Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIV, Number 38, 19 September 1885 — Page 2

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Ka Nupepa Kuokoa

No ka Makahiki          $2.00

No Eono Mahina         1.00

KUIKE KA RULA

Poaono            Sepatemaba 19, 1885

 

Na Nune o keia mau La.

Ma ka hoolohe ana i na mea e laha nei iwaena o ka lehulehu a me na lono i loaa mai ia makou mai na mokupuni mai, me he mea la ke hoomaka nei na apana a pau o ka aina e hoolala e i na hana o ke kau koho lunamakaainana e hiki mai ana. Aole makou i lohe i na inoa o ka poe holo balota no keia kau ae, a ua ike no hoi oukou e na hoa heluhelu nupepa, o ka mea i maa i ko kakou pepa, aole o ka onou aku i keia a me keia inoa ma ke ano he lunama, kaainana, a koi aku hoi i ka lehulehu e koho mai. Aole pela, no ka mea aohe ia ke kuleana o ko kakou pepa. Aia nae a puka mai na inoa maiwaena ae o ka lehulehu, alaila e kuleana auanei ko kakou pepa e kamailio akea no kela a me keia; a e kamailio hoi me ka ewaewa ole, a me ka manao hookahi no ka pono o ka lehulehu.

 

Ua hauoli makou no ka lohe mua ia o na nune iwaena o ka lehulehu no ke koho lunamakaainana, me ka hoopuka ole ia o na inoa mamua; no ka mea, he oili maikai ia ma ka aoao o na makaainana. He hoike ana ia eia iloko o ka puuwai o na makaainana ka noonoo kahi e waiho nei no na hana aku o mua. Wahi a kahiko, "iluna no ka ua wehe e ke pulu." Nolaila, ua naauao ka lehulehu ina ke noonoo nui nei lakou mamua o ka manawa, a imi hoi i poe kupono nana e hapai i ka aoao o na makaainana iloko o ka hale kau kanawai o ka aina. Aia a kokoke aku i na la hope o keia makahiki e lehulehu auanei na inoa e hoopukaia. Alaila, o ka hana kupono, o ka wae akahele ma ke ano naauao, a koho aku i ke kanaka pono, wiwo ole a makaukau hoi no na hana o ia kahua. He mana nui ka i waihoia iloko o na lima o na makaainana ma ke koho balota ana, a he pomaikai nui no hoi no lakou ke malama pono ia, a hookele ia ma ke ano pololei.

 

O kekahi kumu i haule ai ka pono o na makaainana ma ekahi mau kau i hala, oia no ka puni wale ana o kekahi hapa o kakou i na olelo pelo a ka poe i ike mua ia na hana he pono ole. Ua ike mua ia no hoi ka lakou mau hana he kekee a he hoopunipuni, eia nae i ke kamailio hou ana mai, puni hou aku la no, a aia nae a hala ka wa kupono ikea ae la ka hewa. E pono e makaala loa na makaainana no ko lakou mau pono iho; aole e kuai aku i ka pono koho balota, ka mea i haawiia mai ma ke kumukanawai i ola no ua makaainana. Mai hoolilo aku i ka mana koho ia hai, a nele iho oe i ka la nui. Mai hilinai maluna o ka mea hana lapuwale, a mea paha i ikeia kana mau hana oiaio ole mainua. E wae na makaainana no lakou iho me ke akahele, a e kupaa mamuli o na poe i ikeia he makaukau a he hoopono.

 

Ka Home Lunalilo.

Mawaena o na alii kiekie o ka aina nei o na au i hala, ua loaa maopopo na hoaloha oiaio o na makaainana o ka lahui Hawaii. Na Kamehameha Akahi i hoohui ke aupuni, ma ke ano no nae o ke aupuni pegana; aka, ua maikai no, no ka mea, ua hana oia elike me kahi malamalama i loaa iaia. Na Kaukeaouli i hookahua ke aupuni maluna o ke kahua malamalama; nana no hoi i haawi ke kumukanawai mua a me ka pono o ke koho lunamakaainana no ka lahui. A nana no hoi i mahele ka aina iwaena o na lii a me na makaainana. He hana nui kana, a he alii lokomaikai. Na Kamehameha Eha a ma kana aliiwahine, Emma Kaleleonalani i aloha nui ia i hoomakaukau i ka Hale Lapaau no na poe mai a pau o ka lahui; he hale ia kahi e malamaia ai ke ola kino o ko Hawaii poe mai me ke dala ole a me ke kumukai ole. Nani ko laua aloha i ka lahui. Na Lunalilo hoi, iloko o kona au pokole, i hoomakaukau i hale e malu ai a he ola hoi no ka poe kahiko a nawaliwali hoi o kona lahui. A o Pauahi hoi i hala hope aku nei, oia ka makuahine nui o na kamalii Hawaii, ua haawi oia i kona waiwai a pau i mea kukulu hale kula hoonaauao no na keikikane me na kaikamahine a ka lahui.

 

Aole poina i ka poe i hele iloko o na halawai o ka ahaolelo i ka wa o Lunalilo e ola au@, na hana a ia alii. Ma na ninau a pau i hapaiia a noonooia iloko o ia hale, ua ku oia ma na manawa a pau ma ka aoao o na makaainana, e kokua ana i ko lakou pono. Ua kaulana oia ma ke ano he aloha makaainana, a ina i loihi aku na la o kona ola ana, ua manaoia e puka ana kekahi mau hana ano nui no ka pomaikai o ka lahui. I ka wa i nawaliwali loa ai o Lunalilo, a ikeia ua hiki aku oia i ka welau o kona ola kono ana a ua pau kana hana, hooholo iho ia oia i kana olelo hauoha hope, e hoolilo i kona waiwai a pau e hana i hale a i home no ka poe kahiko a nawaliwali o kona lahui. Ma keia mea ua kokua o Lunalilo i ke kauoha a Kamehameha, "e hele ka elemakule a me ka luahine a me keiki uuku a moe i ke ala." O ke ano o ia olelo, e maluhia ke ola o ka poe palupalu ma na wahi a pau o ka aina. Ua kukuluia ka home Lunalilo a ke noho ia nei e ka poe elemakule a me na luahine o ua lahui nei a Lunalilo i aloha nui ai. Aia ma Pahiniu, Makiki, mawaena o Puoina a me ke Kula Kiekie o Kapunahou kahi a keia hale e ku nei. He hale pohaku nui, a he kanalima tausani dala a oi aku paha na lilo o ka hana ana. Ua lawa keia hale no ka noho oluolu ana o na kane a me na wahaine he kanalima. He iwakalua-ku-mamakolu poe e noho nei i keia wa. He oluolu ka noho ana; nui ka ai a me i-a, ki a me ke kope. Maemae na rumi, a he oluolu kahi moe. He kaa ko lakou me na lio, a i kekahi wa e hele ana ua poe keiki nei a Lunalilo i ka holo kaa. O na lilo a pau o ka noho ana ma keia home oluolu, no loko ae no o ka waiwai o Lunalilo.

