Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIII, Number 44, 1 November 1884 — Page 4

Page PDF (1.74 MB)

This text was transcribed by:  Patricia Ravarra
This work is dedicated to:  Joseph Calvin Ravarra, my father, who gave me the gift of life

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Ka Nupepa Kuokoa

No ka Makahiki.............................$2.00

No Eono Mahina...........................$1.00

––KUIKE KA RULA.––

Poano......Novemaba 1, 1884.

 

Haawina Kuia Sabati.

Helu VIII. Nov. 23, 1884.

Kumuhana, Na Olelo noeau a Solomona.  Pauku Baibala, Sol. 1: 1 ––16.

            O NA olelo akamai a Solomona ke keiki a Davida ke alii o ka Iseraela.

            2  He mea ia e ike ai i ka noiau a me ke aoia mai,  E hoomaopopo i na olelo e naaauao ai;

            3  E loaa ai ka ike e akamai ai,  Ma ka pono a me ka hoopono, a me ka pololei,

            4  E haawi i ka maalea ia ka poe naaupo,  A me ka ike, a me ka noonoo i ke kanaka @i.

            5  E hoolohe @a mea naauao, a mahuahua ka ike, E loaa no i ka mea i aoia i ka ike e naauao ai;

            6  E ike i ka olelo akamai a me ka hoakaka ana o ia mea,  I na olelo a ka poe naauao, a me ka lakou olelo pohihihi

            7  O ka makau ia Iehova, oia ka hoomaka ana o ka ike;  A o ka naauao, a me ke aoia mai, ua hoowahawahaia e ka poe lapuwale.

            8  E kuu keiki, e hoolohe mai i ke ao ana a kou makuakane,  Aole hoi e haalele i ke kanawai o kou makuahine;

            9  No ka mea, he mea nani ia no kou poo,  He wau lei hoi no kou a-i.

            10  E kuu keiki, ina e hoowalewale mai ka poe hewa ia oe, Mai ae aku oe.

            11  Ina lakou e olelo mai, E,  e hele pu kakou,  E hoohalua no ke koko,  E hoohalua wale i ka mea hala ole;

            12  E moni ola ia lakou me he malu make,  ‘ E moni okoa hoi e like me ka poe e haule ana i ka l@a:

            13  E loaa ia kakou ka waiwai maikai he nui,  E hoopiha i ko lakou mau hale me ka waiwai pio;

            14  E hoailona pu oe me makou i kou kuleana,  I hookahi hipuu na kakou a pau:

            15  E kuu keiki e, mai hele pu oe me lakou ma ke ala;  E haalele kou wawae i ko lakou mau kuamoo;

            16  No ka mea, holo kiki ko lakou wawae i ka hewa,  Wikiwiki hoi lakou i ka hookahe koko.

            Pauku Gula, O ka makau ia Iehova, oia ka hoomaka ana o ka ike.  Sol.  1: 7.

            Manao nui,  O ka makau ia Iehova,  ka mea e pomaikai ai keia ola ana.

            Na heluhelu la.  Sol.  1: 1––19.  Sol. 1; 20––33.  Sol. 2; 1––22.  Sol. 3; 1––33.  Sol. 4; 1––27.  Sol. 6; 1––23.  Mat. 4:  1––11. 

            Mele, “Iesu ke Alakai,”  Hoku Ao Nani, aoao 202.  Pule.  No ka hoolaha ana o ka ike oiaio iwaena o na kamalii a pau.

 

Wehewehe me na ninau.

            Manawa, B. C. 1000.

            Ka mea nana i kakau.. Na Solomona ka hapa nu o keia mau olelo noeau.

            Mahea ka haawina o keia la ?  Ina hea ke kakauia ana o na olelo akamai a Solomona ?  Ehia olelo akamai ana ?  1  Na Lii 4: 32.  Ua pau pono anei ma na Solomona ?  Ehia paha maanei ?  1000.

            Ua kupono anei o Solomona no keia hana ?  Ma keaha i maopopo kona makaukau ?  He alii noonoo a akamai anei oia ?  He kanaka hemolele anei ?  Ua malama ia anei keia mau olelo a pau e ia ?  Ua mau anei ka maikai a me ka oiaio o keia mau olelo, oiai, aole o Solomona i malama ?

            I mea aha keia buke o Solomona ?  Sol. 1: @, 3.  I mea e pono owai ?  Sol. 1: 4, 5.  Ua hoomahuahua mau anei ka mea naauao i kona ike ?  Sol.  9: 9.  Mat. 13: 12: 25:  20, 21.  Mareko 4:  8.  Hosea 6: @.

            Kupono anei keia mau olelo a Solomona no ka poe opio, a ike ole ?  Pehea ka poe hana me ka noonoo ole ?  Sol. 11  14.  Heaha ka hoomaka ana o ka ike ? p. 7.  Heaha ka makau ia Iehova ?  Ioha @S:  28; 42; 5, 6.  Hal. 111:10.  Sol. 8: 13: @0; 27; 14: 26, 27; 19: 23; 24:4.

