Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIII, Number 24, 14 June 1884 — OWAU A ME IA; A I OLE, OIA NO ANEI? HE MOOLELO KAMAHAO! [ARTICLE]

OWAU A ME IA; A I OLE, OIA NO ANEI? HE MOOLELO KAMAHAO!

NO EHIKU ia a maua i noho me* hameha ai me Salateia, aohe j mau ieo e ae i iohe ia oko maua wale no. He kakaikahi loa ka maua mau wahi mea e ai ai, a o ka uwaina maikai ioa i pai ia me ka wai mai o ka punawai ka maua mea e inu ai, a o kahi hoi e moe ai maluna no la o na papa pohaku i kaiaiia i uhiia hoi me na kukini noiunoiu, a i hanaia hoi mailoko mai o na lole kumukuai nui loa. Ma ka paia e kau ana kekahi mau buke kakaikahi, a ua paiia lakou me na ano oielo ano e ioa a'u 1 ike oie ai mamua, a he kope o ka buke Kauoha Hou i paiia ma ka oielo Helene ke waiho hamama. mau ana maluna o ke pakaukau nam nui e ku ana ma ka aoao o ko Salate!a wahi | moe. He ehiku mau ia kamahao ioa ! A iioko hoi ola mau ia i waihoia mai ai j imua o'u ka haawe kaumaha o ka ike ; hohonu palena ole ;ao na mea hoi a pau i pohina iioko o na mooielo, na j akeakamai a me na kiiokilo ana, ua ho-1 omoakakaia mai ia'u. Ua hoike pu ia mai ia'u ke kiekie a me ka hohonu o j ko'u mau manao a!oha ponoi iho, aua hoopaanau hoi au me ka eehia nui i ke j ano o ke oia ana o keia kanaka kamahao loa, ka mea hookahi hoi iioko o j keia ao holookoa i hoopihaia me na 1 luuluu a me na hoehaeha ana e hiki ole j ae ai i ke kanaka maoii nei ke hooma- j nawanui. |

Ua kamailio ia e maua na mea a pau a koe aku hookahi, a oia hoi ka hooiaio piha no kona ano maoli. Ua hoohuoi ia e a'u, a ua hoakaka iki ia mai,. aole loa i hahai pololei ioa ia mal Ike iho ia au ma wau e ninau maoli aku ana taia no ka hooiaio piha ana mai me kona waha ponoi no na mea i loaa ia'u e piii ana i kona moolelo, ua like ia me ka hoopa ana i kekahi ehaeha huna-he iike hoi me ka uhaki ana i na manao like a me na kuna maikai ana e waiho laeiae nei mawaena o m iua;aka, me ka oiaio loa, aole oia i hookamani iho i ka puana ana ae i keia hoikeike ana e pili ana nona : "Ou>au no ka Kristo i kauoha mai ai e kali a hikt / Kona hiki ana." Iloko a ka'u mau hakilo ana a pau loa iaia ua hooia ia mai au no kekahi mea ano e e pili ani nona, a oia keia : lioko o keia a me keia la e ike mau ana au iaia e ku ana me ka haliu ana o kona mau maka iluna o ka lani, a me ka paa ana o kona mau lima a elua maluna 0 kona kookoo, a ma ko'u ike aku ma na helehelena o kona nanaina me he mea la ua ike oia i kekahi mea ana 1 kaunui ioa ai, a e kali waie ana no la no kekahi mea ana i makemake loa ai e ike a i manaolanaioa ai hoi; aka, i ka manawa e kuiou iho ai kona poo ilalo, a ku malie iho ia me he la he mea ua hooiuuluu ioa ia, lohe aku la au i kona kaniuhu ana iho, me he uwe ana la, me he ia ua oi aku ka paakiki 0 ke kali ana i kana mea e nana mau nei iiuna mamua ae o ka hoomanawanui ana i na inea o na makahiki ioihi e naue hele nei a i haia aku paha.

Mahope wale iho, hahai mai la oia ia'u i ke kumu 0 kona nana ana peia iluna i ka lani, no kona ike ana iho paha i ko'u nana pahaohao aku iaia: " E kuu keiki, " wahi ana, M i kela ia a i keia la e ike mau an?. au i ka hamama mai o na iani imua o'u, a iloko o ke pohaka i hoopuniia e ka maiamaiama nani e ike aku ana au i kekahl puulu kanaka nui e noho papa mai ana, a pela ko iakou hoonoho papa ia ana a hiki aku i ke kau wahi olinoiino ioa. Ma wae&a o kena aha kam«ka he mau hele helena 00 kekahi a'u i ike mua ai, a o ka oi ioa aku mawaena o iakou kekahi mau kino nani elua e ku aoa? mau ana i na wa a pau 0 laomaia, kuu mea alo ha loa o ke ao nei, a o Adeia!de hoi ka mea a'u e hiipoi mau nei he eiele na ke aloha, a e kau mau nei iloko o ko'u mau noonoo ana he anela oa ka Haku. O keāa poe a pau ke pahola mai nei i ko iakou maa iima imua o'u, ke kahea mai nei i&'u me oa peahi ana«he hoike ana mai ia ua makemake ia #u e hm aka me lakoiL Aka, aole! kehoopuoi &ei bkou i ktkahi kiao waoakono i

