Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIV, Number 29, 18 July 1885 — HE MOOLELO KAAO NO Ka-Mahina Malamalama [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO NO Ka-Mahina Malamalama

Ke Keiki Alii o ka welau anu o ke aupuni 0 Hinedu, ka Hiapaiole o na waoakua kanaka ole o Punealia, a o ka naita hoi nana i uiupa na lua huna o na powa. ( Kakaui• no kt KUOKOA.) OIAI ka leo 0 na kanaka e kuu aku ana i ka malie mai na hooho ; ana no na moho kaulana oka la, aia ; hoi ua poha hou mai la ko lakou leo e wawalo ana i ka lewa a hoopaiakuli ae la ika lewanuu penei : "Ua hoohoka ia ! U:» haule pio ! Ka naita Dewele Bulu i ka naila palaka manuwa, a o ke keiki aiii [>owa kaulana o Milekia. " (Ua knpa aku la ke anaina kanaka 1 ka kakou koa o ke keiki alii powa o Milekia, oiai anle he mau hiona o ke koa opio Mahina Malamalama e hoike mai ana imua o lakou, a oia no hoi ua maa mau ia ua keiki alii powa la o Milekia e aahu mau ana i ke kapa manuwa, a oia ano aahu wale no kona ke hele i ke kaua a lealea e ae paha.)

He elima paha minute mahope iho 0 na leo waīaau "ā me"iTa akiaoa. ua ike maopopo la aku la ka »aita poo iiona J)eweie Bulu e waiho kahela ana maluna o ka iiihonua. oiai ua ioaa pono aku ia oia i na pahuna pahi poloiei a ka naita opio ma kona poaeae akau, a ua hookele ia mai hoi ka maka pahi ma ka hookui ana ae o ka aahu kila o ua Deweie Buiu ia. I keia manawa, aia na maka 0 ke anaina ke aloaio ia niao a maanei o ke kahua mokomoko o ka b, a e ake ana hoi e īke iihi aku i ka opio nana i hoohauie i ke akamai a me ka īkaika o ka eueu nunui i kau ia ai ka weli e na moho, aka, e like me ka īmo ana a ka maka ka hikiwawe, pela oia 1 nalo aku ai mai ke aio aku o ke anaina, a o ka poe i ike pono aku i kana mau pahuna a me na hauna pahi, o iakou waie no kai hoomaopopo aku i kona ano a koho wale aku no o ke keiki alii powa o Milekia.

Hoea aku la ke koa opio ma kahi o na kanaka hoehoe waapa nona mai kona aahu manuwa, a haawi aku la nanao iho la oia i!oko o kona pakeke a unuhi ae la he eono apana gula ; haawi pakahi aku ia oia ia lakou e like me ko la kou nui. (Maanei ena hoa e luakaha la ma na home kahi a ka kakon nan^a

e maalo aku nei, a e hooipo nanea ana i na ouli pahaohao o keia iīihia,e kapae iki ae hoi kakou i ke kamailio ana no na lealea o ke kahua paio o na moho mai na aupuni e mai, a e huli ae hoi kakou a nana aku i ka hana noeau a kona makuakane Moi penei: Ika manawa i hoea aku ai ke koa opio imua ona, ua ninau koke inai la oia iaia, ihea aku nei hoi oe ? Pane aku la kana keiki, i hele hoolanalana aku la hoi au ia'u iho, oiai na kipona maeele a ke kaumaha e haakokohi ana maluna o'u me he kuakoko la no ka wahine hanau keiki no ko kaua mau ukali he 12, a ma ia mau kumu au i hele ai no ka hapalua hora, He oiaio, o ka Md no kekahi i ike i keia keiki me ke palaka mamiwa e paio ana me ka nnnui. Deweie Bulu, aole oia i hoomaopop** iho o kona keiki naita no keia. Aka nae, iaia e nana ana i ka laua paio me na piahuna a hauna pahi a keia naiu me ka pa)aka ma nuwa, ua hiki iaia ke koho mai, aole he mau mea e ae i loaa ia uiau loina lawehwe ana i na mea kaua, aka o kana keiki wale nc\ .1 ua koho inai Ja no ia o kana kcikt no keia r ao ka mea hoi non» kek «anea

Ma keia oleto an<»ano aloha a kaoa keiki i pane aku ai, ua kaohi ia iho ia ka noonoo hoohuoi o kona makuakane e piii ana no kana wahi i ai a me kana mea t hana ai, no ka mea, ua hilinai oia maluna o na oielo a pau a ke koa o|«q ma ke ano he oiaio wale no. I kcsa inanawa no hoi a laua e kamailio nei aia na alii a me na makaainana ke akeaa h i ka ikaika lua o!e o ke keiki alii o ka palaka inanuwa. Oiai nae keia mau leo anena a na kanaka, ua ala hou mai la ru hv'O iuiuo ana o ka Moi no keia oj>io ikaika laa ok» a hooholo iho ia no ia o kana keikl m* Nohula i mea e maopopo ai a e hiki ai hoi hia ke hoobk% nee aky h oia ina ka aoao o kana keiki a j>ane aka k : E kuu \ciki, be ns«a houilam i ko'u puuwaī ka iiai nui m%. e ike pooo i kelanaiuopio nana i lawe mai 5a i kt

o!a o ka nunui, a rae he ia ma ko'u ike aku, aole he pahi hookahi e hiki ke kapoo pu iloko o kekahi kapa kila koe waSe no kuu pahi hooiiina e kakua la ma ko aoao. Ia wa oia i lalau aku ai i ua pahikaua hooilinila ma kona kumu a unuhi mai !a. Alawa ibo la oia maluna o ua pahi la, maluna o ua pahi la kekahi hio&ona hoaeehia. Holo ae la ke puanuanu imaeele o ke ano ilihia makma on?, *oiai ua ike iho la ia, aia ma ka huini pahi la e ki heahea ana ke koko a;e kikokohu ana hoi maluna o kona papalina hulali. Ua lawa! wahi a kona makuakane. Ua lawa na hooia ana mai |ka uilani a kuu puuwai nei. Oka i kau nui ai e ike i ka oiaio, ua hoiiē mai na helehelena a pau o na mea fhanaia maluna o keia pahi. Aole he m6a e ae, aka, o oe no, nana i kulai akulnei ka nunui Dewele Bulu, —he īui® opio palaka manuwa. I keia wa a e kamailio nei imua o kaaiu opio, ua pahola ae la na nanaina <Rpta hoomahie maluna ona a mino aka ®īa kona mau papalina, ē haawi ana hM# ka mahalo no kana keiki iloko no e noonoo nui ana hoi, pehea la ka §fldwawe loa o ka nalo ana aku a ka naita opio, a ikeia aku la e paio ana me ka tmnui, a emoole no hoi hina iho la ka nunui ilalo, a hoea hou no imua ona ua aaita opio la; a kana hoomaopopo iho, ua pau 1 pono na mea o ka imol ana a ka maka. '

Oiai na noonoo o ka Moi e alakoia ana e ke au a ka pohiliihij ua knm kapalili mai la ka pu a ka haku puuku e kahea ana i na lealea e puka mai mahope iho o ka haule ana o ka moho kaulana Dewele I3ulu ka mea i kiiu nui ia ka weli e na moho e ae, a koe paha ka naita opio. .npea, h* kaaka ia i ma kona umauma, a norta ka puuwai waipahe olu a na ihuanu o na aupuni e ae e hoomahie ana i ka nani o na nani,

ka ui o na nohea. I ka meha ana iho o ka leo o ka pu kahea a ka haku puuku, ua ikeia aku la ka oili ana mai o kekahi mahele naita maluna o na lio poni eleele pakahi, a e alakai ia ana keia mahele naita e kekahi keiki kino puipui maikai a loihi, a nona hoi na oiwi e hoike mai ana, aia iloko ona na ai hoolana wai a Hinakahua. O keia no ke keiki alii o Matelia, ka mea nona na pali powa he 72 o Holani, a i hookaulana hoi iaia iho a puni ke ao ma ke ano he olali a moho hakaka 110 na kae pali o kona aupuni, a he

hoohololio kaulana hoi no ia mau lalani pali. Aia oia mamua o kona mahele naita kahi i heokikaha ai maluna o ko na lio keokeo me ka hiehie, a ua hoaahuia oia me ke kapa kila omaomao mailuna a hiki ilalo. Emoole no hoi oili mai la ke alakai elima o na kakela hui me kona mau naita he £2, a e like no hoi me ke ano o ka malama ia ana o ka paio, pela no na mahele naita o na aoao a elua i hana ai. £ka ike ana aku o ka haku puuku ua mamao pono na aoao a elu3, ua poha hou aku la ka leo o ka pu a ua puuku la a ikeia aku Ja ka huh like ana mai o ua mau mahele naita li a haka pono aku la kekahi i kekahi. No kekahi mau minute keia ku ana a e ike pu ia aku ana lakou e hoo!kuene jx>no maluna oko lakou mau lio [xikahi, ia wa i kahea hou aku ai ka haku puuku e hui na aoao a elua. Iloko no hoi o ka imo ana a ka maka oloio like ae la lakou me ka puahi nui e haawi pau ana i ka holo o ka lio a e paa ana i ka lakou mau pahi me na pale kila ma ko lakou mau hma ine ka makaukau mau a aia no hoi na alakai o na aoao a elua ke holo la mamua me ka hanohano nuu

I na nuhele naita e holo rtfci nei me ka hiehie nui, aia na maka o kela a me keia kanaka ke kaulona pono !a maluina oke kino a oiwi kilakila o ka opio ; Malelia, oīala oia e hok? hookahakaha | mai ana niamua o ka niahele naiia o na [ kakela hui. Aia iua ka lima o keia nai;ta opio e hnlah ana kana pahikaua nui ; paiahalaha, a ma kona aoao e kwakwa ana kana ole (ialx Ma kona mahk le e luhe ana na hulu omaomao i like me na «aihooluu oke kai hohonu, a o:a kona roau kamaa e hulaii auu kona mau kepa gub. I maheie i hookok&ke mai ai i na naita o na kakela hui, hopti iho ia ob i kana a puhi ae la i kekahi leo hoaikma i kooa ma>jeie najta, % emoo'e ikeia aku h iakmi e hoohuh hope ana i m iio. Nui ka ikiki o keia mau la. A pe. hea U oa keiki Poola o ka u«apo ?