Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIII, Number 17, 26 April 1884 — Page 3

Page PDF (1.46 MB)

This text was transcribed by:  Ruth Horie
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Ka Nupepa Kuokoa.

 

Paiia e THOS. G. THRUM ma ka Halepai o ka nupepa "SATURDAY PRESS."  Keena Hooponopono, ma na kihi o Alanui Moiwahine me Nuuanu.  E hoouna muai mai na Olelo Hoolaha ma ke Keena Hooponopono mamua ae o ka hora 12 o ke awakea o na Poaha a pau.  Aole e hoopukaia na Olelo Hoolaha ke laweia mai mahope o ka hora i hoikeia maluna.  E hooko piha aku ana makou i keia rula maluna.  E hooili mai i na leta a pau a me na kauoha a me ka uku pepa ia KA NUPEPA KUOKOA ma Honolulu.  Ina e loaa pono ole aku keia pepa i kona poe lawe, e hai mai me ka hakalia a e i keia Keena.  O ka uku a keia pepa e haawi ai i kona poe luna, he umi keneta no ke dala, koe ka apana o Kona, Oahu, a me kekahi mau apana e ae kahi nui o ka luhi i ka halihali ana i ka pepa, ma ia mau apana, e hooiia ka uku luna.

 

 

NUHOU KULOKO.

I keia la e wehena ai ka Ahaolelo o keia kau.

I ka wanaao o keia la e ku mai ai ka mokuahi Kinau mai Hawaii a me Maui.

Nui ka ua o keia mau la ke hele nei a lalilali na alanui.

O keia Poakahi iho e hoomaka ai ka hapaha kula hou o na halekula aupuni.

He nani a kilakila ka hale noho hou o P. C. Jones Jr. e ku nei ma ke alanui Nuuanu.

He wehe’na o na lole paikini hou ma ka halekuai o C. J. Fishel i keia pule holookoa.

I ka Poalua nei ke ku ana mai o ka mokuahi Alameda mai Kapalakiko mai iloko o na la holo he 6 me 21 hora.

He nui na dala Mekiko ano hou maikai ole e laulaha nei ma o kakou nei. E akahele e na makamaka.

E weheia ana he aha mele nui ma ka luakini o Kaumakapili i keia ahiahi. E hele nui ae e na makamaka.

O ka loaa o ka aha mele i haawiia e ka Hooilina Moi ma Waikiki kai i ka Poaha o kela pule aku nei, he 81 dala.

Uluwehi laukanana ka Paka o Kapiolani i keia wa ma o ka poe mea lio ka hele heihei o ka la 11 ae nei o Iune.

He mau la ku wale mai no keia o ka moku Hoku Ao i o kakou nei main a paeaina o Maikonisia.

Owai la ka loio i ona ma ke ahiahi o ka Poalua nei, a hana hoohaunaele a me na hana ino, a hopuia ai a hoopaaia i ka halewai?

O C. Ganett ke kamana haahaa o ka koho no ke kukulu ana i ka halewai hou o ke aupuni, ua hole oia no ke kukulu ana ia hale, a ua lilo ia E B. Thomas ke kamana koho haahaa malalo iho.

O ka pule i hala, kekahi ia o na pule i komo nui mai ai he heluna nui o na ko main a mokupuni mai maluna mai o na mokuahi. Ma ka pule e oleloia nei, ua laweia mai e ka mokuahi Like Like he 9,621 ehe ko a ua like me 530 tona, a he heluna nui keia i laweia mai e ka mokuahi hookahi.

Ma ka mokuahi Zealandia i loheia mai ai ka lono no ke ku ana aku i Kapalakiko ka moku kalepa Murray iloko o na la holo he 22, Kulanikauhi e o Tokio 8 la, Dimond 15 la Irwin 15 la Kale 18 la Alameda 6 la me 18 hora, ma ka hoike a na kapena o na moku Irwin me Kale, ua olelo laua ua halawai ko laua mau moku me ka ino ma ka moana.

            Ma ka la 19 o Aperila, ua hana aloha ole o Kanakaole, me Apiki i ka la a Kealaiki ko laua hoa Poola, ma ko laua ai hele ana ma ke alanui a hiki i ka hale o Kanakaole koe ka ili, i ka hiki ana o ka mea nana ka la i kona hale, aole ma kana wahi i kauoha ai ia Kanakaole, i kii aku ka hana ia Kanakaole, ua koe ka ili. O ka ona mai ke kumu o keia hana ana. J. Kaianui.