: hoaab.ua me ka malawalima mau loa. ■ Re nana moi iiei keia k.ino hookahi | oialiina o'u me na i piha i |ke aīoha a me ka maemae, aka, oia j hookahi wale no mawaena 0 lakou ka | rnea pahola ole mai i kona lima unua y o'u 1 Aia a hoea mai ka manawa e pai hola mai ai kona lima. imua. o'u, e hoea mai no auanei ko'u manawa o ka hao!i E kau no au nona e like me kela p< e « kaii mai ia ia'u. Ke waiho nei kekahi mea imua o u a*u e hana aku ai Malia paha a lioikeike ae au ia Kriāto imua ona keiki a kanaka, e kokoke mai no auanei ko ? u manawa. Me keia kino nawaliwaii aoie loa au e hiki ke hoi hope aku a hoikeike ae lab imua o ke ao holookoa; oka waonahele waie nei no ka mea i koe iho ia'u. Apopo e hoea mai no o losepa, alaila, O ' e kristo 1 o na mea a pau e ike ia ana ua hoea aku au imua Ou !" I kekahi ia ae i ka hoea ana mai o losepa, ua haawi hou ia aku la iaia ke ! siganeta me ke kauoha e hoouna ia na elele e kukala aku iwaena ona lahuikaruka mao a maanei e hui ma ke kau wahi ma kekahi manawa i hahai vsl A oke aiii losepa hoi, mahope iho o ka pau ana o na kauoha i ka haawi ia, hoi hou mai la oia me a'u a noho ma ka wawae o Salateia, e hoolohe ana i kona j pomaikai o keia mua aku. Ike iho \a' au ma ko losepa mau he'ehelena ua ike oia ke nawaliwali mau nei o Salate- j la i kela a me keia hora, a o na helehe- j lena mohaha maikai ona manawa i hala ae ke nalohia aku ia inai kona mau nanaina aku. I ke awakea o kekahi ia, oiai maua e ai ana i ko maua aina awakea, ike aku la au i ko Saiatela kau ana ae i kona kiaha waina i kona waha, a kau iho ia pela no kekahi manawa loihi, a inahope iho o keia ninau mai ia oia ia'u : "Ke mau nei no anei ke ano o ka waina i keia ia e like me mamua ?" " Alaila, " wahi hou a Saiatela, me ke ku ana iluna. "ua pau ae la ko'u ike ana i ka mikomiko a honi ana i ka aa\a e lea waina. He hoailona keia a ua hoea mai ka manawa!"

laia i pane ai pela, ku ana o losepa ma ka puka. Ia manawa huii ae la 0 Saiateia a pane aku ia iaia: "E kuu aikane," wahi ana, "ke makemake nei au i mau iio. no ka mea, ua makemake ia au e hele i na haie pea i keia la." Oia ka'u i hele mai nei, e kuu Haku," wahi a losepa. "Ua hui ae pei ria lahuikanaka ma na hale pea, a 0 ka hapanui o iakou he poe e noho kuee ana, ake hahana mai nei na manao kuee mawaena 0 lakou. O kou leo waie no ka mea nana e p&le ae ke kaua ame ka hookahe koko* ana. Ua lawe mai nei au i na lio, me ka manaoio na kuu Haku e pale ae i ke kaua ana mamuli o kam? huaoleio."

Ame keia mau huaolelo kau ae la inakou maiuna o na iio a heie aku la, a otai makou i hoea aku ai mawaena o na kuianakauhale mehameha a'u 1 ike mua ai, ua hikilele au i ka ike ana aku ua paapu i na kanaka he mau tausani; e hulali ana na mea kaua mao a maaneL e iohe ia ana na ieo wawalo a hoopaapaa, a e hoike mai ana ua kokoke mai ka manawa o ke kaua a me ka hookahe koko ana Aka, iko makou hiki ana aku, hamau iho la keia mau ieo wa waio ana, a kau mai ia ko lakou mau mxka maluna o na heleheiena ihiihi kami o Saiateia, a hooia iho la lakou ua hoea mai ka mea nona ka leo a ko la kou mau kupuna 1 makau a i wiwo aL lamanawame ka lea nui a moakaka puana ae ia o Saiatela 1 na ht:aolelo aloha me ka oieio pu ana: "E maiphia oukou !" a i ka pau ana o keia olele papa, ieie iho ia makou ilaio a noho iho ia maluna o na puu pohaku iwaenakonu o na poai hale pea, o losepa a ]

