lokahi ana e hoopau i ko lakou mau aie i ke kahu. Ke haawi pu aku nei keia Aha i ka mahalo no ko lakou malama maikai ana i na Lala a pau o keia Aha ma na mea a pau.  E S TIMOTEO

Kakauolelo     Waikane, Apr. 2,'84.

 

POEPOE PALAOA PALAI

 E lawe mai i akahi puna waiu, akahi hua moa, akahi hapalua puna ti paakai maoli: E hui iloko o akahi paina me ka hapalua o ka palaoa huita, akahi puna ti me ka hapalua o ka pauda hy, a kowali i keia mau mea a pau loa iloko o ka bola hui. Me ka walu @ hoo paaia ma kekahi pauku laau, e hamo me ka uuku o ka aila puaa i ka pa palai i kau ma ke ahi a wela loa. E kau i ke puna nui o ka palaoa i kowaliia, ma ka pa palai ma na wahi kaawale a hu a moa, alaila me ka pahi lahilahi e hoohuli pakahi a waiho a moa. Mai paipai, mai palukuluku, o uaua ia. Ua moa lakou ina hu a pukapuka ma ka luna. A moa lakou, e lawe pakahi, a hoahu pololei ma ka pa no ka papa aina. He pono no ke ai wale i keia mau poepoe palaoa palai, oi aku ka maikai me ke kopaa, me ka malakeke paha, me ka waubaka hoi. Ua kupono keia no ka paina kakahiaka, a ua lawa keia rula no ka hana i elua kakini a keu paha o keia mau poepoe palaoa palai.

 Ina aole wa@u, aole palaoa huita, aole hua moa, e lawe mai akahi paina me ka hapalua o ka palaoa buka huita(buck wheat flour) akahi paina me ka hapalua wai huihui, akahi pun ti me ka hapalua o ka

pauda hu, akahi haa lua puna ti paakai maoli, hoohui a hana elike me mamua. He nui ka poe haole e mahalo ana i keia poepoe palaoa palai buka huita Buckwheat Griddle Cakes. Ua ono lakou elike me ka popolo, oi aku ka hu a e ka lahilahi mamua o ka palaoa huita.

 

POEPOE ONO PUKA.

(DOUGHNUTS, FRIED CAKES.)

 Iloko o kekahi bola nui, e hui i akahi nua moa, akah kiaha ti o ke kopaa, akahi pun nui aneane o ka waiu bata paha, aila puaa paha, akahi puna paakai haole, a kowali a wali aweawe, alaila e hoohui me keia mau mea i kowaliia i akahi kuaka palaoa huita, eluapuna ti palaoa hu a kowai hou a wali aweawe alaila maluna o ka papa laau palahalaha, e lomilomi a mohala a owili a palahalaha.

 Ekolu hapawaiu iniha ka manoanoa kupono. Alaila e okioki i mau poepoe puka, a hookomo iloko o ka aila puaa i bailaia ma ke pa palai hohonu a wela loa.

 Ina makemakeia he mau ano e, ke kaula wili paha, e okioki me ka pahi i mau apana, ekolu iniha ka loa hookahi iniha ka laula, a owiliwili. Ua moa lakou ma kekahi aoao ina ulaula; alaila hoohuli ma kekahi aoao, a moa. E hapai iluna me ka oo, a hookulu aila a maloo loa. Alaila e kau ma ke pa no ka paina.

 E hana keia rula i na poepoe ono puka ekolu kakini. He pono no ke aiia keia mau mea me ka waiu bata paa. he panai ka waiu bata paa no ka io bipi.Ua kupono keia mau mea ai me ke kofe.

 

PALAOA KULINA I BAILAIA A PALAHA.

 E hookomo i ke kuaka wai ma ka ipu hao, a haila a wela loa, me akahi puna ti paakai maoli. I ke wa e baila ai ka wai, e lulu liilii i akahi paina palaoa kulina maloko o ka wai wela loa, me ka owili mau ana i paapaa ia. E Hooma-u o kekahi bola nui me ka wai huihui, a hookomo i ka palaoa kulina i bailaia.

