Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIII, Number 49, 6 December 1884 — KA MOOLELO KAAO O Kahanuopaineki. Ke keiki alii o ke aupuni o Italia Ka Olali o na Waoakua o Arabia, Ka Naita nana i kuekaa na lua huna o na Powa. [ARTICLE]

KA MOOLELO KAAO O Kahanuopaineki. Ke keiki alii o ke aupuni o Italia Ka Olali o na Waoakua o Arabia, Ka Naita nana i kuekaa na lua huna o na Powa.

AOLE i liuliu iho ke ku ana oua naita hapauea nei o Denemaka ma ia kulana, ua nonoi mai la oia ika kakou koa e ana pahikaua pu laua, ua ae aku la keia. Ika makaukau ana o ua mau moho nei, ua kani mai la ka o-le aka haku puuku, a hoomaka aku la na ukali e hookaawale ia lakou ma kahi e a koe iho la ua mau moho nei. Mamua ae o ko laua paio ana no ka make a me ke ola, ua holo mai la ka naita hapauea o Denemaka imua o ka kakou eueu a pane mai la : E kuu hoa'ioha opio n ahi enaena oke kahua paio nei, mai haawi i kau p&hikaua maluna o kou hoa hapauea nei me ka manao e !awe ae i kona ola makamae, aka e hoopa mai hoi me ka o u ole ae, oiai e lilo no au i makua hookama nou, a pela hoi oe e lilo ai i keiKi hookama na'u; o ko'u makemake nui e liio oe i keiki na'u. No keia mau leo noi aka naita aoo imua o Kahanuopaineki, ua ike iho la oia he mea makehewa ka paio ana, a pane aku la oia me ka puuwai aloha : Ina he oiaio keia mea a'u e lohe nei, ke hai aku nei au ia oe, aohe o'u manao i koe no ka paio ana me oe, no ka mea, ua lilo oe he makua no'u, a pela hoi au he keiki nau; a ke ike nei au, o kou ano he mea hiki ole ia oe ke hoohana i kou kino elemaiule no ka paio kue ana mai ia'u ame ko'u mau ukali, ake hoopau nei au iko kaua paio ana. Pane mai la ka elemakule :

I mea»e mahalo ia ai Ke mea pono e malamaia na rula 0 ka oihana naita, a e hana no kaua. Ika pau ana oka laua mau kamakamailio ana, ua hoomaka iho la ka paio ana. I keia wa a laua e hakaka nei, a oiai ka lehulehu e nana pono ana maluna o ka naita hapauea, he mea maopopo ma ka lakou koho aku, aole no 1 akaka ka eha a make hoi i ka naita opio, ka mea nana i papahi ka lei oka lanakila ina hoouka kaua ana mamua iho, a pela hoi ke anaina holookoa i nalu iho ai, a pu*na ae la : Ope pe auanei paha ka opio ika elemakule. No ka ike ana o ka naita opio ua makaukau loa kona makuakane, ua hooi hou ae la keia 1 kona īke kaka pahi, a pela wale no laua o ka hookelakela ana a hala he hapalua hora, ike ia aku la ka elemakule Denemaka e waiho mai ana i ka ili honua; oiai ua onou ia aku la e ka opio o na mauna hui. Aole i liuliu ku hou ae la oia a wehe ae la i kona papale kila a kukuli mai la imua o ke koa opio a pane mai la : E ka naita opio puuwai hopo ole, ano eia au he pio nau, aia wale no i kou manao; a pane aku la ka kakou koa : Aole a'u mea e hana aku ai maluna ou, ua pau e hoi kaua. Huli hoi aku la ua mau moho nei, a ke haawi mai nei hoi ke anaina i na leo huro e hapai ana i ka inoa o ka naita opio a e haawi ana i na hoomaikai palena ole.

