Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIII, Number 42, 18 October 1884 — Page 4

Page PDF (1.68 MB)

This text was transcribed by:  Gwen Lazear
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Ka Nupepa Kuokea

___

No ka Makahiki………………………….$2.00

No Eono Mahina…………………………$1.00

-------KUIKE KA RULA------

Poaono……..Okatoba 18, 1884.

Haawina Kula Sabati.

Helu VI. Nov. 9-

            Kum@h@na, Ka@ @ o Solomona: Pauku Baibala I Na 'Lii 10:1-13

            ALOHE ae la ke aliiwahine o Seba i ke kaulana o Solomona.  no ka inoa o Iehova.  hele mai la oia e hoao iaia i na mea pohihihi.

            2  Hele mai la hoi oia i Ierusalema me ka huakai nui loa, a me na kamelo e halihali ana i na mea ala, a me ke gula he nui loa, a me na pohaku makamae; a hiki mai ia i o Solomona la, kamailio mai la oia me ia i na mea a pau iloko o kona naau.

            3  Hoakaka aku la o Solomona i na mea a pau ana i ninau mai ai, aohe mea huna ia i ke alii, ana i hai ole aku ai iaia.

            4  A ike ae la ke aliiwahine o Seba, i ke akamai a pau o Solomona, a me ka hale ana i kukulu ai.

            5  A me ka ai o kona papaaina, a me ka noho ana o kana mau kauwa, a me ke ku ana mai o kona poe lawelawe, me ko lakou kahiko ana, a me kona poe lawe kiaha, a me kona alapii i pii ai oia i ka hale o Iehova; aole ae la he hanu iloko ona.

            6  A olelo ae la oia i ke alii, He olelo oiaio ka'u i lohe ai ma ko'u aina no kau mau hana a me kou akamai.

            7  Aka, aole au i manaoio ia mau olelo, a hiki mai nei au, a ike ko'u mau maka, aia hoi, aole no ka hapalua i hai ia mai ia'u; ua kela aku kou akamai a me kou pomaikai mamua o ke kaulana a'u i lohe ai.

            8  Pomaikai kou põe kanaka, pomaikai kau põe kauwa, ka põe e ku mau ana ma kou alo, e hoolohe ana i kou akamai.

            9  E hoomaikaiia 'ku o Iehova kou Akua, ka mea i olioli mai ia oe e hoonoho iho ia oe ma ka nohoalii o ka Iseraela; no ko Iehova aloha mau ana i ka Iseraela, nolaila i hoolilo ai oia ia oe i alii e hooponopono, a e hana ma ka maikai.

            10  Haawi ae la hoi ia wahine i ke alii i hookahi haneri me ka iwakalua talena gula, a me na mea ala he nui loa, a me na pohaku makamae; aole hiki hou mai ka nui loa o na mea ala me neia a ke aliiwahine o Seba i haawi mai ai ia Solomona ke alii.

            11  A o na moku hoi o Hirama i lawe mai i ke gula mai Opera mai, ua lawe pu mai i na laau alemuga he nui loa mai Opera mai, a me na pohaku makamae.

            12  Hana iho la ke alii i na laau alemuga i mau kia no ka hale o Iehova, a no ka hale o ke alii, a me na lira,, a me na pesaleteria no ka poe mele; aole hiki mai na laau alemuga e like me neia, aole hoi i ikeia a hiki i keia la.

            13  A haawi aku la o Solomona ke alii i ke aliiwahine o Seba i kona makemake a pau, i kela mea keia mea ana i noi mai ai; o kana ia i haawi aku ai iaia e like me ka lima o Solomona ke alii; alaila huli ia a hoi aku i kona aina iho, oia me kana mau kauwa. 

            Pauku Gala, Mat. 12;42.  "Eia hoi, maanei kekahi i oi aku mamua o Solomona."

            Manao nui.  Ua naauao ka poe e imi ana i na waiwai kupanaha iloko o Kristo, i hiki ole ke hai ia aku.

            Heluhelu la. 1 Na Lii, 10; 1-13, 1 Na Lii, 10; 14-29, Mat. 12; 22-42, 2 Oih. Lii, 8; 1-18. 2 Oih. Lii, 9; 1-12, 2 Oih. Lii, 9:  13-29, Mat. 2; 1-11.

            Mele, "Ka Momi Maikai," Hoku Ao Nani, aoao 24.

            Pule i loaa keia waiwai iloko o Kristo Iesu.

Na wehewhe me na ninau.

            Manawa B. C. 993. He umi makahiki mahope o ka paa ana o ka luakini.

            Seba, he aina waiwai ma ka hema o Arabia, e pili ana i ke Kai Ula, 1500 mile mai Ierusalema aku.