 He pono ke ai ia keia palaoa me ke kopaa, malakeke, waiu, a pela aku. He makepono keia mea ai; oi aku hoi kona waiwai no ka hoomomona ana i ke kino mamua o na mea e ae.

 Ina paha e makemakeia kekahi mea ai ano e, e waiho wale i keia palaoa kulina i bailaia, a maalili: alaila, e okioki i mau apana liilii l@lulahi, a palai me ka aila puaa paha, me ka o puaa paakai paha, a ulaula a moa, alaila, ai me k@ malakeke.

 

NA MEA HOU @NA KOOL@U PALIH@@LI

 Ma ka Koalua A@@mla @ 188@, i noho ai ka@ Aha H@@ Euanelio @ ka m@k@@ puni Oahu. @@ A @@@@@ @@@, pau mai na @oa @ ka aha @k@ K@@@ mal@@ hookuu ka hana ma @@ kakahiaka P@@k@@@ @@ hanaia me k@ p@puohulu loa me ka p@@ oio @ na hana. Heaha keia hana? aole pela ma na aha mokupuni @ @@@.

 O ka mea mahalo nu@@@ o ka haiolelo wehewehe a Rev Kauka H@@ no na "Ouli o ka manawa." a me ka Babetizo ana e ola ai.

 Apr. 2 ua hoomaka ka hoike Hui o na kula Sabati o na Koolau ma ka luakini Hoole Pope o Waikane ma ka hora 10 am.

 Hoomaka ka hana me ka Himeni Hui Kula Sabati o Kaneohe-J K Kaulia ke Kahukuia ua nani loa na hana a pau ma ke ano hou. Ua loaa ia kulana kiekie me ka hauoli.

 O ke Kula Sabati o Hauula, he uuku loa na haumana i hiki mai elua haumana o ke kumu no ke koiu o ka nui, ua noho wale mai no- o keia kekahi kula i mahalo nuiia, maemae ke kulana o keia kula ma ka nanaina na ninau mikioi na leo himeni waipahe me ke aheahe malie ke kula maemae a ke anaina e hoohie aku ai. Ua loaa ka helu elua o ka mahaloia.

 

KE KULA O WAIKANE.

 Ma keia kula, ua mahele ia- ma ka hoike haole,m a me ka hoike Hawaii he ku i ka hiehie na wahine, keiki pokii, ua pau loa i ke mele a me ka maikai o na haawina no na mea pili i ka ke Akua hana iloko o na eono Kinohi. Ua hai paanaau ia na ia ma ke kai, na manu, na holoholona, na malama, na po i kau ai ka mahina.

 Ua nui no ka mahaloia e ke anaina. Ua piha kui ka hale i na makaikai mai. Ekolu komite nana e nana ka mea oi, ka makaukau maikai, maemae, a holomua, ua loaa ka mahalo nui ia aohe mau hoike i ikeia mamua elike me keia Hoike. na ke komite e hai mai ma ka nupepa.

 Ua lulu dala ma ia la ao ka pono oia Ekalesia, ua loaa na dala $109.50. Pokeokeo no.

 He mau moku hookui ma ka moana. Ma ka wanaaoo o ka Poaha Apr. 3: 1884, mawaho ae o na Mokumanu ma Koolaupoko ae ei. Ua halawai hookui iho ke Kuna Wailani-Kapena Ioane, me ke Kuna Kalaiokona Kapena.- Penei ka moolelo i lohe ia mai me ka oiaio:-E hoop@ ana ka moku Waimalu no ke kowa mawaena o Mokapu me na Mokumanu, aia ka moku Kalaiokona maluna @@ai e iho mai ana i ke kokoke ana o keia mau moku, ua kahea aku la ka moku malalo nei i ka moku maluna e kaa luna ae aole nae e hiki ke pa ikaika nei ka makani me ke kualau a hookui iho la mawaena o ke kia hope me mua ua nahaha loa ka palekai oka Wailani, mokumoku na likini o ke kia hope, ua nui kona poinom, o ka Laiokonam, ua hai ka laau ihu moku na kaula ihu, naha o mua a nui ka poino. Ua hoi like laua a ku ma Heeia e hana i na palapu, na paa e ko ka Wailani, a ke pakuikui nei ko ka moku Laiokonam he mau poino ulia keia no ka poeleele. Pakele ke ola mai Poho.

