Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIV, Number 15, 11 April 1885 — Page 4

Page PDF (1.73 MB)

This text was transcribed by:  Loretta Hoffman
This work is dedicated to:  P Makuakane Na Lei Hulu

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

No ka Makahiki          @

No @ Mahina             1.00

Kuike Ka Rula

 

Poaono....Aperila, 11, 1885

 

Haawina Kula Sabati,

 

Mei 3, 1885.  Kumuhana, No ka Hoolohe

Pauku @, Ep.  6:  1-13.

 

E na keiki, e hoolohe i ko oukou mau makua no ka Haku; no ka mea, he pono keia.

2.  F. hoomaikai oe i kou makuakane a me ka makuahine; o ke kauoha mua keia, e pili ana me ka olelo e pomaikai ai: 3 I pomaikai ai oe, i loihi ai hoi kou noho ana ma ka honua.4 Oukou hoi, e na makua, mai ho onaukiuki aku i na keiki a oukou; aka, e alakai ia lakou ma ka hoopono a me ka hoonaauao a ka Haku. 5 E na kauwa, e hoolohe oukou i na haku o oukou ma ke kino me ka makau a me ka weliweli, a me ke kupono o ko oukou naau, e like me ia Kristo. 6 Aole ma ka hooikaika ike maka ia mai, e like me ka poe holealea i kanaka; aka, e like me na kauwa a Kristo e hana ana i ka makemake o ke Akua ma ka naau; 7 Me ka naau oluolu e hookauwa ana na ka Haku, aole na kanaka. 8 E ike hoi oukou, a i hana kekahi i ka mea maikai, e ukuia mai oia e ka Haku, o ka mea paa a me ka mea paa ole. 9 Oukou hoi, e na haku, pela hoi oukou e hana aku ai ia lakou, aole ka hooweliweli aku; e manao oukou, aia i ka lani ka Haku o oukou iho; aole hoi iaia ka nana mai ma ko hekanaka kino. 10 Eia hoi, e na hoahanau o’u, i ikaika oukou ma ka Haku, a ma ka ika ika o kona mana.  11  E aahu oukou i ke kahiko a pau a ke Akua, i hiki ia oukou ke kupaa imua o na hana maalea a ke diabolo.  12  No ka ma, aole kakou e hakoko ana me ka mea io a me ka mea koko; aka, me na alii, na mea ikaika, na haku o ka pouli o keia ao, a me na mea ino o ka lewa. 13  No ia hoi, e lawe oukou i ke kahiko a pau a ke Akua, i ono ia oukou ke kupaa, ke hiki mai ka la ino; a pau ae la na mea i ka hanaia, e kupaa oukou.  Pauku Gujla, E na keiki, e hoolohe i ko oukou mau makua no ka Haku ; no ka mea, he pono keia.  Ep. y: 1.  Manao nui, O ke kahua o ka hoolo he ana i na kanawai o ke Akua, a me ka malama ana i na kanawai o ka aina, oia ka hooloheana o na keiki i na makua.

 

NA HELUHELU I.A.

Poakahi Ep. 1:  1-23.

Poalua Ep. 2: 1-22

Poakolu Ep. 3: 1-21

Poaha Ep. 4: 1-16

Poalima Ep. 4: 17-32

Poaono Ep. 5: 1-33

Sabati Ep. 6: 1-24.

 

Mele, “Aloha kou Maikua” Hoku Ao Nani 16.  Pule, No na makua, i naauao lakou ma ke alakai ana i ka lakou mau keiki.

 

 

 

 

 

NA NINAU

Mahea ka haawina?  Nawai i kakau i keia episetole?  Mahea o Paulo i kona kakau ana i ko Epeso?  E aha ana oia ma Roma?  Ua hele anei o Paulo i Epeso i kahi wa?  Ehia makahiki ana i noho ai ilaila?  3.  Ke Mau nei anei ia wahi kaulana?  Neoneo loa ka aina, a koe wale no he wahi kauhale uuku.  Nawai i lawe i keia episetole i ko Epeso?  Ep. 6: 21, 22.  Heaha ke kauoha ma ka pauku mua o keia mokuna?  Mahea ko ke Akua haawi ana i ke kanawai ia Mose?  E hai mai i ke kanawai elima?  Puk.  20: 12.  E hoolohe i na makua no keaha?  p. i.  Ua hiki anei i ke keiki e hoomaopopo i na mea pono iaia e hana’i?  Pono anei iaia e hana wale aku me ka nana ole i ka makua?  Ina’ua aloha io ka makua i ke keiki e ae ana anei iaia e hana mamuli o kona manao iho?  Ke ole he poe hoolohe i na maua i ka wa kamalii, liloanei i poe malama i na kanawai o ka aina i ka wa oo?

