Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIV, Number 10, 7 March 1885 — KA MOOLELO KAAO O Kahanuopaineki, Ke keiki alii o ke aupuni o Italia Ka Olali o na Waoakua o Arabia, Ka Naita nana i kuekaa na lua huna o na Powa. [ARTICLE]

KA MOOLELO KAAO O Kahanuopaineki, Ke keiki alii o ke aupuni o Italia Ka Olali o na Waoakua o Arabia, Ka Naita nana i kuekaa na lua huna o na Powa.

IKAnohoanaihookaMoi ilalo, uaku mai lakealii opio a heluhelu mai la i ka palapala kuahaua i na aupuui a pau o ke ao nei e hele aku i Arabia, a penei no ia i I na poo aupuni kalaunu o ka honua nei e noho Moi ana maluna o kona aupuni iho, ke kauoha ia aku nei oukou e hele mai ma ke aupuni o Ara bia nei no ka hoohanohano ana i ka la e mare ia ai na alii opio o ia aupuni, mai ka mea e noho ana i ke kalaunu a hiki i ka poe maka hanohano, a me ka poe pu kekahi o ka papa haahaa loa, ua hiki i ke aupuni o Arabia ke malama a hookipa hoi i na malihini. —A ia oukou hoi e na naita puuwai ahi o na aupuni a pau, ke kauoha pa ia aku nei oukou e hele mai E ala £ na Uona o na uluiaau o Oenemaka, e kakua i ka oukou mau mea kaua; e ala e n\ Bea o Sekotia, na naita hoi o e kakua i ka oukou mau mea kaua a e hele mai i ke aupuni o Arabia nei. E e na tausani o na Tiga omo kokoo naaupuni a pau o ke ao nei, e liuliu, a e makaukau hoi no ka hele ana mai i ke aupuni o Arabia nei, a o ka mea.o oukou e lanakila maluna o ko r u mau ukali ekahi, na naita hoi» kauia ke anu maeeleo kawelie na aupuni a pauoka honua nel A i lanakila oukou maluna kae'ae'a o na mauna hui o ko'u aupuni nei, alaila, e haawi no au i na makana hoohanohano he miliona dala guU, H kea <iaimana i kinohinohiia

me na mea gula a me pohaku kumuku ai nui, a me 20 hoku daimana alii, a e ioaa iaia he inoa alii mai kona la aku e iilo ai ka hanohano o ke kahua hakaka ma ka hookuku ana ma na mea kaua a hiki i kona elemakule ana ma ka inoa "ke Keiki Alii o ke Aupuni Ahi," a e loaa no hoi iaia he uku makahiki mai ke aupuni aku o Arabia. He hookahi mahina mai keia la #ku, al&ila, e hooko pono ia keia mau mea.—Me ka mahalo, Ke Alii Opio puuwai ahi o Arabia, a hooilina hoi o ke kalaunu. I ka paa ana o ua mau palapala kuahaua alii nei, ua hoouna ia aku la ma na aupuni a pau oka honua; ama na kihi no hoi a puni o Europa holookoa. Aole i liuliu, ua lohe aku la na aupuni a pau i keia olelo kuahaua alii, a ua lilo ia i mea kamailio nui ia iwaena o na kanaka a me na alii a hoea loa aku i na poo kalaunu. Ao na naita hoi a pau i lohe i keia kuahaua alii, ua uleu like mai la lakou a pau no ka liuliu ana i ko lakou mau puali, me ka manao nui e loaa ia lakou ka papahi ana oka lei oka lanakila ma ke kahua hakaka. E na hoa hooipo o keia nanea, e waiho aku kakou i ke kamailio ana no ka liuliu ona aupuni a pau no ka hele ana mai i Arabia, a e huli ae hoi kakou no kana leta ika Wehi 0 Rusia. Mahope iho oka hala ana aku o kana mau palapala kuahaua, ua hoouna aku la ua opio la i kekahi leta 1 Rusia, e kauoha aku ana i ka Moi a me kana kaikamahine alii, a me ka ohana alii a pau e he le mai i Arabia nei, a no Wehi o Rusia hoi ka mea i manao nui ia, no ka holo ana aku e mare me kana aikane, oiai, ira kokoke mai ka wa e hooko ia ai ka lakou mau hoohiki paa, mai ko lakou hui mua ana. Ika hookomo ana aku o na moku i ke awa lai o Rusia, a e welo haaheo ana hoi na hae o Arabia ma ka huini o na kia o ua aumoku nei, e pulelo haaheo ana hoi i na aheahe lau makani e pa kolonane ana, ua ku aku la na moku ika uwapo. Ika pili ana aku oka moku o ka alihikaua, ua lele aku la ia me kona mau ukali a pii loa aku la no ka hale alii. Iko lakou kokoke ana aku i ka hale alii, ua īke mai la na naita kiai puka 1 keia huakai e pii aku nei no ka hale alii, a ua aahu ia hoi lakou i na aahu o ka oihana naita, a i ke kokoke loa ana mai i ka puka pa, ua ikeia aku la ko lakou mau hoailona e kau ana ma ko lakou mau umauma, a e kuuwelu ana hoi na mea hoonani ma ko lakou mau poohiwi, ai ka nana pono ia ana mai, ua ike ia mai la ke ano he poe Arabia.