            Pehea hoi ma Hal. 19: 9,  Is. 11: 3@  33: 6.  Oih  9: 31.  Heaha ka mea i hoowaha@ahaia e ka poe lapuwale ? p.7  Heaha kekahi mau hoailona o ka mea lapuwale ?  Ier. 5: @1.  Hal. 14: 1; 92: 6  Sol. 10: 21:  12: 15;  14: 9; 16: 22; 18: 2;  @4: 7.

1.       1    He maka ko lakou, aole nae ike.  2  Hoole Akua.  3  Manao nui ia lakou iho.  4  Hoolohe ole i na makua.  5  Paakiki ma ‘na hana lapuwale.  6  Hoowahawaha i ka ike.

(Pehea auanei ka poe imi ole i ka ke Akua olelo, ma na haawina Kula Sabati.)

Heaha ka olelo no ma ka pauku 8?  Pili anei keia i na haumana ?  Heaha ke kanawai elima ?  Nawai i haawi mai ia kanawai ?  Mahea ?  Ia wai ?  Ua mau anei?

E hai mai i na inoa o kekahi mau keiki hoolohe makua, ma ka Baibala.  E lilo auanei ka lakou mau olelo ao i aha ?  P. 9  4. 9.  3: 3  6: 21.  Kek. 6: 30.

Pehea ko Parao hoohanohano ana ia Iosepa i kahi manawa ?  Kin. 41; 42.  Na wai i hoohanohano ia Daniela ?  A pehea?  Dan. 5: 29.

            He nui anei na hoowalewale e hiki ana i ka poe opio, i na kamalii ?  Heaha kekahi?  Heaha ka pilikia o ka launa ana aku o ka poe opio me na hoa e hana ana i ka hewa ?  Ina e hoowalewale mai lakou, pehea e pale aku ai ?  P. 10.  Pehea ma ka pauku 15 ?  Pehea ko Satana hoowalewale ana ia Adamu me Eva ?  Pehea kona hoowalewale ana ia Iesu ?  Mat. 4  Pehea ko Iesu pale ana ?  Pela anei kona hoowalewale ana ia kakou ?  Ua hiki anei e pale aku elike me ka Iesu ?  Ehoololohi paha, a ae aku i kahi manawa ka mea e pono ai ?  P. 10

            Wahi a kekahi kanaka haipula no na hoowalewale :  “A@ @ hiki ia’u e hoole i ka lele ana o kahi mau ino maluna o kuu poo, aka, aole e ae ana iaia e nana i punana ma kuu lauoho.”

            Heaha ka hana i manaoia e hana ma keia mau pauku ?  P. 11––14.

            Ua piha anei ia aina i na powa ?  Mahea ka noho nui ana ?  Ma na ana.  Pakele anei kekahi ?  Waiwai anei na powa ?  Ua waiwai io anei kekahi ma ka loaa ana iaia na mea hiki ole ke hali pu meia i kela ao ?

            He mau olelo paipai anei keia e pili like ana i na mea e imi ana e alakai i kanaka iloko o na hana hewa e ae ? ka ona. &c.  Pehea ka paipai ana a Solomona ?  P. 15.

            Ia wai e nana aku ai e kokua mai i ka wa hoowalewale ia ?  Heb. 2; 18.  4; 15, 16.  5; 2.  7; 25.

            O ke kanaka naauao, e hoomahuahua mau ana kona ike.

            O ka mea lapuwale, e hoowahawaha ana i ka naauao a me ka aoia mai.

            O ka haalele ana i ka luakini, a me ka imi ole ana i ka ke Akua olelo, aole no ia he hoailona o ka naauao, aole no hoi ka hoolohe ole i na makua.

            I ka wa i hoowalewaleia ai o Iesu, ua pale aku oia me na olelo o ka Baibala Hemolele :  “Mai ae aku, he hoowalewale ia.”

            Mele, “Ka Momi Maikai,” Hoku Ao Nani, p. 24.  A i ole, “O oe mau me a’u,” Himeni Euanelio.

            Pule i launa mau mai o Iesu, o lilo i ka hoowalewale ia mai.

 

Hoolaa luakini o Ewa.

“Aia hoi, mamuli o ka nani, ka maikai, a me ka oluolu o ka noho lokahi pu ana o na hoahanau,” ua paa ae nei ka luakini hou o Ewa nei.  A no ia paa ana, ke amano nei makou ka Ekalesia o Ewa nei, e hoolaa a e hoolilo loa no Iehova ke Akua.