            Owai ka i  hele e ike ia Solomona?  Mahea o Seba?  Ehia mile mai Ierusa lema aku ? He aina maikai anei ? He aha ke kumu o ka hele ana o keia aliiwahine e ike ia Solomona ?  Pehea kona lohe ana nona ?  Ua hookaulanaia ia inoa o Solomona, ma na wahi a pau  a kona mau moku kalepa i holo ai. mok. 9; 26-28.

            Mahea ka hanaia ana i na moku ? Nawai i hooholo ia mau moku ? Ihea ka holo ana ? Heaha ka i loaa ma Opera na Solomona ?

            Heaha ka mea i kaulana ai ka inoa o Solomona ? Ke kukulu ana i ka luakini.  Nowai mai ko Solomona naauao a me ke akamai ? Ma keaha keia aliiwahine e hoao iaia ?  Loaa anei i kanaka na haina o na ninau pohihihi a pau ? Ina e imi ana oia i ka malamalama---waiwai anei oia ma keia hele ana i Ierusalema ? Ehia paha la ma ia hele @na ? 75 paha.  He poe mamo nawai na ka aina ana i hele ai ? Ko Isamaela.  Heaha ko lakou ano ?  He poe po@wa lakou.

            Owai pu me ke aliiwahine ? p@ ? Heaha kana i lawe mai ? p 2. Ehia talena gula ? p. 10. Ehia dala ? Ekolu miliona a keu.

            He põe waiwai ko Seba a ua komo nui ke gula ma ka hana ana i na lako hale, a me na mea hana----ua kau ia no hoi ma na paia, na puka, a me ko luna o na hale.

            He nui na ano pohaku makamae o ia aina.  E makemake anei o Solomona i keia mau mea ?

            Aole anei he alii waiwai kuonoono o Solomona?

            Kanalua anei keia wahine i ka haawi ana ia mau mea makamae iaia ? I mea aha ? No kona mau halealii &c.  Aole anei makemake o Iesu i ko lakou mau mea makamae----ke kala a me ke gula?  Nowai na luakini e kukulu ia ana a puni ka honua nei ? Nawai e kokua i keia hana nui no ka Haku ? Heaha ka Iesu i olelo ai no ke aliiwahine o Seba ? Ma. 12; 42.  Ua pili anei ia kakou ? Ia wai kakou e hele ai i loaa ka pomaikai ?  Ma ke aha ko Solomona hoike mua ana i kona naauao ? p. 3.

            He lunakanawai akamai anei oia ? I Na Lii 3; 15 - 28.  Ehia buke o ka Baibala ana i kakau ai ? Owai ? Sol. Kek Mele.  Ehia ana mau olelo akamai ? I Na Lii 4; 32.  Ehia ana Mele ?  p. 32.  Ua kakau oia no ke aha ? I Na Lii 4; 33.

            Heaha kekahi mau mea i ike maka ia, he mau hoailona o kona akamai ? p. 4. Ehia makahiki ma ke kukulu ana i kona hale iho ? 7; I.  Heaha ka loa a me ka laula o ia hale ? 7; 2   Owai ka i oi, o keia, o ka luakini paha ? Nohea ka laau kedera no keia hale ? E hai mai i na mea e pili ana i keia hale ? I Na Lii 7; 2 - 12.

            Nowai kekahi hale ana i kukulu ai ? p 8.   E hai mai no ka noho alii ana i hana ai ? 10; 18 - 20.  Ua hana oia i na hawai e alakai ana i ka wai mai kahi loihi mai a iloko o na kiowai nui ma Ierusalema.  Mai ka punawai o Betelehema kekahi.

            Ehia palekaua gula ana i hana'i ? p. 17.  Mahea ka waiho ana ?  Owai kekahi mau kulanakauhale ana i kukulu ai ? mok. 9; 15; 17, 18.  Me wai ko Solomona hui ana e kalepa ? I Na Lii 9; 26, 27.  Ihea ka holo ana o na moku ? I Sepania kekahi a ma ke Kai Ula a hiki aku i Inia.

            Heaha mai Opera mai ? p. 11. (O ka alemuga, he iliahi paha ia.)  Heaha kekahi ? p. 22.  Ehia kaa kaua ? p. 26.  Ehia hoohololio ? Nohea na lio ? p. 28

            Heaha na mea ai i hoomakaukauia i ka la hookahi no ka hale o Solomona ?  I Na Lii 4; 22, 23.  Heaha na kiaha inu o Solomona ? p. 21.  Pehea ke aliiwahine i ka ike ana i ka maikai a me ka nani o na mea a pau ma ke alo o ke alii ? p. 3.

            Pehea ka Iesu olelo ma Mat. 6; 29 ? Heaha ka olelo a ke aliiwahine ia Solomona ? p. 6 - 9.  Ua oiaio anei ka mea ana i lohe ai mamua ? p. 7.