 

            “Ma kahi o ka heana e waiho ai, malaila e akoakoa ai na aeto.” Ua loheia mai he lehulehu wale na kahuna pule e hooikaika nei no ka oihana kahunapule no ka Hale Ahaolelo o keia kau. O ke kahu o ka ekalesia o Kapaa, Kauai, ua hiki mua mai oia a ke hooikaika nei iwaena o na hea o ia hale; o ke kahu o Waialua, Oahu, ko Hauula, ko Waikane, ko Waimanalo, a me ko Kaumakapili, a me kahi mau kahunapula e ae ka i hooikaika no ka oihana. Aole no paha he hewa a ka makee ana i ka oihana; eia nae ka keia pepa e minamina nei, oia hoi o ke aumeameia o ka oihana elike me keia, me he mea la aia wale no ke ola ma na wahi popo palaoa a me na wahi ia. Aole keia pepa e hoole ana i ka pono o ka ai a me ka ia; akan, aole wale malaila ke ola o ke kanaka.

            E hoomanao ana no paha ko makou poe heluhelu i ka inoa o Mr. R. Stirling, ka luna Nui mua o ka Hana Hou o kakou iho nei, a me na mea e pili ana no kana haukai aku nei i na Aina e me kana wahine, oia ko laua holo ana aku nei e hoolana i ka mai o ka wahine. Mamua aku nei, ua loheia mai i o kakou nein a lono e i ana ua loaa he maha iki i kana wahine, a pela aku, a i  keia pule iho nei hoi, hoea kino mai nei oia i o kakou nei a me ka lono pu o ke kaumaha no ka make ana o kana wahine ma kekahi apana aina o Enelani i ka la 28 aku nei o Maraki. He haole o Stirling i kamaaina nuiia ma o kakou nei, a ua nui pu kona alohaia me kana wahine, a mamuli o keia lono kaumaha i hoikeia maluna, ua nui na makamaka a me na hoalo’ha i komo pu me ia malalo o ia haawe hookahi.

            Ke kau nei ma ka papa kuai ka hale paikii o Montano.

            Ua oleloia o ka hoonane olai o ka po Poaono i hala, ua ikeia na Hawaii.

            Aia i Hilo i keia wa ka hui keaka a Seremana.

            Ke hana hou ia ia ka uwapo alahaka o ka muliwai o Waiakea.

            E nana i na Olelo Hoolaha e puka aku nei o ka Aha Kiekie.

            Ke kakulu nei o Kimo o Lahaina he hale noho nona ma Lae Ahi i keia wa. He hale nui keia.

            I keia la e ku mai ai ka mokuahi Kinau me Iwalani me na Lunamakaainana.

            No na nuhou o na aina e, e kilohi iho e na makamaka ma kekahi wahi e ae o ka pepa.

            He aha mele ke wehe ia ana ma ka hale halawai o Manoa ma kekahi la o keia pule ae.

E kukuluia ana ke keena oihana no ka luna kiai awa mahope mai o ka uwapo mokuahi ma Ainahou.

O na nu paikini o na papale hou a me na kinohinohi ana e loaa no ma ka halekuai o Meleki ma ke alanui Papu.

Ua oleloia, ke holopono la na hoomoe ana o ke alanui hao kaa ahi mawaena o Waimea a me Kekaha i Kauai.

Iloko o na la e pa ana ka makani Kona ma Maui, he Helena nui o na laau kai lilo i ka wai a ahu mokaki i kahakai mai ka mauna mai.

He tausani tona kopaa e waiho la ma ka hale hoahu ukana o Kahului i Maui no ka hoouna aku i na aina e.

Ua ili a nahaha ka moku kuna Hawaii Julia ma kekahi o na mokupuni o ka paeaina Gilibati.

O ke kakauolelo a ke Komisina Hawaii oia o Kapena Tripp i hoounaia aku nei i na Paeaina o Maikonisia ma, ua hoi mai nei ma ka mokuahi Alameda.

E hauoli ana na makamaka o Rev. S. C. Damon a me kana wahine ke lohe aku, ua pae maalahi aku laua i Honokaona i Kina ma ka la 6 o keia mahina.

Ua aneane he kanaono na inoa o na ohua i hoomaopopoia e kau aku ana ma ka mokuahi Alameda no Kapalakiko i ka Poaha o keia pule ae.