 

Aohe pilikia kino maluna o ka aina i keia wa o ka poe elemakule i hiki ole ke kokuaia ma keia home. He mea pono e laha nui keia pomaikai ma na wahi a pau o ka aina. A i loaa ke kaumaha, a me ka eha a me ka nawaliwali i ko kakou poe elemakule, e pono e hoomanawanui mai a hiki i Oahu, a pii ae i Makiki a loaa ka puuhonua a Lunalilo aloha i hoomakaukau ai no na poe hapauea o ka lahui, o kalou na hooilina o kona waiwai.

 

Na Lono o na Moku.

He nui wale na lono a he mau leta kekahi, e hoike mai ana i ka pilikia o kahi poe makamaka i na hana pono ole o ka poe nana e hookele nei ka Elele. Mamua iho nei ua hoemi ia pepa i kona uku makahiki a i ka hookahi dala, no ka ike i kona haaleleia. He lehulehu wale o kona poe heluhelu mua i hoowahawaha i keia wa a haalele i ka pepa, eia nae ke onou ia aku nei no ua pepa nei. Hookahi kanaka, ua hoounaia aku ma kona inoa he elua a ekolu pepa, a ua ku ka paila o ka pepa ma na hale o kahi poe luna. He hou wale aku no i ka pepa i o ia nei, aole nae makemakeia.

 

Ke lohe mau ia nei ka maluhia a me ka holomua o na hana maikai o Kona, Hawaii. Ma ka apana a S. L. Desha Kivini e noho nei a e hana nei, he nui na leo mahalo a makou i lohe mai na waha mai o ka poe i hele aku ilaila mai Oahu aku a hoi mai nei. Pomaikai ka aina ke nui ka aina ke nui ka poe e hana elike me kahi poe opio, aole hookahi wale, a makou i ike ua puka mai na hale kula aku iloko o na makahiki elua i hala.

 

Mai Hilo mai he lono, he oiaio paha aole paha; ma ke alanui mai o Maui ka hele ana mai o keia lono, oia hoi keia: ua waiho aku la o Rev J. Kalana i kana hana no ka ekalesia o Hilo, a ke waiho wale nei ke kihapai aole kahu. He ekalesia maikai ko Haili. Aohe pono ke waiho wale ia. Aole no hoi pono i ke kanaka nawaliwali a hapa mai hoi o ka makaukau. He lehulehu kanaka o ia wahi, he mea pono ke ala mai a hookanaka makua, mai hookuu aku i na hana maikai e helelei wale, a haule ka nani o Hilo. E ahonui e na pokii.

 

Mai Waimea mai o ka mokupuni o Kauai, aohe maikai o na lono. Ua weheia he hale kuai waiona maluna o ka aina ponoi o Kauai, o Kauai keia i noho makua no na hana maikai o Waimea mamua. A o ka mea nana e hokele nei keia hale kuai waion@, o ke keiki no ia a Kauai, he haumana no Lahainaluna. Aohe keia o ka hua maikai o Lahainaluna. Heaha mai nei keia e ka makamaka? Aohe mole o kela hana. Ua like me ke kikania kona ulu ana, a o ka hua he mea hoohihia.

 

Ma Kekaha, Kauai, ua loheia mai no ka holomua o na hana a kekahi o na haumana o ke kula kahunapule i waena o ka poe Gilibati. O M. Lutera keia haumana, ua makemake na Gilibati e noho loa oia me lakou a la welawe pu i ka hana. Ua hai mai kekahi Gilibati iaia, "ma kona aina aole ia i ike i ka opiuma, a maanei nae na na kanaka Hawaii oia i ao i ka puhi opiuma." He kanakolu a oi dala kokuaia e na Gilibati no na hana ponoi ma na aina e i na mahina elua o Iulai a me Augate.

 

Kakauia no ke Kukoa.

MAI waena ae o na hana maikai i kukuluia e kakahi o na Moi i hala, a e ku nei he kia hoomanao nona i keia wa, ua ike ka lahui mai Hawaii a Niihau, oia ka Halemai Moiwahine. O kekahi keia o na hana aloha a ka Moi Kamehameha IV, me kana aliiwahine i aloha nui ia, Kaleleonalani. Ua kukuluia keia hale e ko laua lokomaikai a puuwai aloha i kumu e hoopakele ai i keia lahui mai na mai e luku mau ana i ka lahui. He hana aloha io, a he hana al@ha nui keia, a ua hanaia i mea e manalo ai ka walania o ka puuwai i ka ike aku i ka lulu mai a ka mai, a i mea e oki ai ka emi ana mai o ko laua lahui kanaka, a i kumu e hoomau ia ai keia lahui ma keia ao. Mai ka make ana ku o kana kane a hiki wale i kona make ana aku nei, aole i pio iki ka noonoo a me na kokua ana a ka Moiwahine Ema i ka mea a laua i hooikaika ai a i luhipu ai no ke ola o ka lehulehu. Mamua o ka make ana aku o Ema, me he la o na manao hope loa iloko o kona noonoo, oia no ke kokua ana i ka lahui Hawaii, ka lahui hoi i noho haku a i kiai a malama makua ia e kona mau kupuna alii i hala. Ma kona haalele ana iho i kekahi hapanui o kona waiwai no ka pono a me ka malama ana i ka Halemai Moiwahine, ua hooia mai oia i ke onipaa o ke aloha io a me ka makee kanaka. Ua lawe aku ka po i keia mau makua o ka lehulehu, a ke ku nei ko laua kia hoomanao i ke ao nei, he mea na ka lahui Hawaii e poina ole ai i i na wa a pau, a he mea hoi a na malihini e mahalo mau ai. Ua ulu mai keia mau wahi lalani kanaenae, i ko makou ike ana i na hana a keia aha kuhina e hana nei i keia mau la, e pili ana i ka haawina kokua i hookaawaleia ma ke kanawai e like me ka maa mau mai ka hookumu ia ama o ka halemai. O keia mau dala aole he loaa iki mai i na kahu malama o ka Halemai no kekahi manawa loihi, a mamuli o ka lokomaikai o ka hui o Bihopa ma, i ka hoolawa ana i na lilo o ka malama ana, i hiki ai ka Halemai ke hoomau ia, a i pono ai ka hanai a me ka lapaau ana o na mai. He wa loihi ke kokua ana o ka hui o Bihopa ma, a i kela pule aku nei i hala akahi no a haawiia mai ka lakou mau dala mai ke aupuni mai. He mau hana lo, koino keia a ka aha kuhina e hana nei i kekahi o na kumu hoopomaikai i keia lahui, i kukuluia mamuli o ke aloha alii no ka lehulehu. Aka, ua ikeia no ke aloha o keia aha kuhina, aia i ka lehelehe wale no.

