Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIV, Number 38, 19 September 1885 — KELA ME KEIA. [ARTICLE]

KELA ME KEIA.

Ua paniia ae ka halekuai mea ai o J S Levey ma alanui Papu ma ke ano ranckarupa K hoike hapaha ana na kula Sabati o Kaumakapili ma kt Sabati la 27 o SepAtcmaba nti. Ua hooiaaia ka luakini hou o Kala wio, Molokai, ma ka la 3 o keia mahir,a, ua maikai me ka inaluhia na hana ar»au. Mx Niulii. Kohala, Hawaii, ua mare u 0 H. Kuhaulua, me Kaheie Pihenui, u* ka Rev. D. Kapali laua i mare. Ua hala hou aku nei no ka mokuahi I.ikelike no na awa 0 Maui me Hawaii p.ia kalii o ke Kinau e hana hou ia neL Ma ka Poaono o ka pule i haia, ua iawe mai ka mokuahi Lehua he 9 paahao mai Maui mai, no ke kakela o Inpi. Nani a molale maikai ka hale kula hou 0 na kaikamahine ma Kawaiahao, he poe hale hou i kukuluia iho nei i ka man.iwa hoomaha o ke ku!a. Aneane e pau loa na hemahema o ke Kinau e hanaia nei, a keia PoaUia ae paha e holo aku ai oia no kona mau »wi mau. E pahee ana paha ua mahiuiahi \x Ua makana mai o Mr. Kupele o Kamoiluli, he ekolu mau kalo nunui a ioloa, mohaha maikai na hua kalo. Ka hua ia o ke kalo ana o ka hou o kona lae.

K luiolelo ana ka Rev. S. E. Bihopa ika po o ka )a a|x>po ma Kawaiahao, maluna o kekahi kumuhana i pili i ka pomaikai ku hohonu o kalahui. £ hele •e na mea a pau. I k'ahi bele pauahi o ka Poalua nei e kamke ana, makena ua kanaka o Oahu nei e hoholo ae ana ma na alanui; nana aku oe. he pakn wale no ka hapanui. Makena no hoi ua pake. Ua hookohuia aku o Mr. Hutohin> i luna naoa no na poe limahana Pokiki, e hoopae ia nei. £ hoomaka koke ?ku ana oia i kana hana i ka wa kupono mua e loaa aua iaia. Ma ke awakea Poalua nei, i h&alele iho ai ka mokuahi Manposa i ko kakou nei kapakai, no kona awa mau. Ma kona uwapo ae ka bana kahi i houheoe al Mahuahua no na ohua i holo aku maluna ona. Ma ke puhi ohe nauoli po mahina a ka bana i ka po Poaha nel ma ka Ema Kuea, ua puhiia he eha o na mele hou * Mr. Berger (ke kumu puhi ohe) ihaku iho nei; oia o Hawaii, Maui, Oahu, a ine KauaL O na mele no laua na inoa hope ka oi aku o ka nanahe. Ma ka po oka Poakahi nei, ma ka Hoteie Hawaii, i hui hou ae ai ma ka Ukou mea maa, ka puali puhi ohe aupuni me ka maikai, a me ka ikaika o ke kani ana 0 na mea kani, mai ko lafcou hoomaha ana hoi no hookahi mahina. Maikai no ke oia o na teiti

0 ka hookuku kiaipopo mawaena o tu hui Oeeanie me Married ika Poaooo i hah, ua haawi waleia ke eo na ka inoi hope, a oiai no hoi oia no ka ule* ule aku mamua no elua puni ka oi ilo* ko o na komo ann ehiku. No ka ua no hoi kekahi kumu ; pai» pano ole ai na komo ana. iie leu na Malunui raai Waimea, Kauai mai» e hoike &na, ua papa ieo ae o J B. Kuheleloa rne kenahi mau luna Haiolelo Moremona t a o ka hopena, oia ka hoohokaia ana o ua mau luna !a e Kuheiiloa ma m maa • pUi aaa ika mai