me a'u e ku ana uia keoa aoao, a b nnakou i noho iho ai kahea ae ta oia ī kela a me keia alii o na lahuikanaka pakahi i akoakoa mai» a kauoha aku la it Ukou e hoopau i na noho kuee ana a e noho ma keia muii aku me ka mahU. Mahope iho o ka hookoia m o keia kauoha, a oiai* hoi ka aha e malu ana, ku ae ia o Salatela iluna, a ku nana aku la maiuna o ka aha k&naka. Mamua ae o kona kamaiiio ana, ua hoopiha loa ia ibo la na kanaka i keeehia no ke kau ana iho o kekahi anoano ano e maluna o lakou, a 00 kekahi manawa wak mahope iho o kona ku waie ana uo pela, hoomaka aku b oue kamailio, a no ka hapa ioa o ko'u wahi ike ma ka o!e)o Aiahia, nolaHa, ua hiki de ia*u ke hoi ke aku a i ok kakau paha i ke aao o

kauaa HiK>ie!a Aka, wIU c aiia» ua ike u aku 'u mt: ke kohah* nui :k* hap&i 3iia ae o Sautcla iloko okc ; ca a hoopuui ia ac b c aekahi nialami- ! Uma oiiaolino naoi a moakaka, m o : keia malamaiiioai e hoopuni nei uia, I aotie mea t like ai iioko o keu *o ho- ; lookoa. | Iloko o keia wa me he ia e hoopum ' makou e kekahi poe kino ike ole jūl Ua iohe pono lo* makou i kekahi | nehe a nakeke ano e loa i kuiike ole !me ka nakeke a ka makaiu e iwwake[ke ai t a oiai no hoi iioko o kea wa, aoIhe makani e pa ana, ua hooia iho U | makou he mau kino mana kekahi mala* [ iia a makou i ike ote aku ai» a ua hooia lia ka maalo mau mai o keia mau kino ike oie ia numua .o makou mamuli o ka makani e pa mau ana ma ko makou [ mau papaiina me iie la he upoipoi ana |o na eheu, a me he mea la he mau anelia kek«hi maiaiia, oiai hoi maiuna ae o iko makou mau poo e kau mau ana ke» kahi mea hiki o!t ia'u ke hoomaopopo ake hahai ae i ke ano me he aka la, a na ia mea i pale ae i na kukuna wela o ka la e pa mau nei maluna o makou, Haiamu maiie ae la keia a me keia kanaka iloko o ia manawa me ka eehu nui, poina iho ia iakou t ko iakou mau enemi a hopu iima ae ia iakou kekahi i kekahl Oka ieo a makou e lehe nei 0 ko Saiateia, aka, o na manao o ko ke Akua no ia. £ku malie ana o loscpa me he kii mabeia ia, a aoie i huii iki ae kona mau maka ma kahi e koe waie no maiuna o Saiateia, a ua ike aku ia au t heielei mai ana na waimaka mai kona mau maka mai; a owau hoi, aohe a'u mea eae e hai aku ai koe waie iho no ua hookaiiaha loa ia au lioko o keia anonno maite nui, iohe ia aku ia ka poha ana mai o na ieo himeni nani )oa i iohe ole ia mamua, a o ka poe nae nana e hinaeni ana aoie i ike ia; a i ka pau ana iho o keia himeni ana, lohe hou ia aku ia kekahi ieo eehia ioa, a no ia mea ua hoonaueue ia ae ia ka aha kanaka, a o na huaoieio i iohe ia aku ma keia. leg, oia no keia ; "Ua uau ! M —na huaoicJoho*pe a ka Haku i pane ai maiuna o ke Kea i ko ke ao nei, aona huaoleio hope loa hoi a Saiatela 1 lohe ai ma ke ao nei, a i kahea mai ai hoi iaia e haaleie mai i keia oia iuuiuu ana a e hoi aku i kahi o ka maha mau ioa. A me keia huaoielo hope loa i iohe ia aku ia, puana ae ia o Salateia i kana huaoieio eehia hope ioa f enei: "A ! na iima e pahola mai nei 1 E kuu kritto, e kuu Haku ! Ua hiki mai I Ua hiki mai ! n Hopu aku ia maua o losepa i kona kino e haule iho ana, aka, ua make e oia mamua o kona hina ana, a iioko koke no o ia inanawa i naiohia aku ai na nani a pau e hoopuni ana ia makou oiai oia e ola ana. (Aoh i fau.)