Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIII, Number 44, 1 November 1884 — Page 1

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

BUKE XXIII,  HELU 44.}  POAONO, NOVEMABA 1, 1884.  {NA HELU A PAU 1196.

NA HOOLAHA KUMAU.

MAIKAI KA HOI KA PAPA!

---A ME---

KA LAAU O KOU HALE!

NOHEA LA!

KA I NO HOI NO KAHI O

WAILA MA!

NANA AKU NO HOI IA LA, OHI KA LO O

KA LAAU O MAKAWAO I KA UA MEA O

HOI O KA NANI

NA PAPA !  NA PAPA !

 

---A ME---

NA PONO KUKULU HALE

O na Ano no a Pau.

AIA MA KE KIHI O NA ALANUI

Papu me Moiwahine !

HONOLULU

Malaila e loaa ai e like me ka makemake no ke

KUMUKUAI MAKEPONO LOA .

PAPA! PAPA! PAPA!

NA PAPA, HULUHULU,

NA PAPA MANOANOA,

NA PAPA I KAHIIA,

NA PAPA KEPA,

PAPA HOLE KEOKEO,

PAPA HOLE ULAULA.

Na Laau,  Na Laau

NA KUA,

NA KAOLA,

NA AAHO,

NA MOLINA,

NA PEAPEA,

PINE HULUHULU,

PINE I KAHIIA.

NA PAPA A ME NA LAAU ULAULA!

PILI ULAULA,

PILI KEOKEO,

PANI PUKA,

PUKA ANIANI,

PANI PUKA ANIANI,

PUKA OLEPELEPE.

P E N A

O NA ANO A PAU

Hulu Pena mai ka liilii a ke nui,

Aila Pena,

Aila Hoomaloo,

Waniti, Pate.

NA LAKO O KELA A ME KEIA ANO

NA AMI PUKA HALE.

NA AMI PUKA PA,

ANIANI

PEPA HALE A ME NA LIHILIHI

E loaa no malaila.

PAAKAI HELU I,

--O--

KAKAAKO ME PUULOA.

No ke Dala Kuike, e loaa no na mea a pau i haiia ae la, no ke Kumukaui Emi Loa.  O na kauoha a pau mai Hawaii a Niihau, e loaa aku no @ kaka hooko pololeila.  E kipa nui ilaila ike i ka oiaio.

NA HOOLAHA KUMAU.

KE KUAI HOEMI NUI

A WAIPAHE O NA

Waiwai Aiwaiwa

---O---

CHAS. J. FISHEL.

EIA LA

NA PAPALE BIVA HOU LOA,

PAPALE WAHINE KAE HULU-

HULU O NA ANO A PAU LOA,

NA LIHILIHI HOU E HAA AI NA

PIHAPIHA, A E HAO AE AI OE

LINOHAU LUA I NA KALAKOA

HOU LOA A HEHEE OLE IMO,

A I NA GINIHAMA HOU IHO OE E

LILO AI OE I KA WAI A E KU AI KAENA A NA IWA HOO-

HEHELO O UA KAONA NEI KE

KUAI MAI I NA HULUMANU HOU.

E loaa no ma ka halekuai o

Chas. J. Fishel.

NA PAPALE PAHUA LAIKI, O

NA ANO A PAU.

Na kakini hou a me na

MEA LIILII E AE E PANIO AI NA

LEDE ME NA KEONIMANA.

Na Waiwai hou o ka hoea ana mai nei no

no keia Halekuai.

Na Paikini hope loa hoi o ka loaa ana mai nei no mai Europa mai o na lihilihi kuuwelu hou loa, a i kupono loa hoi no keia mau wahi.

NA KAMAA HAAHAA O NA LEDE

O NA ANO A PAU.

Na lihilihi puka aniani nani hou loa, he waipahe na auhau no ka I-a.

Ua loaa mai nei iloko o keia mau la koke i o nei he 100 paa lole o na keiki, oia ke kuka, lole wawae, puliki, a e kuaiia aku ana no

Hapalua Dala

Wale no o ka Paa hookahi.  Heaha la ia

Na lole Lilina hou loa

MA KA HALEKUAI EMI O

CHAS. J. FISHEL.