            Heaha ka waiwai e loaa ana iloko o Kristo ?  Ep. 2; 7, 3; 8 - 10.  Heaha ka Paulo i olelo no keia ? Rom. 11; 33, 1 Cor. 2; 9.

            Heaha ka mea e pomaikai ai ka poe e noho ana me na mea naauao, na mea e makau ana i ke Akua ? Heaha kana i haawi ai ia Solomona ? p. 10. A heaha ka Solomona i haawi aku ai i ke aliiwahine ? p. 13.

            No keaha ko ke Akua makemake ana ia kakou e haawi i  na makana nana oiai ua waiwai loa oia ? No ka mea, e hoike ana ia mau makana i ko lakou manao nona - i ke aloha Iaia.

            Heaha kana i haawi mai ia lakou ? Kala ana o na hala, kuikahi, ikaika, hauoli, &c. Pehea kana haawi ana ? Pilipi, 4: 19, Ep. 3: 20.

            Mele, "Ziona Nani," Hoku Ao Nani aoao 47.

            Pule i loaa ka naauao ia, ka makau ia Iehova.

MANAO PILI I KA HAAWINA KULA

SARATI.

            He aupuni e ae, a o kona alii ua oi aku mamua o Solomona.

            Ua kaulana o Solomona ua hanohano, ua waiwai-aka ua oi aku o Kristo mamua ona ma ia mau mea a ma ka ike, ka naauao-ma na mea o ke kino a me ko ka uhane.  Nana i hoohui i ka naau Ua oi kona haawi lokomaikai mai i na mea e pono ai.  Ua oi loa kona mana.

            Ua hele ke aliiwahine o Seba i Solomona e loha i kana mau olelo naauao, a ua oi loa mamua o kana mea i manao ai.  Ua hoomana e hoomaikai oia i ke Akua.  Ua hoi aku oia me ka maluhia a me na makana nani, a waiwai.

            Pela no hoi kakou, ina e hele ana i o Iesu la.

            Ua hookipa o Solomona i keia aliiwahine o Seba.  Aole i hoole i kana.  Ua pane aku i kana mau ninau a pau Na Iesu no e hoomaopopo ia kakou na mea pohihihi i lawe ia Iaia.

            Ua hoike iaia kona waiwai---kona mau mea nani----e hanohano ai.

            Ua ae no e lawe i kana mau makana oiai ua oi kona waiwai mamua o ka ke aliiwahine.

            Pela Iesu i lawe i na wahi kokua o kakou ---i haawi ia me ke aloha iaia.

            Ua oi aku na makana o Solomona i haawi i ke aliiwahine i ko na mea i loaa mai iaia.

            He nui launa ole na pono, na pomaikai a Iesu i haawi mai ia kakou----ua oi mamua o ke gulaa me na pohaku makamae.

            1  Ua ao mia ke aliiwahine o Seba e hoomanawanui kakou i ka imi ana ia Iesu.

            2 Kupanaha ka ike, ka waiwai iloko o Kristo e imi ai.

            3  Aole hiki ke hoomaopopo ia, i ka poe ike ole.

            4  Hookipa Iesu i na mea a pau i hele i o na la.

            5  Na Iesu i hoike mai i na mea pohihihi.

            6  Ae no Oia e lawe i ko kakou mau wahi makana, ina e hoike aku ana i ke aloha Iaia.

            7  Ua oi loa Kona mau makana ia kakou.

            8  Aole e loaa ana i kekahi ka olioli a me ka pono-mamuli o na waiwai.  Heaha ka pomaikai no ke kanaka ke loaa iaia keia ao a pau, a lilo aku kona uhane ?

_______________________

Na mea hou o Hilo.

            E ka NUPEPA KUOKOA e:

            1 Ma Pueopaku iloko o ekolu pule i hala iho nei, ua lawe aku ke Akua Manaloa i ka uhane o J. Kakahi he keiki no ka uwapo o Honolulu i ke au i na Moi i hala.  A i ka uhane o Kukahiko Haia, a me hookahi baby nona na mahina ehiku o kona hanu ana i na ea o keia ola ana; ke hooko ia nei na olelo a ka Baibala, "nana no i haawi mai, a nana no i lawe aku.'  Aloha no ia poe i hala aku la.

            2  Ma Papaikou Oct. 3, ua unu ae la o John Bull i kona puupuu lima inaina e hookau aku maluna o kana wahine; e ole ka nui o na lima kokua, ina ua pepe i ka wai o Niulii.  O ke kumu, ua hele keia kanaka i ka hana a hoi aku, ua lohe kana wahine i ka olelo a kekahi puulu kane e olelo ana penei : E mea e kokua ia papa, eia ka na ua taata nei no ua olelo nei i kekahi mea e aku.  Huro !  Kanaka huluhulu.