 

Owai ka poe e hoolohe ana i ko ke Akua leo—o ka poe i hoolohe i na makua, o na mea hookuli paha?  Ua komo anei na keiki hookuli ma ke ala e hiki aku ai i ke ola mau?  Heaha ke kanawai ma ka pauku a?  Heaha ka pomaikai i loaa i ka poe malama ia kanawai?  p. 3.  Ina ua malama pono ia keia kanawai, ua malama pu ia anei na kanawai e ae?  Ina e hooloheana ke keiki i ke ao pono ana a na makua, komo anei oia i na hewa, a me na mea ino e hoopokole ana i kona ola kino?  Ua pili anei keia olelo po maikai i ka lahui kekahi?  Pono ole na keiki, pehea auanei ke lilo i kanaka makua?  Heaha ke kauoha i na makua?  p. 4. Pehea auanei e hooko ai i keia kauoha?  1.  Ma ke ao maoli ana i na keiki ma na mea pili i ka uhane.  2.  Ma ka hoouna ana ia lakou i ke Kula Sabati, kahi e ao pono ia ai ma ka Baibala  3.  Hele pu ana me lakou i ka luakini, aole o ka hoouna wale ia lakou.  4.  Ma ka lilo ana i kumu hoohalike.  5.  Ma ka pule ana no lakou.

 

Heaha ka olelo ao no na kauwa?  p. 5-8.  Ina ua kue na mea i kauoha ia ia lakou e hana i ko ke Akua mau kanawai, ua pono anei e hooko?  E hehi wale anei i ka la Sabati ma ke kauoha a ka haku hana?  Owai ka haku o ia la?  Ehiala hana?  A lawe wale i ka hiku o ka la aole i uhai pu ia ke kanawai 8-a me kekahi mau mea e ae?  E imi mau anei ka paahana e hoko pono i kana mau hana a pau?  He maikai anei ka hooikaika i ka wa e nana mai ana ka haku hana, a noho wale i na manawa e ae?  Owai ka mea e nana mau mai ana?  Pehea ina he keiki kekahi na ka Haku, e hooikaika ike maka ia mai anei?  Imua owai e hoike ia ai na mea a pau ma keia hope aku?  E hookauwa ana anei na mea a pau na ka Haku?  Ua hoomanao anei na mea a pau i keia?  Nawai e uku mai no na mea i hooko pono ia?  Ma keaha ko ke Akua nana ana-- i ke ano hanohano paha o ka meai hanaia—o ke ano paha o ka manao o ka lawelawe ana ia hana?

 

Ina lawelawe nou iho nawai e uku mai?  Ina no kanaka, nawai e uku mai?  Ina no ka Hakuka hana nawai e uku mai?  p. 8. Uku pono mai anei kanaka i na paahana i na wa a pau?  Hoopoino anei ke Akua i ke kahi mea uuku loa i hanaia nona?  Heaha ke kauoha i na haku hana?  p. 9.  Owai ka Haku o na mea a pau?  Hoahewa mai anei no ka malama pono ole o na haku hana i ka lakou mau kauwa?  Hooponopono mai anei oia i na mea a pau e hana ino ana i na paahana?  Hookolokolo like anei oia i na alii a me namakaainana, ka poe waiwai ame ka poe nele?  Pehea la auanei e hiki ai ke malama i na kauoha?  p. 10, 22. Nowai mai ka ikaika e lanakila ai?  Pehea ka mea hilinai iaia iho?  Hemaalea anei ka diabolo?  He nui anei na mea haule iloko o kana mau pahele?  E hakoko ana kakou me keaha?  p. 12 He nui anei na mea e haule ana iloko o keia paio ana me ka ino a me ka hewa?  He ikaika ka paio—a @ mea e pono ai, e aha?  p. 13-18.  Aole anei hiki ke pale aku i ka enemi, ina hookomo hapa wale no i keia kahiko?  p. 11.

 

Mele, “Hoohalike me Iesu”  Hoku Ao Nani 137.  Pule, I lilo n keiki i mau keiki no Iesu.

 

Ke Kamana Mele.

 

Ma kekahi kulanakauhale, ane make ke ola ekalesia.  Ilaila nae o Pili Robo, i kapaia ke Kamana Mele.  Mele oia me hemanu la.  Ka’u olioli loa ia ke mele ana, wahi ana.  A hoomaka oia e mele.  Olelo oia i ke kahunapule.  O ke mele ana kamea i huli ai u i kanaka pono.