 Ma Waikane, ua hana naaupo loa iho la kekahi wahine, o Piilani ka inoa, ma kela mau la i hala aku, ua make iho la kana keiki, o Kaukeano.

 I ka wa e makena ia ana kana keiki, ua hoopiha iho la oia i kona waha a piha loa me kona mau apan hainak@ a uhipu aku la me ka laau mawaho aku i paa ka Puu moni ai u make @oke iho e ole e ike ia, ua hoopakeleia keia wahine mai make. Eia ka lua i ka a i makaukau ai e pani ka pahu o kana keiki, ua lelel aku la oia e komo iloko o kela pahu e moe pu ai, alaila kakia iho ke pani, ua hookaawale kokeia, keia hana pegana naau pouli.

 Eia ke k@lu. Ua komo malu oia a loko o ka hale me ka ike ole ia, a kaa we iho la iaio me ke kaula liom o ka ike kokeia ana ua hoopakele kokeia he keu io ka keia a ka wahine hupo loa, ua manao paha oia, aole e make ana oia nui ka poeleele o keia whine o Moapa. E hoopaaia keia Piilani no kona Pulule, a Hupo loa.

 Ma Waikane no, ua hanau mai la ke kaikamahine a Kekuwewa o Kualoa me kona mai nui loa i ke keiki aole i maopopo kona hopena i keia wa.

 Ma Hakipu, ua lawe ia mai @ Ilikuhonua elua kalo nunui, aole i ike ia maiaua, Penei: 1 Ka loihi o keia kalo mai ke kohina huli a hiki i ka @@ole-o lalo loa, he @@ @@h@ @ kona @n@@@@ 23 @@@@, o ke @@@@@@@@ @@@@ i @@@@ p@ 2-Kalo 23 iniha loa, anapuni 22 iniha. Elua no keia mau kaio ua kau@@aha loa ka lio @ a@n@ ana, he nui aku no paha na kaie nunui, aka, o ka nui keia i keia, ua hoihoi @@ e kai@ a i@@.

 I keia kakahiaka Poaha he hauk@@ m@ o na mamona e hui wawae ana no l@aie n@@@ Kohala, a me Hamakua mai e hele ana no ka aina Honolulu o na uhane o ka poe i make kahiko @@@.

 Kahe a wai ka @aina ma Waialua o ka oi loa aku o ka la Sabati. Ea @ ua pule paha i ka ehukai na maka o na k@@ i haha @le iho ai i nei mau hawai? Aole, he hua no hoi k@hi uwaia o Kohala he- Pela no: ua hiki no.

 

HE LEO MAI KANAI MAI.

 E oluolu oe e pahoia aku i keia wahi mea hou a ka Wai-ula iliahi nei. Oia hoi keia malalo iho nei o na kumu.

 Ua hoopii iho nei kekahi kanaka na Gilibati eiwa imua o ko makou ka pena Makai oia e S K Aukai. @@ ka hewa hoeha@a ua kakauma ka Palapala Hoo@ii no na Gilibati eiwa penei

 Ka hana ana noka hewa hookahi eiwa Palapala Hapu, no ka hewa h@@ kah@. A he mea hou ia i ikeia ma keia ai ana.

 Akamai maoli keia kapena Makai hou o ka hele ana e ao i ke Kula Loio me Kakela, a hoi mai i Kauai nei e hana ai pela.

C K KAUNAONOULA.

 

NA HOOLAHA KUMAU.

KA HALEKUAI EMI O KE KULA

NAKAUHALE NEI.

 

CHAS J FISHEL

 

HE LONO HAUOLI I KE AKEA.

 

 Ua loaa mai nei loko o keia mau la koke i o nei he 3000 paa lole o na kane, oia ke kuka, lole wawe, puliki, a e Kuaina aku ana no 

5.00 DALA

Wale no o ka Paa hookahi. Heaha la ia !

 

KUAI HOEMI HOPE LOA !

UA KUAHA MAU WAIWAI MA NA HALEKUAI NUNUI O KA HIKINA NO KE KUMUKUAI

HE $1000.

 

Ka Halekuai emi hookahi o ke Kulanakauhale nei.