Ina oukou e makemake e ike i ka oiaio, a e kulike ai hoi me ko oukou mau iini, e ku ae no a maloeloe a hele pololei mai no io'u nei a hooiaio no oukou iho, oiai ke kuai aku nei au i na waiwai a pau me ka emi loa i ike ole ia ma kekahi mau wahi e ae o keia aina.  E naue mai

---MA KA HALEKUAI O---

Chas. J. Fishel.

Kihi o alanui Papu me Hotele.

KA MOOLELO KAAO O

Kahanuopaineki,

Ke keiki alii o ke aupuni o Italia

Ka Olali o na Waeakua o Arabia,

Ka Naita nana i kuekaa na 1 ua

huna o na Powa.

AOLE makou i hele mai nei i keia ululaau ma ka manao e hoopoino wale aku i ke ola makamae i hana ia mai e ke Akua ma keia honua, aka, ina e kue ia mai ana ko makou maluhia e like me oe e kue mai nei, alaila, aole makou e waiho wale ana i ka makou mau pahikaua no ke pale ana aku i ka make ke makemake oukou e paio mai a ua aa makou e paio aku no ko makou pono i na manawa a pau loa, a ke hai aku nei au ia oukou, o ka leo no keia o ke ola, a e hoolohe, a ke hai hou aku nei au, e hoihoi i ka oukou mau pahi i ko lakou wahi a pela hoi ka oukou mau mea kaua a pau, no ka mea o na naita e ku aku nei, aole oukou i ike ia lakou a me ko lakou mau kulana pakahi, e hiki ai ia oukou ke wae mai i mau wahi naita uuku no ka paio mai, me ka mano e lanakila ana maluna ae o na tiga inu koko o na pae mauna o Arabia, ka poe hoi nana i pahola aku i ka weli maluna o na poai o Rusia.

Holo aku la keia mau mapuna olelo, a ka naita opio, a komo aku la iloko o ka puuwai makona o ke alakai o ua poe powa nei, e houhou ana me he kui la, a ia wa i nakolo mai ai kona leo nui kalakala a pane mai la : E ka hehena, aole nau e kau palena mai i ko makou mau manao uilani e hooko aku i ke kauoha mana a ko makou alii, a aole no hoi ma kau kauoha e kuemi hope ai ka makou mau mea kaua no ko lakou mau wahi, oiai ua hoohiki paa makou imua o ko makou alii e kaua makou ma kona inoa a hiki i ko makou manawa e make a e ola ai paha.  Nolaila, aole he wa no makou e hookaulua iho ai i ko oukou mau kino, ina paha no ka make, a no ka haawi pio mai paha.  A ina he mau naita oiaio oukou i lawelawe i na mea kaua a paulehia, alaila, e ku mai a pale no oukou iho no ko oukou hanohano, a me ko oukou one hanau.

I ka pau ana o keia mau kamalio a ke alakai o na powa, aole aoia i kali hou aku he wa no kela aoao e panai mai ai i kana mau olelo, aka, e like me ka uilani o kona manao koa, pela oia i haawi koke aku ai i ke kauoha i kona mau naita e hookau aku i ka make maluna o na naita o kahuopaineki, a emoole lele makawalu aku la na pua a ua poe powa la, e hoouna ana i ka elele o ka make me ka upuupu ole iho.

Iloko o keia hooili kaua ana, ua lele like aku la lakou nei imua a komo poo aku la iloko o ke aluka o na powa, eia no nae ka kakou koa mahope kahi i naan ai i kona mau ukali, a iaia e nana pono ana maluna o lakou me ka hiaai, hoomaopopo iho la ia ua like kona poe ukali me ka mea oki palaoa, e haawi ana hoi i ka make mainoino maluna o na powa, a ua like ua poe kae'ae'a nei o na mauna hui o Arabia me ka lalapa ahi e hamu ana i ka opala, oiai e hiolo ana na powa me he mau paka ua la imua o ko ianei mau ukali.  I ka naita opio i ike aku ai ua hololea ka paio ana a kona niau koa, o kona wa no ia i komo kino aku ai iloko o ke kaua, a ua like ka pahi a ua opio la me kahi imu ahi enaena e hoonee aku ana imua o kekahi puu laau nui, a e hamu ana hoi i ka puu wahie me ka hikiwawe loa, pela no lakou nei i luku aku ai i na powa a pau loa iho la i ka make, a koe aku hookahi, a i pakele oia i ka pee maoli ana oiai na aoao elua e hakoko ana no ka lanakila e loaa ana ia lakou.