 

Pehea ia?  Kuu olioli no ia mai ko’u wa uuku mai. Olelo kuu makuahine, ua hoomaka au i ka himeni ana iloko o kahi moe liilii o’u.  A nui au, hele pinepine au i na hale o ka poe mahiai, a inu rama pu, a mele pu a lilo na kenikeni a nui ilaila

 

Heaha na mele au i mele ai?

Home maikai, Kauhale laa Kanaana.

“Canaana, bright Canaan,

Oh-Canaan is a happy place,

Come let us go to Canaan.”

Oie ma ka olelo haole.  Ke ano o kou huli ana e Pili Robo, e hai mai.  Penei :--

 

Owau me na hoa inu rama o’u, ua akoakoa makouma kekahi hale e mele a inu rama pu ana.  He leo ka i lohe ia.  Hamau makou.  E hookokoke mai ana ka mea nona ka leo.  He leo aha keia?  He leo mele. Heaha ke mele?  Pane au, “Canaana, Canaan, bright Canaan.”  Hoea mai he kanaka a olelo, “E hai ana au ia oukou ma keia wahi weuweu i ka olelo no Iesu no ke kalaia o ke ‘hewa, me ka pomaikai ma ka lani.  Hele a hoolohe i ka numaikai.  Hoolea aku i ka Haku.”

 

A meleiho la i kemele Canaana.

“E hulu maia hele pu,

E hele i Canaana

E kali ana no Iesu,

Ma o ma Canaana.

Canaan, bright Canaan,

Oh Canaana is a happy place.

Come let us go to Canaan.”

 

Loohia au i ka haalulu. Lawe au i kuu ipu rama, a nini aku iwaho.  A ku au a hele i kahi o ke kahunapule. Haiolelo oia, a himeni, a olelo, E pule kakou.  Pule oia no makou, no kela, no keia no’u no hoi.  Hina au me ka haalulu nui.  Hoomaka e ua.  Ninauke kahunapule, Aole anei he wahi hale uuku ko kekahi o oukou’e komo ai kakou a hoomau i ka halawai?  Pane au, ko’u hale kamana paha, Ae, hiki no ia.  Komo makou a pauiloko, a haiolelo hou ke kahuna a pule hou no keia, no keia, i loa keola.  Pule hoi no’u.  Haalulu loa au a pule au no’u iho.  O ke komo mai no ia o ka malamala iloko o’u a lilo au i haumana na Iesu.  A mai laila mai ka’u mele ana i namele o Ziona.  Christian Herald.

 

Ka Naita me Lutera

 

E hele ana kekahi naita he luna koamekona mau koa e huli ia Lutera ka heretika he mea hoole i ka ekalesia o Roma.  Ina e loaa ana o Lutera i keia naita e hopu ana oia iaia a hoopaa iloko o ka halepaahao.

 

I ka puka ana o ua naita nei kekahi kulanakauhale, ike oia ua hoomalamalamaia ke kulanakauhale a piha ia i kanaka i hele e ike ia Lutera.  Huhu loa ka Naita. Komo oia iloko o ka hotele.  A ninau ka Onal Well, well, e ka Naita na Lutera anei i alakai mai ia oe maanei?  Ua hele hope mai oe Ina mamua iki aku, ina ua lohe oe i kana mau olelo maikai loa.  Pau loa kanaka i ka mahaloana iaia.  Lua ole ka maikai o kanahaiolelo.

 

Moe ua Naita nei ma ia po, a alama ke kakahiaka nui, a ike he kukui e aaana.  Hamau oia, a lohe he leo pule, penei:  Ma ka inoa o ka Makua, a o ke Keiki, a o ka Uhana Hemolele.  E nonoi ikaika ana hoi no ka ekalesia Karistiano a pau me ka lanakila ana o ka Euanelio maluna o ke hewa ame ka honua a pau.

 

Ninau ka Naita i ke Ona o ka hotele, Owai kela kanaka e pule ikaika ana?  Pane oia o Lutera ia ia beretika nui.  He wahi manao anei kou nona?  Ae, aka, na’u ponoi nae e hai i kou manao me ko’u mau leheleheno.

 

Hele ka Naita me kona mau ma mea kaua a komo iloko o ka hale a ku imua o Lutera.  Pihoihnoi iki Lutera, a ninau Heaha kau i helemai nei?  Pane oia, Ua oi kou maikai i ko’u.  Hele mai au e hoopio ia oe, a hana ino aku ia oe.  Aia hoi, ua hoopio mai oi ia’u.  Ka lilo no keia o ua Naita nei a hoaloha no Lutera.       H.M.