I ko laua hiki ana aku i na hale lole o lakou, ua haawi mai la na ukali i na hoomaikai palena ole i ko lakou haku alii opio a pela pu no hoi.me kana lei opuu rose. Aole no i liu wale keia hoomaha ana, hiki mai la ka elele ma ke kauoha a ka Moi, ua makemake oia i na naita a pau e hele aku imua ona me ka makaukau i na mea kaua a pau. Hele aku la lakou nei a ku imua o ka Moi, a hanwi like mai la i ko lakou aloha; a pane mai ia ka Moi ; Auhea oukou e na naita, ka poe hoi i lae-00 i na mea kaua, < huli aku ko oukou mau maka a e nana aku i kela poo pioi guia a me ka manu nunu gula. A eia ka olelo ia oukou, o ko oukou m?u naiu a pau loa, e ki lakou i ka maka akau o ke poo pipi e kau mai la, a o na naita o oukou e ku aina pua ahiki i ka ia, e haawiia ka makana o keia *ealta i faookaawale mua ia. A ia oukou hoi e na aiakai pakahi o kela a me keia puali, e kipololei oukou i ka maka akau o ka manu nunu gu!a, a ina e ku 6 pua mailoko mai o na pua he 12 aliib, e haawi ia no ka makana he hoku daimana t kinohmohiia me na pohaku makamae; a o ia makana mai ko'u kupunakane njai; a i loaa no hoi iaia ma kona aka mai i ke ki pololei, a kunapuaaik» rpaka o ka manu nunu mailoko mai o napuahe oiala lloheoukoo. I 'kapau ana 0 aa olelo a ka Moi, o ka

wa no ia i ku laina & m' na naiu o kela a me keia Haoi mai la ka o-le, o ka wa no ia ai ieia a me keia mea pkahi o Ia:ou « hooraakaukau ana i kz lakou ma emoo ie, oloio ana na pua a \ i 'uaheie ekahi, aole he hookahio ia ?,«ahei4* lei aku i ka maka o pela wale no a hiki ika pau ana o na pua he 12, aole he me; hookahi o keia | puali i ku, ua haiahu *. ale no. Pau ka | mahele mua, ku mai ki mahele elua, a 012 liiee no me ko He mea hilahila no na alakai ka .ke ana aku iko lakou mau mahele fe 20, eku lohaloha ana, a ua haule ka manaolana no ka loaa o ka makana mua mai ka Moi mai. A i ka trahele 11, ua ku aku la na pua 4 i ks maka o ke poo pipi, a huro mai la ke anama; a 0 keia mahele, oia no ka mahele o na naita Denemaka. Ai ka ir,ki ana mai hoi i ka mahele o Kahanuopaineki, ua hoo maka aku la ka mu»§£ ki, a mailoko ae o na pua he 12 i ua ku aku la he 6; a o ka !ua hoi, he hookahi ke emi i ko ka mua; pela aku no a hiki i ka mea hope loa, oia hoi ka haku Makuisa, ua ku aku la he 12 pua mailoko ae ona pua he 28, aua lilo ka makana iaia, a ua nui hoi na ieo huro o ke anaina e haawi ana iha hoomaikai. Ahe | mea ia e hoohauoii ana i ka manao o I ke koa opio, no ka mea ua kaa ka hanohano oke kahua i kona mau koa. j Aole 1 liuliu, kani mai la ka pu Jala, a ike ia aku la na alakai o kela ame keia puali, a ku mai la lakou me ka makaukau nui e hooko i ka mea i makemake ia. Ia wa, kuu like aku la ua mau iroho nei ika lakou mau pua, e hoopololei ana ma ka maka akau o ka manu nunu gula; i mailoko ae 0 keia heluna o na pua e - *Ie nei i ka iewa, ua ku, aku la ka 'in- L* Denemaka; ano ka lele hope ana aku oka pua ake koa opio, ua loaa pono aku Ia ka pua a ka i ku mua ai a mahaeia ae la i elua apana, a paa aku la ma kahi o ka makalua i ku mua ai; a ua hele aku la na komite 0 na hana o ka la, a ua hai ia mai, he elua wale no pua 1 komo ma kahi i makemake ia; o kekahi pua he olohelohe ia o mua ; wale no kahi winiwini ke paa ana, a oka lua he oia mau no kona kino holookoa, a no laua hoi na helu pakahi 8