No ia mea, ke hoike aku nei makou me ka oiaio, aia a hiki aku i ka la 29 o Novemaba, Poaono hope, oia ka wa e hooko ia ia hana.  A oiai o kekahi keia o na hana ano nui loa iloko ou e Hawaii oiaio a kristiano hoi.  No ia mea ke pahole aku nei ko makou mau lima Akau aloha a ke kono aku nei ia oukou e na Kahu Ekalesia, na haiolelo, na Luna Ekalesai, a me na hoahanau; pela hoi na Kula Sabati, a me na Ahahui Opiopio Imi Pono Karistiano mai Hawaii a Kauai, hele mai me na puuwai o ka lokahi.

I ko makou hakoko ana me ka welina, aia ia maluna ou e na Hawaii oiaio, mai ke karistiano a ka haahaa, e hele pu mai kakou a hui ma ia la.

            O ko makou mau lima  Akau a lima Hema aloha, ke hopu aku nei makou me ka waipahe ia oukou a pau loa e na komite, ka poe i luhi a i inea pu me makou iloko o keia hana nui, hele mai oukou a pau loa.

            I ka iwi o na iwi a me ka io o naio, e oi kou inoa e Kaiahama@leo a o Keone Kui Lima laula o Ewa, o Ewa-uli me Ewa-kea, eia kou la kamahao, he la nui kaulana a kilakila ka la au e haawi ai i kau hua mua o kou kihapai i makana i ka mea Kiekie Loa, ke Alii o na Alii a me ka Haku o na Haku.  Ku lia imua a hele mai no a pau loa.

            Ke hoike pu ia aku nei ka lohe, aia a hiki aku i ua la nei, e malama pu ia ana he wahi lulu lau a pua Oliva aloha, aole hoi me he mea la e auhau aku, aka, o ka mea wale no i ku i ka i-i a loko, oia ke aloha ka mea nui.  E kau hoi i ka manaolana, o na loaa a pau e loaa ana ma ia la, no ka hoolako ana no ia i na hemahema o ua hale la a me ka hale Kahu o Ewa nei.

            Ke uhola pu ia aku nei, e malama pu ia ana he wahi papaaina ma ia la no ke kamau ana aku i na houpo lewalewa o ia hele’na mai, aole hoi me ka mano e hoi puolo kanaka o kahi alii.  Nolaila, e hele mai no me ka makaukau no na hana o ka la.  Aole no he hana nui ke nui ka poe alu.

            O makou iho no o ka Eklesia o Ewa.

S. P. K. Nawaa.

Luna Hai Euanelio o Ewa nei.

 

O ke kanaka i hoonaauaoia i ka 20 o kona mau makahiki, hoopukaia i ke 30 a waiwai i ke 40, @a waiwai loa anei ia i ke 41 a i ole i ke 50 paha makahiki ?

 

He Haiolelo

            “E komo ae oukou ma ka puka pilikia.  He pilikia ka puka, he ololi hoi ke ala e hiki aku ai ia ke ola, a kakaikahi wale ka poe loaa ia.”  Mat. 7; 13, 14

            He hapa keia o kekahi haiolelo a Iesu imua o na elemakule a me ka poe hou, a i na kanaka a pau e ola nei.  Ua paipai oia i na kanaka e makemake ana e loaa ke ala o ke ola, e noi i haawi ia mai ko lakou iini; e imi i loaa; e kikeke i wehe ia ka puka no lakou.  A oiai he mau ala e ae i ike wale ia no ka palahalaha, a he nui na hoa hele ma ia mau ala, ua ao ia lakou e hooikaike e komo ma ke ala ololi a e naue aku me kekahi poe kakaikahi wale no, a komo i ke ola mau.

            Ua ao mau no o Iesu i kana poe haumana i kela a me keia kau, aole loa e komo i ke ala o ke ola a hoomau aku ma ia hele ana ke ole hooikaike mau.  O ka rula paa a ke Akua i haawi mai ai oia keia :  Ina e manao kekahi e hiki aku ma kauwahi, e hele ma ke ala e moe pololei ana a hiki ilaila.  Aole e hiki wale ana kekahi i ka lani, aole loa no e lawe ia kekahi ilaila me kona makemake ole e hele.  E makaala kakou e komo ma ke ala pono, a e hoomau malaila.  E komo ma ka puka haiki o ka mihi alaila me ka hoihoi no e holo imua.

            O ka rula mau, ina ua makemake kekahi e holo imua, e hooikaika maoli no ia mea.  Ina o ka mokuahi ma ka moana, a o ke kaa ahi ma ka aina, e holo mama ana, ua hoomau ia ka mahu ka mea nona ka mana e hooholo.

            A pela no ke kanaka, aole no e lanakila maluna o na mea e keakea mai ana a e holomua, ke ole e manao nui ana i keia mea a e hana aku me ka hoihoi.

            Me e ka huli ikaika ana o kela me keia keiki e makemake ana e ku ma ka papa ekahi ma ke kula.  Aole loa e huli ana na buke ia lakou iho; aole no e wehewehe mai ana na ninau Arimatika ia lakou iho, a e hoike mai i ka haina pololei.