 

Ka mea i pau ole i ke ahi.

 

Ua hoao no ‘lii hoomanakii o Roma e hoopio i ka aoao Karistiano ma ka pepehi ana i na haumana.  Ua puhiia kekahi poe i ke ahi.  Ua paniia no ka hakahaka i ka poe hou.

 

Noonoo na ‘lii, a ninau, Heaha ka mea i koe e pau ai ka aoao Karistiano?  Ua pepehiia na haumana a Iesu Kristo.  Ke ola nei nonae ia aoao.  E puhi kakou i na Baibala, i na olelo a Iesu i ke ahi.  Ae, oia

 

Ma ka makahiki 303 kauoha ke ‘lii o Roma, o Diokeletia e wawahiia na halehalawai Karistiano a pau, a e puhi i ke ahi i na Baibala a pau.  Ua 60,000 paha Baibala ia wa.  Ua kakau lima ia a maikai, a hoolaha ma ke Aupuni o Roma a puni.  Ua huliia ia mau Baibala.  Makau no kekahi poe, a huna i ka lakou mau Baibala, a haawiaku i mau palapala ano ole.  Pau ia i ke ahi me ke kuhi ana o na enemi, he mau Baibala ia.  Aole nae i pau ka Baibala i ke ahi.  Koe no na Baibala i hunaia, a me na pauku Baibala i paanaau, a i kakauia ma na palapala e ae.  Ma ka makahiki 331 paha, ua kahuli ke aupuni o Roma.  Ua hoopauia ka hoomanakii. Ua lilo ke ‘Li o Roma o Konekanetine i Alii Karistiano.  A kauoha oia e kakau maikai ia he mau Baibala, a e hoopaaia, a e heluheluia ma na luakini a pau ma kona kulanakauhale.

 

Pau ka hoomaka mua e hoopau i na Baibala me ka aoao Karistiano i ke ahi.

 

Mahope iho, ua hola hou ia ka inaina i ka Baibala, a ua imiia e hoopauia. A ni no na Baibala i puhiia i ke ahi, a puhiia hoi i ke ahi ka poe i heluhelu i ka Baibala.

 

Aia ma Sekotia no Beritania ka hoomaau ana i ka poe heluhelu i ka Baibala.

 

He kapena koa me kona mau koa e hele ana ma ke alanui.  Halawai pu lakou me keikikane, he buke ma kona lima.  Ninau ke kapena, Heaha ia buke?  Pane ke keiki, Ka Baibala.  Hoolei ia iloko o ka lua wai, kena ke kapena.  Pane ke keiki, Aole ka olelo a ke Akua keia.  Kauoha hou ke kapena, E hoolei ia iloko o ka lua wai.  Hoopili ikaika ke keiki ia buke i kona polime ka hoole, aole.

 

E uhi i kou maka i kou kapu, a e hoomakaukau oukou, na koa e ki i keia keiki i ka pu, kena ke kapena.

 

Aole au e uhi i ko’u maka, pane ke keiki.  E nana pono au i kou maka me oe e nana mai ai i kuu maka i ka la hookolokolo nui.

 

Ke ki ia o na pu a komo ka poka iloko o ka puuwai o ke keiki a make ihola.

 

He koa kei keiki no Iesu, makau ole i ka make no ka mala ia Iesu me kana olelo.

 

Ka Baibala i kukela

 

Ma Bohemia ma Auseturia kekahi puhi ana i ka Baibala i ka ahi.  Lohe kekahi wahine, Eia ke kahuna ke hele mai la.  E hana berena ana ka wahine  Lalau oia i kona Baibala, wahi i ka wahi, a hana iloko o kona palaoa mo’a ole, a hookomo iloko o ke kapuahi.  Huli ke kahuna ma na wahi a pau o ka hale, aole nae i loaa kana Baibala.  Ka hele aku la no ia o ke kahuna.  Waihoia ka Baibala iloko o ka berena, a pau ka wa hoomaau.  Alaila, wehe ka wahine i ka Baibala, aia hoi, aole ia i no.

 

Ke keiki liilii iloko o ka

halepaahao

 

He kaikamahine liilii no Piladelpia.  Komo oia iloko o ka hale makai hoomalu.  A nana oia i kela a i keia makai, ninau, Nau anei i hookomo i ko’u makuahine ilokoo ka halepaahao?

