Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIV, Number 13, 28 March 1885 — KA HOIKE KULA SABATI MA WAIOHINU, KAU. [ARTICLE]

KA HOIKE KULA SABATI MA WAIOHINU, KAU.

! Ka haalelk ana i na home. —Ua haalele iho makou kekahi mau lala o ke Kula Sabati o Kohala Akau i ko makou mau home ma ke kakahiaka nui poniponi o ka Poalua la 3 o keia mahiua a hiki i na hora anoano o ke kuluaumoe, oia ka manawa i heleia e kela a me keia hoa o na Kula Sabati 0 Kohala Akau a me Komohana. Ma ka akoakQa ana aku 0 na lala a pau ma ka aekai o Mahukona, ua paholaia mai imua 0 makou a pau ka lokomaikai piha o Mrs. Kinau a me kana kane, ma ko iaua hookuu akea ana mai 1 ko laua hale ponoi, na hale ukana, a me ka wai 1 mau mea kokua ia makou a hiki i ke ku ana mai o Malulani. A ma ko laua | oluolu no, ua auhau ole ia na ukana maluna o ke kaa ahi, a o na hoa i kau | mai ma ke kaa ahi, ua hoemiia iho ka j uku, aole hoi e like me ka mēa mau. Ma ke kakahiaka o ka Poakolu ae, ka la i manaoia e ku mai ana ka Malulani, aka, aole nae pela. I ka j)ahola ana ae o ka malamalama o ka la maluna o ka ili kai, ua ike pono loa ia aku la ke Kinau e holo lai mai ana me kona nanaina ku i ka hiehie; ma ka hura 8 paha a 01, lai ana ua nene aukai neL Maluna ona i loheia mai ai, aole e hoea mai ka Maluiani i keia la, a[x>po la e hoea mai ai; a i kokua pu ia no hoi e ka leta a ka Makua Rev. A- 0. Polepe ma ka inoa o Rev\ S C Luhiau. Oia iho la no ka manawa i uluaoa mai ai na hoa no ka hoi hou i na home, a maialo o na olelo paipai ku i ka hoaiohaloha a J. Kekipi, Z. Kalai a me Rev. S. C Luhiau, ua hoopau ae la na hoa i ko lakou manao kanaka, a hele malalo o ka inoa Kula SabatL Kk ku ana maī o Malulani — Ma ke kakahiaka Poaha ae, hora 5 paha a oi, i ku mai ai ka *Malulani, no ke kii ana mai i na lala o na Kula Sabati o Kohala Akau a me Komohana. Me ka eleu o Eiena a me kona mau sela i hoohikihiki aku ai i na hoa a pau iluna o ka moku, no eiwa waapa piha ke hui pu ia me na ukana. Ia makou a pau loa i pau aku ai iluna o ka moku, ua paholaia mai la ka lokomaikai o na 'lii moku, ma ka lohe ana aku i ka ieo o ka Makua Polepe, e hoike mai ana ia inakou, ua aeiar aa wahi a pau o ka moku la kakou, koe nae na ruml I ka Malulani i haaiele iho ai i na kapakai o Mahukona, a naue aku )a no ke K*ihawanawana o Kawaihae, oia ka manawa o na papa himeni o na Kohala Akau a me Komohana 1 kuupau mai ai i ko lakou mau kiieo kani honehone, ma ka himeni i haku piii pono ia e lakou no Malulani Oiai ka Malulani e hoolai

ana roa ke Kaihawanawana o J hae t ua ikeia aku la ka oiali ana mai o kawaapa o ke Kahukula Sabati Noi 0 Hawaii Akaa W. A. Mio. a roe ka Lunakanawai Apana o ka aina mauna S. H. Mahuka Esq., a me ka puaii Kula Sabati o Kohi!a Hema a me Hama kua. Pau mai la lakou a pou a hui pu makou me ke aloha iulu lima maluna o ka oneki ku i ka maemae o ka Malulani. Haalele iho la makou ia Kawaīhae } a niau aku la no ke kai malino a Ehu, e nana ana i na lae a maka hauliuli o Kekaha, ua k>be hou ia aku la ka leo aloha o ka Makua Polepe, e paipai mai ana i na komite S. C Luhiau a me J. Kekipi, e helu 1 ka nui o na hoa Kula Sabati mai na Kohala a hiki i Hamakua. Ua eleu mai la no hoi laua ma ka laua apana hana ma ko laua hoonohonohe ana mai i mau hope komite no iaua ma kela me keia apana, me ka ohi pu mai no i na dala a kela me keia hoa; ma ka helu. ana a na hope komite 1 nui o na hoa a me na dala, ua ike pono ia ka nui e like me keia: Mai Kohala Akau a me Komohana mai, he 112, koe na keiki mai ka 13 makahiki a emi aku; mai Hamakua a me Kohala Hema mai, he 34, huiia a pau loa, he 146; a maiioko mai o keia heluna i ohi ia mai na dala he 146, a ma ka eleu hoi o M. Kaiooni, ma kooa hele ana iloko o na hoa e paipai ai e lulu hou mai, ua ioaa h'ou mai eha dala, huma a pau loa $150. Laweia no ka uku moku $100, hoihoiia ma ka waihona o ka Papa Hawaii $50. Ma keia wahi hana hou a keia mau Kula Sabati, ke puana ae nei keia maka peni, Eo no i na Kula Sabati o na Kohala a rae Hamakua. He manawa mahope iho lai ana ka mo- ! ku ma ke awa lai o Kailua, me ka eleu ! mau o Elena a me kona mau sela, ua pau loa mai la na hoa Kula Sabati o ia apana, a hui aloha pumehana iho la maluna o ka Malulani. Aole no hoi i liu iho, lai hou ana no ua mahimahi nei o na Kona ma ke awa lai koiuiu o Keauhou, kahi hoi a ke ? lii Hoapili, Kahukula Sabati Nui o Hawaii Komohana e lualai mai ana me kona umauma 1 piha i ke aloha no ka ike ana mai i kana mau keiki.

