Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIII, Number 36, 6 September 1884 — Page 2

Page PDF (2.24 MB)

This text was transcribed by:  Ruth S. Goldstein
This work is dedicated to:  UH Sea Grant

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Ka Nupepa Kuokoa

 

No ka Makahiki                                  $2.00

No Eono Mahina                                 1.00

 

KUIKE KA RULA

 

Poaono,           Sepatemaba 6, 1884.

 

Rev. W. P. Alexander.

            Ua haalele mai o Alexander makua i keia noho ana i ka la 20 Augate iho rei ma la @ noho o kana keiki ma Oakland, ma Kaleponi.  Noko o ke kanawalu o kona mau makahiki.  Ua hiki mua mai o Alekaned@o i keia pae aina iloko o ka makahiki 1832, o na hoa paahana i holo pa mai me ia, oia no o Laiana, Laimana, Emesona, Polepe, Limaikaika, H@i koke me kahi mau hoa e ae, a me ka lakou mau wahine.  Iloko o ia makahiki no i holo aku ai o Alekanedero me Wini a me Tinika i ka pae aina o Tahiti a me Nuuhiwa ma ke ano makaikai ia mao aina.  Iloko mai o ka makahiki 1833, holo o Alekanedero, Limakaika a me Paleka i ka pae aina o nuu@ iwa a hoomaka i na hana hoomalamalama iwaena o ia lahui.  Eono mahina o ko lakou hana ana malaila a hoi mai i Hawaii, no ka lilo o ia kihapai i ka Papa Misionari o Ladana.  O ka hope loa keia o na makuakane ekolu i lawelawe pu iloko o ia misiona ma Nuuhiwa, ua hala mua o Limaikaika a me Paleka; a ke koe nei no nae na makuahine ekolu ma keia aoao.

 

            I ka hoi ana mai i Hawaii nei hoomaka iho la o Alekanedero i ka hana ma Waioli, Kauai, iloko o ka makahiki 1834.  Eiwa makahiki o ka hana ana ma ia wahi, a hoi aku la i kumu no ke kula o Lahainaluna.  Ma keia kula, kiekie ka nui o @ana mau hana; a ua ike nui ia no hoi ka hua o kana hoomanawanui ana maloko o ia hale hoonaauao.  ‘Aia na haumana a Alekanedero ma na wahi a pau o Hawaii nei, a aia no hoi i Nuuhiwa a i Maikonisia kahi e hana nei.  He kumu ao akamai oia, a he hoomanawanui me ka aloha.  No ka nawaliwali o ke kino, ua waiho oia i ka hana ma Lahainaluna i ka makahiki 1856 a hoi aku la no Ulupala kua, he mau mahina wale no ma ia wahi, a hoi no Wailuku e malama i ka ekalesia o ia wahi.  I Wailuku kona home a hiki i ka wa i kuu ai ka luhi, a waiho aku la ke kino lepo i kona hale nohona no ka nani a me ka lanakila o kela hale lani.

 

            Ma Wailuku kahi a Alekanedero i hookumu ai i ke Kula Kahunapule iloko o ka makahiki 1863, he umi makahiki a oi kona malama ana i ke ia kula, nona ka heluna o na haumana he 67, hi@i wale i ka wa i hoihoiia ai o ke kuia i Honolulu.

 

            He makua o Alekanedero i aloha uiiia e ko Hawwaii nei lahui, he wiwo ole, he akamai a he aloha.  Aole e poina koke ana kona mau helehelena i ko na Waieha o Maui.  Ua hala ko lakou makua aloha, ka hoa kuka o ko laila mau kahu ekalesia, ke kumu ahonui nana i ao aku i ka hana, kia makamaka o ka lehulehu.

 

            Iloko o Mei o keia makahiki i holo aku ai oia me kana wahine no Kalepon a ma ka hale o ka laua keiki o Samuela kahi i noho ai, ma ke kulanakauhale o Oakland, me ka manao i loko o keia mahina e hoi mai ai i Hawaii nei , ma luna o ka mokuahi e ku mai@a@a i keia Poakahi ae.  Aole nae pela, ua hoi e no ka home maluna.  Ua haalele mai oia ma keia ao i kana wahine aloha ka ka hoa hele o na kai a me na aina o keia moana, eiwa keiki e ola nei, a me na moopuna he kanakolu.  Aloha wale lakou a pau.  Aloha ka inoa o ka makua i hoi aku la, ua hele a piha kona mau makahiki i ka pomaikai.  omaikai ka hopena o ke kanaka pono.  Pomaikai ka hana a kona mau lima.

 

Ka Moi

 

            Ua hoopukaia iho nei iloko o ka nupepa puka la ka Bulletin he manao e S. M. Damon, e ninau ana i ka pono o ke kamailioia ana o ka inoa o ka Moi a me kana mau hana iloko o na nupepa  Ua paneia ua manao nei e kekahi poe iloko o ka Bulletin, a iloko no hoi o na pepa e ae, e hoapono ana i ke kamailioia o ka ka Moi mau hana, a e kue ikaika ana i ka manao o Kaimana, aole no hoi makou i ike i kauwahi e kokua ana mamuli ona.

 

            Pehea ua kamailo waha anei ka lehulehu no na hana a ke’lii?  Ae ua kamailio nui ia kona inoa a me kana mau hana iloko o keia mau la a me na mahina i hale ae nei.  Aole no hoi he Moi o keia aupuni i nele i ka olelo nui ia o kana mau hana, mai ia Kamehameha a hiki ia Kalakaua.  E like me ke ano o ka lakou mau hana, pela i kamailio ai na makaainana.  ehea he me hiki anei ke hookuuia ka waha o ke kanaka, a e paniia hoi ka waha o ka nupepa.  Aole loa e hiki; no ka mea, he waha olelo na nupepa na ka lehulehu, a aole no hoi lakou he mea e weliweli ai ka poe hana maikai, aka o ka poe hana ino, o lakou ka i makua i ke kamailioia o ka lakou mau hana.

 

            He Moi o Kalakaua i kohoia e na makaainana, a pehea, aole anei he mea hiki i ka lehulehu nana i koho ke’lii a lakou i koho ai?  Ae,, ua hiki no.  Ina he mana ko lakou no ke koho ana i ke alii i Moi, alaila he mana no ko lakou e kamaiho ai no ka Moi.  Aole e hiki ke hooleia ka oiaio o keia.

 

            Ma ke aupuni o Farani, mai ka wa kahiko mai, ua manao nui ia, o ke noonoo o ke aupuni, oia ka noonoo nana e hookele ka lahui kanaka.  Na ke’lii a me kona aupuni e noonoo, aia ilaila ka waihona o ka noonoo, a o ka ukali aku ko na makaainana mamuli o ia mau noonoo ana.  Ma ke aupuni nae o Beritania, a tela no hoi ma Amerika Hui, aia iloko o na makaainana ka waihona o ka noonoo nana e hookele ke aupuni; aole like me ko Farani.  Ma Beritania ua hoolohe ke’lii a me ke aupuni i ka leo o na makaainana.  O ka leo a me ka noonoo o ka lahulehu oia no ka malamalama nana e hookele ka lahui kanaka.  O Beritania a me Amerika he mau aupuni kiekie loa.  Heaha la ko laua mea i kaulana ai?  Eia no o ka lilo ana na ka leo o ka lehulehu a oia (lehulehu he poe malamalama) e hookele ka lahui, a o ka hana a ke aupuni, oia no ka hooko ana aku i ka makemake o ka lehulehu malalo o na kanawai.