I ka pau loa ana o na powa i ka make, ua huli mai la ka naita o ka hulu omaomao a pane mai la i ko lakou alii, eia ko'u manao, ia oe, e hookolo kakou i ka punana kahi i noho ai ko lakou alii he ake loa ko'u e ana pahikaua pu me a, no ka mea, he naita kaulana no ia a ua lohe no hoi au he oi aku ka kona ike a makaukau ma na mea kaua, nolaila e hele kakou, a ina kakou e halawai pu ana me ia, alaila, owau o kakou ke paio pu me ia.

I ka lohe ana o ko lakou alii opio i keia mau olelo, pane aku la oia : Aole o'u manao pela, o ko'u mau iini a pau a me na anoi ana a'u i uumi malie ai no kekahi manawa loihi, ua manao au, ina oia e halawai mai ana me kakou ma ka oi o na mea kaua, alaila, na ko'u mau lima ponoi no e kau aku i ka hoopai weliweli maluna o ka mea pakaha i ka waiwai o kuu mau makua, e like me ka hoopai ana i hooili aku ai maluna o laua a me kuu lahui, pela auanei au e kau aku ai i ka hoopau maluna o kona lahui a hoohiki loa aku imua o ke alii Sila Huka, a e luku auanei au iaia me kona mau tausani koa a pau. I ka pau ana o keia mau olelo, hoomaha iho la lakou maha ana, ua eleu koke ae la na koa ma ko lakou mau lio a huli hele aku la i ka meheu kahi e loaa ai kahi noho o na kupueu o na mauna hui o ke aupuni o Sepania.

E o'u makamaka puni moolelo e waiho iki kakou i ke kamailio ana no ka naita opio a me kona mau koa, a e waiho malie aku ia lakou e hanu ana i na meheu kahi a na enemi e noho ana, a e hoi ae ka kakou kamailio ana no kahi powa i pee ai a holo ai i hope.

Iaia i hiki aku ai i kahi a kona alii a me na koa e paikau ana, ua huli mai la ke alii a ninau mai la : Hoi mai la no ka hoi oe ?  Heaha kou mea o ka haalele ana aku nei i ka haku puuku ?  Ia manawa pane koke aku la kahi kanaka.  E ke 'lii e, e haliu mai kou pepeiao, o ka haku puuku a me kona mau ukali wiwo ole, he moepuu lakou na ka make, aia ko lakou mau kino make ke waiho la iloko o ka nahelehele, a o ka nui o na naita nana, i ulupa mai nei, he 22 wale no, a o keia mau naita he 22, me he mea la he mau tausani ko lakou nui aole paha i hala ka hapalua hora ua pau loa iho la ko kakou aoao @ ka make, a o ka lakou mau hauna nah@ ua like me ka uwila, oia na lono o ke kahua paio i lohe oe e ke 'lii.

Ninau hou aku la ka powa Makedonia, a nohea mai lakou ?  Pane aku la keia, ua lohe aku au i ka hoopuka ana mai no Arabia mai.  A ina pela, wahi a ke alii powa, o ka poe aku la ia i kau ia ai ka weli e ke ao holookoa, aole no nae au e kuemi mai ana i hope a hiki i ke kau ana aku o'u i ka hoopai weliweli maluna o ka poe a pau i hehi ku mai ma ko'u mau ululaau nei a nolaila, e o'u mau naita, na keiki punahele hoi a'u, ka mea a'u i kapa aku ai he mau olali no na mauna hui o sepania nei, e ala @ e kela pali keia pali, e makaukau i na mea kaua, e kaei i na pahi kaua ma ko oukou mau puhaka, a e ku me ka makaukau no na wa a pau loa, no ka hele ana aku e kau i ka hoopai maluna o ka mea nana i lawe aku i ke ola ma kamae o ko'u pukaua nui, ka mea hoi a'u i hilinai nui ai, no laila, o ka poe me na kanaka a me na laau ihe mamua, me ko lakou alakai, a o ka poe hoi e lawe ana i na koi kaua, ma ka eheu akau lakou a o ka poe hoi e hali ana i na kaula maa me ka lakou mau pohaku, ma ka eheu hema lakou, a mahope aku o kela poe na kaua lio, a o ke 'lii aku me kona mau ukali aku he 150 ka nui.