 

(Kakauia no ke Kuokoa)

MA NA nupepa o na pule i hala, ua hoopuka aku makou i ko makou manao no na hoopau kumu ole ia ana o ke Kanikela Severana e noho ana ma Kapalakiko, a me na kumu hoohalahala no ke kuleana ole o na mea i onouia 'ku nei ma ke Keena Kanikela Hawaii ma Kaleponi. Oiai ua hamau mai ka leo o ka unuhi manao o wahaolelo o ka aha kuhina, ma na kumu hoahewa a pau a makou i waiho molaelae aku ai imua o ke akea, ua ike makou ua ku aku la i ka lunaikehala, ke pii la ka ula iluna, a kulou na maka ilalo. Ma ka hiki ana mai o na leta mai na aina e mai i keia mau la aku nei, ua hiki mai la kekahi palapala nonoi i ko kakou Moi mai na haole waiwai a hui baneko a kalepa o Kapalakiko, i ko ka Moi oluolu e hoonoho hou aku ia Kanikela Severana ma kona kulana mua. Ma ke ano nui e hoike mai ana lakou i ka mahalo nui ia Severana no kona ano a me kana mau hana iloko o na makahiki he umikumamahiku ma ka oihana Kanikela Hawaii e hoakaka mai ana ma kona launa ana me ka poe koikoi ma Hawaii, ma kona ike kalepa, kona inoa maikai, kona kulana hanohano a hilinaiia, he kanaka kupono loa oia no ka hana ana i malama ai; e hoike mai ana ma o kona hooikaika a wehewehe ana i na loina o ke kuikahi panailike, a me kona hooikaika ana e hooulu i na manao maikai i loaa ai ke kokua nui ia o ke kuikahi e ko Kaleponi poe, he kanaka kukahi oia iloko o kana mau hana hoopomaikai i keia Aupuni, a he mea e hapai mai ana i na noonoo maikai ana nona. A no keia maukumu, he mea pahaohao loa a he mea minamina i ko lakou ike ana i ka hoopau hikiwawe loa ia ana o Mr. Severana mai kana oihana. Me ko lakou pahaohao i na kumu, a me ke ake ole e leo mai no ke kuleana o kekahi aupuni i ka hoopau a me ke koho ana i kona mau luna ma na aina e, ua manao lakou ua oi aku ka holomua o na pomaikai o ke aupuni Hawaii, ina e hoonoho ia o Severana ma kona wahi. A malalo o keia mau kumu ua waiho haahaa mai lakou, he mea hoohauoli ia lakou a me ka poe kalepa e kalepa ana me Hawaii a me lakou, ke hoihoi hou ia oia i Kanikela no Hawaii. A ma ko lakou hoomaopopo ana ua kupono kona hoihoi hou ia ana i ka oihana, mamuli o kana mau hana lua ole no ka pomaikai o ke aupuni Hawaii i na la i hala, mawaena o ko lakou poe a me kakou. A o ke kumu hope loa, ua manao lakou he mea maikai loa e hoi hou ae oia, oiai he aku nui o Hawaii e hoomau ia ke Kuikahi Panailike, a he nui ka poe kuee, he pomaikai nui kai hilinaua e loaa ana mamuli o kona makaukau a me kona mahaloia ma Kapalakiko, e like me ka mea i ikeia nona. Ke pakui ia aku keia mau kumu me na kumu a makou i hoike aku ai no ko Severana kuleana ma o kakou nei, ke manao nei makou, ua koikoi ke kuleana o ke Kanikela Severana, a ua hopuhopualulu na hana a ko ka Moi Aha Kuhina i ka hoopau ana ia Mr. Severana. I kumu e uliuli mau ai ka hoomanao ana o kakou i na mea i hoikeia ai no keia keiki a ke aupuni Hawaii, aole makou e hewa ke hoike hou aku. Ma o ka hana kokua a ke Kanikela Severana makua i noho ai ma Hawaii nei no ke aupuni Amerika, ua hoomanma ia ka luuluu o na manao kuee a kaihi Kuokoa e hooweli ana i ke Lii, nona ke aloha i hookio ia iloko o ka puuwui o kona lahui, oia o Kaukeaouli. O ke au no ia lilo kahiko o Hawaii i panalaau no kekahi Aupuni e ae, a lea ole ai la kaena i ka welo haaheo o ka hae Hawaii. Ua ku pale iho keia kanaka o na aina e mahope o ka Moi Kaukeaouli a me kona lahua ua hoihoi ia ka aina ma o ka lima o keia hoaloha oiaio o Hawaii, i kona la e kanikau ana no na hoopilikia imi hala ia mai, a hiki i ka mao ana o na kuee, a elike me ka manao aloha oiaio ua hoihoi hou ia ke ea o ka aina ka haku aina. Mai ia manawa mai ua kunia paa ke aloha o na mamo a Kamehameha i keia haole a me kana mamo, a ua hiipona lakou me he mau hanai la na ka lahui Hawaii, a hiki i keia au. A eia kakou ke ike pono nei na kaia Aha Kuhina, iloko o keia au, e hehi ku nei na kauoha, na kuleana kahiko, a me na aie kaa ole, o na Lii a me ka lahui Hawaii. O ka wahine a me na keiki a Mr. Parke, o Severana o Hilo, a me ke Kanikela Severana i hoopau ia aku nei, ka mamo a Severana makua. O ka Ilamuku Parke, ke kane a ke kaikamahine a makua o na moopuna a Severana makua, ua hoopauia aole no ka aihue a hewa paha, aka, no ka aoo ka! (Owai la ka i palupalu, o Mr. Parke anei, o ke kahuna Moremona anei i noho mua ma Lahai?) O H. Severana ka hiapo, ka mea a na haole kalepa a poe hanohano o Kapalakiko i hilinai nui ai, ka lua o ka luahi a keia aha kuhina i hoopau kumu ole ai, i hamama ai ka makalua no ka hope luna dute nui, Mr. Hendry, i hoopau kumu ia ai e Alani. E na hoa aloha, na makamaka, i kumu no kakou a pau e ike ai i ke kumu ole a me ka ino o na hana e hana ia nei, ua hoopau ia o Severana i hiki ai ke hoonohoia o Hendry i hope Kahikela ma Kapalakiko, a i loaa ona hoa mao mai no na hana aku maanei, no ka mea, i maewaewa loa ole ai kakou, ua hookamaemae ia ae na hookohu ana o keia kanaka, ma ka hoonohoia ana ae o kela haole malihini McKinley, i Kanikela maluna ae ona, oiai no ka nui hoowahawaha ia ua kapaeia oia ma na wahi a pau a ke kuhina i onoonou ai maanei, a kipaku okoa i ke kanaka maikai i loaa ai kahi e hoopunana ai ia hoa aloha ona, a i nalo ai na hana ano like me kela ano manu he pueo. Aole no ka ewaewa makou e hoopuka nei i na hoowahawaha a me na hoahewa aka no ke kumu kupono a no ka oiaio maoli no, a i mea e ike like mai ai kakou a pau i na ano na hana, a me na kumu e hoilikole nei i ka aina, e hoohaahaa nei i ke kulana o ke aupuni Hawaii, a e hoowiwi nei i ka Waihona aupuni. He la, wahi a ka olelo, ko na mea a pau, ko ka maikai e maikai ana, ko ke ino e ino ana, a he manawa e hooko ia ai. Ua hiki mai keia leo nonoi i ko kakou Moi, ma ke ano haahaa e kono mai ana i kona noonoo e hoomaemae ae i ka ino a kona Aha Kuhina i hana ai maluna o kekahi kanaka a lakou i mahalo nui a hilinai piha ai. Ma keia leo, e hoomaopopo kakou, mamuli o ka ino i hana ia aku ai, i ulu mai ai ke aloha a me keia mahalo nui ia o Mr. Severana e na kanaka koikoi o kekahi o na kulanakauhale nui a kaulana o ke ao nei. Ma ko makou hoomaopopo a hoolohe ana i ka leo o koonei poe koikoi, ua like no a like ko lakou aloha a mahalo ia Severana. A ia makou e hooki nei i keia moolelo no Sevesana, ke kau mai nei ka halia i ko makou ike na, aole i mamao loa aku ka la, e hoohelelei ia ana na hana a ke hewa a e alii hou ana no ka pono, e like me kona ano mau.

