Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIII, Number 45, 8 November 1884 — Ka Huakai Hoolewa. [ARTICLE]

Ka Huakai Hoolewa.

Ui htiakai b> ■ pe okā Mea Kiek*e ke Kaau Aiii! īrahinc lkrn:ce Pauahi B;hopa nia ka • ;a $jb2:i Nov-emaba 2, a au ka hon 1; hoi a ci iki i kaukoo o.ku ai ka hiukai j Ho«o!ewa no ka lUna Kupapau o Maii-! r,aah. Mi 'ie katafeuka nui ouLi ua j aoi se inai na laai i ka mobebe f ua ka-| Ue na kuabiw? f aohe wahi hoailonao na j kuluwai ua, ua paa na kiowai o Kulani-1 ha'-eoi, aohe paki vrai ake kehau. Ua ; kiei mai la na kukuna malamalama o ka : 'n hh e psi malie ae ana mawaena o huina aouli a pahola mai la i kona ma'imaia maluna o ke kulanakauhaie alii, ,i poha ae ia kona aani mao a maanei me ka laeiae, aua puehu o!e hei na } alanui ma o na paka ua i hoopulu ihe ;na na la mamua iba Ame he la t : hoike mai ana na fcona o ia la, he »ka | l na nui na ke aloha a lawe'a ae no kona ī : home moe kau a kau* Ina hora oke | 5 awakea e nee mua ana a e kaahele ana j I ma ko lakou ala poai iho rae ka awiwi, j {ua ikeia aku la ka halo'aio'a ona huina j Ulanui i na kane, na wahine, a me na \ ; keiki i kahikoia me na kahiko o ke ka j | nikau, Ma na wahi a pau ua ikeia 'ku ia na kanaka o na lahui like o!e e kau koo ae ana no Keoua Hale, ma alanui Em.n. Ma kahora 1o ka aqina la ua akoakoa ae la na puaHkoa he!e wawae. na kau3 lio, a me na puali o ka Oinana Kinai Ahi ma ke kahua hoonohonoho oka huakai hoolewa, ama ia wahi pu no hoi na kane a me na wahine eku laina ana me na hiona oka walohia. I ka manawa e malamaia ana ka oihana

! haipule, aole loa i hoonaloia na nanaino kumakena o ka poe mawaho e ku ana oiai lakou e u ana, a e uwe ana, a kupmai ae la ko lakou njau leo hanehane 0 ka paumako ma na paia o Keoua Hale e ku kilakila ana imua o lakou. oiai na kahakahana kanikau i owilib ma na pou a me na ipuka pa, a onu kahili hoi e luhe an3, e hoike mai ana 1 ke anoano a ilihia o ka mea i make, a aole hoi keia mau hiohiona no na anai na hauoli ka poe ola. Ma kelaa ma keia aoao oka puka komo eku laina ana na koa kaua ho; ma kekahi aoao oke aianui Ema e ku laina ana he hanen a oi mau wahine; a makai mai o keia mau wahine e ku laina ana no hoi na pualikoa a me kekahi poe e ae a hiki i ka hookee loa ana ae mao oke alanui Beritania. Ma na kapa alanui e kupi pi ana na makaikai o na lahui like ole. he nui loa, a e kau ana na maka no ka ike hope aka i ka ukana nui o ka la. I ka \va o ke anaina haipule, ua hoe-