            3  Nui ka mahalo ia o ke KUOKOA a me Paeaina, no ka hala ole o ka manawa maanei nei, o ka poe hoi i lawe i ka E. Wahakani a me O. Mauliawa, ke noho nei me ka manao ano-e no ka puka pono ole mai, he hala mau ka manawa; nolaila, imua olua a hiki i ka haule pahu ana o E. W. a me O. M. ma ka paepae puka 'o Milu.  Ehia ka hoi mea hilu o ke dala a kahi poe i hookaa pau ia.  Ua lohe au i kahi poe ua pau ka lakou dala i ka ohiia e na luna, a ke noho aie nei ka pepa ia lakou.

            4  Ua waiho iho nei o J. Austin i ka noho haku poohana ana no Paukaa, a ua hoi aku ia no Honolulu i keia mau la, no ka nawaliwali o ke kino.

            5  Eia ma Papaikou, ua wehe ia kekahi hale kula olelo haole no na keiki Hawaii a me Pukiki, i oi aku mamua o hookahi haneri haumana a ke komo hou mai nei no.  Komo mai !  Komo Mai !!  Eia ke kula uku ole a na makua i ke kumu, a na ke aupuni ka Pe ana.  Ua noho ia keia kula e na kumu haole elua oia o Miss Mary Hitchcock a me Mr. Harwey.

            6  Eia aku nei o E.  G.  Hitchcock i Maunakea kahi i omo ai i na ea huihui o kona home ma Kapuakaha, a ua waiho iho oia i kana hana ma ka lima o kana keiki ma Papaikou oia o Hicthcock Jr.

            7  Ua nalowale iho la ka ilio a Mrs. Nawai no elua la a hoi mai, eia kahi mea aka, hoi mai la o Kalamaku a noho iluna o Kopa.  Olelo mai la nana i lawe ua ilio nei maloko o ke kai a hiki i ka lae o Leleiwi no elua la a hoihoi ia mai no e ia.  E !  Auhea oe e Kopa e hoopau oe i keia hana wahahee au.

                                                                                    KIU MEAHOU.

____________________

             Ma ke apo Gula o ka Mare.

            E ka NUPEPA KUOKOA: ---

            Ma ka auina la Poaono o ka pule i haha Ocatoba 4, ua hoohuiia ma ka mare laahia ko makou makamaka opio o ka "Ua Peepuhala o Hamakua", oia o Ben.  Wm.  Crowningburg a me Miss Kanohokuahiwi Kaleihopu e ka Makua Rev. P. Keaupuni o Huelo.

            Ua konoia na hoa'loha e naue ae ma ia aha mare, ua paholaia mai imua o ke anaina he papaaina i luluu me na ono e hoohihi ai na maka; a ua hoopihaia ka lua o ka inaina, a ua hoohala pu ia he mau luana hauoli e na leo waliwali honehone o na kaikamahine o ka "Ua Ukiukiu o Makawao."

            Ma ka aoao o ke Kamahele, ke haawi aku nei au i na kipona a ke aloha me na lulu lima an me ka paa pare o na opio, me ke kalokalo pu ana ae e hooloihiia ko laua noho oluolu ana, a ke komo pu aku nei au iloko o na hauoli pumehana; ka'u leo uwalo, e kanu, a ulu, a hua, a lilo i mau koo no ka makia o ko kakou Lani Moi, ka Hooulu Lahui.

            He nui iho ia a he ma-u ia, ua lawa no na hoa makamaka

                                                                                                                                    D. N. NAUEIKALAI.

            Kalainau,  Huelo.

 

 

Ko ka Ua Naulu.

            Waiohia - Ma ka la 17 o Sept. iho nei, ua oluolu i ke Akua Mana Loa ka lawe ana'ku i ke ola o ka'u mau keiki muli loa elua iloko o keia la hookahi, a ua nui ke kupilikii a me ka walohia o ka naau.  Aloha wale, "Nana no i haawi mai, a Nana no i lawe aku, e hoomaikai ia kona inoa."

            Papaa la--He mau Ia papaa la keia o kuu aina, ke hele la a hoi ka wai i ka pipiwai, ilaila au i hoomanao ae ai, ua maloo na iwi o Hua i ka la; aloha ino na kini makamaka o'u i ka nele i kahi mea ukemu ole.

            Kupilikii--He mau la kupilkii keia o Kohala taona i ka pehia e ka i-a a na keiki o ka Ua Naulu, ke hele la a le-i Kohala i ka muku na kenikeni, hoihoi hou ka paakai i Waimea, he wahi mea iki ka i lou mai.

            Kupaianaha--Ma Kawaihae-uka nei, ua holapu ae kekahi makai o Akahi kona inoa i kekahi mau mea no ka hewa moe kolohe, a i kana mau punua peepoli hoi, moe ana ka maka me ka olelo ana aole e hopu hou i ka poe moe kolohe, hu ka aka a ahu wale ka epa.