 

Hala i na aina e.

Ma ka holo ana aku o ka mokumahu Mariposa i ka Poakahi nei, ua haalele mai kekahi o na keiki o ka aina i ke one hanau o kona mau kupuna. Ua holo aku oia no ka hoolana mai, me ka manao e kaawale aku he mau malama. Ia makou e ku nana aku ana iaia iluna o ka moku, ua hakukoi mai na manao aloha i ka ike a me ka hoomaopopo ana aku i kona mau helehelena. Ua ulu mai ko makou hoomanao ana i kona ano i na la ikaika o kona kino a ui o kona mau helehelena. Oiai, ua mahae ko makou noonoo ana me kona, ma na ano o ka noho ana, a me na hana ana, aka, maanei, mawaho ae o na kalai manao ana no na hana a ke kanaka, ke kapae ae nei makou i ka ahewa a ke waiho aku nei i ko makou aloha iaia, me ka manaolana, e oluolu ia mai oia e ike hou i kona aina hanau, a e launa me kona ohana a me na hoaloha he nui, me ke kino oia maikai a me na noonoo kanaka makua. E Kapena, me oe ko makou aloha.

 

Mahaloia.

I ka Nupepa KUOKOA,

            Aloha oe:-

Ua loaa pono mai ia'u na dala nalowale mai ka Luna leta Nui mai ma Honolulu, a i ka luna leta ma Wailuku nei. Ke haawi aku nei au i ko'u mahalo a nui i ka Luna leta Nui H. W. Wini no kona pauaho ole i ka malama i na hu nahuna uuku i manaoia ua nalowale. A ke haawi aku nei au i ko'u aloha i ka Luna leta Nui hoopono.         IOKIA LAI.

Kalua, Wailuku.

 

Ke kauohaia aku nei na lala a pau o ka ahahui o na kula Sabati o Maui Komohana, e akoakoa ae ma Wainee, Lahaina i ka la ekolu o Okatoba, hora 10 a.m.

            MOSES K. MEHEULA.        Kakauolelo.

 

NA HOOLAHA HOU.

AHA KIEKIE O KO HAWAII PAE AINA. Ma ka hooponopono waiwai. Ma ka hana o ka waiwai o John Olohana Davies o Kawaihae, mokupuni o Hawaii i make.

 

Olelo kauoha e koho ana i la e hooiaio @a ai ka Palapala Kauoha, a no ka hooiaha ana.

 

No ka mea, ma ka la 18 o Sepatemaba @ 1885, ua waihoia mai imua o ka Ahi, kekahi Palapala, i olelo ia, oia no ke kauoha hope loa a John O. Davies i make aku la; a me ka Palapala Hoopii e noi ana e hooiaioia keia Palapala Kauoha a e hoopuka ia hoi ka Palapala Luna Hooko no Kaelehiwa Olohana (w) ua waihoia mai e G. W. Piiipo.

 

Nolaila, ua kauoha ia o ka POAKOLU oia ka la 14 o Okatoba, 1885, imua o ka Lunakanawai Mc Cully ma ka hora 10 kakahiaka ma ka Rumi Hookolokolo o ia Aha, ma Aliiolani Hale Honolulu, oia ka la me ka hora, e hooiaio ia ai ia Palapala Kauoha, a e hoolohe hoi no ia noi ana mai, a me ka poe a pau i pili, e kue ana ia Palapala Kauoha, a me ka hoopuka ana i ka Palapala Luna hooko.

 

A ua kauoha hou ia, e hooiaha ia ia mea no na pule ekolu iloko o ke KUOKOA, he nupepa i pai ia a i hoolaha ia ma Honolulu.

 

Kakauia ma Honolulu, ko Hawaii Pae Aina, Sept. 18, 1885.

            A. F. JUDD.

Lunakanawai Nui o ka Aha Kiekie.

Ikea:    HENRY SMITH,

            Hope Kakauolele.       2042-3ts.

 

AHA Hookolokolo Apana Eha o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka hooponopono Waiai, ma ka Waiwai o John Puni o Koloa, Kauai, i make kauoha ole.

 

Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai o ka Palapala Noi a Eunice Puni, kana wahine kanemake o ka mea make e hoike mai ana o John Puni, no Koloa, ua make kauoha ole ma Honolulu ma ka la 3 o Aukake, 1885, a e noi ana e haawiia ka Palapala Hookohu luna hooponopono waiwai ia Jard K. Smith.