            O ke aupuni Hawaii, ua hookumuia maluna o ke kahua i ano like me ko Beritania a me Amerika.  He aupuni Moi mamuli o ke kumukanawai.  A ua hookeleia ma ia ano iloko o na au i hala ae nei.  I keia wa nae, mamuli o na alakai ana a Kipikona, a i ole ia mamuli o ko ka Moi manao iho, ua kapaeia na rula alakai mua i ikeia he pono, a he mea e maluhia ai, a e holomua ai ka lahui, a ua hanaia na hana me ka hoowahawaha i ka nonoo o ka lehulehu o ka poe malamalama o ka aina.  A ina i kuia ka poe hookele aupuni i ke kumukanawai a me na kanawai, aole lakou kanalua i ke kapae ae i ke kanawai.  Ua hookae lakou i ka noonoo o ka hapanui o ka poe malamalam o keia lahui.  Ua iho mai lakou ilalo mai ke kulana kiekie o ka poe paa hoe, a ua hoopaapaa pu me na makaainana, me ke ale e kaili i ko lakou kuleana iloko ka hooponopono ana o ke aupuni.  Ua hookae i ka hapa malamalama o ka lahui, ka poe noonoo, a a ua kuai aku i kekahi hapa o ka poe naaupo loa a me ka poe lapuwale, i poai nana e hoopuni ia lakou, me ka manao he mea ia e pono ai.  Mai laila mai keia kamailio nui ia o ka Moi, a he mea hiki ole ke uumiia; no ka mea, o ka poe kamailio, a lakou na makamaka oiaio o Hawaii a me kona noho alii.

Ka Hookuu ana o ka Ahaolelo.

            Ma ka Poaono o ka pu’e i hala Aug. 30, i hookuu ai ka Ahaolelo Kau Kanawai o keia makahiki.  Ua hiki kino ae ka Moi e hookuu i na hana ma ke awakea o ka la i oleloia, me Kana Haiolelo Alii malalo iho nei:

E na ‘Lii a me ka Poeikohoia:

            Ke hoike aku nei Au i Ko’u mahalo i ka pau ana o ka oukou mau hana o ke Kau Ahaolelo o ka makahiki 1884,--

            O ka oukou mau hana i keia Kau, oia hoi, ka hoohoihoi ana i ka Hoopae Limahana, ka hooponopono ana o ke Kanawai no na Mo@i, a me kekahi mau Kanawai i manao ia e mea no ka lehulehu e pono nui ai; na haawina mahahua no ka malama ana i ke ola o ka Lahui a me ka Hoonaauao ana, a no ka hooholo mua ana i ka Oihana Kalepa Moana.  No keia mau mea, ke haawi nei Au i Ko’u Apono ana.

            Ke hoomaikai aku nei no hoi Au i ko oukou kokua manawalea ana i na haawina o ka Ohana Alii.  He hauoli nui no hoi Au i ka hoike aku, no K’u Elele Aupuni Ka Mea Hanohano Curtis P. Iaukea, i hoike ia aku ia oukou i ka wehe ana o ka Ahaolelo; ua kupono kana hana ma Europa, a ua holopono loa kana hana ma ke alo alii o Iapana, oiai; ua loaa mai ia Aupuni ka hookuu manawalea ana mai o na Kanaka limahana mai Iapana a i Hawaii ei.  Ua hauoli no hoi Au i ka oukou hooholo pono ana i na mea e pili ana i ka Telegalapa Moana e hoohui ana i keia Aupuni ma ka uwea, i na Aina puni—ole i ke kai.  Ke hoomau ia nei no ka noho laulea maikai ana o keia Aupuni me ke Aupuni o Amerika Huipu@a a me na Aupuni e ae a pau o ka honua.

            Ua koho oukou no na Haawina o na makahiki elua e hiki mai ana, a oi aku mamua o na loaa mau o ke Aupuni, aka, ke hoomaopopo nei ka Mana Hooko, o ka oukou mau ae ana, he hiki no ke ka-ua ia, aole hoi e hoolilo nui ia ana ke dala mawaho ae o na loaa mau, koe nae no ka Hoopae Limahana a me na hana kuloko i manao nui ia e hooko.

 

E na ‘Lii a me ka Poeikohoia:

 

            I ka wa o ko oukou hookaawale ana aku a hoi aku la oukou i ko oukou mau home ke manaolana nei Au, oiai oukou iwaena o na makaainana o ko oukou mau apana iho, ma ke kono ana aku ia lakou e hui pu mai me A’u i ka hoomau ana aku i ka noho maluhia, ka holomua a me ka pomaikai o Ko’u Aupuni.  A ke Pule nei Au i ka Mea Mana Loa, e malama mai ia oukou iloko o Kona Apo’na Hemolele.

 

            Ano, ke kukala aku nei Au, ua hookuu ia ka Ahaolelo Kau Kanawai o ke Aupuni o ka makahiki 1884.

 

            Auuu noho ka Ahaolelo o keia makahiki no na malama eha a oi, a no@oko ae o keia mau mahina eha i nohoia, ua hanaia he kanai@a a oi la hana wale n@

 

            Ma ka la i hookuu ai ka Ahaolelo, ua ike ia aku he heluna uuku loa o na kanaka ka i hiki ae malaila no ka makaikai ana i na hana o ia la, a wahi a kekahi poe, o keia kekahi o na houkuu Ahaolelo neoneo a piha ole i na maikaikai.

 

Make Mainoino

 

            E ka Nupepa Kuokoa e,

                                                            Aloha o@--

 

            Ma ka Poaono nei la 23 o Aug. ua ike ia ku kekahi huakai lio nui e mono ae ana no na lae pali kahaka@ o Maalaea, hora 6:30 a.m. a hiki ma Ahuliwai, ma o aku o ke awa o Kilauea mua.  He ino o Maalaea.

 

            Ma keia wahi i ‘ele iho ai na mea a pau no ka hele wawae ana ma na kakai pali: a malaila no i alakai ia ‘ku ai na lio mauka me na wahi @ a me na wahi kapa komo o lakou e Jeose Kuma, Kale, Hina, Mrs. Kaholo Bailey, a hiki aku o ka lae kaulana o Maui Komohana, oia o ka lae “Papawai, hookuu iho o Jeose Kuma, i kana mau ukana me ka pa no o ka lima i ke kaula o na lio ka’i a ua keiki nei; oia ka lio o kona makuahine hanai o Mrs. Kaina Iona.

 

            Ua hihia ia na lima i ke kaula lio, a kauo hele ia ua keiki nei, o Jeose Kuma ka inoa, a hiki hou mai i Papawai ke kauo hele ana a ka lio, loaa aku la ia Mrs. Kaholo Bailey, ua make loa.  Ua naha ke poo, pukapuka ke kino, ua mokumoku ka io o ke kino a puni, ua naki ka auwae a lele a nalowale a hiki i keia la.

 

            He nui aku na mea i hana ia ma ke kino o keia opio e ke a.  Ke ao mai nei keia hana kuhi lani a na makua, i na makua e ae.  A laa ka poino.

 

            Oia kahi mea hou o Waikapu nei.

 

            Me na keiki hoonoho hua mekala ke aloha.

 

                                                                                                S. K. Kekuewa.

            Waikapu, Aug 29, 1884.

 

Ka Haku Mele o Hawaii.

 

            Ua loaa mai ia makou he leta i keia pale iho nei, e hoakaka ana, ua loohia o Laiana makua i ka mai, a ua nawaliwali loa oia i ka Poakahi o kela pule, me ka maopopo ole o kona ola hou mai kahi moe mai.  Mahope iho ua pohala ae a ua loaa kau wahi oluola iki, a o ka lono hope loa ua loaa ka oluolu, aole nae hiki ke lawelawe pono i ka hana.

 

            Minamina io keia makua ke waiho iho i ka hana.  No na makahiki he loihi wale kona hoomakaukau ana i na haawina Kula Sabati no ko Hawaqii nei mau @.ula, a me na himeni no na ana ina pule me na Kula Sabati.  A ua hele a kamaaina kana mau hana iloko O na home Hawaii.  Penei ka olelo hope o kana leta:  “E haawi aku i kuu aloha nui i na Kula Sabati a pau a me na paahana misionari a pau.  Pomaikai ka poe hoomau ma ka pono a hiki i ka hopena.  No lakou ke ola mau loa.

 

            Ua holo aku o A. Rosa ma e ano Hope Loio Kuhina e malama i ke kau hookolokolo ma Hawaii.

 

            Ke hoala hou ia nei kela hale pauahi o Mr. Diaz ma Alanui Moi.

 

            Ua holo aku no Kapalakiko ka Loio Kuhina P. Numana, a e huli hoi mai ana paha oia iloko ae o keia mahina.

 

AHAHOOKOLOKO Apana Eha o ko Hawaii Pae Aina.  Ma ka hooponopono Waiwai, ma ka hana o ka waiwai o PUHAUHAU (k) o Kalalau, Kauai, Imua o ka Lunakanawai Kaapuni ma ke keena.

