Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIV, Number 21, 23 May 1885 — KA MOOLELO KAAO O Kahanuopaineki, Ke keiki alii o ke aupuni o Italia Ka Olali o na Waoakua o Arabia, Ka Naita nana i kuekaa na lua huna o na Powa. [ARTICLE]

KA MOOLELO KAAO O Kahanuopaineki, Ke keiki alii o ke aupuni o Italia Ka Olali o na Waoakua o Arabia, Ka Naita nana i kuekaa na lua huna o na Powa.

1A lakou i hiki aku ai i kekahi hotele, ua komo aku la lakou nei iloko no ka iealea ana, x a ua ike ia mai la iakou nei e ka iehulehu e noho ana, a he malihini nae i ko lakou mau maka; manao iho la iakou he poe noho kuahiwi o Italia, a ma ia ano kuhihewa, ua launa aioha pu iho la lakou, a ua kapa pu mai la no hoi iakou ia lakou nei na keiki hoio hau o iulia. Ma keia mau ano, ua haawi ia mai la na mea inu ia lakou nei, a ma o kāa mau mea inu, e loaa ai i ka kakou mau eu ke aia a he mea hoi nana e kuhikuhi i kahi 1 noho ai ka makuahine o ka olali opio, a e lai ai hoi na hoohaih olelo ana. Oiai iakou e noke ana i ka inu, ninini iho la ka makuakane o ke aiii opio i kona *iaha, a oiai oia e makaukau ana e inu, hoopuka ae ia oia me keia mau huaoleio me ka leo nui: Ma ka inoa o ka Moi St)a Huka, e ola mau loa i ke Akua, a inu ae ia; na keia mau hua-1 olelo i pae ae iioko o ka ruou hoiookoa j a iohe ka lehulehu e noho ana, ua pae |mai la ko lakou mau leo ahiu o ka inaina, a puana iike mai ia : O ka mea a oukou i hoopuka le nei, oia hoi ka Moi iiia Huka, eia makou ke noho nei me ka maoao lili nona, no kana mau hana hookauwa waie i na makaainana, aoie e like me ko makou Moi mua. oia hoi ka MOl Puluka, ka mea hoi a makou e poina ole ai mai kona wa i haaiele mai ai ia makou a hiki s keta «a, io kana mau hana maikai a pau, eia me makou na hoomanao anae poina ole ai a hiki i ka ia hope. ! iho la ua olomana nei iioko iho ooa, akahi auanei a ioaa ka mea a kuu keiki e kau nui nei e hui a iauna pu hot me kona ohana, ina pahake oia nei kekahi

o ia ohana. kupu ae ia la manao iioko ona e ninau aku i ko lakou mau kamaaina, a pane aku la : Ake ola nei no nae paha kana wahine,* mau keiki paha e ola nei i keia wa *Ua hoike mai la ka haku hoiele i na mea a pau e pili *V'*V ♦ « ana, a ua hoike pu mai la no hoi oia 1 ko lakou wahi i noho ai; a no ia mea, ua liuhu ae la ka lakou ftei huakai no ■ *t ka hele ana aku e ike »Xsao iko iakw wahi e noho ana 1 hiki tioi ia lakou ke hoomaopopo ke tho hou mai lakou. Hoouna aku la ka haku hoteie i kana keiki e hele pu me na malihini i kahi a lakou e ake nei e ike. \ I ko lakou hele ana a hiki mawaho oka pa mua, ua kamailio aku la kahi keiki kamaaina, O keia pa nui, oia ka pa 0 ke keiki mua, a pela hoi me ka pa o ke keiki muli, a hiki loa i ka pa oka makuahine a me ke kaikamahine e noho ana.