            E huli i ka naauao e like me ka eli ana i loaa mai na waiwai makamae i huna ia, ina e akamai ana kekahi.  He hana oolea ka mea eli gula, i loaa mai kahi waiwai, a o ke kanaka puni dala i malama i na dala a pau i loaa iaia a huna aku; pela ka mea imi naauao e hana me ka ikaika, a e malama loa i ka mea i loaa.  I paa loa ka manao e loaa mai ia mea nana.  E pale aku i ka molowa i kau kona manao ma ka loaa ana i ka ike.  Ma ka ipuka o Hana mau, e komo auanei kekahi i ke aupuni o ka Ike a akamai ma na mea hoonaauao.  Ma ka pii akahele a pii mau aku, pela no e hiki ai i ka puu o Akeakamai.

            He oiai no keia ma na mea pili i ka uhane kekahi.  He nui ka poe hou, a me kekahi o ka poe kahiko, i manao e akamai ana, lakou ma ka ike Baibala me ka imi ole.  O ka rula paa, ina e makemake i ka naauao e imi ikaika i loaa.

            Ina ua makemake e hoahu i na waiwai o luna mai, a e hoomaona i ka uhane me ka ai lani, e imi ia lakou e like me ka imi ana i na waiwai i hunaia  E hoomau i ka huli ikaika ana i ka ke Akua olelo makamae.

            Aka, i mea e pomaikai io ai kekahi ma keia imi ana i ka oiaio o ka Palapala Hemolele, e hoopili i na olelo ao i keia noho ana, a e hooko.

            Ina e iini ana e komo ma ke ala ololi, e komo iloko o ia hana me ka naau a pau i loaa keia ala o ke ola.

            Aole he buke e ae i kupono no ka huli mau ia e like me ka Baibala, a loaa mau mai i na mea hou, na mea waiwai nui, hohonu, kamahao.

            Malia paha o kekahi mau haumana e hoohalahala ana no ka loaa ole o ka ike me ka noho wale a hoomolowa.  Aole e lilo ana kekahi i kanaka ikaika a makaukau, ke ole e hooikaike ana oia a loaa na mea e pono ai oia.

            Ina e makemake ana kekahi e lilo i Karistiano ikaika a makaukau, e imi maoli aku me ka ikaika, e komo ma ia noho Karistiano ana, a me ia hope iho e hoomau ma ia ala, me ka kiai mau, e paio mau ana me ka hewa.

            Ua oi loa aku ka pono o ka imi mau ana o kela a me keia i ka mea e pono ai oia.  Ina he nui ka lilo no kahi mea, oia ka mea makamae nau.

            Pinepine ka hoomaunauna wale ana o na keiki i ka waiwai a ka makua i hooili mai no lakou––no ka mea, ua loaa wale ia lakou, aole lakou i ike i kahi o ka imi ana, a nolaila aole i manao nui.

            Ina ua hoopakeleia kekahi mai ka poino nui mai, aole loa e poina ia mea a hiki i ka la e make ai, a ma ia hope iho, e makaala mau ana o komo hou iloko o ka pilikia.

            Aole he kumu no ka imi ole ana i ke ala o ke ola, no ka haiki, a no ka loaa ole.  Aole no i nalo loa a loaa ole ke makemake ia.

            He ala ololi no––e komo pakahi ana kakou, aka he nui ka poe e komo ana ina ua paa ka manao ke ola.  Ina e komo ana i ka ekalesia o Kristo, a i ka lani paha, e paa mua ka manao no ia komo ana, a e hooikaika i ko ia manao paa ou.

            Aole loa e lawe ia ana kekahi ilaila ma kona makemake ole, aole na hai e kauo aku i komo, aole no e hookeke ia i komo, aka me ka iini nui e loaa ke ola, na kela a me keia e komo ae ma ke ala ololi e hiki ana i ke ola.  Na

Rev. E Corwin.

 

Hooko@uia

Honolulu, October 27, 1884.

A. P. Kalaukoa,

                                                                                                            Aloha oe.

            Ke hai aku nei au ia oe, i keia la ua noho ke Komite Hooko o ka Ahahui Nui o na Opiopio Imi Pono Karistiano, a @a koho ponoi@ oe i Kakauolelo no lakou, ina kahi o G. W. Kawainui i waiho mai i ka hana, no ka hookaawale ana mai Oahu a@@@.

            Ua ili iho ma@@a ou keia hanohano, a ke lana nei kou manao e lawelawe ana oe i keia hana me ka eleu a me ka ikaika.                     Nou no me ke aloha.

A. F. Judd

Pane i ke Komite Hooko o na

Ahahui Opiopio o ka pae aina.

            I ke Komite Hooko o na Ahahui Opiopio Imi Pono Karistiano o ka Pae Aina––Aloha oukou.