 

            Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai o ka Palapala Noi a Ka@iioho o—e hoike mai ana o Puhauhau k. no Kalalau, Kauai, ua make kauoha ole ma Kalalau, ma ka la-----o Aperila, 1884, a e noi ana e haawiia ka Palapala Hookohu Luna Hooponopono Waiwai ia S. Kaiu.

 

            Ua kauohaia, o ka POAKOLU, ka la 15 o OKATOBA 1884, ma ka hora 10 kakahiaka, oia ka manawa i kohoia no ka hoo’ohe ana i ua noi la, imua o ua Lunakanawai la, ma ke Keena Hookolokolo o keia Aha, ma Hanalei, a ma ia manawa a ma ia wahi no e hele mai ai na mea a pau i pili e hoike mai i ke kumu, ina he kumu oiaio ko lakou, e ae ole ia ai ua Noi la.  A o keia olelo kauoha ma ka olelo Hawaii, e pai ia ma ke KUOKOA he nupepa i pai ia a hoolaha ia ma Honolulu, i ekolu pale.

 

            Kakauia ma Koloa, ko Hawaii Pae Aina, i keia la 30 o Augate, 1884.    J. HARDY.

 

            Lunakanawai Kaapuni Apana Eha.

                                                                                                            1188 3t

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI ME KE KUAI.  Mamuli o kekahi mana kuai i hoikeia maloko o kekahi palapala moraki i hanaia mawaena o J. KUPAU o ka aoao mua a me Mrs. L. B. Coan o ka aoao elua, ma ka la 20 Iulai 1881 i kakau kopeia ma ka buke 71 aoao 76 a mamuli o ka uhaiia ana o na kumu aelike o kela moraki, nolaila, ke hoolahaia aku nei e ka mea nona ka aoao elua o ua moraki nei, e hooko ana oia ia mana kuai, a ma ia hooko ana, e kudaia akea ana ia i ka aina i hoikeia ma ia moraki ma ka POAKAHI la 29 o SEPATEMAB 1884 ma ke keena kudala o E. P. Adams, ma Honolulu, ma ka hora 12 o ia la.  Aia ma kahi o W. R. Kakela na olelo hoakaka no ia mea.

 

            Hanaia i keia la 28 o Augate, 1884

                                                            MRS. L. B. COAN,

                                                                        Mea Moraki Mai.

 

            Penei na aina e kudala ia ana:  O kela mau apana aina ma Kamananui, i hoakakaia ma ke Sila Nui Helu 857 ma ka inoa o Piowa, he 1 75-100 eka.

 

             O kela apana aina ma Kawailoa, Waialua, Oahu, ua hoakakaia ma ke Sila Nui Helu 1460 kuleana 2907 ma ka inoa o Keawe, he 3 4 10 eka.                                                         118 4t

 

OLELO HOOLAHA:--E ike auanei na kanaka a puu ma keia a pau ma keia, owau o KAHELE MAKALALAU, ke papa a hookapu ka aku nei au i kuu Kuleana Aina e waiho la ma Niamalu, Kauai, oia ke Kuleana ma ka inoa o Makalalau kuu makeakaue ponoi i make, aole kuleana o kekahi mea e kuai, moraki, hoolimalima, 1 ua apana aina la, ina makemake kekahi e hoolimalima, owau wale no ka mea kuleana.  No ka oiaio o keia, ke kau aei au i @@ inoa.

 

                        KAHELE MAKALALAU.

            Auwaiolimu, Honolulu.                      1186 4t.

 

NA HOOLAHA HOU.

 

HOOLAHA HOOKO MORIAKI MEKE KUAI.  Mamuli o kekahi mana kuai @ maloko o kekahi palapala moraki i ha@ @ PAHUPIULA o ka aoao @, a me CHAS. R. BISHOP o ka aoao elua, ma ka la 20 o SEPATEMABA, 1878, i @  @ ia ma ka Boke 57 aoao 66, a mama@ o ka @haiia aoa o na kumu aelike o keia @aki n@laila ke hoolahaia aku nei e ka mea @ ka aoao elua o ua moraki nei e hooko ana oia ia @ kuai a ma ia ho@ ko ana, e kulala akea ana ia i ka ai@a i hoikeia ma ia @ ma ka POKAHI, ia 23 o SEPATEMABA, 1884, ma ke Keena Kudala o E. P.  @ @a Hoolala, ma ka hora 12 o ia ia Aia ma kahi o W. R. Kakeia na olelo @ @ mea.

 

            Hanaua i keia la 25 o Augate, 1884.

 

                                                                                                CHAS. BISHOP.

            Mea mo@aki ma

 

            Penei na aina e Halalaia ana:  O kela apana aina oia Waikele, Ewa, Oahu, he 87-100 eka aina kalo maikai, a he Puaawai hoi, ua huakakaia ma ke Sila Nui Hela 863 ma ka inoa o Kalauao.                                                                                                                                 1187-41

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI ME KE KUAI.  Mamuli o kekahi mana kuai i hookeia maloko o kekahi palapala moraki i hanala maaena o KALE KEKAHILI o ka aoao mua, a me F. C. Lowrey o ka aoao uhia, a ka la 3Feberuari 1882, i kakau kope ia ma ka @ke 79 aiao 229 a mamuli o ka uhai ia ana o na kumu aelike o keia moraki, aolaila ke hoolahaia aku nei e ka mea nona ka aoao elua o ua moraki nei, e hooko ana oia ia mana kuai, a ma ia hooko ana, e kudala akea ana ia i ka aina i hoikeia ma ia moraki, ma ka POKAHI la 29 o SEPATEMABA 1884 ma ke Keena Kudala o E. P. Adams, ma Honolulu, ma ka hora 12 o ia la.

 

            Aia ma kahi o W. R. Kakela na olelo hoakaka no keia mea @ Hanaia i keia la 28 o Augate, 1884.             FRED. C. LOWREY,

                                                Mea Moraki Mai.

 

            Penei na aina e kukalaia ana:

 

            O kela apana aina ma Waikele, Ewa, Oahu ua hoakakaia ma ka Sila Nui Helu 4148 kuleana 1014 ma ka inoa o Kekualiilii he 2 77-100 3ka.                         1188-4t.

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI ME KE KUAI.  Mamuli o kekahi mana kuai i hoikeia maloko o kekahi palapala moraki i hanaia Mstus awaena o NAPUA o ka aoao nuia, a me AUGUSTUS NERMON o ka aoao elua, ma ka la 15 o Augate 1883 i kakau kope ia ma ka buke 81 aoao 388 a mamuli o ka uhai ia ana o na kumu aelike o kela moraki, nolaila ke hoolahaia aku nei e ka mea nona ka aoao elua o ua moraki nei, e hooko ana oia ia mana kuai a ma ia hooko ana.  e kudala akea ana ia i ka aina i hoikeia ma ia moraki, ma ka POAKAHI la 29 o SEPATEMABA 1884, ma ke Keena Kudala o E. P. Adams, ma Honolulu, ma ka hora 12 o ia la.

 

Aia ma kahi o Kakela na olelo hoakaka no keia mea.  Hanaa i keia la 29 o Augate 1884.

                                                AUGUSTUS NERMON,

                                                            Mea moraki Mai.

 

            Penei na aina e kudalaia ana:

 

            O kela apana aina ma Kalihi, Oahu, ua hoakakaia ma ka Palapala Sila Nui Helu 667 a kuleana Helu 1524 me 1524 B., ma ka inoa o Luaiki, he 3.831 eka, he apana kalo a he apana hale, ua mahi maikai ia ka aina kalo.                                                                        1188-4t.

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI ME KE KUAI.  Mamuli o kekahi mana i hoikeia maloko o kel@ani palapala moraki i hanaia mawaena o J. K. KAWAINUI o ka aoao mua a me ELIA GORDON  o ka aoao elua, ma ka la 19 o SEPATEMABA, 1882, i kakau kopeia @aa ka Buke 75 aoao 428, a mamuli o ka uhaiia ana o na@kuniu aelike o kela moraki, nolaila, ke hoolahaia aku nei e ka mea nona ka aoao elua o ua moraki nei, e hooko ana oia ia mana kuai, a ma ia h@ko ana, e kudala akea ana ia i ka a@a i @keia ma ia moraki, ma ka POAKAHI, la 29 o SEPATEMABA, 1884, ma ke Kiina Kudala o E P. Adams. ma Honolulu, ma ka hora 12 0 ia la.  Aia ma kahi o W. R. Kakela na olelo hoakaka no keia mea.