Ma ka po Poaono o ka pule i hale, ua komo aihueia iho la ka hale inu rama o Lovejoy ma ke alanui Kalepa, a o ka mea wale no i lilo o ka omole Kamapena.

Ua aneane he umikumamalua palapala no ke aupuni o Auseteralia i hookauluaia ma ko kakou Hale Leta no ka lawa ole o na keneta poo leta.

He heihei mawaena o ka lio o Konuela oia o “Geo. Treat,” a me ka lio o Kapena Kaluna oia o “Joe Dake,” ma ka la 31 o Mei.

Ma ka mokuahi Alameda i ka Poalua nei i hiki mai ai he eke leta no ka mokukaua Beritani Costance i ku iho nei i o kakou nei, a oiai ua hiki mai ua eke leta la mahope o ka manawa kupono e lawe loa ia aku ana ua eke leta la i Vanakoua.

Ma ka hoike e kekahi poe akamai ua olelo lakou he hoonaue ana o ka olai ka i keia ma ke kulanakauhale nei i ka po p ka Poaono i hala, i ka hora 11 me 40 minute. Owai o ko makou poe heluhelu i ike mahui i keia hoonaue olai?

Mawaena o na ohua kamaaina ia kakou i kau mai ma ka mokuahi ia kakou i kau mai ma ka mokuahi Alameda, o J. D. Spreckels, ka wahine, a me ekolu keiki, P. N. Makee me kana wahine, W. H. Dimond, Daniel, Lyons, R. Stirling, F. L. Clarke, C. E. Williams a me A. Herbert.

Penei ka huina nui o na dala Hawaii i hiki mai i o kakou nei elike me na hoonohonoho ana: Dala paa, 225,000, Hapalua, 350,000, Hapaha, 125,000, Kenikeni, 45,000.

No ka hikiole ia makou ka hookaulua iho i ka hoopuka ana aku i ka kakou pepa no ka haiolelo alii e pili ana no ka wehe ana o ka ahaolelo i keia la, nolaila eia mai no ka pepa elike me ka mau a me ka mahalo.

O ka luna nui a o kekahi ona o ka halepai Gazette oia o R. Grieve, ua huli hoi mai nei ma ka mokuahi Zealandia i ka Poakahi nei. Ua oleloia he heluna nui o na mea hana pili i ka oihana a palapala kana o ka ohi hapaku ana mai nei, a ma o kakou nei e hoikeikeia aku ai o ua mau mea la ma ke ano he mea hou!

Ke puka aku nei i keia la ka moolelo hou o Kabanuopoineki, ka moolelo hou a makou i hoomaikeike mua aku no kekahi i loaa mai ia makou no ka hoolaha ana, a oiai ua haule mahope o ka manawa ka loaa ana mai o ke kope, nolaila ua kauluaia a keia pule ae.

Ua oleloia, he nui na ninau ana a na malihini o na aina e i ke kope ma ka olelo Bertiania o ko kakou mele lahui “Hawaii Ponoi.” E pau ana nae ia mau ninaninau ana, no ka mea e loaa no ke kope o ko kakou mele lahui ma ka olelo Beritania ma ka halekuai buke o Oka ma.

Ma ka wanaao Sabati nei, ua ikeia e ke kanaka kiai o ka hale kamana o Lucas he ahi e a ana ma kahi e kokoke ana i kahi paila lanaha o ka hale  o Hapa, a ma o kona kinai ana a me kekahi makai pio ai.

Ua ku mai ke kuna Luka o Kukema i ka Poakahi nei me ka  i ka ukana ole. Ua hoikeia ua lilo kona mau heleuma a elua a me kekahi mau anana kaulahao, a ua haki pu kona kia mua oiai oia ma Kohala.

Ma Kaupo i Maui a me na apana e pili koke mai ana, ua ikaika ka pa ana a ka makani Kona, a ua nui na poino i hanaia, aole oia wale no, aka, ua haule iho na pakaua, a ua hoopihaia na kahawai me ka wai.

I ka la 22 o keia lahina, hora 9 o ke kakahiaka, ua lawe aku la ka wai i ka hale noho o Maluna, a pakele ko lakou ola, na kekahi poe i kii aku e hoala mai ka hiamoe mai. O na pono kino, ua pau aku kekahi, a o ua Maluna nei kii aku la oia i ka noho lio a poholo aku la iloko o ka wai, e ole e hihia i ka uwea, paa ai: a o na kumu kukui nui a me ka ulu hau, hookahi ia helena; me ka walea o ka moa i ka hia moe, pau pu he 20 moa, he makapo kekahi, a pakele i na lima kokua, oia o Kamaa. Pakele kekahi hale e aku no ka nui o na lima kokua.