ame 24. I mea hoi e maopopo ai i na hoa hooipo 0 keia nanea keia mau helu, oia hoi : Helu 8, oia ka pua a ka eu Kahanuopaineki; a o ka helu 24, oia no ka pua poomuku a ka olomank o Denemaka. Ua hoomau ia keia pana pua pololei, aka he mea e ke akamai lua ole o keia elemakule oiai, ua like a like a like me ka opio; a o ka nui iho he oki loa. Mai ka hoomaka ana oka pana pua ana a hiki i ka pau ana, ua ku like na pua a ka opio me ka olomana. Ano ka ike ana oka Moi ua kau a kau keia mau moho, ua haawi hou ia mai la na pua he 6 pakahi ia laua nei eki ai, aua hoopanee hou ia aku ka ma-ka e ki ai no 250 iwilei ke kaawale mai ke kahua aku. I ka makaukau ana o ua mau moho nei, ua hoomaka aku la ka naita elemakule e ki; lele aku la ia a ku pololei aku la ma ka maka akau o ka manu, pela no ka lua a me ke kolu; a o kekahi mau pua ekolu, ua halahu wale no. Hiki mai la ka manawa no ka kakou koa, a hoo inaka aku la e ki. I keia wa, ikeia aku la ka oaka ana ona huna ahi, eia ka ua ku pono aku la i ka anohi daimana o ka manu; ki hou aku la no ua eu nei no ka lua o ka manawa, loaa pono aku ia ka pua mua am, a haki ae ia ke kumu a koe aku la ka winL A hoomaka hou no i ke kolu, he like wale no me na pua mamua, pela no a pau na pua a pau aua eu nei. Ike iho &na īlamu ku o ka la, ua kaa ka hanohano o ke kahua ike koa opia £ia o Kahanuopaineki iwaena o na leo ulua'o'a o ka hauoli No keia hauwalaau ona leo o ke anaina, ua hopohopo iho la na ukali 0 loaa auanei he poino i ko lakou alii opks nolaila, ua haawi ae la kahi aikane he hoailona i na ukali no ka hoopuni ana ae i ke koa opio, a he manawa ole, aia ko lakou alii iwaenakonu. I iho la ka Moi iloko iho ooa : He naiti ikaika a akamai maoli keia keiki opia Aole au i manao he mea hiki 1 keia keiki ke aa e paio me ko*a oaita, (ka Liona Bulu,) ka mea au t paulele nuiai ma okoaa ikaika a me kona akamai lua de ma na mea kaua, aka, ua ili aku nae ka make maineieo maluna oaa. Ku mai la kaMoi a pane mai la i k* koa opio : oa e ki oaita

uwa: hopo o!e o ke kahua kaua, ke ike aei au ano, ke kau mai nei ke anoano a me ke eehia 0 ke kahua kaua maluna o'u, a he mea hiki loa ia'u ke koho ana aku ma ko*j he!ehe!ena, ke hoike mai nei aou mau niohiona, o ke koa, ka hok|%iwo »kahi au a ike t lia mea oona v li\feli i ta nei e na aupuni a pau oke ao ho'ookoa. Ke kau mai nei ia ? u na hali a ana, aole he naita malalo iho o ka malamahma o na kukuna o ka la e hiki e aa e paio me oe ma keia inua aku; nolaila, e wehe i kou papale kila a me kou uhi maka, a e papahi oe i ka ha nohano o ke kahua kaua, ka makana i loaa ia oe mamuli okou akamai a me ka, ikaika. Huli ae la ua Moi nei a pane aku la ika haku Makuisa : E ka ukali hoi o ke alii opio, e haawi aku ana au i ka makana oka lealea au i lawe ae nei, a aole hoi na'u e haawi maoli aku, aka, na na lima lahilahi 0 na kaikamahine alii e hoolei aku maluna o olua; ano, e wehe ae i kou papale kila. Ika hemo ana ae ona papale a pela hoi i hemo ae ai ka uhi maka o ka kakou koa, aia no ke anaina ke hauwalaau nei, a hookau pono mai la i ko lakou mau onohi maka maiuna o ke koa opio, a puana ae la : "Onaona wale ia pua, I pu-ia ia e ke ala, O ka nani 0 na nani, Ka lilii pua Mokihana. Ilaila hoohie loko, yoohihi wale aku no; E ake no e ike, * Ia n.nni o - v na na ni." 0 ka ui, o ka nani 0 keia keiki, aohe no hoi he hookahi ma ke ao holookoa elike me keia keiki, wahi a lakou, a malu iho la ka aha kanaka. Puka mai la na kaikamahme alii e hookau mai i ka makana. A 1 ko.iakou hiki ana mai, ua mai laJa&>y*i na hoailona like ole maluna o laua nei, a aia hoi ma ko lakou mau nanaina pakahi, na hoohie ana me ka minao 0 ka hookoia o ko lakou mau kuko ana, aka, he mea makehewa, oiai, <( Ua lilo ua paa ka manao, Me ka op'uu dairaana o Arabia." (Aole i pau.)