 

            Hanaia i keia la 28 o Augate, 1884.

                                    MRS. L. B. COHAN,

                                                Mea Moraki Mai.

 

            Penei na aina e kudala ia ana:  O keia mau apana aina ma Kamananui, i hoakakaia ma ke Sila Nui Helu 857 ma ka inoa o Piona, he 1 75-100 eka.

 

            O kela apana aina ma Kawailoa, Waialua, Oahu, ua hoakakaia ma ke Sila Nui Helu 1460 kuleana 2907 ma ka inoa o Keawe, he 3 4 10 eka.                          1188 4t

 

OLELO HOOLAHA—E ike auanei na kakaka a pua ma keia a pau ma keia, owau o KAHELE MAKALALAU, ke papa a hookapu loa aku nei au i kuu Kuleana Aina e waiho la ma Niamalu, Kauai, ola ke Kuleana ma ka inoa o Makalalau kuu makeakaue ponoi i make, aole kuleana o kekahi mea e kuai, moraki, hoolimalima, I ua apana aina la, ina makemake kekahi e hoolimalima, owau wale no ka mea kueana  No ka oiaio o keia, ke kau nei ua i @’a inoa.

                                                            KAHELE MAKALALAU.

                                    Auwaiolimu, Honolulu                                   1186-4t.

 

NA HOOLAHA HOU.

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI ME KE KUAI.  Mamuli o kekahi mana kuai @ maloko a kekahi palapala moraki i @ @ PAHUPIULA o ka aoao @ @ @ CHAS. R. BISHOP o ka aoao elua, ma ka ia 26 o SEPATEMABA, 1878 i @ kapa ia ma ka Beke 57 aoao 66, a ma@ o ka @h@iia ana o na kumu ae@ike o kela @ maki, nolaila ke hoola@aia aku nei e

ka mea @ ka aoao elua o @a moraki nei, e hooko a@ oia la @ kuai, a ma ia ho@o ana, en k@ akea ana ia i ka aina i hoikeia ma ia @ ma ka Poakahi, LA 23 o SEPATEMABA, 1884, ma ke Keena Kudala o E. P. adams @a Honolulu, ma ka hora 12 o ia la.  Aia ma kahi o W. R. Kakela na olelo @ no keia mea.

 

            Hanaia i keia la 25 o Augate. 1884.

                                                            CHAS. BISHOP.

 

            Mea moraki ma

 

            Penei na aina e @ ana: O kela apana @ ma Waikele, Ewa, Oahu, he 87-100 @ka aina kalo maikai, a he Puaawai hoi, ua hookaiaia ma ke Sila Nai Helu 863 ma ka inoa o Kalauao.

                                                                                    1187-4t

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI ME KE KUAI.  Mamuli o kekahi mana kuai i ho@keia maloko o kekahi palapala moraki i hanaia mawaena o KALE KEKAHILI o ka aoao mua, a me F. C Lowrey o ka aoao ulua, ma ka ia 3 Feberuari 1882, i kakau kope ia ma ka buke 79 a@o 229 a mamuli o ka uhai ia ana o na kumu aelike o kela moraki, nolaila ke hoolahaia aku nei e ka mea nona ka aoao elua o ua moraki nei, e hooko ana oia ia mana kuai, a ma ia hooko ana, e kudala akea ana ia i ka aina i hoikeia ma ia moraki, ma ka POAKAHI la 29 o SEPATEMABA 1884 ma ke Keena Kudala o E. P. Adams, ma Honolulu, ma ka hora 12 o @a la.

 

            Aia ma kahi o W. R. Kakela na olelo hoakaka no keia mea a Hanaia i keia la 28 o Augate, 1884.                                                   FRED. C. LOWREY,

                                                                                    Mea Moraki Mai.

 

            Penei na aina e kukalaia ana:

 

            O kela apana aina ma Waikele, Ewa, Oahu ua hoakakaia ma ka Sila Nui Helu 4148 kuleana 1614 ma ka inoa o Kekualiilii he 2 77-100 eka.                         1188-4t.

 

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI ME KE KUAI.  Mamuli o kekahi mana kuai i hoikeia maloko o kekahi palapala moraki i hanaia mawaena o NAPUA o ka aoao nuia, a me AUGUSTUS NERMON o ka aoao elua, ma ka la 15 o Augate 1883 i kakau kope ia ma ka buke 81 aoao 388 a mamuli o ka uhai ia ana o na kumu aelike o kela moraki, nolaila ke hoolahaia aku nei e ka mea nona ka aoao elua o ua moraki nei, e hooko ana oia ia mana kuai a ma ia hooko ana, e kudala akea ana ia i ka aina i hoikeia ma ia moraki, ma ka POAKAHI la 29 o SEPATEMABA 1884, ma ke Keena Kudala o E. P. Adams, ma Honolulu, ma ka hora 12 o ia la.

 

            Aia ma kahi o Kakela na olelo hoakaka no keia mea.  Hanaia i keia la 29 o Augate 1884.

                                                                        AUGUSTUS NERMON,

                                                                                    Mea Moraki Mai.

 

            Penei na aina e kudalaia ana:

 

            O kela apana aina ma Kalihi, Oahu, ua hoakakaia ma ka Palapala Sila Nui Helu 667 a kuleana Hulu 1524 me 1524 B., ma ka inoa o Luaiki, he 3.831 eka, he apana kalo a he apana hale, ua mahi maikai ia ka aina kalo.                                                            1188-4t.

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI ME KE KUAI.  Mamuli o kekahi mana i hoikeia maloko o kekahi palapala moraki i hanai mawaena o J K. KAWAINUI o ka aoao mua a me ELIA GORDON o ka aoao elua, ma ka la 19 o SEPATEMABA, 1882, i kakau kopeia @aa ka Buke 75 aoao 428, a mamuli o ka uhaiia ana o na@kumu aelike o kela moraki, nolaila, ke hoolahaia aku nei, e hooko ana oia ia mana kuai, a ma ia ho@ko ana, e kudala akea ana ia i ka a@a i @keia ma ia moraki, ma la POAKAHI, la 29 o SEPATEMABA, 1884, MA KE Keena Kudala o E. P. Adams, ma Honolulu, ma ka hora 12 o ia la.  Aia ma kahi o W. R. Kakela na olelo hoakaka no keia mea.

 

            Hanaia i keia la 18 o Augate, 1884.

                                                                        ELI GORDON,

                                                                                    Mea Moraki Mai.

 

            Penei na aina @ @lalaia ana:  O kela apana aina e @iho la @a Manoa, Oahu, ua hoa kakaia na palena ma ka Sila Nui Helu 3471, Kuleana 1769 ma ka inoa o Malaihi he 86-100 eka, he aina mahi kalo a mahi raiki.                 1188-4t.

 

HOOKAPU AINA:--E ike auanei na kanaka a pau ke nana mai i keia, o makou o ka poe no lakou na inoa malalo, he hookapu a papa loa aku nei makou i ka poe i kuleana ole e noho la maluna o ka apana aina o Kapau k. ma Wailuku, Maui, a i hoakakaia ma ka Sila Nui Helu 4588, a nona ka inoa o Waikani-kalo, a o ka aina hoi a makou e hooponopono nei i keia wa, a me ko k\makou e hooponopono nei i keia wa a me ko makou hope e noho la ma Puuohala, Wailuku, Maui, oia o D. Kalani, oia ka mea kuleana e hana ai i ko makou pono ma ke kanawai.  A ma keia, ke papa loa ia aku nei na mea a pau aole e kii i na mea o luna o ua apana aina la, aole hoi e hookuu wale i na holoholona o na ano a pau a mukii paha maluna o ka aina i ole’oia, a ke hookapu ia aku nei na kanaka a pau aole e lawelawe, a mahi, a hana paha i na mea ino maluna o ka aina i oleloia, o ka poe a pau e kue aua i keia, e hoopii ia no lakou ma ke kanawai.  Ko makou oiaio loa.