D. Kaneheana.

 

NO NA EKALESIA

Ma Kawaiahao, ua haiolelo o Rev. H. H. Paleka, ma, I Kor. 1:27—Aka. Ua koho mai ke Akua i ka poe naaupo o keia ao, i hoohilahila i ka poe naauao a i ka poe nawaliwali, i hoohilahila i ka poe ikaika.

Ua haiolelo o Rev. Waiwaiole ma Kaumakapili, ke poolelo, Luk. 3:4, 5, 6.

P 4 Elike me ka mea i kakauia ma ka palapala a Isaia, ke Kauia e i ana. O ka leo o ka mea e kala ana ma ka waoakua, e hoomakaukau oukou i kealanui no Iehova, e hana i kona kuamoo i pololei.

P 5 E hoapihaia na awawa a pau, e hoohaahaaia na mauna a me na puu a pau, e hoomania ia na apuupuu a pau.

P 6 A e ike na kanaka a pau i ka Hoola a ke Akua.

Ia Rev. J. Waiamau ka haiolelo ma ia po iho ko koena no ke apoolelo o ka po Sabati o ka pule i hala, me I Kor.  10: 1, hapa mua. E na hoahanau, aole o’u makemake e naaupo oukou i na kupuna o kakou. O ka manao elua “O ka moe kolohe he naaupo ia o na kupuna o kakou.”

Maalili na hana a ka Haku ma ka ekalesia o Kaneohe i nei wa.

Ma Kipahulu Maui, ua haiolelo o Rev. D. Puhi ma Rom. 1: 16. “Ua hoowahawahaia o Paulo, aole au e hilahila i ka olelo maikai no Kristo, no ka mea oia ko ke Akua mana.

 

E makaala ka pono.

Hookahi wale no mahina i koe a oi, hiki aku kakou i ka pau ana o ka hapa mua o keia M. H. a hiki aku kakou i i ka mahina o Iune, oia ka hoomaka ana o ka hapa makahiki i koe.

A, elike me ko kakou rula o ka hapa mua, oia hoi ke “Kuikahi Panai Like,” komo aku mai pela no e uilani ae nei ka manao haaheo o ko kakou luna, e haaheo pu mai kakou me a’u, a e lilo no ia kakou ka hanohano o ka hookaa pau mai i ke Poohina Kimo Ailuau, o ka kakou “Kilohana Pookela o ka Lahui Hawaii,” ka mea nona ka helu kiekie, ka hapalua hoi o ka haneri a me elua ia keu.

Ke hoike aku neui ko oukou luna, o ka mea a mau mea e hookaa koke mai i ke koena o ke ola o ka kakou “Kilohana Pookela,” i ka pule hope o Mei e lilo ana ke Kuaka I hoa hooheno mau nona mai Iune a hiki Dek. 1884.

Aka, i pii ole mai o Kimo Ailuau, aole no pii aku o Kuaka, aole no ia oukou ike nuhou kuloko a me kawaho a me Kihapiilani a me na hoahene o ka Ahaolelo kau Kanawai. E lilo keia i rula paa loa. Ka oukou kauwa, haahaa.

Saml. P. E. Nawaa, Luna Kuokoa.

Wapio, Ewa.

 

Make Walohia.

Ua make ma ka Holoakeahole Honolulu nei ma ka la 20 o keia mahina, na ka hale noho o kona mau pokii o Mary Kemae Kaanehe, ke kaikamahine i aloha nui ia o ko makou makamaka S. K. Kailiuli, iloko o ka piha ana o kona mau makahiki he 45 o kona ola ana ma keia ao. He mau la pokole wale no ka hoomailo ia ana o kona kino e ka mai, a pauaho koke mai la no ia i keila ola ana, a halele mai la i keia ao malamalama me kona nani kamahao, a hele kohana aku la ma ka aoao mau o ke kanaka, ma Honalo Kona Akau kona wahi i  hanauia ai Ua alohaia oia e ka lehulehu a pau i kamaaina me ia, no kona oluolu a heahea i hoopoaipuni mai iaia me na hoaloha he lehulehu. Ua haalele iho oia he mau kaikunane e kumakena aku nona, he mau kaikaina e paiauma aku non, he makuahine e kanikau iaia, a he mau kini lehulehu e noho mai la ma kona one hanau. Ua manele ia aku kona kino wailua ma ka auina la Poakahi iho nei ma Koula a ua nui wale na makamaka i ukali pu aku ma kona huakai hope loa, a waiho aku la oia iloko o ka lua e “hooluolu.”