 

16 1-A KALAKOA NO

1.00 WALE NO !

 

HE MAU AKA KALAKOA MAIKAI A PAA KEIA, AOLE HE HEHEE A MAE, HE OIA MAU.

 

2400 PAPALE LEDE.

E kuaha aki ana no ke kumukui haa haahaa loa. i kumu e loaa ai he kowa kupono no na waiwai hoe e @ @@uia aku nei a hoea mai ma na moku a ku mai i keia mau i a koko iho.

 

E kipa mai e na makamaka a e hooiaio no oukouu iho, he emi ka makou mau mea kuai. CHAS J FISHEL, Kihi o Alanui Papu me Hotele, me ke Kihi o Alanui Nuuanu me

Hae ulaula          Kalepa          hae ulaula

 

HE NUI ANEI KOU MAKEMAKE I NA

MIKINI HUMUHUMU LOLE!

 

Ina pela, e kipa mai no ma ka Halekuai

 

KAKELA & KUKE !

A malaila oukou e ike ai a makikai i na ano

MEKINA A WHEELER A ME WILSON

mai ke $40 a hiki i ke $50 ke kumukauai ka mea hookaiu

 

NA MIKINI A SINGER !

ma ke $50 @akahi me ke ano

MIKINI A WILCOX ME GIBBS

ma ke $@@ a hiki ike $30 ke ku@akuai

mea e pau ai ko @@@@@ kanalua e na makamaka no ke

kupono o keia mau Mekini, e maue mai n@

me ke kuihe ole, a e ike no oukou iho.

 

 OLELO HOOLAHA:- Mai Leia la @@u aole au e h@@kaa i kekahi aie i hoieia ma ko'u inoa, ke @le e loaa na heapono ana mai ia @@ aku.         

J K COOK

Honolulu      Ian 18, 1884                                                          1145tf

 

HELE MAI NA MEA A PAU.

EIA HE

KUAI HOOPAKIKA !

 

MA KA HALEKUAI NUI O

A M MELEKI,

104           ALAUI          PAPU          HONOLULU

 

MAKEMAKE IA.

 Ke hoike ia aku nei na mea a pau e makemake ana e loaa na PAI AI ma ka PAKEKE a me ka PAHU p@ha e kauoha mai la@i ina ka leta no ka hoolawa ana aku i na kauoha Ai a pani keai mau Paemoku; o na kauoha no ke kulanakauhale e lawe @a akau no e like me ka makemake o ka mea kauoha ma ka ipuka o k@ oukou mau hale no ke kumukuai haahaa loa. E waiho ae i ka oukou mau kauoha ma na leta ma ka Hale Le@a.

ALBERT K KUNUIAKEA

HONOLULU,     MEI 12, 1883.      1119tf

 

NA HOOLAHA KUMAU

A @A KAULIA

L@@@O A ME K@K@@ MA

W @@@ @@@@@@

LOIO, LOIO, @@@@

K@@@A HANA  @@@@@@

WA KINI

LOIO, LOIO, L@@@

KEENA HANA     H@@@ @@ @@@ MANU     HONOLULU

WR. KAKELA

 

LOIO A HE KOKUA MA @@ @@@@@

He Luna Ha@@@@@P@@@@@   tf

 

WL. HOLOKAHIKI

LOIO A HE KOKUA MA K@ K@@@@@

He Luna Hooi@@@@@ P@@@@@

KEENA HANA: WEHEKEA@@@@@@@@@  LA.

tf

 

A ROSA (AKONI)

LOIO A HE KOKUA MA K@ K@@@@@@@@

he Luna Hooiaio Palapala

KEENA HANA: Ma ke K@@@@@@

tf

 

S B DOLE

LOIO, LOIO, LOIO

He Luna Hooiaio Palapala

KEENA HANA: MA ALANUI K@@@@@

tf

 

CECIL BROWN

LOIO A HE KOKUA MA KE KANA

A he Agena Hooiaio Palapala @@ @@@ kupuni o Oahu

KEENA HANA: Helu N @@@@@@ @@ K@@@

tf

 

JAMES M MONSARRAT (MAUNAKEA)

LOIO A HE KOKUA MA KE KANA

He Luna Hooiaio Palapala

KEENA HANA: alanui Ka@@pa

 

RICHARD F BICKFRE@@@ (PEKEKONA)

LOIO A HE KOKUA MA K@ K@@@@

KEENA HANA: Helu 27 alanui k@@@

tf

 

SAM'L L KAWELO

LOIO, LOIO, LOIO

KEENA HANAM Puakalehua @@ @@@ nakea, Honolulu

 

J M DAVIDSON

LOIO! LOIO!

