Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIV, Number 2, 10 January 1885 — He Haiolelo. [ARTICLE]

He Haiolelo.

E na hoa'loha 0 Kaiahamauleo e alo ha Kalitimaka kakou a pau. Ua hiki mai nei kakou i ka la t hanau ai ka Haku ka mea hoola ke alii o na alii. E na hoa, ua loaa ia'u ka hanohano e hoike aku i kekahi mau mea e pili ana ika moolelo 0 ka hanau ana oka Mesia. E loaa ia kakou ke kahua 0 ko kakou hana o keia la, Mat. 1: 21. "E hanau mai oia he keikikane, e kapa aku oe i kona inoa o lesu, e hoola oia i kona poe kanaka mai ko lakou hewa.'*

O keia ka mokuna i hoikeia mai ai ke kuauhau o Konahanau ana, a me ka moolelo o Kona mau kupuna ma ke kino, ma kona ano kanaka. O keia la a kakou e luakaha nei, he la keia i manao ia e ka poe akeakamai o keia ka la i hanau ai ka Haku. Aole no 1 wehewehe nui ia ma ka Baibala kona la i hanau al Ua hoike no o Mika e hanau ana ka Mesia ma Betelehema ma ka aina o ludea. Pela no o Isaia. Aka nae, ua maa ka poe ludaio i ka pū i lerusalema i ka mahma bope o ko makahikl Nolaila, ua pii no o losepa me Mane a hiki i Betelehema kokoke no i lerusalcma. Aole no i lokahi loa na aupuni nui o ke ao nei i keia la hanau. Aole wau e kakaiahili loa ma keia, aka, e hoi ae ka kou i ke kahua o ka kakou hana o keia U. 0 ka hanau ana o ko kakou Haku o lesu, ua hanau mai oia mailoko mai 0 kekahi wahine puupaa i ike ole i ke kane, he mea i maa ole mai kahiko mai, o eha tausant makahiki he mea kupanaha ioa. Elua mea kupanaha ioa 1 t keix 1. O Kona waiho ana i Kona ano Akua, 11. O Kona waiho ana i Kona ano Haku m&luna o na mea a pau, Ua hele mai oia ma ke ano he kauwa na ko ke ao ntu i mea e hookoia ai ka olelo a na kaula i wanana e al Elua no hoi mea ano nui t ikeia iloko o ka la e hanau at l. He la no ka hauoli, no ka mea, e puka mai ana he kanaka hou, a he hua hoi no ko iaua puhaka. Hauoli na hoaloha a pau. 11. He la no ke kaumaha, no ka mea, he U no ke kaumaha a me ka ehaeha me ka pali

I hua o ka naau o ha ohana. 1 Aose oae pela ka hanau ana oko ka~ |kou Haka, Ua hoike mua na kaula i •kawa e hanau ai ka Haku. Aoie ou ī l he!e mai rna Rona ano kanaka waie no, j aka, ua hele pu mai no rne Kona ano Ua hanau oia ma kahi hanai holoholona. he wahi i hoike eia e na kaula Ua iooa pono ia kakou Kona ia i hanau ai; o keia ia he la nui kauiana o ke ao neL Noiaiia, e noonoo pono kakou i kekahi mau manao nui e ioaa mai ai keia mau kumuhana o keia la. L Oko lesu hiki ana ike ao nei, ma Ko.ia ano kanaka ame Kona ano Akua. 11. O ko na kaulahoike e ana mai e hiU mai ana ka Mesia. 111. O Kona wahi i hanau ai he *rahi inoino ioa. IV. O ko ka aneia aoana i na kahu* hipa mai makau. V. O ko lesu loaa ana i na MagoL VI. Oko Herode manao ana e pepehi ia lesu. VII. O ko lesu pakeie ana ia Herode, me kona hoka nuL VIII. Oke kumu o ko lesu hele ana mai i ke ao nei, i hookoia ai ka makemake 0 Kona Makua. Ma keia mau mahele ewaiu e noonoo pakahi kakou. I. Oko lesu heie ana mai ike ao nei, ma Kona ario kanaka ame Kona ano Akua. 1. I hookoia ka olelo ake Akua ia Adamu ma, na ka hua aka wahine e hoola ikoke ao nei. 2. Ika wa a lesu i hiki mai ai 1 ke ao nei, e nohoalii ana o Kaisasa no Roma, a e nohoalii Kiaaina ana o Herode no Betelehema ludea, e kokoke ana i lerusalema. 3. I Kona hiki ana mai ike ao nei, ua hoowahawaha Kona lahuikanaka. 4. O Kona4ianau ana mai ua like me ka lopa piliwale, ka hanau ma kahi pelapela kupono ole ika mea Hoola ke hanau. Mau keia mau kumu, ua īkeia ka haahaa 0 ko kakou Haku i hele mai ai ike ao nei. 5. Ua kapaia na inoa he nui wale maluna o keia keiki, he like ole ae me ko na keiki e ae. 11. oko na kaula hoike e ana mai, e hiki mai anaka Mesia. 1. Ua hoike mai o Mika e hiki mai ana ka Mesia, a e hanau ana ma Betelehema ludea. Ua like no ia me ka Isaia hoike ana mai. 2. O.ka anela o Gaberiela kekahi i hoike mai ia Malie, "Ekau mai ka Uhane Hemolele maluna iho ou, a e malu mai ka mana 0 Ka Mea Kiekie ia oe, eia Ka Mea Hemolele Ka Mea au i hanau aku ai, ke keiki a ke Akua." 3. Oko loane ike e ana ua hapai 0 Malie na ka Uhane Hemolele, leleie e oia iloko o ka opu 0 kona makuahine». 111. O Kona wahi i hanau ai he wa hi inoino loa. He wahi papai hale no na kahuhipa, e ahu mokaki ana na opaia a aahu pelapela me ka hohono e like me na pukiki o Waikakalaua. 2, Ko na makua hoomanawanui i keia pelapela, hohono, etc. 3. O laua wale ka i ike 1 keia pilikia, a mahope aku ona kahuhipa, a mahope aku na Magoi. IV. Oko ka anela ao ana mai ina kahuhipa mai makau 1. Ua makaui? na kahuhipa ike ano ona ouli oka lani, n»laila piha loa lakou i ka makau. 2. I ko lakou lohe ana i ka leo ao aka anela, ua hoopauia ko lakou makau. Eia ka ka aneia olelo ao ia lakou. " Mai makau oukou, no ka mea, ke hai aku nei au ika mea maikai ia oukou, ika olioli nui, e lilo ana no na kanaka a pau, no ka mea, ua hanau iho nei i keia la, ma ke kulanakauhale o Davida, he ola no oukou, oia ka Mesia ka Haku."