            Ua loaa mai k@ oukou palapala ia’u, e hai mai ana ua koho oukou ia’u i Kakauolelo no na Ahanui Imi Pono Karistiano o ka Pae Aina nei.  Nolaila ke haawi aku nei au i ko’u mau hoomaikai ana a m@@o oukou, oiai au e lawelawe malih@@ aku ana i ka hana a oukou i hookau iho ai malulna o’u; a ke lana nei ko’u manao, e kokua pu mai ana no oukou ia’u ma ka hana a’u e hana ai, i mea e holo ai na opiopio Hawaii imua ma na@pono uhane.

Owau no me ka hoolohe.

            A. P. Kalaukoa.

E hoolohe i ka leo paipai.

            I na Ahahui Opiopio Imi Pono Karistiano a pau mai Hawaii a Kauai, ke hai ia aku nei ka lohe, ua loaa ia’u ka hanohano ma ko’u koho pono ia ana mai e ke Komite Hooko o ia mau Ahahui ma ka la 27 o Okatoba nei, 1884.

            Nolaila ke kauoha aku nei au i na Ahahui a pau, e hai mai i kahi i kukulu ia ai na Ahahui ma kela a me keia apana iloko o na Mokupuni, i hiki ai ia’u ke hoouna aku i na Buke o ke Kumukanawai a me na Rula, a me ka hoouna pu mai i na dala a kela a me keia Ahahui ma ka lima o Henry Waterhouse ka Puuk@, i mea e hiki ai ke ukuia na lilo o ka pai ana a me ka hoouna ana aku i ua mau Buke la.

A. P. Kalaukoa.

            Kakuolelo.

 

Olelo Hoalohaloha i Hooholoia

no Rev. W. P. Alekanebero.

            I ko makou makuahine oiaio iloko o ka Haku Iesu Kristo, Mrs. Alekanedero––Aloha nui oe.

            O makou o ka Ahahui Euanelio o ka Mokupuni o Oahu, ma o ko makou Komite la i hoomanaia e ka Aha.

            Me ka ehaeha kaumaha nui o na la la o keia Aha.  Ua oluolu me ka hauoli nui i ke Akua mana loa ka lawe ana aku i ka uhane o kou alii kane i aloha nuiia e oe, e komo i ke kulanakauhale lani, e hooluolu a hoomaha i koonei mau luhi ana.

            A ua noho luuluu iho oe me ko olua mau ohana a pau, ua ili iho maluna ou ka ukana kaumaha, me ka pilihua o ka naau no ka mea i hala aku la ma ke alanui hoi ole mai; aka nae, e olioli ka manao, ua pomaikai ka poe make iloko o ka Haku, ua aleia ka make e ka lanakila, nolaila hoi e hooluolu oukou i kekahi i kekahi ma keia mau huaolelo, Tes. 4: 17, 18.  He mea minimina nuiia imua o Iehova ka make ana o kona poe kanaka.

            A mamuli o kou noho kumakena ana me ke kanikau nona, kou hoa pili aloha i haalele mai i keia noho ana, nolaila ke hui pu aku nei makou a pau na hoa o keia Aha e kumakena pu me oe a me na ohana a pau o ka mea i make.

            Ua oluolu i ke Akua Mana Loa ka lawe ana aku i kana kauwa paahana e noho pu me ia iloko o ka Aupuni o ka lani, a noho iho nei oe a me na keiki e uwe kumakena nona ma keia kapa o ka muliwai o Ioredane.

            Aole o kakou wahi paa e noho mau loa ai maanei, ke imi ikaika aku nei kakou e loaa ia m@a ma keia hope aku, oia ka home mau loa i hoomakaukau mua ia eai no ka @oe manaoio.

            Ke nonoi haaha@ aku nei makou na hoa lawe hana o keia Aha, ma o ko makou Komite la i ke Akua Kahikolu, e lawe aku i kou @au kaumaha, luuluu me na pilihua o k@u naau no ka mea i hala aku.

                                                            O makou iho no.

            J. W. Kaapu.

            J. N. Paikuli                             Komite.

            S. Paaluhi.

            Waialua, Oct. 8, 1884.

 

Akahi, Ou, Oi, H@––k––––oia iho la no ke kumu e lilo ai i moho?

            Ma Pakaalea, AAmakao, Kohala Akau, Hawaii, ua mareia e D. Kapali, o Kalopi a me Komaina ma ka la 20 aku nei o kela mahina.

            Ma Pueopaku, Hilo, Hawaii, ua make o Sol. Puhi, kekahi o ko laila kanaka kamaaina, a ke noho aku nei kona ohana me ka @ nona ma keia aoao.  He 61 mak. 9 mahina kona ola ana ma keia ao.

            Mai ko makou makamaka mai ola o L. S. Keaniani i hoike mai i keia mau wahi hunahuna o ka ua naulu, penei :  He mau la makani iho nei keia o ua Rain kaulana nei, a ua nou mai ka makani mai ke kukulu akau mai me ka ikaika, e lawe pu mai ana me na kulu paka ua.

 

No P@@moi.