Ma Waipio, Hatraii ua har.au mai Li keVahi keiki eepa na Beni3T»;r,3 nie Lunahai kana wahine. a p?ne« ke ano He e«-a!a iniha koea ioa, ya kuiike rr ' me ko k6 ka»aka ano. a o koaa r<---> nae rrai ka lae aku a hiki mahope. he MpiiipL Kupanaha na harsa a te Ak::'. Ma ka Poaono i ha!a. ua ho&uia ih-->i 'a n p. >S L\;cas. kekahi ona kuene* o ka mokuahi ma c-< ka ioaa ana 2%u ma kona pakeke kaka he eha ;ini cj;iuma. Ma ka hiāiiian-io kona rurr.i, ua !oaa aku ia he 17 nnau tini hou. Eia oia ma ka hale paahaioī kahi i paa ?.i. ! Ma ka Poalua nei, ua a ae kekahij ahi ma kahi kokoke i Haehue, a ua ] hiki ae ia na kaa kinai ahi malaila, n-e kekahi ahakanaka nui, a ua hoopioia ke ahi i ka wa pokole. No kekahi maii uni aila mahu ea, ke kumu o ke ahi. i ka wa i kahe ai a loaa aku ke ahi ma kekahi kapuahi e kokoke ana a o ka puoho ae la no ia. Ua pa ae kekahi makani ikaika loa ma Molokai, i ka la 5 aku nei, a ua oi loa aku hoi ka oolea ma na wahi e kokoke ana ia Kalaupapa. Ua nui na hana ino a ka makani malaila, ua palahaia na pa me na laau, a o ka luakini kekahi, he hale hou loa ia, a ua hoonaueueia me ikaika a ua kupono ole hoi no ka malama ana i ka hana laa.

He paikau nui hou no i ka po Poaha nei ma ke alanuL Ua kuku ae la na lauoho o ka poe kalepa, a me ka |X)e i lohe aku i na leo kaheā o na kahua wehweli o ke kaua, mai ko lakou kapena wiwo ole mal Aohe makau ana 0 Hawaii no na enemi ke komo mai i ka aina, oiai nui koa a me na alihikaua akamai no ka pale ana aku i ka enem a mau ka maluhia ma ka aina. Ma ka Poakahi iho nei, ua haule aku la kekahi kaa ukana a me ka lio, a me na ukana oluna, a pahu aku iloko o ke kai, a make loa aku la ka lio; oke kaa nae ua huki ia ae la a kau i kapa, a o ka mea wale no ia i hoi hou mai i kona ona, a me kahi kahu kaa e pupue ana hoi ma na kaulawaha i ka wa e iho ana ke kaa ilalo oke kai. Makai o ka uwapo o na mokuahi kahi o keia poino i ikeia ai. Haina o ka nane a mokakele : — Eia mai ka haina o ko iei momi e ke keiki inu wai ula, wai kea o Makaweli, 1 hooipo ia me ka ka wailiula a Mana. A ina ua kulike keia mau pua o ko Jei au i hoolei mai nei ia'u, alaila e iei no au a honi a papahi i kona nani, oia keia " Waiulailiahi." Pau pono na pua he 12, aka hei ua olelo oe ma ka hapa hope, ua kue ka pnuku mua i ka pauku elua, ua like ka pauku ekolu i ka pauku elua, alaila oia iho keia. "Ka waiulailiahi." S. E. K Papaai.

Ma ka Poakolu iho nei, iho aku la kekahi o ko kakou hoaloha pake kalewa ipu, makai o ka uwapo mokuahi o ka hui Pakipika, no ke kuai ana aku i kana mea ai; aka, ua hao ia iho la kana poe mea kuai e kekahi poe keiki kolohe malaila a pau aku la lakou i ka lele iloko o ke kai e hoonuu ana i ka waiwai i loaa. Ia wa koke iho no, ua hoea hou mai la he pake hou me na mea no, aka, i kona lohe iki ana no i ka mea i hanaia i kona mua, ua hoohuli koke ae la ia i kona ihu me ka hikiwawe, e kuupau ana 1 na paona mahu i loaa i kona mikini, me ka alawa ana ihope ina paha e ike aku ana ia i ua poe hoaloha iiiiii kolohe ma kona mau meheu —a pakele ia.