 

Kupanaha @  He kaikamahine liilii keia, na ka makai i hapai iaia a hokomo iloko o ka hale.  zhe wahine no i hopuia e na makai no kona anopupule a kuamuamu i na makai ma na olelo ekolu, a hookomoia ilokoo ka halepaahao.  Oia anei ka makuahine o keia kaikamahine?

 

Lohe no ka wahine i kona leo, a kahea iaia.  Wehe na makai i ka puka o ka halepaahao, a nana ke kaikamahine iloko, o olelo, Auwe ! e kuu makuahine; eia anei oe iloko o ka halepaahao?  Kuemi ka makua n@ ka halepaahao?  Kukuli ke kaikamahine ma ke kipapa pohaku, a hoopili i na ba hao, a pule penei:

Now I lay me down to sleep, a ke noi nei au e hookuuia kuu makuahine iwaho o ka halepaahao.  A alakai aku na makai i ke kaikamahine i kahi e.

 

A i ka wa i hookolokolo ai a lunakanawai hawanawana oia ia ka wahine.  E hoi oe i kou home, a e hana maikai oe e like me ka makuahine maikai.

 

Ka hua keia o ka inu ramame ka ona  Ni ka poino iloko ona ohana.

 

Mai nana i ka waina ---Mahope iho e nahu mai me he nahesa la, a e pa maime he moonihoawa la.  So. 23:-31,32.

 

KUMUMANAO

 

Pehea la e mau ai ke ola o na Ekalesia nawaliwali?

 

I ka nana ana i ke kumumanao a hoomaopopo iho, ua pili i na hoahanau he umi, iwakalua a maluna aku, e noho ana iloko o ka ekalesia, e kapaia ia ekalesia he Ekalesia liilii.  A pehea e mau ai ko lakou ola?

 

He nui no na kumu eimi ai i loaa ke ola o na Ekalesia liilii a nawaliwali e like me na Ekalesia liilii iloko o keia Ahahui a me na Ahahui Euanelio o na Mokupuni o kakou, e like me ka olelo o ka Euanelio penei:  “Aole ma ka olelo wale no ke aupuni o ke Akua, aka ma ka ikaika io no.”  Nolaila, he pono e hoakaka i kekahi mau kumu nui e ela ai na Ekalesia nawaliwali.

 

1 E noho like ke Kahu me kona mau luna a me kona mau hoahanau me ka oluolu a me ka lokahi o na manao, he mea keia e holopono ai na hana iwaena o na kihapai, a e ulu ai na hana maikai, ke anaina haipule, ke Kula Sabati a me na Ahahui Opipio, a e hoohua auanei keia hana i na huaa ka Uhane me ka maikai a me ka oluolu @ like ko lakou noho maikai me ka oluolu ma na mea e pili ana i ka Haku; e mau auanei ke ola o ia Ekalesia liilii, e pumehana auanei ke aloha me ka lokahi o na manao.  E like me ka olelo ma Halelu 133, “Aia hoi, nani ka maikai a me ka oluolu, o ka noholokahi pu ana o na hoahanau.”  Eia hoi keia, e kaapuni ke Kahu i kona kihapai me ka launa mau me na hoahanau nawaliwali ma na hale halawaia ma na hale noho, e haipule pu me ke kuka pu ma na mea o ka Uhane, me ka hoomanawanui, e hanai mau ana me ka ai o ka Uhane i ka poe e launa mai ana ma na anaina haipule a pau, he hana keia a ke Kahu e hola ai i ka poe i loohia i na mai o keia ao, oia no na hewa ka mea kue i ko ke Akua makemake.

 

2. E noho aloha na hoahanau me ka hanai maikai me kahi uku aloha a lakou i hoohiki ai e hanai i ko lakou Kahu i ka makahiki, he mea keia e mau ai ke aloha a e ola ai ke kihapai liilii.  Ua oleloia, o ke aloha, aole ona palena, ua oi aku ia mamua o na mea a pau, aka, ina he Ekalesia liilii a ilihune oiaio, a hiki ole e malama i ke ola o kona Kahu, he pono ia Ekalesia nawaliwali, e noi aku i ka Ahahui Euanelio Mokupuni i wahi ola no ko lakou Kahu, e like me ka mea a lakou i manao ai he pono, oia kekahikumu e mau ai ke ola o na Ekalesia liilii.

 

3. E noho makaala na Ahahui EuanelioMokupuni ina hoike kihapai a na Ksahu mai na Ekalesia liilii mai, i kona wa e noho ana e hoolohe a e ninau pono i na lala i hiki mai imua ona.