            D. W. Ku, C. W. Kaauwai, Mrs. Kaheina, D. Kalani—Hope.

            Halaula, Kohala.                                                         1188-4t

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI ME KE KUAI.  Mamuli o kekahi mana kuai i hoikeia maloko o kekahi palapala moraki i hanaia mawaena o J. KAAUKAI HANUPA o ka aoao mua, a me MRS. MARIE FARNSWORTH @ ka aoao elua, ma ka la 11 o APERILA 1881, i kakau kope ia ma ka Buke 71, aoao 66, a mamuli o ka uhaiia ana o na kumu aelike o kela moraki, nolaila, ke hoolahaia aku nei e ka mea nona ka aoao elua o ua moraki nei, e hooko ana oia ia mana kuai, a ma ia hoko ana, e kudala akea ana ia i ka aina i hokeia ma ia moraki, ma ka la 22 o SEPATEMABA, 1884, ma ke Keena Kudala o E. P. Adams, ma Honolulu, ma ka hora 12 o ia la.  Aia ma kahi o W. R. Kakela na olelo hoakaka no keia mea.

 

            Hanaia i keia la 26 o Augate, 1884.

                                                MRS. MARIE FARNSWORTH.

            Mea moraki mai.

 

            Penei na aina e kudalaia ana:  O kela mau apana aina ma Hamakua, Hawaii.

 

            1.—9 ¼ eka ma Papuaa; ua hoakakaia ma ke Sila Nui Helu 7352.

 

            2.—39-10 eka ma Nienie, ua hoakakaia ma ke Sila Nui Helu 6920.              1187-4t.

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI ME KE KUAI.  O ka mea nona ka inoa malalo, luna hooko o kekahi palapala moraki i kakauia ma ka la 2@ o Iulai 1879, a i kopeia maloko o ka buke 60 aoao 413 a hiki i ka aoao 417, ma ke Keena Aina i haawiia e T. Akanaliilii o Makawao, a me Wong Song o Huelo mokupuni o Maui, F. C. Achong a me F. Asee o Honolulu, Oahu, ko Hawaii Pae Aina o ka aoao mua o ka moraki, ia H. A. P. Carter, P. C. Jones Jr., a me J. Brewer o Honolulu i oleloia, na lala huio “C. Brewer & co” o ka aoao elua o ka moraki, no ka hoopau ana i ka uku ana i ka huina dala o Kanaha @ usani i kulike ai me na no@a aelike eha i kakau ia ma ka la maluna i oleloia no Umi tausani dala no ka noia hookahi, a e uku ia @ na mea moraki o ka aoao elua iloko o na makahiki elua @ai ka la i oleloia maluna, me ka ulu pu ana i ka uku kuala i kela a me keia hapaha makahiki ma ka umi pa-keneta, me keia ke hoolaha aku ka poe o ka aoao elua o ua moraki nei, e hooko ana lakou i ka mana o na moraki la no na kumu @ uhaiia na kumu aelike a me ka uku ole ia ana o na nola aelike mahope o ka hala ana o ka manawa i ololoia, a mamuli o ka hala ana o na pale ekolu o@hope ino o ka paka ana o keia hoolaha, e keai ia aku ana na aina a me na pono a pau maluna o ua mea ai@ nei a me na waiwai e ae i hoikeia maloko o ua moraki nei, oia ka “Huelo Sugar Plantation,” ,a le lida;a alea. ,a le leema lida;a p :upms *& Levey ma Hononolu i oleloia.

 

            O ka palapala moraki i oleloia, ua hooliloia aku i ka mea nona ka inoa malalo ma kekahi palapala hooko i kaiauia ma ka la 19 o Augate 1882.   

W. RENNY WATSON, ma o kona loia i hooiaioia.

G. W. MACFARLANE, Honolulu, Iulai 24, 1884                1188-3ts.

 

NA HOOLAHA HOU.

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI.  O ka mea @ k@ inoa malolo, iuna hooko o keka@ palapala moraki i kak@ ma ka ia o  o Iulai 1880, a i kopeia maloko o ka buke 03 aoao 427 a hiki i ka aoao 430 ma ke Keena Aina, i haawiia e F. Akanaliilii o Makawao, Maui me Wo@g So@g o Heeia, Maui, a me F. C. Achong me F. Asee o Honolulu, Oahu, ko Hawaii Pae Aina o ka a@ mua o ka mo@aki, ia H. A. P. Carter, @ie P. C. Jones Jr. o Honolulu i oleloia, @ lala hui malolo o ka inoa “C. brewer * Co.,” a me Andrew Welch o Kapalakiko, mokuaina i Kaleponi, e lawelawe ohana kalepa ana malalo o ka inoa hui o Welch & Co o ka aoao elua o ka moraki, no ka hoopaa ana i ka uku ana i ka huina dala o Kaaaha @usani i kulike ai me na noia aelike @ i kakauia ma ka la maluna i oleloia, a e ukuia i ka la i o Okaioba 1883.  me ka uku po ana i ka uku kuaia o umi pa-ken@ no ka makahiki a e ukuia i kela a me keia hapaha makahiki, ma keia ke hoolihaia aki nei, ua manao ka aoao elua o ka moraki e hooko i ka mana kuai o wa moraki ia ao na kumu ua uhaiia na kumu aelike a me ka uku ole ia ana o ka huina dala i oleloia mahope iho o ka hala ana @ ka manawa i oleloia, a mamuli o ka hala ana o na pule ekolu mahope iho o ka puka ana o keia hoolaha, e kuai ia aku na aina @ me na nono a pau maluna o ia mau aina a me kakahi mau waiwai e ae i hoikeia maloko o ia moraki, oia ka “Huelo sugar Plantation,” ma ke kudala akea ma ke keena kudala o Lyons & Levey ma Honolulu i oleloia.

 

            O ka palapala moraki i oleloia, @a hooliloia aku ia i ka mea nona ka inoa malalo e C. Brewer & Co. me Andrew Welch i oleloia, ma kekahi palapala hooko i kakauia ma ka ia 19 o Augate i 1882.             W. RENNY WATSON ma o kona loio i hooiaioia.

                                    G. W. MACFARLANE.

            Honolulu, Iulai, 24, 1884                                1188-3ts.

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI ME KE KUAI.  Mamuli o kekahi mana kuai i hoikeia @ aloko o kekahi palapala moraki i hanaia mawaena o LIUKUA o ka aoao mua a me F. Moss o ka aoao elua, ma ka la 21 o Okatoba 1882 i kakau kopeia ma ka buke 76 aoao 448 a mamuli o ka uhaiia ana o na kumu aelike o kela moraki, nolaila, ke hoolahaia aku nei e ka mea nona ka aoao elua o ua moraki nei, e hooko ana oia ia mana kuai, a ma hooko ana, e kudala akea ana ia i ka aina i hoike ia ma ia moraki ma ka POAKAHI la 29 o SEPATEMABA 1884 ma ke keena kudala o E. P. Adams, ma Honolulu ma ka hora 12 o ia la.  Aia ma kahi o W. R. Kakela na olelo hoakaka no keia mea.

 

            Hanaia i keia la 28 o Augate 1884.

 

                                                                                    F. MOSS,

                                                                        Mea Moraki Mai.

 

            Penei na aina e kudalaia ana : O ka hapalua i mahele ole ia ma kela apana aina ma Wainaku, Hilo, Hawaii, ua hoakakaia ma ke Sila Nui Helu 1873 ma ka inoa o Kamauhili.  Malo he aina kanu ko maikai loa.                                                   1188-4t.

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI ME KE KUAI:--Mamuli o kekahi mana kuai i hoikela maloko o kekahi palapala moraki i hanaia mawaena o K. KAHANU o ka aoao mua, a me Eli Gordon o ka aoao elua ma ka la 12 o Ianuari 1882 i kakau kopeia ma ka buke 72 aoao 146 a mamuli o ka uhaiia ana o na kumu aelike o kela moraki, nolaila, ke hoolahaia aku nei e ka mea nona ka aoao elua o ua moraki nei, e hooko ana oia ia mana kuai, a ma ia hooko ana ia moraki ma ka POAKAHI la 29 o SEPATEMABA 1884 ma ke keena kudala o E. P. Adams, ma Honolulu, ma ka hora 12 o ia la.  Aia ma kahi o W. R. Kakela na olelo hoakaka no keia mea.