I ka makaukau pono ana o keia huakai a ka powa Makedonia, ua hoomaka aku la lakou e kai, a aole no hoi i pau pono mai na kai'na wawae eha, aia hoi, halawai mai la ko lakou mau lena ike me ka poe nana i hookau aku ka weli maluna o lakou, a i ka hoea ana aku o ka kakou koa me kona mau naita he 22, ua holo mai la ka elele a ku mai la imua o ka powa Makedonia, a pane ae la me ka wiwo ole :  E ka poe aea haukae, e ku aku malaila, a mai nee hou mai imua i hookahi hou kapuai, a i lohe ole oukou i keia kauoha, alaila, e koli ola ia oukou a pau, a puhi ia i ke ahi, a e lohe oukou i keia a mai hoao e hookiekie ae maluna o keia kauoha, o ike ole ia auanei ko oukou mau kulu koko ma ka ili honua.

I ka wa a ka elele e kamailio nei, ua ikeia aku la kekahi kaoo nui e puka mai ana mailoko mai o ka ululaau, a hooho ae la na mea a pau :  O ka naita huluhulu ae keia, ke aikane aloha a ko kakou alii nei : O ko lakou nui, he elua haneri, a e hele mai lakou e huipu no kekahi mea a lakou i manao ai, aka, i ko lakou hiki ana mai he kaua ko ia wahi.  Holo loa mai la lakou a hui pu me ke aliii Makedonia, a pane aku la kana aikane, heaha keia hoomakaukau kaua nui ana ?  Pane aku la ke alii o na powa, kai no hoi e kaua ana au me kela mau wahi naita e ku mai la, a o ko'u manao, e luku aku ia lakou a pau no ka mea,m o ko kaua puuku aloha a pukaua hoi, ua make ia lakou la a me kona mau naita he lehulehu wale.

A nohea mai hoi kela mau naita ?  i ninau hou aku ai kana aikane.  Pane mai la o Makedonia, ua lohe ma iau no Arabia mai.  Ia wa i pane mai ai ka naita huluhulu  E kuu aikane aloha, e ahahele loa kaua, no ka mea, aia malaila kahi i noho ai o kekahi alii powa a me kona tausani koa, he poe lakou i kapaia he mau liona, a ua lohe mai no hoi au he keiki opiopio ka mea nana i luku mai nei ka powa kaulana o Rusia, a oia ka hooilina alii o ua aupuni la, ka mea hoi nana i pepehi mai nei ka pilikua o Rusia, a nolaila e akahele loa ko kaua lawelawe ana ina o lakou io keia, alila, aole paha kaua a me ko kaua mau koa e hiki ke hoopio i ua keiki la, i ko'u lohe ana, he keiki oia i haiamuia e ka nani a me ke kilakila, aole he ui nana e hoopapa aku i ka hapalua like o kona ui, nolaila e pono kaua e hele aku e hui pu me ia me ka oluolu.

Ae mai la kana aikane a hele aku la laua nei a ku ana imua o lakou nei he 22, a pane aku la ka naita huluhulu :  E haawi pio mai oukou a pau loa imua o maua i keia la.  Pane mai la ka kakou koa :  E na naita puuwai elele, e manao ana e pakaha wale i ko makou mau ola makamae, ano i keia wa ke ku aku nei makou me ka makaukau i na wa a pau loa no ka paio ana me oukou a aole loa makou e hopo ana i ko oukou mau heluna he nui wale, aole makou i hanauia no ka hohe wale, aka no na umauma i lalapa ia e ke ahi o ka wiwo ole, a e lohe oukou e na hehena.

I keia manawa i kauoha koke ae ai ka naita huluhulu i na koa e hoolei pau aku i ka make maluna o ka enemi, a ia wa i ikeia aku ai na aoao a elua e hookuene pono ana, e kauhaa ana na lio, e holo ana hoi na alakai ma kela a me keia welau o na puali, a ia i hulili ae ai na maka o kela a me keia koa me ka makaala ana i ko lakou mau kulana pakahi iloko o ke kaua. (Aole i pau.)

HE MOOLELO KAAO NO

KEAOMELEMELE.

---KA PUA NANI IUIU O---

Kealohilani, Kahiapaiole Nuumealani a me

Kuaihelani ; ka mea nana i uneune ia

Konahuanui a kaawale o Waolani

ka aina o ka poe eepa a pau i

noho ai.

Hoopukaia e ka Haku Moolelo kaulana

Mose Manu, no ke Kuokoa.

HELU 6.

