Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIV, Number 38, 19 September 1885 — (Kakauia no ke Kuokoa) [ARTICLE]

(Kakauia no ke Kuokoa)

Ma na nupepa o na pule i hala, ua hoopuka aku makou i ko makou manao no na hoopau kumu ole ia ana o ke Kanikela Severana e noho ana ma Kapalakiko, a me na kumu hoohalahala no ke kuleana ole o na mea i onouia 'ku nei ma ke Keena Kanikela Hawaii ma Kaleponi. Oiai ua hamau mai ka leo o ka unuhi manao a wahaolelo o ka aha kuhina, ma na kumu hoahewa a pau a makou i waiho molaelae aku ai imua o ke akea, ua ike makou ua ku aku la i ka lunaikehala, ke pii la ka ula iluna, a kulou na maka ilalo. Ma ka hiki ana mai 0 na leta mai na aina e mai i keia mau la aku nei, ua hiki mai la kekahi palapala nonoi i ko kakou Moi mai na haole waiwai a hui baneko a kalepa o Kapalakiko, i ko ka Moi oluolu e hoonoho hou aku ia Kanikela Severana ma kona kulana mua. Ma ke ano nui ehoike mai ana lakou ika mahalo nui ia. Severana no kona ano a me kana mau hana iloko o na makahiki he umikumamahiku ma ka oihana Kanikela Hawaii e hoakaka mai ana ma kona launa ana me ka poe koikoi ma Hawaii, ma kona ike kalepa, kona inoa maikai, kona kulana hanohano a hilinaiia, he kanaka kupono loa oia no ka hana ana i malama ai; e hoike mai ana ma o kona hooikaika a wehewehe ana i na loina o ke kuikahi panailike, a me kona hooikaika ana e hooulu i na manao maikai i loaa ai l:e kokua nui ia o ke kuikahi e ko Kaleponi poe, he kanaka kukahi oia iloko o kana mau hana hoopomaikai i keia Aupuni, a he mea e hapai mai ana 1 na noonoo maikai ana nona. Ano keia mau kumu, he mea pahaohao loa a he mea minamina 1 ko lakou ike ana i ka hoopau hikiwawe loa la ana o Mr. Severana mai kana oihana. Me ko lakou pahaohao i na kumu, a me ke ake ole e leo mai no ke kuleana o kekahi aupuni i ka hoopau a me ke koho ana i kona mau luna ma na aina e, ua manao lakou ua oi aku ka holomua o na pomaikai o ke aupuni Hawaii, ina e hoonoho ia o Severana ma kona wahi. A malalo o keia mau kumu ua waiho haahaa ruai lakou, he mea hoohauoh ia lakou a me ka poe kalepa e kalepa ana me Hawaii a me lakou, ke hoihoi hou ia oia i Kanikela no Hawaii. Ama ko lakou hoomaopopo ana ua kupono kona hoihoi hou ia ana i ka oihana, mamuli o kana mau hana lua ole no ka pomaikai oke aupuni Hawaii i na la i hala, mawaena o ko lakou poe a me kakou. A o ke kumu hope loa, ua manao lakou he mea maikai loa c hoi hou ae oia, oiai he ake nui o Hawaii e hoomau ia ke Kuikahi Panailike, ahe nui ka poe kuee, he pomaikai nui kai hihnaiia e loaa ana mumuli o kona makaukau a me kona mahaloia ma Kapalakiko, e iike me ka mea i ikeia nona. Ke pakui | ia aku keīa mau kumu me na kumu a makou i hoike aku ai no ko $everana kuleana ma o kakou nei, ke manao nei makou, ua koikoi ke kuleana o ke Kanikela Severana, a ua hopuhopualulu na hana a ko ka Moi Aha Kuhina i ka hoopau ana ia Mr. Severana I kumu e uliuli mau ai ka hoomanao ana o | kakou i na mea i hoikeia ai no keia keiki a ke aupuni Hawaii, aole makou ; e hewa ke hoike hou aku. Ma oka haua kokua a ke Kanikela $everana wakua i noho ai roa Hawaii nei no ke aupuni Amenka, ua hoomama ia ka luuluu o ua manao kuee a kaihi Kuokoa e hooweli aoa ike Lii, nona ke aloha i hookio ia iloko o ka puuwui o kona lahui, oia o Kaukeaouli Oke au no ia liio kahiko o Hawaii i panalaau no kekahi Aupuni e «e, a tea ole ai la kaena i ka welo haaheo o ka hae Hawak Ua ku iho