KEENA HANA: Helu 13 Alanui K@@@@

147 @@@

 

KALE KULIKA

Luna Hooiaio Palapala Mo@@@@@@@@

Palapala o ia ano, Luna h@@@@@

lapala Aelike mawaena o ka @

me ke Ka@@@a, Luna haa@@ @@@@@

Mare.

KEENA HANA: Kihi o alanui M@@@

me Kaahumanu.

 

C C COLEMAN

AMARA A HE MEA HANA MOK@@@

Kapili Kapuai hao lio

A ME KA

HANA KAA LIO ANA, ETC.

Hale Hana ma Alanui Alii.

905tf          E kokoke @@@@k@  @@@

 

S H MEEKAPU

TELA HUMUHUMU LOLE.

Hale hana: Helu @@ ma@@@N@@@

 

F PAHIA, SAM'L. M KAAUK@

ANA AINA !! ANA AINA !!!

KEENA HANA: Aia ma a@@@@M@@

ke loa i ka Uwapo o Hoolih@@@@

 

C BREWER & C. ( BUK@@@@@@)

Ua makemake ia la @@@ m@@ @@@@ @

MALOO a me na ILI @@@@

na ILI MIKO o na a@@ @ p@@ @@@ @

lakou mau ILI me @@@@@, a @@@ @@@@

kou i ke KUMUKUAI KIEKiE @@@@

kakou M@k @@@.

 

WILLIAM AULD

Luna Hooiaio Palapala Kepa P@@@@@@

no ka Apana o K@n@

KEENA HANA: Ma ke Keena M@@@@

noh@lu

 

 

WILLIAM WOND

Luna Hooiaio Palapala K@p@@

KEENA HANA:  Ma ka Ha@@@@@@

 

S N EMERSON (EMERKONI)

LUNA Hooiaio Palapala Kepa P@@@@@@@

no ka apana o Waialua, Oahu, A@@@@

no ka Hooiaio ana i na Palapala @@@@

mokupuni o Oahu.

Ua makaukau no hoi oia e ANA A!

ma na wai a pau i makemakeia

Waialua, Oahu,  Nov. 10, '83

 

AONA(PAKE)

 

HALEKUAI UPENA MA ALANUI M@@ @@@@

Helu 8,  Honolulu

 Malaila e loaa ai na upena o na @@ @@@@ mai ka maka kahi a hiki i ka @@@ @ @@@@ malaila e loaa ai na aho o na @@@ @@@ kona aku nui au ika poe a p@@ ma@ @@@@@

Kauai o lele mai ma ko'u h@@@@@@ @ @@@@ makepono aku no au.

OLELO HOOLAHA

 E ike auan@a na i anaku a Pau @@ @@@@ @@ keia Olelo Hoolaha, awau o APoe @@@@@@ @@ kaina p@@@@i o Ia@@ka (Pake) @@ @@@@ @@ @@ noia mai au i hope malama a hoop@@@ @@ @@ kono mau waiwai a pau oiai @@ @@@ @@@ @@oia i Kina. Ma keia ke hoolahaia aku @@ ka poe a pau i ak@ iaia, e hoo@@@ k@@@ @@@ kou i @@ lakou mau aie ia'u Ho@@@@@na @@@@@ elua mai ka ia e puka aku nei k@@@@ @@@@@ @@ laha a i ol e h@opiiia no lakou @@ ke k@@@ wai kia kekahi aole loa @@ e @@@ @@@@@

kekahi aie i hoa@e ia ma ko'u in@@ ke  ole e@@ @@ aku na hoapono aua mai ia'u aku. E @@@@ keiai kanawai mai keia la aku.

1119tf                    HANALEI, KAUAI,     IUNE 11, '83                    1124