Ia manawa 1 pane aku ai ka makuakane o ka olali opio. E hoi kakou, ua ike iho !a no makou; a o ko lakou huli hoi aku la no ia. I ko lakou hiki ana aku i ka hale hotele, ua haawi makana aku la ka makuakane o ke alii opio he mau mea makamae i kahi keiki a ka haku hotele, a ua hoihoi hou mai la ka haku h»tele, aka, ua haalele loa aku ka olomana ia mea, a kau hoū ae la ma na lio, a haawi aku la ia i kauoha : I ka hora 6 o keia po, e hiki hou mai ai makou i ka hote!e nei, a e ihoomakaukaukau ia hoi papaaina nui mamua o ko makou "hiki ana mai. Haawi aku la lakou 1 ko lakou aloha i ka haku hoiele, a pel» no hot oia 1 panai mai ai ma ai haawina hookahi, a huli hoi aku la ma ko lakou ala i hele mai ai, a no kahi hoomoaiaa 0 ka- ' • % na keiki ka pahu hopu. I ka feiki ana aku o lakou imua o ka olali opio, ua hoike aku la iakou i ka lakou fl||a hou mai ka mua a ka hope, a iloS> o na papa-leo ana; ua hoijse pa --ku. % l'ona makuakane iaia no ko lakou ike ana i kahi noho o kona makuahine a me kona mau kaikuaana, a aohe hoi he olelo ana, no ka mea, ua akaka ke ala e hiki aku at ilaila. Nolaila e hoomaha kou a hiki i ka wa pono, iho kakou i ke kulanakauhale. I ka uhi ana niai o ka po, ua kahiko iho la lakou nei īa lakou me ko lakou mau aahu kaua a me na pono kaua a pau. a o ke alii opio hoi, ua aahu īho la oia i kona aahu Moi, a e kau ana hoi na hoku liaimana a me na hoailona alii ma kona umauma, a e hulali anapa ana hoi ke komo Moi o ke aupuni o Italia, a he kumu hoi ia nana e hooiaio ana oia ke keiki ponoi a ka Moi Puluka, a uhi iho la ko lakou mau koloka hele kuahiwi. I ka makaukau ana o na mea a pau he 36, (aole hoi i iho pu me na miali naita,) ua kau ae la lakou maluna 0 ko lakou mau lio a iho aku la, a no ka hale hotele ka hiki mua, a mahope aku hoi e ike ai i na maka o ka ohana. I ka hiki ana aku o lakou nei i ka hale hotele, ua makaukau ka papaaina, a paina iho la lakou. īa lakou nei e paina ana, aia ka haku hotele ke hakilo mai nei ia lakou me ka nana pono ana, aka, aole e hiki iaia ke hoomaopopo owai la keia poe. I ka pau ana o ka lakou paina ana, puka aku la lakou iwaho a kau ae la maluna o na iio a holo aku la no kahi a ka ohana o ka olali opio e noho ana, a e kah ana hoi o ka hooko ia o ka ka po. 1 ko lakou hiki ana aku mawaho o ka puka-pa, ua kikeke aku la lakou nei a weheia mai la ka puka e ke kiai, a ninau mai Ia : Heaha ka makemake o na malihini ? Ua make make makou na malihini e ike i ke kuaaina a me kona ohana; e ka»i iki; a holo aku h ia e hai i kona mau haku, a i kona lohe ana ua hoomanao kokē ae la oia o ko lakou pokii paha keia, a haawi aku ka ota i ke kauoha i kona kiai, e kauoha aku i na malihinl e ko-; mo mai iloko nei, a ua hookuu akea ta | hoi ka pa no lakou. Holo awiwi aku ia ke kiai, a wehe akea ae la i ka puka, a kauoha mai la ia lakou nei e komo, a ua hookuu akea ia hoī ka pa no takou nei I ka lohe ana o ke aiii opīo ua kuu akea ia ka pa no bkou nei» ua kauoha koke ae la oia t kona mau uka h e komo Hoko» a i ko lakoti hiki ana aku ma ka !anai ua lek like ibo la lakou ilalo, a piī aku la a komo ma ka mmi hookipa, kahi hoi e noho mai ana o kona mau kaikuaana. 1 ko lakou »ei noho ana iho, aia hoi kona mau kaikuana ke nana mai nes maluna o iakou nei, me ka ninau iioko īho 0 lakoa» owai la o keia poe malīhini ko makou pokii aloha ? Oiai ke alu opio e noho ana iluna o kona noho» ke au nei koaa mau maka

raa o a maanei o ka ru£tu. e ake ana o kona ike aku i kona mama aloha, aka. na ka waimaka no e kahe me he kua-ua la. No keia mau ouli ita hiki ole iaia ke uumi iho Ina mea huna e waiho ana iloko o kona puuwai, a puana ae la ia . Ena iani, nani kou aloha a uie kou ahonui i ke alakai ana mai i kau kauwa nei, a ano hoi, aole e hiki ia'u