J.N.K.K.

 

Leka mai a R. Maka mai.

Me ke aloha a me ka naau kaumaha e hoike aku nei, ua make ko makou alii maikai Na@ Tei@ei ma ka wanaao o ka la 13 o Feb. Mamua o kona make ana, he nui ka ikaika o kona manao i ka Haku a waiho oia i na mea e ae, me ka hapai nui I na mea e pono ai ke aupuni o Iesu ma kona n@ aina nei. Hele kino iho nei oia e hoohalihali mai i kona lahui ma ka pono o Iesu. Nui ka poe i hoohuliia mai e ia mai ka noho ana kahiko a i ka euanelio a ka Haku. O ka pono ana i hana iho nei, ua hookupaaia maluna o ka aina holookoa a puni. Oiai oia e hooikaika ana i keia hana, make iho la oia ma kekahi kaona he eono mil emai kona kaona ahi aku. Aole i manaoia he mai e make ai, aka, ua kahea koke mai ka Haku iaia, a ua hoo@ au i kana hana ma keia ao. “Pomaikai ka poe i make iloko o ka Halu.”

Ke noho nei ka lahui a pau me ke kaumaha a me ke aloha nui i ko lakou alii maikai, ohuohu a me ke aloha makaainana. He makamaka maikai no na misionari Hawaii a pau aiai na la o ke kau Ahaolelo maanei. E hoomanao auanei lakou i kana mau hana lokomaikai a pau.

Ua paniia ka hakahaka o ke alii make e kona kaikaina ma ka hanauna, Obela Nabakaokia ka Moi o Banaritani i keia wa, he kanaka oopa, he hoahanau iloko o ka Haku. O ke aloha o ka Haku pu me kakou a pau.

R. Maka.

 

No ka lai a Ehu.

Me makou iho nei o H. Waterhouse ma ke ala mai o Kau, me C. H. Judd, ma ke Sabati nei i ka wa kula Sabati, us haawi mai laua he mau huaolelo hoolana; a he mea hoi na keia puuwai e poina ole ai. Na H. Waterhouse no i malama ka huaolelo o ka wa pule. I kuu halo pono ana aku i ke anaina, aohe puuwai nee i ka hauoli. O ka pakika no anei kela a kana mai, he kohu paihi lua no na pali koolau. He nui na lima i puili pumehana aku. Aloha! Aloha! O ka’u uwaho aku imua e H. Waterhouse a lanakila, a na ka Haku Iesu Kristo e hoomala mai. Ua mahalo loa laua i na apana o Puna me Kona, no ka ona ole, a nui na keiki.

J. J. Nahale.

 

He Kumulaau kahiko.

O ke kumu laau kahiko o ka honua nei, elike me na hoomaopopoia ana, oia no ke kumu laau @o o ka kulanakauhale o Arnarapoor ma Burmah i Asia. Ua oleloia ua kanuia keia kumu laau i ka makahiki 288 B.C., a nolaila he 2170 ona mau makahiki i keia wa. Ua hoikeia no hoi na manao e hiki ai ke hooiaioia i ke kahiko o keia kumu laau, e kekahi haole maka inoa o Emmerson Tennet, ma o kona kuhikuhi ana i na palapala o ke au kahiko kahi i hoikeia ai o keia kumu laau. He kumu laau iaahia no hoi keia a he kumu laau manao nuiia e na @i kahiko o ia aina; he kumu laau hikiole ke oki @kiia ma ka pahi a mea oi eae, a nolaila ma ka lau wale no e oh@iaai ke helelei ilalo

 

Ka mea hono Koolauloa.

Ma ka poalima Apr. 11. Ma Laie, ua malamaia he ahaaina mare mai no ka mareia ana o Ladana Pikai me Miss P. Kupau e Rev. S. W. Kaapu. He nui loa ka ona ma ka la, aohe malamaia o ka maluhia oia ka hopena o ka malama i ka mea iho.

