Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIV, Number 15, 11 April 1885 — KUMUMANAO. [ARTICLE]

KUMUMANAO.

Pehea la e mau ai ke ola o na Ekalesia nawaliwali ? I ka nana ana i ke kumumanao a hoomaopopo iho, ua pili i na hoahanau he umi, iwakalua a maluna aku, e noho ana iloko o ka ekalesia, e kapaia ia ekalesia he Ekalesia liilii. A pehea e mau ai ko lakou ola ? He nui no na kumu e imi ai i loaa ke ola o na Ekalesia liilii a nawaliwali e like me na Ekalesia liilii iioko o keia Ahahui a me na Ahahui Euanelio o na Mokupuni o kakou, e like me ka olelo oka Euanelie penei: "Aole ma ka olelo wale no ke aupuni o ke Akua, aka ma ka ikaika io no." Nolaila, he po: no e hoakaka i kekahi mau kumu nui e

ela ai na Ekalesia nawaliwali. | 1. E noho like ke Kahu me kona mau luna a me kona mau hoahanau me ka oluolu a me ka lokahi o na manao, he mea keia e holopono ai na hana iwaena o na kihapai, a e ulu ai na hana maikai, ke anaina haipule, ke Kula Sabati ame na Ahahui Opipio, a e hoohua auanei keia hana i na hua a Va Uhan? .? r ius. like ko lakou noho maikai me ka oluolu ma na mea e pili ana i ka Haku ; e mau auanei ke ola o ia Ekalesia liilii, e pumehana auanei ke aloha me ka lokahi ona manao. E like me ka olelo ma Halelu 133, "Aia hoi, nani ka maikai a me ka oluolu, o ka noho lokahi pu ana o na hoahanau." Eia hoi keia, e kaapuni ke Kahu i kona kihapai me ka launa raau me na hoahanau nawaliwali ma na hale halawai a ma na hale noho, e haipule pu me ke kuka pu ma na mea o ka Uhane, me ka hoomanawanui, e hanai mau ana me ka ai o ka Uhane i ka poe e launa mai ana ma na anaina haipule a pau, he hana keia a ke Kahu e hoola ai i ka poe i loohia i na mai o keia ao, oia no na hewa ka mea kue i ko ke Akua makemake. 2. E noho aloha na hoahanau me ka hanai maikai me kahi uku aloha a lakou i hoohiki ai e hanai i ko lakou Kahu i ka makahiki, he mea keia e mau ai ke aloha a e ola ai ke kihapai liilii Ua oleloki, o ke aloha, aole ona palena, ua oi aku la mamua o na mea a pau, aka, ina he Ekalesia liilii a ilihune oiaio, a hiki ole e malama i ke ola 0 kona Kahu, he pono ia Ekalesia nawaliwali, e noi aku i ka Ahahui Euanelio Mokupuni i wahi ola no ko lakou Kahu, e like me ka mea a lakou i manao ai he pono, oia kekahi kumu e mau ai ke ola o na Ekalesia liilil

3- E noho makaala na Ahahui Euanelio Mokupnni i na hoike kihapai a na Kahu mai na Ekalesia liilumai, i kona wa e noho ana e hoolohe a e ninau pono i na lala i hiki mai imua ona. Ma na Ahahui Euaneho Mokupuni, ua hoike akaka lea loa ia ka noho pilikia ioa ana o kekahi mau Kahu, aole nae nana ia mau pilikia e na hoahanau ona Ekalesia nawaliwali, aole no hoi he leo noi mai a na Ekalesia liilii i ka Ahahui Euanelio Mokupum i wahi ola no ko lakou K ahu i ka makahiki Oka rula o ka Papa Hawaii, penei no ia : Na na hoahanau ona Ekalesia nawaliwali iloko o na Aha Mokupuni e noi mai ia mau Aha, a na ia mau Aha e noiaku ika Papa, a «ia ka nila i hanaia e ka Papa.

Aka, ina he noho ike ole ko na hoahanau iloko o na ekalesia liilii i ka rula 0 ka Papa a lohe ole paha, o ka'u ia e olelo nei, e makaala ka aha i na hoike Kihapai a na Kahu mai na ekalesia liilii mai i kona wa e noho ana, o kekahi kumo keia e hoomau ai i ko lakou ola eiike me keia Kumumanaa Ke manao nei au, me keia mau mea 1 hoikeia ae la, pda e mau ai ke ola o ka mea n&waliwali Ina noholike oiena aoso elua, a hanai ole na hoahanau i ko lakou Ka<

* ho» a malrajila na Ahahui Mokupuni i na pilikia o na ekalesia lulii i hiki mai imua ona ame kona mau lala* na kakou ia e oana mc ka noenoo iha Ua oleloia, o ka makaala ole o na Aha £. Mokuponi i na pilikia iwaena o ko lakou mau lala, nolaih i haalele ai kekahi mau Kaha « iilo ma na hana e. N'oiaila, he pono i na hoahanau o na ekalesia liilu, e noi ikaika i ke Akua ma ka pule, e pule mau, e pule hooki ole, i ninini nui mai ka Uhane Hemolele i Kona aloha me Kona lokomaikai nui iloko oka naau o ka poe Uilii, nawaliwaii, a i lilo ia i mea nui imua o ke alo o ke Akua, e like me Kana olelo : | O ka pule a ke kanaka pono, e lanakHa nui no ia. Nolaila, e hooikaika ma ka | hoomanawanui a me ka paupauaho ole i i ka lesu mau hana me ka hiiinai maluna o Kona aloha. a oia kekahi mea e mau ai ke ola o na ekalesia liilil

E like me kela olelo hoolana, lt O ka mea hoomanawanui a hiki i ka hopena, e ola ia." Eia hoi keia, he pono i na Ahahui Mokupuni e hoonoho i elua lala o ke komite iloko o kona palena, e kaapuni laua elua a ekolu paha i ka makahiki, ke manao ka Aha pela. He hana naauao loa keia a na Aha Mokupuni ikui ka hoolana i na manao o na hoahanau e noho ana iloko o na ekalesia liilii, a e like ana laua me he laau hoola la ake Kauka e hoola ana i ke kanaka nawaliwall Pela no na ekalesia liilii e noho palaka ana me kona Kahu, e noho nanea ana, aka, 1 ko lakou halawai ana me keia mau komite a ka Aha i hoonoho ai, e hoolana ia auanei ka manao o na hoahanau ma ka launa kino ana me keia mau komiie, haipule pu a kokua pu ma na mea oka uhane, ua pau ka nana maka ana aku, a me ka olelo e ala mai oukou; ke pau loa aku nei na makua Misionari o kakou, ke koo ikaika o lesu. E eu ae na koo ikaika o lesu, e komo ikaika iloko o ka ka Haku mau hana me ka hoomaha ole a hiki i ka hopena, a ina kakou e ku a lawe a hooko i keia me ka manao oluolu a me ka lokahi, ke olelo hou nei au, e mau loa aku ana ke ola oua mau ekalesia liilii la ina penei ka Aha a me kona mau lala e hana ai. Eia ka pau ana, ina he mau ekalesia liilii i koe aole i hoohuiia e noho kokoke ana na® kekahi i kekahi, he pono e hoohui koke ia laua i hookahi, i loaa kona ikaika, a lilo i ekalesia maikai nui a momona, nolaila, me keia mau wehewehe, ke nana nei au, me keia mau wehewehe e na ekalesia nawali-j V? n ":r£ S. C. LUHIAU. I