 

            Hanaia i keia la 28 o Augate 1884.

                                                            ELI GORDON.

                                                                        Mea Moraki Mai.

 

            Penei na aina e kudalaia ana :

 

            O kela mau apana aina ma Kalihi i hoakakaia ma ke Sila Nui 2853 ma ka inoa o Naihe he 4 loi kalo, a he wahi apana hale.                  1188-4@.

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI ME KE KUAI.  Maluli o kekahi mana kuai i hoikeia malako o kekahi palapala moraki i hanaia mawaena o W. S. Kioula o ka aoao mua, a me A. J. Cartwright Kahu Waiwai o Holt o ka aoao elua, ma ka la 20 o Aperila, 1882 i kakau kopeia ma ka buke 73 aoao 448 a mamuli o ka uhaiia ana o na kumu aelike o kela moraki, nolaila, ke hoolahaia aku nei e ka mea nona ka aoao elua o na moraki la, e hooko ana oia ia mana kuai, a ma ia hooko ana, e kudala akea ana ia i ka aina i hoikeia ma ia moraki, ma ka POAKAHI la 22 o SEPATEMABA 1884, ma ke keena kudala e E. P. Adams, ma Honolulu, ma ka hora 12 o ia la.  Aia ma ka@ W. R. Kakela na olelo hoakaka no keia mea.

 

            Hanaia i keia la 25 o Augate, 1884.

                                                            A. J. Cartwright,

 

            Kahu Waiwai o ka mea moraki mai.

 

            Penei na aina e kudala ia ana : O kela mau apana aina ma Waikiki.

 

            Apana 1.—O ka ha@alua i mahele ole ia iloko o kela mau eka he 31 ma Kaluaolohe, he apana kalo a he apana kula; ua hoakakaia ma ke Sila Nui Hela 2576.

 

            2.—He 45-100 eka ma Kauamoa, Waikiki; he apana kalo, ua hoakakaia ma ke Sila Nui Helu 3473

 

            3.—He 17 eka ma Kalama 4, ma Kona, Hawaii, Sila Nui Helu 1188, ma ka inoa o Kahikina.

 

            4.—He ekolu eka ma Kona, Hawaii, he apana aina o ke Sila Nui Helu 6914, ma ka inoa o Kahikina.                                                                                             1187-4t.

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI ME KE KUAI.  Mamuli o kekahi mana kuai i hoikeia malalo o kekahi palapala moraki i hanaia mawaena o W. S. KIOULA o ka aoao mua, a me M. M. SCOTT o ka aoao elua, ma ka la 3 o OKATOBA, 1882, i kakaua kope ia ma ka Buke 74 aoao 481, a mamuli o ka uhaiia ana o na kumu aelike o kela moraki, nolaila, ke hoolahaia aku nei e ka mea nona ka aoao elua o ua moraki nei, e hooko ana oia ia mana kuai, a ma ia hooko ana, e kudala akea ako ana ia i ka aina i hoikeia ma ia moraki, ma ka POAKAHI la 22 o SEPATEMABA, 1884, ma ke Keena Kudala o E. P. Adams, Honolulu, ma ka hora 12 o ia la.  Aia ma kahi o W. R. Kakela na olelo hoakaka no keia mea.

 

            Hanaia i keia la @6 o Augate, 1884.

                                                                        M. M. SCOTT.

            Mea moraki mai.

 

            Penei na aina e kudallaia ana : O kela apana aina ma Waikiki, he 88-100 eka, he aina kalo, he nui ka wai, a na mahi ponoia; ua hokakaia ma ka P@lapala Sila Nui Helu 4155, ma ka inoa o Kumahea.                                                      1187

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI ME KE KUAI.  Mamuli o kekahi mana kuai i hoikeia maloko o kekahi palapala moraki i hanaia mawaena o MAKEA a me HAPAI o ka aoao mua, a me W. Dean o ka aoao elua i ka la 22 o DEKEMABA 1881, i kakau kope ia ma ka Buke 70 aoao 425, a mamuli o ka uhaiia ana o na kumu aelike o kela moraki, nolaila, ke hoolahaia aku nei e ka mea nona ka aoao elua o ua moraki nei, e hooko ana oia ia mana kuai, a ma ia hooko ana, e kudal akea ana ia i ka aina i hoikeia ma ia moraki, ma ka POAKAHI, la 29 o SEPATEMABA, 1884, ma ke Keena Kudala o E. P. Adams, ma Honolulu, ma ka hora 12 oia la.  Aia ma kahi o W. R. Kakela na olelo hoakaka no keia mea.

 

            Hanaia i keia la 29 o Augate, 1884.

                                                WM. DEAN,

                                                Mea Moraki Mai.

 

            Penei na aina e kudalaia ana : O kela apana aina ma Mahinai, Kaneohe, Oahu, @a hoakakaia ma ke Sila Nui Helu 2533, a Kuleana Helu 4490, a oia na apana i me 3 ma ka i@a o Kane.                                                                                     1188-4@

 

HOOLAHA AKEA :-- Ke papaia aku nei ka poe mea puaa, kao, a me na holoholona e ae e hele wale nei i ka pa o ka Luakini o Kawaiahao, a me ka pa ilina e pili pu ana, mai keia la aku aole e aeia na holoholona e hele wale ma ia mau pa.  E lawe ka poe nona keia mau holoholona i ka lakou wai wai i kahi e ma keia hope aku, e hoo ko ia ke kanawai maluna o na holoholona a pau e loaa ana iloko o ua mau pa nei i oleloia.                                          1176-@

 

            Iune 12, 1884

 

NA HOOLAHA HOU.

 

O KA Po@   no lakou n inoa malalo iho ma ka inoa hoi o C. Brewer & Co., na luna h@oko o kekahi moraki i haawiia e AH FAT, a @ keia ma ka inoa o APA ia M. rose, ma la ia 19 o Augate @ D. 1879, i kakau kupeia ma ka buke 61 aoao 124-126, a i kulike ai boi me kekahi mana kuai i hoikeia ma ia moraki oleloia nolaila, ua manao lakou e hooko a@ ia mina kuai ma na kumu ua uhaiia na kumu aelike, @ mamuli o ka hala ana o ka manawa @ h@kakaia ma ke kanawai, nolaila, e kuai ia aka ana ia moraki i oleloia a me na pono a pau e pili ana ma ke kudala akea ma Honolulu: a ma ia moraki no hoi, he 100 eka aina hoolimalima ma Lu@ Kaneohe, Oahu, i hooiiloia e Chas. C. Harris ia Apa i oleloia no 10 Makahiki, ma ka la i o Iune 1879, a i kopeia ma ka buke 61 aoao 122; na mea ulu, na hale, a me na mea paahana a pau.  A o na pono a paa o ka moraki i oleloia, ua hooliloia ma ke kuai e Ah Fat ia Ah Sing, a nana e uku na mea a pau e pili ana no ia moraki.

                                                C. BREWER & CO.,

            Ma o P. C. Jones @ Peresidena.

            Honolulu, Sept. 3, 1884                                              1188-4t

 

KUAI A KA ILAMUKU:--Mamuli o ka mana o kekahi palapala hoomalu i hoopukaia e ka Aha Kiekie ua hoomalu aku wau. a e kuai kudala aku ana ke hiki aku i ka la 16o SEPATEMABA 1884, no ka pomaikai o A. C. Kai no na dala he 222.20 i kela apana aina a pau e waiho la ma Waikele, Ewa, i ikeia ma ka inoa o Kuheleloa, nona ka palapala Sila Nui Helu 8@e, Kuleana helu 1015, ke ole e hookaa maa ia mai na dala i oleloia ae la a me ku@u mau lilo a pau e pili ana i ka hoomalu ana.                                            W. C. PARKE,

            @a nuku.                                                                     1187-2t

 

HOOLAHA NO KA POE HOOKAA AUHAU O KA APANA HOOKOLOKOLO ELUA O KO HAWAII PAE AINA :--E ike auanei @a mea a pau i ku i ka Auhau e noho ana ma ka Apana Hookolokolo Eiua, oia hoi o Maui, Molokai, Lanai; e noho ana na PAPA HOOPII AUHAU ma na wahi a me na manawa i hoikeia malalo nei :

 

Wailuku, Hale Hookolokolo, Okatoba 1 & 2.