Ua ona loa ia o Rev. Kekiokawai e haule hele ana ma ke alanui aupuni, ua oki loa kona aahu me kona kino a pau me ka lepo poho oke kio lepo. Kupanaha ka kana a keia kanaka he kahuna pule no Kahana mamua, a he kumukula aupuni no Kahana i keia wa, minamina ka haha i ke kanaka wauwana elike me keia. E makaala o na Luna Aupuni i ka poe o keia ano.

Ua hoi mai kekahi kanaka hanohano me ka nui o ka ona e o hele ana ma ke alanui aupuni me he Piula la e kani hele ai aohe maka nana e hopu mai, no ka makou pa@a i ka loihi o kela Kaaka.

E hoi ana o Kamoiliili ua ona i ka wai alii a ka rama, ua haalele ia Punaluu hora 4 P. M. no Kahana, he ekolu hapaha mile ua hiki i kona hale i ka hora 8 o ka po. O ke kumu o keia lohi ana e hookou hele ana i uka a i kai me ke kani mau o ke o. Laki loa i ka haule ole i ka pali o Kaluapuleho.

I keia mau la i hala ua kii aku na makai o H. Kauihilo me kona poe e hopu i na hui phui Okolehao, o Wahinemaikai me Kinimakalehua no Kaipapau, a o Aarona no Haleaha, ua pakele ma ka Apua, ma ua paapai i ka poahi a Uli, ua lohe pu ia mai, ua hai pu kekahi Luna Aupuni kiekie a keia apana e kaana pu i na pomaikai o keia mau hui; a me kekahi mau makai, ola no ka mea i ulu nui ai ka ona ma keia apana o na la pule na la ona nui o keia apana. Ma ka Poaono nei Aperila 12 ma Laie ma ka hale o J. Kupau, oia ka la i hoolaha ia no ka halawai Makaainana o Koolauloa nei, ua hiki kino ae o Cecil Brown ka Lunamakaainana.

Eia ka mea apiki he poe uuku loa ka i hiki ae, i lehau keia halawai loa omole gini, alaila, he halawai keia no na omole gini, aloha ino keia apana ua hio kahi ko na pomaikai i ke kuai ia me na dala a me na omole gini. Eia ma Laie kekahi kanaka e hoopii mau nei i na Ku a hala aku i luna o hookah@ mai @ i luna Helu, a L@ na@i, Lunaalanui. Eia ka pane a ka lunaahanui mai iaia, e ku oe a hoopau aku i ka Hope L. A. o koolauloa. Ua oki i @ ana ma ka lehelehe o ua maka i O@ ia keia @ o Kaleohano.

Paalua

Kaluanui. Koolauloa. Oahu.

 

Ma Parisa i Farani, ua loaa i ka m@u kekahi mau haole ma o kakou hana i ko lakou mau lauoho me na hooluu.

Ke hoolahaia mai nei i keia wa na hooponopono ana no ke kukulu ana i ka hale hoikeike ma ke kulanakauhale o Antwerp i Belegiuma, no ka hoikeike nui i kei amakahiki ae, a ua olelo hou o ia mau hoolaha ua hoopaa ponoia.

O ka huina dala a kela haole waiwai o Nu Ioka oia o James Gould, he 58,7o5,413, a o kana loaa makahiki he 4,640,911, alaila o kona loaa o ka la he 12,888.88, a o kona loaa i ka minute he $8.05.

Hele ka hoi a liliha makou i kaua mea o ke kelekele o na alanui i keia mau la ua iho nei.

 

E wehe ana o A. M. Meleki.

No ka Hookahakaha nui,

NA LOLE NANI

O NA LOLE KAU MAKALIO &C.

OIA NA

PAPAPE KANE,

PAPALE WAHINE,

HULU, PUA LAU.

E HOOMAKA ANA,

POAKAHI, LA 23,

Ma ka halekuai helu 104 alanui Papu.

1884 ! KAU AHAOLELO 1884 !!

KU OI MAI NA MEA A PAU!

 

O ka Poakahi, Poalua, a me ka Poakolu, o keia pule ae, e hoomakaukau ana au e hoikeike aku imua o keia mau makamaka a hoaloha Hawaii, he heluna piha o na papale kinohinohi o na wahine mai ka $2.00 o ka papale a pii aku i ke $6.00. He hiki no ia makou ke kinohinohi i na papale ma na kumukuai a pau. Aole o makou malama i na opala puehu wale i ka makani iloko o ko makou mau halekuai. He hiki no ia makou   he mau waiwai o ke ano maikai wale no ka makou e kuai aku. Aole o makou kuai i na waiwai ma na halekuai kalala ma Kapalakiko, aka, na makou iho no e kinohi e hana ko makou mau papale iho. A ma na lole aahu, aole e hiki i kekahi mau halekuai e ae ke hoopapa mai ia makou, a ka olelo nui maanei, he oi aku ka emi o na kumukuai o kela mau lole. He elima o makou halekuai, a ma o ko makou kuai emi ana i na waiwai, ke holopono nei ka makou mau hana. Ua oluolu pu makou i na puka moku e loaa ana. O na papale piva, $3.00 wale no. CHAS. J. FISHEL.

