Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIII, Number 51, 20 December 1884 — KA MOOLELO KAAO O Kahanuopaineki, Ke keiki alii o ke aupuni o Italia Ka Olali o na Waoakua o Arabia. Ka Naita nana i kuekaa na lua huna o na Pawa. [ARTICLE]

KA MOOLELO KAAO O Kahanuopaineki, Ke keiki alii o ke aupuni o Italia Ka Olali o na Waoakua o Arabia. Ka Naita nana i kuekaa na lua huna o na Pawa.

IKA pau ana o keia mau kukai olelo j ana mawaena oka opio a me ke alii powa Rotario, ua ku mai la ka Moi k kauoha mai la i ka naita opio e hele mai a e papahi ae i ka lei alii o ka hanohano; aole hoi na ka mea e ae e hookau mai, aka, na ke kaikamahine alii o Arabia no. Hele aku la ka kakou koa imua o ka Moi elike me kana kauoha, aka nae, kuhi ae la kona mau lima e j hele loa ae ka naita opio imua 0 ke ka-; ikamahine ahi, ka mea nana e hoolei mai ika lei aliL No keia mea, ua ho-1 oko aku la no keia. Hiiei aku la ia īmua oua ui la a kukuli aku la keia.' Mai kukuli mai oe imua ou, e kuu lei onaona aloha, wahi aua ui la. Pane aku la ka opio : Aole pela ka rula, e hana au elike me ka rula e pono ai. Ku mai la ua ui la a me na mapuna leo

kaukau o ke aloha ipo, puana ae la ia : "Ano, t na aheahe makani e pa [kolonahe nei, E haawi ae i ko oukou aloha no ka [mea a'u e li-a nei, O kuu aloha i—a alqjia wa —le. Eia au he luahi na ke aloha, He ukana nui na ka waimaka,

Ua ikea o kuu aloha no ia a. Haloiloi mai la kona mau waimaka, a hoolei mai la i ka lei alii. Xo keia mau waimaka e hiolo makawalu ana ma na papalina o ua ui nei, ua komo pu mai la na manao kulipoiipo o ke aloha i ka opio, nolaila, ua haawi koke aku la oia i kona aloha, a huli hoi aku U e hui me ka makuakane hoa ona, a hoi loa aku la no ka hale lole. O keia kumu oko ka naita hDi koke, i hoomama ia na waimakao'kana a!ol>a.

Ku mai la ka Moi a kauoha ae la i kona haku puuku, e kahea aku i na puali naita a pau loa e akoakoa mai imua ona. Ia wa, ua haawi pau mai la ua puuku nei i kona ike puhi o-le, oiai kona leo e pohapoha wawalo ana i na paia lani, a e hoonakulu ana hoi i ka honua paa. Ikeia aku la ka puka ana mai o na naita a pau mai ko lakou mau hale lole mai maluna o ko lakou mau lio me ka hiehie nui, a e hookelakela ana hoi kela a me keia i kona kulana maikai ma ke kau lio, a hele loa aku la a haawi aku la i ko lakou hoomaikai imua o ka Moi ma ka maka o ka lakou mau pahikaua. Ike kuu ana iho ona pahi aua mau kae'ae'a nei, ua meha pu iho la ke anaina makaikai. Poha mai la ka leo olu waipahe o ka Moi i ka pane ana mai : Ena naita a pau i hele mai i Sepatiia nei mai na aupuni o ka honua nei, mamuh o na kauoha i kuahaua la aku no na lealea i hana ia i keia la, aohe a'u mea nui e hai aku ai imua o oukou, aka, ke pahola aku nei au i ko'u hoomaikai ana no oukou, a no na koa o Arabia ko'u hoomaikai paiena ole, ka poe nana i lawe ae ka lanakila hanohano o ke kahua hookahakaha ona moho kaulana. A i hoi aku oukou i ko oukou mau aupuni, e noho oukou me ka maluhia, pela wale no e pono ai Ke kauona aku nei au ia oukou, e malama ana au he ahaaina hauoli ma ka Hale Alii i keia ahiahi, a e