 

Ma na Ahahui Euanelo Mokupuni, ua hoike akaka lea loa ia ka noho pilikia loa ana o kekahi mau Kahu, aole nae nana ia mau pilikia e na hoahanau o na Ekalesia nawaliwali, aole no hoi he leo noi mai a na Ekalesia liilii i ka Ahahui Euanelio Mokupuni i wahi ola no ko lakou Kahu i ka makahiki.

 

O ka rula o ka Papa Hawaii, penei no ia:  Na na hoahanau o na Ekalesia nawaliwali iloko o na Aha Mokupuni e noi mai ia mau Aha, a na ia mau Aha e noi aku i ka Papa, a oia ka rula i hanaia, e ka Papa.

 

Aka, ina he noho ike ole ko na hoahanau iloko o na ekalesia liilii i ka rula o ka Papa a lohe ole paha, o ka’u ia e olelo nei, e makaala ka aha i na hoike Kihapai a na Kahu mai na ekalesia liilii mai i kona wa e noho ana, o kekahi kumu keia e hoomau ai i ko lakou ola elike me keia Kumumanao.

 

Ke manano nei au, me keia mau mea i hoikeia ae la, pela e mau ai ke ola o ka mea nawaliwali.

 

Ina noho like ole na aoao elua, a hanai ole na hoahanau i ko lakou Kahu a makaala na Ahahui Mokupuni i na pilikia o na ekalesialiilii i hiki mai imua ona a me kona mau lala, na kakou ia e nana me ka noonoo iho.  Ua oleloia, o ka makaala ole o na Aha E. Mokupuni i na pilikia iwaena o ko lakou mau lala, nolaila i haalele ai kekahi mau Kahu a lilo ma na hana e.

 

Nolaila, he pono i na hoahanau o na ekalesia liilii, ek noi ikaika i ke Akua ma ka pule, e pule mau, e pule hooki ole, i ninini nui mai ka Uhane Hemolele i Kona aloha me Kona lokomaikai nui iloko o ka naau o ka poe liilii, nawaliwali, a i lilo ia ia mea nui imua o ke alo o ka Akua, e like me Kana olelo : O ka pule a ke kanaka pono, e lanakila nui no ia.  Nolaila, e hooikaika ma ka hoomanawanui a me ka paupauaho ole i ka Iesu mau hana me ka hilinai maluna o Kona aloha, a oia kekahi mea e mau ai ke ola o na ekalesia liilii.

 

E like me kela olelo hoolana, “O ka mea hoomanawanui a hiki i ka hopena, e ola ia.”

 

Eia hoi keia, he pono i na Ahahui Mokupuni e hoonoho i elua lala o ke  lkomite liloko o kona palena, e kaapuni laua elua a ekolu paha i ka makahiki, ke manao ka Aha pela.

 

He hana naauao loa keia a na Aha Mokupuni i ku i ka hoolana i na manao o na hoahanau e noho ana iloko o na ekalesia liilii, a e like ana laua me he laau hoola la a ke Kauka e hoola ana i ke kanaka nawaliwali.

 

Pela no na ekalesialiilii e noho palaka ana me kona Kahu, e noho nanea ana, aka, i ko lakou halawai ana me keia mau ko@ a ka Aha i hoonoho ai, e hoolan ia auaneika manao o na hoahanau ma ka launa kino ana me keia mau komite,haipule pu a kokua pu mana mea o ka uhane, ua pau ka nana maka ana aku, a me ka olelo e ala mai oukou; ke pau loa aku nei na makua Misionario kakou, ke koo ikaika o Iesu.

 

 

E eu ae na koo ikaika o Iesu, e komo ikaika iloko o ka ka Haku mau hana me ka hoomaha ole a hiki i ka hopena, a ina kakou e ku a lawe a hooko i keia me ka manao oluolu a me ka lokahi, ke olelo hou nei au, e mau loa aku ana ke ola o ua mau ekalesia liilii la ina penei ka Aha a me kona mau lala e hana ai.

 

Eia ka pau ana ina he mau ekalesialiiliii koe aole i hoohuiia e noho kokoke ana nao kekahi i kekahi, he ono e hoohui koke ia laua i hookah, i loaa kona ikaika, a lilo i ekalesiamaikai nui a momona, nolaila, me keia mau wehewehe, ke nana nei au, me keia mau wehewehe e ola ai na ekalesia nawali@   

S. C. LUHIAU.

 

KA MOOLELONO KA AHA

HUI EUANELIO O HA

WAII HIKINA

 

Ma ka hoolaha no ka Ahahui o Hawaii Hikina, ma Kalapana Puna,e like me hooholo ana a ka Aha ma ka la 17 o Sepatemaba 21884.  A ma ka piilikia i loaa i ka makua A. . Polepe no ka nawaliwali, ua hoolohia ma Hilo.