 

Ua kauohaia o ka POAONO, la 10 o Okekoba, 1885, i ka hora 10 kakahiaka, oia ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi la, imua o ua Lunakanawai la, ma ke Keena Hookolokolo o keia Aha, ma Koloa, a ma ia manawa a ma ia wahi e hele mai ai na mea a pau i pili e hoike mai i ke kumu, ina he kumu oiaio ko lakou e ae ole ia ai ua noi la. A o keia olelo kauoha e hoolahaia ma ka olelo Hawaii i ekolu pai ana ma ke KUOKOA, he nupepa ma Honolulu. Kakauia ma Koloa, Kauai, ko Hawaii Paeaina Sept. 12, 1885.

            JACOB HARDY.

            Lunakanawai Kaapuni Apana Eha 2042-3t.

 

MA KE KEENA O KA LUNAKANA WAI KAAPUNI Apana Elua o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka Waiwai o KAAWAI, (k) no Waikapu, Maui, i make.

 

Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala noi a Th. W. Everett ka lunahooponopono o ka walwai o Kaawai (k) no Waikapu, Maui, i make, e noi ana e hoapono ia kona Moo Waiwai, a e hookuu iaia mai ka oihana, a e hooholo ia ka waiwai i na hooilina.

 

Nolaila, ke kauohaia aku nei na kanaka a pau, ke pili, o ka POAHA, oia ka la 8 o OKATOBA, 1885, ma ka hora 10 A. M.,, ma ka hale hookolokolo ma Wailuku, oia ka la a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i ua nonoi la a me na mea kue ke hoikeia.

            ABR. FORNANDER.

Lunakanawai Kaapuni Apana Elua H. P. A.

Lahaina, Sept. 11, 1885.                     2042-3t.

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI ME KE KUAI-Ke hoike nei ka mea nona ka inoa malalo iho ma keia hoolaha, e hooko ana lakou i ka mana kuai ma kekahi palapala moraki i hana ia mawaena o ia hoi a me S. J. Levey, ma o kona mau waiwai kalepa &c., i kakauia ma ka la 13 o Sepatemaba 1884, a i kopeia ma ke Keena Kope Palapala, ma ka buke 91 ma na aoao 219-221; a mamuli o ka uhakiia ana o na kumu aelike, ma ka uku ole ia ana o ka ukupanee ma kekahi nota i hoopaaia ma ua moraki la i olelola, e kuai ia aku ana na waiwai i hoakakaia ma ia mofaki i oleloia ma ke kudala akea, ma ke keena kudala o Lyons & Cohen, ma Honolulu, ma ka POALIMA la 16 o Okatoba 1885, ma ka hora 10 kakahiaka.

 

O na waiwai i hoakakaia ma ia moraki i oleloia, he i pahu hao waiho dala, he mau pahu waiho mea ai, mau pahu aniani, he papakakau 2 Ilo, 2 kaa, na waiwai mea ai me na tini mea ai he nui.

            BISHOP & CO.

Sept. 16, 1885.                        2042-3t

 

HOOLAHA HOOKAPU AIINA:-E ike auanei na kanaka a pau e noho ana ma ka mo kupuni o Lanai, owau o ka mea nona ka inoa malalo iho nei, ke papa a hookapu aku nei i kuu aina e waiho la ma Kalulu, Lanai, oia ka aina kuleana o kuu makuakane Mose Kalaihoa Aole loa e hookuu wale kekahi kanaka a mau kanaka paha, i ko lakou mau holoholona, pipi lio, hoki, hipa, kao, puaa. A ke hookohu aku nei au ia Keliihananui (k) i hope no'u, a nana e hopu a hoouku i ka poe no lakou na holoholona i loaa maluna o ka aina. No ka pipi, lio, hoki, he $1.00 pakahi no ke poo. A no ka hipa, kao, puaa, he .50. A ina hoole kekahi i ka uku, alaila, e hoopiia elike me ke kana wai, a no ka oiaio o keia, ke kau nei au i ko'u inoa.

            G. LELEO.

Sept. 17th, 1885.                     2042-3t*

 

AINA KUAI MA KAILUA, KONA, Hawaii-Ke makemake nei ka mea nona ka inoa malalo, e kuai i kona wahi apana aia, aia iloko o HIANALOLI AKAHI, ma Kailua, Kona, Hawaii. He wahi kupono keia e kukulu ai he halekuai, a he aina kupono keia e kukulu ai he halekuai, a he aina kupono no ka mahiai. E ninau ia JOHN PETER, ma Maua, Honolulu                      2042-It.*

 

HOOLAHA:-O na pono a me na pomaikai a pau o Mr. J. H. SOPER iloko o ka hui o SOPER WRIGHT & CO. ma Ookala, Hawaii, ua hoopau loa ia aku e Mr. John N. Wright.                        SOPER WRIGHT & CO.

Honolulu, Sept. 7, 1985.                     2042-2t.

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI ME KE KUAI:-Mamuli o kekahi mana kuai i hoikeia maloko o kekahi palapala moraki i hanaia mawaena o CHAS. V. HOUSEMAN, a me Haw'n Investment and Agency Company Limited, he ahahui no ka aina e, e lawelawe oihana ana ma ka Paeaina Hawaii; i kakauia ma ka la 16 o Sepatemaba, 1881, a i kopeia ma ke Keena Kope ma Honolulu, ma ka buke helu 71 ma na aoao 254 me 258, a mamuli o ka uhakiia ana o na kumu aelike o ua morakila i oleloia, nolaila e hookoia aku ana ia mana kuai, a e kudala akea ia ana ma ke Keena Kudala o E. P. Adams & Co., ma Honolulu, ma ka POAHA, ka la 1 o Okatoba, a ma ka hora 12 o ia la: a eia malalo iho na waiwai i hoakaka ia ma ia moraki i oleloia.

 

Ka Hawaiian Investment and Agency Company Limited. Mea Moraki mai.

L. A. Thurston, loio no ka mea moraki mai.

Honolulu Sept. 8, 1885. Penei na waiwai e kuai ia ana:

1 1/2 mile o 24 iniha gauge 14 lb. ala hao kaa ahi, a me na pono a pau.

1 1/2 mile o 24 iniha gauge 14 lb. ala hao kaa ahi, me na fish plates, dog spikes, &c.

12 15-ft. curves, 100 ft. radius. 8 right and left hand crossing points & boxes.

1 three-way right and left hand crossing 3 inclined planes.

2 Mea hoopi'o ala hao me na pale.

1 trolley a me na pono paahana a pau no ka hoomoe ala hao ana; oia hoi 3 kipikua, 3 kopala, 2 Spanners, 2 pair eccentric tongs a me 2 crow bars.

88 fish plates, 1 kaa hao 10 kp. loa, 4 kp. laula; me 12 huila, buffers, a me na pono a pau.

23 kaa e ae o ia ano hookahi no.

1 4 1/2 cylinder kaa ahi, a me kona mau pono a pau; me na mea paahana a pau loa i kupono no ia mau mea.