ANO ka maopopo ole ia Ku ma ke ano o keia mau ouli a laua e ike nei me ka manao kahaha, no keia mau mea, heaha la na mea e hiki mai ana, a no ia mea, ua haula aku la o Hina iloko o ka hiamoe nui me kana kane, aka, hiki mai la nae ka olelo a ka Mooinanea ma ka hihioi o Hina ma la a no keia mea, ua puoho ae la o Hina a hoala aku ia i kana kane, a ia Ku i ala ae ai---a ninau aku i kana wahine, hai mai la nae o Hina, ua hiki mai nei ka olelo a ka Mooinanea ia'u ma ka hihio, e hai mai ana, ua ike mai oia i ko kaua manao haohao no na mea a pau i ikeia ma ka lewa e kaua, a nolaila, ua hai mai nei kela, o nahoailona ia o ke kaikamahine a kaua, i oili ai ke koko ma kuu manawa; a oia ka kaua kaika mahine oi aku o ka ike a me ka mana; a oia ka ke keiki nana e malama ia kaua i na la hope; a ua hai mai nei kela ia'u, e ao kaua i ka oihana ike kilokilo, a no keia mau olelo a Hina, ua piha loa ia o Ku i ka olioli.

A ia laua no e nanea ana, aia hoi, ua hoounaia mai la o Kukeaoloa e ka Mooinanea mai luna mai o Kealohilani, iaia i hiki mai ai---a ku ana keia ma ka puka o ka hale o Ku ma, ua hoohikileleia ka manao o na mea hale no ka malihini o keia kanaka imua o laua, a no keia mea, ua ninau aku na mea hale i ka malihini, "Mai hea mai oe i hele mai nei ?  A owai kou inoa ?  Hai mai la ka malihini, "No luna mai au o Kealohilani, o Kukeaoloa ko'u inoa; he elele au i hoounaia mai nei e ka Mooinanea, e iho mai e ao aku ia olua i ke ano o na ao---a me na opua, a ina e loaa ia olua ka ike kilokilo, alaila, e like auanei ko olua ike me ka olua kaikamahine; a oia ko'u mea i hoounaia mai nei imua o olua i keia wa; aia ma keia mau olelo a Kukeaoloa, ua ae koke aku la o Ku ma i keia mau olelo.  A ia lakou no e nanea ana, ua olelo koke aku la o Kukeaoloa i na kamaaina, ano, e makaukau i keia wa no ka hana i hoouna ia mai ai au, ae, wahi a na kamaaina; ia manawa puka mai la lakou a pau iwaho o ka hale, anoho like iho la mawaho o kipaepae, aia i kela manawa a lakou e noho like ana, aia hoi huli ae la na maka o Kukeaoloa iluna, a noi ae la ma ka inoa o ka Mooinanea.  he manawa pokole me uwea telepone la, ua hiki aku la keia leo iluna o Kealohilani a i ko ka Mooinanea lohe ana i ka leo o Kukeaoloa, hikiwawe---a emoole na kiai o luna o Kealohilani, liuliu @ @ lakou me ka makoukou no na mea a apu e oleloia aku ai, a mahope iho i kahea aku ai o ka Mooinanea i kana hanai ma na hua mele olioli penei ke ano:

"E ala e Keaomelemele,

E ala e Kaowakaokalani,

E ala e Noheaikalani,

E ka liko i ka maka o ka la-e ala-e.