Molokai,  “                 “  Pukoo.  “   6.

Hana,     “                 “               “   8 & 9.

Makawao, “                 “               “  18 & 20.

Lahaina,  “                  “               “  28 & 29.

 

            A ua makemake pu ia no hoi na Lala o na Papa Hoopii Auhau o na Apana i hoikeia maluna, e halawai pu me a’u ma na wahi a me na manawa i hoikeia maluna no keia hana, mai ka hora 9 A. M. a hiki i ka hora 3 P. M. o na la pakahi i hoikeia maluna.

 

                                                                                    A. FORNANDER.

            Peresidera o na Papa Hoopii Auhau Apana Elua Hookolokolo o ko Hawaii Pae Aina.

            Lahaina, Aug. 22, 1884.                                             1187-3t.

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI ME KE KUAI.  Mamuli o kekahi mana kuai hoikeia maloko o kekahi palapala moraki i hanaia mawaena o SAM. KANAE o ka aoao mua, a me J. J. CARTWRIGHT o ka aoao elua, ma ka la 20 DEKEMABA, 1882, i kakau kope ia ma ka Buke 77 aoao 138, a mamuli o ka uhaiia ana o na kumu aelike o ua moraki nei, nolaila, ke hoolahaia aku nei e ka mea nona ka aoao elua o ua moraki nei, e hooko ana oia ia mana kuai, a ma ia hooko ana, e kudala akea, aku ana i ka aina i hoikeia ma ia moraki, ma ka POAKAHI, la 22 o SEPATEMABA, 1884, ma ke Keena Kudala o E. P. Adams, ma Honolulu, ma ka hora 12 o ia la.  Aia ma kahi o W. R. Kakela na olelo hoakaka no keia mea.

 

            Hanaia i keia la 25 o Augate, 1884.

                                                            A. J. CARTWRIGHT.

 

            Kahu Waiwai o ka mea moraki mai.

 

            Penei na aina e kudalaia ana :  He apana aina maikai ma Ewa, Oahu, he kahua hale a me ka aina kalo, ua hoakakaia ma ke Sila Nui Helu 6675 ma ka inoa o Kanae, he 1 28-100 eka.  A me ke Sila Nui Hely 6662 ma ka inoa o Kini, he 1 15-100 eka.                                  1187-4t.

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI ME KE KUAI.  Mamuli o kekahi mana kuai i hoikeia maloko o kekahi palapala moraki i hanaia mawaena o OO, o ka aoao mua, a me Alex. J. Cartwright o ka aoao elua, ma ka la 20 o Dekemaba 1992 i kakau kopeia ma ka buke 77 aoao 141 a mamuli o ka uhaiia ana o na kumu aelike o kela moraki, nolaila, ke hoolahaia aku nei e ka mea nona ka aoao elua o ua moraki nei, e hooko ana oia ia mana kuai, a ma ia hooko ana, e kudala akea ana ia i ka aina i hoikeia ma ia moraki, ma ka POAKAHI, la 22, o SEPATEMABA 1884, ma ke keena kudala o E. P. Adams, ma Honolulu, ma ka hora 12 o ia la.  Aia ma kahi o W. R. Kakela na olelo hoakaka no keia mea.

 

            Hanaia i keia la 25 o Augate, 1884.

 

                                                            A. J. Cartwright,

            Kahu Waiwai o ka Mea Moraki Mai.

 

            Penei na aina e kudalia ana :  He apana aina ma Pelekane, Honolulu, e kokoe ana i ke alanui Ema, a he apana o ka aina i hoakakaia ma ka Palapala Sila Nui Helu 1709 ma ka inoa o MAKALAWELAWE, he 3-20 eka; he aina pa hale maikai loa.                                   1187-4t.

 

A HA KIEKIE O KO HAWAII PAE AINA.  Ma ka Hooponopono Waiwai.  Ma ka waiwai o SAMUELA WAINUI, o Punaluu, Loolau’oa i ka la e hooiaioia i ka Palapala Kauoha, a no ka hoolaha ana imua o ka Luna@anawai Nui A. F. JUDD.

 

            No ka mea, ma ka la @ o Augate, M. H. 1884, ua waihoia mai imua o ka Aha kekahi Palapala i oleloia, oia no ke Kauoha Hope loa Sam. Wainui i n@ aku la; a me ka Palapala Hoopii e noi ana e hooiaioia kela Palapala Kauoha a e hoopuka ia hoi ka Palapala Luna Hooponopono Waiwai M@ Palapala Kauuha, i pakui puia ia Kalili (a), ua waihoia mai e Kahi (b) i oleloia.

 

            Nolaila, ua kauohaia o ka POALUA, oia ka la 16 o SEPATEMABA, 1884 ma ka hora 10 kakahiaka ma ka Rumi Hookolokolo o ia Aha, ma Ahiolani Hale, Honolulu, mokupuni o Oahu, oia ka la me ka hora e hooiaio ia’i ia Palapala Kauoha, a e hoolohe ia ai hoi ia noi ana mai, a me la poe a pau i pili, e kue ana ia Palapala Kauona, a me ka h@opuka ana i ka Palapala Luna Hooko

 

            A ua kauoha houia, e hoolahaia ia mea no na pule ekolu iloko o ke KUOKOA he

 

 

                                                                        upepa i paiia a i hoolahaia ma Honolulu.

 

            Kakauia ma Honolulu, ko Hawaii Pae Aina Aug. 11, 1884.

 

                                                                        B. H. AUSTIN.

 

            Lunakanawai o ka Aha Kiekie.

                        HENRY SMITH,

            Hope Kakauolelo.                                                       1186-3t.

 

MA KE KEENA O KA LUNAKANAWAI KAAPUNI Apana Ekolu o ko Hawaii Pae Aina.  Ma ka Waiwai o KAMAHIAI (@) Wailua, Hilo, Hawaii, i make.

 

            Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala noi a Liilii (k.) e @i aua e hooiaio ia ka Palapala kanoha hope a Kamahiai (k.) o Wailua, Hilo, Hawaii, i make, a ua waiho po ia mai kela palapala me ke noi mai e hoonoho aku ia Wanakole (k.) i Lunahooponopono no ia waiwai maialo o ka Palapala kauoha.

 

            Mo’eila ua launohaia na kanaka a pau i pili, o ka Pokolu ia ka la 24 o SEPATEMABA 1884, i ka hora umi kakahiaka, ma ka Hale Hookolokolo ma Hilo, Hawaii,l oia kahi a me ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i na noi la me na mea kue ke hoike ia.

 

                                                                                    F. S. LYMAN,

            Lunakanawai Kaapuni.

            Hilo, Hawaii, Aug. 9, 1884                                         1186-3t.

 

MA KE KEENA O KA LUNAKANAWAI KAAPUNI Apana Ekolu o ko Hawaii Pae Aina.  Ma ka Waiwai o KOLOMA (k.) no Puna, Hawaii, i make.

 

            Ua heluhalui@ a ua waihoia ka palapala noi a Kahoomana, (w.) e noi ana e hooponopono ia ka waiwai o Koloma k. no Laeapaki, Puna Hawaii, i make kauoha ole, a e hoonoho ia o Manu Naeole i Lunahooponopono oo ia waiwai.

 

            Nolaila ua kauohaia na mea a pau i pili, o ka POAOLu, oia ka la 24 o SEPATEMABA,     1884 i ka hora 10 kakahiaka, ma ka Hale Hookolokolo ma Hilo, Hawaii, oia kahi a me ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi la a me na mea kue ke hoikeia.

 

                                                                        F. S. LYMAN,

            Lunakanawai Kaapuni.                                   Aug. 9, 1884.

            1186-3t.

 

MA KE KAUOHA.