kehoopanee i manawa hou aku» a ano ka manawa e hoike ai au ia u iho. We> he ae la oia i kona papale kiia me ka uhimaka, holoi ae Ia hoi i kona mau waimaka e kiheahea ana i kona mau lihilihi; a i ka tke ana mai o kona mau kaikuaana, me ka manao ole ae o ko lakou uokii no keia, aka. oka mahalo wale no ka mea iloko o ko lako*i naau, 110 ka ui lua ole o keia keiki e noho aku nei imua o lakou. A liuliu iki, j>ane aku la ua opio nei i kana wahi huaolelo me ka malie : He ohana hookahi no nae paha oukou ? ae mai la lakou, a pane hou mai la ka mua, he ohana hookahi makou, a penei : Owau ka mua, a oiala mai ko'u hope, a o ko maua kaikuahine mai Ke ola nei no nae paha ko oukou mau makua ? wahi a ka opio; ae, wahi a ka mua; o ko makou makuahine, eia no oia ke ola nei, a o ko makou makuakane, aole oia me makou, a hiolo mai la kona mau waimaka; a aole no hoi i ikeia kona wahi i hele ai, a i ele hoi ia o kona wahi hoi i noho ai, a make ai paha; a oia ka nui o ko makou kaumaha e noho nei nona. A heaha ke kulana o ko oukou makuakane ? wahi a ua opio nei : He Moi ko makou makuakane noJce aupuni o Italia nei ma ka inoa ka Moi Puluka, aka, ika hiki ana mai 0 ka powa Sila Huka, Ua lawe pakaha ae la oia iko makou aupiuni me kona mau naita he 60,000, a lilo iho la makou he mau pio malalo o ua mau powa nei> a o makou a pau ke noho nei me ke kaumaha...

Ia wa, puili mai la ke alii opio i kona mau lima tna kona umaumn a hoo kuu aku la i kona mau waimaka e hiolo ana ma kona mau papalina, a i ka mao ana ae, ua ninau hou aku !a ua opio nei : A 0 oukou wale no na keiki, aohe keiki eae ? He keiki no, ika wa no i hanau ai o ko makou muh loa, ua lele mai la ko makou makuakane a hoomaemae iho la iaia, a pane mai h : Eia au ke hele nei me kuu keiki no ka mafce a me ke ola, a lele mai la oia honi pakahi ta makou, a puka aku la oia hele me ko makou muli a mai ko laua hele ana a hiki i keia po a kakou e hui nei, aole i lohe ia he moolelo e pili ana no laua. Pane aku la ke alii opio, e kauoha aku i ko oukou makuahine e hele mai imua o'u, a e makana no au iaia i kekahi makana nui. Ika lohe ana o ka mua i keia kauoha, kii aku la ia i ko lakou makuahine, a i kona hiki ana mai a ku imua o ke aiii opio, o kona wa no ia i wehe ae ai i ke koloka e uhi ana mawaho ona, ike mai la kona mau kaikiiaana, he Moi ka keia keiki ui. Kukuli mai ia iakou a pau imua o ka olali ooio me ka haalulu nui a me ka pane leo ole, aka, ua papa aku la nae keia ia mau hana, aia wa oia 1 kahea aku ai i kona makuahine e nee |mai imua ona. 1 Oiai kona makuahine eku ana imua | ona me ka haaiulu nui f a o kana keiki | muli nei hoi e uwe ana, a i ke akakuu aiia iho, wehe ae oia i kona mikiliina, |(giove,) a pone aku la : E nana i ko'u 1 mau manamanaiima, a o ka mea e kau |ia ma kekahi o ko u mau manamana, e I koho me ka pololei !ka waiho ana aku oke alii opio i kona lima iluna o ;ke pakaukau, ua ike mai ia kona makuahine i ke komo alit o Itaiia, a pua

na ae la ia me ka haaiuiu : Oia, ota ] no ka ka po i hat mai ai e hiki inai ana I oe —a haule pahu aku ia oia i ka papa-1 hele, a lele aku ia hoi kana keiki a pui-1 ii mai ia i kona makuahine, a puana ae ia : £ na iani, e hoopakele ae i kuu mama aloha, —a uwe ku-o ae !a me ka ieo nui Puana hou ae ia ka upio : E kuu mama aloha, E kuu mama aioha, e hooiana t kou mau manao kaumaha, a e haiiu mai hoi i ka uwaio aku a ka hua hope nei a a kou p<uhaka, ka iei a i o kau kane aloha i lei hoomanawanui ai i ke anu o ko kakou mau kuahiwi aioha, ua ieiia au e kuu makuakane alaha ka Moi Puluka iloko o na uiakaHiki ehiku, a ua haaai mai hot oia ia'u noe na hua o na laau a ine ko iakou mau tli A o ktnu makuakane» ua hoi aku oia ma keb aoao; a mamua o kona haaiek ana mai i ko maua neho kokooiua ana, a koe tho wau he keiki makuaole e noho * ana nema, ua haawi mai oia i keia mau īuea ia u, oia hoi keu

komo a nie keia owiii pepa, ota ke kila oke aupum. l'we ae Lt kona nu roa no kana kane i hala i ka nuke. aU ua paa e aku ia kona waha 1 kana keiki, a pane aku la E kuu makuahme aloha, mai hoopuka i kou ieo uwe o bhe ta mai kaua, e uunii i ke aloha iloko <s> kou puuwai, aia a ko kuu roa kemake, alaila, hoike ae la kj.ua, a na ka mamo auanei a i-am€ka ka Nui, ka mea e noho Moi hou ana no ke aupu< ni o lialia nei.