I ka pau ana o keia mele a ka Mooinanea, ala mai la o Keaomelemele me kona nani nui, me kona aahu nani keokeo, e like me ka hau o Maunakea; aia iloko o keia wa i ku makaukau mai ai na kiai, o keia wa i ku makaukau mai ai na kiai, o keia ka manawa i hoomaka'i ka aina o Kuaihelani e hoike i kona mau ano a pau, i keia manaw no i kuhikuhi aku ai o Kukeaoloa ia Hina a me kana kane, ano, e nana pono olua i kela kaikamahine ui nani e noho mai la iluna o kela aina e kau mai la iloko o ka lewa, o Kaonohialii ia i ka maka o ka la, a pela oia i kuhikuhi ai i ke ano o na ao a pau, mai ke ao alii---a hiki i ke ao akua he 37 ka nui o na ao io maoli, a ina e hui pu ia me na ao i laweia mai, mai loko o na mahele, alaila ua piha he eha haneri me elima, a pela no ka nui o na hoku paa ma ka lani, ka mea i kapaia ma ka oihana kilokilo, aole e nana ia na holu o ka lewa, oiai ko lakou mau mahele he mau heluna e like me ke one o ke kai, a pau ka Kukeaoloa ao ana ia Ku a me Hina, a ua loaa ka ike a me ka makaukau, a ma ia ike i loaa ia laua i hiki loa mai ai i Hawaii nei, a hiki wale i ka nalohia ana aku la o ia mau ike mai keia au hou aku, a oia kekahi ike minamina loa i keia au nauao, a pau keia mau mea, ua hoi aku la o Kukeaoloa iluna o ka aina o Kealohilani, a i kona manawa i hiki aku ai, ua nalohia ae la na mea a pau o luna; e ka mea heluhelu, ano, ke noi hou aku nei au i kou ahonui, e ae mai ia'u e waiho ae kakou i ka olelo ana no Keaomelemele, a mahope aku, a e olelo pokole kakou ma keia wahi no Ku no kona noho ana aku me Hiilei, aia i kekahi la ua pauhia loa ia o Hina e ka hiamoe, a ua hele aku la o Ku ma kekahi aoao o Kuaihelani, a iaia i noho iho ai ma kahaone, a iaia e nanea ana i ka nana i ka limu kala e waiho ana ma ka aekei, a liuliu iki, huli aku la kona mau maka a ike aku la oia i keia ao e kau mai ana iluna o ka lewa me he ano wahine la, a ike oia i ke ano oia mea, ua komo koke iho la iloko o kona puuwai ke aloha kupanaha loa, a lilo koke kona mau noonoo maikai i mea ano e---a ua hiki ole ke manao e hoi i ko laua hale; a e like paha me Pele a me Lohiau ko laua hooipo ana ma ka moe uhane Ia Hina nae i puoho ae ai mai kona hiamoe ana, ua loaa koke iaia ka manao haohao no kana kane, a iaia i puka ae ai mai ko laua hale ae, huli ae la oia ma o a maanei, aole oia i ike i kana kane, aka, huli nae oia a nana ae la iluna, ike aku la oia ma ke ano kilokilo i ke ano o kana kane, e noho ana ma kahaone, nolaila hele aku la oia ma ke kuhikuhi a ke ao, a hiki wale i ka loaa ana aku o kana kane e noho mumule ana, pane aku la o Hina, heaha kau hana e noho nei @ nei ?  hai aku la o Ku, e nanea wale ae ana no hoi i ka nana i ka lana mai a ka li mu kala, i hou aku la o Hina, e hoi kaua a ka hale, alaila, hai aku au ia oe i ko'u manao, ae mai la o Ku, a ia laua i hoi aku ai a hiki ma ko laua hale, pane koke aku la no o Hina, ua ike au i kou ano a me kou manao, a ke manao nei au, he mea maikai e hai mua mai oe ia'u i keia wa, a ina aole oe e hai mai ia'u, alaila, e kauoha koke no au ia ka Mooinanea e hoike mai i na mea huna iloko ou, a no keia olelo a Hina, ua hiki ole ia Ku ke huna i ka mea a kana wahine e hoike mai nei, nolaila, ua hai oia i ka mea oiaio, e like me ka manao o kana wahine, a no kekahi wa, ua oluolu ia Hina ka ae ana aku ia Ku e noho me Hiilei, oiai oia aia i Nuumealani kahi i noho ai, a ma ko lakou ano akua, ua hiki io mai la o Hiilei i Kuaihelani a launa pu iho ia oia me Hina a me Ku, a noho iho ia oia me laua no kahi mau ia, aia ma keia noho pu ana o Hiilei, ua hala aku la o Hina i Nuumealani a noho pu aku ia oia me Olopana.

Nolaila, he mea pono ia oe e ka mea heluhelu ke hoomaopopo i ke ano o ua poe nei.  Ia Ku a me Hiilei i noho iho ai ma ke ano kane---a wahine ua hapai iho la o Hiilei a hanau mai la he keikikane maikai, a he ula kona ili a puni, e like me ka opuu maia, a ua kapaia kona inoa o Kaumailiula, a nona ka oleloia ana, Kapuaokanakamaikai, a oia ka lua o na mea i laweia e ka Moo@ i luna o Kealohilani me Keaomelemele, kahi i hanai ia'i me ka maluhia o keia mau keiki me ka haumia ole.