V. Oko lesii loaa ana ina Magoi. i. He poe kilokilo keia poe kanaka ma na aina hikina. 2. Oke alakai ana o ka Hoku Hele ia lakou. $. Ko lakou ninau ana ia Herode i kahi i hanau ai ka Mesia. 4. Ko Herode kauoha ana ia lakou, e hele lakou a ike, alaila, hai mai iaia. 5. Ko lakou halawai pu ana me ka Hoku, me kona mnu makua. 6. Ko lakou hookupu ana ika lakou mau mea makamae imua oka Haku. 7. Ko ka anela ao ana mai ia lakou aole e hoi hou i o Herode ia.

VI. I ko Herode manao ana e pepehi ia lesu. i. No ka hoka ana o kana olelo kauoha ina Magoi Ua manao oia e luku i na keiki, mai ka la hookahi a hiki ina makahiki elua. 2. Kona hooouka ana ika olelo kauoha e luku la na keiki a pau o Betelehema. 3. Ka poino nui o ke kulanakauhaie no ka pau ona keiki 1 ka lukuia. 4. I hookoia ka olelo ake kaula. He pihe me ka uwe nui e uwe ana o Rahela no kana mau keiki, aole loa ia e na. 5. Ua hoka kona manao lapuwah.

VIL O ko lesu pakele ana ia Herode me kona hoka ana. 1. Ma ka moe~ uhane ua ao mai ka anela o ke Akua ia losepa a me Malie, e lawe i ke keiki mai Eeielehema a i Aigupita. 2. Ko losepa hooko ana i ka leo kauoha o ka anela, e lawe i ke keiki i Aigupita. 3. Ka make ana o ka lapuwale nui oia o Herode. 4. Ko ka anela hoike hou ana mai h losepa e hoihoi i ke keiki i Betelehcma, ua make o Herode. 5. Kona makau hou ana ia Alekelau, ke alii Kiaaina hou i pani i ka hakahaka o Herqge. 6. Kona lawe aoa i ke kei« ki t Nawireta. VIII. Ke kumu o ko lesu hele ana mai 1 ke ao nel i. I hookoia ka ma> kemake o kon* Makua, e hele mai i ke

20 nei e hoola. 2. I hookoia ka laua berita i ai ene kona Makua oia ka berisa. Ma man kumu ae la maluna, ua loaa isL kakou oa hua e pomaikai aL a. Ua mai kakou a pau e hele imua oea mai ka eiemakule a ka ui O Kona ano Alii a Haku no ke ao nei, ua noa ia kakou kona mau wahi kapu a pau. 1. Ua kauohaia mai kakou a pau e kii wale aku 1 na mea a pau me ke kumukuai oie. 0. Ua ao pono ia mai kakou a pau aoie he aianui e ae e ike ai i ka Makua ke ole e hele ma ona la. u. Ua ao pono ia mai kakou aole kuieana o ka mea heie oie imua ona, i na wa a pau ana e kahea nel k. O Kona lilo ana he mea uwao iwaena oke kanaka a me ke Akua. | k. Oia no ka Luankanawai ma ka ! ia nui e hiki mai ana. | /. Kona liio ana he Mohai kala ola, i iike ai me keia: E lesu ka Mohai no'u, etc E na hoa uhaiaholo 0 ka pono, e naoa ika mea nona keia ia hanau, mai kali o haia ka wa pono, poino kakou a pau. G. M. Keone.