o na aina e inahep* o k.a Moi Kaukean oiili a mc kena bhur. ua henhoi b. ka i iina ma o ka lima o km hoaioha oiiiol o i kona la t kaeikau aioa eo | na heOp&kia imi bak a omi, a hiki i ka mao ana o na ku€«. a elike me ka manao aloha uiaio ua hoihoi hou ia ke ea oka aina ka hako aioa. Mai īa manawa mai ua kunia paa ke aloha o na mamo a Kamehameha i keia haole a me kana mamo. a ua hiipoiia lakou me he mao hanai la na ka lahui Hawaii a hiki i keia au. A eia kakou ke ike pono nei na keia Aha Kuhina, iloko o keia au, e hehi ku nei aa kauoha, na kuieana kahiko, a me oa aie kaa ole, o na Lii ame ka iahui HawaiL O kai wahine a me na keiki a Mr. Parke, o Severana o Hilo, a me ke Kanikela Severana i hoopau ia aku nei, ka mamo a Severana makua. Oka Ilamuku Parke, ke kane a ke kaikamahine a makua o na moopuna a Severana makua, ua hoopauia aole no ka aihue a hewa paha, aka T no ka 200 ka ! (Owai la ka i palupalu, o Mr. Parke anei, o ke kahuna Moremona anei.i noho mua ma Lanai ?)OE Severana ka hiapo, ka mea ana haole kalepa a poe hanohano o Kapalakiko i hilinai nui ai, ka lua o ka luahi a keia aha kuhina i hoopau leumu ole ai, i hamama ai ka makalua no ka hope luna dute nui, Mr. Hendr\-, i hoopau kumu ia ai e Alani. Ena hoa aloha, na makamaka, i kumu no kakou a pau e ikē ai 1 ke kumu oie a me ka ino o na hana e hana ia nei, ua hoopau ia o Severana 1 hiki ai ke hoonohoia o Hendry i hope Kahikela ma Kapalakiko, a i ioaa ona hoā mao mai no na ha-

na aku inaanei, no ka mea, i maewaewa loa ole ai kakou, ua hookamaemae ia ae na hookohu ana o keia kanaka, ma ka hoonohoia ana ae o ke!a haole malihini McKinley, i Kanikela maluna ae ona, oiai no ka nui hoowahawaha ia ua kapaeia oia ma na wahi a pau ake kuhina i onoonou ai maanei, a kipaku okoa i ke kanaka maikai i loaa ai kahi e hoopunana ai ia hoa aloha ona, a i nalo ai na hana ano like me kela ano manu he pueo. Aole no ka ewaewa makou e hoopuka nei i na hoowahawaha a me na hoahewa, aka no ke kumu kupono a no ka oiaio maoli no, a i mea e ike like mai ai kakou a pau 1 na ano na hana, a me na.kumu e hoilikole nei ika aina, e hoohaahaa nei i ke kulana 0 ke aupuni Hawaii, a e hoowiwi nei 1 ka Waihona Aupuni. He la, wahi aka olelo, ko na mea a pau, ko ka maikai e maikai ana, ko ke ino c ino ana, ahe manawa e hooko ia ai. Ua hiki mai keia ieo nonoi iko kakou Moi, ma ke ano_ haahaa. mai ana i kona noonoo e hoomaemae ae i ka ino a ko* na Aha Kuhina i hana ai maluna o kekahi kanaka a lakou i mahalo nui a hilinai piha ai. Ma keia leo, e hoomaopopo kakou, mamuli o ka ino i hana ia aku ai, 1 ulu mai ai ke aloha a me keia mahalo nui ia o Mr. Severana e na kanaka koikoi o kekahi o na kulanakauhale nui a kaulana oke ao nei. Ma ko makou hoomaopopo a hoolohe ana i ka leo o koonei poe koikoi, ua like no a like ko lakou aloha a mahalo ia Severana. A ia makou e hooki nei i keia mooleio no Sevesana, ke kau mai nei ka halia i ko makou ike'na, aole i maniao loa aku ka la, e hoohelelei ia ana na hana a ka hewa a e alii hou ana no ka pono, e like me kona ano mau.