pihaia ae ka hale ena kanaka. Mala'la pu ke Alii ka Moi a me ka Moiwahi ne, ke Kama alnwahine Likelike, ke alii opio Kaiulani; ka Mea Hanohan* Kiaaina Dominis;-ke 'lii Ake; na Kuhi na Kipikona, Kapena, a me Kulika; ka Lunakanawai Kiekie, a me na Kanike la ona aiua e; a mahope iho ua hoe;* mai la ke kane wahine uiake Chas. R. Bihopa a noho iho la ma ka noho mi ke poo o ka paKu kupapau, a kani mai la ka ogana. Ua uhi 1.1 ka pahu me ka velcveta eleele, a e hoopuni ia ana e na pua i hana maiau ia. Ua hoomaki' na hana haipuie ma o ke meie ana mai 0 ka papa himeni o Kawaiahao i kokua pu ia hoi e Mr. Wray TayW ma ka ,ogana. Ua mele ia mai i&t malie ā ilihia no hoi, aua hoohaniniia wai maka o ka poe a pau malaila. I ka pau ana o keia, ua ku mai la ka Rev. H. H. Paleka a heluhelu mai la i kekahi mau pauku e piii ana no ia anaina kumakena ma ka olelo Hawaii me ka ee hia; a panai mai la me ka pule ma ka olelo haole. Ua meleia mai la e ka papa himeni o Kaukeano ke mele me ke anoano, ao ka hookuu ana ia oke anaina haipule. la wa no i paneeia aku ai ka pahu kupapau maluna o kekahi holopapa me na huila me ka malie mailoko aku o ka hale no ke kaa kupapau 1 ukaliia ena paa kahili. Ikawa i oili aku ai ka pahu mailoko aku o ka hale; ia wa no i kupinai ae ai na leo uwe o ke kumakena, a wawalo ae la ka lewa i ka pihe. I ka makaukau ana o na mea a pau, ua nee malie ak*i la ka huakai i hoonohonoiioia e like me ke kuhikuhi. Ua aneane paha e hala ka hapaiua hora o ka nee ana o ka huakai, a kaalo ma oke alanui Nuuanu; a pii aku la ka huakai me ka malie, oiai na leo wa lohia kumakena o na ohe e haehae ana i ka iewa, a e hoike ana hoi i na pua a Kamehameha i hala e aku, eia ka muli,

ka panina hope o na Kamehameha. I ka huakai e pii ana, ua hoike mai la na hiona o na waihooluu like ole o ka huakai, oiai na mat*ria waihooluu e oiliili mai ana ke keokeo 1 awihīa me ka eleeie, ke polu a me ka ulaula, a he nni waie aku; a me he la he mau kinohinohi anuenue e kapio ae ana ma ka lewa. I ke kau pono ana o ka pahu ma kona wahi, a o ka poe a pau ma ko lakou mau wahi iho, ua ku mai la ka Rev, H. H. Pareka e pule, a mahope ihu o ia, ua ku mai la ka paoa himeni o Kawaiahao a mele mai la i ka himeni "Rock uf Ages," o keia no kekahi o na himeni punahele a i mele mau ia e ka mea i make. Mahope iho o ka pau ana o ia, ua haiia he mau olelo hoalohaloha mai ka Paieka mai a hiki wale i ka hookuu ana o ke anaina haipule. 0 na hiona o ka hoolewa ma ia la, aole loa e hiki ke kapaeia ae na hoo manao ana i ka mea i make mai na raaka ae o ka poe a pau i ikemaka i kana hana lokomaikai a manawaiea wale] ma na maka e haloiloi mai ana na waimaka; raa ka hiohinna hoi o ka aina, e kiei iho ana ka pali o Kuuanu, a e kupinai ina hoi na kualono, a e pa-e ana na ieo hanehane kumakena o na lau makani e pa ana, e ha4a iho ana o Puoi na, a mamua pono hoi o ka hale kupae waiho kahela aku ana ke kulanakauhaie Alii, e ku kiiakila aku ana o Keoua Hale, a e ani aku ana hoi kona oiau iepa eleele, a o ka moana hoi, e pii ana ilana a i lalo, he hamumu anoano o ke kumakena, a nape malie iho la, Hala * Mae " Maha M! Maha ia pua hope a Kamehameha ll'A Ua piha na alanui i ka poe hoolewa a me ka poe makaikai, a ma ka hoomaopopo ana t ki nui o ka poe i komo iloko o ka huakai hooiewa * iue ka poe makaikai» mt he ia aia mameoa o 3 &

; me q ?aus3ni a <a ka hoenohone • ho ana h-oi 0 ka huaka?-, aole i Uke k> '■ nie ni l y z-. a KS":'—bi i h<x l laha raua «. A<*e he 2po | no i ikeii nia ia u, ua maikai a ua ma ! luhia pu. Ma'una o ka pahu kupapau, ua kakaui |na huaoklo B<ri:3nia maluna o kekaii { papa da!a penei: | The Honor.ib'.e Eemke PauaKi j Bshop, dat?ghter q( the Chiet A. I Paki and L Konīa, and wtfe of j the HoorabJe Cha<w R Bīshop \ Born December 1831 Died October iSS-|. Ua unahi ia, Ka Mea Hanoho Bei ntce Pauahi Bihopa kaikamahine a n Alii A. Paki a me L Konia, a wahin .1 ka mea Hanohano Charies R. Bihop Hanauia i Dekemaba 19, tSji mak Okatoba 16, 1 $$4: