Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIV, Number 35, 29 August 1885 — KE ALAKAI Oihana Leta Hawaii. Kuhikuhi no ka Oihana Leta Kuloko a me Kuwaho. [ARTICLE]

KE ALAKAI Oihana Leta Hawaii.

Kuhikuhi no ka Oihana Leta Kuloko a me Kuwaho.

HELU I, IULAI 1885.

ai Nana kapena moku e lawe polo--1 lei i na eke leta a me na leta a hiki i ka haie leta, mahope koke o ke ku ana 0 ka moku. Aole e hookomo ia kekahi waiwai i ka hale dute, aia a hooko mua la keia. 42 O na kapena moku e haalele ana ia anei no na aina e, ke kauoha ia nei lakou e hoike e mai i ka lohe i ka Luna Leta i 36 hora mamua ae o ka wa holo. 45 0 na moku e lawe ana i na eke leta Hawaii, e hookaawale ia ona wahi kupono e malaiiiaHn, a e hoopaa ia me ka laka a me ke ki. . Ma ke kanawai, aia maluna o lakou na ahewa ia ana ke malama pono ole ia na eke leta oiai maluna o ka moku. 44 Ua hoomakaukauia he mau wahi leta nui ma na hale leta a pau, a maluna o na mokuahi, no ka hookomo a me ka hoouna ana i na leta mawaho ae c na eke leta, a i kiolaia na lista ma na awa ku moku e kipa ia aku ai. Ua hoana okoa ia keia inau wahi leta i mea e kokua ai i ka hali ana ia mau leta i waihoia aku me na kapena a mt na puuku o na mokuahi a me na moku kuna e lawe. 45 0 na leta e hoouna ia ana mawaho ae o na eke !eta, e hookomoia īloko o na wahi leta i kauia me ke poo leta, ina no loko nei iho 0 ka aina, a ina paha no na aina e. 46 O na puolo a me na ope lcta, i oi ole aku mamua 0 eha paona ke kaumaha, e lawe ia mai no ia a haliia aku ma na wahi o loko nei o ka aina wale no, ma ka uku mua ana mai i hookahi keneta poo leta no ka auneki hookahu 47 O ka leta i hookomoia iloko o ka eke leta, ua hiki no ke kii hou ia mai e ka mea wale no nana i kakau, a me ka waiho pu mai i palapala e hoike ana i ka laweia ana aku o ka leta mai loko aku o ka eke leta. 48 O ke oki ana 1 ke eke leta a apo , hoopaa, a wehe kue kanawai paha i ka , eke leta i hoopaaia a eke liilii paha, he hihia openi ia, aole loa e nana maka ia j e na luna aupuni.

Av# POO LETA

49 O na poo leta Hawaii, a rae na pepa poo !eu t e loaa no ma ko lakou waiwai io. ma ka Hale Nui, a i ole ia, ma na Hale Leta Lala eae a puni ka aina. 50 O na poo leta e kaana hana ia nei, oia na poo leta 1 kenen, 2 keneia, 5, 6, io, i2, 15, i5, 25, 50 a me 100 keneta poo. Ona poo ieia r, *, 5, 10 ame 12 keneta, ua paiia lakou nie na waihooluu hke ole. 51 Ona trahi leU i paiia oia na poo i, 3, 4t 5» a :ne 10 keoeia, ua hiki no ke loaa ma ke kuaī ma na hale leu a i pau. No na leta kuloko ame kuwaho* ua kupono loa lakou, a ua maikai loa | no na leia hoouna mawaho ae o ka eke letx ! 52 Ona pepa poo kta kuloko hoo- \ kahi keneta; e loaa no ma ke kuaj ma na haie !eta a pau. 53 0 na pepa poo leta papalua i kapaia "na pepa poo leta pane,' ? ua manao ia i hikiwawe ka pane ana t ua hoo> pukaia ota 1 keneia no ka pepa poo leta nīnau, a hookahl keneta 00 ka pepa poo kta pane mai

54 F Ukc .;:; r c:i i ,i * p2u &e kih; ?::a;:.:.na o ka aoao iks.v '• e kx<au ra 4 -.i x- iX.iw;iho c? i:i: wahi. > 55 O r»ū Uu Ha*-rā, r.a; pcra roe !e-tjt a n>c ns wah; U.-u i ho.t e : u na po*» '«u~ e no niii ka Ha ? c! L-eu. He $3.0 3 ro ka p»u h'.x>kah! ; 50 O na ?ivi no ai lhx< I«ta i k'.:n».*, j ao?e e hoo'ak'? b .iVj, a āok !ca hc-t e j hoolohe u kekahi :unī na !afco:\ ina nia? ku !(f{2 3 m.i kihl 3.n0 e 4C, t' iea : paahana o ka hale k-a. | KCMUKCAt f O XA POO LETA X0 XA MEA PILILETA KCLQKO> 57 —No na »eta e hoouna ia ma ra w«-j hi a pau o ke aupuni. no ka hapa auneki, he 2 keneta. Xo na leta kioiaia niai a ieta kulanakauhale i paiia a pepa liilii pai 1 ken. No na pepa hilii pai i hochama-j ma ūi oia na wani a pau o ke aupuni, { he i ken. !

Xo na nupepa i paiia iioko o keia Aupuni a hoounaia i ka poe iawe o !oko nei 0 ka aina mai ke keena pai mai, aole uku. No n3 buke, na pepa manoaooa, na kii pepa, a pela aku, no ka auneki hookahi, he 1 ken. No na apana lole hoikeike o kela |a me keia ano, no ka auneki hookahi, he 1 ken. Na nupepa, na apa nupepa, na alemanaka,, na bila hoolaha, na buke pepa, na f>alapala aina, a uie na mea pai e ae i humu ole ia, no kela me keia 4 auneki, a hakina auneki paha, he 1 keneta. Uku o ka leta dala, inawaho ae o ka uku maluna, he 10 ken. No ka Oihana Kuikawa, no ka ieta 1 auneki, he 10 ken. 58 No na n»ea wai, na mea hoopahu a me na mea e ae e hoopoino mai ai i na eke leta, ua papa loa ia ka hooko-

mo ana mai. NA KUMUKUAJ O NA POO LETA 0 AA AINA E. 59 —No na leta i Amenea Huipuia, Canada a me Mekiko, no ka hapaha auneki pakahi, he 5 keneta. j No na leta i na aina a pau i komo iloko o ka Hui Poo Leta, he 10 keneta. No na leta i kekahi 0 na Panalaau o Ausetaralia, he 12 keneta. No na pepa poo leta, pakahi, he 2 keneta. No na pepa poo leta pane, pakahi, he 4 keneta. No na Buke ame na Pepa Kalepa, no 2 auneki pakahi a hakina paha, he 2 keneta. No na mea paiia, no 2 auneki pakahi a hakina paha, he 2 keneta. No na apana lo!e hoikeike (i oi aku mamua 0 250 garama, a i oleia no | auneki) 110 2 auneki pakahi a hakina ipaha, he 2 keneta i Uku oka )~eta dala, mawaho ae ona uku maluna, he 10 keneta. No ka hoopaa ana 1 na leta daia me ka palapala hookaa e hoihoiia mai ana, mawaho ae o na uku maluna, he 15 ken. 60 —xA.ohe Poo Leta Puolo mawaena o Hawaii nei a me America Huipuia, a mau aina e ae : aka, o na puolo hilii, "ina e hoopauia," (o ka nui a me ka mama 1 kaupalena ia mai) hiki no ke hoounaia i kahi i makemake ia me ka palekana. NA LETA DALA.

6 j—Ke kukulu ia nei ka Oihana Leta Da)a i mea e hoolawa ia ai ka hali ana me ka palekana o na teta waiwai nui, ma na lilo erai mai, mamua ae 0 na mea maa mau. Oka oiaio maoli nae, i mea e hooia aku ai no ka hoouna ana me ka palekana o na mea i hoopaa ia. oiai o na puolo 1 hoouna ia ma keia ano, he kakaikahi loa ka nalowale. | 62 —O na ope ame na puolo he mau buke ko loko a waiwai e ae paha 1 ku« pooo ke hoouna ma ke eke leta, a leta, nupepa, a kii paha e hookomo ia ana ma ka leta ? " ua'hiki no ke hoopaaia " e hookomo ia 1 ke eke leta kuloko, ke uku e ia mai ka uku he umi keneia mawaho ae o na uku poo !eta mau, a e haawiia na palapala hookaa no ka loea ana mai 1 na wa a pau. 63 —Ma ka Oihana Leta Kuwaho, o na leta, na nupepa, a me na puolo liilii wale no (he auneki ke kaumahā) ke hoopaaia. O na puolo nunui ku ike dute ia, e hoounaia ma na mea haiihaii e ae 64 —I ka hoopaa ana leta e hoo unaia ana 1 ko na aina e, aole e haawiia ona palapala hookaa, ina he unii wale no keoeia i uku ia mai Ina i makemake la ona paiapala hookaa hoihoi mai, alaila, he umikmnamalima" keneia ka uku mawaho ae o ka uku (xx> leta mau. 6$ —O ka ieu elala, aia waie no i ka mea nona ka inoa i kakau ia ai mawa ho o ka wahī e haawiia au a oia waie no ka mea 1 hoomaoa ia e kakau mai tka palapala hookaa o ka loaa ana aku. 66—0 na leta ame na puolo waiwai oui a pau, oka pono e hoopaaia. Ina lok e hoopaaia. aohe moali e loaa aku ii ina e nalowale ana. Koikoī na kuaua o ke kuhnakauhale lei i keia niau la i hala iho la. Ma ka Poaono i hafa i hoomaka ai ta hoike o na kuia Sabati i ako&koa ae m Kohaia.