malama pu ia ana na lealea a pau ma ua ahaaina la; ke kono ia aku nei ou* kou a pau io e akoakoa ae mamua o ka manawa, pela e hookuu ia ai na ha na o keia la. Huli ae la ua Moi nei imua o ke anaina, a elike me kana mau oielo i na naira, pela no ia i kukala aku ai imua o ke anaina, a hookuu ia aku la me ka hauoli. I ka hiki ana mai o ka manawa, ua ike ia aku la kekahi huakai aui e hele mai ana no ka pa alii; biki mai la lakou, a puhi ia ae ia na lamalama kukui, oiai ua hoalii iho la ka pouli poele maluna o ka honua. Oiai e kauluwela ana ka pa alii i na kukui, aia ke anaina nui e luana ana me ka hauoii; a haia ka hora 7, ua pahola ia mai la na mea ai imua o ke anaina, a hoouuu iho la lakou i na kohi kelekele a ka puukolu, a e hoopiha ana i ka lua o ka inaina. I ka pau ana o ka paina' ana, ua hoomaka iho la na lealea o ia pa Kani mai la na mea kani o kela a me keia ano, a e ikuwa ana na leo o ka poe himeni, a e nakuiu ana hoi na leo o na pahu, e haa ana hoi ka poe huia. No keia mau mea kani e kaokuolo nei, ua nui ka hauoli o ke anaina. Ano, e na maheluhelu o keia moolelo kaili imuwai, um hiki mai kakou i kahi o na

; niea kani, a e ike auandjteiEOti, e hala- ,■ wai mai ar.a me ko kakflij| if*au nanaina | ka mea i ike o'e ia ma a o ka i leo hone hoi o ka pila i Kahanuj opaineki; a e ko ana pAs''\a mea a ka | moe i li a mua ai, 'u?" kahoaka |o ka manawa e hai mai. ~. j ho!o malu iho 1a ka kake; koa ?. hoi aku la no kona hoteie me ike ole o kana a me ke : ko ianei hemo ana. Awiwi aku la keia oka hi ki koke aku i kona rumi, a ua hiki aku ia ia iloko ona rainute pokoie. Komo aku la oia iloko, ame ka >upuahulu, lalau aku la ia i kana pila (<ita, a hookomo iho la iioko o kona koloka hele kuahiwi, a huli hoi aku la no ka hale aliL Hiki aku Ia ia, a komo pu aku la keia me kana aloha ma ka hula ana, a e inu ana hoi ika waina no ka hauoli; a ua hoomau ia na iealea a. hiki i ka hora ekahi o ua po nei, uajpau loa iho la na mea a pau i ka ona, oo ka mea, ua nui ka lealea, nui pu meiea ona i ka wainn; a aia hoi iloko o keia anaina e ona ua komo pu ka ui o Arabia iloko o ka ona kulipolipo, a ua hoihoi ia aku la ia i ka nmn iluna loa oka hale aliL Pii aku la o Kahanuopaineki no ka hakilo ana i kana aloha oiai oia e moe ana; ku iho la keia ma ka aoao o ua ui la me ka honlono ana, aia hoi, wahi ana, na moe loa oe e kuu aloha.

Ia wa koke no komo mai« la na ma nao hauoli iioko ona, no aole he mea nana e hookuemi Āāi i kona mau kapuai no ka hele ana|iku e hooko i ka mea a kona makuaksne i kauoha mai ai, a no ia mea hoifke kumu o kana huakai i hiki mai ai Sepania. Haalele iho Ia ia i ka rumi fphi>e moe ana o kana aloha, a iho akuf| ilalo me ka awiwi; hui aku ia me kon&inau ukali a pane aku la me ka ; E o*ll mau ukali a .okua hoi no*u o

ka wa pilikia, e noho oukou maanei, a ina e makemake e hooluolu i ko oukou mau lihilihi, oiai ua hala loa keia ala ana mawaho o ka manawa kupono, e hoi oukou i k© kakou hoteie, ua ae mai la no hoi lakou. Hopu koke aku la ia i kona koloka me kana pila Gita a hele aku la. Puka aku la ua opio nei a hele loa aku la ma kahi e kokoke ana ma ka puka aniani o ka ui o Sepania, wehe ae la oia i kana Gita a hookani iho la, a ike iho la ia ua kupono, nolaila, ua hookani aku la ia i pakui ia ae hoi me kona leo nanahe a e ko'uko'u ana i kona kileo. Hapai loa ae la keia i kona leo nahenahe i ke kiekie, oiai e pakui ia ana e ka leo waimeli hoonaue puuwai o kana Gita a na keia leo i hoala ae ika hiamoe oua ui nei. No ka hiki ole iaia ke moe hou, no ka mea, ua lohe maopopo aku la ia i keia leo o kekahi mea kant ana i ike ole ai mamua, nui loa iho la kona li-a ana, a na īa mea i koi mai iaia e hele aku e ike maka i ka leo pila ana e lohe nei, a me ka mea hoi nana e hookani ana. Kiei aku la ia ma kona puka aniani, a ike aku la i kekahi mea eku ana ma kahi e kokoke ana ma kona puka aniani. ia wa, me he mea la e i mai ana kekahi mea iaia, e haawi aku i kona aloha i ka mea ana e ike nei, nolaila, lalau aku la ia i kana pika pua, a unuhi ae la i ka pua Sadinia, a me na olelo kaukau, puana ae la ia :