Halekuai kihi o alanui Hotele me Papu, a me kihi o alanui Nuuanu me Kalepa.

 

JNO. M. KEALOHA.

LUNA Hooiaio Palapala Kepa Paahana no ka pana o Kawaihau, Kauai. He Agena no ka Hooiaio ana i na Palapala no ka apana o Kawaihau, Kauai. He Komisina Palena Aina no ka apana o Kawaihau, Kauai, a he Luna Hooko Mare no ka Pae Aina holookoa.

1163-1yr.

 

NU HOU! NU HOU!

Na Waiwai Hou Loa!

NA PAIKINI O KELA AU.

E Loaa no ma ka Halekuai o

DILLINGHAM MA,

Ma Alanui Papu.

Oia na waiwai malalo iho nei:

Na Palau, Kaa Huilapalala, Kopala,

Piki, Oo, Koi, Koilipi, Na Hamare

Kamana o na ano a pau,

Na mea Hana a na Kamana,

Poe Hamo

Puna, na Amara

a me

na mea

hana o ka

Poe Akeakamai

A pau. Pena Aila,

Vaniki a me na Palaki,

Pauda, Poka a me na Kukaepele,

Palaki Hamo Puna, Pulumi,

Pakeke, Kapu Holoi Loke a me na Papa

Holoi Lole, na Ipuli,

na Pa Palai, na Makau

Lawaia, Na Aho

Lawaia o na

ano a pau, na Kaula

o na ano a pau, na

Paki, O, a me na

Puna, a he nui aku

50 na mea i koe.

I KUPONO NO EA HOOHIWAHIWA ANA!

NA HALE

I hiki ole ia makou ke huai pau aku aka, no oukou no e hele mai a e hoonuuiho. O keia maluna ae, e loaa no ma ka halekuai o

Dilinahama Ma,

0136 3m @ Ma ka helu 37, Alanui Papu

 

NA HOOLAHA KUMAU.

 

HALEKUAI HOU!!

CHAS. J. FISHEL.

KA WEHE NUI ANA O KA

HALEKUAI HOU O

Chas. J. Fischel.

KIHI MANUI NUUANU ME KALEPO

Na Waiwai hou o ka hoea ana mai nei no ia ma ke mokuahi Mariposa no keia Halekuai hou.

Na lako aahu o na Kane a me na Keiki nan i ike oleia ma ke kulanakauhale nei mamua, a e kila aku ana me ke emi a me ka waipahe i ike oleia ma na halekuai e ae.

Na paa lole o na kane mai ka $6.50 o ka paa a hiki i ka $3000 o ka paa.

E HELE MAI HOOKAH, E HELE MAI NO A PAU

CHAS. J. FISHEL.

Kihi o Alanui Nuuanu me Kalepa

 

HALEPAI O THOS. G. THRUM

O KA NUPEPA

SATURDAY PRESS me KUOKOA

ALANUI KAAHUMANU, HONOLULU

Malaila e paiia ai na ano a pau o na

PUKE, HOIKE O NA KULA,

HOIKE A NA KOMITE,

NA HAAWINA KULA SABATI,

PAPA KUHIKUHI O NA ANO A PAU,

HOOLAHA NUNUI A LIILII,

BALOTA, LIPINE PAPALE,

TIKETA, WAHI LETA,

BILA PAI HAKAHAKA,

HOOLAHA KUDALA,

&c., &c., &c.

A ma ka halekuai o THOS. G. THRUM ma ALANUI PAPU, e loaa ai na

Kalana kakau o na ano a pau,

Wahi Leta “ “ “

Inika “ “ “

Penikala “ “ “

Mea Hoopipili, buke hoomanao,

Peni gula a me kumu gula,

Kii, a me na laau,

Buke kii o ka ohana,

Buke kii a na keiki,

Na mea paani a na keiki,

Kaa a na keiki,

Kaa huila hua o na opio,

A he Agena no ke ana lole pepa o na

Keiki a me na wahine

No ka hoailona ana i na lole me na inoa ponoi e hookoia na kauoha a pau no na papa inoa ke waihoia ma keia halekuai me ka uku pu o ka papa inoa i makemakeia. Uku no ka inoa hookahi me ka inika a me ka  $1.50 ina ma ka papa inoa kela @, a ina ma ka papa inoa dala $2.