Eia keia mau mea a pau ma Kilauea, Kauai, a ua hoohanaia e ka Hui Mahiko o Kilauea mamua iho nei.                 2041-4ts

 

LIO NALOWALE.

He lio (k) hulupala i nalowale a aihue ia paha ma ka po Poaono i hala, Sept. 5, mai Kepononi aku, a nona ke kuni ma ka uha hope, @. O ka mea a mau mea paha e paa nei i ua lio la i oleloia, e hoihoi ae ma Manoa, ma kahi o Kuihonua, e loaa no ka eke o ka malama ana.

            2041-2t*

 

NA HOOLAHA HOU.

HOOLAHA HOOKO MORAKI ME KE KUAI. Mamuli o kekahi mana kuai i hoikeia maloko o kekahi palapala moraki i hanaia mawaena o SOL. KAAIAI o ka aoao mua, a me A. J. CARTWRIGHT Kahu waiwai o Holt o ka aoao elua, ma ka la 1 o Mei, 1884, i kakau kopeia ma ka buke 88 aoao 169 a mamuli o ka uhaiia ana o na kumu aelike o kela moraki, nolaila, ke hoolahaia aku nei e ka mea nona ka aoao elua o na moraki nei, e hooko ana oia ia mana kuai, a ma ia hooko ana, e kudala akea ana ia i ka aina i hoikeia ma ia moraki, ma ka POAKAHI la 5 o Okatoba, 1885, ma ke Keena Kudala o E P Adamu ma Honolulu, ma ka hora 12 o ia la. Aia ma kahi o W R Kakela na olelo hoakaka no keia mea. Hanaia i keia la 8 o Sept. 1885.

            A. J. CARTWRIGHT.

            Kahu Waiwai o Holt.

Mea Moraki Mai.

Penei na aina e kudala ia ana: O kela mau aina ma Kalihi, Oahu. 1-O kela kuleana hapalua i mahele ole ia o S. Kaaiai ma kela apana aina i hookakaia o ka Apana 11 ma ka Sila nui helu 2317 a Kuleana 5011 ma ka inoa o Kahaha, he 13 374-1000 aka, he aina kupono no ke kanu maia a uala paha. 2-O kela aina i hooliloia ia S. Kaaiai mai a Uwe mai ma ka Palapala Kuai i kopeia ma ka Buke 81 aoao 157, he aina kupono no ke kanu kalo a ua mahi ponoia i keia wa.               2041-4t.

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI ME KE KUAI. Mamuli o kekahi mana kuai i hoikeia maloko o kekahi palapala moraki i hanaia mawaena o SAM. K. KAEO o ka aoao mua, a me S. Roth o ka aoao elua, ma ka la 28 o Iulai 1883, i kakau kope ia ma ka bu So, aoao 444 a mamuli o ka uhaiia ana o na kumu aelike o kela moraki, nolaila, ke hoolahaia aku nei e ka mea nona ka aoao elua o ua moraki nei, e hooko ana oia ia moraki, a ma ia hooko ana, e kudala akea ana ia i ka aina i hoikeia ma ia moraki, ma ka POAKAHI la @ o Okatoba, 1885, ma ke Keena Kudala o E. P. Adamu, ma Honolulu, ma ka hora 12 o ia la. Aia ma kahi o W. R. Kakela na olelo hoakaka no keia mea. Hanaia i keia la 8 o Sept. 1885.

            S. ROTH.

            Mea Moraki Mai

Penei na aina e kudalaia ana: O kela mau aina e waiho la ma Waikiki, Oahu.

1st. O ka hapalua i mahele oleia o Sam K. Kaeo Esq. ma kela aina i hoakakaia ma ka Palapala Sila Nui Helu 2576 ma ka inoa o Kahanaumaikai, a ma ia aina he 31.45 eka, he hapa aina kupono loa no ke kana kalo a raiki paha, a no S K Kaeo ia aina ma ke ano alo lio mamuli o ka Palapala Kuai a Mrs. W R Kakela i kopeia ma ka buke 80 aoao 368. 2-O kela apana aina a pau loa i hooliloia ia S. K. Kaeo ma ka Palapala Kuai a Komakauila i kopeia ma ka buke 34 aoao 432, he 1 95-100 eka ka ili a oi aku paha a emi mai paha he aina kupono loa i ke kanu kalo a raiki paha.

            2041-4t.

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI ME KE KUAI. Mamuli o kekahi mana kuai i hoikeia maloko o kekahi palapala moraki i hanaia mawaena o J N Kaiaikawaha o ka aoao mua, a me C. M. Hyde, Kahu waiwai o ke kola kaikamahine o Kawaiahoa o ka aoao elua, ma ka la 17 o Iune 1884, i kakau kopeia ma ka buke 89 aoao 153, a mamuli o ka uhaiia ana o na kumu aelike o kela moraki, nolaila, ke hoolahaia aku nei e ka mea nona ka aoao elua o ua moraki nei, e hooko ana oia ia mana kuai, a ma ia hooko ana. e kudala akea ana ia i ka aina i hoikeia ma ia moraki, ma ka POAKAHI la 12 o Okatoba, 1885, ma ke Keena Kudala o E. P. Adams, ma Honolulu ma ka hora 12 oia la.

 

Aia ma kahi o W. R. Kakela na olelo hoakaka no keia mea. Hanaia i keia la 10 o Sept. 1885.

            C. M. HYDE,

Kahu waiwai o ke Kula Kaikamahine o Kawaiahao.

            Mea Moraki mai.

Penei na aina e kudalaia ana:-1st. O ka aina i hooliloia ia J N Kaiaikawaha ma o ka Palapala kuai la a Malia i kopeia ma ka buke 45 aoao 395, he 2 65-100 eka ka ili. 2-O ka aina i hoakakaia ma ke Kuleana 10.729 ma ka inoa o Paele, he 93-100 eka a i hooliloia ia J. N. Kaiaikawaha ma o ka Palapala kuai la a Kanaloa i kopeia me ka buke 46 aoao 399.

            2041-4t.

 

HOOLAHA hooko Moraki me ke Kuai. Mamuli o kekahi mana kuai i hoikeia maloko o kekahi paiapala moraki i hanaia mawaena o S. Kamai a me D. Kanakahou o ka aoao mua, a me S. Maluna o ka aoao elua, ma ka la 17 o Iune, 1880 i kakau kopeia ma ka buke 64 aoao 186, a ua hoolilo ponoia ia R. Lisman i Iune 26, 1882, a mamuli o ka uhaki ana o na kumu aelike o kela moraki, nolaila, hoolahaia aku nei e ka mea nona ka aoao elua o ua moraki nei, e hooko ana oia ia mana kuai a ma ia hooko ana, e kudala akea ana ia i ka aina i hoikeia ma ia moraki, ma ka POAKAHI la 5 o Okatoba 1885 ma ke keena kudala o E P Adams, ma Honolulu, ma ka hora 12 o ia la. Aia ma kahi o W. R. Kakela na olelo hoakaka no keia mea. Hanaia i keia la 8 o Sept. 1885.                      ROBERT LISHMAN,

Waihona ka Mea Moraki mai.