"la oe e kuu pua Sadinia onaona, Ka niea hoi nona ke ala waianuhea, Ka pua hoi a'u e li-a mau nei, Ke haawi nei au ia ka mea a'u [e ike nei, A nau hoi e lawe aku i ko'u aloha [iaia; a, E haawi mai i kou onaona ia'u no [ka wa hope loa." Honi iho la ia, a kiola iho la mamua o ka mea hookani pila. Puiwa ae la o Kahanuopaineki i keia mea i pa mai ma kona umauma, a na la mea i hooki koke ae i kona himeni ana. Honi e aku la nae keia i ke aia pua Sadinia, a nolaila, iaiau iho la ia, 1 he mea oiaio ka mea ana i upu mua ai. Haule hou iho la keia hookani i kana Gita, a e hookuu pau ana hoi i kona leo kapalili honehone, aia hoi, ike aku ia ua opio nei i ka a o ke kukui o ka rumi o ka ui o Sepania, manao iho la keia ua ala ua ui la; 9 hooki iho ia ia i kona himeni ana. Ia wa, huki ae la keia i ke kolu e paa ana ma kana buke kupua, kahi hoi e noho ana 0 kona lio, a me he imo ana a kamaka, ku ana o Lo Paina Hueio, me ka Uko 1 na mea a pau. Kau ae ia keia, a hookani hou eaai la. Ade i p*u pono ae kana mele, ike aku la ia i ua ui nei i ka puka ana mai, hela mai ia ia a km

malaio o lanei, me ka nana pono ana mai e ake o ka ike mai i ko ianei helehelena. Hooki iho ia keia ika hookani ana, a pane koke mai la ua kaikamahine alii nei : E hookanī hou mai hoi oe, no ka mea, he akahi wale no au a iohe i ka leo o kekahi mea kani i oī ae ka Eoaikai

kekahi mea kani o keia ano ma ko'u aupuni nei, a ua hooko aku la no hoi keia elike me ka makemake o ua ui la. I ? wa a laua e papa leo nei, ua hoike pau mai la ke aliiwahine o ka po i kona nani kilakila, ahuwale na kuahiwi, na awawa, na kuaiono, a maluna hoi o laua nei na hoohali-a ana. ka pau ole o ka pohihihi o ua ui nei, nolaila, nana pono mai la ia; aia hoi, puiwa a hikilele ae la ia no kona ike ana mai o ke koa opio no ka keia. O oe no ia e ke alii, wahi ua kaikamahine nei; ae aku !a no hoi ka kakou koa. Pane hou ma| la ia : He mea kaumaha no'u ka hookipa ana aku ia oe ma keia wahi, eia wale no ka pono, e hoi kaua ma ko'u hale alii. Aka, hoole aku la ka opio, me ke noi pu aku e kau pu mai laua inaluna o ka lio, no ka hele . holoholo, ae mai la ia a kau mai la. I hakalia no a kau pono mai ua kaikamahine alii nei, ia wa 1 pane iho ai o Kahanuopaineki i kona lio : ELo Paina Huelo, kuu la a pau ko nnama leie, a e lawe aku hoi ia maua i ko'u kulanakauhale aiii. Me he imo ana na ka maka, ua kuu pau aku la ua lio nei i kona mana kupua, aia hol, he i manawa pokole, hooiai ana lakou nei malum pono o Arabia; a hoemi iho la ke koa i ke kui elua maluna o ka buke, pela i emi iho ai ua lio nei a ku ana ika puka oko laua hale alii. Lele iho la keia iialo a hapai aku la i ke kaikamahine alii i ka rumi o kona makuakane. Ne ka nui loa oke poniuniu o ua ui nōhiia tiel, aoie oia i puoho koke ae. Wehe mai la ia ika puka oka rumi o kona makuakane e moe ana, a komo aku la. Waiho iho la ke koa opio i ka ui Lalinia ma ka aoao o kona makuakane, pani mai la keia i ka puka a hoi loa aku la keia ma ka rumi hoekipa, a hoomaha iho la. He mau minute pokole keia hoomaha ana, hele aku ia ia e hoala i ke kuene no ka hoomakaukau ana mai i mau wahi mea ai, a he manawa ole, hukuku ana ka mahu o na mea ai i ke pakaukau. (Aole i pau.)