            Ke huai hou mai nei na wai hoomalule kino o keia aina iloko o keia mau la, oia hoi ka uala a me ka bia i hoawawaia iloko o na pahu a me na umeke.  Ma kekahi hale, ua nui na kanaka i akoakoa ae, oia na kane, wahine, a me na keiki pu no noi, a ua hoonuu lakou i na mea i hoomakaukauia a @@i no hoi.

            A hapalua like paha o ka maona, loheia aku la na olelo, ua hepa a ano e, noho iho la maluna o na poe nei ke daimonio a lakou i hana’i; a ia manawa i ikeia aku ai kekahi mau wahine e ku ana iluna, e haa ana a e kuhi ana na lima me ka awihi pu o na maka, a me kekahi mau hana lapuwale loa i hanaia.  Ua hooma@ia keia mau hana maloko o ua hale la a hiki i ka napoo ana o ka la.  Ua hoomaka aku la kekahi poe e hoi i ko lakou mau home, oiai he mamao loa kahi noho o kahi poe, aka ua oi pakela loa ae la ka holapu ana o ka lalapa ahi o ka ona maluna o lakou, a ua ike ole i kahi e hele ai.  Ua hoao lakou e hiki i ka home, aka, ua hiki ole; no ka mea, ua alakai aku la keia daimonio ia lakou a hiki ma na kula lepo oia hoi kona home, a malaila lakou kahi i hoaumoe ai ma ia po iloko o ka lepo, ka ua, a me ka nahele, a na ka malamalama o ka la i hoala ae ia lakou.

            Ma ia wahi no, ua inu iho la kekahi wahine a ona loa i ka bia, a hoi aku la ia ma kona home.  Ma ke ahiahi, hoi mai la kana kane mai ka hana mai, oia he luna hana oia.  A hiki oia ma ko laua home, mahamaha aku la [Ia?] no hoi i ka wahine, aka, aole o iala hoomaopopo mai, ua nui loa ka ikaika o ka ona maluna ona, lele aku la oia a nahu iho la i ka lima akau o kana kane a moku pu ae la ka io.  Eia ka mea apiki, i ke ao ana ae, hele aku la oia imua o kona mau haku, a ninau mai la laua:  Heaha mai nei kau ?  Hoike aku la no hoi keia i ka eha o ka lima.  A ninau hou mai la laua:  I aha ia ko lima i moku ai ?  I nahuia e ka hoki, wahi hou a ua kanaka la.  He apiki loa keia mau hana, kai no he hai aku i nahuia e kuu noho kapae.

            Ke ulu mai nei keia mau hana lapuwale mailoko mai o ka rama ma keia wahi, e pau nae keia kupu ino e pono ai.

            Oia wale iho la no na mea hou a’u i ike ai.

D. K. Kapili.

Paihaaloa, Hilo, H.

 

HAINA––&––NANE.

            O ka hapa mua o kau haina e ka lae oo o Niulii o Kohala Akau, ua like no ia me ka hapa mua o ka haina a Kekake-nuha, e waiho nei ia makou, a ma ka hapa hope oe i aui iki ae ai.  Me ka manaolana, e puehu e mai ana no ia oe.

            O kau haina hoi e ka Eueu o Kohala i hoouna mai nei no ia nane hookahi no, aole he wahi lihi launa mai me ka haina e waiho nei, a e hoike pololei no hoi i kou inoa ponoi, aole o kela inoa olelo e ou, ke ole pela, e kapae ia no kou mau manao.

 

            He ehiku hua palapala o ko’u inoa, oia hoi keia :  O ko’u 1, 2, 3, 4, ua hanuia au i ka po mahina i o Mohalu, a ma ka po kapu i o Akua, hea ia iho la ko’u inoa, aka, kokoke nae au e ike ia mai, uhi iho la au i ka mana o kuu kapa pouli a nalowale, a na ka malamalama o ka la au i hai mai aia au i ka maka ua o ka opua kahi i hooheno ai.

            Ko’u 5, 6, 7, aia au ma na kualono, e walea ana me Hiku i kanahele i ka holu mai a ke oho kawelu, i ke kui i ka lehua nee i ka papa o Malio, a ne kekahi o na mauna i hai mai i kuu inoa.

            Ina e hui ia ko’u mau hua a pau alaila ua kaulana au a puni o Kealohilani, a ua alohilohi hoi e like me ka hau o Helemona.  Aka hoi, i hoololiloli ia na hua 1, 2, 5, 6, alaila e loaa ana au i ka niniu poahi a ka huila o Kinau-kaa ahi.  O ka huina a pau, e loaa no au he keonimana hanohano, ihiihi, kapukapu, i na wa a pau,––Owai kuu inoa ?

J. Kaleimamo.

Niulii, Kohala Akau, Hawaii.

 

NA LOIO HOU.