Penei na aina e kudalaia ana: O kela mau aina ma Waipio a me Waikele, Ewa, Oahu, 1-O kela aina i hoakaka ia ma ke kuleana 8124 D. D. ma ka inoa o Kalili, he 1. 428-1000 eka, i ka make ana o Kalili, ua lilo ka aina i na mea mea Moraki mai kona mau Hooilina ma ke kanawai. 2-O kela mau aina a pau loa i hoakakaia ma ke kuleana 8124 B. S. ma inoa o Kahu@ilana he i 728-1000 eka, no Kamai keia aina ma ke ano oia ka Hooilina o kana wahine, 3-O kela aina i hoakakaia ma ke kuleana 859 ma ka inoa o Kalauao , a i hooliloia ia Kamai e ua Kalauao nei 4-O ka aina i kapaia o Ulu, he 1 1-2 eka.        2041-4t.

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI ME KE KUAI. Mamuli o kekahi mana kuai i hoikeia malalo o kekahi palapala moraki i hanaia mawaena o BENI KEALOHA o ka aoao mua, a me ANIN & AHUNA ka aoao elua, ma ka la 8 o Augate, M. H. 1884, i kakou kopeia ma ka buke 91, aoao 173, 174 & 175; e mamuli o ka uhaiia ana o na kumu aelike e kela moraki, nolaila, ke hoolahaia aku nei e hooko ana oia ia moraki, a ma ia hooko ana e kudala akea ana ia i ka aina i hoikeia ma ia moraki, ma ka POAONO la 3 o OKATOBA, ma Waialua, Oahu, ma ka hora 12 o ia la, ma ka hale kuai o L. Ahuna.

 

Aia ma kahi o S. N. Emerson olelo hoakaka no keia mea.

            ANIN & AHUNA.

            Mea Moraki mai.

Penei ka aina e kudala ia ana: Oia aina e waiho la ma Paalaa, Waialua, Oahu, oia hoi ka hapalua i mahele ole ia o ka Palapala Sila Nui Helu 1484, a iloko o ia aina okoa he 3, 34-100 eka, ma ka inoa o Enoka.             2041-3ts.

 

HOOLAHA HOOKAPU AINA. Ua papa loa ia ka hele wale ana o na holoholona o kela a me keia ano, a me ano kanaka a pau aole e hele wale, a lawe wale i na pono a pau mai luna aku o kuu mau aina o Ohiki & Puukala, e waiho nei ma N. Kona, Hawaii. O ka mea kue i keia, e hoopii no au e iike me ke Kanawai, e lilo keia i Kanawa: mai keia la aku a mau loa.

            P. M. PAHUKULA.               2041-3t*

 

JAMES DOWER.

Oia hoi o Kimo Kapiolani, ka ona mua o ka mokuahi Kapiolani. Ua makaukau oia me na lako apau, no ka hana ana i na waapa, a me ka hana hou ana i na waapa naha. Ua makaukau oia me na Wae, na Umu, a me na apana hookui e paa ai na waapa, a me na lako e ae no ke kapili ana i na waapa. E hele mai ma kona hale ma Manamana, Honolulu.

            2029-tf.

 

NA HOOLAHA HOU.

MA KE KEENA O KA LUNAKANAWAI KAAPUNI Apana Elua o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka Waiwai o NOA (k.) no Uualapue, Molokai, i make.

 

Ua heluhelu ia a ua waiho ia ka palapala noi a Kalaweia (w), e noi ana e hooponopono ia ka waiwai o kana kane, oia o Noa (k.) no Ualapue, Molokai, i make, a e hoonoho ia i Kahu no ma keiki oo ole.

 

Nolaila, ke kauohaia aku nei na kanaka a puu ke pili, o ka POAONO, oia ka la 3 o Okatoba, 1885, hora 9 A.M. @ ka Hale Hookolokolo ma PUKOO, oia ka la a me kahi i koho ia no ka hoolohe ana i ua nonoi ia, a me na mea kue ke hoikeia.

            ABR. FORNANDER.

Lunakanawai Kaapuni Apana Elua H. P. A. Lahaina, Sept. 3, 1885.                        2041-3@

 

MA KE KEENA O KA LUNAKANA WAI KAAPUNI APANA ELUA O ko Hawaii Pae Aina, ma ka waiwai o loaa KAHENA (k) Ohia, Molokai, i mako.

 

Ua heluheluia a waihoia ka palapala noi a S. J. Kaeha, e noi ana e hooponopono ia ka waiwai o Ioba Kahema no Ohia, Molokai i make, a e hooholo ia i na hooilina.

 

Nolaila, ke kauohaia aku nei na kanaka a pau, ke pili o ka Poaono, oia ka la 3 o Oct. 1885, ma ka hora 10 A.M. ka hale hookolokolo ma Pukoo, oia ka la a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i au noi la, a me na mea kue ka hoikeia.

            ABR. FORNANDER.

Lunakanawai Kaaponi Apana Elua H. P. A.

Lahaina, Sept. 3, 1885.                       2041-3t.

 

MA KE KEENA O KA LUNAKANA WAI KAAPUNI Apana Elua o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka Waiwai o M@ Naluai (k) no Kupeke, a me Ahainoiki, Molokai, i make.

Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala noi a Kahoowaha (k) a me Hana (w), e noi ana e hooponopono ia ka waiwai o Moses Naiuai @ no Kupeke, & Ahainoiki, Molokai, i make, a e hooholoia i na hooilina.

 

Nolaila, ke kauohaia aku nei na kanaka a pau, ke pili, o ka POAONO, oia ka la 3 o OKATOBA, 1885, ma ka hora 11 A. M., ma ka hale hookolokolo ma PUKOO, oia ka la a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i ua nonoi la, a me na mea kue ke hoikeia.

            ABR. FORTNANDER.

Lunakanawai Kaapuni Apana Elua H. P. A.

Lahaina, Sept. 3, 1885.                       2041-@

MA KE KEENA O KA LUNAKANA WAI KAAPUNI Apana Ekolu o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka Waiwai o NAHUA (k) o Honuapo, Kau, Hawaii, i make.