            A i pale mai o Akahi nona iho, alaila, e hoike piha au i ka oiaio me ka hiaai.

                                                                                                                        L.S. KEANIANI,

Kawaihae-uka, H.

_____________

Anoai o Kona Akau.

            Ke makaukau mai nei na kamaaina o Kona nei e ohi i na hua Kope kakaikahi o keia makahiki.

            Ua hoala ae kekahi mau kamaaina o Kona nei, he Hui Mahiai malalo o ke alakai ana a Mr. D. Kenao ka Luna nui.

            No ka Ahahui Opiopi o Helani he oia mau no kona nee ana imua aole emi hope.  Eia ka hana ku i ke aloha a ua Ahahui Opiopio nei, ua kukulu ia iho nei i hale no Kalaikuiha.  No ka mea, ua hoonele ia oia no ka hale ole, a he palupalu ia aohe kama, aka, maluna o na hana ku i ke aloha, ua loaa he wahi e waiho ai kona poo; nolaila, he mea na keia maka sila e kaena ae ai no na hana ku i ke aloha.

            Nolaila, ke ui ae nei ka mea e kakau nei no na Ahahui Opiopio o keia mokupuni.  Ua like anei ka oukou hana ana e like me ka Ahahui Opiopio o Helani ?

            Ma keia wahi no ua hanauia na Mr. me Mrs. J. Robert he keiki kane     Ua hanauia na Mr. me Mrs. D. Ioela he keiki kane.  Na Mr. me Mrs. Apou (pake) kaikamahine.   Ke ola maikai nei keia mau pulapula o ke au Hooulu Lahui o ka Lani Kala kaua.

G. L. K. NAAUHAU JR.

                                                            Kahaluu, N. Kona.

________________

            Ma ka la 8 o Oct,, ua hoala ae la ka Ahahui Opiopio o Helani, he hale no kekahi lala o ia Ahahui, ma ke ano he lala i hoonele ia i ka home ole.  O ka mea nona ia home, G. P. Kalaikuiha, he kanaka ilihune a nawaliwali oia.

            Ma ka la 2 nei o Okatoba, pakele kekahi kanaka mai pau i ka mano nona ka inoa Mr. Keoluwa, ma o kona hele ana i ka o Hee, iaia e o ana i ka hee a loaa ma kona lima, pualena ae la ke kai i ka lepo eleele o ka hee, o ka wa no ia i holapu mai ai ka mano, holo mai la a komo ma ke kowa o na u-ha a loaa lihilihi aku la i ka niho, a ma kona hoao ana e haawi i ka hee i pakele ai oia, o ke kolu iho la ia o kona hoao ia ana, makau ole no nae.  E hookanaka oe.

                                                            J. R. KAHULANUI.

            Kahaluu N. Kona, Hawaii.

_______________

Ko ka Aina Mauna.

            E KE KUOKOA.       Aloha oe :

            Ua ike iho nei au i ka pane a ka on a o ka Nupepa H. P. Aina, no ka hooneleia ana o ka poe lawe i kona kino mamua iho nei a ma keia mua aku no ka hookaa ole ia aku o kona wahi ola.  Pela io no, o kekahi poe e aku ka i hana pela aka, o ka mea nona keia leo i puka ma ka helu 39 o keia pepa aole pela, ua haawi mua oia i kona ola i olahonua ma ka malama o Ikuwa o ka poha Koeleele, ma ka lima o J. B. luna pepa a Jos. U. K. ma Waimea nei, oia hoi elua dala.  Oiai ma na mahina mua eono, ua loaa mau mai no ko laua pepa me ka haule ole o kekahi a mahope iho hooneleia mai ana, a hiki i keia pule hoea hou  mai ana ma ko'u ipuka hale kona kino lahilahi; alaila, hoomanao ae la au no ke aha la ke kumu o kou hiki hou ana mai nei i o'u nei ?  Aole au i ike i ke kumu, malia paha ua @aawe aku nei kekahi mea kino uhane i ka hapa o kona wahi ola i koe.  Pela io paha, a ke haawi aku nei au i kuu mahalo hapa i kona ona no kona hoouna hou ana mai nei i ka'u wahi nupepa no na mahina hope o keia makahiki oiai, mai ka lilo ana o J. U. K. i ona no ka pepa akahi no au a honeleia, a owau no hoi kekahi mea lawe mau i kona pepa i na makahiki a pau mai ka hooka hua ana oia pepa, a e mahalo mau ia hoi ke KUOKOA a me kona mau hookele.  A e mahalo pu ia no hoi kahi nupepa Ka Hoku o ke Kai, no kona maalo mau mai no ma ka maka o ka la, i ke la a me keia mahina, me ka haule ole, a he mahalo nui hoi no kona mau moolelo, na mea pili naauao a he pepa hoonaauao nui hoi i na tausani o kona poe heluhelu  A no Ke Ola hoi o Hawaii, heaha la hoi kona mai i @@ wawe ai kona puhi @aka ana oiai hoi, aole i piha ka makahiki, o kona haalele mai nei no ka ia, ina paha i kapaia kona inoa  "Ka Make o Hawaii"  ina la paha ua ola loa.