 

La hana @ Poakahu, Maraki 16, hora 10 a.m., 12885.  Halawai ka Ahahui Euanelio o Hawaii Hikinama Haili, Hilo.  Weheia ka halawaima ka pule a ka Lunahoomalu mua J. S. Kalana.  Ma ka balota ana ua kohoia o S. P. Kaaia i Lunahomalu, a o J. S. Kalana i kakauolelo.  Hoomaopopoia na lala.

 

EKALESIA                            KAHU                                    ELELE

Haili                                        J. S. Kalana                 Keliikahi

Onomea                                                                       D. Kamai

Hakalau

Laupahoehoe

Puula

Kalapana

Opihikao                                 S. P Kaaia                   Paakaula

 

Na lala mau’A. O. Polepe, J. N. Kamoku.  Kohoia o Messrs. Lukela, Honuakau, Puaa, Palau, Kailiula, Kaihuola@, Punini i mau hoa kuka.  Kohoia o Polepe, Kamoku ame Paakaula, i Komite imi hana.  Kaawale ke Komite, noho ka hale e haipule.  Hoike mai o Polepe ka Lunahoomalu o ke Komite imi hana.

 

  1. Hapalua hora haipule.
  2. Na hoike Kihapai.
  3. Heluhelu haawina.
  4. Na palapala hoopii.
  5. Hoike a ke Kauleta no na Oihana Kuloko.
  6. Hoike a ke kakuleta no no Oihana Kuwaho.
  7. No ke Kula Hanai o Hilo
  8. No na Ekalesia Kahu ole
  9. Na hale Kahu
  10. Na Komite hoike o keia Aha imua o ka Ahahui nui ma Honolulu.
  11. Na Elele o keia Aha i ka Ahahui nui ma Honolulu.
  12. No ke Kula Kahunapule.
  13. Olelo Hoalohaloha no ka makua D. B. Laimana.
  14. Ka manawa, a me kahi e hui ai keia Aha.  Aponoia ka hoike a ke Komite imi hana.

 

Kohoia o Kalana, Kamoku a me Paakaula i komite imi haawina.

Hapaiia ke kumuhan  2.  Ma ke no@ a Polepe e hoopanee a bora 1 p.m.

 

Halawaika Aha ma ka hora i hoopaneeia me ka pule.  Hoike mai o Mr. Kaaia i ka hoike o ke kihapai O Kalapana me Opiuhikao, a me Puula.

 

Na Kalana i hoike mai i ka hoike o ke kipahai o Haili, a me Olaa kekahi apana o Puula.

 

Na Kamai i hoike waha mai no Onomea

 

Aole i paw.

 

NA HOOLAHA KUMAU

 

PAPA!  PAPA!@

 

AIA MA KAHI O

 

LEWERS 7 COKE,

(olui ma)

 

ma ke ka@kahiko ma alanui Papa a me@

 

E @ ai na

 

PAPA NOUAIKI

 

o kela a ma keia @

 

 

 

Na Pani Puka, Na Puka Aniani, Na Olepelepe,

Na Pou, Na O-a, Na Papa Hele, Na Papu

Ku, A me na Papa Moe nui loa

 

Na Pili o na Hale o na Ano a Pau

 

Na Pepa Hoonani, Na Pena o na Wai e pau

Na Kui mai ke Nui a ka Makalii, Na Ami

Puka, Na Ami Puks Aniani, Na Ami

o na ano a pau Na Aila Pena, o

kela me keia ano Na Aila Hoamaloo,

he lehulehu wale,

Na Aila e ae o na

ano a pau.

 

NA WAI VANIKI

 

A ME NA

 

WAI HOOHINUHINI NANI !

 

O NA ANO A PAU LOA.

 

NA BALAKI ANO NUI WALE.

 

A ke hai ia aku nei ka lono i na Makamaka a

pau, ua makaukau heia mau Makamaka

o oukou e hoolawa kau ma

na mea a pau e pili ana

ma ka laua oihana

 

NO KA

 

UKUHAAHAA LOA.

 

E likeme ka mea e holo ana mawaena o

LAUA a me ka MEA KUAI.