            Ma ka Poaono, la 25 o Okatoba, ua ninaninauia na poe i noi Palapala Loio imua o ka Lunakanawai Kiekie a me ka Kokua Elua, a ua hoopanee laua i ka laua olelo hooholo no ka noonoo ana me ke akahele.  A ma ka ora 1 auina la Poakahi nei, maloko o ke Keena Ahaolelo, ua heluhelu mai o Wilikoki i ka Palapala a ka Aha imua o na Loio hou penei :  O J. P. Hanaaumoe  J. M. Kaneakua a me A. Rosa, ua ae ka Aha ia laua i mau loio no na Aha a pau o keia aupuni.  Bila Ki, ua hoopaneeia no ka manawa maopopo ole.  Kalama, Wahineaua, Apua, no ke Kau o Aperila, 1885.  Mikasobe, (man-over-board.) a me Anapu ua hoopanee loa ia no ka manawa pau ole.

 

            Ma ka nupepa Ka La o Hawaii o ka Poakahi nei i hoea mai ai, ua hoike ae oia ma kekahi o kona mau hunahuna i ke ano o ka mokuahi hou, a penei kekahi mau hoakaka ana :  “Ua like kona ihu me ko ka Iwalani, a ua like hoi kona hope me ko ka Lilinoe.”  Ia makou hoi i hele ai e makaikai ma ka Poalua nei, hoomaopopo iho la makou, ua koe kona pauku kino i Ka La o Hawaii, aole i hoakaka pu ia, nolaila o ka Kuokoa e hoike aku nei, ua like kona kino me ko ka Kimo Maki.

 

NA HOOLAHA KAMAU.

 

Halepai o thos. g. thrum

––o ka nupepa––

saturday press me kuokoa

alanui kalepa, honolulu

Malaila e paiia ai na ano a pau o na

            Buke,

                        Hoike o na Kula,

                                    Hoike a na Komite,

                                                Na Haawina Kula Sabati,

            Papa Kuhikuiu o na ano a pau,

                        Hoolaha Nunui a Liilii,

                                    Balota, Lipine Papale,

                                                Tiketa, Wahi Leta,

                                                            Bila pai haka@ka,

                                                                        Hoolana Kudala,

                                    &c.                              &c.                              &c.

Iloko o ka wa pokole a me ka aukau haahaa.

 

A ma ka halekuai o THOS. G. THRUM

ma Alanui Papu, e loaa @@ na

 

            Kalana kakau o na ano a pau,

            Wahi Leta    “     “     “

            Inika         “     “     “

            Penikala     “     “     “

 

 

                        Mea Hoopipili, buke hoomanano,

                        Peni gula a me kumu gula,

                        Kii, a me na laau,

                        Buke kii o ka ohana,

                        Buke kii a na keiki,

                        Na mea paani a na keiki,

                        Kaa a na keiki,

                        Kaa huila lua o na opio.

            A he Agena no ke ana lole pepa o na

                        Keiki a me na wahine

 

No ka hoailona ana i na lole me na inoa ponoi e hookoia na kauoha a pau no na papa inoa ke waihoia ma keia halekuai me ka uku pu o ka papa inoa i makemakeia.  Uku no ka inoa hookahi me ke inika a me ka hulul, $1,50 ina ma ka papa inoa keleawe, a ma ma ka papa inoa kala, $2.

            O na kauoha pau mai na mokupuni e hookoia ina e hoouna pu ia mai me ke dala a me ka moakaka pono o na hoakaka ana.

THOS. G. THRUM

 

NU HOU !   NU HOU !

Na Waiwai Hou Loa !

na paikini o keia au.

 

 

E Loaa no ma ka ha Halekuai o

 

DILLINGHAMA MA,

Ma Alanui Papu.

 

Oia na waia malalo iho n@i:

 

Na Palau, Kaa Hu@a@alala, Kopala,

Piki,  Oo,  Koi,  Koilipi,  Na Hama-

re  Kamana  o  na  ano  a  pau,

Na  mea  Hana  a  na  Ka-

mana,  Poe  Hamo

Puna, na Am-

ora  a  me

na mea

hana o ka

Poe Ak@akamai

a pau.   Pena Aila

Vaniki  a  me  na  Palaki

Pauda,  Poka  a  ma  na  Kukae-

pele,   Palaki   Hamo   Puna,   Pulumi,

Pakeke,  kapu  Holoi  Lole  a  me  na  Papa

Holoi Lole, na Iputi,

na Pa Palai, na Makou

Lawaia, Na Aho Lawaia

o na ano a pau, na Koula

o na ano a pau, na Pahi,

O, a me na Puna, a he nui

aku no na mea i koa.

I KUPONO NO KA HOOHIWAHIWA ANA I

na hale

 

I hiki ole ia makou ke huai pau aku aka, na oukou no e hele mai a e hoonuuiho.  O keia malua ae, e loaa no ma @@halekuai o

Dilinahama Ma,

0136-32@ Mai ka @@lu 37, Alanui Papu

 

 

NA HOOLAHA KAMAU.