 

I KULIKE ai me ka @ wai Ki@ila, ma keia ke @ kui lawaia o ke Aupuni o H@ awa kumoku, a i ikeia n@ Bay, ma ka mokupuni o H@ keia mua aku iloko o na @ Dekemaba, Ianuari. Fe@ rila, a me Mei, no ka @

 

                                                @

                                                @

            Keena Kalaiaina.  Honolulu

 

MA KE KAUOHA

 

            Keena Waiwai, Aug@

 

            I ku like ai me ke Ka@ ponopono ai i na Moni@ la 17 o Iulai, 1884.  @ aku nei ka lohe i na mea a @ ke Kanaono la mai keia la @ ia no na ano dala e ae a @ Keena Waiwai, koe na dala @ me ko Amerika Huipuia, @ na dala Hawaii no ia mau @ hoihoiia mai ana.

 

            Ma ka Pauku 3 o ke @ e hooponopono ai i na M@ kaawale ia mai ka la i ak@ 1884, a mahope aku, e @ ano dala e ae mawaho aku @ Hawaii a me ko Amerika H@ ke Keena Waiwai, no ka waiwa@ oi aku i ka waiwai ma ka @ uku ana i na aie, na date a @ auhau.

 

                                                            Jno. M. Ka@n@

                                                                        Kuhina W

            Aug. 1 1884                                                                @

 

OLELO HOOLAHA :  K@ nei ka lohe i na makaa@ Hawaii a Kauai.  Ua hoo@ohuia @ SMITH i Puuku Malama Dala @ sia o Kaumakapili, ma kah o H. W@ (Walakahauki) i waiho mai, nolaila @ na mea a pau e hoihoi ae i @ na aie a koho paha no ka luakini @ Mahina hou a mau loaa e ae make @ lulu dala luakini hou ana ma ke S@ o Sepatemaba, la 21, 1884.

 

            Ma ke kauoha a ka Papa Kahu W@wai @ ka Ekalesia o Kaumakapili.

 

                        B. KAAUA,--Pderesidena.

                                    J. ALAPAI,--Kakau@

 

 

$5.00 MAKANA

 

            E ike auanei na kanaka a pau. @ T. AKANA (Pake) ke hoike aku @ mea e loaa ai kuu lio wahine ulau@ ka hao ano e ma kekahi uha hope @ keokeo ma ke poo, he eleele na @ le ka huelo.  Ua nalowaie ma Kapaa, @ poko, elua ae nei mahina, a o ka @ e hoihoi mai ia’u ma Honolulu, a @ ma Kanekina hale inu rama.

                                                                        C. T. AKANA (Pake)

            Honolulu,                                                                                            @

 

OLELO HOOLAHA :--E ike @ pau ma keia.  Ua liko mai @ hoolimalima ke kahawai o WE, ma @ me na pomaikai malalo iho : A@ Lemi; nolaila, ke papa a ke hook@ au i na mea a pau loa, mai hele @ kekahi o keia mau mea apau i hoik@ ka mea a mau mea e hoolohe ole @ loaa aku ia’u a i ko’u mau hope pa@ ku ia no oia he $10.                                 SOLOMONA

 

            Hanapai, Kalihiwai, Aug. 20, 1884                @

 

            O makou ka poe no lakou na inoa ma@ hoohui makou ia makou iho ma ke ano @ a e lawelaweia ana ma Kohana Akau, Hawaii.

 

            Pilipo Paniani—Peresidena, Wm. Kalani, hope Peresidena, Lazaro Puuku, Pae hope.—Analu, kakauoleio,--Mrs. M. Naw@hie, M@ ana Kahookano, Akalu, M. Mose, U @ Kaauhaukane, Pepe Akahi, H. Pa@ M. Kanehailua, Maria, K. Kekahili, Ka@ K. Kekai, D W Kekai, Kaomo-opia, M. Kae Iwiula, H Male, M Pae, KI Kauna@ M@.  Moanauli, A. Pae, F. Pae, Kanikah@ P. Manoa, Kailikawaikahau, Kauhane, M. K@ kupuna, M Ahuai, L. Pakiei, Kah@ K@ kula, Kamahana.                                                          1188-@

 

OLELO HOOLAIIA.—Ke hoike a@ au i na makamaka Hawaii a @ wehe ae nei au i hale hana gula no@ ke alanui Hotele ma ka aoao ma Wai@ o ka hale aina o Hart, Helu 84, a @ na gula o W. Wenner ma ke alanui @ makaukau au e hana i na komo @ dala, kupee gula a dala, na pine g@ na lei kukui, kula pepeiao, a na make @ e hooko i na kauoha a pau e hiki mai@ mai na wahi mai a pau o na mokupuni, @ ke kono ia aku nei na makamaka a pa@ mai ma ko’u hale hana e hui pu a@ oha ana e hana i ko oukou makemake @ e @ hakalia ole.  Owau no ko oukou hoa@

                        J. M. HERING.                                  118@

 

HOOLAHA LUNAHOOPONOPONO WAIWAI O HANALOA (W.) :--U@ hookohuia mai ka mea nona ka inoa @ lo iho nei e ka Mea Hanohano A.  P. @ Lanakanawai Nui o ko Hawaii P @ Lunahooponopono ma ka Waiwai o HANALOA, i make kauoha ole.

 

            Ke kauoha ia aku nei ka poe a pa@ ka waiwai o ka mea i make, e hoo@ mai ia’u, a me ka poe a ka mea make @ ai, e hoike mai ia’u i na Bila Aie @ mahina eouo.  A o ka poe i kuleana @ wai o ka mea i make, e hele mai la@ hooiaio kupono iloko o na mahina @ ia maluna, o hoole mau ia aku lakou.

 

                                    APU@ K.

 

            Lunahooponopono Waiwai o Hana@ a.

            Waikiki, Honolulu, Oahu.  July 18, 188@

 

            OLELO HOOLAHA:--Ke hoola@ W nei au, o la Ia kapu o ke K@ ke kai o Waiakea, Hilo, Hawaii, oia ka M@ let, Pua Amaama, a me ke Anae, kepapa@ aku nei aole e iawaia kekahi o ia la @ ole o ka mea a’u i hook hu aku ai, e@ auanei lakou a hoopii ia malalo o na @.

                                                C. H. J@

 

            Komisina o na Aina Leialii a A@

Honolulu, Aug. 12, 188@                              11@

 

OLELO HOOLAHA:--E ike a@ kanaka a pau ma keia, owau o MA@ AHI w. ka wahine @are a Kuaiwa o W@ Hamakua, Hawaii, ke hoike aku nei a @ akea o ka Palapala Kuai aina a kuu Ka@ na ai a hoolilo i ka hapalua o ka aina @ ia Poiino w. o ia waho hookahi n@ kakau malalo o ia Palapala Hooli@ kakau apuka ia kuu inoa a kaha p@a ia @ o kuh inoa, he nana apuka kela a @ @ no ka mea he ike no au i ke kakau.

 

            O keia apana aiua no Nakoko k@i ma@ ia wahi no, a hooiloiia ia Kamakaia W make ia, hooiliia i kuu kane, a oia ka’u e @ @ nei i ke akea.                         MANUAI I@

            Waipio, Hamakua, Hawaii                                          11@ @

 

OLELO HOOLAHA;--Ma ke@a @ loa aku nei na mea nona na @ lalo iho nei i na kanaka a pau, aole e @ luna o ka aina o Pololu, ma Kohala, Hawaii no ka mea ua lilo kela aina i na m@ @ @ inoa malalo iho nei, ma ka hoolima@ A@ no hoi i ae ia i kekahi mea e kii aku i ka @ a mea e ae e ulu ana maluna o ua @ hoopii ia.                                                        AKINA & ASEU.

            Honolulu, Aug. 14, 1884                                                                                1185-4

 

OLELO HOOLAHA:--E ike @ mea a pau ke nana mai, oiai @ hu aku au ia KEAMALU (w.) ma ke a@ he Luna no na kai lawaia o Mokuoeo, Keehi, Mokunoa, Ahua maloo, me Ahua-wai.

 

            Nolaila, ke papa loa ia aku nei na mea a pau aole e lawaia ma na kai i hoikeia ae la maluna me ka loaa ole o ka ae mai ia’u aku.  O ka mea kue i keia, e hoopii ia no ma ke kanawai.

                                                            S. M. DAMON.

            Lunahooponopono Waiwai o BERNICE PAUHI BIHOPA.  Honolulu Aug. 13, 1884.

                                                                                                            1185-4t.