 

e Hele mai !  E n@ Makamaka

 

lawano hoi koo            makemake

ke oluolu ame              naikai

 

HALEPAI O THOS. G. THRUM

 

O KA NUPEPA

 

SATURDAY PRESS ME KUOKOA

 

ALANUI KALEPA, HONOLULU

 

Malaila e paiia ai na ano a pau o na

 

BUKE,

 

HOIKE O NA KULA

 

HOIUKE A NA KOMITE

 

NA HAAWSINA KULA SABATI,

 

PAPA KUHIKUHI O NA ANO A PAU,

 

HOOLAHA NUNUI A LIILII,

 

BALOTA, LIPINE PAPALE,

TIKETA, WAHI LETA,

BILA PAI HAKAHKA.

 

HOOLAHA KUDALE,

 

@@@

 

Iloko o ka wa pokole a me ka aukau haahaa.

 

 

 

A ma ka halekuai o THOS. G. THRUM

 

ma ALANUI PAPU, e loaa a@ na

 

Kalana kakau o na ano a pau,

Wahi Leta    “     “     “

Inika          “     “     “

Penikala      “     “     “

Mea Hoopipili, buke hoomanao,

Peni gula a me kumu gula,

Kii, a me na Iaau,

Buke kii o ka ohana,

Buke kii a na keiki,

Na mea pa@ni a na keiki,

Kaa a na keiki,

Kaa huila lua o na opio.

 

A be Agena no ke ana lole pepa o na

Keiki a me na wahine

 

NO kahoailona ana i na lole mnena inoa ponoi e hookoia na kauoha a pau no ua papa inoa ke waihoia ma keia halekuai me ka uku pu o ka papa inoa i makemakeia.  Uku no ka inoa hookahi me ka inika a me ka hulu,$1.50 ina ma ka papa inoa keleawe, a ina ma ka papa inoa dala, $2.

 

O na hauoha pau mai na mokupuni e hookoia ina a hooana pu ia mai me ke dala a me ka moakaha pono o na hoakaka ana.

 

THOS. G. THRUM

 

H. L. CHASE. (keiki.)

 

Mea Paikii kaahele ma na mokupuni.  E hanaia no pa kii me ka maikai a me ka eleu pu no hoi.  E paiia no na kii nui a liilii e like me ka makemake o na makamaka.  He oluolu ka au@ no ke pai ana.  2014-1y.

 

KAKELA & KUKE

 

e laa na pahiolo, koi hole,

hamale, koi nui a me liilii, kila,

wili p@, rula apuapu, kui o na ano

a pau, kala kaa, hao hoopaa puka

 

pohaku hoana, kepa, lei ilio, kau

la hao ilio, pahi, upa, pahi amiami,

kalapu, hope hulu, pulupulu, oepaka

lakala, lina hao, ami, keehi, a me @

 

KAULA OPU

 

Palau o na ano a pau,

Oo, ho kopala, pe kipikua,

hao kope, au ho a pela

aku, kua bipi, lei bipi,

kaula hao bipi, uwea

pa, uwea keleawe, hao pili

piula, kaa palala, ipuhao, ipu ti

 

PA-PALAI, MAKAU ME KE AKO

 

 

 

Iliwai, papa holoi, kopa ala, kaula

kuaina, hu’akai, ehi wawae,

hulu pena, a pela aku.

 

Pena wali, kini nui a me liilii @ na

ano a pau, me ka pepa kuhi

kuhi, pena keokeo, aila

pena, aila hoomaloo,

vaniki kaa, a me

vaniki moe,

 

PENSA HOOMALOO

 

a me aniani hale

 

AILA MAKU, AILA MIKINI, AILA HAMO ILI, AILA KAA, INIKA KAMAA.

 

PAUDA, KUKAEPELE, KIANA

PAUDA, UIKIPUKUKUI O NA

ANO HE NUI A LEHULEHU

 

LOLE MAKEPONO

 

 

 

E laa na

 

AHINAHINA, KALAKOA, KEOKEO, LEPONALO, HULUMANU, UWE-WAHIEN, KUI HUMUHUMU, AME KA LOPE.

 

Ke Kuike a lo@ no la ma kahi

 

Kakela & Kuke!

 

 

 

NA MEA PIULA,

 

Mikini a WHEELER a me WILSON

 

MIKINI A WILCOX ME GIBBS

 

NA MIKINI A

 

REMINGTON

 

He nui loa na mea hao me na ukana e ae o na ano a pau, aole hiki ke hai pau ia aku, hewa i ka wai na maka ke ike.

 

lAAU lAPAAU kAULANA lOA

 

A DR. JAYNE,

 

LAAU HOOMAEMAE KOKO

LAAU HOOPAU NAIO, LAAU

KUNU, PENIKILA, HUAALE,

PAAKAI, LAAU HOOPAA HI, A

 

No na La@ H@ a Pela ‘ku.

 

Kakela me Kuke.