Hiki aku la lakou nei i ka puka pa o ka hale alii, a komo aku la iloko me ka laelae; aia hoi na naita a pau o ua Wehi nei, e ku laina ana lakou ma kela a me keia kapa o ke alanui a lakou nei e hele.aku nei no ka hale alii, a e haawi mai ana hoi i na hoomaikai ana imua 0 lakou nel Ai ko lakou hiki ana aku ma ka puka o ka hale alii, aia hoi ua Wehi la e ku makaukau mai ana no ka hookipa ana aku i ua mau kamahele aukai, oiai ua manao e oia aole he mea eae i hiki mai ai keia mau elele ake alii opio, aka, oia hookahi wale no, a nolaila, e aho no na'u ponoi e hookipa | mai ia lakou. Oiai lakou nei i hui pu aku ai me ka Wehi o Rusia, ua haawi aku lalakounei i na hoomaikai ana imua ona t a kai aku la oia ia lakou nei 1 ka rumi hookipa kahi hoi e noho ana ka ohana alii a me kona mau makua. I ka hiki ana aku ma ia rumi, ua ku mai la tca Moi a me ka ohana alii, a i ka noho ana iho, ua ku mai la ka Moi a ninau mai la no ke kumu oka lakou nei huakai o ka hiki ana aku, a iwaena o na kamakamailio ana, ku ae la ka ali~ hikaua nui a unuhi ae la i na leta elua a haawi aku la i ka ke kaikamahine alii a pela no hoi me ka ka Mol . | Ika loaa ana aku oka ke kaikamahine alii leta, honi e iho la ia a wehe ae la a heluhelu iho la. A iaia e heluhelu ana, puapuai maila kona mau waimaka, a e hiolo ana hoi ma kooa mau papalina, a no kekahi mau mea nana e | hooni i kona puuwai, a puana ae la ob |me keia mau huaolelo : Akahi no & ! moe pono iho ko'u puuwai, no ka mea, ua iilo kou pokii a aikane hoi o kou mau la kamalii, ka mea hoi nana 1 hoonaue keia puuwai; a pUi olua ma ko | maua aoao me kuu aikane ka ui o Aral>ia, a pela hoi na aheahe lau makani | Mo-a e e puana mai nei i keia mau ku- ! wili waimeli ana no na keiki puuwai nanahe o na mauna hui: w Kifna ka khua i ka wekiu, I ka piko olu o Ruait; Aola oo olua t pakel%

Na eu o Arabia; 0 ka wehi o na Pua i ka iiuu nohp waokele; A : He ala e moani mai aei, 1 puia me ke onaona. E na ahe makani kehau e pa mai nei, Ano ka wa e hai O kuu aloha anei oJ-e Aloha wale ho— Oiai ke hana ihao O ke aloha kunipoulpo i'J» puuwai o ua ui nei a e puapuai mauinai ana hoi na omaka wai a ke aloha mai kona mau lihilihi mai, ua haohao loa iho la ka ohana alii me ke pioloke nui no keia mau waimaka o ko lakou Moiwahine opio, ua hele aku la kekahi o na kaukau aiii e iaia, aka, ike e mai la ka Moi a pane mai la : E waiho aku iaia pela, oiai, ua loaa he mea nana e hoonaue i kona puuwai, a ke kokoke mai nei ka wa e hooko ia ai na kuko ana iioko o ko'u puuwai no na mahina loihi i hala ae nei, a maluna auanei ona ke kalaunno ko'u aupuni e noho nei, no ka mea.ua lilo mua ke aupuni ma kona lima»,a he noho hooponopono wale iho noka'u.