            Eia no na wahi makai o makou ke hopuhopu nei i ka poe ona iki ae no, a ona ioa aku a ona ole pu kekahi a he kopi wale mai no ka lala, i ka mea hewa a hookuu no hoi kekahi, a o ka mea hou loa ua paa iho nei o J. Purdy Kimo Hale i ka Bela ia no hookahi haneri dala ina ola e ona hou alaila laweia ka bela, oiai o ka elua kaona ino la paha ia o kona hoopana ana no keia wahine manuahi ana (ona. )

            Ma ka lohe e hoopii ia ana ua mau Makai la e Kini no ka hoopaahao wale ia ana maloko o ka hale-paahao malao o kekahi huaolelo pili ole i ke kanawai oia keia, (ae) malalo o ka ninau a ka loio pale F.  Spencer (Pakana) ma ka hihia kuai rama o G. Ahnee, mamua o ka L.  K.  apana, ma ka mahina o Augate i hala aku nei, a o Kini kekahi hoike ma ka aoao aupuni a i Honolulu aku nei o ua o Kini e imi loio ai nona no ka imi ana i kona pono ma ke kanawai, a e ike ana kakou i na mea e pili ana ia.

            Ma ka la 3 o keia mahina, ua hoohui ia ma ka berita o ka mare e Rev. Lyons o Mr.  Kukahi me Miss. Kai  Isaia, e mahalo ia ka mare no na mea a pau, a he mau opio like no laua a elua.

            Ke halakau nei no na kiu pahupahu (billiard) a  na keiki opio o ua ua kaulana nei ma na hale lealea o W.  H.  me Apu, aohe ku o na opio aohe moe.  E ole ia lau kanaka ai makou   a he keu nae o kahi hana lealea   umeume ia hapaha ma, dala ma, a hoea loa  aku i Honolulu i Aie Nui.

            Ua hoea mai  nei ko Hawaii nei Alii Kiaaina wahine, a ke luana  nei ma ka Home o J.  P.  Parker ma Puopelu.

            Ke kukuluia nei kekahi hale nui a loihi ma ka Home  O J. P. Paka i hiki aku i ke 80 paha kapuai loa,  a he hale nani ana hoi  ke paa ae, malalo o ka hana ana a Mr.  Jones, a e loaa ana he home maikai no na Lani Alii  e kipa mai ai.

            Ua paa ae nei ko Z.   Paakiki hale nani, a he kohu hane no na haole ke nana aku, ka nani a maemae a e haawi ia na mahalo ana i ke kamana.                                                                         W. H.

            A he oi loa aku ko Kahakauila hale ka maikai, he kohu kakela ke ku kilakila mai iloko o ka uluwehi o ke kilika, a he kohu haole maoli no ka paa o na home nani a oi aku no paha;  mailoko mai o ka mahiai a me ka hakai puaa i loaa i ke dala a nui a paa ka hale laau, oia ka hope o ka mikiala hana.

            Pilikia loa na keiki o makou aohe kulaia no ka nele i ke Kumu ole, aole loaa o ke kumu kupono he kumu kula aea wale no no kahi e mai; ke noho iho he mau mahina lele  aku ana, ua like me ke kolea  kauahua ka hoi i Kahiti e hoowiwi ai.  E pono ke Kahukula Nui e imi i kumu kupono a hoonoho mai, me ka haawi ana  a nui kahi bere na mai ke aupuni mai, oiai, me ke dala wale no e loaa ai na mea a pau maanei.

            Ua lawa  au maanei a loaa ona wahi i-a hou hoouna aku ana, me ka welina pau ole.

            Owau iho no-----------

                                                J. H. N. KAWAIOULU.

______________________

            Ma Makapala, Kohala, ua haule iho la o Piilani i ka pali a ua  eha loa, a ke waiho la oia me na palapu mainoino.

 

            Ua loaa he hiamoe oluolu ia Mrs. C. R. Bihopa ma ka po Poakahi iho nei, a ke pu malie ae la kona  palekana iloko o keia mau la.

 

            Ua hookohuia aku o Kauka Chas A. Peterson ma kahi o Kauka Mathes, o Koolaupoko i waiho mai no kona nawaliwali.

 

            He mau ao hakumakuma kai hookokohi ino ma ke kakahiaka  Poalua nei me he la e hoohanini iho ana i na omaka ua o ka hooilo.