O na kauoha  mai na mokupuni e hookoia ina e hoouna pu ia mai me ke dala a me ka moakaka pono o na hoolaha ana.

THOS. G. THRUM.

 

NA HOOLAHA KUMAU.

J T. WATERHOUSE.

(Walakahaui.)

 

HALEKUAI KUKAA NUI ME LIILII.

Ua piha pono me na waiwai makamae

hewa ai na maka i ka nui o ka lehua.

 

Heaha no la hoi ia?

 

MALAILA

 

Na Apa Kihka o na ano a pau,

Pahoehoe o na ano a pau,

Alapia o na ano a pau,

Huluhipa o na ano a pau,

Na Huluhulu holoku,

Na Keokeo Paina,

Lilina lau puu.

Wetoria,

Leponalo,

Lainakini,

Ahina pelekane,

Na Kihei o na ano a pau,

Na Koloka o na wahine,

Na Kihei Huluhulu,

Na Kalakoa o na ano a pau,

Na Kihei uhi moe,

Na Koloka o na wahine,

Na uhi Kilika,

Na uhi Alapia,

Na Hainaka nunui a liilii

 

Eia hou.

 

HE HELUNA NUI ONA PAA LOLE

O NA KANE A ME KAMALII.

 

Na Apa paina maikai loa,

Polu manoanoa a lahilahi.

Huluhulu manoanoa a lahilahi.

Na Apa huluhulu a pahee,

Na paa lole huluhulu, kane, me kamalii,

Na Pililakeke loloa a pokopoko,

Na Palule kaula o na ano a pau,

Na Palule keokeo,

Na Plile kalakoa,

Na Paleili.

 

Na Papale wahine i kinohinohiia me na pua

me na hulu nani, a he heluna nui o na

kane a me na kamalii o na ano a pau

 

HE HELUNA NUI O NA KAMAA.

 

Na Kamaa buti,

Na Kamaa pihi,

Na Kamaa huka,

Na Kamaa laholio,

Na Kamaa weleweka.

 

HE HELUNA NUI O NOHO LIO MAIKAi.

 

Na Noho Italia,

Noho pulu mamua,

a mahope o kela a

me keia ano.

 

NA AILA O KELA A ME KEIA ANO.

 

Na Aila honua helu i he aiai me he wai.

Aila pena, aila hoomaloo, aila Oliva,

Aila inu, Aila lauoho,

Waiala maikai.

 

NA PENA WAIHOOLUU LIKE OLE.

 

Keokeo,

Eleele,

Polu

Melemele,

&c.,    &c.,    &c.,    &c.

 

Ina iho Ina iho.

 

Na ipuhao, na ipu ti,

Na kkoi nui a liilii,

Na pahi nui, a liilii,

Na pahi olo, pakahi

Na pahi olo palua

 

Na tabu nui a liilii,

Pakeke nui a liilii,

Na lako kamana,

Na lako amala,

Na Kamaa lio,

Na hao,

Na pela uwea

 

NA LAKO HAO, MA KA AINA A ME KA WAI

 

Na lako pa,

Pa nui a liilii,

Na bola,

Na kiaha aniani,

Na aniani kilohi,

Na ipukukui o na ano a pau.

 

HE HELUNA NA MEA AI.

 

Palena poepoe,

Palena poepoe palupalu,

Palena huinaha,

Palena o na ano a pau.

 

Na kamano maikai loa ma ka pahu,

Na kamano tini,

Paakai o Livapulu,

Paakai inu,

Paakai hu,

Mauu Kaleponi,

Palani ai a ka lio.

 

He heluna nui o keia mau waiwai aiwaiwa ko’u mau halekuai aole i pau i ka huaiia aku na oukou no e hele mai a kilohi no oukou Ua waeia keia mau waiwai me ka maiau, ma Pelekane, Farani, a me Amerika, no ka pono a me ka pomaikai o na kanaka Hawaii. na kauoha mai na mokupuni e hookoia me ka eleu loa.

J. T. WATERHOUSE.

(WALAKAHAUKI.)