 

W o. smith.

LOIO, LOIO, LOIO.

            Keena Hana :  Hela 36 alanui Kalepa.

tf.

 

W a kini.

LOIO, LOIO, LOIO.

            Keena Hana :  Helu 15 Alanui Kaahumanu, honolulu.

 

W r. kakela.

Loio a he Kokua ma ke Kanawai.

He Luna Hooiaio Palapala.

tf.

 

A rosa.  (Akoni.)

Loio a he Kokua ma ke Kanawai.

He Luna Hooiaio Palapala.

            Keena Hana :  Ma ke Keena Loio K@h@@.

tf.

 

S. b dole.

LOIO, LOIO, LOIO.

He Luna Hooiaio Palapala.

            Keena Hana :  Ma Alanui Kaahumanu.

tf.

 

Cecil brown.

Loio a he Kokua ma ke Kanawai.

A he Agena Hooiaio Palapala no ka Mokupuni o Oahu

            Keena Hana :  Helu 8 alanui Kaahumanu.

tf.

 

James m. monsarrat.

(Maunakea.)

Loio a he Kokua ma ke Kanawai.

He Luna Hooialo Palapala.

            Keena Hana :  alanui Kalepa.

                                                                                                                        @

 

Richard f. bickerton.

(Pexekona.)

Loio a he KokuA [ as printed ] ma ke Kanawai.

            Keena Hana :  Helu 27 alanui Kalepa.

tf.

 

S n. emerson, (emekona)

LUNA Hooialo Palapala Kepa Paahana no ka apana o Waialua, Oahu.  Agena no ka Hooiaio ana i na Palapala no ka mokupuni o Oahu.

Ua makaukau no hoi ola e ANA AINA ma na wahi a pau i makemakela.

            Waialua, Oahu, Nov. 10, ’83.                                                 1148 3@@@

 

William auld.

Luna Hoolaio Palapala K@pa P@ahana

no ka Apana o Kona

Keena Hana:  Ma ke Keena Wai o Honolulu

                                                                        tf

 

S h. meekapu.

                        Tela humuhumu lole.

            Hale Hana:  Helu 11 alanui Nuuanu.

 

C brewer & co.  (Burea ma.)

Ua makemake ia ka poe ma ILI KAO MALOO a me na ILI BIBI, a pela hoi me na ILI MIKO o na ano a pau, e kuai mai i @o lakou mau ILI me makou, a e haawi no makou i ke KUMUKUAI KIEKIE LOA o ko kakou Makeke.                                                                                                tt

 

Jno. m. kealoha.

Luna Hooiaio Palapala Kepa Paahana no ka apana o Kawaihau, Kauai.  He Agena no ka Hooiaio ana i na Palapala no ka apana o Kawaihau, Kauai.  He Komisina Palena Aina no ka opana o Kawaihau, Kauai, a he Luna Hooko Mare no ka Pae Aina holookoa.

1163- yr.

 

Dillingham & co.

Mau Mea Kuai Lako Hao

Alanui Papa, Honolulu.

 

Frank Pahia.

ANA AINA !   ANA AINA !!

Keena Hana:  Aia ma alanui Moi, kokoke loa i ka Uwapo o Hooliliamanu.             @

C c. coleman.

Amara a he mea hana Mekina

Kapili Kapuai hao lio.

a me ka

Hana Kaa Lio ana, etc.,

Hale Hana ma Alanui Alii,

905 tf                                                              E kokoke la i ke Alanui Papa.

PAPA!  PAPA!

aia ma kahi o

LEWERS  &  COOKE,

(O LUI MA)

ma ke kahua kahiko ma alanui Papa a me M@@

E loaa ai na

PAPA NOUAIKI.

o kela a me keia ano.

Na Pani Puka, Na Puka An@ani, Na Olepelepe,

Na Pou, Na O-a, Na Papa Hele, Na Pap@

Ku, A me na Papa Moe nui loa

Na Pili o na Hale o na Ano a Pau.

Na Pepa Hoonani, Na Pena o na Wai e p@@

Na Kui mai ke Nui a ka Makalii, Na A@@

Puka, Na Ami Puka Aniani, Na Ami

o na ano a pau, Na Aila Pena, o

kela me keia ano Na Aila Hoomaloo,

he lehulehu wale.

Na Aila e ae o na

ano a pau.

NA WAI VANIKI

––a me na––

WAI HOOHINUHINU NANI!

o na ano a pau loa.

NA BALAKI ANO NUI WALE.

A ke hai ia aku nei ka lono i na Makamaka a

pau, na makaukau keia mau Makamaka

o oukou e hoolawa aku ma

na mea a pau e pili ana

ma ka laua oihana

––no ka––

UKU HAAHAA LOA.

E like me ka mea e holo ana mawaena o

laua a me ke mea kuai.

E Hele mai !  E na Makamaka

@ wa no hoi koo   @ makemake

A  ka oluolu ame   maikai.