 

            Ma ke kakahiaka Poalua nei, ua kai ehu ia ae o Pinehaka Wood mai ka noho Luna ana no ka makeke kuai i-a; aloha wale no ka hoi ia punahele a ke 'lii.

 

            Ua haalele iho ka mokuahi Mariposa i ko kakou awa nei ma ke awakea o ka Poakolu, a ua lawe aku oia he heluna uuku o ko kakou mau kamaaina a me ka piha ukana pu.

 

            Ua hookui ae kekahi mau kaa holo lealea ma ke alanui Moi ma kahi kokoke i ka Halewai i ke ahiahi Sabati nei, he wahi poino ka i loaa i na kaa, aole nae he palapu i loaa i na kino.

 

            Ke hoomaemae ia nei ke alanui Maunakea e ka luna alanui a me na paahao i keia mau la, e pau auanei paha ka li o na pepeiao i ka liliha no ka manoanoa launa ole mai o ke kelekele.  Pau ia pilikia.

 

            Ua ku mai ka moku kiapa Ha@aad mai na mokupuni mai o ka Hema, a ua halihali mai oia he 79 o na paahana no keia awa, iloko o na la holo he 49; he 73 pahana no New Hebrides mai, a he 6 no na paeaina Gilibati.

             

            Ua ku mai ma ka hora 10 o ka Poalua nei ka moku hao ukana o Devid ma Ophelia iloko o na la holo I36, ua haalele oia ia Liwapulu ma ka La 30 o Mei, a ua ku mai oia maanei ma ka la 14 o Ocatoba.

           

NA HOOLAHA KUMAU.

HALEPAI O THOS. G. THRUM

_______

--O KA NUPEPA--

SATURDAY PRESS me KUOKOA

_________

ALANUI KALEPA, HONOLULU

Malaila e paiia ai na ano a pau o na

 

            BUKE,

                        HOIKE O NA KULA,

                                    HOIKE A NA KOMITE,

                                                NA HAAWINA KULA SABATI,

 

            PAPA KUHIKUHI O NA ANO A PAU,

                        HOOLAHA NUNUI A LIILII,

                                    BALOTA, LIPINE PAPALE,

                                                TIKETA, WAHI LETA,

 

                                                            BILA PAI HAKAHKA-

                                                                        HOOLAHA KUDALA,

 

Iloko o ka wa pokole a me ka auhau haahaa.

 

________________

 

A ma ka halekuai o THOS. G. THRUM

                        ma ALANUI PAPU, e loaa ai na

 

            Kalana kakau o na ano a pau,

            Wahi leta         "     "        "

            Inika                "     "        "

            Penikala           "     "        "

 

                                    Mea hoopipili, buke hoomanao,

                                    Peni gula a me kumu gala,

                                    Kii, a me na laau,

                                    Buke kii o ka ohana,

                                    Buke kii a na keiki,

                                    Na mea paani a na keiki,

                                    Kaa a na keiki,

                                    Kaa huila lua o na opio.

           

            A he Agena no ke ana lole pepa o na

                                    Keiki a me na wahine

 

______________________

 

No ka hoailona ana i na lole me na inoa ponoi

            e hookoia na kauoha a pau no na papa inoa

            ke waihoia ma keia halekuai me ka uku

            pu o ka papa inoa i makemakeia.  Uku no

            ka inoa hookahi me ka inika a me ka hulu,

            $1,50 ina ma ka papa inoa keleawe, a ina

            ma ka papa inoa dala, $2.

                        O na kauoha   pau mai na mokupuni e

hookoia ina e hoouna pu ia mai me ke dala

a me ka moakaka pono o na hoakaka ana.

                                    THOS. G. THRUM

 

NU HOU !  NU HOU !

---------------

Na Waiwai Hou Loa !

 

NA PAIKINI O KEIA AU.

 

--------------

 

E lono no ma ka haHalekuai o

 

DILLINGHAMA MA,

 

Ma Alanui Papa.

------------

Oia na waiwa malalo iho nei :

 

Na Palau, Kaa Huna@alala, Kopaia,

 

Piki, Oo, Koi, Koilipi, Na Hamare

Kamana o na ano a pau,

Na mea Hana a na Ka-

mana,  Poe Hamo

Puna, na Am-

 

ara a me

 

na mea

hana o ka

Poe Akeakamai

@ pau.   Pena Aila,

Vaniki a me na Palaki

Pa@da, Poka a me na Kukae-

pele, Palaki Hamo  Puna, Pulumi

Pukeke, Kapu Holi Lole a me na Papa

 

Holoi Lole, na @puli,

na  Pa  Palai, na  Ma

kau    Lawaia,     Na

Aho  Lawaia   o  na

ano a pau, na Kaula

o  na  ano  a pau, na

Pahi,  O,  a  me  na

Puna,  a he nui aku

no   na  mea i   koe.