 

Ua heluheluia a ua waihina ka palapala noi a Uku, w. e noi ana e hooponoponoia ka waiwai o Nahua (k), no Honuapo, K@ Hawaii i make, a e hoonoho aku ia Kaikaka@ i luna hooponopono no ia waiwai.

 

Nolaila, ua kauoha ia na mea a pau i pau o ka POAKOLU, oia ka la 14 o OKATOBA, 8@ i ka hora i awakea, ma ka Hale Hookolokolo ma Waiohinu, Kau, oia kahi a me ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi ia a me na mea kue ke hoike ia. F. S. LYMAN.

 

Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu o ko H. P. A.

Hilo, Hawaii, Aug. 28, 1885.              2041-3@

 

MA KE KEENA O KA LUNAKANA WAI KAAPUNI APANA EKOLU o ko Hawaii Pae Aina ma ka waiwai o MANUNU, o Kau, Hawaii, i make.

 

Ua heluhelu ia a ua waiho ia ka palapala noi a C. Meinecke, e noi ana e hooponopono ia ka waiwai o Manunu no Kau, Hawaii, i make a e hoonoho ia J. Kauhane i lunahoo ponopono no ia waiwai.

 

Nolaila, ke kauoha ia aku nei na kanaka a pau, ke pili, o ka Poakolu oia ka la 14 o Okatoba, M. H. 1885, hora i awakea ma ka Hale Hookolokolo ma Waiohinu, Kau, Hawaii, oia ka la a me kahi i koho ia no ka hoolohe ana i ua nonoi la a me na mea ke hoikeia.

            F. L. LYMAN.

Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu, H. P. A.

Hilo, Hawaii, Aug. 28, 1885.              2041_@

 

AHA HOOKOLOKOLO Apana Eha o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka hooponopono Waiwai, ma ka hana o ka waiwai o S. P. Kewe (k,) no Waimea, Kauai, i make kauoha ole. Imua o ka Lunakanawai Kaapuni, ma ke Keena.

 

Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai o ka Palapala Noi a Kanae w. wahine kane make o S. P. Kewe, e hoike ana o S P Kewe (k,) no Waimea, ua make kauoha ole ma Waimea ma ka la 30 o Dekemaka, 1884, a e noi ana e hawiia ka Palapala hookohu Lunahooponopono Waiwai ia A. K. Mika.

 

Ua kauohaia o ka Poaono ka la 10 o Okatoba 1885, i ka hora 10 kakahiaka, oia ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i na noi la, imua o ua Lunakanawai la, ma ke keena hookolokolo o keia Aha ma Koloa, a ma la manawa a ma ia wahi no e hele mai ai na mea a pau i pili, e hoike mai i ke kumu, ina he kumu oiaio ko lakou e ae ole ia ai ua noi la. A o ke ia olelo kauoha e hoolaha ia ma ka olelo Hawaii i ekolu pu pule ma ke KUOKOA he nupepa ma Honolulu.

 

Kakauia ma Koloa, Kauai, Sept. 4, 1885.

            JACOB HARDY.

Lunakanawai Kaapuni Apana Eha.    2041-3t.

 

AHA Hookolokolo Kaapuni Apana Eha o Hawaii Pae Aina. Ma ka Hooponopono Waiwai. Ma ka waiwai o LULI (k) no Niumalu, o Kauai, i make. Imua o ka Lunanawai Kaapuni ma ke Keena.

 

Ma ka heluhelu a me ka waihoia ana ma o ka Palapala Noi a me ka Papa Hoike a W. S. R. HAPUKU, Lunahooponopono o ka Waiwai o Luli k. no Niumalu, i make, e @ a@ e apono ia na hoolilo he $--, a e hoike ana o na mea i loaa mai iaia he $46, a e @ ana e naua a apono ia kela mau mea, a e ke uoha ia e mahele i na waiwai e waiho ana @a kona lima i na mea i kuleana malaila, a @ kuu ana iaia a me kona mau hope mai ke la kou noho ana ma ia ano.

 

Ua kauoha hou ia o ka POAONO oia ia la 10 o Okatoba, o ka M. H. 1885, ma ka hora 10 kakahiaka, imua o ka Lunakanawai la ma ke keena ma ka hale hookolokolo ma @ loa, oia kahi a me ka manawa i kohuia @ ka hoolohe ana i ua noi la, a me na Papa H@ oleloia, a o ka poe a pau i pili, malaila e @ mai a e hoike i ke kumu, ina he kumu @ iakou, e ae ole ia ai ua noi la, a malaila e h@ ko mai ai na hoike o na mea i kuleana ma@ ka waiwai i oleloia. A o keia kauoha ma ka olelo Hawaii, e poi ia maloko o ke KUOKOA, he nupepa i pai a i hoolahaia ma Honolulu.

 

Kakaura ma Koloa, Kauai, i keia @ Sept. 1885.                    JACOB HARDY.

Lunakanawai Kaapuni Apana E@                 2041-3ts.

 

AHA HOOKOLOKOLO Kaapuni Apana Eha o ko Hawaii Pae Aina Ma ka hooponopono waiwai, ma ka waiwai o WAWAE k. no Niumalu, Kauai i make. Ma ke k@, imua o ka Lunakanawai Kaapuni.

 

Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai o ka Palapala noi a me ka Papa hoike a S. K. Hapuku, lunahooponopono o ka waiwai o Wawae, no Niumalu, i make, e noi ana e apono a na hoolilo he $ --, a e hoike ana, o na mea i loaa mai iaia he $80, a e noi ana e nana a apono ia kela mau mea, a e kauoha ia e mahele i na waiwai e waiho ana ma kona lima i na mea i kuleana malaila, a e hookuu ana iaia a me kona mau hope mai ko lakou noho ana ma ia ano.

 

Ua kauohaia, o ka POAONO, oia ka la 10 o Okatoba, 1885, ma ka hora umi o kakahiaka, imua o ua Lunakanawai la, ma ke keena ma ka hale hookolokolo ma Koloa, oia kahi a me ka manawa i kohoia ao ke hoolohe ana i ua noi la, a me na Papa hoike i ole oia, a o ka poe a pau i pili malaila e hele mai a e ho ke i ke kumu, ina he kum@ io ko lakou e ae ole ia ai ua noi la, a malaila e hoike mai na hoike o na mea i kuleana maloko o ka waiwai i oleloia. A o keia kauoha ma ka olelo Hawaii, e pai ia maloko o ke Kuokoa he nupepa i pai a hoolaha ia ma Honolulu, i ekolu pai ana ana, a o ka hope i elua pule mamua ae o ka manawa i oleloia no ka hoolohe ana. Kakauia ma Koloa, Kauai, i keia la 2 o Sept. 1885.

            JACOB HARDY.

Lunakanawai Kaapuni Apana Eha.    2041-3t