I Ia makon no hoi e nanea ana i ke I aheahe mai a ka Eka o ua aina kupo'lua nei i ka lai, ikeia aku la ka waapa |o ua 'lii Kahukula Sabati Nui nei o na Kona, ua hele oluna a ohuohu Halemano i ka lau lehua, i kona mau puali Kula Sabati, a me ka ai o kela a me keia ano. Ua paholaia mai la imua o na hoa maluna o ka moku na mea ai o ka maia, ko, alani a me ka i-a, ua ai a lawa i ka lokomaikai o keia Kula 3abati, Hiki aku nei makou i Kaawaloa a me Napoopoo, malaila i kau mai ai ka Rev. S. L. D. Kiwini a me kona mau puali Kula Sabati i makaukau no ka la. Haalele ia wahi no Hookena, malaila no hoi i kau mai ka Rev. G. W. Waiau a me T. K. Roberts a me ko laua mau puali Kula Sabati no hoi i makaukau no ka hooili kaua ma Kauahaao. Mai a lakou mai no hoi i pahola hou ia mai ai na mea ai o kela a me keia ano e like me ko Keauhou. Haalele makou ia Hookena a me Hoopuloa no Honuapo, a ia makou mawaho ae o Kaulana mauna a me na Puuapele i ka noenoe liala, ikeia aku la ka lae kaulana o Kau, oia o Kalae. Ma keia hele ana no hoi a makou, ua hele no hoi o Malulani a.piha-kui, ua loaa ole he wahi e hookuu iho ai kahi poe; ua okuu kekahi, ua ku no hoi kekahi iluna, a hiki wale i Honuapo. Ia Malulani a me na hoa Kula Sabati a me na hoa o ka Aha Euanelio ma Honuapo ma ia po, ua noi mai la na kamaaina i ka oluolu o Elena a me ke Kapena a me Rev. A. O. Polepe e hookuu aku i ka hapalua 0 na ohua ma ia po, ua paneia aku e ka puuwai waipahe Elena, aole e hiki ke lawe mai, no ka mea, he nui loa na bebe liilii maiuna o ka moku. Ma ka hora 5 paha a oi o ka wanaao Poalima, oia ka manawa i hoohikihikiia'i na hoa a pau i uki o Honuapo no 13 waapa piha; malaila makou i lohe aku ai i ka leo aloha 0 Wm. Kaaeamoku Rsq., ke keiki lalawai 0 Honuapo, i ka pane ana mai i na lala o ka Aha Euanelio ke hookuu aku, a o na malihini a pau ma ka inoa o ke Kula Sabati e hele ma kuu hale e paina ai a pau ka paina ana, alaila pi» aku i Waiohinu. Ma keia wahi keia maka pem e ninau iho ai. Owai la ka puuwai o keia ola ana e like me keia e hiki ai e hanai mai i ka 200 opu a oi ae ? Eia no ka haina. Aia ma Waiohinu, o ke lii J. H. S. Mania He hana nui a he hana ku i ke aloha palena ole ka na o Kau i pahola mai ai imua o makou na malihinl Ua hooliloia e kamaaina ka Poalima, he la e hoohikihiki ai i na lala o ke Kula Sa , bati, mai na Kohala, Hamakua a me na Kona; mai kakahiaka a po ia la pau loa i Waiohinu. Ma keia mau la ekolu 1 nohoia e na malihini ma Kauahaao, ua paholaia mai imua o makou na papaiina maikai loa mai ke lii J. H. S. Martin, J. Kauhane, J. K. Kekaula a me kekahi mau kamaaina e ae. Ua aie nui makou na milihini a Dau t hele i Kau i ka lokomaikai o ke lii puuwai palupalu J. H. S. Martin a me kona mau hoa o ia aina ua kaulana. KA HOIKE ANA O KA K.ULA SABATL Ma ke Sabati ae ka. weheia ana o ka hoike Kula Sabati maloko o ka luakini 0 Kauahaao. Elua no mahele ma keia

|la hoike, ka mua, Ni Kula Sabali o ;liawaii Akau. maialo o kc KahakuLa Sahati Kui W. A. Mio; ao ka iua, Na KuLa Sabati o Hawaii Komohana, ma lalo o ke Kahukula Sabati Kui ke 1U J. G. Hoapiii Aole au e wehewehe nuī loa aku ana ma na mea i heikeia e keb a me keia kub; okai, ua kuupau I mua ia ae nei e ka oah» hookolo mea

; hou no ka manawa. & ka"u wale no ma keia wahi o ka piha mahalo no o na puuwai a pau i ka makaukau o na kula i hoikeia ma ia ia; ku no i ka nani na mea i hanaia ma ia la. Mai na kula o Hawaii Akau a hilu ina kula o Hawaii Komohana, huipuia me ka ma4uhia mai ko makou la i hiki aku ai a hiki iko makou haalele ana ia Kau. Aole no hoi he puuwai o na malihim 1 piha ole i ka mahaio i na hookipa maikai a ko Kau poe, oiai ka Aha Euaneiio ame na Kuia Sabati ma Kauahaao no ekolu ia aol Ake haawi aku nei ke Kula Sabati o Kohaia Akau 1 ko lakou mahale i na kamaama o Waiohinu a me Honuapo. A ke haawj hou aku nei no hoi ke Kula Sabati o Kohaia Akau i ke aloha i na 'iii o ka Maluiani no ka lakou mau hana maikai, oiuoiu, mai na 'Ui a na sela. J. H. Keliinohokaha.