 

 

I KUPONO NO KA HOOHIWAHIWA ANA I

 

NA HALE

 

--------------

 

I hiki ole ia makou ke huai pau aku

aka, na oukou no e hele mai a e

hoonuuiho.  O keia maluna e, e

loaa no ma ka halekuai o

 

                        Dilinahama Ma,

 

0136-3m) @ai ka helu37.  Alanui Papu.

 

 

 

NA HOOLAHA KUMAU.

 

W  O.  SMITH.

                        LOIO,  LOIO,  LOIO.

            KEENA HANA@     HULE @ @ @ @ Ka@@

                                                .

 

W  A.  KINI.

                        LOIO, LOIO, LOIO.

            KEENA, HANA@  H@  I5 A@  @

H@anu, Honolulu.

 

W  R.  KAKELA.

LOIO  A   HE   KOKUA  MA KE KANAWAI

            He luna Hooiano Palapala

                                    tf.

 

A  ROSA.  (AKONI.)

LOIO A HE KOKUA MA KE KANAWAI.

            He Luna Hooinio Palapala.

   KEENA HANA:  Make Keena Loio Kihuna.

 

S B. DOLE

            .LOIO, LOIO, LOIO.

          He Luna Hooiaio Palapala.

     KEENA HANA: Ma Alanui Kaahumanu

                                    tf.

 

CECIL BROWN.

LOIO A HE KOKUA MA KE KANAWAI

A he Agena Hooiaio Palapala no ka

                        Mokupuni o Oahu

            KEENA HANA:  Helu S alanui Kaahumanu

                                                tf.

 

JAMES M. MONSARRAT. 

                        (MAUNAKEA.)

LOIO A HE KOKUA MA KE KANAWAI

            He Luna Hooiaio Palapala.

      KEENA HANA: alanui Kalepa.

 

RICHARD F. BICKERTON.

                        (PEKEKONA.)

LOIO A HE KOKUA MA KE KANAWAI

            KEENA HANA : Helu 27 alanui Kalepa.

                                                tf.

 

S N. EMERSON, (EMEKONA)

LUNA Hooiaio Palapala Kepe  Paahana

  no ka apana, o Waialua, Oahu.  Agena

  no ka Hooiaio ana i na Palapala no ka

  mokupuni o Oahu.

Ua makaukau no hoi oia e ANA A@

            ma na wahi a pau i makemak@

      Waialua, Oahu, Nov. 10, '83  1148 @

 

WILLIAM AULD.

Luna Hooiaio Palapala Kepa Paahana

            no ka Apana no Kona.

   KEENA HANA:  Ma ke Keena Wahi o

Honolulu

 

S H. MEEKAPU

            Tela humuhumu lole.

     HALE HANA : Helu 11 alanui Nuuanu.

 

C BREWER & CO. (BURUA MA.)

            Ua makemake ia ka poe mea ILI KAO

MALOO a me na ILI BIBI, a pela hoi ma

na ILI MIKO o na ano a pau, e kuai mai @

lakou mau ILI me makou, a e haawi no makou

i ke KUMUKUAI KIEKIE LOA O ko

kakou Makeke.

 

J NO. M. KEALOHA.

 

Luna Hooiaio Palapala Kepa Paahana

  no ka apana o Kawaihau, Kauai.  H@

  Agena no ka Hooiaio ana i na Palapala

  no ka apana o Kawaihau, Kauai.  H@

  Komisina Palena Aina no ka apana o

  Kawaihau, Kauai, a he Luna Hooiaio

  Mare no ka Pae Aina holookoa

1163-1yr.

 

C C. COLEMAN.

Amara a he mea hana Mekina

            Kapili Kapuai hao lio.

                        A ME KA

    Hana Kaa Lio ana, etc.,

            Hale Hana ma Alanui Alii.

905.tf                          E kokoke la i ke A@ @

 

 

E HELE MAI HOOKAHI, E HELE

MAI NO A PAU

HE NUI ANEI KOU MAKEMAKE I NA

MIKINI HUMUHUMU LOLE

Ina pela, e kipa mau no ma ka Halekuai

Kalela & Kuke!

A malaila oukou e ike ai a makaikai @ @

Mekini a WHEELER a me WILSON

mai ke $40 a hiki i ke $50 ke kumukuai

ka mea hookani

 

-----EIA ON----

 

NA MIKINI A SINGER!

 

ma ke $50 pakahi me ke ano

 

MIKINI A WILCOX ME GIBBS

 

 

ma ke $30 a hiki i ke $30 ke kumukuai.

mea a pau ai ko oukou kanalua e na makamaka no ia

kupono o keia mau Mekini, e naue mai no

me ke kuihe ole, a e ike no oukou iho.

@ tf