I ka nana ana o ka Moi a pau pono na manao o kana ua ku ae la oia iluna a pane mai la : £na alii ame *ka poe i akoakoa uiāi maloko o keia rumi, eia he palapal% : *na ke alii opio o Arabia mai, e olelo m|i ana, o ka wa e ike ai i keia leta, eki koke au a hele aku a me ka Moiwahine, a me ke kamaaliiwahine opio no ka hoohui ana ia lakou ma ka berita mare; nolaila, apopo, e hoomakaukau ana jj*u no ko'u hele ana, a pehea la oukou e na alii, e pono no paha kakou e hele pu; ua hooho like mai la lakou : O makou pu kekahi e hele, aole makou e ipho ana. A eia kekahi, ma he mau naita kekahi o kakou e hele aku e hookuku me na naita o ia aupuni, eia ka wa e hel£ ai, a. aole hoi e noho nanea wale. Ika lohe ana o na alii i keia manao, ua ku mai la lakou a pane mai la ; Eke alii ka Moi, aole pono ia kakou ke hele aku me ka manao e paio aku i ka kakou alii, no ka mea ua ike pono no kakou i ka lakou mau hana, nolaila, he mea lapuwale wale no ia. E hele kakou ma ke ano e ukali aku ana mamuli o ko kakou aliiwahine. Ika pau ana o keia mau olelo, ua puka koke aku la ka olelo hoolaha ma na huina alanui e olelo ana, "E holo ana na alii no ke aupuni 0 Arabia no ka mare ana o na alii opio 1 ke kane," a ua ku-i aku la ka lohe a puni o Rusia holookoa. I ka hiki ana mai oka manawa e holo ai o na Moi a me ke aliiwahine opio ame ka ohana aiii, ua hoopihaia he heluna nui o na moku i na waiwai makamae he nui o na ano like ole. Liuliu ae la kela a me keia moku no ka huakai aumoana e hiki aku ai i ke aupuni o Arabia, ai ka makaukau pono ana, ua kakali aku la o ka hiki mai o na Moi me ka laua lei, a me ka ohana alii no hoi a pau, I ka hiki ana mai o ka huakai alii i ka uwapo, ua kau aku la lakou a pau iluna ona moku, a o ka manawa no ia i haawi iho ai ke aloha mawaena o na Moi a me na makaai-

nana, t panai pu ia mai e na leo hone 0 na mea kani; a i ke kuu ana iho o keia mau leo, o ka wa no ia i hao ae ai ke kapena i kona mana; hemo ka laina a hiu hoi na pea, a hoomaka aku la no ia o ka nee ana o na aumoku o ua mau alii nel I na aumoku e hoopuka nei iwaho mai ke awa aku, ku ae la ke kamaaliiwahine opio ma ka palekai o ka moku, a huli aku la kona alo i ka ama e waiho palahalaha mai ana. Kaulpna pono aku la kona mau maka i kona j haie alii, a oiai na puoa o kona home e j oili ae ana i ka wekiu olu o Malama, i kulu iho U kona mau waimaka, a oiai i hoi na ahe makanie lawe mai ana i ke ala onaona o na pua o kooa home aloha, puana ae la oia me keia mau hu*olelo hoonaue puuwai: "E na aheahe lau makanī e pa nei, £ hai aku i ko'u aloha no ka home [a'u i iuakaha'i; e hai pu aku no ho—i aole au e [haalele ana i kou nani. A loaa hoi ka mea a kuu pouwai e [li*a nei, | ~E hoi mai noiuioe kua aioha, a, 1 E hoopunana hoi maloko o kou nani | E ka nam o kuu kakeU alii, Eia no au me ke aloha | Aka, o ka oi aku nae Ooko o ia haa[wina hookahi, O ke onaona o kuu alohau* pulki ae la oia i koea mau hmama * hookun aka k i kooa

mau waimaka eloelo e hiolo ana ma kona mau papalina lelo a ka nani i haimu ai; oiai ua loaa he hana nui na kona puuwai e hoomanao mau ai, me ka ioaa ole oka mea nana e hoomalieiie. A ina hoi na'u ia pua, e kui no au a lei-